Stelt pry s op kwaliteit, vraagt 9Kaaais Soepon
o
wc
v
STA
Plaats dan een „Omroeper
Tirols vrijheidsheld Andreas Hofer
I
Zoekt gij betrouwbaar
Personeel
gezinnen
De lawine-catastrophe in Zwitserland.
Nederlandsche schaatsenrijders naar Oslo.
NEDERLANDSCH TAPIJT
wertf
Hoe Arie Hofleverancier
Wi,t
uit en de doodstraf volgde
Steunt Nederlandsch
fabrikaat!
i
125 JAAR GELEDEN
TERECHTGESTELD
Hij commandeerde zelf
het peleton
Het verraad van den boer Raffl
leverde hem aan de Franschen
Groei van de K. N. M. V.
u dat het gerenommeerde
Japii beige” *n zuiver vader
land sch product is?
stortte, is Woensdag gelicht
V ,-
•-
FOTO REPORTAGE
&-■
Ouderen onder ons zullen zich de gestreepte
Po;
promoveeren kan.
I
•5
Er wordt vaak, maar al te vaak, een beroep
gedaan op de pers voor allerlei persconferen
ties, doch zeiden hebben we met zooveel be
langstelling zulk een conferentie bijgewoond
Het weefsysteem echter, waarvan men zich
hier bedient, is door den bekenden Jacquard,
eeuw
toen
om met z'n mandje bloemen *n
te verdienen. Maar de
die met Ingang van 1 5 Februari
te benoemd lot burgemeester
ven Oldenzaal
O
and
bev(
dat
fun<
teve
aspl
dan
waa
kree
*an
Dit
Vort
O|
van
tot
V
de
wai
tot
der
diei
tab
Is
kui
te
arb
mi
Ve
I
In
de
Want als we spreken van kapis-belge, denken
we niet aan een Nederlandsche industrie, en
toch heeft dit product niets met Belgisch maak,
•ei, maar wel algeheel met Nederlandsch fa
brikaat te maken. Beden waarom dan ook naar
een nieuwe benaming te omgezien en deue te
gevonden in 't woordje „Holtap"
Een poging dus om een nationale industrie
te steunen en de werkloosheid te verminderen,
heeft onze volle sympathie. Te meer omdat dese
Industrie zich thans niet wendt tot de over
heid, maar tot het publiek en uit eigen kracht
zich wil helpen.
Men deelt ons van de züde van de Konink
lijke Nederlandsche MotorwlelrUders Vereeni-
glng mede, dat tijdens de R_A.I.-tentoonstelling
het aantal leden met bijna 800 is toegenomen.
De K.N.M.V. heeft op deze tentoonstelling dus
wel veel succes gehad.
De buitenlandsche.aeaWtlMhtle bracht reeds
100 jaar geleden moeilijkheden in de Hilver-
sumsche industrie en thans doet ze zich weer
gelden.
Wij Nederlanders hebben gaarne een „kleedje
op den vloer”. In het buitenland is dat meer
een luxe, bij ons meer een behoefte. Dultsch-
land en België zijn zich dus ook gaan toeleg
gen op export naar Nederland. Contingentee-
ring helpt iets, maar het publiek wordt vaak
de dupe van inferieur goedkoop buitenlandsch
werk, dat in dezelfde dessins wordt gemaakt
als Nederlandsche producten in duurder gen
re. Op 1 oog zien deze bultenlandsche karpet
ten er goed uit en het publiek is een gemak
kelijke prooi. Zoo ontstond een groote werk
loosheid onder de Nederlandsche arbeiders,
waarvan er thans nog slechts 80 pCt. aan het
werk zijn.
het goed to* Arte door'
TWland tot Hofleverancier
De nood maakt vindingrijk en zoo kwa
men de leiders der Nederlandsche tapijt fa
brieken op het denkbeeld, de zaak eens van
den anderen kant aan te pakken. Het groot
ste artikel dat in Nederland wordt gemaakt
1* het zoogenaamde Tapis Beige”. Dit is
echter een onjuiste benaming, daar bet fa
brikaat zuiver Nederlandsch is en steeds
in Nederland is gemaakt.
De schaatsenrijders L Dijkstra en Jan Langendljk
zijn Woensdag van Schiphol vertrokken naar de
wereldkampioenschappen hardrijden op de schaats
te Oslo.
wiens 100ste sterfdag onlangs werd herdacht,
uitgevonden. Het weven met de Jacquart-
machine werd door een Hllversumschen wever
in België geleerd en zoodoende is men er toe
gekomen de aldus geweven kleeden tapls-belge
te noemen. Bovendien is er een tijd geweest dat
in Nederland bultJenlandsche benamingen - op
geld deden.
Geen wonder echter, dat in dese dagen de
voornaamste tapls-belge-fabrikanten tot
kander zelden: „Waarom zouden wij langer de
ze onjuiste benaming van ons fabrikaat hand
haven; waarom zouden wij noodeloos en zelf*
In zekeren zin misleidend reclame maken voor
een ander land, door ons fabrikaat naar dat
land te noemen, ofschoon het één niet» met
het ander te maken heeft? Laten wij ons ar
tikel van heden af een naam geven, die alléén
door ons kan worden gevoerd en laten «U
dien naam beschermen.” Zoo ontstond het
„Holtap-karpet”. Holtap is dus het aloude Ne
derlandsche twee-in-Mn karpet, dat aan tune
zijden bruikbaar Is.
De Nederlandsche fabrieken, die thans op
verschillende plaatsen gevestigd zijn, blijken ge
heel modern ingericht met de nieuwste machl-
en weefgetouwen.
Moge hier door Holtap een wezenlijk Neder
landsch belang warden gediend I
met Oostenrijk te herstellen, toen na de slag
bij Wagram de wapenstilstand van Znalm
werd gesloten, waarbij de Oosterijkers uit Ti
rol en Voralberg moesten retireeren.
De Keizer was dus In zijn belofte een beetje
voorbarig geweest en had niet bepaald blijk
gegeven van groot staatmanschap noch van
veel goede trouw. Generaal Lefèbvre trok met
30.000 man Franschen, Beieren ei Saksen
Tirol binnen en Hofer, die staatmakende op
de verzekering van den keizer naar huis
teruggekeerd was. moest zich verbergen.
Maar Tirol wapende zich en Speckbeeker,
Joachim Haspinger en Petrus Mayer versloe
gen de tegenstanders ettelijke malen. Daarop
kwam ook Hofer voor den dag en versloeg als
opperbevelhebber de vijanden in 1809 bij den
Iselberg Lefèbvre was genoocteaakt Tirol te
verlaten. t
Tot aan den vrede van Weenen belastte zich
Hofer nu met het burgelijk en militair bestuur
over Tirol. Maar toen daarop aartshertog Jan
zelf de Tlrolers vermaande zich te onderwerpen
daarbij lichtelijk als verrader optredend
deelde Hofer onderkoning Eugenius en den
Belerschen opperbevelhebber mee. dat hij van
vervieren strijd afzag. Naderhand hervatte hij
oen krijg, misleid door berichten aangaande de
overwinningen en den Intocht van hertog Jan.
Twee maanden lang hield hij zich verborgen
in een Alpenhut in de Passeier en geen
beloften of drieglngen van de Fransche gene
raals wanen In staat om een Tiroler er toe te
brengen de schuilplaats te verraden. De uitzon
dering op dezen regel vormde de boer Raffl,
die de schuld is geweest van de uitlevering van
Hofer en zijn gezin op 20 Februari 1810. Hofer
werd naar Mantaua gevoerd, waar hU voor den
krijgsraad werd gebracht, die door Bisson werd
geleld. De meeste leden stemden niet voor de
doodstraf, maar telegrafisch kwam uit Milaan
het bericht, dat Hofer binnen het etmaal te
rechtgesteld moest zijn, opdat de interventie
van Oostenrijk in ieder geval te laat zou komen.
DU staaltje van oorlogvoering is toegeschre
ven aan Napoleon's directe orders, maar deze
keizer heeft later verklaard geen bevel te heb
ben gegeven.
Nog op den 20sten werd Hofer naar de straf
plaats geleid, waar hij ongeblinddoekt zelf het
„vuur" commandeerde, dat een eind aan zijn
leven maakte.
Zijn bloedverwanten die weinig aandeel in
de heldendaden hadden gehad werden in 3ên
adelstand verheven, opdat nakomelingen, die dog
minder met Hofer’» heldendaden hadden uit te
staan zich er op zouden kunnen beroemen en
er voorrechten aan zouden kunnen ontleenen.
Verder kregen de overlevenden ook goederen
van den keizer. Ter eere van Andreas Hofer
verrees in 1834 in de»Frenciakaperkertr in Inns
bruck diens marmeren standbeeld.
als dezer dagen in het gebouw der Industrieels
Club te Amsterdam, waar de Vereeniglng van
Nederlandsche Tapis-Belge Fabrikanten ons
tot een samenkomst had genood.Want de
heeren bleken met hun eigen zaak een natio
naal belang te dienen: het Nederlandsch fabri
kaat. En bovendien kregen we velerlei bijzon
derheden te hooren over een nationale indus
trie met buitenlandschen naam, welke bijzon
derheden ook onze lezers zullen interesseeren.
Twee „hakkepoffertjes" moeten te Maastricht alle ruwolie .bijzettten' om een Rijnaak tegen
den zwaren stroom van de Maas op te sleepen
t Gebeurde Vrijdagmiddag om egh uur «t
drie in de Residentie, vertelt de* .Jf-H.O.":
Uren had hij er al gestaan, daar op den hoek
van de Rijnstraat, in den scherpen Oostenwind,
bloemen *n paar kwartje»
ervariflg hééft al lang ge
leerd, dat hoe kouder het is, hoe minder bet
publiek er toe komt, de beurs voor den dag te
halen om huisgenooten of familie met een bou-
quetje te verrassen.
Geen wonder dat het gezicht van Arte er verre
van vroolijk uit zag. Een kopje koffie om s*a
boterham op te eten, kon er zelfs vandaag niet
van overschieten.
De reizigers, die van de Staatsspoor kwamen,
vluchtten snel in de tram of namen een taxi
En het Bezuldenhout bood dan ook een woeettJa-
achtigen aanblik.
Totdat.... een voorname auto vlak voor hem
stopte.
Een minzaam gelaat knikte hem vriendeUfk
toe.
Hoe had hij het nu....?
Wat dat de Koningin....?
Maar intusschen stond al een deftige mijnheer
yoor hem, met veel goud op z'n Weeding.
Vol verbazing zag hij het eene tuiltje na bet
andere uit z’n mand verdwijnen.
Toen werd hem wat in z’n verkleumde hand
gedrukt.
Een portier sloeg dicht.
Een lieve dame lachte weer heel'Vriéndelijk.
Wèg gleed de wagen.
En pas later
n de Passeier Vallei te Bankt Leonard werd
Andreas Hofer op 22 November 1767 geboren
in de herberg ,Am Band”, waarvan zijn
vader, bijgenaamd „Der Sandwlrth”, eigenaar
was. Zijn zoon erfde zoowel de herberg als den
bijnaam.
Verder was hij een paarden- en zuidvruchten
handelaar, die bovendien zich voor het militaire
leven interesseerde. Als vurig patriot nam hij
deel aan den oorlog tegen Frankrijk, die in
1798 uitbrak. In dat jaar had hij het gebracht
tot scherpschutter en tot kapitein van een com
pagnie.
Bij het verdrag van Presaburg in 1806, toen
de vrede met Frankrijk tot stand kwam, werd
Tirol door Oostenrijk aan Beieren overgedaan.
Al gauw werd Hofer de leider van de oppositie
tegen het Beiersche bewind.
In 1806 behoorde hij tot degenen, die in het
geheim, aartshertog Jan van Oostenrijk op
diens verzoek bezochten om hem de klachten
van het Tiroolsche volk voor te leggen. Hofer
ontwierp op last van den hertog een plan om
Tirol op Beieren te heroveren.
In drie dagen tusschen 11 en 14 April
werd bijna het heele Tiroolsche volk met de
plannen bekend gemaakt en al spoedig was het
midden en het noorden van Tirol geheel van
vijanden gezuiverd. Daarna trokken Hofer en
Hofmayer naar het zuiden, waar de Franschen
met groot verlies verdreven werden. HU stelde
verder de OostenrUkers in staat Innsbruck tij
delijk te hernemen.
De Franschen hadden Intusschen bU Eckmühl
en bU Regensburg overwonnen en naderden
Weenen, van welke gelegenheid de Beleren ge
bruik maakten om opnieuw een inval in Tirol
te doen. Hofer nam nu deel aan de verdrijvii.g
van generaal-Ruska, die den in Tirol zeer be
minden gfaaf von Leidlggen had verslagen, en
Innsbruck weer had Ingenomen. Geholpen door
Eisenstecken en Speckbeeker leverde hu twee
maal slag bU den Iselberg, waardoor de Beieren
genoodzaakt waren terug te trekken. Een door
Keizer Frans van Oosterijk eigenhandig ge
schreven brief aan Hofer bevatte s Keizers
veraekering, dat Tirol niet weer van Ooste-
rUk sou worden gescheurd.
De graaf van Lelningen, dien men in Trente
belegerde werd met Hofers hulp ontzet en hU
stond op het punt zich met zUn manschappen
bU Hofer aan te sluiten, teneinde Klagen-
teth te heroveren om aldus de gemeenschap
aiHiiiiiimiiiiiinimHiHiHiRiHumiimniifiiniiitiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^
üiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiHiiii
Reeds eeuwen lang wordt in t Gooi de kunst
van weven beoefend. De Industrie concentreer
de zich hoe langer hoe meer in Hilversum,
waardoor deze plaats een internationale ver
maardheid verwierf op de tapUtmarkten. Het
Hilversumsche product werd beschouwd als een
der beste en voordeeligste en de omzet steeg
met sprongen. Aan het eind der 18e eeuw warerk
er in het toenmaals nog kleine plaatsje 78 fa
brieken, ondergebracht In ruim 500 gebouwen,
waarvan een 20-tal uitsluitend op de tapüt-
industrie zich hadden toegelegd. Na een inzin
king kwam in de tweede helft der 19e
weer opleving. Vele fabrieken werden
reeds met stoom gedreven.
karpetten herinneren^ die in burgermans wo
ningen werden gebruikt en aan twee kanten
bruikbaar waren. Het streeppatroon is er uit
gegaan, maar deze tapls-Belge karpetten zUn
in nieuwe kleuren en patronen nog steeds in
den handel en vormen een deel onzer nationale
industrie. Ze zUn aan twee zUden bruikbaar,
omdat het patroon doorweven is en zoo zUn
deze kleeden gebruiksvoorwerpen voor breede
kringen van ons volk. Zelfs op de boescndeelen
in Brabant en elders, waar vroeger het zand
gestrooid werd, komt nu het kleedje.
r*MW rut
to
De ontzaglijke lawine», waardoor Zwitserland dezer dagen
word geteisterd, hebben verschillende slachtoffers geêischt
De aangerichte schade Is zeer aanzienlijk. Boomen en huizen
werden onder de neerstortende sneeuwmassa's bedolven.
Hierboven een detail van de verwoesting
Dr. J. P. 8. de Josselln de Jong
te benoemd tot gewoon hoog-
leeraar In de faculteit der let
teren en wijsbegeerte aan de
Rijksuniversiteit te Lelden, om
onderwijs te geven In de
Volkenkunde van Ned. Indld
BW
^***«u* a
8.
