Nederland en de Volkenbond
i
MAGGP
Werkfonds 1934
V ereen voudiging
der schrijfwijze
Actie tegen tol
heffing
të/l
AROMA
ONZE VERHOUDING TOT
RUSLAND
wet voor
ruit...,
DONDERDAG 24 JANUARI 1935
Stappen bij Dr. Colijn
Nederlander» in Duitschland
De Belgische kwestie
Bewaring van onze neutraliteit
-
I
Toelating van Rutland
Aan de gevolgen overleden
i
J
Regeeringspersdienst
ons
laten vullen.
Dioc. Katholiekendag
Rede van minister
Marchant
Geen revolutionnaire besluiten
De „Paleis”-affaire
Een oproep der politie
DEN AFSLUITDIJK
Spelling der bastaardwoorden
Troepen naar de Saar
Ook directeur M. wil vrij
zu
NEDERLAND—BELGIIt
„Bjj aanneming van het wetsont
werp zal de Betuwe in ongun
stige positie blijven”
Tweeden Pinksterdag van dit jaar
te Tilburg georganiseerd
Industrie en scheeps
bouw
EEN NADER ONDERZOEK
GELAST
ledig
N ed er landBelgië
BRANDENDE WAS OVER HET
LICHAAM
S poorwegplan
i Belangrijke plannen ingediend
voor Utrecht en Den Haag
Het zenden van troepen naar
het Saargebied
Scheepsbouw
De houding van Duitschland
GEEN AUTOBUSDIENST OVER
effectenmake
laren
Installatie der commissie die be
noemd is met de opdracht een
nieuwe woordenlijst samen
te stellen
Burgemeesters bijeen
te
de
dat
van
t
voorafgaand
ii
adressant een vergunning tot het
handelsdelegaUes worden hervat.
Verdere stappen snllen in ieder geval ia
onderlinge samenwerking worden grnswsrw.
Andere leden daarentegen brachten hulde voor
het onmlddellUk genomen besluit om troepen
Maandag heeft de Minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen, Mr. H P Mar
chant, In het gebouw van s|jn Departement de
commissie geïnstalleerd, die in verband met de
vereenvoudiging van de schrijfwijze van de Ne
derlandsche taal is benoemd met de opdracht,
een officieele woordenlijst samen te stellen ter
vervanging van die van De Vries en Te Winkel
o
n
n
Is het juist, zoo werd gevraagd, dat de Mlnis-
tertaad het besluit tot het tegenstemmen in
sake de toelating van Rusland tot den Volken
bond heeft genomen bij afwezigheid van den
Minister van Bultenlandsche Zaken
Het project voor het uitbaggeren van de
Linde was gereed om met een voorstel voor de
arbeidsvoorwaarden aan de Mlnisterieele com
missie te worden gezonden, doch zal voorlooplg
niet verder kunnen worden behandeld, daar de
Provinciale Staten van Overijssel eerst in de
somerzlttlng van 1935 daarover een beslissing
kunnen nemen.
Woensdagmorgen hadden wu 'n onderhoud met
den heer W Th de Leeuw, burgemeester van
Eist, over het wetsontwerp tot tolheffing op de
gioote rivieren. Zeer onsymfiaUiiek staat de
burgemeester tegenover dit wetsontwerp.
Ten aanzien van de bruggen van Westervoort
en Katerveer overwegen Gedeputeerde Staten
gelijke stappen.
De conferentie met den Minister wordt on»
middellijk aangevraagd.
Breda r - - -
gewijd aan hetzelfde onderwerp.
Vrijdag aa. sullen te Den Haag de volledige
zittingen van de Nederlandscha en Befciactw
van de
die
De Haagsche Rechtbank heeft uitspraak ge
daan in de zaak van de Dultsche kinderjuf
frouw B. E B. uit Den Haag, die zich schuldig
heeft gemaakt aan onderscheidene diefstallen
in Den Haag en Wassenaar en tegen wie de
Officier van Justitie een jaar gevangenisstraf
had geëlscht
De Rechtbank gelastte een onderzoek naar
da geestvermogens van de verdachte.
l-
ie
sa-
wel
o
u’
Sommige leden wenschten de aandacht te
vestigen op de talrijke Belgische enclaves, welke
in het Zuiden van Noord-Brabant, in de om
geving van Baarle-Nassau. bestaan. Deze en
claves. meer dan 40 in getal, welke dagteekenen
van de afscheiding van België, zijn broeinesten
van smokkelarij en veroorzaken veel last aan
de grensbeambten en de politie. Deze leden
meenden te weten, dat reeds vroeger overleg is
gepleegd met de Belgische regeering om aan
dezen ongezonden toestand een einde te maken
en zij zouden gaarne vernemen of de regeering
bereid is, dit overleg, dat in 1914 door den oor
log schijnt ta zijn gestuit, weder op te vatten
en. voor zoover van haar afhangt, een bevredi
gende oplossing van dit euvel te bevorderen.
erdere werk sou verricht
iBindlen de schrijfwijze
Verscheidene leden hadden met belangstelling
kennis genomen van de mededeellngen van den
minister over de Belgische kwestie bij het mon
deling debat over dit begrootingshoofdstuk in
de Tweede Kamer. Onder den Indruk van pijn
lijke ervaringen in het verleden vonden deze
leden evenwel aanleiding tot het uitspreken van
de stellige verwachting, dat bU eventueel
nieuwe onderhandellngen het huidige kabinet
de uitspraak, tijdens de verkiezingen door zjjn
leider gedaan, dat geen verdrag zou worden ge
sloten. hetwelk niet in Nederland ..op nagenoeg
algemeene instemming rekenen kon'i. zou ge
stand doen Voorts had het dezen leden aan
genaam getroffen, dat er volgens den minister
aan Belgischen kant groote geneigdheid bestaat
tot toenadering.
BU het ter pene gaan van dit nummer was
het resultaat dezer besprekingen niet bekend,
doch verwacht werd, dat deae burgemeesters in
de Over-Betuwe contact zullen zoeken met de
gemeentebesturen van Arnhem en Nijmegen en
met het provinciaal bestuur van Gelderland om
tot een gezamenlijke actie tegen het wetsont
werp te geraken.
De tegenstanders van de toelating van Rus
land tot den Volkenbond verklaarden, dat er
toch rekening mede dient te worden gehouden,
dat in Rusland elke basis ontbreekt voor erken
ning van goede trouw, waarheid en recht. In
Rusland is alleen stabiliteit van onrecht.
Zoowel moreel als juridisch Immers is »r
een conventie omtrent den aan nieuwe leden te
stellen maatstaf doet de Volkenbond zich
•elf, volgens deze leden, groote schade door
opneming van Rusland, en door dit land zelfs
een permanenten zetel in den raad toe te staan.
Hierna sprak de Belgische gezant, de heer
Ch. Maskens;
Gaarne, aldus spr, hebben wjj onze mede
werking verleend aan deze commissie, die in
het bijzonder belast is met het onderzoek van
de spelling van de bastaardwoorden en de sa
mengestelde woorden.
Maar toch moet de gezant verklaren dat deze
medewerking geen verbintenis insluit vanwege
de Belgische Regeering inzake het aanvaarden
en het invoeren van de hervormde spelling.
Het voorbehoud dat dienaangaande vroeger
gemaakt werd, blijft steeds van kracht.
Tenslotte heeft dr. van Haeringen. de voor
zitter der commissie, de rede van den Minister
beantwoord.
Utrecht diende een zeer omvangrijk spoor
wegplan in. behelzende de ophooging der
spoorbanen in de richtingen Utrecht. Am
sterdam en Amersfoort en Utrecht's Her-
togenbosch. Daar het algemeen nut van
deze werken verder reikt dan het gemeen
telijk belang, heeft de Mlnisterieele com
missie zich kunnen vereenigen met een
kostenverdeellng De totale kosten van dit
project worden geraamd op f75 mlllloen.
VermoedellJk zullen deze geringer blijken
daar de prijzen en loonen sedert de raming
werd gemaakt, belangrijk zijn gedaald. De
verdere behandeling van dit project vindt
op dezen grondslag plaats.
Sommige leden zonden gaarne worden inge-
Hcht, of het kabinet homogeen is ten aanzien
van de afwijzende stem door onsen Minister van
Baitenlandsche Zaken te Genève uitgebracht.
Reeds nu is te voorzien, aldus spr dat de
commissie zich voornamelijk zal heb^gn bezig
te houden met de bastaardwoorden en de z.g
verblndinga-letters in samenstellingen Er is in
den overgangstijd, welken wü nu achter ons
heLben. gelegenheid genoeg geweest cm moei
lijkheden. welke zich bU de toepassing der spel
ling voordeden, ter sprake te breng* n De er
varing heeft geleerd dat die moeilijkheden, zoo-
als trouwens van de vereenvoudigde spelling te
wachten was. al heel gering zijn.
Dioc.
'a-Bosch.
Op denzelfden dag zal cok In het BMom
een Katholiekendag wordefi gehouden.
De nieuwe brug zal dus het economische
Isolement nog gaan versterken. Dit ia al
te absurd.
naar de Saar te zenden Zjj zagen daarin een
reden tot verheugenis, omdat dit strekte tet ver-
hooging van het aanzien van den Volkenbond.
Bovendien lijdt de Betuwe in sterke mate on
der de nadeelen van elke tolheffing, omdat zij
aan twee zijden door groote bruggen met het
overige Nederland is verbonden.
De heer De Leeuw hoopt, dat het tot een
krachtige actie tegen het ontwei-p zal komen.
Andere leden vestigden de aandacht erop,
dat hier te lande een zeer groot aantal
Duitachers vertoeft, van wie de meesten werk
hebben en onzen landgenooten concurrentie
aandoen. In Duitschland daarentegen is
het voor een Nederlander slechts bü hoogs
uitzondering mogelUk werk te vinden, en
wordt velen landgenooten, die daar sedert
jaren gevestigd waren en werk hadden,
het leven thans bemoeilijkt.
Eenige leden waren van meening. dat onze
Regeering verplicht is In den Volkenbond een
beroep te doen op de christenen van alle landen
cm meer dan tot nu toe samen te werken tot
verwezenlijking van de hooge bedoeling, waar-
mede de Volkenbond Is gesticht.
Enkele leden brachten den minister hulde
voor de wijze van behartiging van de belangen
der Nederlanders, die in Duitschland gevangen
zijn geweest; zjj uitten alleen hun spijt dat de
resultaten niet grooter geweest zijn.
De voorzitter waagde het tenslotte erop. op
de beslissingen der commissie vooruit te loopen
door te verzekeren, dat de commissie geen revo
lutionnaire besluiten zal nemen. Hierbij dacht
spr in het bijzonder aan de bastaardwoorden
De ervaring met sommige radicale pogingen tot
vernederlandschlng van vreemde wool den. heeft
geleerd, dat ons publiek op dit punt behoudend
is. En waar wij vernederlandsching wenschelljk
achten, daar zullen wij onze meening niet aan
het publiek behoeven op te dringen maar kun
nen volstaan met een zachte aanwijzing ta ge
ven door beide spellingen toe te laten met voor
keur voor een van die beide. De voortuaande
vernederlandsching der bastaardwoorden zal
geleidelijk In de officieele woqrdenlün moeten
worden aanvaard en vastgelegd.
Nadat Dr. Van Haeringen zün blijdschap ult-
gesproWn had over het feit, dat twee Zuid-
Nederlandsche geleerden hun medewerking heb
ben willen verleenen, besloot hl) Zijn rede met te
verzekeren, dat de commissie aan de haar op
gedragen taak zich met volle toewijding zal
geven.
In herinnering werd gebracht, dat in 1933
bultenlandsche regeeringen, die staatsobliga
ties hadden uitgegeven met een goudclausule,
deze laatste verplichting van de hand hebben
gewezen, somwijlen met een beroep op de wet
geving van andere landen. Gewezen werd bijv,
op de Zweedsche regeering en haar doilarobll-
gaties. De Nederlandsche houders daarvan heb
ben groot nadeel geleden en dus Indirect ook
de Nederlandsche fiscus. Met het oog daarop
drong men erop aan. dat de Ned regeering,
met een beroep op hare fiscale belangen, de
rechtmatigheid van de afwijzing der verplich
ting. vervat in de goudclausule. zou betwisten
en deze zaak zoo noodlg aan het Permanente
Hof van Int. Justitie ter berechting zou voor
leggen.
on nu we
jflBïMaggi’s Aroma-
f fleschje opnieuw met
Ook In deze verslagperiode kwamen verschil
lende aanvragen bü het Werkfonds binnen
voor het geven van een geringe tweede hypo
theek op motorkuatvaartulgen, teneinde den
bouw daarvan mogelUk te maken. De Mlnis
terieele commissie hechtte haar goedkeuring
aan een viertal dezer projecten, terwijl ver
schillende dergelijke aanvragen nog in behan
deling zijn en voor een vijftal de Mlnisterieele
goedkeuring is gevraagd.
Het bestuur besloot In drie gevallen, om aan
de Mlnisterieele commissie de goedkeuring te
vragen voor het verleenen van leenlngen aan
bestaande fabrieken, teneinde er toe over te
kunnen gaan de vervaardiging van nieuwe
producten, welke hier te lande nog plet ge-
Bovendien zijn nog een tweetal plannen in
voorbereiding, ojt. de aanleg van een vliegveld
bij Delft, waarvan de helft der kosten even
tueel voor rekening der gemeente ’s Graven
hage zal komen, tot een totaal bedrag door het
Werkfonds te financieren, voorlooplg geraamd
op rond f1325.000.
Totaal voor Den Haag f2.470.850
Aan de Mlnisterieele Commissie zullen bin
nen «eer korten tijd voorstellen aangaand* de
arbeidsvoorwaarden worden aangeboden.
Een groot aantal ingediende plannen
leent zich, hetzij geheel, hetzij gedeeltelijk,
bijzonder goed voor uitvoering in werk
verschaffing. Dienaangaande wordt gere
geld overleg gepleegd met de afdeeling
werkverschaffing van het Departement van
Sociale Zaken
Voor 's Gravenhage werd het onderstaande
drietal werken naar voren gebrachthet gra
ven van een gedeelte der Blnckhorsthavens met
bijbehoorende werken f 1000.000; de verbreeding
van den Houtweg te Loosdulnen. f 55.750; de
aanleg van een tweeden rijweg langs den Be-
zuidenhoutschen weg. t 89 200 Totaal f 1 145 850
Z.Exc. Kardinaal van Roey heeft op de in aanbouw zijnde Ten
toonstelling te Brussel een bezoek gebracht aan het Paviljoen van
het Katholieke Leven. De primaat werd door de leden van het
comité ontvangen
Het besluit van de Regeering tot het zenden
van troepen naar het Saargebied. achtten eeni
ge leden onjuist. Nederland heeft volgens hen
geen belang zich te mengen in de daar bestaan-
de moeilijkheden, en wordt daardoor betrokken
in het geding der groote mogendheden, zonder
dat dit voor Nederland eenlg politiek voordeel
kan opleveren.
Verschillende leden spraken hun vertrouwen
uit in dezen bewindsman, met wiens beleid zjj
zich in het algemeen konden vereenigen.
Woensdagmiddag is In het ziekenhuis
Utrecht overleden de 16-jarige Marie Hardeman
uit Veenendaal, die de vorige week bij het smel
ten van wrijf was in brand is geraakt en in
zorgwekkenden toestand ter verpleging was op
genomen. j
Verscheidene leden betreurden, dat de minis
ter ten opzichte van het subsidie aan de Ned
Vereenlglng in Duitschland een zoo aarzelende
houding heeft aangenomen en zij spraken de
hoop mt. dat de, minister alsnog termen zal
vinden, op zijn aanvankelijke weigering terug
te komen.
De Minister van Waterstaat »J heeft aan O»
Tweede Kamer inlichtingen verstrekt op het
adres van J. J. van Capelle, te Noordwljk aan
Zee. met verzoek om te bevorderen, dat aan
adressant een vergunning tot het openen van
een autobusdienst voor Sneek en omstreken over
den Afsluitdijk worde verleend.
BU K. B. aldus de minister, la In hoogsten
aanleg omtrent de aaryrragen om vergunning
beslist Deze beslissing ia genomen overeenkom
stig de wet. Adressant* verzoek om te bevor
deren, dat hem alsnog de begeerde vergunning
worde verleend, is uiteraard, als niet steunende
op de wet. niet voor inwilliging vatbaar. Be
voegdheid daartoe heeft de wet aan de regee
ring niet verleend.
Eenige leden constateerden met vreugde, dat
de Volkenbond twee groote successen heeft mo
gen boeken. Men mag, volgens deze leden niet
te spoedig het vertrouwen in den Volkenbond
opgeven; de groei er van is een proces van lan
gen duur.
Andere leden brachten de vraag ter sprake
of de Regeering in de laatste jaren wel een
zooveel mogelUk constructieve VolkenbondspoU-
Uek heeft gevolgd.
Naar aanleiding van de meeningen in ver
band met de ligging van Nederland tusschen
Engeland en Duitschland stelden enkele leden
de vraag, of het vliegen over Nederlands ter
ritoir door vliegtuigen of luchtschepen van een
oorlogvoerende partU tUdens een oorlog, waarin
Nederland niet partij is, zal moeten worden
beschouwd als een inbreuk op de Nederlandsche
neutraliteit. Andere leden betoogden, dat, ge
geven den Volkenbond en de staatkundige ver
houdingen in West-Europa, het practisch on
denkbaar is. dat bU het uitbreken in dit wereld
deel van een gewapend conflict Nederland aan
spraak zou kunnen maken op het bewaren van
territoriale en verdere neutraliteit. Omtrent dit
voor het regeerlngsbeleid zoo gewichtige vraag
punt zouden zij gaarne, liefst eenlgszlns om
standig, het oordeel van den minister vernemen.
Verscheiden leden, die het volslagen misluk
ken van de Ontwapeningsconferentie betreur
den. zagen een spoor van hoop in de omstan
digheid. dat meer en meer de meenin; veld
wint, dat aan Duitschland in een of anderen
vorm gelijkgerechtigdheid op het stuk der be
wapening moet worden toegestaan. Vele andere
leden maanden tot voorzichtigheid tegenover
Duitschland, dat in strijd met het vei drag van
Versailles zUn bewapening uitbrelddé en ook
overigens, volgens hen, meermalen blijk heeft
gegeven, weinig waarde te hechten aan trac-
taten en overeenkomsten.
WU zün hier in Nederland, aldus de Minister,
tot invoering overgegaan van nieuwe spelling
voorschriften bU het onderwUs met September.
Men heeft ons verweten, dat dit geschiedde
zonder dat vooraf een woordenlijst was uit
gegeven De toepassing van de regels, binnen
drie maanden, op tenminste, 7900 van de 8500
scholen, openbaar en bUzonder, gaf geenerlel
moeilijkheid Het onderwUs heeft de vereenvou
diging. grootendeels met vreugde en overigens
zonder morren, aanvaard.
Er is dus alle aanleiding om thans ook het
verdere werk ter hand te nemen, dat om af
doening vraagt en dit vei
moeten worden, zoowelC
De Vries en te Winkel was gehandhaafd, als
na de Invoering der vereenvoudiging. Daarom
kan ook België, geheel onafhankelUk van wat
daar ten slotte omtrent de spelling zal worden
beslist, er aan medewerken.
Verschillende Rijkswerken, waarvan het
Werkfonds van den Minister van Water
staat de bestekken heeft ontvangen. zün
reeds 100 ver door het bureau behandeld,
dat binnen seer korten tijd aan de Ministe.
rieele commissie voorstellen ten aansien
van de arbeidsvoorwaarden sullen worden
gedaan. Deae zijn
weg bU Nuns peet, weg bü Waardenburg-
V lanen, rijwielpaden Almelo- Wlerden;
rljkswegen bjj Utrecht, weg In den Haar
lemmermeer.
De Commissaris van Politie. Centrale
cherehe. Hoofdbureau van Politie te
dam. verzoekt bankinstellingen,
laars of andere personen, die de laatste
obligaties f 200—, 3 pCt. 1887. iutgestelde of
werkelUke schuld (al of niet afgestempeld, en
al ot niet voorzien van talons) der N V. Paleis
voor VolksvlUt te Amsterdam. bü de directie van
die N. V. hebben doen verzilveren en daarvoor
een bedrag beneden f 200 - per stuk heb
ben ontvangen, zich echriftelUk tot hem te
willen wenden, onder mededeellng van bUaon-
derheden.
Ter voorkoming van overbodige correspon
dentie. wordt nadrukkeluk erop gewezen, dat
bovenvermeld verzoek geen betrekking heeft
op loten van het Paleis voor VolksvlUt.
Wat de motiveerlng der uitgebracht - stem
betreft, betreurden sommige leden, dat te dier
zake niet klare wjjn is geschonken en zU zouden
al^iog een duidelUke uiteenzetting van de mo
tieven, welke onze Regeering hiertoe hebben
Beleid, wensohen.
De Mlnisterieele Commissie hechtte haar
goedkeuring aan de met de organisaties van
bouwvakarbeiders te Almelo overeengekomen
arbeidsvoorwaarden, welke zullen gelden voor
het maken van een rioolgemaal bü de Sumpel
(raming f35 700). zoodat de verdere behande
ling In overleg met het gemeentebestuur kan
plaats hebben Ditzelfde geldt voor de onder
tunneling van de Spoorbaan te Enschede,
waarvan de raming f 499.000 bedraagt, en voor
de werken te Hengelo aan het abattoir (raming
f 334 0001
In veUedlge overeenstemming «ter eol-
leges werd besloten, een geaamenljjl^ be
spreking veer Geltterland. Arnhem en Nij
megen aan te vragen bU dr. roljjn. den Mi
nister van Wat» ritest ad Interim.
Van het reewltaat van dit onderhond sal
afhangen. o< de eellegee nadere etappen
sullen doen.
Andere leden gaven als hun meening te ken
nen, dat het niet juist is. zooals door anderen
wel is gesteld, dat de Volkenbond uitsluitend
zou moeten bestaan uit rechtsstaten.
Hiertegenover verdedigden andere leden met
kracht de houding der Regeering en zu wezen
er op, dat het niet erkennen van Rusland „de
jure” geschiedde op dezelfde motieven, die de
Zwltsersche Regeering hebben geleid.
Wat toch heeft, zoo vroegen deze leden zich
af, onze Regeering tot de niet „de jure" erken-
njng van Rusland gebracht, en wat was de
réden van het stemmen tegen de toelating tot
den Volkenbond? Rusland huldigt, aldus hun
oordeel, andere opvattingen omtrent recht en
moraal dan in West-Europa gebruikelUk zUn.
Rusland is geen rechtsstaat, en ook godsdien
stige overwegingen verzetten zich tegen toe
lating van dit land als lid van den Volkenbond.
Aan het Voorlooplg Verslag der Eerste Kamer
over het wetsontwerp tot vaststelling van
hoofdstuk III (Departement van Buitenland-
sche Zaken) der Rljksbegrooting voor het
dienstjaar 1935 wordt het volgende ontleend:
De leden, die te voren aan het woord waren
geweest, maakten ook de opmerking, dat ;n den
Volkenbond toch ook zUn opgenomen landen
als China en Japan, die Immers ook geheel an
dere zeden hebben; om Duitschland niet te noe
men, waar toch ook het belang van d* leidende
partU richtsnoer is bU de handelingen der re
geering. Ook al heeft men in het geheel geene
sympathie voor Rusland, dan nog mag men zich
ten opzichte van internationale ver leidingen
niet laten leiden door sympathieën cf anti
pathieën.
Deze leden achtten de houding der Regee
ring niet in het belang van onzen handel, onze
industrie en scheepvaart.
Er is weinig reden om te vertrouwen, dat die
•taat zUne internationale verplichtingen zal
nakomen. En wat betreft onze relaties op het
gebied van handel. Industrie en scheepvaart,
deze zUn volgens deze leden, niet in de eerste
plaats afhankelUk van de diplomatieke betrek
kingen. maar van goed geoutilleerde havens en
lage tarieven. Op den weg van onze Regeering
kan het geenszins liggen het aanknoopen en
onderhouden van handelsbetrekklngen met Rus
land tegen te gaan, maar deze te bevorderen
om stoffelUke voordeelen, achtten zij te eenen-
male verwerpelUk. Dat het opnemen van een
>oo groot land als Rusland in den Volkenbond
voor dit lichaam van zoo bijzonder groote be-
teekenls zoude zUn, kon door deze leden nog
steeds niet worden toegegeven.
Mr. Muller Massis heeft namens zUn client,
den gearresteerden directeur van het Paleis
voor VolksvlUt M„ een request ingediend bü
de Rechtbank met veraoek verdachte in vrij
heid te stellen. Dit request zal een dezer da
gen worden behandeld.
maakt worden ter hand te nemen. -
Het credlet ten behoeve van het reconstruc-
tlebedrtjf 1934 te Amsterdam Is aan dit bedrUf
verstrekt. Het aantal te werk gestelde jeug
digen is in dese verslagperiode verdubbeld, soo-
dat er thans 40 8 50 werkzaam zUn. terwUl
verwacht wordt, dat dit aantal in de naaste
toekomst nog zal worden vermeerderd.
Een zeer groot aantal der binnengekomen
projecten moest worden afgewezen.
In totaal was op 15 December vastgelegd
t 16 248 425 65.
„Eigenlijk zijn wU hier in de Betuwe", al
dus de heer De Leeuw, „reeds eeuwen in
een ongunstige positie. De rivierovergangen
hebben ons rijke land gedrongen in een
isolement. Nu wU den dag zagen naderen,
dat dit isolement zou worden opgeheven,
dat de toegang tot Arnhem en Nijmegen
vrU rou komen, komt dit wetsontwerp al de
verwachtingen in duigen slaan”.
De economische positie van de Betuwe is door
de groote rivieren die het als een eiland om
singelen een zeer eigenaardige. Men vergete
niet dat op elke zaak, die in de Betuwe wordt
mgevoerd. practisch invoerrecht wordt geheven.
Het omgekeerde is nog erger Elke zaak die wj
invoeren, wordt met een uitvoerrecht belast.
Vooral in het dorp Lent dat tot de gemeente
Eist behoort, is deze omstandigheid een groote
last. Er wonen daar seer vele fruit- en bloemen-
kweekers die hun producten in NUmegen op de
veiling brengen. Deze menzonen betaalden U>t
nu toe voor het Qveczetten van paard en wegen
twintig cent. Bij de voorgestelde bruggslBm-
tarleven zullen deze bedragen nota liene worden
verdubbeld!
Op zich zelf Is dit verloop van zaken niet te
betreuren. Moet eenmaal de schrUfwUze wor
den gewUzigd. dan volgt België een andere pro
cedure dan Nederland. België houdt vast aan
het systeem van 1865, volgens hetwelk de
schrUfwUze algemeen, in en bulten het onder
wUs. bindend wordt voorgeschreven. In Neder
land heeft men ditmaal voor het eerst bin
dende positieve voorschriften Begeven, maar
nog alleen voor het onderwUs en voor sommige
examens daarbuiten.
Het oordeel over de houding der Regeering
In zake de toelating van Rusland tot den Vol
kenbond was zeer verdeeld, evenals over de
daarmede ten nauwste verband houdende vraag
of ons land Rusland „de jure" moet erkennen.
Zeer vele leden hadden bezwaar tegen He
onzekere houding, door de Regeering bU de
motiveerlng van haar beslissing aangeno
men. Ook degenen, die een andere beslis
sing hadden gewenscht zouden het op prijs
hebben gesteld, als de Regeering een posi
tiever geluld pro of contra de toelating
•oude hebben doen hooren.
kenbaar te maken. Dit la te meer teleurstel
lend. nu dese betrokkenen daartoe den wensch
hadden te kennen gegeven en
overleg hun zelfs was toegezegd.
Sommige leden betreurden, dat Nederland
rich niet heeft aangesloten bU die landen, wel
ke de toelating van Rusland hebben verdedigd
Woensdagmiddag werd op het Provinciehuis
te Arnhem een conferentie gehouden tusschen
de colleges van Gedeputeerde Staten van Gel
derland en van B en W. van Arnhem en NU
megen.
Alle drie de colleges waren pUnlUk getroffen
door het feit, dat in een zaak, door onderlinge
samenwerking tot stand gebracht, door een
zijdig IngrUpen van een det betrokken partUen,
namelijk de regeering. eenzUdlg werd Inge
grepen, zonder dat de andere betrokkenen
zelfs in* de gelegenheid zUn .gesteld bezwaren
Eenige leden konden zich niet aan den indruk
onttrekken, dat van de voor persdoeleindert
op dit hoofdstuk uitgetrokken gelden een voor
ons land nuttiger gebruik kon worden gemaakt
en dat met name van de „verbreiding van kep-
nis omtrent Nederland in den vreemde" weinig
terecht komt. Enkele voorbeelden werden ge
noemd
Mochten de ervoor bestemde bedragen te ge
ring sUn. dan zal hl. ’n verhooglng. waar 't hier
toch niet om groote bedragen gaat en groote
belangen daarmede zün gemoeid, alleszins ge
motiveerd zUn.
De Nederlandsche Regeering heeft ernstig be
treurd. dat haar streven naar samenwerking
door onvodfziene omstandigheden zonder re
sultaat moest blUven.
Het is intusschen een feit, dat bU het Ne
derlandsche onderwUs een vereenvoudigde
schrUfwUze is ingevoerd.
e
Reeds zUn de volgende plannen ter behan
deling aan genoemden dienst overgedragen: pol
der Wleringerwaard. uitbaggeren van de Bar-
stngerwegvaart gemeente Utlngeradeel. verbe
tering en omlegging van wegen; Provinciaal
bestuur van Noord-Holland. diverse werken in
de duinterreinen te Bergen. Egmond en Bak-
kum en Heemskerk. Anna Paulownapolder.
verbetering van wegen, Banne Nledorp, ver
betering van wegen
Op tnftlatief van de Commissie tegen de
Zedenverwildering in Brabant zal in het Bisdom
s-Bosch een Dioc. Katholiekendag worden ge
houden op Tweeden Pinksterdag. 10 Junf aa.. te
Tilburg.
Z. H Exc. de Bisechop van Den Bosch heeft
goedgevonden, dat de voorbereiding en regelfng
in handen komt van de voornoemde Commlsaie
in overleg met en onder goedkeuring van een
en ander van de Commissie van Advies voor
de Dioc. Katholiekendagen In het Bisdom
Aan het tweede driemaandelUksch verslag
van het Werkfonds 1934 loopende van 15 Sep
tember tot 15 December 1934 wordt het vol
gende ontleend:
De werkwijze van het werkfonds ondervond
slechts ten aanzien van de behandeling der
industrteele objecten een wUzlging.
Ten aanzien van de arbeidsvoorwaarden,
welke zouden gelden voor de uitvoering van de
werken aan de Oude Maas is alsnog overeen
stemming verkregen.
Het reeds in het vorige driemaandelüksche
verslag gemelde Rijkswerk bU Bodegraven werd
nadat overeenstemming met de vakvereenigtn-
»n was bereikt over de arbeidsvoorwaarden.
<op 1 December 1934 gegund voor f 1.115 438
Wat betreft de rijkswerken aan den rijksweg
bU Oegstgeest wordt medegedeeld, dat met de
betrokken vakvereenlglngen is onderhandeld,
doch voorlooplg nog geen overeenstemming
werd bereikt
Het bestuur van het werkfonds deed een
voorstel aan de Mlnisterieele commissie aan
gaande de arbeidsvoorwaarden voor werk
zaamheden aan RUkswegen langs het Lichtmis
kanaal. dat werd goedgekeurd.
Het betreft in de eerste plaats de spelling
van de bastaardwoorden en in verband daar
mede. die van een aantal woorden, ten aanzien
waarvan ook bU toepassing der regels van De
Vries en Te Winkel geen zekerheid bestaat;
anders gezegd al die gevallen, waarvoor de
oplossing niet kan worden gegeven door toe
passing van enkele eenvoudige regels, maar
waarvoor het aanbeveling verdient, dat uit de
verschillende mogelUkheden een keus wordt
gedaan.
Hoe ver de commissie met het opnemen van
woorden in de op te maken lUst zal moeten
gaan, en in hoever zU tn verschilende gevallen
meer dan één spelling sal aanvaarden, laat de
Regeering geheel aan haar inricht over,
vertrouwt, dat de commissie zonder veel moel-
lükheden voor de problemen, welke zU op haar
weg ontmoet, een oplossing sal kunnen geven
Hiermede verklaarde spr de commissie ge-
tnstalleerd en wenschte haar een\ deugdelük
en spoedig resultaat van haar werk.
Woensdagmiddag te 3 uur vergaderden in het
jremeentehuis van Bommel de burgemeesters van
Valburg. Hcteren, Eist. Hulssen. Gendt. Bemmel
en Pannerden waarbU ook de tolheffing ter
sprake kwam.
Lid en voorzitter dezer commissie is dr C. B
van Haeringen. leeraar aan een gemeentelijke
hoogere burgerschool te 's Gravenhage. Verder
zün leden dr. H. J M. Endepels, rector van het
gemeentelük gymnasium te Maastricht, dr. J.
van Mlerlo, hoogloeraar aan het Onze Lieve
Vrouwe College te Antwerpen en dr. R Ver-
deyen, hoogleeraar aan de Rijksuniversiteit te
Luik. Als secretaris fungeert dr. H. D Buis
kool te Amsterdam.
BU de installeering waren tegenwoordig de
Belgische Gezant, de heer Maskens en de heer
Baert, secretaris bü de Belgische Legatie.
Mr. H. P. Marchant sprak na een woord van
welkom aan de vertegenwoordigers der Bel
gische regeering er zün vreugde over uit, dat
deze regeering de beide taalkundigen van groo-
ten naam uit onze Zul-
delüke taalbroeders heeft
bereid gevonden om deze
commissie te maken tot
het symb
menwerkli
eens ten onrechte, is ont
kend. Met feiten is te
bewijzen, dat de Neder
landsche Regeering nim
mer de bedoeling heeft
gehad, het Belgische volk
te verrassen met een
voldongen feit. Wie In
die meening verkeeren Mr H. P. Marchant
kennen de feiten niet.
