ONS BLAD
Het Saarvolk heeft gestemd
De Zondag kalm verloopen
I
Tzl
1
xl
1
Het nieuws van heden
Berlijn wacht af
Interview met
Von Papen
DE BAROMETER
I
J
De opkomst was zeer groot, de neutrale
leiding zorgde voor een vlotten
gang van zaken
VEREEN1GDE KATHOLIEKE PERS
ACHT EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 84
«te-
Uitslag met spanning verwacht
Eenheidsfront klaagt
i-
Het totaal aantal stem-
I
gerechtigden
n
Uitsl
Saarstemming
den K. R. O.
Relletjes te Parijs
■V
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Vluchtelingen worden
geweerd
ADVERTENTIEPRIJZEN t
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pag. één 55 cp. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
BREUKBANDEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
1
1
q
Ltuiiiiut/j///z/zrz/>K
70 pet. voor terugkeer naar
Duitschland?
Het 5VeeriiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiHHiiniinnimiiiini^
VERWACHTING: Zwakke tot matigen.
wellicht teenemende Zeid-Westelijke tot
E Noord-Westelijken wind, nevelig tot be-
trokken ef zwaar bewolkt, waarschijnlijk
eenige regen, iets snchter.
MAANDAG 14 JANUARI 193S
T
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
ider-
ie-
SAARSTEMMING KALM VERLOOPEN.
Er werd druk gestemd
Werkloosen-relletjes te Part*.
o
3
«I
Uitzending
oor
'U
=3
n
4
n
v
t.
Stead «p Maandag 1 Mr ul: 7174
▼erige stead: U44
Geweldige brand in de Japanaebe stad Sakal;
vijfhonderd butsen «Mn vernield.
De overbrenging der stembussen naar Saar
bruecken had overal zonder Incidenten plaats.
1.
88 594
138 158
95 598
24 813
22 178
100.770
31 444
37.743
Als straks het Saargebied
leegstroomt
Tariefsverlaging btf de A. T. O.-ritten over den
afsluitdijk.
Morgenochtend
den volledigen
Saargebied mei
Nederlandse!
aan-
ider-
ber
ion
ïe-
te
m
ar
n
t.
De voorzitters van de stembureaux en hun
twee bijzitters en plaatsvervangers, waren reeds
■eer vroeg in den ochtend, even na zeven uur.
op hun post tot het treffen van de laatste
voorbereidingen voor de stemming. Alle neutrale
voorzitters, onder wie ook ongeveer 350 landge
noten, die Vrijdagochtend zelf bededlgd waren
namen den beiden anderen leden van de stem-
kunma, een vartegeuwoortjlger van bet Duitochs
zich naar
konden
-1 deze den geheelen
Dit viel in het overige
Anderen begaven
de stembureaux.
Talryke betoogers door de politie
gearresteerd
Volgens geruchten te Berlijn zon dr. Schacht een
functie krijgen, gelijkstaande met die van riee-
kanselier, terwijl Darré ala minister van Land
bouw sou moeten aftreden.
f!
1
Z.B. de Fans beeft aan den president van Ar-
gentinH, generaal Jaste, de Chrtatusorde ver
leend.
Mo-
8J0
a an
eden
te
is-
lag
le
en
ot.
lOg
BUREAUX. HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Radactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal voor Alkmaarf 2.—
Voor buiten Alkmaarf 2.85
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaamestad - Haarlem
met
Ik
ht-
iog
len
I
ll
i
12
en-
in
us-
eer
net
rel-
oe-
W.
be
ur
de
In
'erd
•na
was
ira-
Mü-
aun
iter
4
7.
i de
nleg
lot-
oen,
fl-
veld
Algemeens toe «la nd
leer onbevredigend.
In een vergadering van de buitenlandsche pers
beklaagden de leiders van het Eenheidsfront zich
er over, dat de stemming niet eerlijk was ge
weest, ten gevolge van de terreur van het
Dultsche front. Max Braun verklaarde klachten
In te zullen dienen bjj den Volkenbond. Naar
zfjn meenlng had het Eenheidsfront tusschen
1525 percent der stemmen verkregen, wat vol
doende was volgens hem om het Saarge
bied zelfstandig te doen blijven.
acht uur xal de K. R. O.
van de stemming tn het
leeten De uitzending zal in de
taal geschieden.
Guirlandes in den vorm van vlaggen
vervingen op den stemmingsdag da
vlaggen, die niet uitgestoken mochten
worden
Te Laren b opgericht do N. V. Circus .Olan-
da-.
Verdachte brand te Enschede;
resteerd.
Ernstig anto-ongelnk te Heer Hngowaard.
Ir. J. Koster. oud-Ud der Eerste Kamer, te
Bonn overleden.
Duitech arrestant bij Wolfsheesc nit den trein
gesprongen en gedood.
tieke beteekenis kunnen hebben, zijn oorzaak,
dat zelfs de felste nationaal-aoclallsten zich
uitermate kalm gedragen.
Hiermede voldoen zij aan de bevelen, die het
Dultsche front ook Zondag nog heeft uitge
vaardigd door het plaatsen van borden op be
paalde punten, waarin de stemgerechtigden,
terwijl zij zich ter stembus begeven, nog eens
kunnen lezen, dat zij zich gedisciplineerd moe.
ten gedragen en zwijgend hun plicht doen.”
V
DE MINISTER VAN WATERSTAAT, IR.
J. A. KALFF, OVERLEDEN
SAARBRÜCKEN, 14 Jan. Renter) De
Dultsche editie van de „Daily Exprem” be
richt, dat de officteele kringen van WUhelm-
straano vertrouwen, dat de volksstemming
hahet NaaiRablud 7* pet. stemmen leverde
vóór terugkeer tot Duitochland en 34 pet,
vóór status quo.
Dit bericht heeft evenwel geen enkele
voldoende basis, aangezien de stemming ab-
aohrat geheim is geweest.
Jeugdleiders te Dnjepropetrowsk afgeset omdat
ze betrekkingen met organisatie van Trotski
onderhielden.
front en een van het Eenheidsfront en hun
plaatsvervangers den eed af.
Om acht uur nam de volksstemming, waar
voor 860 stemlokalen zijn ingericht, een aan
vang.
Op dat tijdstip stonden voor alle bureaux al
stemgerechtigden te wachten. Een voor een
werden zij in het stemlokaal toegelaten.
Ook hier stond slechts een enkele politie
beambte.
Bijna doodstil was het in de stemlokalen. De
waarschuwingen van de Plebiscletcommlssle en
vooral het feit, dat bjj de vóórstemmlng enkele
dagen geleden, toen zij, die Zondag daarvoor
geen gelegenheid hadden, hun stem konden uit
brengen. stemmen ongeldig werden verklaard
door uitlatingen of gedragingen, die een poli-
De paal, aanduidend de grens tusschen Frankrijk en
gen wellicht tusschen Frankrijk en Duitschland
In verband met de Saarstemming zal scherp
gewaakt werden tegen een invatte van onge-
wenschte vreemdelingen.
Generaal Brind, de Engelsche opperbevel
hebber van de internationale troepen,
welke gisteren een rustig verloop der
stemming gewaarborgd hebben.
het Saargebied, vanaf mor-
PARIJ8, 13 Jan. In de buitenwijken van Pa
rijs hebben zich gisteren duizenden werklooaen
verzameld met het doel naar de binnenstad te
marcheeren. De politie greep in om de demon
straties te verhinderen, daarbij werd een der
tigtal betoogers gewond, terwijl talrijke arresta
ties plaats vonden. Niettemin wisten de werk
looaen gedaan te krijgen, dat een delegatie door
de Pranache Kamer werd ontvangen.
Daar stdnden de menschen zeer
rustig en file op hun beurt te wach
ten. Slechte een enkele politieman
stond voor de bureauxvoor zoover
viel na te gaan werd des ochtends
nergens de orde verstoord en ge
droegen de stemgerechtigden ziph
buitengewoon gedisciplineerd. Van
da buitenlandsche troepenmacht
was dan ook in Saarbrücken niets
te bespeuren. De wetenschap alleen,
dat deze troepen gereed staan om
zoo noodig in te grijpen, is vol
doende voor het handhaven van de
orde. Overigens heeft geen der par
tijen er belang bjj op dezen c|ag de
orde te verstoren.
Mr. G. Yhsiring te afgiliMSu ah vasraltter vaat
de Zaidcrase-Vereenlging. la s*s plaats te be
noemd prof. dr. N. H. ter Veen, te Amsterdam.
Het Hongaarsche memorandum Inzake den
moord te Marseille Is Zaterdag door den Hon-
gsanchen gedelegeerde te Genève Eekhardt,
overhandigd.
I
3
I
De groote kolenmagnaat der Saar, Herr Röchling: „Ik
reken op een verpletterende meerderheid, 95 percent voor
Duitschland.**
SAARBRUECKEN. 13 Jan. De blzondere
correspondent van het Zwltsersche Telegraaf-
agentschap in het Saargebied heeft een be
zoek gebracht aan v. Papen, die met zijn fa
milie verblijf houdt op zijn landgoed Waller
fangen by Saarlouis.
v. Papen weigerde een verklaring af te leg
gen over de stemming zelf, doch wel wees hij
in enkele woorden op de buitengewone betee
kenis van het plebisciet.
„Men kan zeggen, dat met deze stemming
een beslissing is geveld voor of tegen den vrede
in Europa." v. Papen legde er den nadruk op,
dat de uitslag der verkiezing er toe zal kun
nen bijdragen een goede verstandhouding te
scheppen tusschen Frankrijk en Duitschland.
hetgeen in het belang zou zjjn van de conso
lidatie van den vrede in Europa.
Verbodsbepalingen voer enkele jeugdver» eni
gingen la Ned. -lndi4 onvermijdelijk.
een beslissing geveld voor
In verband met de mogelijkheid, dat naar
aanleiding van den uitslag van de Volksstem
ming in het Saargebied, vis de Belgische grens
vluchtelingen uit 1 Saargebied Nederland zou
den willen binnenkomen, is opdracht gegeven,
dezen te weren, tenzij «U niet als ongewenachte
vreemdelingen kunnen worden beschouwd.
Op den dag van de stemming in het Saar
gebied, was het voor de Volkenbondstroepen,
waaronder ook de tweehonderdvjjftig Neder-
landsche mariniers met hun officieren, vroeg
dag. In de meeste kwartieren werd het reeds
omstreeks middernacht levendig. Uitgerust in
marschtenue en begeleid door de vracht- en
manschappen-wagens, met machinegeweren van
de meest onderscheiden kalibers, tanks en Roo-
de-Kruls-wagens, evenals veldkeukens, werd in
den vroegen ochtend afgemarcheerd. Te rijf
uur in den ochtend waren alle grensposten naar
Duitschland en naar Frankrijk, ook de kleinste
en onbelangrijkste, bezet.
In een grooten boog om het gebied van de
stad Saarbrücken heeft in den loop van Ten
nacht het Engelsche Lancashlre-regiment aan
de Lotharlngsche-grens de bewaking op zich ge
nomen. Ten Zuid-Oosten daarvan sluiten zich
hierbij de Nederlandsche mariniers aan, die voor
de grootste helft de Pransche grens en voor de
kleinste helft in de districten 8t. Ingbert en
Homburg de Dultsche grens bezetten. Kapitein
de Bruyne en zjjn officieren hebben hier de lei
ding.
Daarbij sluiten naar het Noorden en Oosten
langs de Dultsche grens de troepen van het En
gelsche Essex-reglment aan. De kleine Noord-
westelljke grens naar rechts wordt door de
Zweedsche troepen bezet, terwijl tn den sector,
grenzende aan Lotharingen, weer in aansluiting
aan het ^Lancashire-regiment, de Italianen
staan.
Aan den anderen kant van de grens zijn ner
gens militaire maatregelen van welken aard ook
te bemerken.
Bijna zonder een woord te spreken iet of
wat nerveus de meesten overhandigen de
stemmers den voorzitter van het stembureau
hun passen of legitimatiebewijzen en nemen in
ruil daarvoor het stembiljet in ontvangst. Na
bet uitbrengen van een stem door het plaat
sen van een kruis in een der drie open hokjes
met een zwart potlood, brengen zij hun stem
biljet in gesloten enveloppe terug aan den
voorzitter, die dan weer de passen en legitima
tiebewijzen teruggeeft en de enveloppe in de
stembus werpt. Het valt op, dat velen vrjj lang
in het geheel gesloten stemhokje blijven. De
meesten verlaten even stliTBs sU gekomen sljn
het stemlokaal, velen naar het schijnt opge
lucht, dat zU hun plicht volbracht hebben.
Da ochtend verliep zeer rustig.
ZONDAG, 13 Januari, ruim vijftien jaren na het sluiten van
den vrede van Versailles, hebben de bewoners van het Saarge
bied beslist over de vraag of zij al dan niet tot Duitschland wil
den terugkeeren. Het was een historische dag, waar de aandacht
van de geheele wereld op is gevestigd.
De bevolking is in volkomen orde naar de stembus getrok
ken. Het was een drukke dag, maar af gezien van kleine uitzonde
ringen is het nergens tot een ernstig incident gekomen. De op
komst der stemgerechtigden was enorm. Speciaal in het Westen
▼an het Saargebied, het Wamdt-gebied en de z.g. Gouw is zeer
druk gestemd. Het percentage bedroeg daar meer dan 90 pro
cent, op sommige plaatsen zelfs 100 procent.
De uitslag van deze belangrijke volksstemming zal Dins
dagochtend om acht uur (Midden-Europeeschen tijd, 7 uur 20
A. T.) door de radio worden bekend gemaakt.
CrisizmAatreffelen voor 1S35 ten aanzten vaa
pluimvee en eieren.
Röchling: „Er wordt beweerd, dat de verbinding
Duitachland de economie der Saar zou ruïneeren.
geloof er nieta van."
Zen op vjn. 8.07, onder nan. 4.12. Ucht
2 op 4.42. Maan op van. 1144, onder
2 van. 3.47. Volle Maan 18 Jan. 4.04 nan.
nillllllINNimHIlllllllllllllUIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIlIllllllllillliiiiiiiiiiiii^
-
Zooals reeds gemeld, werd er in de
ochtenduren vooral druk gestemd.
Het schijnt dat de meeste stemge
rechtigden zich zoo vlug mogelijk
van hun plicht wilden kwijten, want
later op den dag werd het bij de
stembureaux stiller en behoorden tot
de stemmers vooral diegenen, die
per auto naar het stemlokaal moes
ten worden gebracht: ouden van
dagen en personen, die zich om een
andere reden niet gemakkelijk kun
nen verplaatsen. In de wachtkamers
bij de stemlokalen waren Roode
Kruis-zusters aanwezig, die er voor
zorgden, dat deze ouden van dagen
en gebrekkige lieden niet lang be
hoefden te wachten.
De deelneming aan de stemming is
naar het zich laat aanzien zeer groot
en zal zeker 80 tot 90 procent be
dragen. Uit sommige districten
wordt zelfs I 00 procent deelneming
gemeld.
In den laten namiddag waren nog
geen ernstige incidenten voorge
komen. Op enkele plaatsen slechts
moesten stemmen ongeldig worden
verklaard, omdat de voorzitters zich,
zooals hun taak was, streng aan de
bepalingen hielden. In Dudweiler
werden van de 341 stemmen 10 op-
geldig verklaard, omdat de stem
biljetten niet op de voorgeschreven
wijze in de enveloppe werden inge
leverd. Tegen dit ongeldig verklaren
werd geprotesteerd, doch het is niet
waarschijnlijk dat het protest zal
worden toegewezen. In het district
Merzig hadden om half één ‘s mid
dags alle stemgerechtigden reeds
hun stem uitgebracht.
Het totaal aantal stemgerechtigden voor de
volksstemming over den toekomstig-n status
van het Saargebied bedroeg 539300, welke als
volgt over acht districten verdeeld zijn:
Saarbrücken -stad
Saarbrücken-land
Saarlouis
Merzig
St. Wende!
Ottweiler
Homburg
St. Ingbergt
Zaterdagavond was het in Saarbrücken druk
op straat, ondanks het feit, dat de sneeuw het
verblijf buitenshuis minder aangenaam maakte
Deze drukte mocht worden verwacht in een
stad, die zelf met meer tellende dan onge
veer 130.000 inwonerz op het oogenblik Mjna
tweehonderdduizend zielen herbergt. Uit alle
oorden der wereld zjjn de geboren Saarlanders
gekomen om, wanneer zij daartoe gerechtigd
zjjn, hun stem uit te brengen. En met hen
kwamen de honderden journalisten, van wie
velen nog Zaterdag arriveerden, om op dezen
hlstorlschen dag aan de wereld verslag te doen
van de laatste volksstemming, welke uit den
grooten oorlog van 1914/18 is voortgekotnen.
Nog Zondagochtend arriveerden honderden
Saarlanders uit verschillende deelen in Duitsch
land te Saarbrücken. Evenals de laatste dagen
hadden bij de aankomst geen demonstraties
plaats.
Na de drukte van Zaterdagavond biedt Saar
brücken Zondagochtend het beeld van een Ne
derlandsche provinciestad op Zondag. Het
sneeuwt niet meer, de sneeuw van Zaterdag
la in de binnenstad in een grooten modderpoel
veranderd; alleen in de buitenwijken ligt zij.
op sommige plaatsen, nog zeer dik.
Het is zeer rustig en kalm in Saarbrücken;
een grauwe dag In de ochtenduren zonder eenlg
sonnetje. Het is alsof de natuur de beklemming,
welke ondanks alle voorbereidingen voor het te
vieren overwinningsfeest door het Dultsche
Pront toch gevoeld wordt, nog sterker wil doen
voelen.
Alleen nabij de stembureaux is het druk,
den ochtend trokken de stem
de bureaux, meest onder-
Reeds vroeg in
gerechtigden naar
gebracht in schoten, waar zij hun atem moeten
uitbrengen. Daar de stemmers om
de bureaux te begeven vrij gebruik
maken jan de trams, waren u
ochtend druk bezet. I--- --
atadsbeeld des te meer op.
slch per auto of autobus naar
