cttAaal can den dag
I
H
HET INDUSTRIEELE MECCA DE dagelijksche lijst
VAN ZUID-AFRIKA
t
HET GEHEIM VAN
DE 7 WIJZERPLATEN
Per vliegmachine de wereld rond
JOHANNESBURG, DE
GOUDSTAD
F
"'t'
ZATERDAG 5 JANUARI 1935
Automatische vuur-
toren
Het levende lijk
Kleurkanaries
Geen toegift; es meer
a
-In pacht gegeven?
Anti-lawaai-campagne
600 afstammelingen
Sic transit
DOOR AGATHA CHRISTIE
1
Bokkenrijders van de
2Oste eeuw
De vrouw van den
Een der meest vooruitstrevende
steden ter wereld zal ook sen
der meest cosmopolitische
worden
Toegevende wet-inzake
naturalisatie
f De vrouw van den I
brandstichter
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
winter»
i
W
Biiiiiiiiii
Ut
i
i
blsschop.
„dat is ml)n
ZESDE HOOFDSTUK
ALWEER DE ZEVEN WIJZERPLATEN
de
wagen ging dus met over zijn
Wordt vervolgd.
4
t
2
De „Münchener Augzburger Abendzeltung”
is voor het laatst verschenen. Het blad werd
opgericht in 1609 en maakte er aanspraak op
het oudste dagblad van Duitschland te zUn.
1
1
i en er kwam weer
gezicht. De dokter
heel
i OP
eten
tie
iet
en
|gt
en
11e
I
be
lden
om
ter-
um-
ge-
en
ar
U-
do
ed
een
en-
op
■ste
de
ten
:an
agt
da
jen
le-
tat
ter
Een
niet
rde-
gen
Al-
i de
de
.ren
dch
isen
sei
che
ar-
van
rol
leer
che
*g.
dje
on-
de
MARTIN BERDEN
(Nadruk verboden)
....iiiiinimiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiHiiiniiiiiiiitiiiiiiiii
De anti-lawaal-week te Rome is zulk een
succes geworden dat wellicht in geheel Italië
het gebruik van autobooms beperkt zal worden.
Te dien einde zal de ministerraad een wij
ziging overwegen van de verkeerswetten, krach
tens welke het op het oogenblk nog verplich
tend wordt gesteld, bij wegkruislngen van den
autoboom gebruik te maken.
Men wil het gebruik van den autoboom in de
groote steden geheel afschaffen en het overi
gens zooveel mogelyk beperken.
Er was afgesproken dat Amy met mij mede
zou gaan naar mijn ouderlijke woning. Toen
Ik door de straten van Amsterdam liep me:
Amy naast mij, die me een arm had gegeven,
voelde ik mij heerlijk gelukkig. Mijn hart klop
te luid toen ik eindelijk voor de deur der ouder
lijke woning stond Het weerzien tusscben mijn
ouders en mjj is moeilijk te beschrijven. Om
beurten lachten, huilden, pakten en omhelsden
«<J elkaar. Mijn brave vader en moeder keken
m‘J maar telkens aan en wisten niet anders te
seggen dan: „Jongen, Bok, wat een kerel ber.
JU geworden.”
Eenige dagen later kwam Oom Sydney met
tante ons bezoeken en opnieuw beleefden we
weer vreugdevolle oogenblikken. „Nu Jongen,
Op de nationale vogeltentoonstelling in het
Crystal Palace te Londen, die 31 Januari ge
opend wordt, zal een Inzending aanwezig zijn
uit Nederland, welke in Engelsche vakkringen
groot opzien heeft gebaard.
De secretaris van ..De Kleurkanarie" te Lo-
chem heeft n.l. aan de leiding der tentoon
stelling medegedeeld namens de vereeniging
aldaar 22 kanaries te zullen zenden in de kleu
ren oranje, blauw en agaat.
Engelsche vogelkweekers vragen zich af hoe
deze kleuren ontwikkeld zijn, temeer daar de
vereeniging in Lochem nadrukkelijk verklaart
de vogels geen kleurstof te hebben Ingegeven.
Te Esens (Oost-Friesland) is op 91-jarigen
leeftijd een weduwe gestorven, waarvan meer
dan 800 afstammelingen in leven zijn.
Deze dame had een echtgenoot en 14 kinde
ren. Tien hiervan huwden op jeugdigen leeftijd
en brachten op hun beurt gemiddeld tien kin
deren ter wereld. Deze kleinkinderen trouwden
eveneens jong, zoodat de thans overleden vrouw
met trots op vijf generaties van afstammelin
gen kan wijzen.
De politie te Aken is het gelukt te arresteeren
9 personen, leden van een dievenbende. Vroeger
waren het smokkelaars. Nu er met smokkelen
niet veel meer te verdienen is, gingen ze op
roof en diefstal uit. In Aken zelf zijn de dieven
debet aan 10 belangrijke diefstallen met braak,
voornamelijk in winkels en in woningen, waar
vermoedelijk baar geld aanwezig was. Op een
Zondag stalen ze uit een colffeurszaak* een geld
kistje met 2500 mark. Dit geld werd onder vie
ren verdeeld. Per auto bezochten de heeren ver
schillende bars en dansgelegenheden en obscure
inrichtingen in Düren en Keulen. En toen ie
alles tot den laatsten pfennig hadden „ver
jubelt”, keerden ze naar Aken terug, rijk aan
plannen voor nieuwe Inbraken. In één nacht
braken de dieven, die een eigen auto hadden
in tegenstelling met de vroegere bokkenrijders,
die immers op bezemstelen door de lucht vlo
gen op 5 verschillende plaatsen in, in de om
geving der stad. Belangrijke sommen gelds en
allerlei goederen vielen hun In handen. In
Vaals stalen ze gouden sieraden en kleeding-
De Dultscher voelt heel veel voor Afrika, voor--| stukken. De sieraden werden bij een goudsmid
verwisseld.
zei Oom, „wat denk je. hebben we thans ge
noeg avonturen beleefd, of zou je weer zin heb
ben om nog eens met mij een reis om de wereld
te maken.” ,,Neen Oom,” zei Ik.',,Ik ben overal
geweest, heb avonturen beleefd zooals niet te
gelooven^zijn, en ben thans tevreden. Ik heb
een massa geleerd en veel ondervinding opge
daan. Kt alles heb ik te danken aan u. U hebt
als t ware een man van mij gemaakt en ik
dank u nogmaals voor hetgeen u voor mjj hebt
gedaan. Ik ben trotach op uw vriendschap Voor
mij en Ik hoop dit die altijd mag blijven be
staan.” Daarop gaf ik hem ontroerd de hand,
die Oom stevig drukte, waarna hij mü op de
schouders kloppend antwoordde: „Zoo zy het.
Bok, voor altijd.”
Bundle drukte met haar voet op bet gaspedaal
en de Hispano gaf daar oogenblikkcliik gevclg
aan. Zij verslond mijl na mijl, en hoefde maar
heel zelden haar vaart te verminderen en
Bundle had een vrijen weg vóór zich.
Toen, «onder eenige waarschuwing kwam er
een man uit de heg gewaggeld, den weg op,
vlak voor den wagen. Op tijd te stoppen was
uitgesloten. Uit alle macht dra* de Bundle san
het stuurwiel en week uit naar rechts. De
wagen lag bijna in een sloot bijna, maar niet
heelemaal. Het was een gevaarlijke manoeuvre,
maar ze slaagde. Bundle was er zeker van dat ze
den man niet geraakt bad.
Ze keek om en werd bevangen door een ver
schrikkelijk naar gevoel. De wagen was n et
over den man been gereden, maar moest hem
toch tti het voorbijgaan hebben geraakt HU
lag voorover op den weg, onheilspellend stil.
Bundle sprong uit den auto en liep terug.
Ze had nooit Iets belangrykers overreden dan
een verdwaalde kip. Het feit dat het ongeluk
nauwelijks aan haar te wijten was maakte op
het oogenbllk geen verschil voor haar. De man
had erg dronken geleken, maar, dronken of
niet, se had hem gedood. Ze ytet heel zeker
dat se hem gedood had. Hrar Bart bon de te
voelde haar bloed tot in hare <*ren k'eppeu.
Ze knielde neer bij het I fcgeJde lichaam en
draafde dit zeer voorzichtig oA. HU kreunde
of kermde niet. Ze zag dat bü/.'ong was. nogal
een knap gezicht had met eeti kort snorretje.
Zij zag geen teeken vanf u twendlg letsel,
maar ze was absoluut oveprulgd, dat hij ofwel
dood was of stervendc^Toen (snipperden zijn
„Juist. Nu had ik graag, dat u hier rustig
ging zitten. Ik zal wel naar bulten gaan en voor
alles zorgen. Als Ik zeker weet dat ik niets meer
doen kan voor den armen kerel, zal Ik terug
komen en su'len we de zaak bespreken.”
Hij bleef nogal lang weg. Bundle keek voort
durend nrar de klok op den schoorsteen. Vijf
minuten, tien minuten, een kwartier, twintig
minuten, sou hy nooit meer komen?
Bundle staarde hem aan. En heel langzaam
kwam de wereld, die gedurende de laatste drie
kwartier op zijn kop gestaan had, weer op sfjn
poot,en terecht.
Het duurde wel twee minuten voor Bundle
sprak, maar toen was 't dan ook niet meer net
door ontzetting bevangen meisje, t.iaar de echte
Bundle, kalm, practiscb en logisch.
„Hoe kan dat?” zei re.
„Dat weet ik niet,” zei de dokter, „maar hij Is
doodgeschoten, want er zit een geweerkogel in
zijn lichaam. Hu heeft Inwendige bloedingen
gehad, daarom kon u niets aan hem zien.”
Bundle knikte.
Nu Is de vraag,” vervolgde de dokter, „wie
heeft hem doodgeschoten. Hebt u niemand in de
buurt gezien?"
Bundle schudde het hoofd.
,J>at 4s raar,” zei de dokter. Als het een
ongeluk geweest was zou men verwacht hebben,
dat de kerel, die het deed hard zou komen aan-
loopen om hulp te ver'.eenen, tenzij en dat is
niet geheel onmogelijk, hij niet neeft geweten
wat hij gedaan had.”
„Er was niemand in de buurt,” sei Bundle.
Dat wil zeggen op den weg."
Nauw’lijks is het handjes geven
En het wenschen van de baan
Of wij zien weer dat de meesten
Langs dezelfde wegen gaan!
Langs denzelfden weg der dwaasheid,
Onvoorzichtigheid en bluf.
Onveranderd door ervaring:
Op de autowegen suf!
Want wij lezen weer van brandjes
Door benzine of door was
Op verbetering te hopen.
Schijnt voorloopig nog te kras!
En uNj lezen ook van kraakjes
Of partijtjes op het mes
Onze wenschen krijgen hierin
Slechts een averechts succes!
Ook de lijst der ongelukken,
In de eerste week van ‘t jaar
Htengt een ieder door verbazing
Beide handen in het haar!
Onverminderd rijdt de auto
Alle ziekenhuizen vol:
Maag're Hein speelt ook weer dit jaar
Zeer voortreffelijk zijn rol!
Want de menschen zU n niet wijzer!
Hoop op beter is er niet.
"t Nieuwe jaar is aangevangen
Met hetzelfde oude lied!
Toen ging de deur open en Dr. Cassel ver
scheen weer. Hij zag er anders uft, Bundle merkte
dat aanstonds op, strenger en terzelfdertUd meer
geanimeerd. Zijn manier van doen was anders
en het scheen haar toe dat hij zijn opgewonden
heid onderdrukte.
„Wel jonge dame.” zei hij. ,.I»at het ons eens
uitvechten. U beweert dezen man overreden te
hebben. Vertel me eens prec.es hoe het ongeluk
gebeurd is."
Bundle legde het zoo goed mogelijk uit. De
dokter volgde haar verhaal met gespannen aan
dacht.
„Juist,
lichaam.'
„Neen. Ik dacht selfs, dat ik hem heelemaal
niet geraakt had.”
„Hjj waggelde, is het niet
„Ja, ik dacht, dat hij dronken wns.”
„En hl) kwam uit de heg?”
„Ik geloof dat er daar juist een hekje In de
heg was. HU moet dan door het hekje gekomen
zijn.”
De dokter knikte, toen leunde hy achterover
in zijn stoel en nam zijn plnce-nez af.'
„Ik twijfel er geen oojer k aan.” zet hij.
dat u een roekelooze chauueuse bent en Jat
u op een goeden keer wel eens een armen kerel
zult overrijden en zoo een einde aan zijn leven
maken maar dezen keer heb je dat nog niet
gedaan.”
„Maar...."
,Ds wagen heeft hem heelemaal niet geraakt.
Dese man werd doodgeschoten.”
al voor den Rand. Meer dan 8000 Duitschers
wonen op den Rand, waarvan de meesten in de
mijnen we: ken. Een der mooiste clubs in de
stad is de Dultsche club in Lovedaystraat. met
meer dan duizend leden. Een Dultsche krant
wordt elke week voor de In Johannesburg, de
Unie en Rhodesia woonachtige Duitschers ge
drukt. In Johannesburg Is een Dultsche kerk
en een school onder gouvernementstoezlcht.
Deze school wordt als één der besten op den
Rand beschouwd. Veel Engelscne en Holland-
sche kinderen gaan er naar toe.
Van de zevenhonderd in Johanneéfcurg woon-
achtlge Grieken hebben meer dan vflf en ze
ventig percent een tearoom, fruitwinkel of
dergelijk soort zaak. De rest zijn advocaten,
dokters en uitgevers. Het meerendeel van hen
komt van Cyprus. Ithaka en de Aegaeïscht
eilanden. Als zjj hier komen kunnen zij geen
woord Engelsch en Afrikaansch; doch Grie
ken zijn goede linguïsten en zij leeren de beide
landstalen snel. Zij hebben hun eigen kerk en
ja zelfs een eigen voetbalclub. E°n
lets van de Grieken is, dat als zij
er genoeg geld gemaakt hebben of te oud
worden om nog handel te drijven, zij bijna
allen naar hun oude vaderland terugkeeren
Een zeer klein aantal Portugeesen komt uit
Portugeesch Oost Afrika. Men zou denken
dat het meerendeel der vijfduizend Portugee-
zen, die op den Rand wonen uit Portugal komt.
Dit is echter niet zoo: zij komen van Madeira
Het meerendeel van hen zijn groentenboeren,
die hun eigen producten kweeken.
Van alle vier de hoeken der wereld komen
zij christenen en joden naar Zuid Afrika.
De immlgratie-wetten leggen hun weinig moei
lijkheden In den weg. Zoolang als men gezond
is. In het land van herkomst nog niet met de
justitie In aan'aking geweest is en voldoende
middelen heeft om In zijn levensonderhoud
te voorzien, set Zuid Afrika haar poorten voor
U open en wordt gij als één barer inwoners
behandeld. Zuid Afrika en vooral Johannesburg
heeft ontzettend veel aan de buitenlanders te
danken en zonder hen zou de Gouden Stad
zich nooit zoo snel ontwikkeld hebben.
genoeg
altijd
rorgen
Dan z
zaken
behartigen en Ik
geloof dat ik er
best zal komen.
Laat de politie
Volgens een Indiaan uit het Rama-reservaat
hebben de Roodhuiden het land, waarop de
stad Orillia <6000 Inwoners) is gebouwd, voor
99 jaar aan de blanken tn pacht gegeven en ia
deze periode bijna om.
De Indiaan heeft verklaard, dat Orillia vroe
ger een Indiaansch reservaat was en dat het
documenten bezit, waaruit het bestaan van de
pachtovereenkomst blijkt.
Hy deed uitkomen, dat zijn rasgenooten er
nooit mede accoord zouden gaan, wanneer de
blan'sen zouden «rillen trachten inbreuk te
maken op de eigendomsrechten der stad.
Toen de bekende Spaansche tenor-zanger
Miguel Fleta met succes In een theater te Va
lencia gezongen had, en het publiek om een
herhaling vroeg, zelde de zanger dat hij dit tot
zijn leedwezen niet kon doett, aangezien hem
dtt een boete van 200 pesetas zou bezorgen,
De Spasmsche artlstenvereenlging heeft frf
op straffe van boete bepaald, dat bulten het
vast gestelde program geen nummers ten ge-
hoote mogen worden gebracht.
O jj.
Oost en Zuid Europa in steeds grooter wor-1 eigenaardig
denden getale naar Zuid Afrika gekomen. De
restricties In de Vereenlgde Staten en andere
landen waren hier de oorzaak van. Zoo
rustbarend werd de toevoer, dat In 1930
„Quota Act” Ingevoerd werd, om hierop een
rem te zetten. Jaarlijks mogen slechts een ze
ker vast gesteld getal bewoners der Oost, Cen
traal en Zuid-Europeesche landen, bewoners
van China, Japan, Syrië, Argentinië en B-a-
zillë in de Unie komen. De volgende cijfers la
ten duidelijk zien welk effect de Quota Act
op de immigratie gehad heeft. In 1928 dus
vóór de Quota Act kwamen uit Oost. Cen
traal en Zuid Europa 1896 personen in de
Unie; In 1932 dus na de Quota Aet kwa
men uit die zelfde landen slechts 429 perso
nen.
Er zjjn ongeveer 1500 Chlneezen, al over Jo
hannesburg en de subuibs verspreid, die twee
clubs rijk zUn: De Transvaal Chlneesche United
Club met vierhonderd leden en de Chlneesche
Reform Club met een goede twee honderd le
den. Deze clubs zijn typisch Chlneesch; Euro
peanen kunnen geen lid worden. Geen woord
Engelsch wordt er binnen de muren dezer
clubs gesproken of geschreven. Hier, In deze
kleine stukjes China, waar de geest van het
Oosten spreekt, komen ze eiken «vond voor
enkele uren te zamen. Hier worden onder een
kopje Chlneesche thee ste ke drank wordt
niet aan hen verschaft, daar zij gekleurd zfjn
de verwikkelingen In het Oosten en de toe
komst van Manchukwo besproken. De Chlnee-
zen hebben hun eigen school, waar zestig
amandel-ooglge kinderen met kroezig zwart
haar de moeilijkheden der Engelsche en Chl-
neesche taal trachten te overwinnen. Afri
kaansch wordt eigenaardig genoeg niet onder
wezen. hoewel de kinderen bulten school hee:
wat Afrikaansch oppikken, dor hun contact
met andere klnde-en. Het overgróote deel der hier
woonachtige Chlneezen komt van Canton en
reist met de Koninklijke Pakketvaart van
Hong Kong vla Java naar de Unie. In Louren?o
Marques of Durban stappen zij aan wal. Velen
blijven daar. De meer avontuurlyke geesten
trekken het land In en vinden op den duur
hun weg naar Johannesburg, waar zij, door
landgenooten geholpen een zaakje openen. De
Chlneezen zijn ten nauwste met wasscherijen
verbonden; de belde woorden, Chinees en
wasacherij «ijn voor ons hier synoniem. Hoe
wel er in Johannesburg tal van Chlneesche
wasscherijen zijn begint het meerendeel der
Immigranten een eigen zaak of werkt voo
Chlneesche zakenhulzen. Er zijn vier jarenlang
gevestigde groothandelaarshulzen, die uitste
kende zaken doen.
Ongeveer tien percent der Europeesche be
volking in Afrika zijn Joden, en hiervan komen
ongeveer zestig procent uit Littauen. De Llt-
tauers zijn niet erg aan hun geboorteland
gehecht. Het meerendeel laat zich naturall-
seeren, wat na de Russische tyrannle en het
wanbestuur daar te lande ook niet te verwon
deren Is. De -Uittocht Is zóó groot geweest, dnt
thans In de Vereenlgde Staten, Engeland en
Zuid Afrika ongeveer anderhalf millioen Llt-
tauers woont. De Llttaue's, die hun land
verlaten hebben, blijken een aanwinst voor hun
nieuwe vaderland te zijn. Een groot gedeelte
zijn Joden, doch lang niet .allen. Zoo hebben
de Katholieke Llttauers In Johannesburg een I
eigen kerk. Het meerendeel van ben zun
handelaren, die door koopen en verkoopen van
tweede handsch goederen op de Reef en In de
provincie een bestaan menigmaal een teer
goed bestaan maken. ZU ruiken, geslepen
als zU zijn, waar geld te maken is.
Weinig hoort of ziet men van de Denen. ZU
zijn een stil en hard werkend volk, wier prin
cipe is: „leef en laat leven”. Er zUn er onge
veer twee honderd In Johannesburg. Enkele
werken als ingenieurs op de mUnen, doch het
meerendeel houdt zich met het zuivelbed'Uf
bezig. De Deen is geen kolonist. Sterk Is hjj
aan zyn geboorteland gehecht. ZUn geadopteerd
land oefent geen aantrekking op hem uit. Dit
Is de reden waarom er zoo weinig Denen in
Afrika zyn.
Hoewel Franschen onder den rang van
goede kolonisten gerangschikt kunnen worden
merkt men In Johanesburg, ja zelfs In de Unie,
weinig van hen Weliswaar Is er een Fransche
club, doch het meerendeel der leden zUn En-
gelschen en Hollanders. Niet meer dan een goe
de honderd wonen er in Johannesburg, die alle
op kantoren werken.
De Duitschers daarentegen stroomen de Unie
binnen. Elk Jaar komen er ’n paar honderd bü
an alle hoaken der aarde komen zij. aan
getrokken door de magische beko'lng en
den ongekenden rUkdom der goudstad.
naar Zuld-Afrtka. Stoere Hollanders, Dult-
schers, Denen, scheefooglge Chlneezen zU
allen zijn bezweken voor de onweerstaanbare
verleiding van het Industrieels Mecca van
Zuid Afrika.
Johannesburg, een der meest vooruitgaande
steden ter wereld, vertoont alle teekenen ook
een der meest cosmopolltlsche te worden, ste
den als Londen, New York, Port Said en
Buenos Aires met hunne heterogene menschen-
collectie evenarend.
Onwillekeurig vraagt men zich af, wat wel
de gedachten zUn van hen, als zU in de scha
duw van Tafelberg voet aan wal gezet hebben
en de lange malltrein door de wyngaarden
van de Kaapprovincie gn de elndelooze en
barre vlakten van Transvaal stoomend, hen
mUl voor mUl nader brengt tot de Goudstad
en steeds verder weg van de donkere oorlogs-
wolken van het Verre Oosten en de politieken
en industrieelen chaos van Centraal Europa
ZU zün vreemdelingen In een vreemd land
en spreken weinig of geen Engelsch.
Het is dan ook niet te verwonderen, dat
hun hart een oogenbllk stilstaat, als de stof
fige trein de eerste geelachtig-wltte „mine
dumps” der Goudstad passeert. Het is een In
drukwekkend gezicht zelfs voor ons Afri
kaners iets zoo totaal verschillend van het
geen wU zouden verwachten, deze duinen door
menschenhand opgeworpen.
Als zü eerst hun landgenooten aan het sta
tion ontmoet hebben en voor de eerste maal
hun voet In Eloff St eet gezet hebben, ver-
dwynen >J heel spoedig hun angst en tWyfei
en nog voor een week voorbU is vormt de
nieuweling, Engelschman, Hollander of Griek
een spaak In het wiel van vooruitgang. Een
wiel dat nooit stil staat, altijd draait en altoos
nieuwe ontwikkelingen tot stand brengt.
Johannesburg heeft heel veel aan zUn bui-
tenlandsche bewoners te danken. ZU hebben
een belangrUke rol gespeeld in de snelle ont
wikkeling der stad en de sïad kan het als
een bewUs van dankbaarheid vobr de beloon
de gastvrUheid beschouwen, dat de meester
zich er permanent vestigen en Britsch onder
daan worden, zoodra de wet dit toestaat. En
in dit opzicht is de wet uitermate toegevend.
Men moet meerderjarig zUn en gedurende vljt
jaren In de Unie of In een der bezittingen
van het B.ltsche Rijk gewnond hebben. Na
betaling van 6-14-0 dollar en twéé ddvertëiftlM
in een krant la men Britsch onderdaan.
Zoo reizen Woo Fang Loo, Schmidt, Cohen
en Jorgensen naar het land hunner ze boo 'te
met een paspoort van het land, dat zy als
hun tweede vaderland gekozen hebben. Maar
het is alleen voor een bezoek. Zelden bUjveri
«U In het oude vaderland.
Sedert 1924 zijn de Immigranten uit Centraal
et was even na middernacht, dat het slot
van Lonner's winkel in huishoudelUke ar
tikelen met *n zachten tik opensprong, zoo
dat men kon onderstellen, dat iemand aan den
buitenkant probeerde binnen te komen. Wgldra
ging dan ook de deur open en een man die z*n
pet diép over ’n oogen had getrokken, stapte
behoedzaam in de donkere zaak naar binnen.
HU scheen den weg te kennen, want hU Uep
i-egelrecht naar het aan de achterzUde gelegen
kantoortje en liet het licht van z*n zaklan
taarn in de rondte giyden.
Het scheen, dat er nog Iemand aanwezig was
en wel de eigenaar, want er kwam een glim
lach óp z*n gezicht en hy zei: „Zoo Lormer.
prettig, dat Ik je hier tref."
„Haxry Alvers." stamelde de ander verbaasd.
„Ja, dezelfde. Nou. 't schijnt jou veel beter
gegaan te zijn dan mU. na ons compagnon
schap. Want Ik moet nog steeds in het nach-
lelUk uur visites met behulp van loopers af
leggen om aan den kost te komen."
„Wat.... wat.... wil je?" vroeg Lormer ver
baasd. ,Je vergeet, dat er al twaalf jaren tus-
schen liggen, tusschen „onze zaken” en nu?"
„Och, wat Ik wil is duidelijk. Ik wil een bed
om behoorlijk te slapen en verder uit de han
den der politie bUjven. Toen Ik vandaag langs
je zaak kwam en je naam las en bovendien je
llefeiyk aanschUn te midden van Je potten en
pannen opmerkte, dacht Ik: „Weet Je wat
.Handige Flkky” zal me wel niet In den steek
laten, als ik «Un hulp Inroep.”
En behaaglUk zette de Inbreker zich in een
der gemakkelUke stoelen neer, nadat hu eerst
den knop van het electrlsch licht had omge
draald.
„Zlezóó. nu kunnen we tenminste zien wat
we zeggen."
Lonner scheen niet te weten waf- hy doen
moest.
„Ga in hemelsnaam weg,, want m n vrouw
kan elk oogenbllk thuis komen."
„Nou, wat hindert dat?”
„Een-klaps scheen hy Iets te bemerken: hll
haalde z'n neus op en zei: „De parfum, die JU
gebruikt, heeft veel weg van petroleum."
Daarby keek hU naar eenige groote plekken
ven deze brandstof, die duideiyk op een der
kleedjes zichtbaar waren
„O. o Ja.... ik heb zeker met de kan
gemorst,” hakkelde Lormer, die biykbaar niet
wist, wat hij zeggen moest.
„Ha.... zoo." grynsede Alvers. „Nu gaat me
een licht op. De zaken gaan slecht.... petro
leum op het vloerkleed., een brandje en een
booge ultkeering van de verzekering. Aardig,
werkeiyk heel aardig.” grinnikte hy.
„Niet waar, niet waar." zei Lormer haastig,
maar hy zag doodsbleek en daaraan bemerkte
Alvers -dat hU goed geraden had.
..Kom. je houdt me niet zoo'JwnakkelUk voor
den gek. Ik heb het gevoel, dat Ik vannacht
nog goeie zaken maak. Wat zou je er van zeg
gen. als je de verzekeringspremie eens eeriyk
met me deelde, anders zou ik genoodzaakt zyn
eer en ande* te vertellen op zeker kantoor. En
dat kost Je toch minstens twee Jaar. Daarbii
bof je. want «Is er gevaar voor menschenlevens
bestond, was het minstens het driedubbele Ik
zou je dus aanraden, geef-me alvast een voor
schot vanlaten we zeggen honderd dollar,
dan kom ik over een dag of veertien wel de
rest halen.”
„Maar.... Ik heb geen geld.” zei Lormer. „Of
denk je misschien dat ik zoo iets uit meeiy
doe?"
.Kom kom, je hebt In leder geval wel iets,
want je weet drommels goed dat het minstens
noc xeertlen dagen dytirt, vóór je geld uit- I
betaald krügt van de vcrzekei ing."
„Heusch niét. Ik heb maar een paar dollar."
„Onderstel nu eens dat ik naar de telefoon
loop,” en Alvers wees met z’n vinger naar een
smallen doorgang, welke door een glazen deur
van het kantoortje gescheiden was, „en ik ver
telde de politie wat ze hier zou kunnen vinden.
Gelóóf Je dan niet dat ze binnen eenige mi
nuten een onderzoek kwam instellen? Ik heb
wel
HU hield eensUaps op en wees naar een vage
schaduw, die op de ruit te zien was.
„Wie Is dat?” fluisterde hy.
„Drömmels!" riep Lormer,
vrouw.”
Op dit oogenbllk trad een Jonge vrouw bin
nen.
„Waarom ben -je teruggekomen?" vroeg Lor
mer.
„Goeden avond, mevrouw," onderbrak Alvers.
„Ik kwam juist op tyd om te vernemen dat uw
echtgenoot het plan had deze oude rammelkast
met den grond geluk te branden. Bent u mis
schien ook in het complot?"
„Neen, mUn vrouw weet er niets van." zei
Lormer gejaagd. „Daarom had ik het juist in
orde willen maken vóór zU thuis kwam."
„Vlug, Katie, dat Is de freule en als altüd
heeft ze vreeseiyke haast.”
Het was Inderdaad een kenmerkende eigenschap
van Bundle, dat ze altijd haast had, vooral als
chauffeerde. Ze was handig en fllbk en een goed
ebauffeur, als dit niet zoo geweest was, zou haar
taeklooze vaart dikwijls een ongeluk ten gevolge
gehad hebben.
Het was een vroolUke Octoberdag met een
blauwen hemel en een verblindenden zonne-
echyn. De scherpe lucht dreef het bloed naar
Bundle's wangen en vervulde haar met levens
lust.
Dien morgen had se Gerald Wade's onafge-
tnaakten brief nrar Loraine Wade op Dean-
Prlory gestuurd. Ze had er eenige regels bUge-
voegd ter verklaring, zy was van plan Bill
Everalelgh te spreken z'en te krijgen om meer
bijzonderheden aan de weet te komen over de
loogparty, die zoo tragisch geëindigd was.
Ondertusschen was het een heeriyke morgen
en de Hispano gleed over den weg als een
■waluw.
oogleden en zUn oogen gingen half open.
Treurige oogen, bruin en lydend, als die van
een hond. HU scheen moeite te doen om te
spreken. Bundle boog zich d.cht over hem heen.
„Ja?” zei ze. ,Ja?"
Hy wilde iets zeggen, dat kon ze zien. Iets
wat hU met alle geweld wilde zeggen. En ze
kon hem niet helpen. Ze kon niets doen
Ten laatste kwamen de woorden maar het was
niet meer dan een acemtocht.
„Zeven wUzerplaten.zeg....”
„Ja,” rel Bundle weer.
HU probeerde een naam uit te brengen, pro
beerde het terwui zUn krachten verminderden.
,4a. Wie moet Ik zegjen?”
„Zeg.... Jimmy Thesiger...."
ElndelUk was het er uit, en toen viel plotseling
zUn hoofd achterover en zUn lichaam werd slap.
Bundle ging op haar hurken zitten en beefde
over haar geheele llchaarp. Ze zou zich nooit
hebben kunnen voorstellen, dat haar zoo Iets
vrecsdUks zou overkomen. HU was dood en zU
had hem gedood. Ze probeerde flink te zUn.
Wat moest ze nu doen? Een dokter, dat wa«
haar eerste gedachte. Het was mogelUk
althans niet onmogciyk, det d» man slechts be
wusteloos was. Haar Instinct ^el haar dat het
mogelük was. Op de een of andere manier
moest se hem In den wagen zien te krijgen en
hem naar den dlohtstbUzUnden dokter brengen
Het was een verlaten gedeelte van den weg en
er was niemand om haar te helpen.
Niettegenstaande haar slankheid was Bundle
sterk. Ze had üsenterke spieren. Ze -eed de
Hispano zoo dicht als se kon by hem en toen
al haar kracht byeenrapende sleepte en trok se
de levenlooze gedaante erin. Het was een ver-
schrikkeiyk werk en ze moest de tanden op
elkaar klemmen maar ten laatste had ze het
volbracht. Toen ging ze achter het “tuur zitten
en reed weg. Een rit van ongeveer twee mylen
bracht haar in een klein stadje en on haar ver
zoek wees men haar het huls van den dokter.
Dr Cassel, een vriende'Uk man van middel
baren leeftüd, schrok toen hy In zyn spreek
kamer kwam en er een me.sje vond dat op hel
punt stond om flauw te vallen.
Bundle sprak hortend en stootend.
„Ik geloof dat ik iemand gedood heb. Ik heb
hem overreden. Ik heb hem meegebracht In den
wageA Hy is nu bulten. Ik, Ik denk, dat ik te
hard reed. Ik heb altyd te hard gereden.”
De dokter zag haar aan met een onderzoe
kenden blik. HU glné naar een plank en goot
Iets In een g'.as. HU bcacht het haar.
.Drink dit uit," zei hU. „dan zult u u beter
gevoelen. Je bent geschrokken."
Bundle dronk gehoorzaam
wat kleur op haar bleek t
knikte goedkeurend.
Dat een man. die gestorven Is. 's avonds
weer gaat leven Is geen alledaagse!) verschün-
sel. Dit heeft de gemoederen van velen in Pe
king in beroering gebracht. Yen Yu-Tlng, een
69-jarige portier, was na zUn dood door zün
achterblüvende familieleden In zijn kist ge
legd. toen hU plotseling de oogen opsloeg en
eenige woorden prevelde, hoewel zün lichaam
al geheel koud was. Men waarschuwde een
dokter en stelde de begrafenis voorloopig uit.
Nachts begon hü weder te ademen en hard
op te spreken. Zün lichaam bleef echter koud
en tegen den morgen verviel hij weer In een
staat van volkomen bewegingloosheid. Dit proces
heeft zich reeds dertien dagen herhaald; 's
avonds leeft hy op, terwyi hij 's morgens ge
heel dood schünt. De vrouw van den schyn-
doode stelde vier sterke koelies aan om bij het
lichaam de wacht te houden, maar toen zU den
kouden adem van den schtjndoode veelden,
vluchtten ze hevig beangst weg. terwijl zün
zoon bü het zien ervan flauw vlei.
Hoelang de doode dit zal bJUven volhouden
kunnen de medici nog niet met zekerheid zeg
gen.
--
„Ik had een voorgevoel dat er Iets niet in
orde was," verklaarde het vrouwtje. „Want je
was zoo somber den laatsten tyd."
„Ja, en nu wacht ik de belooning van mün
stilzwygen."
„En veronderstel nu eens dat hü weigert?"
vroeg se. -
„In dat geval zal Ik de politie waarschuwen
en jullie Intusschen beletten de kleeden op te
ruimen. En dan komen ze kyken en brengen
ze hem naar de gevangenis. Dat Is alles!"
„Naarde gevangenis?"
.Absoluut hoor. Ik geef je drie minuten. Lor
mer,” zei Alvers. „Als je me dan nog geen aan-
nemellfk aanbod gedaan hebt, bel Ik op
„Dan gaat hü maar naar de gevangenis,”
'■erkiaarde mevrouw Lormer beslist.
„Dus u weigert hem te laten betalen?”
„Ja, t kan me niet schelen, als hu eens naar
de gevangenis gaat. Want Ik heb er meer dan
van om
maar in i -
eens gaan
zal komen.
de poliue hem maar meenémen."
Ze liep haar man voorby. trad het tusschen-
vertrekje binnen en wierp de deur achter zich
in 1 slot Toen Alvers probeerde haar te ope
nen werd aan den anderen kant juist de sleu
tel pmgedraaid.
„Vlug.” hoorde men haar roepen. „Verbindt
u mü even met het politiebureau.”
Alvers keek onzeker naar de winkeldeur
,4a: spreek Ik met het politiebureau?” ging
ze na een korte pauze verder ..Stuurt u even
direct eenige mannen naar de Cloy-street no.
63 naar de zaak van Lormer's hulshoudeiyke
artikelen. Daar zün twee oude bekenden van u.
Een hunner wil brandstichten en de ander Is
ten Inbreker, die hem geld <wil afpersen. Maar
vlug asjeblieft. Dank je wel.”
Ze had hear dankje nog niet uitgesproken,
toen Alvers wegsnelde, den winkel door, de bui
tendeur openrukte en binnen enkele seconden
verdwenen was.
Op dit oogenbllk opende Lonner's vrouw
weer de verbi ndingsdeur.
„Waar is die kerel?” vroeg ze.
„Weggegaan: tk geloof niet dat we hem nog
terug zullen zien.”
Ze wendde zich tot haar echtgenoot. „Tk ging
je niet overleveren, ouwe Jongen,” rel ze vrien-
celijk. „maar dan moet je me ook beloven, dat
je nooit meer zoo iets misdadigs zult onderne
men. om uit de moeilükheden te geraken. We
zullen cr ons heusch wel doorheen slaan. Ik ben
toch bü je en samen zullen we het overwin
nen.”
„Maar waarom, vrouwtje, belde je dan de po
litie op?” vroeg hü.
Ze lachte. „O, dat hindert niet. Want die
ander wist niet dat de telefoon al een paar
dagen geleden werd af gesneden, omdat we de
laatste kwitantie niet konden betalen.”
A ff f *f op dit blad rijn Ingevolge de verzekeringsvoorwaarden tegen f bu levenslange geheele ongeschiktheid t »t werken door f '7CTI by een ongeval met f OCfl by verllee van een hand f 1 OC ’U verliee van een f Cft t>y een breuk van f Afl by verlies van U
AeIIC (LDOÏIHC S ongevallen verzekerd voor een der volgenae ultkeerir.gen f verllee van belde armen, belde beenen of belde oogen f doodeiy ken afloop f een voet o< een oog/ A luim of wijsvinger f tzl/.”been of armf 7l/e~ anderen vinger
Op het eiland Ou essant aan de Bretonschc
kust bevinden zich vier vuurtorens, waarvan er
thans een vol-automatisch werkt.
Het brein van bekwame ingenieurs en de
toepassing van de modernste technische
hulpmiddelen hebben hier een werk gescha
pen, dat van zeer groot belang voor de navi
gatie is gebleken. Het eiland Ouessant vormt
met zyn tallooae verraderiyke klippen een zeer
groot gevaar voor de scheepvaart.
Reeds zün vele schepen, die den tocht over
den oceaan veilig af hadden gelegd op deze
klippen gestrand. Twee van genoemde vuur
torens liggen ifildden In see, nJ. die van Ju-
ment en Nlvidic.
De zware stormen, welke vooral des
om het eiland woeden, maken het vaak maan
denlang onmogelyk om de bemanning op den
vuurtoren af te lossen, wat natuuriyk groote
moeilükheden geeft in verband met levens
middelentoevoer.
De vuurtoren van Nlvidic, welke nu geheel
automatisch werkt, ligt op een kilometer af
stand van het uiterste punt van het eiland.
Reeds van 1911 af, dus al meer dan 20 jaar,
Is men aan dit geweldige werk bezig geweest.
Allereerst moest een kabel gelegd worden.
Deze kabel loopt over twee groote betonnen
pUlers en Is zoo gelegd, dat hy tevens als
zweefbaan dienst kan doen. Het Is een gi
gantisch werk geweest om den 2000 meter lan
gen kabel met een gewicht van 6 ton te leg
gen, daar men wegens de hevige stroomen en
kolken, welke tusscben de klippen ontstaan,
niet vanuit zee kon werken. Van de twee uiter
ste punten moesten niet minder dan drie ka
bels na elkaar gelegd worden; steeds zwaar
dere, tot men tenslotte den 22 mjn. dikken ka
bel kon aanbrengen. Daarna maakte men van
de zweefbaan gebruik om de inrichting van
den vuurtoren aan te brengen.
De schynwerper, welke op den toren is aan
gebracht, werkt met een capaciteit van 1500
Watt. In geval er iets mee mocht gebeuren,
treedt automatisch een acetyleen-verllchting
In werking.
BU nevelig weer gaat vanzelf een sirene
werken, terwUl ook een kanon vanuit het
eiland bediend kan worden.
Mocht de kabjl eens breken, dan is voor
zorg getroffen, dat vanuit het eiland draad
loos de slgnaalln'lchting van den vuurtoren
In werking gesteld kan worden.
