ONS BLAD
Het conflict tusschen Italië
Abessinië
en
Hauptmann ter dood
veroordeeld
De schoolstrijd ontbrand
Duitschland
r
L
I
Het nieuws van heden
I
I
to
De ondergang van
de „Macon”
in
BISSCHOP VAN BERLIJN
PROTESTEERT
WEDERZIJDSCHE VREDES-
DE BAROMETER
BETUIGINGEN
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
KNIEKOUSEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
j i
oode
Nieuwe kabinetscrisis in
Bulgarije?
den-
Aanval van Streicher
Joodsche scheepsdienst
Een verklaring van
Roosevelt
Na het Saarplebisciet
Het accoord van Londen
De bemiddeling van
Engeland
7*
„Reichswart” verboden
A
Corruptie en misdaad in
Sovjet-Rusland
Voor de schandalen by de spoor
wegen boeten opnieuw vijf
menschen met hun leven
In het concordaat erkende ’t Ryk,
dat de bijzondere school de
volksgemeenschap
niet verstoort
Corruptie in het Derde
Rijk
13*.
DIT NUMMER BESTAAT U<T
TIEN BLADZIJDEN
„Een nieuwe periode in Europa’s
geschiedenis kan thans begin-
schryft de D.A.Z.
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS DONDERDAG 14 FEBRUARI 193S
advertentieprijzen»
Per lossen regel 20 a, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op peg. één 55 cp.regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Rapport van commandant Wiley
aan de regeeringsautoriteiten
te Washington
De onderhandelingen te Addis
Abeba hebben een normaal
verloop
Tusschen Haifa en Triest
'W
nstaan-
Eerzte Centrale Hengstenkeuring te UtreehL
Brand in een autogarage te Den Briel.
Geraffineerde oplichter aan bet werk.
O O
Abessynische troepen, welke thans op bevel van keizer Selassie zijn gemobiliseerd
ATO.
V
om
een
MO
<9,
>]gd)
Het conflict tasechen Italië en Abessinië We-
derzfjdsche vredesbetnigingen.
Galapagoseilanden keerde Frau Körwin
naar Duitschland terug. Men ziet haar
hier in gezelschap van haar moeder
BERLIJN. 13 Febr. Heden Is de eerste Jood
sche stoomvaartlijn te Genua geopend, waar
de Swastika-vlag van het Duitsche schip „Ho
henstein” werd vervangen door de blauw-en -
witte vlag der Palestljnsche Joden. Deze nieu
we lijn wordt geëxploiteerd door de Arnold
Bemsteln Company, welke een vracht- en pas-
saglersdienst gaat onderhouden tusschen Haifa
en Triest met de ..Hohenstein” (die herdoopt
is in „Tel Avlv”> en nog een ander schip. Het
grootste deel der bemanning bestaat uit Jo
den. Er Is slechts een klasse aan boord, doch
de passagiers kunnen kiezen tusschen koschere
en niet-koschere menu’s. Ook is er een syna
goge aan boord.
ROME 13 Febr. De Abessinische zaak
gelastigde alhier is hedenmiddag door
staatssecretaris Suvich in het departe
ment van buitenlandsche zaken ontvan
gen. Een bespreking met Mussolini heeft
niet plaats gevonden en staat vooreerst
ook niet op het program. Suvieh heeft
den zaakgelastigde de stellige verzeke
ring gegeven, dat Italië geenerlei agres
sieve bedoelingen heeft en de geschillen
op vriendschappelijke wijze wenscht op
te lossen. De Abessinische zaakgelastig
de gaf zijnerzijds eenzelfde verzekering.
«ogenblik
tw'lkkelen.
tn ko-
/lady’s
die
irke
TOKIO. 13 Febr. (VD). De minister van
buitenlandsche zaken Hirota heeft telefonisch
den Japanschen ambassadeur te Washington
het verdrag de basis vormen voor de organi
satie van vrede en veiligheid.
Sprekende over het accoord van Londen, be
sluit het blad: ..Den nieuwe periode in de ge
schiedenis van Europa kan beginnen, wanneer
alle betrokkenen van goeden wille zijn, wan
neer de nieuwe voorstellen Iets anders inhou
den dan een hernieuwde erkenning der ver
dragen van 1919.”
het grensgebergte
uiterst schaarsch zijn.
ten
hst
BRUNO HAUPTMANN TER DOOD VEROOR
DEELD.
De chaos b|j de Russische spoorwegen. Weer S
doodvonnissen.
Larensche kunstschilder, die een advocaat een
oog uitsloeg, tot drie maanden veroordeeld.
vrouw
Haar
eltenis.
itdaan.
vas nu
doode-
leven
itdek-
i Ma-
roor
oud
/eer
ver-
kabinet
Eerste Kamer heeft de defensie-begroeting met
2914 stemmen aangenomen.
De ondergang van de „Macon”. Het rapport
van commandant Wiley.
ArgentUnsche gezant over de moeiltlkbeden Hi
den Kon. Hollandachen Lloyd.
Stand op Deodar Sag ie nor v*: 35*
Vorige stand: TM
k zijn
x>rko
rank-
weer
ir het
na
o*
zuig
bij
el?'
inden,
fylady
:u. zij
:ken, Mr.
nln voi-
P de
ben
stie-
locit
:had
mets
jon-
Hl
:oo som-
lectrischs
kastdeur
leeg.
in de
ameljjk
erkante
gen wjj
portret
er.
gd. Hij
heerlijk
ultge-
toe.
ik geen
in de
igeman
In de Tweede Kamer ia voortgenet de behan
deling der Indische begroeting.
WUziging van bet Motor- ea Rtfwielregiemea*
op kemst; witte spatborden aan rijwielen.
BERLIJN (K.WP.) Algemeen is men in Ber-
Hjnsche kringen van oordeel dat de corruptie
in Duitschland nog nooit zoo groot geweest
is, als thans in het Derde Rijk. Arrestaties
van vooraanstaande Nazi's en verantwoorde
lijke autoriteiten zijn thans aan de orde van
den dag.
bedaard
vol ver-
op een
rborgen,
fitte bad
ien; ik
kastdeur
boven
id. kwa-
deuren
n klont
cht, dat
it over
gejaagd,
let mo-
je?
en
niet
heim
nden
ir 10
PARIJS. 13 Febr. (VB.) Flandin heeft be
den een delegatie ontvangen van landbouw
organisaties uit het departement van de Moe
zel, die hem hun wenschen uitten inzake het
behoud van de Saarlandsche markt voor de
landbouwproducten uit de naburige Fransche
gebieden.
Slagelaa-,
op een
verklaar-
ij op zjjn
Men be-
erreln te
langs de
le druk
snijden,
•staarten
ontdekte
achter
voet Alkmaar
builen Alkmaar
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Alvorens zich voor deze gewichtige beraadsla
ging terug te trekken werden de leden der ju
ry acht mannen en vier vrouwen toege
sproken door rechter Trauchard, dfe een over
zicht gaf van de verschillende getuigenverkla
ringen. Trauchard, die bekend staat om zijn
groote kalmte, zeide tot de jury: Gij zult op
merken dat het getuigenis van Condon ver
sterkt Is door verscheidene andere getuigen,
wier geloofwaardigheid niet in twijfel kan wor
den getrokken.
Omtrent het van den losprijs afkomstige geld,
dat bij Hauptmann Is ontdekt vroeg Trauchard:
Gelooft gjj dat dit geld hem door Fischer In
een schoenendoos Is gegeven, welks doos maan
denlang in een kast stond, zonder dat iemand,
behalve beklaagde, haar zag?
Bij de regeering sou het plan bestaan, tot af
schaffing der wet houders pensioenen te komen.
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
De rechter besloot zijn toespraak in dezer
voege:
Wanneer gij bevindt, dat de moord door be
klaagde is gepleegd in verbinding met inbraak,
dan is er sprake van moord in den eersten
graad, zelfs wanneer de moord onvrijwillig is.
Gij zoudt dan levenslange gevangente kunnen
aanbevelen. Wanneer gij gegronden twijfel
koestert, dan moet beklaagde worden vrijge
sproken.
De rede van Trauchard wordt door tal van
Journalisten opgevat als een uitnoodiging aan
de Jury, om Hauptmann schuldig te verkla
ren
FLEMINGTON, 14 Febr. (Reuter)
Nadat de jury in het Hauptmann-
proces elf uren had beraadslaagd,
heeft zij tenslotte uitspraak gedaan,
luidendeschuldig aan moord in den
eersten graad zonder verzachtende
omstandigheden.
De rechter heeft de* terechtstelling
vastgesteld op de week beginnende
18 Maart. Zij zal geschieden door
middel van den electrischen stoel.
BERLIJN, 13 Febr. (D.N.B.) Het weekblad
„Der Reichswart” (het orgaan van graaf Re
ven tlow) te op last van den Führer tot nader
order verboden, op grond van een in het num
mer van 3 Februari verschenen artikel, onder
den titel „Wlr sind doch gans alleln”. In dit
artikel werden Jrriteerende en ten deele
kwaadwillige” opmerkingen over het regee-
ringsbeleld gemaakt.
„St. Raphael' protesteert tegen de voorgesteMs
wijziging der Pensioenwet voor spoorwegper
soneel.
8. O. 8. seinen der „Seth Parker” waren toch
geen grap; bemanning door Britachen kraiew
aan boord genomen.
GENEVE. 13 Febr. De secretaris-generaal
i van den Volkenbond Avenol heeft aan de mi
nisters van buitenlandsche zaken van Frank
rijk en Duitschland een schrijven gericht,
waarin wordt medegedeeld, dat de opperbevel
hebber der internationale Saar troepen. gene
raal Brind, aan den president der regeerings-
commissie in het Saargebled zijn groote dank
baarheid heeft ter kennis gebracht voor da
faciliteiten, die deze troepen van den kant
der Duitsche en Fransche autoriteiten hebben
ontvangen.
t
De regeering ia voornemens een internee-
ringsinstituut in het leven te roepen tot opne
ming van gevaarlijke vreemdelingen.
it het feit dat Kardinaal Faulhaber in
scherpe bewoordingen den nieuwen
schoolstrijd heeft veroordeeld en zelfs
met kerkelijke straffen heeft gedreigd, moge
men terecht ooncludeeren. dat het Bijzon
der Onderwijs In het Derde Rijk ernstig
wordt bedreigd.
Dit blijkt trouwens ook overduidelijk uit
onderstaand artikel dat we ontleenen aan
het offlcieele „Berliner Klrchenblatt” het
orgaan van Mgr. Dr. Bares, Bteschop van
Berlijn.
President Roosevelt heeft bekend gemaakt,
dat hij aan het Congres geen crediet zal vragen
voor de vervanging van de „Macon”. Voor het-
«elfde geld kan men ongeveer 50 verkennings
vliegtuigen bouwen. Nochtans, zoo verklaarde
hü, kunnen luchtschepen uit een militair oog
punt nuttig zijn, zoodat zij niet geheel ultge-
■chakeld zullen worden.
Verder wordt uit Addis Abeba gemeld, dat de
onderhandellngen aldaar een normaal verloop
hebben. Italië overweegt de wenschelijkheld van
de vorming van een neutrale grenszóne
Intusschen heeft Engeland voorgesteld, dat de
beide b(j het conflict betrokken partijen in de
stellingen zullen blijven, welke zij op het oogen-
blik innemen en er geen militaire versterkingen
heenbrengen, zoolang de kwestie niet te gere
geld.
Naar uit Londen wordt gemeld, gelooft men
daar, dat ingeval van een gewdpend conflict
uitsluitend het gebied van Oeal-Oeal In het
grensgebied van Abessinië en Italiaansch-Soma-
liland in gevaar zou verkeeren, aangezien dit
gebied rijk te aan water en landbouwproducten
Dat de oorlog ook naar den kant van Erythrea
zou overslaan, neemt men niet aan, daar in
water en levensmiddelen
n het Concordaat dat tusschen het Derde
Rijk en den H. Stoel gesloten te. staat uit
drukkelijk te lezen:
Art. 23: „Het behoud en de oprichting van
nieuwe bijzondere katholieke scholen blijft ge
waarborgd. In alle gemeenten waar ouders
of voogden het aanvragen, worden Katholieke
Bijzondere scholen opgericht, als er een vol
doend aantal leerlingen te, naar een maatstaf
door de regeering aan te leggen, en wanneer
zulks met inachtneming van de organteatorteche
verhoudingen uitvoerbaar zal blijken te zijn.
Aan alle katholieke lagere scholen worden
slechte zulke onderwijzers aangesteld, die tot
de katholieke kerk behooren en waarborg bieden
dat zjj voldoen aan de eteehen die bij het Bij
zonder Onderwijs gesteld worden.” (Art. 24.)
scheppen,
urdbevfog
de inter-
an en een
te bevor-
wisselingen
door vcx».
gebied vin
tey en den
vertegen-
/aartmaat-
Air Tratfn;
i
i
Commander Wiley, die voor de derde maal
een luchtramp meemaakte
nen,”
''o
Instructie gegeven Japans volle sympathie met
het verlies van de „Macon”’ aan de Amerikaan-
•che regeering over te brengen.
PARIJS, 13 Febr. (VD). De minister van
oorlog Plétrl heeft heden tegenover journalisten
verklaard in verband met het vergaan van
de „Macon dat Frankrijk na het verlies van
de .JMxmuiden” heeft afgezien van het gebruik
?zn groote stijve luchtschepen teneinde zich
meer te wenden tot kleinere halfstijve modellen,
^ankrük is bovendien van meenlng, dat het
vliegtuig geroepen is het luchtschip meer en
meer te verdringen. De mogelijkheid in de lucht
te blijven staan, wordt ook gevonden In het
•utogiro toestel.
In de „Frankische Tageszeitung’’ komt een
verslag voor van een vergadering in Neuren
berg, waar de ouders werden aangespoord om
hun kinderen, die den leerplichtigen leeftijd
bereiken, naar de gemengde neutrale scholen
te zenden, (waar jongens en meisjes samen
onderricht ontvangen) en waar de ouders tevens
werden aangemaand om de kinderen, die tot
nog toe een bijzondere (katholieke of Prote-
stantsche) school bezoeken, te laten overschrij
ven naar de godsdienstlooze scholen, waar het
coëducatie-systeem wordt toegepast.
Nu moge het waar zijn dat niet overal, zoo-
ate In Neurenberg, de ouders worden opgeree-
pen tot een dergelijke vergadering, waarop een
felle actie gevoerd wordt tegen de bijzondere
school. Maar de motieven waarop men in Neu
renberg tegen de bijzondere school ageert, ma
ken het toch noodzakelijk dat tegen deee actie
op de meest besliste wijze stelling wordt ge
nomen.
De Frankische Tageszeitung schreef om. in
baar nummer van 24 Januari JX: „Er zijn nog
van die ouderwetaohe menschen. die. nu tal van
ouden hun kinderen voor de schooi moeten
’an Rood»
en vergade-
Kruisconitté
na te gaan,
mimercteel-
1- en hulol
kt.
a- de heer
Ierland»'h,
George Bl
ak Lucht-
5 vertegen,
-vaart, ter-
3 <-oor den
t Fransche
SAN FRANCISCO, 13 Febr Reu ter). De
commandant van het verongelukte Amerlkaan-
ache luchtschip .Macon", Wlley, heeft van
boord van het oorlogsschip, dat hem gered
heeft, het volgende radio-bericht aan het
Marine-departement te Washington gezonden:
BERLIJN, 13 Febr. (D.NB) In een klaar
blijkelijk geïnspireerd artikel betoogt de .Deut
sche Allgemeine Zeitung” dat het niet de be
doeling van den voomaamsten schepper van
den Volkenbond, president Wilson, is geweest,
den Bond te maken tot hoeder van het ver
drag van Versailles.
Het artikel wjjst op Wilson’s mémoires,
waarin wordt gezegd, dat de wereldvrede den
voorrang heeft voor alle politieke kwesties. Te
vens vestigt de ,X>. A. Z." de aandacht op Jiet
verzet van Frankrijk" tegen de revteie-moge-
HJkheden, welke artikel 19 van het Volken-
bondBstatuut opent en tegen het inzicht, dat
ontwapening, ver-gaande samenwerking en de
mogelijkheid van vredelievende herziening van
Een rijk dat dergelUke overeenkomsten sluit,
kan niet de opvatting zijn toegedaan dat de
bijzondere school de volksgemeenschap ver
stoort. Anders zou dit rijk de eigen volksge
meenschap ondergraven. Maar welke andere
instantie In het Rijk (die blijkbaar slechte een
minderheid van het volk achter zich heeft)
mag zich dan de vrijheid veroorloven, om lijn
recht in tegenstelling met de opvatting der
verantwoordelijke autoriteiten die met de
staatsleiding zijn belast, de Christelijke ouders
te beschuldigen van het zaaien van tweedracht,
wanneer zij de stem van hun christelijk geweten
volgen en voor hun kinderen een opvoeding
elschen overeenkomstig hun eigen godsdienstige
overtuiging? De schoolkwestie heeft tot nog toe
in het nieuwe Duitschland geen punt van ge
schil uitgemaakt.
Het behoud van de bijzondere school behoort
tot de godsdienstige vrijheden, die door den
natlonaal-socialtettechen staat ultdrukk'’ljk be
schermd zouden worden. En nu zouden die
genen, die zich op het standpunt van het Con
cordaat stellen, en die vasthouden aan de her-
haaldeljjk gedane toezegging dat men vrijelijk
zijn godsdienst mocht beleven, ineens schadelik
geworden zijn voor de volksgemeenschap? Wij
protesteeren daartegen met den meesten na-
drukl
Nader wordt uit Flemington geseind, dat de
jury na vjjf uur vergaderen nog steeds bijeen
bleef, waaruit wordt opgemaakt dat de jury
het niet spoedig over een uitspraak eens zal
worden.
Na drie uur beraadslagen lieten de jury-le-
den zich een lunch brengen.
Gisteren werden tijdens de zitting van het
gerecht inzake het proces-Hauptmann buiten
door een menigte van 5000 personen kreten
geuit als: „Hang hem op! Lynch hem!" Dit
hinderde den rechter dermate, dat hij de politie
opdracht gaf een cordon om het gerechtsgebouw
te vormen. Men verwacht heden soortgelijke
demonstraties.
BELGRADO, 13 Febr. (VB.) Uit Sofia wordt
gemeld, dat aldaar binnen zeer korten tijd een
nieuwe kabinetscrisis wordt verwacht. In
band met een oneenigheld in zijn
heeft minister-president Zlatef reeds -sedert
eenlge dagen zijn woning niet verlaten. Men
verwacht dat in geval van een regeeringscri-
ste de tegenwoordige minister van onderwijs
Todor Radef Zlatef zal opvolgen.
Op het oogenblik moeten zich In Italiaansch-
Somallland 3000 en In Erythrea 30.000 man ko
loniale troepen bevinden. Laatstgenoemden zou
den Ingeval van een oorlog naar Somaliland
overgebracht kunnen worden en vervangen door
contingenten uit het moederland, voor wie het
klimaat In Erythrea beter geschikt te dan dat in
Somaliland. De Abessinische strijdkrachten
worden in sommige Londensche kringen op
200.000 man geschat.
Naar Reuter te Rome verneemt, bestaat de
mogelijkheid, dat generaal De Bono, die eenlge
weken geleden tot gouverneur van Erythrea en
Italiaansch Somaliland benoemd te, belast zal
worden met het commando over het Itallaan-
sche expedltleleger. wanneer het tot krijgsope
raties tegen Abessinië mocht komen.
In de Hedwigskirche te Berlijn is de derti ende verjaardag de Pavskroning
plechtig gevierd. De Pauselijke nuntius Mgr. Orsenigo verlaat het kerkgebouw.
aangeven, weer nieuwe godsdiensttwisten onder
het volk trachten te doen oplaalen. Meestal te
het bekrompenheid en gebrek aan voldoende
Inzicht, alsmede blinde godsdiensthaat die voor
deze menschen. die van den geest der volks
gemeenschap van onzen nieuwen tijd nog niets
begrepen hebben, aanleiding zijn om als ver
dediger op te treden voor de bijzondere school.”
Wie een echte volksgemeenschap wil bevor
deren zoo vervolgt het Berliner Klrchenblatt
moet als eerste veretechte daartoe geen onge
motiveerde verwijten publiceeren. Want er te
niets dat de zielsgemeenschap van een volk zoo
zeer verscheurt en ondermijnt, als wanneer
grooten volksgroepen bitter onrecht wordt aan
gedaan in hun heiligste overtuiging en ge
wetensvrijheid. Een dergelljk onrecht begaat
men wanneer men op openbare vergaderingen
beweert, dat iemand die zijn kind naar de bij
zondere school zendt, en op de bres springt,
voor de bijzondere school, den geest der volks
gemeenschap miskent, van blind godsdienstig
fanatisme bezield te. kleingeestig en bekrom
pen aan het verleden hangt en nl~uwe gods-
dienst-splljtzwammen onder het volk brengt.
Wat wil men met dergelijke verwijten berei
ken? Is men dan vergeten dat men op die wijze
de trouwe katholieke ouders treft, die reeds
jaren geleden door hun handteekenlng te zet
ten de bijzondere school beschermd hebben?
Weet men dan niet, dat ook In breede Prote-
stantsche kringen de ouders rechtmatig etschen
dat hun kinderen, waarvoor ze verantwoorde
lijk zijn, In hun eigen levensovertuiging wor
den opgevoed?
WIJ hebben de overtuiging dat de overgroote
meerderheid der christelijke ouders en ne
gentig procent van het Duitsche volk is christe
lijk voor de bijzondere school gestreden heeft
omdat alleen de bijzondere school een waar
borg te voor de geestelijke eenheid tusschen
school en ouderlijk hute.
Daar komt nog bü dat ook de nieuwe regee
ring zich plechtig en onomwonden op het
standpunt heeft gesteld van de bijzondere
school en de godsdienstige opvoeding der kin
deren.
Ter hoogte van Point Sur, koers Noordelijk,
snelheid 63 knoopen, hoogte 1250 voet, lucht
buiig, hadden wl) een panne. Ik geloof, dat de
hoogtestuur-contróle weggeslagen was. Het
luchtschip wendde zich met den boeg omhoog
en viel snel. Ik beval alle brandstof en ballast
te laten vallen en de tanks vielen achter van
bet middenschip.
Vervolgens kreeg ik de mededeellng, dat gasccl
no. 1 verloren was en tenslotte, dat ook gascel
no. 2 verloren was. Ik trachtte met het lucht-
Khlp in de nabijheid der kruisers ter hoogte
van Point Sur op het water te dalen, doch ik
kon het watervlak eerst op het laatste oogen
blik zien. Het luchtschip kwam het eerst met
het „hek" op het water terecht. Alle manschap
pen begaven zich in de gummi booten. Tenslotte
zagen we het luchtschip zinken. Alle manschap
pen hadden bjj het alarm tijd om zwemvesten
aan te doen.
MOSKOU, 13 Febr. (Reuter) Het opperste
gerechtshof te Stalingrad heeft vier spoor
wegambtenaren ter dood veroordeeld wegens
diefstal en verduistering van gelden.
Te Moskou hebben de daders van een groot
aantal spoorwegovervallen in het district Le
ningrad terechtgestaan. Een hunner is reeds
gefusilleerd, terwijl achttien anderen tot ver
schillende gevangenisstraffen werden veroor
deeld.
Alle negentien behoorden zij tot een goed
georganiseerde bende, welke treinen liet stop
pen om vervolgens de passagiers te berooven
en de bagagewagens te plunderen. Zij hebben
zich aan verschillende moorden schuldig ge
maakt. Gebleken te dat de leden der bende
overdag als respectabele burgers leefden met
behulp van vervatechte paspoorten en andere
documenten, om des nachts hun misdadig be
drijf uit te oefenen.
In hun hoofdkwartier vond men een arse
naal van revolvers, geweren en munitie, als
mede een drukpers en materialen voor het
vervalschen van documenten.
FLEMINGTON 13 Febr. Het proces
inzake de ontvoering van baby-Lind-
bergh tegen Hauptmann is in zijn laat
ste stadium getreden: de jury te in ver
gadering bijeen, om baar uitspraak
vast te stellen.
van dr. Ritter op ds