De automobiel en de industrie
Belangstelling voor auto’s
blijft groeien
ZORG
VOOR
WERKVERRUIMING
Besturen is voor
uitzien
VANÏFEBR.TOT 1OFEBR-
GEWELDIGE INVLOED
- B
SPAART GELD EN TIJD MET FORD
R.A.I.-VOORZITTER IS
OPTIMISTISCH
N.V. NEDERLANDSCHE FORD AUTOMOBIE,
FABRIEK AMSTERDAM
-
T
1
K.N.A.C.-voorzitter aan
het woord
mee om
industrie.
In de Nederlandsche Ford-fabriek
aan
en
en
uw
uw
wagens.
I
II
Aantrekkelijke tentoon
stelling
In het economische leven speelt de
automobiel-industrie tegen
woordig een groote rol
De vervaardiging van
onderdeelen
Dames-rallye Parijs-
St. Raphaël
de Hembrug te Amsterdam
zeer vele Nederlanders werk.
e
Gebruikt dus een Ford V-8 voor uw privé- en zakenreizen, vervoert
goederen per Ford Truck, bedient uw klanten met Ford Bestel*
XT alleen in letterlijken zin is besturen
Vooruitzien, niet alleen hij die een auto
mobiel bestuurt moet vooruitzien. Deze
spreuk geldt Immers vooral in figuurlijken zin:
hjj, die leiding geeft, moet aan de toekomst
denken.
Het nieuwste van wat er op de
wereld op hét gebied van auto
mobielen en motorrijwielen
wordt geproduceerd, wordt
tentoongesteld
te
en in de aanverwante bedrijven vinden
Helpt mee in ons
arbeid
Door een Ford te koopen bevoordeelt U, naast anderen, bovendien
U zelf. Want U koopt dan kracht en snelheide, zuinigheid
betrouwbaarheid tegen een uiterst lagen prijs.
streven de werkloosheid te verminderen. Helpt
voor duizenden te scheppen in de Nederlandsche
lx
o
in-
JAN STEEN,
J. Leonard Lang,
voorzitter van de R. A. I.
Mr. J. LINTHORST HOMAN,
Voorzitter van de K.NA.C.
peerd. terwijl andere industrieën in de automo
bielfabrieken groote afnemers vinden van grond
stoffen.
op
en
het
7
Deze bekende Rallye, die al sinds jaren wordt
gehouden, en door de Automoblelclub Var wordt
georganiseerd, zal dit jaar van 27 Febr. tot 3
Maart aa. worden gehouden. De wedstrijd is
verdeeld in vijf étappes.
Doordat de weersomstandigheden in dit jaar
getijde nogal eens tegenvallen, wordt veel van
de deelnemers gevergd.
De vermindering van de lasten voor het mo
torverkeer. die In het buitenland sooals b.v.
in Duitschland en Engeland hebben'plaats ge
vonden, zijn daar dan ook ongetwijfeld In het
algemeene landsbelang tot stand gekomen.
De groote veranderingen zijn mogelijk ge
maakt door de groote verbeteringen in de auto
mobiel-industrie. Hoe bezwaarlijk het vinden
van de juiste oplossingen betreffende het ver
keer ook moge zijn, de automobiel zelve wordt
van jaar tot jaar beter gemaakt, veiliger, goed
kooper, eenvoudiger. En dat moet ons allen in
ieder opzicht wel zeer verheugen. Ook hier is
besturen vooruitzien: de toekomst vraagt stellig
nog grooter vlucht van het reeds sterke automo
bilisme. De toekomst vraagt snelheid, veiligheid,
bereikbaarheid voor velen op lager niveau. Ook
deze RA.I. zal ons dat laten zien. Daarbij ver
heugen wij ons erover, dat althans in dit
zicht de koers gekozen is, met beslistheid
durf. Dat is een gelukwensch waard aan
adres van Industrie en hsmdeL
Ik ben er intusschen van overtuigd, dat een
zoo onbelemmerd mogelijk verkeer, een zoo
goedkoop mogelijk transport én van personen
én. ja vooral van goederen, welvaartsbevorde-
ring en dus een landsbelang beteekent.
En zoo profiteert direct en Indirect een gsoot
aantal menschen van de automobiel-industrie.
General Moten alleen reeds geef/direct en
indirect, asm ongeveer 8 000.000 mannen, vrou
wen en kinderen een bestaan. Voor Ford mogen
wij dit zelfde getal zeker aannemen, waaruit
wel blijkt, dat de automobiel-industrie in het
economische leven een uitent belangrijke rol
speelt.
Want hoe zou een groote firma haar ontel
bare afnemers kunnen laten bezoeken, Indien
haar vertegenwoordigers niet beschikten over
een automobiel, welke als regel bovendien nog
zoo is Ingericht dat kleine bestellingen oogen-
blikkelijk kunnen worden uitgevoerd? Wat een
tijd, wat een geld sou het niet kosten. Indien
deze vertegenwoordigers per trein en per flets
zouden moeten reizen. Hoe zouden groote waren
huizen bun klanten bulten de stad behoorlijk
kunnen bedienen, indien zij er geen autodienst
op na hielden, waardoor de pakjes asm huis
kunnen worden afgeleverd zonder eenlg ongerief
voor den kooper? De zakenman, de handels-
relzlger, zij allen hebben een automobiel noodlg
om een zoo groot mogelijk aantal menschen te
kunnen bezoeken.
Door deze steeds groeiende vraag naar auto
mobielen ontstond in den loop der jaren een
machtige Industrie, welke aan duizenden direct
werk verschaft en aan nog meer duizenden op
indirecte wijze. Want om deze automobiel-in
dustrie hebben zich allerlei industrieën gegroe-
De vele belemmeringen, aldus onze zegs
man, die tegenwoordig aan het motorver-
keer in den weg worden gelegd, zullen naar
mijn meenlng dit verkeer nimmer geheel
kunnen fnuiken en het motorverkeer zal
wellicht zelfs onder den zwaarsten druk en
ondanks alle belemmeringen nog blijven
groeien. Waar hier voor Nederland de grens
ligt, la met zekerheid niet anders dan
achteraf, dwz. wanneer het dus te laat
sou zijn, te zeggen.
Het getuigt ongetwijfeld van een ruimen blik
en van een gezond optimisme, dat de R. A. 1.
besloten heeft, niettegenstaande de benarde
tijdsomstandigheden, ook dit jaar Weer een
automobiel ten toonstelling te houden. Het be
stuur van de actieve vereeniging „De Rijwiel
en Auto-lndustrle” zit niet stil en blijft terecht
de meenlng toegedaan, dat ook In dezen tijd
van een dergelijke tentoonstelling groot nut
Uitgaat.
TaRooze auto’s kan men deze .dagen
nabij dé R. A. I. geparkeerd Jen
De prijzen hebben zich aangepast aan de
algemeene omstandigheden, wat een factor van
belang la voor de verdere ontwikkeling van
het motorverkeer, maar een factor, welke haar
beteekenls geheel of gedeeltelijk kan verliezen,
door excessieve lasten, die op dit verkeer wor
den gelegd.
De vrachtwagens ontbreken op deze tentoon
stelling, maar daartegenover staat, dat thans
de motorrijwielen op waardige wijze vertegen
woordigd zijn in de zijhal, die zij volledig in
beslag nemen. Vooral de s«. motorcarriers. de
motorbesteldriewielers dus, alsmede de zeer
lichte motorrijwielen zullen hier, naast de ge
wone motortweewlelen de aandacht vragen en
trekken. Het ziet er naar uit, aldus de heer
Leonard Lang, dat de Nederlandsche industrie,
die het Nederlandsche rijwiel in betrekkelijk
weinige jaren een groote en verdiende reputatie
bezorgde, ook op dit gebied, nieuwe lauweren zal
gaan oogsten.
Deze 24ste R. A. I.-tentoonstelling met haar
▼els technische nieuwtjes, aldus besloot de
R. A. I.-voorzitter bet onderhoud, zal zeer be
langrijk zijn.
Om goed en snel te kunnen repareeren >a
speciaal gereedschap noodlg. dat geleverd wordt
door belangrijke fabrieken. Rembeproevers, hef-
bruggen. loopkatten, apparaten om den stand
der voorwielen te bepalen enz. ontbreken In geen
enkele goed geoutilleerde garage. Het bouwbe
drijf profiteert van de automobielindustrie, om
dat de automobielhandel nu eenmaal garages,
werkplaatsen en showrooms noodlg heeft Hier
van hebben de steenfabrieken en de glasfabrie
ken weer profijt.
Dank zl) den automobiel bouwen wij nieuwe
wegen, krijgen wjj bruggen over de groote ri
vieren En dank zij den automobiel toucheert
het Rijk leder jaar een zeer groot bedrag aan
invoerrechten, benzlne-accijnzen en persooeele
belasting.
grif
Als wij eens nagaan, wat zoo’n automobiel
fabriek eigenlijk zelf maakt, dan valt dit als
regel tegen. Behalve enkele zeer groote fabrie
ken, sooals Ford en Chevrolet, laten de meeste
automobielfabrieken het meerendeel der benoo-
dlgde onderdeelen in gespecialiseerde fabrieken
maken, omdat zulks goedkooper uitkomt. Nemen
wij bijv, den motor. Het gieten der cjdinderblok-
ken is slechts rendabel indien men een enorm
aantal heeft te maken, omdat de gieterij van
een automobielfabriek natuurlijk uitsluitend
voor die eene fabriek werkt en geen ander werk
er naast aanneemt. Dus laten de meeste fabrie
ken hun gietwerk verzorgen door groote giete
rijen, die veel goedkooper kunnen werken. Het
uitboren der cylinders en het freezen der klep-
zittlngen gebeurt dan op de fabriek zelf. Die
gieterijen betrekken weer hun staal en ijzer van
hoogovens, die op him beurt de ertsen van de
mjjnen betrekken. Die ertsen moeten vervoerd
worden en dus komt een heel apparaat van
booten en spoortreinen in beweging.
In- en uitlaatkleppen, klepveeren, zuigers en
zulgerveeren, worden vrijwel steeds in speciale
fabrieken .gemaakt, waar honderden werk vin
den. De aluminium-, koper- en Ijzergieterijen
varen er wel by.
De fabrieken van carburators vormen een
heele industrie op zich zelf. Iedere automobiel-
motor heeft nu eenmaal minstens één zoo’n
gasfabriekje noodlg. De productie van Ford en
Chevrolet samen is reeds bijna twee mlllioen
wagens per jaar, dus u kunt zich voorstellen,
dat de carburatorfabrieken groot moeten zijn
om aan deze vraag te kunnen voldoen. Het ma
ken van carburators is precisiewerk, net als het
maken van horloges, en de onderdeelen worden
op automatische banken gedraaid, gefreesd en
geboord. Duizenden schroefjes en moertjes wor
den ook weer betrokken van in dit werk gespe
cialiseerde fabrieken. De sproeiers en andere
onderdeelen worden uit bronzen staven gedraald
die op hun beurt weer door de metaalindustrie
worden geleverd. Voor het maken der vlotters
zijn dunne koperen platen noodlg.
Firma's als Robert Bosch en Delco-Remy zijn
wereldlichamen. ZIJ speciallseeren in het maken
van ontstekingsapparaten Hoeveel K.G. speciaal
Tungsten-staal zouden zy wel per jaar gebrui
ken alleen voor het maken der onderbreker-
puntjes? Diverse onderdeelen. zooals onderbre-
kerkappen. worden op hun beurt dikwijls weer
gemaakt in andere fabrieken.
Koplampen, par keer lampen, lampen voor de
blnnenverllchtlng, geen enkele automobielfa
briek, die deze accessoires maakt. Ook de elec-
trlsche peertjes worden van bulten betrokken en
iedere auto heeft er als regel zeven noodlg,
Heden gaan de poorten van het RA.I.-
gebouw weer open en worden wij wederom
in de gelegenheid gesteld de allernieuwste
snufjes op automobielgebied te bewonderen.
En oiidanks malaise en crisis zullen er we
derom verschillende automobielen worden
verkocht. Misschien niet zoo veel als verle
den jaar en waarschijnlijk zal de meneer,
die vroeger in een Bulck reed, zich thans
tevreden stellen met een Chrevolet, maar er
zullen toch weer wagens worden aange
schaft, omdat de automobiel nu eenmaal
een noodzakelijk vervoermiddel is geworden
en nog slechts bij booge uitsondering een
zuiver luxe object is.
De autohandelaren krijgen de gelegenheid
om de nieuwste modellen van de producten, die
zij importeeren te laten zien en hierdoor ook
de groote massa te bereiken.. In 1932 had men
geen tentoonstelling gehouden en dit feit bleek
wel degelijk van invloed op den handel, zoodat
men er niet licht meer toe zal overgaan een
jaar over te slaan. Er blijft nu eenmaal vraag
bestaan naar automobielen, vooral tegenwoor
dig natuurlijk, naar goedkoopere wagens en het
is wel een typeerend feit, dat de crisis, die ons
al zoo lang teistert niet heeft kunnen ver
hinderen. dat het aantal auto’s in ons land
nog steeds toeneemt.
In deze eeuw van den vooruitgang blijft bet
groote publiek vol belangstelling voor de vor
deringen der techniek en ook velen, die zelf
geen auto bezitten en er ook niet aan denken
een dergeljjk voertuig aan te schaffen, zullen
geen jaar verzuimen de tentonstelling in bet
R. A. I.-gebouw te bezoeken. Uiteraard is er
onder de talrijke bezoekers natuurlijk maar een
gering percentage koopers, maar toch draagt de
tentoonstelling er niet weinig toe bij, dat btJ
velen, die men anders moeilijk kan bereiken
bekendheid en belangstelling wordt gewekt
voor den automobielhandel, wat dezen slechts
ten goede kan komen. Het wordt den handel
tegenwoordig niet gemakkelijk gemaakt en
vooral vcor een niet gezing deel door de
maatregelen van den fiscus. Men denke slechts
aan personeele, wegen- en benzlnebelasting.
Toch geeft men in de kringen van den handel
den moed niet op en men blijft over het alge
meen optimistisch gestemd, al verbloemt men
het niet, dat de crisis hier toch lang niet on
opgemerkt voorbij gaat en op dit bedrijf in
zekeren zin haar stempel drukt.
zoodat de lampenfabrieken het waarschijnlijk
niet erg prettig zouden vinden indien zij dezen
grooten afnemer zouden moeten verliezen.
En dan het koetswerk. Enorme hoeveelhe
den staalplaat worden hierin verwerkt. Het las-
schen geschiedt als regel electrisch en verschil
lende groote fabrieken vinden hun bestaan :n
het maken der voor dit werk benoodigde ma
chines. De meeqj gesloten wagens zijn bekleed
met pluche, waarvan de automobielfabrieken
Jaarlijks een bijna fantastische hoeveelheid
verwerken. Bij de portieren en paneelen wordt
dit pluche als regel op kartonnen platen* ge
plakt zoodat ook de papierindustrie in de auto
mobielfabrieken een belangrijken afnemer vindt.
Het glas, dat General Motors jaarlijks in de
|wmmserieën van zijn wagens verwerkt is vol-
om alle huizen van nieuwe ruiten te
^MEen in een stad van 270 000 inwoners. Het
hout, dat per jaar voor de Fisher-carrosserieën
wordt gebruikt, sou voldoende zijn om voor
75.000 menschen hulzen te bouwen. Geheele
bosschen worden geveld en opnieuw aangeplant,
enorme zagerijen zijn dag en nacht bezig, groote
ovens drogen dit hout, om maar aan de vraag
der carrosseriebouwers te kunnen voldoen.
Wy hebben ons dezer dagen gewend tot den
voorzitter van de R. A. I., den heer J. Leonard
Lang, die er van overtuigd was, dat deze 24ste
R. A. I.-tentoonstelling, die dit jaar van 1 tot
10 Februari wordt gehouden, zich evenals haar
voorgangsters in de belangstelling van het Ne
derlandsche publiek zou mogen verheugen. De
steeds groeiende publieke belangstelling voor
motorvoertuigen zal ook op deze tentoonstel
ling naar de meenlng van den heer Lang be
vrediging vinden. Immers het nieuwste van
wat in de wereld wordt geproduceerd op het
gebied van automobielen en motorrijwielen zal
hier worden tentoongesteld.
De R. A L-tentoonstelling, in omvang on
getwijfeld kleiner dan de buitenlandsche heeft
nog steeds hare reputatie nJ. van de meest
internationale automobteltentoonstelllng te zijn,
kunnen handhaven.- Het is overigens een logisch
verschijnsel voor ons land, maar toch in leder
geval een feit, dat aan de R. A. I.-tentoonstel-
ling, zoowel vpor deskundigen als leeken een
bijzondere aantrekkelijkheid vastzit.
Denken wy eerst maar eens aan de benzine -
en oliemaatschappijen met hun enorme organi
satie. vanaf de boorterrelnen tot aan de ben
zinepomp Dan de dealer-organisatie. In ons
land hebben Ford en General Motors samen
ongeveer driehonderd dealers, die elk gemid
deld ongeveer zes menschen in hun dienst heb
ben Daarnaast heeft iedere dealer in zijn dis
trict zeker vier subdealers, die de belangen van
zijn merk in kleinere plaatsen van zijn district
waarnemen. Ieder subdealer zal zeker twee man
personeel hebben, zoodat deze twee dealer-orga-
nlsaties reeds een kleine zesduizend menschen
een bestaan verschaffen. Trucks hebben carros
serieën noodlg en slechts b(j uitzondering zal
een dealer ook een carrosseriefabriek hebben.
Dus ontstond naast den automobielhandel een
belangrijk carrosseriebedrtjf Radiateurs moeten
worden gerepareerd, spatborden wórden bij een
aanrijding beschadigd en moeten worden uitge
klopt en opnieuw gespoten. Enkele grootere
werkplaatsen kunnen deze reparaties in eigen
beheer uitvoeren, doch het meerendeel der dea
lers prefereert dit werk uit handen te geven aan
specialisten
Automobielmotoren verslijten na verloop van
tijd hetgeen zich demonstreert o.a door een
abnormaal hoog olleverbruik. De tijden zijn er
niet meer naar om de overigens nog goede wa
gens te vervangen door nieuwe en zoo ont
stond een nieuw bedrijf, dat zich bezig houdt
met het uitslijpen der cylinders en het Inzetten
van nieuwe cylindervoertngen. Ik ken een ma
chinefabriek in ons land die «tank zij dit werk
blijft bestaan
Er zijn groote fabrieken, die bouglekabels en
andere electrische kabels voor de automobiel
industrie maken en die op hun beurt weer
koperdraad, zijde en rubber van andere in
dustrieën betrekken. Er zijn fabrieken, die zich
speciallseeren in het maken van wieldoppen,
radlateurdoppen, benzinetankdoppen. deurknop
pen en alle mogelijke andere fittings. Aschbak-
jes. sigarenaanstekers, bloemenvaasjes. optrek-
koorden. voet rus ten. zij geven duizenden werk.
Duizelt het u? En toch geeft deze opsomming
nog slechts een oppervlakkig beeld van vrat de
automobielindustrie direct noodlg heeft, om haar
wagens compleet af te leveren. Daarnaast vin
den wij een even belangrijke groep van
dustrieën, die noodlg Is om den automobiel aan
het rijden te doen blijven.
meenlng over den te kiezen koen. Schoorvoe
tend heeft men toegegeven aan de technische
elschen van het snelverkeer, hoewel in den
laateten tijd hier wel groote vooruitgang valt te
constateeren.
Het snelverkeer zelf zal zich echter bij voort
during hebben te doordringen van de verplloh-
ting er rekening mede te houden, dat het overige
verkeer zich pog niet aan deze groote veran
deringen heeft kunnen zanpsiwen. De Konink
lijke Nederlandsche Automobiel Club en ande
ren laten niet na, de automobilisten hierop bij
voortduring te wijzen. Betreurenswaardig is het
daarbij, dat het verdere verkeer van zijn kant
zoo weinig blijk geeft van veranderd inzicht.
Het is, alsof men nog denkt, dat het automo-
ibllisme vrljbultert op den weg. En het ergste la,
Jlat de wetgeving het oude verkeer in die mee
ting sterkt. Waarom b.v. geen achterverlichting
van wagens, waarom ook niet voor dit verkeer
algemeene regelen in één verband met die voor
automobielen, gelijk in vele landen het geval
is? Vooruitziende naar een oplossing van dit
moderne conflict, kan men naar mijn meenlng
niet ontkomen aan de overtuiging, dat allereerst
en ten spoedigste ook ons land, gelijk *t buiten
land, het geheele verkeer moet brengen onder
een Algemeene Verkeerswet.
Ook in economisch opzicht zien wij verkeers
moeilijkheden. Ook hier doet men zijn best,
vooruit te zien. Ook hier groot verschil van
meenlng over den koers, waarbij het der over
heid niet ontbreekt aan zeer positieve doch
sterk ulteenloopende raadgevingen. Laten wij
erkennen, dat, de onderdanen het aan de over
heid niet gemakkelijk maken: hij, die zoojuist
heeft uitgeroepen dat de spoorwegen moeten
bezuinigen, schreeuwt eenlge oogenbllkken later
moord en brand wanneer de spoorwegen een lijn
in zijn omgeving willen doen verdwijnen. Het
is voor de bestaande organisaties op verkeers
gebied een moeilijke taak, mede te werken aan
den vooruitgang in het juiste tempo, vooral
wanneer de lalfdsfinanciën verkeeren in een
toestand welke zijn eigen elschen stelt aan
overigens zoozeer gemotiveerde critiek. Of die
elschen echter zoover mogen gaan, dat wjj ook
op reeds lang vrije plaatsen flnancleele ver
sperringen op den weg moeten aanvaarden, is
een vraag welke ik hier niet wil bespreken.
Dit is thans een wel bjj uitstek moeilijke taak
voor de bestuurderen van staat en maatschappij
als'geheel en in alle onderdeelen. BIJ het ver
keer spreekt dit wel duidelijk, nu de groote
ontwikkeling der laatste jaren groote moeilijk
heden medebrengt en nog grooter moeilijkheden
doet vreezen. Overal zien wij botsingen tusschen
het nieuwe en het oude dit helaas ook letter
lijk en figuurlijk overal zien wij verschil van
in
m
ui
lil
m