dewoestijn
„Vol haat
is
Telegram koningin
In
memonam
Vlagverbod in het
Saargebied
DUIZEND GEVAREN OP
DE ROUTE
„DUITSCHLAND BEZIT
GEEN LUCHTVLOOT”
UIT DE STAD VAN HET
VATIC AAN
L
1
Viruly’s reisverhaal
Hitte tot 1000 Meter
BANGE SPANNING IN INDIë
van
PILOOT MOLL’S OORDEEL
een
Deelneming Prinses
H.
Persjewitsj in vrijheid
De bemanning
De paaaagiera
DE KERKSTRIJD IN MEXICO
Onberekenbare lucht-
atroomen
Diep gevoelde deelneming met
betrekkingen der alachtoffera
Godadienatoefeningen in den ataat
Durango weer toegelaten
,Wèl eenige militaire
proefmachine»”
Perageaprek van den Pruiaiachen
miniaterpreaident met
Reutervertegen-
woordiger
Waar Neêrlanda treta en het puik
zijner luchthelden den onder
gang vonden
Groote belangstelling voor 'a Pau-
aen Kerattoeapraak
Zuigkracht van regenwolken
Wederom verwarring door
onjuist radio-bericht
Diep onder den indruk van
het gebeurde
Parmentier over de ramp
Hy wil het verleden vergeten
Verzoenende rede van
Starhemberg
I
I
aan
fit
ons
a.s.
Persoonlek heb ik
Oost
ik
t
Het is de vlleger-schrijver X. Vtruly. die nog
niet zoo lang geleden in zün boek „We vlogen
Daar Indië” ’n beschrijving heeft gegeven van
het woestijngebied tusschen Oaza en Rutbah,
het traject dus, waarop de ramp zich voltrok.
J. VAN 8TEENBERGHEN, geboren 15 April
1885 te Leiden, trad 16 April 1928 b(j de K. L
M. in dienst als mecanicien. Later in het vlle-
opgenomen Aantal Indië-vluchten
zittenden om het leven. Thans is hü met het
nieuwste toestel van de K. L. M. het slachtoffer
van zijn beroep geM>rden.
Ook de heer J. Th. Kort zou Indië niet
meer terug zien
stations
Karachi
heeft
College,
WEENEN, 21 Dec. (Reuter.) Het Fransche
verzoek om uitlevering van PersJewttsJ, als ver
dacht van medeplichtigheid aan den aanslag
te Marseille, is verworpen aangezien de Oos-
tenrtfksche autoriteiten verklaren, nat Persje
witsj zijn alibi afdoende heeft kunnen bewijzen.
Zoodra Parmentier de Jobstijding gehoord
had. was hü diep onder den Indruk naar Schip
hol gegaan.
Wij waren in de gelegenheid hem ztfn indruk
ken te vragen over het ongeluk met de „Uiver”.
de „Uiver" was tenslotte een stuk van zijn le
ven.
Het is, zoo zeide de heer Parmentier, ont
zettend Jammer, dat het zoo afgeloopen is. Wij
moeten onze beste vrienden missen en de ma
chine. die zoo’n mooien indruk in de wereld
heeft gemaakt, zijn wij kwijt. Daarmee is een
deel van het werk, tot dusver verricht, verloren
gegaan. Het is natuurlijk niet mogelijk zich
voor te stellen wat er eigenlijk gebeurd is. al
vorens er een nauwgezet onderzoek heeft plaats
gfehad. Voor mü staat vast, dat het niet aan de
machine heeft gelegen, want deze neef) onder
de zwaarste omstandigheden haar plicht ge
daan. Het zal wel te wijten zijn aan den Invloed
der elementen, waartegen zelfs de sterkste ma
chine en de beste piloten niet opgewassen zjjn.
Het boek verscheen bij de Uitgeversfirma
Andries Blitz te Amsterdam.
Van zijn hand verschenen tallooze publicaties
Prof. Walch werd 42 Jaar oud.
Tot Apostolisch delegaat van Bulgarije is be
noemd mgr. Guiseppe Mazzoli, auditor van de
Apostolische delegatie van Egypte.
Mgr Mazzoli is tegelijk benoemd tot titulair
aartsbisschop van Oerma.
ken uitgaan, onze gastvrije doch
planeet geen andere kracht, dan die van
zwaartekracht kan stellen, welke in haar
stante werking den vlieger tenminste geen
rassingen meer biedt.
SAARBRUECKEN. 21 Dec. (V. D.) De re-
geerlngscommlssle voor het Saargebied publi
ceert een verordening, waarbij het openlijk ten
toonstellen van vanen, vlaggen en wimpels in
de kleuren van het Saargebied alsmede in die
der volkenrechtelijk erkende staten verboden
wordt totdat de uitslag der stemming officieel
bekend zal zijn gemaakt- Hetzelfde geldt voor
het dragen en toonen van nationale symbolen
en souverelnlteltsteekenen.
BATAVIA. 21 Dec. (Aneta) De Ned.-Indische
dagbladen oefenen thans critiek uit op het feit,
dat de radlo-omroep op het pad der bericht
geving opnieuw een foutieve schrede deea ulks
naar aanleiding van de Phohi-mededee ing des
avonds op 20 December als zou de Uiver in de
woestijn zijn geland.
Groote verslagenheid heerschte onder het duizendkoppig publiek, dat gistermorgen voor het kantoorgebouwtje der K L M.
te Amsterdam kennis nam van het tragisch lot dat de roemrijke „Uiver” en haar wakkere bemanning heeft getroffen
Een dei i<u.n.e<*den, de heer Beretti,
directeur van het persbureau Aneta.
ongeluk met de „Ooievaar", dat, zooals men
zich herinneren zal, in December 1931 bij
Bangkok plaats vond Op uitzondering van den
hr. v. Zadelhoff, die zwaar gewond uit het toe
stel gebaald kon worden, kwamen toen alle in-
G. VAN ZADELHOFF, geboren 3 Mei 1908
te Baara. HU was in dienst van de Radio-Hol
land, de Maatschappü die aan de K. L. M. de
marconisten verschaft. In 1931 deed hü voor
-het eerst dienst en maakte zeven vluchten op
constatee- Indië. HU was de eenige overlevende van het
de omstandigheid, dat tegenover dergelUke
verticale krachten-naar-boven, die van de wol-
hardhuidlge
de
con-
ver-
moedige menschen, dezelfden, die in dien
lichtenden maannacht hun dierbaren om
helsden en monter en welgemoed hun plaat
sen Innamen.
Nog kunnen wij het niet begrijpen. De
ranke, sierlijke, metaal-glanzende vogel,
die denderend als vol Ingehouden energie
over onze hoofden wegjoeg in den nacht
met zijn lichtende cabine-vensters en de
paarse steekvlammen aan de uitlaat der
motoren, zagen wij dus voor het laatst. Was
de groote halo om de maan, die zich kort
voor den start vertoonde, dan toch, zooals
het bijgeloof van den zeevarende het wil, *n
boos voorteeken geweest -
Voor de tweede maal in korten tijd heeft
onze luchtvaart een van haar kostbaarste
en meest belovende vogels verloren, liggen
zij. die eens onze hoop en trots waren,
ver van het vaderland: een trieste ravage
op vreemden gr.ond. En dubbel zwaar weegt
het verlies van vier ferme kerels, van drie
mannen ook, die vertrouwen hadden. Met
groote deernis staan wij thans in gedach
ten bij hen, die naast ons In den vertrek-
nacht het wegschietend vliegtuig naoogden,
bij de dappere vliegersvrouwen, de familie
der zeven slachtoffers, die na een dag en
nacht van angstig wachten thans hun bit
terste uren beleven. Laten zij weten, dat
geheel Nederland in deze uren in gedach
ten bij hen is.
Ook voor de K- L. M. is het gebeurde een
zware slag. Het Is het tweede groote on
geluk dat haar in tien jaren luchtvaartver-
blndlng Nederland-Indlë treft. Het is de
tweede bittere beproeving haar bij haar
ongeëvenaard pionierswerk opgelegd. Zij
verloor haar beste vliegtuig, dat in den kor
ten tjjd van zijn dienstbaarheid zoo rijke
lauweren oogstte, zij verloor vier van haar
beste krachten, die nog zooveel voor de toe
komst hadden beteekend. Maar wat zij be
houdt is het vertrouwen van ons volk, dat
met haar het hoofd buigt voor deze be
schikking.
Dit is zeker: niemand treft in dezen een
blaam. Aan het devies van de K. L- M.:
„veiligheid voor alles” is ook de „ülver”-
crew op haar laatste vlucht trouw geble
ven. Er is niets gewaagd. Toen Beekman
uit Cairo startte, luidden de weerberichten
gunstig. Het onweer boven den woestijn
heeft de „Uiver” overvallen Wat zich in die
laatste oogenblikken heeft afgespeeld, wij
weten het niet. Maar als de „Uiver” Is on
dergegaan, is het geweest in den strijd met
een macht, die sterker Is dan elk mensche-
Ujk kunnen.
MEXICO, 21 Dec. Het blad Palabra meldt utt
Tlahusltlo (staat Durango), dat aldaar Ro msch
Katholieke godsdienstoefeningen weer zUn toe
gelaten.
Viruly verhaalt van zijn ervaringen en schetst
teselfder tUd een aangrUpend beeld van de
landstreek
Precies eenzelfde verschijnsel, maar minder
geleidelijk optredend, kan men niet zelden
aantreffen bU het vliegen in omstandigheden,
die diametraal staan tegenover bet gUJden
door de U'e, warme, doorzonde lucht boven de.
uitgedroogde zandzeeën ik bedoel de onwil
lekeurige stUging, die kan plaats vinden niet
door uitstraling doch door opzulglng aan den
rand der enorme regenwolkencomplexen in
het verre Oosten. Het is niet te gelooven, welk
een enorm arbeidsvermogen zoo’n onschuldige
witte wolk aan haar onderkant kan ontwik
kelen - ik herinner me bijvoorbeeld, hoe
gedurende een halve minuut kon c--
ren, dat een 7*4 ton zware F XII elke seconde
7 M. werd opgetild hetgeen dus beteekende
dat de witte nevelmassa boven ons, ons zeven
duizend paardekrachten cadeau deedl Wat
hlerbU al weer een goed ding mag beeten, is
H A. WALEWIJN, geboren 12 Februari 1908
te Rotterdam, trad in 1921 in dienst der K. L
M. als werktuigkundige. Aantal Indlë-vluchten
zeven.
WalewUn was vóór zUn indiensttreding bü
de KLM in dienst bü de BtoomvaartmU- „Ne
derland”, vervolgens bU de fa. Drüfhout er.
Zonen en werkte thans bü de KLM als le klas
werktuigkundige.
HU volbracht zes retourvluchten naar Indië.
ZUn vlucht met de Uiver was de eerste tocht
naar Indië in dit jaar. HU was hoofd-werk-
tuigkundige op Schiphol en werd elk jaar in
gedeeld bU de werktuigkundigen op de Indiê-
route. HU was bUzonder bekend met de vlieg
tuigen van het Douglas-type. HU heeft de
Uivar op Waalhaven gemonteerd na aankomst
uit Amerika. Daarna heeft hü nog twee Dou-
glasmachines gemonteerd, een voor Oostenrijk
en een voor Zwitserland.
Op Schiphol had hü sedert vele Jaren het
toezicht op de Indië-vllegtuigen HU werd soms
voor langeren of korteren tUd werkzaam gesteld
op alle stations in Europa, die de K. L. M
aandoet. HU was een der bekwaamste werk
tuigkundigen der Mü-
Goering verklaarde verder, dat hU er van
overtuigd is, dat het komende jaar geen inter
nationale vraagstukken kan brengen, die niet
langs vreedzamen weg kunnen worden opgelost.
Ki is geen regeeiing, die zoo weinig verant
woordelijkheidsgevoel heeft, dat zU ter berei
king van haar doelstellingen zou grUpen naar
het middel van den oorlog, „deze verschrikke-
lUkste van alle verschrikkingen”. Dit geldt
zeker voor de Dultsche regeering, die niets an
ders wenscht dan voort te gaan op den weg van
de vrede en de internationale samenwerking.
Het gesprek kwam daarna op luchtvaart-
kwestles. Goering zette uiteen, dat Iedere En-
gelsche vrees voor een Dultsche luchtbedrelgtng
geen zin heeft, want van militair standpunt be
zien heeft Dultschland In het geheel met de
technische middelen, om een luchtaanval uit te
voeren.
„NatuurlUk aldus Goering hebben wü
eenige proefmachines, maar het Is belachelijk
om te zeggen, dat Dultschland honderden mi
litaire vliegtuigen bezit.” Op de vraag of de
verkeerstoestellen van de Lufthansa gemakke-
lUk konden worden veranderd in oorlogsvlieg-
tulgen. antwoordde de premier, dat hü als oud-
vlleger wist, dat civiele vliegtuigen onmogelUk
kunnen worden veranderd In bruikbare oor-
logstoestellen.
..Indien andere volken bewapenen voor den
luchtoorlog, moeten wij tenminste het recht
hebben om technische voorbereidingen te tref
fen, opdat later de noodzakelUke veiligheid voor
het Dultsche volk gewaarborgd kan worden In-
dlen andere volken bereid zouden zUn hun mi
litaire luchtvloten af te danken, dan zou
Dultschland daarmede volkomen accoord kun
nen gaan."
BATAVIA (Aneta). De spanning welke In
Ned.-Indlë heerschte omtrent het lot van den
„Uiver”. was vrUwel ondraaglUk geworden, aan
gezien de regelmaat waarmee de K-LM.-diensten
steeds plaats hebben, zoo logisch voorkomt, dat
reeds een vertraging van enkele uren bü het
publiek onrust wekt.
De heer J. Th. Kort, die zich mede in den
Uiver bevond, was een oud-offlcier van de Rot
te rdamsche Lloyd, die zich als bouwondernemer
te Soerabaja vestigde, en mede-oprlchter was
van de pannenfabriek Karang Pilan? nabij Soc-
rabaja. welke onder zUn leiding tot grooten
bloei kwam.
De angstige spanning over het lot van ien
Uiver werd een oogenbllk gebroken, toen de
Phohl-omroeper mededeellng deed, dat het
vliegtuig een geslaagde landing had gemaakt
op harden woestUngrond. De omroeper deelde
daarbU nog mede, dat hU wellicht reeds voor
het einde van de uitzending het bericht zou
kunnen geven, dat de reis werd voorgezet. Het
Phohi-progranuna werd afgesloten zender dat
deze tUdlng gegeven kon worden. In de ang
stige spanning, die in geheel Indië na het ver
nemen van deze mededeellng zonder nadere
berichten ontstond, werd allerwege geïnfor
meerd naar opheldering.
Vliegen boven de woestijn is een zeer aparte
ervaring. Wanneer het toestel nog’ hoog genoeg
geklommen is om boven de remous en de hitte
uit te wezen, is er aan het vliegen zelf niet
veel meer te doen. Met een uren reizens wijde
zandvlakte als die van El Hamad, tusschen het
Heilige Land en de Euphraat vóór zich, is er
voor den man in de cockpit, die zich tóch in
de eerste uren op geen enkel punt zal kunnen
oriënteeren, niets te doen dkn het volkomen
roerloos schUnende vliegtuig in een bepaalden
kompaskoers te houden en zoo nu en dan eens
te luisteren naar het resultaat van een dzlft-
metlng van een in de cabine elk half uur
plichtmatig wakker geschrokken lid der be
manning. Weliswaar hebben de Engelschen met
voorbeeldige toewyding ten behoeve van hun
militaire- en civiele luchtverbindingen tusschen
de Mlddellandsche Zee en Bagdad een paar
dozUn landlngsmogelUkheden aangegeven door
in het middelpunt daarvan, een enorme her-
kenningsletter in een cirkel te teekenen. maar
in het algemeen zün kompas en driftmeter ons
te zamen voldoende. Zoo gaat het sturen vol
komen automatisch: als men ten laatste na al
dat zand, de Euphraat aanloopt is het tijd ge
noeg om, bepalende bü welke van al die luie
bochten men die rivier passeert, uit te maken
of men wel precies gevlogen heeft over de
roode lUn, welke iemand op Schiphol eens
dwars door al dat geel van de routekaart ge
trokken heeft.
of Jodhpur. Maar
aan de levenlooze starheid
kilometer woestUn toont later op de
welhaast even Immense eeuwigheid van
woud Juist door een overmaat van 1
kracht zich nog vUandiger tegenover het pas-
seerende vliegtuig.
„Vol haat is de woestijn, en als de zandstor
men haar passieve vijandschap actief maken,
kan ze den vlieger de handen vol geven. Maar
niettemin blüft ze landlngsgelegenheden bieden
en blUven door het stuifzand de zwakke maar
hulpvaardige fluittonen zingen van de radlo-
van Cairo, Rutba, Bagdad. Shalba.
'vreemd: voorbU
van tweeduizend
route wn
i oer- r
levens-
Maar als men 's nachts om 3 uur opstaat
voor de volgende étappe, is het op het veld
heerlUk koel: de zandvlakte heeft alle overdag
opgenomen warmte weer In den open sterren
hemel uitgestraald en In den donkeren na
nacht, een uur voor zonsopgang, Is het gaan
door de woestUn, zelfs In Augustus bUna koud.
Drie scherpe k” allen door den nacht van
de startpistolen en de motoren draaien. De
bemanning kruipt weer in de cabine waar
het nu ook peerlljk koel is de laatste sluit
de deur achter zich allen klaar?.... en de
machine neemt haar aanloop door het duister,
springt op van den woestUnbodem, klimt....
En dan, nauwelijks, 100 meter boven den
grond, treedt steevast dat verrassende, weinig
animeerenda verschUnsel op: de donkere lucht,
waarin nog geen vonkje zonlicht te zien Is,
heeft er precies dezelfde ondraaglUk hooge
temperatuur gehouden van lederen middag;
in heete golven walmt ze in cockpit en cabine
naar binnen als enkele optimisten de ruitjes
openlieten en de olietemperatuur der arme
luchtgekoelde motoren loopt snel op tot in de
negentig graden' Celsius. Tot boven duizend
meter hangt de hitte, en daarboven pas
gaat de ruimte weer langzaam in tempera
tuur afnemen om tenslotte tegen de 2000 net
rustige, koele element te leveren waardoor
de PHXXX weer een dagreis boven de
woestUnen naar Schiphol of TJilllitan zal óp
schieten.”
De heer J. Th. Kort, was 48 jaar oud. woon
achtig te Oegstgeest. en laat een vrouw met
twee kinderen achter. HU had een veelbewogen
loopbaan achter den rug: aanvankelijk stuur
man bU de Stoomvaartmaatschappij „Neder
land”, ging hij later voot eigen rekening zaken
doen in Oost-Indië. w*aar hü geïnteresseerd was
in verschillende bouwondernemingen. Ook in
China heeft hü gereisd. Sedert 1931 leefde hij
in Nederland waar hü o.a. de belangen van zUn
moeder behartigde in de manufacturenzaak te
Haarlem, daar zUn vader, de bekende Haar
lemmer J. C. Kort, het vorige Jaar gestorven
was. De reis naar Indië zün eerste reis per
vliegtuig betrof slechts een korte zaken-trtp.
daar de heer Kort voornemens was. met de
„Uiver” ook terug te keeren
Prof. Dr. E. M Walch was Hoogleeraar in de
bacteriologie aan de Medische Hoogeschool te
Batavia en kwam de vorige week met de „Pe
likaan” in ons land aan. HU was overgekomen
teneinde zün zieke moeder een bezoek te bren
gen. De arbeid aan de Hoogeschool eischte hem
dringend op, zoodat hü besloot gebruik te ma
ken van de snelle Kerstvlucht. Prof. Walch ge
noot internationale bekendheid op het geblee
der malarlabestrUdlng. Geruimen tUd leidde hü
het malaria-bestrUdlngsbureau te Batavia en
werd daarna directeur van bet Indische Insti
tuut voor Tropische Hygiëne. Sinds Jaren
woonde Prof. Walch in Indië; in Singapore
leidde hu dlkwUls internationale malarlacon-
gressen. BU al zUn werk ondervond hU een
krachtigen steun van zUn vrouw.
Dezer dagen heeft de Paus Mgr. Xaverius
Ritter, auditor van de PauselUke nuntiatuur te
Bern, in particuliere audiëntie ontvangen.
Deze audiëntie wordt in verband gebracht
met een benoeming van een nieuwen nuntius
te Praag, waarvoor mgr. Ritter een der meest
genoemde candldaten is.
Onze Romeinsche correspondent seint
d.d. 21 Dec.:
De audiëntie van het kardlnaalscollege, waar-
bU de deken der kardinalen aan den Paus ae
Kerstwenschen van het Heilig College over
brengt en waarbU de Paus pleegt te antwoor
den met een rede, waarin de voornaamste fei
ten van het Jaar en de huidige toestand der
Kerk worden herdacht, zal op Maandag
plaats hebben.
Zooals gewoonlUk is de verwachting over het
spreken van den Paus omtrent de hangende
LONDEN. 21 Dec. De Pruisische minister
president heeft een vertegenwoordiger van
Reuter een onderhoud toegestaan, waarin hU
vooral heeft gesproken over de Dultsch-Engel-
sche betrekkingen en over luchtvaartkwestles.
Goering begon met te zeggen, dat het Dult-
ache volk da grootste achting en vriendschap
gevoelt voor het Engelsche. waarmede het door
banden des bloeds verbonden Is. HU gelooft
niet, dat het Britsche volk en de Britsche re
geering vUandige gevoelens Jegens Dultschland
koesteren en het is zUn vurige wensch, dat de
beide landen in hechte en eerlUke vriendschap
met elkaar kunnen leven, natuurlUk op de basis
der rechtsgelUkheid.
Een ander merkwaardig gevolg van de uit
straling van het woestUnoppervlak is de te
leurstelling. die men lederen na-nacht bU het
starten opdoet. Wanneer het vliegtuig op route
naar Indië, zooals gewoonlUk, in den namid
dag Ikndt en van zUn koele hoogte naa- het
woestUnvliegveld van Gaza of Bagdad of
Basra komt aanzweven. schUnt het de laatste
honderden meters, of het een gigantisch m
oven in plaeert: de heete lucht walmt aan
alle zUden toe.
WEENEN, 21 Dec. Vlce-kanselier Starhemberg
heeft een redevoering gehouden, waarin hU o.m
verklaarde
WU willen in de toekomst de meeningsver-
schillen, de vUandschap van het heden en het
verleden vergeten en wU willen juist op het
Kerstfeest met liefde en bereidheid tot verzoe
ning hen gedenken, die ons in het afgeloopen
Jaar hebben gedwongen de wapens in de hand
te nemen. WU hebben geen vijand binnen en
bulten Oostenrijk, met wien het niet mogelUk
zou zUn ons bU wederzUdschen goeden wil te
verzoenen.
In leder geval wil de aandacht van den be
stuurder onderweg, vóór het zoover is, nog wel
eens verslappen en kan het gebeuren, dat hU
b.v. door een eigenaardig gevoel in zUn ooren
plotseling gewaarschuwd wordt, dat de lucht
druk verandert, m.a.w.: dat het toestel eigen
machtig van hoogte veranderd is. Ergens be
neden hebben zich plotseling krachtige vertl-
eale luchtstroomen gevormd, die er met het
postvliegtuig zoetjes-aan ongemerkt gewoon
weg van door getrokken zUn. Dat zoetjes-aan
is er een verrassend element bU: het toestel
geraakt er niet in de minste schommeling bU
W. H. O. H. BEEKMAN, geboren 15 Maart
1895 te Brouwershaven, trad op 15 April 1924
In dienst der K. L. M. Vóórdien was hu onder
officier bU de L. V. A. te Soesterberg. Aantal
vlieguren: meer dan 9500; aantal Indië-vluch
ten: achttien. Was voorzitter der „Vereenlglng
van Verkeersvliegers”.
In Mei 1931 volbracht hU met de Fokket
F. VII b. (PH AFR) „De Reiger" de be
kende recordvlucht BandoengAmsterdam in
zeven dagen (93 vlieguren). HU was een der
oudste gezagvoerders van de K. L. M.
De particuliere secretaris van H.M.
de Koningin, baron Sixma van
Heemstra, heeft aan het bestuur en
de directie van de K.L. M. een tele
gram doen toelcomen van den vol
genden inhoud
problemen, met name over het vraagstuk der
Kerk In Dultschland. zeer groot.
Door de zeldzaamheid van de consistories,
waarop de Paus zich eveneens over de actueele
kwesties placht uit te spreken, heeft deze
Kerstontvangst van het Heilig College, zeer
aan beteekenis gewonnen.
DOMINIQUE WILLEM BERRETTY werd op
20 November 1890 geboren te Djocjakarta, waar
zUn vader een school hield voor kinderen uit
de familie der Zelfbestuurders In de Vorsten
landen. Nadat hü van school gekomen was
trad de Jonge Berretty In dienst bü de Gou-
vemementsposterUen. waar hü twee jaar als
klerk werkzaam was. daarna kwam hü bU het
Bataviaasch Nieuwsblad, eerst als corrector,
later als verslaggever. Reeds spoedig onder
scheidde hü zich door zUn snelle en juiste be
richtgeving. In 1914 ging hü over naar de Ja-
vabode en werkte daar drie Jaar als telegram-
redacteur. Voor dit blad maakte hü verschil
lende reizen, oa. naar Japan.
In 1917 richtte hü het persbureau Aneta"
op. dat zoowel in oorlogstUd en daarna on
schatbare diensten bewezen heeft aan de ver
binding NederlandIndië. Hoe hard onder zün
leiding op Aneta gewerkt werd, blükt uit de
woorden die de hoofdredacteur van de .Java-
bode" In de eerste Jaren na de oprichting
schreef:
..Als Salomo Aneta had gekend, zou hü waar-
schUnlük zün raad: Gaat naar de mieren, gü
luiaard, hebben veranderd in de aanwüzlng om
naar Aneta te gaan om daar te zien wat arbeid
is.”
De heer Berretty was in September 1934 uit
Batavia vertrokken en reisde toen met de
„Kwartel” tot Boedapest mee.
op ge-
i kalm
over 1600 naar 210d” meter werd getild!
NatuurlUk kan men zich desgewenscht tegen
zulk een optilling verzetten en zich er. zoo
noodlg, tegen In bewegen. Doch de optilling
is toch wel weer zóó krachtig, dat het niet
voldoende is* om de machine een weinig bü te
steken: ze gaat, wat bügestoken, even vroolük
mee omhoog. In een vüf ton zware Ooievaar
gezeten, gaat men dan wel overwegen, dat
zweefvliegen in constructies van een paar do-
zün kilo's boven de woestUn een ontspanning
moet wezen, waarbü de beoefenaars goed
zullen doen voor eenige weken water en brood
benevens routekaarten naar en van de dlchtst-
büzünde planeten mee te nemen. Zulke lui in
Imara komen eenvoudig nóóit meer in Imara
terug. Vandaar misschien, dat het er nogal
onbewoond uitziet.
WU hebben nog een kort onderhoud gehad
met den heer Moll, die op de historische vlucht
van de „Uivei" van Londen naar Melbourne
als tweede piloot heeft gefungeerd. De heer
Mol was diep onder den Indruk van dé ramp,
welke het vliegtuig en de inzittenden getroffen
heeft.
„Donderdag”, zeide hü. „ben ik met Parmentier
en de anderen aan boord van een der booten
der Maatschappü ..Zeeland” uit Londen terug
gekeerd. WU hoorden op het schip Jat er iets
met de „Uiver” aan de hand moest zün. doch
wü dachten dat er slechts een radio-defect was
opgei reden en alles wel terecht zou komen. U
begrijpt hoe wü van het bericht van de ramp
geschrokken siln."- --1-
„Wat is uw Indruk?”
„Daarover .alt feitelük heel weinig te zeg
gen. ofschoon wel vast staat, dat de „Uiver'
in een ontzettend noodweer heeft gezeten
Beekman was een zeer voorzichtig en uiterst
bekwaam piloot, die in alle omstandigheden
wist te handelen. Er kan natuurlUk van alle;
gebeurd zün er. ook mü lükt het waarschünlük
dat de machine waarin ik steeds het volste
vertrouwen heb gehad door den bliksem <s
getroffen, waardoor vitale deelen in ongereede
zün geraakt en men het vliegtuig niet meer in
de hand heeft gehad.
Ei valt op het oogenbllk niet anders te doen
dan de offlcieele berichten af te vachten, voor
al ook die van de menschen van de „Leeuwe
rik".
Persoonlük heb ik een frappante ervaring
gehad boven de woestUnen van Imara, eenige
Uren Oost van Bagdad, toen onze vüf ton
zware PH-AFO in weinige minuten,
woon krulstoerental vliegende, zacht en
H.M. de Koningin draagt mij op
Hare Majesteits oprechte deelne
ming te willen betuigen met het
ontzettend ongeluk aan de Uiver”
overkomen en verzoekt U aan de
nagelaten betrekkingen van de
slachtoffers Hare Majesteits diep ge
voelde deelneming te willen over-
brengeh.
gercorps
dertien.
Hü volbracht in dienst van de K. L. M. 3200
vlieguren. Hü was de oudste tweede bestuurder
op de Indlë-route. 4 Mei 1931 maakte hü met
de P.H. AEG op de lün VllssingenAmster
dam bü dikken mist een schitterende noodlan
ding op een eilandje bü Culemborg. Hü was
langen tüd gezagvoerder op de Europeesche
lünen.
De leden der bemanning waren alle vier ge
huwd. Voor zoover wü konden nagaan, laten
alleen Steenberghe en WalewUn ook klnde
ren na.
Thans, nu de slag gevallen is en wü
ons met pijnlijke zekerheid realisee-
ren, welke ramp ons land en volk
getroffen heeft in den tragischen on
dergang van de nog zoo kort geleden
heerlüken triompheerende en uit
bundig bejubelde „Uiver”, worden
ons aller gedachten onweerstaanbaar
getrokken naar de plek, waar het
vliegtuig brandende neerstortte en
verpletterd werd de plek, waar
een viertal luchthelden en twee Ne-
derlandsche passagiers een onzeg
baar tragisch einde vonden.
Ook H. K. H. Prinses Juliana
heeft een telegram van deelneming
aan de directie der K. L. M. doen
zenden, dat luidt:
„Diep onder den indruk van de
groote ramp, welke Uw maatschap
pü getroffen heeft, draagt H. K. H.
mü op U Haar oprechte deelneming
over te brengen.
Beleefd verzoek ik U ook aan de
nagelaten betrekkingen namens H.
K. H. Haar bijzondere gevoelens
van deelneming te betuigen.
I BAUD,
Kamerheer van H. K.
Nog kunnen wij het niet begrijpen. De
„Uiver”, Hollands roemrijkste. meest be-
rouwbare vogel verpletterd en verbrand,
zijn bemanning en passagiers gedood. Op
nieuw heeft het menschelljk vernuft het
hoofd moeten buigen voor de macht die
het meende te hebben bedwongen: voor de
I krachten der natuur- In de barre verlaten-
I held der Syrische woestijn, slechts 16 ki
lometer verwijderd van een veilige lan
dingsplaats, ligt het verkoolde wrak van
hetzelfde vliegtuig, dat wij Woensdagnacht
nog zoo hoopvol uitgeleide deden. Daar lig-