Politieke malaise
Spanje
P
u
y
i
mi
Zoekt gij betrouwbaar
Personeel?
in
Plaats dan een „Omroeper”
voor 75.000 gezinnen
F Js-h
KABINET STEEDS MEER
VERDEELD
Ml VOLKSABSTIMMUNG
19.35 A
SAA RGE BI ETK
VOLKSAB^gMMlJ
VRIJSTELLING* EXAMENS
Studie-bijeenkomet te Tilburg
Een natie zonder leiding
PHILIPS IN AKEN
Het vrouwelijk leeken-
apostolaat
BETALING VAN RIJNLANDS-
BUNDERGELD
Postverzending met Engelsche
luchtdiensten
De Japaneche minister van Justitie,
Ohara houdt van een friech hoofd
i
Merktvaardige „dessous” over
de invrijheidstelling van
ex-minister Azana
ZATERDAG 12 JANUARI 193S
1
b
t<
fa
b
le
oi
P
VI
till
-ip
1
itaimtM
ITT
r. v
V
V A
o -a
-
EX-*
a
'BUsondere correspondentie)
menschen.
Toegestane rente
den werd in zoo weinig woorden "n juister oor
deel gegeven.
regelen te stellen
itrechtelUken aard
Ui
bl
tii
m
wi
ne
ne
Krachtens
waren op vt
sonen in %et genot
verzekering verkregen ouderdomsrente van drie
gulden per week.
Hier volgt een overzicht van de ingevolge de
Invaliditeitswet en de Ouderdomswet 1919 toe-
gestane renten: -
Op 1 December 1934 werden 28428 weduwen
renten en 13805 weezenrenten krachtens de In
validiteitswet genoten, terwijl op genoemden da.
turn krachtens artikel 373 dier wet 109.128 per
sonen in het genot van een als vrucht hunner
verzekering verkregen ouderdomsrente van drie
gulden per week waren. Voorts genoten 48734
personen een invalldltettsrente, als bedoeld in
artikel 71 dier wat.
irtlkel 24 der Ouderdomswet 1919
iden datum 128.851 per-
i een Hs vrucht hunner
on
ku
voi
brt
Hooge
van
wo:
sik
de
mo
der
lan
geg
looi
har
ten
gez
doo
nlei
teei
uit.
von
dat
en
and
dad
het
In
de
een
bew
H
din(
wen
te i
naa.
te 1
van
volk
zUni
insti
men
den
laat
gaat
Heel
heef
iemi
vaar
»en
vbeli
over
ring,
Inste
bU d
van
zeke:
ken
gezo<
geefj
2de:
mees
•an
regel
Mede:
van
Woed
nlsm
land
de ft
land-
Wani
vroeg
«tijd
••wel
•en i
•tlge
de
beste;
reet
i
Ingediend is een wetsontwerp tov'intrekking
van artikel 5 der Wet van 25 April 1879.
Aan de Memorie van Toelichting wordt het
volgende ontleend:
Krachtens artikel 5 van de Wet van 25 April
1879 zijn bij het afleggen van bet examen voor
de akte A in de Fransche, Hoogdultsche of En
gelsche taal vrijgesteld van bet examen in de
theorie van onderwijs en opvoeding de bezitters
der akte van bekwaamheid als onderwijzer en
bij het afleggen van het exomen voor de akte
B in een dier talen en haar letterkunde de be
zitters der akte van bekwaamheid als hoofd
onderwijzer. Dlentegenvolge behoeft slechts een
betrekkelijk klein deel der candldaten voor een
akte van bekwaamheid In die talen en paeda-
goglek en didactiek te worden geëxamineerd,
welke omstandigheid er toe geleid heeft, dat dit
onderdeel van het examen In het gedrang is
geraakt en door een deel der commisslën zelfs
geheel wordt verwaarloosd.
Hierin Is te minder te berusten, omdat in de
laatste jaren de paedagoglek en de didactiek
van het middelbaar onderwijs eigen wegen heb
ben gevonden en er geen aanleiding is om aan
te nemen, dat Iemand, die voor het onderwijs
van de lagere, school voldoende Is voorbereid,
ook vertrouwd is met de problemen, welke de
middelbare school stelt.
Het is daarom gewenscht. bedoeld artikel te
schrappen, waardoor de verplichting zal ont
staan om alle candldaten in de theorie van
onderwijs en opvoeding te examlneeren. Dat
door den aldus versterkten waarborg voor een
deugdelijke voorbereiding der leeraren het on
derwas zal worden gebaat, zal geen betoog be
hoeven.
Indien deze wijziging reeds zou gelden voor
de in 1935 af te nemen examens, zouden de
belanghebbenden daarmede niet tijdig reke
ning kunnen houden. Voorgesteld wordt daar
om ze eerst 1 Januari 1936 te doen Ingaan.
Door de Philips GmbH zijn te Aken niet
meer In gebruik zijnde lakenfabrieken aange
kocht, waarin met de fabricage van radiotoe
stellen is begonnen. Op het oogenblik werken
er drie banden met 150 mens£hegjjlfa^te--tjtw"-
nenkort worjJgB^WSgeWera zeven banden en
ongevéer"
Het Hoogheemraadschap Rijnland heeft het
bestuur van den polder Nieuwkoop en Noor
den aangeslagen In zijn aanslag over 1922 voor
4.20 per H A. en te dier zake een dwangbevel
uitgevaardigd Het bestuur van dien polder
kwam in verzet op grond, dat de betreffende
peroeelen niet onderhevig zouden zijn aan eenl-
ge verplichting tot betaling van Rjjnlands-
bundergeld. zulks krachtens overeenkomt. in
de 14e eeuw tot stand gekomen tusschen Bal
juw en hoogheemraadschap eenersUds en de
vrije ambacht Nieuwkoop anderzijds.
Rijnland erkent dit accoord niet aangezien
de Provinciale Staten van Zuid-Holland In 1921
bet vervallen hebben verklaard.
Rechtbank zoowel als Gerechtshof hebben
Prov. Staten gerechtigd geacht tot deze verval
lenverklaring. waarop het polderbestuur in
ca we tie kwam, aanvoerende, dat de Prov. Sta-
■W—y en «Irwikere wolk van politieke malaise
H hangt over Spanje. Noch de vorming van
een coalitle-regeerlng, noch het neer
slaan van den opstand In Asturië, noch zelfs
bet voorloopig indammen van den separatlstl-
echen vloed in Catalonlë heeft die wolk kun
nen doen optrekken. Zij wordt veeleer dikker
en dichter.
Op straat is daarvan niets te bemerken. Voor
een land, wagr de staat van beleg, voorzichtig
heidshalve, opnieuw met een maand verlengd
is, gaat het leven er een opgewekten gang. De
werkloosheid is wel schrikbarend groot op
1 December 1934 telde Spanje niet minder dan
811-124 werkloozen maar in de steden is
hun aantal véél kleiner dan op het platteland,
daar de crisis vooral den land- en boschbouw
en de Industrieën, die daarmee samenhangen,
getroffen heeft. In de steden hebben de zorgen
het goede humeur van een bevolking, die haar
feestdagen met opgewektheid pleegt te vieren,
niet kunnen aantasten. De vreemdeling, die
een kijkje neemt op de Ramblas van Barcelona,
op de Gran Vla en de Calle d'Alcalk van
- Madrid, en selfs op den Zocodover van Toledo,
heeft, als hU In zijn lijfblad over „de onrust In
De polder Nieuwkoop en Noorden
in het ongelijk gesteld
Pakt van San Sebastian bond de Spaansche
revolutionnalren. waartoe niet alleen Azana.
maar ook Alcala Zamora en vele anderen be
hoorden, die ook thans nog hooge ambten In de
republiek bekleeden. Krachtens dat Pakt zijn
de wapenen gekocht, die den republikeinen de
zege, en een blijvende zege, zouden moeten ver
schaffen. Azana en de bankier Etchevarieta
speelden daarbij een groote rol. Azana Is het In
laatste Instantie, of. als men wil, In eerste, die
socialisten en communisten gewapend heeft.
Maar hij heeft niet alléén verantwoordelijkheid.
Als hij zou willen spreken zou hij velen kunnen
compromltteeren. Hij heeft evenwel gezwegen,
zeker van de beloonlng, die In zijn onvoorwaar-
deljjke in vrijheid stelling zou bestaan. Een
proces-Azana zou te veel modder opwerpen dan
dat het niet beter ware het te vermijden. En
zoo hebben de indertijd door Azana benoemde
rechters gemeend den oud-mlnlster-presldent,
de republiek, zich zeU en talloos velen, die niet
van alle smetten vrij zijn, een grooten dienst te
moeten bewijzen.
Maar kan het onder deze omstandigheden
verwondering wekken dat Gil Robles en zjjn
Populisten, die buiten dit ondergrondsch gedoe
staan, over het bulten geding stellen van Azana
uiterst verontwaardigd zijn? En dat hun ver
ontwaardiging door de geheele rechterzijde ge
deeld wordt? Eens te meer voelen de Populis
ten, dat zij een regeering steunen en In leven
houden, die gansch andere idealen nastreeft
dan zlj-zelf doen; een regeering, waarmee zij op
den duur niet vereenzelvigd zullen willen wor
den. al behoeden zij haar voor het oogenblik,
uit overwegingen van opportuniteit, voor vallen.
Dat deze kwestie de wrijving In het kabinet
zelf opnieuw heeft doen toenemen, kan niemand
verbazen.
Behalve van de Engelsche luchtdiensten
LondenKaapstad en LondenSingapore, kan
met ingang van 15 Januari ax. voor het ver
voer van Nederlandsche luchtpostzendtngen
ook gebruik worden gemaakt van de wekelük-
sche luchtdiensten IxmdenJohannesburg en
LondenCalcutta.
Voor genoemden dienst geschiedt de verzen
ding (voor dezelfde bestemmingen als met den
dienst LondenKaapstad* des Zaterdags met
den trein van 21 A3 uit Rotterdam.
De verzending voor den luchtdienst Londen—
Calcutta vindt uit Nederland des Dinsdags
plaats met den trein van 6 33 uit Rotterdam
voor de bestemmingen in Egypte. Saoedlë.
Yemen, Syrië, Palestina. Irak, Afghanistan.
Beloetajlstan en Oeylon Correspondentie voor
Birma en verder gelegen bestemmingen kan
met dezen dienst niet worden overgebracht.
Verzending geschiedt overigens alleen voor
poststukken, voorzien van de aanwijzing JPer
Engelscben luchtdienBt.”
-a r aar, waarom deze lankmoedigheid? Het
ly/| is hier, dat de politiek opnieuw om den
hoek komt gluren. Langzaam, heel lang
zaam breekt de waarheid zich baan, en wie.de
Spaansche politick niet In de plooitjes kent
krijgt selfs geen kans haar te ontwarren Om
de „dessdus” der gratie-verleenlngen en het
ontslag van verdere rechtsvervolging van Azana
en Bello te verstaan is bet noedlg terug te gaan
tot het befaamde pakt van San Sebastian, dat
altijd vrij vaag geweest la, daar de bepalingen
er van nimmer officieel op papier gezet zijn. Het
De heer C. W. H. Baard directeur «sa het Stedelijk Museum te Amsterdam,
VrtjdSpafecheld ven het personeel b« gelegenheid waarvan hij gehuldigd werd
Haag. Een overzicht van den stand der werkzaamheden
-j—v e horribele gebeurtenissen in Asturlë heb-
I 1 ben op den gevoeligen Spanjaard diepen
Indruk gemaakt. De misdaden, in het
Noorden begaan, hebben een geheel volk van
verontwaardiging, van medelijden, van afgrijzen
doen beven. Eenlge dagen lang heerschte er bü
een groot deel van de bevolking eenstemmig
heid van meening. Het kablnet-Lerroux profi
teerde daarvan; de ministers stonden een
oogenblik in het centrum van de algemeene
geestdrift. En ook het leger kreeg zijn deel. Het
leger voorat. Want het Spaansche volk be
greep wel dat zonder een leger, dat bereid was
zijn vollen plicht te doen, het kabinet machte
loos zou zijn geweest. Overal waar soldaten of
burgerlijke gardes defileerden, werden zij met
lulde toejuichingen begroet. Leve Spanje I Leve
het leger! Leve de garde! klonk het allerwege
van trottoirs en balkons. Leve de'republiek! rie
pen slechts weinigen. En tóch had de groote
meerderheid van deze geestdriftige jubelaars In
1931 de revolutie verheerlijkt, voor Azana ge
stemd en de nieuwe grondwet, die van de daar
op volgende ellende de eigenlijke oorzaak Is, als
een stuk van groote waarde beschouwd, het
Charter der Spaansche vrijheid.
De regeering heeft van de dankbaarheid en
de geestdrift, die eenlge dagen In de harten der
burgers leefden, niet weten gebruik te maken.
Zü heeft geen recht weten te doen. Politieke
overwegingen hebben de daden van haar meer
derheid geleld op het oogenblik, waarop zU zich
een monument in de harten der burgers had
kunnen stichten. Zij is er mee begonnen de door
de krijgsraden uitgesproken doodvonnissen on
bekrachtigd te laten, en deze betreurenswaar-
dlge zwakheid die met het executeeren van
twee ter dood veroordeelden niet goed wordt ge
maakt heeft tot natuurlijk en begrijpelijk ge
volg gehad dat 1 Hoogste Gerechtshof waar
van de leden indertijd door Azana benoemd
zjjn het aangedurfd heeft den oud-mlnlster-
presldent aan de gebeurtenissen ln Catalonlë
volmaakt onschuldig te verklaren. Het Is met
zwakheid als met de „böse Jat”; zij kan niets
dan zwakheid baren zooals boosheid nieuwe
boosheden. Op voorstel van de regeering dat
Wil zeggen: op voorstel van de radicale regee-
Bpanje” gelezen heeft, alle gelegenheid zich te' ringsmeerderheld, want In Spanje zou men on-
- ---■-■ der de huidige omstandigheden niet van een
regeering-zonder-meer spreken kunnen heeft
de president der Republiek, Alcala Zamora, in
de allerruimste mate van zijn recht van gratie
gebruik gemaakt. HU heeft niet slechte de re
bellen gegratieerd, die op de hen'achtervolgende
troepen schoten, maar ook hen. die wreedheden
bedreven en zelfs officieren, die zich aan hoog
verraad schuldig maakten. Zulk een lankmoe
digheid gaat te ver, en mist ieder geval haar
doel.
verbazen over de opgewektheid en zorgeloosheid
van deze dichte menigten, wier luidruchtigheid
de gewone straatgeluiden zelfs overstemt. HU
ontdekt, dat de prachtige en groote koffiehui
zen en restaurants elvol zUn. hU ziet voor de
ingangen van de biesdbpen lange stoeten wach
tenden, die binnen afzlenboren tUd op een
plaatsje hopen, en hU vraagt zich af of de
toekomst in Spanje wel zóó onzeker is als men
hgpi heeft willen doen gelooven.
En toch zou het optimisme, dat zich van de-
asn vreemdeling onwillekeurig meester maakt,
misplaatst en nlet-gerechtvaardlgd zUn. HU
kent de Spaansche menigte slechts op haar
best. HU geeft er zich geen rekenschap van dat
dezelfde oogen, waarin thans een vriendelUk
lichtje blinkt morgen bliksemstralen kunnen
schieten. Dat dezelfde handen, die thans har
telijk worden uitgestoken, morgen steenen kun
nen oprapen om daarmee „vUanden” te tref
fen. HU vergeet dat het Spaansche volk voor
t grootste deel meer met het hart leeft dan
met het hoofd. „Het moet aanbidden of reve
latie maken”, heeft eens Iemand gezegd en sel-
y-v lt gebrek aan werkelUke eensgezindheid
I 1 ligt ten grondslag aan de portefeullle-
moeilUkheden. die in weken niet zUn kun
nen opgelost worden. Vergeefs heeft Lerroux
aan Martinez de Velasco, leider der Agrariërs
en minister zonder portefeuille, de* leiding van
het ministerie van Buitenlandse!^ Zaken aan-'
geboden. Gil flobles’ strijdgenoot wil zelfs geen
deel van de regeering meer uitmaken. En Pita
Romero, die in Rome een onbereikbaren „modus
vivendl” tracht tot stand te brengen, zal even
min langer minister blUven en zich voortaan
met den titel van buitengewoon ambassadeur
vergenoegen. Op de samenstelling der parle
mentaire meerderheid hebben deze ontslag ne
mingen geen Invloed, althans voorloopig niet.
Maar duldelUk is dat de verhdudlng tusschen
radicalen en de hen steunende rechtsche par
tijen allerminst hartelljker wordt. Er hangen
dikke wolken In den meestal zoo zonnigen en
blauwen Bpaanschen hemel
ten niet de bevoegdheid hadden, bedoeld ac
coord vervallen te verklaren, ook, al houdt het
in een regeling vap den omslagplicht der Inge
landen, daar een zoodanige regeling niet be-
intrekking de.betneff.nd ertikel jJXXS
tens art. 192 der"*Qrondw«v-*-
en dat het acoord van pnvl
Is. i
De Hooge Raad heeft thans arrest gewezen en
overwogen, dat de bevoegdheid tot regelen van
waterschapsaangelegenheden, welke Provinciale
Staten ontleenen aan de Grondwet en de Pro
vinciale Wet mede omvat de regeling van de
omslagpllchtigheid van Ingelanden ten behoeve
van het waterschap.
dat de uitoefening van die bevoegdheid rech
tens niet wordt beperkt door van ouds bestaan-
den vrUdom van omslagpllchtigheid. onver
schillig wat onder vroegeren rechtstoestand de
oorsprong van den vrijdom* Is geweest.
Dit ware slechts anders zegt de
Raad Indien zoodanige beperking van de
macht van het thans ter zake bevoegd gezag
grondslag vond in de thans geldende wetge
ving, wat niet het geval is. De Staten waren
dus niet gebonden, met de aanspraak op vrij
dom van RUnlands-bundergeld in verderen
vorm rekening te houden dan hun wenschelUk
is voorgekomen.
Het cassatieberoep Is mitsdien verworpen.
Op 5. 6 en 7 Februari ai brganlseert de Fe
deratie van RK. Vrouwenbonden in bet Cknakei
te Tilburg Studiedagen, waar als algemeen on
derwerp zal worden behandeld: VrouweUjk
Iseekenapostolaat.
Wat is leekenapostolaat? Hoe vormt men
zich voor deze taak? Hoe kan de vrouw het lee.
kenapostolaat praktisch uitoefenen? Ziedaar
vragen, welke menigeen zich stelt, nu de tUd
staat in het teeken van leekénapostolaat. van
Katholieke Actie, vragen, die bestudeerd en
dus beantwoord zullen worden op de boven
genoemde bUeenkomst.
Veel tUd is gelaten voor gedachten wisseling
na Iedere uiteenzetting of bespreking, zoodot ->
aan de deelneemsters volop gelegenheid gege
ven wordt om het onbegrepene, het praktische
toepassen nog eens naar voren te brengen, te
doen uiteenzetten, en van eikaars ervaring te
lee ren.
Het programma Is als volgt vastgesteld:
Prof. dr. P. H. de Jong. GeestelUk Adviseur
der Federatie, zal behandelen: wat is leeken-
apostolaat; leekenapostolaat. de konsekwentie
van onzen godsdienst.
Kapelaan H. Tervoert, GeestelUk Adviseur
van den RK. Vrouwenbond, afdeellng Utrecht,
bespreekt de apostolaatsvormlng.
Mevrouw F. SteenbérgheEngeringh. Voor
zitster der Federatie, zet uiteen wat nu in Ne-
derland gedgAO moet worden.
■^er* afwisseling van de lessen geeft Mevrouw
Steenberghe den, tweeden dag des avonds een
causerie over: Een reis in Zuld-Amertka. Een
reeks mooie lichtbeelden zullen het gesprokene
nog toelichten. Het volledige programma is
op verzoek te verkrijgen aan het Centraal Bu
reau van R.K. Vrouwenbonden, Mariaplaats
33bls, Utrecht, waar ook gaarne alle gewensch-
te inlichtingen worden gegeven.
FOTOREPORTAGE
iititmit)
In hotel Centraal te Bilthoven brak Donderdag op verschillende
plaatsen tegelijk brand uit, welke spoedig gebluscht kon worden.
De eigenaar werd wegens brandstichting gearresteerd
-Vt
UTW;
Meer den vierduizend zilvervossen zullen de volgende
week te Londen geveild worden. De collectie wordt
voor de veiling in orde gebracht
De postzegels van het Saargebled hebben een speek
alen opdruk „Volksabstimmung 1935 gekregen
C -c -
f *1
l*'4
Wh--*!-«?
