De automobiel en de industrie
voor auto’s
groeien
1
Belangstelling
blijft
I
ZORG
VOOR
WERKVERRUIMING
as
Besturen is voor
uitzien
VAN 1 FEBR.TÓTTO FEBR.
GEWELDIGE INVLOED
SPAART GELD EN TIJD MET FORD
RJLI.-VOORZITTER IS
OPTIMISTISCH
11 ii
te
K
N.V. NEDERLANDSCHE FORD AUTOMOBIEL FABRIEK AMSTERDAM
2
4
I
I
K.N.A.C.-voorzitter aan
het woord
I
E 1
voor
aan
en
en
uw
wagens.
Dames-rallye Parijs-
SL Raphaël
Aantrekkelijke tentoon
stelling
Het nieuwste van wat er op de
wereld op het gebied van auto
mobielen en motorrijwielen
wordt geproduceerd, wordt
tentoongesteld
In het economische leven speelt de
automobiel-industrie tegen
woordig een groote rol
De vervaardiging van
onderdeelen
a)
Helpt mee in ons streven de werkloosheid te verminderen. Helpt
mee orl^arbeid voor duizenden te scheppen in de Nederlandsche
industrie.
|jj 1
i |U‘
de Hembrug te Amsterdam
zeer vele Nederlanders werk.
In de Nederlandsche Ford-fabriek
en in de aanverwante bedrijven vinden
Gebruikt dus een Ford V-8 voor uw privé- en zakenreizen, ’vervoert
uw goederen per Ford Truck, bedient uw klanten met Ford Bestel-
Door een Ford te koopen bevoordeelt U, naast anderen, bovendien
U zelf. Want U koopt dan kracht en snelheid, zuinigheid*
betrouwbaarheid tegen een uiterst lagen prijsT
V
f
I
T
I
t
In-
i
JAN STEEN,
■r
4
l
oor
00
j.
ten
Tallooze auto’s kan men deze dagen
nabij de R. A. I. geparkeerd zien
J. Leonard Lang,
voorzitter van de R. A. I.
it en op dit bedrijf In
ipel drukt.
Door deze steeds groeiende vraag naar auto
mobielen ontstond in den loop der jaren een
machtige Industrie, welke aan duizenden direct
werk verschaft en aan nog meer duizenden op
indirecte wijze. Want om deze automobiel-in
dustrie hebben zich allerlei industrieën gegroe
peerd, terwijl andere industrieën in de automo
bielfabrieken groote afnemers vinden van grond
stoffen.
En zoo profiteert direct en indirect een groot
aantal menschen van de automobiel-industrie.
General Motors alleen reeds geeft, direct est
indirect, aan ongeveer 6.000.000 mannen, vrou
wen en kinderen een bestaan. Voor Ford mogen
wjj dit zelfde getal zeker aannemen, waaruit
wel blijkt, dat de automobiel-industrie in het
economische leven een uitent belangrijke rol
speelt.
Wet
i de
len-
reJe
and
mï
tot
ief-
inï
□d-
arte
xxl-
pre-
jten*
L.75.
’aar
ijea.
rers,
iche
5.—
tas-
Wij hebben ons dezer dagen gewend tot den
voorzitter van de R. A. I, den heer J. Leonard
Lang, die er van overtuigd was, dat deze 24ste
R. A. I -tentoonstelling, die dit Jaar van 1 tot
10 Februari wordt gehouden, zich evenals haar
voorgangsters in de belangstelling van het Ne
derlandsche publiek zou mogen verheugefl. De
steeds groeiende publieke belangstelling voor
motorvoertuigen zal ook op deze tentoonstel
ling naar de meenlng van den heer Lang be
vrediging vinden. Immers het nieuwste van
wat in de wereld wordt geproduceerd op het
gebied van automobielen en motorrijwielen zal
hier worden tentoongesteld.
De R A. I-tentoonstelling, in omvang on
getwijfeld kleiner dan de buitenlandsche heeft
nog steeds hare reputatie nJ. van de meest
Internationale automobieltentoonstelling te zijn,
kunnen handhaven. Het Is overigens een logisch
verschijnsel voor ons land, maar toch in leder
geval een feit, dat aan de R. A. I.-tentoonstel-
Ung, zoowel voor deskundigen als leeken een
bijzondere aantrekkelijkheid vastzit.
Mr. J. LINTHORST HOMAN,
Voorzitter van de K.NA.C.
Deze bekende Rallye, die al sinds jaren wordt
gehouden, en door de Automoblelclub Var wordt
georganiseerd, zal dit jaar van 27 Pebr. tot 3
Maart worden gehouden. De wedstrijd is
verdeeld in vijf étappes.
Doordat de weersomstandigheden in dit jaar
getijde nogal eens tegenvallen, wordt veel van
de deelnemers gevergd.
De vermindering van de lasten voor het mo
torverkeer, die in het buitenland zooals b.v.
In Dultschland en Engeland hebben plaats ge
vonden, zijn daar dan ook ongetwijfeld in het
algemeen* landsbelang tot stand gekomen.
Want hoe zou een groote firma haar ontel
bare afnemers kunnen laten bezoeken. Indien
haar vertegenwoordigers niet beschikten over
een automobiel, welke als regel bovendien nog
zoo is Ingericht dat kleine bestellingen oogen-
blikkeljjk kunnen worden uitgevoerd? Wat een
tijd, wat een geld zou het niet kosten, -indien
deze vertegenwoordigers per trein en per flets
zouden moeten reizen. Hoe zouden groote waren
huizen bun klanten buiten de stad behoorlijk
kunnen bedienen, indien zij er geen autodlenst
op na hielden, waardoor de pakjes aan huis
kunnen worden afgeleverd zonder eenig ongerief
voor den kooper? De zakenman, de handels-
relzlger, zij allen hebben een automobiel noodlg
om een zoo groot mogelijk aantal menschen te
kunnen bezoeken.
Dit is thans een wel bij uitstek moeilijke taak
voor de bestuurderen van staat en maatschappij
als geheel en In alle onderdeelen. Bij het ver
keer spreekt dit wel duidelijk, nu de groote
ontwikkeling der laatste jaren groote moeilijk
heden medebrengt en nog grooter moeilijkheden
doet vree zen. Overal zien wij botsingen tusschen
het nieuwe en het oude dit helaas ook letter
lijk en figuurlijk overal zien wij verschil van
Het getuigt ongetwijfeld van een ruimen blik
en van een gezond optimisme, dat de R. A. I-
besloten heeft» niettegenstaande de benarde
tijdsomstandigheden, ook dit jaar weer een
automobieltentoonstelling te houden. Het be
stuur van de actieve vereeniglng „De Rijwiel
en Auto-industrie” zit niet stil en blijft terecht
de meenlng toegedaan, dat ook in dezen tijd
van een dergelijke tentoonstelling groot nut
uitgaat.
Er zijn groote fabrieken, die bougiekabels en
andere electrlsche kabels voor de automobiel
industrie maken en die op hun beurt weer
koperdraad, zijde en rubber van andere in
dustrieën betrekken. Er zijn fabrieken, die zich
speclallseeren In het maken van wieldoppen,
radlateurdoppen, benzinetankdoppen, deurknop
pen en alle mogelijke andere fittings. Aschbak-
jes. sigarenaanstekers, bloemenvaasjes. optrek-
koorden, voetrusten, zij geven duizenden werk.
Duizelt het u? En toch geeft deze opsomming
nog slechts een oppervlakkig beeld van wat de
automobielindustrie direct noodlg heeft, om haar
wagens compleet af te leveren. Daarnaast vin
den wij een even belangrijke groep van
dustrleën. die noodlg is om den automobiel aan
het rijden te doen blijven.
De autohandelaren krijgen de gelegenheid
cm de nieuwste modellen van de producten, die
zij importeeren te laten zien en hierdoor ook
de groote massa te bereiken. In 1932 had men
geen tentoonstelling gehouden en dit feit bleek
wel degelijk van Invloed op den handel, zoodat
men er niet licht meer toe zal overgaan een
Jaar over te slaan. Er blijft nu eenmaal vraag
bestaan naar automobielen, vooral tegenwoor
dig natuurlijk, naar goedkoopere wagens en het
is wel een typeerend feit, dat de crisis, die ons
al zoo lang teistert niet heeft kunnen ver-
hinderen, dat het aantal auto’s in ons land
nog steeds toeneemt.
In deze eeuw van den vooruitgang blijft het
groote publiek vol belangstelling voor de vor
deringen der techniek en ook velen, die zelf
geen auto bezitten en er ook niet aan denken
een dergelijk voertuig aan te schaffen, zullen
geen jaar verzuimen de tentonstelling in het
R. A. I.-gebouw te bezoeken. Uiteraard is er
onder de talrijke bezoekers natuurlijk maar een
gering percentage koopers, maar toch draagt de
tentoonstelling er niet weinig toe bij, dat bij
velen, die men anders moeilijk kan bereiken
bekendheid en belangstelling wordt gewekt
voor den automobielhandel, wat dezen slechts
ten goede kan komen. Het wordt den handel
tegenwoordig niet gemakkelijk gemaakt en
vooral voor eëh niet geding deel door de
maatregelen van den fiscus. Men denke slechts
aan personeele, wegen- en benzlnebelastlng.
Toch geeft men in de kringen van den handel
den moed niet op en men blijft over het alge
meen optimistisch gestemd, al verbloemt men
het niet, dat de crisis hier toch lang niet on
opgemerkt voorbij
zekeren zin haar
De vele belemmeringen, aldus onze zegs
man, die tegenwoordig aan het motorver
keer in den weg worden gelegd, zullen naar
mijn meenlng dit verkeer nimmer geheel
kunnen fnuiken en het motorverkeer zal
wellicht zelfs onder den zwaarsten druk en
ondanks alle belemmeringen nog blijven
groeien. Waar hier voor Nederland de grens
ligt, la met zekerheid niet anders dan
achteraf, d.wA. wanneer het dus te laat
zou zijn, te zeggen.
x-
meening over den te kiezen koers. Schoorvoe
tend heeft men toegegeven aan de technische
elschen van het snelverkeer, hoewel in den
laatsten tijd hier wel groote vooruitgang valt te
constateeren.
Het snelverkeer zelf aal zich echter bij voort
during hebben te doordringen van de verplich
ting er rekening mede te houden, dat het overige
verkeer zich nog niet aan deze groote veran
deringen heeft kunnen aanpassen. De Konink
lijke Nederlandsche Automobiel Club en ande
ren laten niet na, de automobilisten hierop bij
voortduring te wijzen. Betreurenswaardlg is het
daarbij, dat het verdere verkeer van zijn kant
zoo weinig blijk geeft van veranderd inzicht.
Het is, alsof men nog tjenlC dat het automo
bilisme vrij bul tert op
dat de wetgeving het
Om goed en snel te kunnen repareeren >s
speciaal gereedschap noodlg, dat geleverd wordt
door belangrijke fabrieken. Rembeproevers, hef-
bruggen, loopkatten. apparaten om den stand
der voorwielen te bepalen enz. ontbreken in geen
enkele goed geoutilleerde garage. Het bouwbe
drijf profiteert van de automobielindustrie, om
dat de automobielhandel nu eenmaal garages,
werkplaatsen en showrooms noodlg heeft. Hier
van hebben de steenfabrieken en de glasfabrie
ken weer profijt.
Dank zij den automobiel bouwen wij nieuwe
wegen, krijgen wij bruggen over de groote ri
vieren. En dank zj) den automobiel toucheert
het Rijk ieder jaar een zeer groot bedrag aan
invoerrechten, benzlne-accijnzen en personeele
belasting.
De prijzen hebben zich aangepast aan de
algemeens omstandigheden, wat een factor van
belang is voor de verdere ontwikkeling van
het motorverkeer, maar een factor, welke haar
beteekenls geheel of gedeeltelijk kan verliezen,
door excessieve lasten, die op dit verkeer wor
den gelegd.
De vrachtwagens ontbreken op deze tentoon
stelling, maar daartegenover staat, dat thans
de motorrijwielen op waardige wijze vertegen
woordigd zjjn in de zijhal, die zij volledig in
beslag nemen. Vooral de zg. motorcarriers, de
motorbesteldriewlelers dus, alsmede de zeer
lichte motorrijwielen zuilen hier, naast de ge
wone motortweewlelers de aandacht vragen en
trekken. Het ziet er naar uit, aldus de heer
Leonard Lang, dat de Nederlandsche Industrie,
die het Nederlandsche rijwiel in betrekkelijk
weinige jaren een groote en verdiende reputatie
bezorgde, ook op dit gebied, nieuwe lauweren zal
gaan oogsten.
Deze 24ste R A. I.-tentoonstelling met haar
vele technische nieuwtjes, aldus besloot de
R. A. I.-voorzitter het onderhoud, zal zeer be
langrijk zijn.
Als wij eens nagaan, wat zoo’n automobiel
fabriek eigenlijk zelf maakt, dan valt dit als
regel tegen. Behalve enkele zeer groote fabrie
ken, zooals Ford en Chevrolet, laten de meeste
automobielfabrieken het meerendeel der benoo-
dlgde onderdeelen in gespecialiseerde fabrieken
maken, omdat zulks goedkooper uitkomt. Nemen
w(j bijv, den motor. Het gieten der cylinderblok-
ken is slechts rendabel indien men een enorm
aantal heeft te maken, omdat de gieterij van
een automobielfabriek natuurlijk uitsluitend
voor die eene fabriek werkt en geen ander werk
er naast aanneemt. Dus laten de meeste fabrie
ken hun gietwerk verzorgen door groote giete
rijen. die veel goedkooper kunnen werken. Het
uitboren der cylinders en het freezen der klep-
zittlngen gebeurt dan op de fabriek zelf. Die
gieterijen betrekken weer hun staal en ijzer van
hoogovens, die op hun beurt de ertsen van de
mijnen betrekken. Die ertsen moeten vervoerd
worden en dus komt een heel apparaat van
booten en spoortreinen in beweging.
In- en uitlaatkleppen, klepveeren, zuigers en
zulgerveeren, worden vrijwel steeds in speciale
fabrieken gemaakt, waar honderden werk vin
den. De aluminium-, koper- en ijzergieterijen
varen er wel bij.
De fabrieken van carburators vormen een
heele Industrie op zich zelf. Iedere automobiel-
motor heeft nu eenmaal minstens één zoo’n
gasfabriekje noodlg. De productie van Ford en
Chevrolet samen is reeds bijna twee mlllloen
wagens per jaar, dus u kunt zich voorstellen,
dat de carburatorfabrieken groot moeten zijn
om aan deze vraa^te kunnen voldoen. Het ma
ken van carburatc* is precisiewerk, net als het
maken van horloges, en de onderdeelen worden
op automatische banken gedraald, gefreesd en
geboord. Duizenden schroefjes en moertjes wor
den ook weer betrokken van in dit werk gespe
cialiseerde fabrieken. De sproeiers en andere
onderdeelen worden uit bronzen staven gedraaid
die op hun beurt weer door de metaalindustrie
worden geleverd. Voor het maken der vlotters
zjjn dunne koperen platen noodlg.
Firma’s als Robert Bosch en Delco-Remy zjjn
wereldlichamen. Zij speclallseeren in het maken
van ontstekingsapparaten. Hoeveel K.G. speciaal
Tungsten-staal zouden zij wel per jaar gebrui
ken alleen voor het maken der onderbreker-
puntjes? Diverse onderdeelen. zooals onderbre-
kerkappen, worden op hun beurt dikwijls weer
gemaakt in andere fabrieken.
Koplampen, parkeerlampen, lampen voor de
binnenverlichtlng, geen enkele automobielfa
briek, die deze accessoires maakt. Ook de elec
trlsche peertjes worden van bulten betrokken en
iedere auto heeft er als regel zeven noodig,
zoodat de lampenfabrieken het waarschijnlijk
niet erg prettig zouden vinden Indien zij dezen
grooten afnemer zouden moeten verliezen.
En dan het koetswerk. Enorme hoeveelhe
den staalplaat worden hierin verwerkt. Het las-
schen geschiedt als regel electrlsch en verschil
lende groote fabrieken vinden hun bestaan In
het maken der voor dit werk benoodigde ma
chines. De meest gesloten wagens zijn bekleed
met pluche, waarvan de automobielfabrieken
jaarlijks een bijna fantastische hoeveelheid
verwerken. BU de portieren en paneelen wordt
dit pluche als regel op kartonnen platen ge
plakt zoodat ook de papierindustrie in de auto
mobielfabrieken een belangrijken afnemer vindt.
Het glas, dat General Motors jaarlijks in de
carrosserieën van zijn wagens verwerkt is vol
doende om alle huizen van nieuwe ruiten te
voorzien in een stad van 270.000 inwoners. Het
hout, dat per jaar voor de Fisher-carrosserieën
wordt gebruikt, zou voldoende zijn om voo^q
75.000 menschen huizen te bouwen. Geheele -
bosschen worden geveld en opnieuw aangeplant,
enorme zagerijen zijn dag en nacht bezig, groote
ovens drogen dit hout, om maar aan de vraag
der carrosseriebouwers te kunnen voldoen.
Ik ben er intusschen van overtuigd, dat een
loo onbelemmerd mogelijk verkeer, een zoo
goedkoop mogelijk transport én van personen
ën, ja vooral van goederen, welvaartsbevorde-
ring en dus een landsbelang beteekent.
’te.
J
Denken wij eerst maar eens aan de benzine-
en oliemaatschappijen met hun enbrme organi
satie, vanaf de boorterreinen tot aan de ben
zinepomp. Dan de dealer-organisatie. In ons
land hebben Ford en General Motors samen
ongeveer driehonderd dealers, die elk gemid
deld ongeveer zes menschen in hun dienst heb
ben. Daarnaast heeft iedere dealer in zijn dis
trict zeker vier subdealers, die de belangen van
zijn merk in kleinere plaatsen van zijn district
waarnemen. Ieder subdealer zal zeker twee man
personeel hebben, zoodat deze twee dealer-orga-
nlsaties reeds een kleine zesduizend menschen
een bestaan verschaffen. Trucks hebben carros
serieën noodlg en slechts bij uitzondering zal
een dealer ook een carrosseriefabrlek hebben.
Dus ontstond naast den automobielhandel een
belangrijk carrosserlebedrijf. Radlateurs moeten
worden gerepareerd, spatborden worden bij een
aanrijding beschadigd en moeten worden uitge
klopt en opnieuw gespoten. Enkele grooter*
werkplaatsen kunnen deze reparaties in eigen
beheer uitvoeren, doch het meerendeel der dea
lers prefereert dit werk uit handen te geven aan
specialisten.
Automoblelmotoren verslijten na verloop van
tijd hetgeen zich demonstreert o.a. door een
abnormaal hoog olleverbrulk. De tijden zijn er
niet meer naar om de overigens nog goede wa
gens te vervangen door nieuwe en zoo ont
stond een nieuw bedrijf, dat zich bezig houdt
met het uitslijpen der cylinders en het insetted
van nieuwe cylindervoerlngen. Ik Een een ma-
chlnefabriek in ons land die dank zij dit werk
blijft bestaan
De groote veranderingen zjjn mogelijk ge
maakt door de groote verbeteringen in de auto
mobiel-industrie. Hoe bezwaarlijk het vinden
van de juiste oplossingen betreffende het ver
keer ook moge zijn, de automobiel zelve wordt
van jaar tot jaar beter gemaakt, veiliger, goed
kooper, eenvoudiger. En dat moet ons allen in
ieder opzicht Wel zeer verheugen. Ook hier is
besturen voonltzien: de toekomst vraagt stellig
nog grooter vlucht van het reeds sterke automo
bilisme. De toekomst vraagt snelheid, veiligheid,
bereikbaarheid voor velen op lager niveau. Ook
deze RA.I. zal ons dat laten zien. Daarbij ver
heugen wjj ons erover, dat althans in dit op
zicht de koers gekozen is, met beslistheid en
durf. Dat is een gelukwensch waard aan het
adres van industrie en handel.
Heden gaan de poorten van het R.A.I.-
gebouw weer open en worden wij wederom
in de gelegenheid gesteld de allernieuwste
snufjes op automobielgebied te bewonderen.
En ondanks malaise en crisis zullen er we
derom verschillende automobielen worden
verkocht. Misschien niet zoo veel als verle
den jaar en waarschijnlijk zal de meneer,
die vroeger in een Buick reed, zich thans
tevreden stellen met een Chrevolet, maar er
zullen toch weer wagens worden aange
schaft, omdat de automobiel nu eenmaal
een noodzakelijk vervoermiddel is geworden
en nog slechts by hooge uitzondering een
zuiver luxe object is.
n weg. En het ergste is,
ide verkeer in die mee
nlng sterkt. Waarom £.v. geen achterverllchting
van wagens, waarom ook niet voor dit verkeer
algemeene regelen in één verband met die voor
automobielen, geiyk in vele landen het geval
is? Vooruitziende naar een oplossing van dit
moderne conflict, kan men naar myn meening
niet ontkomen aan de overtuiging, dat allereerst
en ten spoedigste ook ons land, geiyk t buiten
land, het geheele verkeer moet brengen onder
een Algemeene Verkeerswet.
Ook m economisch opzicht zien wy verkeers
moeilijkheden. Ook hier doet men zyn best,
vooruit te zien. Ook hier groot verschil van
meenlng over den koers, waarbij het der over
heid niet ontbreekt aan zeer positieve doch
sterk ulteenloopende raadgevingen. Laten wy
erkennen, dat de onderdanen het aan de over
heid niet gemakkeiyk maken: hy, die zoojuist
heeft uitgeroepen dat de spoorwegen moeten
bezuinigen, schreeuwt eenlge oogenblikken later
moord en brand wanneer de spoorwegen een iyn
in zyn omgeving willen doen verdwynen. Het
Is voor de bestaande organisaties op verkeers
gebied een moeliyke taak, mede te werken aan
den vooruitgang in het juiste tempo, vooral
wanneer de landsflnanciën verkeeren in een
toestand welke zyn eigen elschen stelt aan
overigens zoozeer gemotiveerde critiek. Of die
elschen echter zoover mogen gaan, dat wy ook
op reeds lang vrije plaatsen financleele ver
sperringen op den weg moeten aanvaarden, is
een vraag welke ik hier niet wil bespreken.
T iet alleen in letteriyken zin is besturen
vooruitzien, niet alleen hy die een auto
mobiel bestuurt moet vooruitzien. Deze
spreuk geldt immers voftral in flguuriyken zin:
hy, die leiding geeft, moet aan de toekomst
denken.
¥i
in
'Hl
III
lil
lil
IIU IN M
r -hi w
SSS*"
uit
■■BN
