e
Een geschenk voor Willy den Ouden.
Mgr. Jos. Sweens
Plaats dan een „Omroeper”
gezinnen
Zoek,pgeiLonteT?wbaar I FOTOREPORTAGE I
T-i
I;
BB
B
BOEK EN BLAD
Offer van een grijzen
vader
Molenaar,
van Walree Nesteroy en Rethmeier verlaten het Wit-Ru«sisch station ta Moskou
i
iiiiiumiiiiiiuiiiiiininnininniiiiimiiiniiunim^ ZATERDAG 19 JANUARI 1935 I
ik-
J
hul
W1
des
eed
het
wie
naai-
Boe
Z. Hooffw. Exc. Mgr. Jog. Sweens
een
HERDRUKKEN
Vuinttr wy nu, zoo schrijven rijn oonfra-
De eerbiedwaardige missie-
patriarch viert morgen
zijn zilveren bis-
echopefeeet
Het zU geoorloofd hier in herinnering te bren
gen een enkel woord, dat «prekend typeert den
toen reeds bejaarden vader van den toekom-
atigen missionaris.
den
Al
mee,
bied
pemi
één
Dull
buisl
onze
het
DA
ons
ners
dus
de ld
poli tl
ring,
en dj
haat I
nletij
den i
kract
ten;
geld
lende
kenni
één g
het
alles
vensli
slaver
worde
door
streelt
één v
Ziet
schen
voora
ken be
niet i
schini
op ee
koorlj
van a
toekor
worde
nischt
dighei
vensst
wy
volle
moger
keerzi
Er 1
oorlog
geven
zeer v
het «5
het <x
•n eer
vaderl
alle ei
proiet
dat M
LsClLl
Middelnederlandse Bloemlezing
met Grammatica, door Dr. A.
C. Bouman Uttg. N. J.
Thieme en Co. - Zutphen.
De intrede van Joseph Sweens in de Congre
gatie der Witte Paters zou echter niet onmld-
deliyk worden gevolgd door het vertrek naar
de missie. Lange jaren was de Ijverige pries
ter werkzaam als directeur der broeder-misa>o-
na rissen in Maison Carré en als leider van het
postulaat der Congregatie te Marienthal in
Luxemburg. Eerst daarna vertrok hy naar de
negers, wier genegenheid hij won door zijn
eenvoudige hartelijkheid en Brabantsche goe
de trouw. Benoemd tot visitator, bezoekt njj
de mtesiestatles van de Witte Paten in het
hart van Afrika. Na eenigen tijd aan bet be
stuur van het missiehuis 8t. Charles te Boxtel
te hebben gestaan, werd Joseph Sweens be-
Monseigneur Sweens stamt uit het katholieke
Zuiden van ons land. Hl) werd geboren te 's-Her-
togenbosch op 32 Maart 1868 en gedoopt in de
8t. Jacobskerk aldaar. Zijn diep godsdienstige
ouders Joannes Sweens en Antoinette Kluyt-
mans behoorden tot oude Brabantsche geslach
ten, bekend om hun godsdienstzin en edelmoe
digheid. Zijn studiën maakte Jos. Sweens aan
de seminaries van bet bisdom 's-Hertogenbosch
te St. Michielsgestel en Haaren. Priester gewijd
1 Juni 1883 .werd bjj benoemd tot kapelaan te
Lierop en daarna te Vught in de schaduw van
zijn geboorteplaats. Toen kwam een sedert lang
gekoesterd zielsverlangen, missionaris te wor
den, tot werkelijkheid.
Voor het onderwijs, eventueel ook voor aan
vullend zelf-onderricht in de middelnederland
sche taal- en letterkunde zijn door dr. A. C.
Bouman een ruim vijftiental uitvoerige frag
menten uit eenlge der hoofdwerken van de
middelnederlandsche letterkunde bijeengebracht. welke zij van Engelschen leant te duchten
DE ECONOMISCHE BETEEKE
NIS VAN HET BOSCH VOOR
NEDERLAND, door Dr. A A. C.
Sprangen Uitg.: Nederl
Heide Maatschappij Arnhem.
Deze had den toenmaligen pastoor der 8t.
jacobskerk verzocht, zijn vader voorlooplg in
kennis te stellen van zijn voornemen. De oude
man schrok, een pijnlijke trek teekende zich
af op zijn gelaat, maar hij vermande zich
spoedig en zijn kort en beslist antwoord was:
„Pastoor, toen Joseph sub-diaken Is gewijd,
heb ik tot O. L. Beer gezegd: tot nu toe
was Joseph de mijne, nu behoort bl) aan U;
hij kan gaan.** Btf is gegaan en het offer
van den grijzen vader is een zegen Gods
geworden op het offer van den zoon.
Morgen herdenkt Z. Hoogw. Exc. Mgr. Joseph
Bweens den dag. waarop hij 35 jaar geleden door
wijlen Mgr. v. d. Ven met assistentie van de bis
schoppen Drehmans en Gallier In de kerk van
Bint Jacob te Den Bosch tot bissebop werd ge
wijd
geeft van de middelnederlandsche litteratuur.
Aan studeerenden en anderszins belangstellen
den kunnen wij deze uitgave aanbevelen
D.
De uitgeversfirma Keesing's Historisch Archief, maakt thans voor haan propa
ganda van een vliegmachine gebruik. De pilote mevr. KeithMiller is dezer dagen
van Londen gestart naar Kaapstad om voor hei Historisch Archief ook daar
propaganda te maken. Mevr. Keith—.Miller voor haar machine, vergezeld van
dr. R. Bisschop, voorzitter van de Hollandse he club te Londen, en Sir Edward Bel-
Ung ham, hoofdvertegenwoordtger van de firma in Ierland
name de jacht, zaden en boschbessen de In ver
houding groote daarbij betrokken belangen.
De beteekenis van het bosch als vermogens
bestanddeel voor gemeenschap en particulier,
van den eigendomstoestand (Staat, gemeente,
particulier), dér rentabiliteit, als onderpand
voor hypothecair crediet. van het aandeel van
het bosch in de openbare lasten, vormen een
voornaam onderdeel van dit boek, dat een aan
dachtige bestudeering ten volle waard is.
„WARENWET EN HAAR UIT
VOERING". Supplement ver
schenen. a
In het jaar 1930 verscheen de tweede druk
van den commentaar op de Warenwet, welke
werd samengesteld door mr. L. Lietaert Peer-
bolte, Directeur-Generaal van de Volksgezond
heid en door wijlen prof. dr. L. E. Ooester, oud-
inspecteur van de Volksgezondheid.
Thans ia eveneens btj H. Samson N.V. te
Alphen aan den Rijn een supplement ver
schenen om den commentaar op de hoogte van
den tyd te brengen, hetgeen noodzakelijk was
doordat sinds 1930 In verschillende koninklijke
besluiten veranderingen werden aangebracht en
ook nieuwe besluiten werden vastgesteld.
Evenals de laatste druk van den Commentaar
zelve is het supplement onmisbaar voor allen
die krachtens hun beroep of anderszins met de
Warenwet in aanraking komen. In het supple
ment treft men zoowel de gewijzigde als de
nieuwe besluiten ter uitvoering van de Waren
wet aan. Aan het supplement is een inhouds
opgaaf toegevoegd, welke een opsomming geeft
van de uitvoeringsbesluiten van de wet. Daarbij
is aangegeven of een besluit gezocht moet wor-
deg In het hoofdwerk of in het supplement.
Aan duidelijkheid en overzichtelijkheid laat
de uitgave niets te wenschen over, terwijl de
uitvoering van het supplement een voorbeeld
van goed drukwerk genoemd mag worden.
met uitvoerige motiveerlng verscheen. Daar
schuilt veel bewonderenswaardigs In, maar ook
veel aanstootelijks en een onnatuurlijk vernuft
wisselt er af met allergeestigste invallen. In het
algemeen is Huxley geen schrijver.' wiens boeken
in het katholieke gezin op hun plaats zijn. Tot
de voorbehouden werken behoort, met ..Point
counter Point" zeker ook „Het Soma Paradijs”.
A. v. D.
Van 1 bekende werk „OU en HU”, door Hardy
Schllgen 8J., het prachtige boek voor het huw
bare meisje, verrijkt met een voorwoord van
dr. Fr. Feron. president van het groot-send«
narie te Roermond, te by de Uitgeverij Fore-
holte te Voorhout de vierde druk verschenen.
BIJ W. L. en J. Brusse N.V. te Rotterdam
verscheen de tweede druk van C. 8. Adam*
van Scheltem* „Verzamelde gedichten".
Het Soma Paradijs, door Aldour
Huxley Geautoriseerde ver
taling van John Koop Uitg.
Contact - Amsterdam-
Dat de schrijver zich hiertoe bepaalde, is een
verdienste, ook al heeft zijn bloemlezing nu niet
een representatief karakter voor de middel
nederlandsche letterkunde als zoodanig. Dit
boek Is als leerbqek bedoeld, niet als leesboek
met aesthetische strekking. Een tweede ver
dienste ligt In de korte, maar degelijke spraak
kunst, die het werk Inleidt en die telkens naar
de teksten verwijst, welke de bloemlezing vor
men, zoodat men met dit ééne boek een heel
stuk kennis kan opdoen. Daar het werk echter
hoofdzakelUk van belang zal zijn voor beginne-
Inigen of pas-begonnenen, ware het o.L niet
onverstandig, wanneer by een eventueele her
druk de verklarende aanteekenlngen een beetje
werden uitgebreid, speciaal voor wat betreft
bUzondere mlddeleeuwsche zegswijzen en zlns-
vormen, die niet met een"verklarenden woorden
lijst worden opgelost. De keuze der teksten, hoe
wel niet beheerscht door aesthetische voorkeur,
te toch zóó, dat de bloemlezing een goed Idee
„Tel-Aviv”, door A. Wiszotzky.
Een Palestina-roman Uitg-
W. J. Thieme en Cie, Zutphen.
In een aanbeveling van dit werk wordt ge
schreven dat Wiszotzky door dit boek veel tegen
stand heeft moeten weerstaan. Dit is, zelfs al
is men geen Zionist, ook wel te begrijpen.
Het boek toch is scherp, op het sarcastische
af, meedoogenloos hier en daar, het steekt den
draak met veel dat menigen zionist heilig moet
zyn. het stelt scherp In het Ucht de tegenstel
lingen, die de Joodsche kolonisten in het her
wonnen, maar nog lang niet herkregen land
ondervinden, van de moeilijkheden, welke zij
van de zijde der Arabieren en van de Hjdzaam-
ZUn arbeid te nu, in vergeiyking met wat
hy geweest te, licht te noemen. Wie zal ons
zeggen, wat, om alleen dAArby te bhjven, het
bezoeken van zyn Vicariaat Nyanza, aan den
Bisschop vermoeienis en offers van allerlei
aard heeft gevraagd. Dat Vicariaat te nu ver
deeld in dat van Boekoba en van Mwanza met
een Bisschop in Boekoba, Mgr. Huwllar, een
Zwitser, en in Mwanza, Monseigneur Oomen,
uit het Bisdom Breda. Geen van belde Bis
schoppen klaagt over gebrek aan arbeid en
vermoeienis. Mgr. Sweens heeft gedurende oy-
na 30 jaar dien last alleen gedragen en in een
algeheel vergeten van zieh zelven, en in een kln-
derlUk vertrouwen op de hulp van God, door
de voorspraak der Zoete Lieve Vrouwe van
’s-Hertogenbosch. wier beeltenis hem op sUne
reizen steeds vergezelde.
hebben.
Het boek te Oosteraeh, ook in zijn zworfe
passages. Hierdoor is het geboden, dat het
jongeren uit de handen biyft. Ouderen echter,
die zich voor het interessante Joodsche vraag
stuk en vooral voor den Zionistischen kant
daarvan interesseeren zullen veel lezenswaar-
digs vinden in dit werkelijk tot een roman ge
worden verhaal van Joodsche strijders in het
Beloofde Land.
Merkwaardig zUn vooral de passages waarin
de onderlinge verdeeldheid der kolonisten, van
wievele communistische neigingen vertoonen,
wordt geschetst.
Dr. Raptschlnksky zorgde voor een goed lees
bare vertaling.
ter» in bun Annalen, zUne brieven lezen waar
in zUn allerinnigst meeleven met de inlandsche
Priesters en met den arbeid der Missionarissen,
uit lederen regel spreekt, dan mogen we daaruit
gerust opmaken dat HU als een ware Christus
drager door het uitgestrekte missiegebied van
syn Vicariaat Nyanza rondging en niets vuri
ger wenschte dan dat alle zwarten den Ver
losser der wereld kenden en liefhadden en in
Hem vrede des harten en den weg der eeuwige
zaligheld vonden.
Het Mlsslonaris-leven der Witte Paters wordt
op vastgestelden tijd onderbroken door eenlge
ontspanning en dan Is de eerbiedwaardige Bis
schop dezelfde gulle Bosschenaar, die van kout
en Jolijt houdt en die daarmee de levensblUheld
en den lust tot arbeid bU zijn confraters onder
houdt. 1
Aan het leven van zulke menschen. zoo
hoorden we onlangs zeggen, moest geen einde
komen at hun moest als aan de oude patriar
chen een leeftUd van eeuwen «Un weggelegd.
De Witte Paters en zeker-de confraters van
Roebya, de residentie van Mgr. Sweens, zouden
het daarmee eens zUn. Laat ons den goeden
God vragen, dat het leven van den dierbaren
Jubilaris nog gedurende eenlge jaren worde
gespaard.
Het Soma Paradijs, zooals de vertaalde titel
luidt 2van „Brave New World”, door Aldous
Huxley, is de utopische wereld, waarin de me
chaniek vrijwel alle levensfuncties, zelfs de
meest elementaire, beeft ondervangen. De
geestige Engelsche schrijver maakte van deze
mechanische wereld een prachtige, maar alleen
op rijpe levenservaring berekende satyre. HU
toont aan dat de „oude Victorlaansche voor-
oordeelen, zooals liefde, poëzie en godsdienst”
in wezen onuitvoerbaar zijn. ZUn schildering
van de toekomstmaatschappij is echter uiterst
vrijmoedig en zal ook den rijperen lezer Ucht
aanstoot geven, zoodat wU het boek ten streng
ste moeten voorbehouden. Het te een dier apo
logieën van het normale leven, waarin de schil
dering van het abnormale zóó pikant te, dat bU
de meeste lezers de pikanterie meer zal uitwer
ken dan de apologie! De vertaling te vlot, maar
niet heelemaal correct, wat ook een moeilijke
opgaaf was, immers Huxley te alttid. doch bU-
zonder In dit boek, een auteur met een onna
volgbaar uitdrukkingsvermogen. Het zou goed
zUn, wanneer over zUn geheele werk, dat tegen
woordig in de Angelsaksische landen gelief
koosde lectuur te, eens een katholiek oordeel
Boschbouw hoort tot die takken van bodem-
productie, wier beteekenis in ons vruchten- en
vee-fabriceerend land lang niet algemeen ge
noeg wordt gewaardeerd en die het eerst In
gevaar komen, wanneer de leuze: Industriali
satie van Nederland, veld mocht winnen. Za
gen we in onze economische literatuur reeds ver
schillende pleidooien voor het hoog-houden van
den landbouw in het algemeen, het licht, een
apologie van het boechwezen mocht niet ont
breken.
Door deze gedachte liet zich de Helde Maat
schappij lelden bij het her-ultgeven van Dr.
Spranger's voortreffelijk proefschrift.
Op een geschiedkundig en een plantengso-
graflsch overzicht, die de plaats van het Ne-
derlandsehe bosch In de volkshuishouding be
palen. laat de schrijver een behandeling vol
gen van het houtgebrulk, buitenlandsch- en in-
landsch, in zUn vele geledingen. Veel statistisch
en ander cUfermaterlaal te daartoe bUeenge-
bracht, waardoor een vrij volledig, tot dusver in
ons land ontbrekend overzicht wordt verkregen,
dat een waardevolle bron kan vormen voor de
beoordeellng van het belang der verschillende
gebruiksvormen by invoer en eigen productie.
WU noemen hier slechte enkele als mUnhout,
dwarsliggers, klampen, triplex, hout als chemi
sche grondstof, die thans bij ons speciaal de
aandacht trekken. Van actueele beteekenis te
ook de kwestie der vrachten, te water, per spoor,
per auto, in verband met de snelle ontwikkeling
van het zwaarvrachtautovervoer.
Veelal wordt weinig aandacht geschonken
aan de neven-producten van het bosch; zaden,
schors, strooisel, boschbessen, jacht. Niettemin
blUkt uit de becUferlngen voor sommigen, met
noemd tot vicaris van Zuld-Nyanza. De bis
schopswijding had plaats op 30 Januari 1910.
Consecrator was Mgr. Van de Ven, de bisschop
van 's-Bosch; assistent-bisschoppen waren
Mgr. Drehmans, bisschop van Roermond en
Mgr. Gallier, bisschop van Haarlem, terwUl de
aartsbisschop, Mgr. Van de Wetering in pon
tificale assistentie by de wydlng tegenwoordig
was. Op 23 Februari 1910 vertrok Mgr. Bweens
als apostolisch vicaris naar Afrika.
Onder de bescherming van de Zoete Lieve
Vrouwe van den Bosch beeft Mgr. Sweens zyn
werk als bisschop gesteld met als wapenspreuk
de bede: „Iter para tutum": „Maak mijn we
gen veilig”. De Lieve Vrouwe beeft het ver
trouwen van den bisschop niet beschaamd. Het
vicariaat van Nyanza, het geesteiyk erf van
>den zilveren Jubilaris verheugde zich in
steeds toenemenden bloei.
Gedurende achttien jaar heeft Mgr. Sweens
als Bisschop-missionaris in Afrika gewerkt,
waarna hU in November van 1938 zyn functie
neerlegde wegens vergevorderden leeftyd. Na
zyn emeritaat te Mgr. Sweens evenwel niet
naar zyn vaderland teruggekeerd, doch vestig
de zich in Rubya, waar by thans een welver
diende rust geniet In het Seminarie tot oplei
ding van Inlandache priesters, zUn eigen stlch-
ting. x
PeijswinnMrz op do plulmveetontoonstelling .Avicultura’, wolke Vrijdag
tel de« Haagschoo dierentuin te geopend
De eerste luitenant-vlieger jhr. mr. R. Wittert
van Hoogland heeft Vrijdag met een Fokker^
jager type D 1 7 het Nederiandsch hoogte-
record verbeterd en gebracht op 10.180
meter. Links: na de behouden landing;
rechtsbelangstelling voor den hoogtemeter
s'
5 'S
