Arbeid is geen koopwaar
r
Centrale Crisis Controledienst
r
I
ió:
Melboume-race en
Kerstvlucht
Handel met
U.S.S.R.
Lectuur aan de
stations
Rijksmiddelen
Medische kroniek
KLAGEN EN NOG EENS
KLAGEN
EPER
de radio
enscht *U
zen Om-
10000 ge-
t kunnen
L
I
ZATERDAG 16 FEBRUARI 1935
IDEEËN
en
- Indië’s weermacht
De Douglas-vliegtuigen
LEENINC NOORD-HOLLAND
Toch ongelijk bekend?
VIES
Geest
Organisatie
Over het algemeen is de dienst
echter over de resultaten
tevreden
BACOVEN-COMMISSIE
GEARRIVEERD
Regeeringscommissaria
vertelt
Vergoeding voor het
postvervoer
De fabricage van de Douglas-
machines hier te lande, zou
te veel tijd in beslag
genomen hebben
Anderhalf jaar onderhandelen
heeft nu tot bevredigend
resultaat geleid
Werken van zedenkwetsenden
aard mogen niet worden
uitgestald
Wilton besluit tot terugname van
pantserauto’ s
e PJJJ
President van ’t Hooggerechtshof
bevestigt de juistheid van mi
nister Colijn’s antwoord
Restaurant DORRIUS
De opbrengst in de maand Januari
is by na twee millioen beneden
de raming gebleven
Kinderopvoeding
gezondheid
-
in
van
de voor-
denbrori
Naar Aneta
Mi.
ea. da-
riet ND-
LIBRA.
Mldden-
tegoeden
sldhoven
igregstte
als
den
en
•penning
des Ge-
Vrijdagmiddag is met het as. „Stuyvesant”
de „Bacoven’’-commlssle, bestaande uit de hee-
ren DrleLsma en Waller te Amsterdam aange
komen. De commissie zal zich dezer dagen naar
Den Haag begeven, teneinde de Regeering te
bewegen steun te verleenen aan de bacoven
cultuur in West-Indië.
algemeen is de dienst tevreden over de tot dus
ver bereikte resultaten en den arbeid der con
troleurs, maar bij een leger van eenlge hon
derden ambtenaren is natuurlijk nooit te voor
komen, dat er wel eens iets kan gebeuren, dat
verkeerd is.
dat toen zulk een controleur ontslagen werd,
na enkele indlvldueele pogingen, een gezamen
lijk verzoek tot handhaving van den man In
kwam, geteekend door een burgemeester, een
wethouder, een raadslid, een gemeentearts, den
commandant van de burgerwacht en zelfs van
den Inspecteur der directe belastingen.
BATAVIA, 15 Febr. (Aneta
verneemt, besloot Wllton-Feyenoord, naar aan
leiding van het verslag der deskundigencom
missie, tot terugneming van alle pantserauto's
door het Ned. Indische leger aangekocht. Deze
terugname geschiedt tegen verrekening van alle
reeds betaalde bedragen, zoodat slechts kosten
voor keuring en van uit- en terugzending voor
rekening komen van het Ned. Indische Gouver
nement. Hierdoor wordt de schade beperkt tot
enkele duizenden guldens.
orwegte
>e groot
werken,
er toen
wordt
ing r-
en goe-
m deer
en nl«t
een pu-
ndpunt
ie oon-
or
geyd
gen d»
benul-
•1»
U
ren en
rdsdele
worden
n ml»-
td.
dm*
n
ter.—
tts.
Naar aanleiding van klachten, «elke vooral
van de zijde van de boeren nog al eens verno
men worden, over het optreden van controleurs
van den Centrale Crisiscontrole Dienst, hebben
wij een onderhoud gehad met den regeerings-
commissaris, den heer A. H. Stirks, leider van
dezen dienst.
Deze verklaarde te weten dat er wel eens ge
klaagd wordt, maar ook, dat. als verzocht wordt
deze klachten behoorlijk schriftelijk te motl-
veeren, opdat een grondig ondersoek mogelijk
is, zulks bijna nimmer geschiedt. De klachten,
welke bjj den dienst binnenkomen, worden met
de grootst mogelijke nauwkeurigheid onder
zocht en wanneer Inderdaad blijkt, dat con
troleurs in eenig opzicht buiten hun boekje
gegaan zijn, worden afdoende maatregelen ge
nomen, om herhaling te voorkomen. Over het
de arbeid nog altijd koopwaar. Bij eeri onge
breidelde concurrentie op de wereldmarkt zoo
wel als op de binnenlandsche markten, kon het
niet uitblijven of de betrekkelijk weinige ka
pitaalbezitters bleven bij hun berekeningen uit
sluitend naar hun winstcijfer kijken, wat leidde
tot een economische overheersching door enke
len. Aan de winst werd alles opgeofferd. Ratio- j
nalteatiè en tot het dwaze toe doorgevoerde
mechanisatie werden door het winstbejag opge
drongen. Reclame, tot in de meest gewetenljjoze
vormen, moest kunstmatige behoeften schep
pen, teneinde productiemogelijkheden te ver-
grooten. En ook hiervoor was alleen winstbejag
de prikkel. Welk een heillooze rol bif zulk een
doldriftige jacht naar winst de speculatie en
de weinig scrupuleuze credietgevers speelden,
stipten wij reeds in een vorige beschouwing aan.
Bij de Ineenstorting van de welvaart In de
laatste vijf jaren staat het nu een ieder zon
neklaar voor oogen: de arbeid mag niet lan
ger
nen
Hierdoor is Intusschen de Fokkerfabriek beter
in staat haar eigen typen verder te ontwikke
len en binnenkort is dan ook bestelling van een
De nieuwe telefoonzaal te Oldenzaal voor den geautomatiseerden telefoondienst
Twente, welke 19 Februari wordt geopend
F 36 vliegtuig bij die fabriek te ver-
De Centrale Crisis Controledienst bestaat uit
een algemeene en een technische afdeeling. De
technische controle houdt toezicht op boerde
rijen, fabrieken, in het algemeen op bedrijven,
waar minder incidenteele overtredingen voor
komen dan op den weg. Deze laatste is voor
namelijk het gebied van de algemeene controle.
Wordt op oen - weg een overtreding, die een
korten tijd duurt, geconstateerd, dan is ze niet
meer te achterhalen.
Het Rijk is verdeeld in gewesten, die onder
een hoofdcentroleur staan. Elk gewest in dis
tricten. In elk district zijn één of meer groepen
werkzaam, bestaande uit een auto, bemand met
3 of 3 man onder een groepleider. De distrlcts-
leider is zelf tevens groepsleider. De dienst is
zoo geregeld, dat de auto gebruikt wordt als
snel verplaatslngsmlddel. Op verschillende pun
ten worden de manschappen van de groep op
post gezet; zij houden op zoo’n post gerulmen
Uit deze wederzljdsche klachten kan toch wel
gecombineerd worden, én dat een behoorlijk
toezicht bestaat én dat de controledienst op
juiste wijze zjjn bemoeiingen verdeelt.
De klachten, die Inkwamen, waren van aller
lei aard. Er werd over geklaagd, dat de over
treders te weinig werden aangepakt en daar
door de goedwillenden ontevreden werden. Maar
als de controledienst eens werkelijk goed aan
pakte, werd hierover weei geklaagd.
Herhaalde klachten zijn ook Ingekomen over
het feit, dat bepaalde personen als controleur
waren aangesteld. Werd zoo’n man na een ge
houden onderzoek ontslagen, dan heette de
maatregel hard en waren er dadelijk personen,
die hun goede hart lieten spreken en die op de
bres gingen staan voor den ontslagene, maar die
geen enkele verantwoordelijkheid droegen. Het
spreekt toch van zelf, dat b.v. zy, die veroor
deeld zijn wegens smokkelarij of als smokkelaar
bekend staan, niet voor crlsls-controleur in
aanmerking mogen komen. Dit nam niet weg.
Het gevaar is allesbehalve denkbeeldig, dat
een andere regeling zóu lelden tot partijdig
heid of „eigen rechter” spelen van sommige
controleurs, al of niet beïnvloed door anderen,
en dit moet voor alles worden voorkomen.
De inschrijving op f 8.500 000, 3% pCt. Obli-
gatlën, ten laste van de Provincie Noord-Hol-
land, zal zijn opengesteld op Woensdag 20 Fe
bruari tot den koers van 97% pOL
De betaling der toegewezen Obligatiën, tegen
in ontvangstneming der definitieve stukken,
moet geschieden op Donderdag 7 Maart ten
kantore waar de inschrijving heeft plaats ge
had.
De leening is aflosbaar in 40 jaariyksche ter
mijnen, te beginpen in 1936.
Vervroegde geheele of gedeeltelijke aflossing
is te allen tijde voorbehouden.
De obligatiën zijn voorzien van halfjaarljjk-
sche coupons, vervallende 1 Februari en 1
Augustus; de eerste coupon vervalt 1 Augustus
1935.
De verschuldigde couponbelastlng wordt by
uitbetaling op de coupons in mindering ge
bracht.
Dikwyis wordt een geverbaliseerde overtre
ding een „futiliteit” genoemd, maar zulk een
overtreding kan ernstige gevolgen hebben. Men
neme als voorbeeld het niet afscheuren van de
souches der aardappelgeleidebiljetten, waarbij
men er zich algemeen op beroept het „ver
geten” te hebben; men moet bedenken, dat een
geleidebiljet, waaraan de souches zich nog be
vinden. dlkwyis gelegenheid geeft zich tot een
plombeerder te wenden en zonder heffing te
betalen, een hoeveelheid aardappelen te doen
plombeeren of op zoo’n geleidebiljet voor een
tweeden keer aardappelen te vervoeren, onge
plombeerd, zonder dat heffing betaald is. Dit
laatste ia n.l. niet verboden.
Door handelaren wordt veel geklaagd over
de boeren, door boeren over de handelaren en
in beide gevallen dat de controle te veel toe
ziet op de eigen, te weinig op de andere cate
gorie.
Dat by de zoogenaamde Kerstvlucht naar
Nederlandsch-Indlë de tyden van aankomst en
vertrek van te voren waren gepubliceerd, sluit
niet in, dat daardoor drang op den gezagvoerder
van het vliegtuig werd uitgeoefend om zich aan
die tyden te houden. By de K. L. M. wordt deo
gezagvoerder geen enkele drang opgelegd om iets
te ondernemen, dat niet zou strooken met de
verantwoordeiykheid aan zjjn functie verbon
den.
In de praktyk komt het veel voor, dat ge
klaagd wordt, als een controleur proces-verbaal
opmaakt; het feit heet dan een „futiliteit”
Laat hy het verbaliseeren na. dan stelt hy zich
er echter aan bloot, verdacht te worden van
partydigheid.
De samenwerking tusschen den crtslscontrole-
dienst en de beroepspolltle is over het alge
meen uitstekend. Er zyn echter een aantal
kleine gemeenten, waar het eentgszins hapert,
hetzy omdat de gemeente-polltie te weinig oo-
afhankeiyk is, hetzy omdat de bevolking in bet
algemeen de criste-voorschriften te weinig ern
stig neemt.
Het schynt in het algemeen blliyk, aldus deelt
de Minister van Waterstaat aan de Eerste
Kamer mede, voor den spoorweg boekhandel een
ongeveer geiyken maatstaf omtrent verkoop
van druk-, boek- en plaatwerken te doen gel
den als voor den gewonen boekhandel. De
directie heeft den spoorwegboekhandel aange
zegd te zorgen, dat werken, die geacht kun
nen worden van zedenkwetsenden aard te zyn,
niet worden uitgestald en dat die werken bo
vendien niet langs den trein worden verkocht,
zoodat de sgn. Akojongens deze niet meer in
handen krijgen.
By de aanstelling van controleurs gaat de
dienst zoo zorgvuldig te werk, dat de kans, dat
er ongewenschte elementen het corps binnen
sluipen, tot een minimum beperkt wordt.
Binnenkort wordt er een internationaal sein,
vastgesteld door Genève, ingevoerd, dat den
automobilisten duidelyk zal maken, dat zy met
Het overlég tusschen beide partyen. dat in
het geheel ongeveer anderhalf jaar heeft ge
duurd, had ten doel eenlge algemeene regelingen
te treffen onder welke de handel tusschen beide
landen verder zefa kunnen plaats hebben.
Daarby is vastgesteld, dat de tusschen Ne
derland en Sovjet-Rusland bestaande handels-
balans zich in de laatste jaren ten voordeele
van Nederland gewyzigd heeft, waarby de be
stellingen van Sovjet-Rusland in Nederland zyn
toegenomen. Ter verdere bevordering van het
wederzydsch handelsverkeer is een regeling ge
troffen, omtrent de betalingscondities by den
aankoop van Nederlandsche goederen in acht
te nemen, omtrent den vorm der wissels, om
trent arbitrage Indien meenlngsverschillen uit
de handelstransacties mochten voortvloeien, enz.
Voorts zal de UB.S.R. by de hgftlHg van
havengelden in de Russische havei
keurstarieven toepassen. y
tyd toezicht, waarna de geheele groep zich ver
plaatst na* een ander gebied. Waar op de
zelfde wyze gehandeld wordt. Óp deze manier
bereikt men, dat met een beperkt aantal con
troleurs dusdanig toezicht wordt gehouden, dat
een overtreder op elke plaats en op elk tijd
stip kans loopt betrapt te worden. Controle in
winkels, bergplaatsen k d. wordt gewooniyk
groepsgewys gehouden, omdat daarby meer dan
éën man tegenwoordig moet zyn. Van de alge
meene controle moet vooral een preventieve
werking uitgaan.
De controleurs maken van overtredingen pro-
ccssen-verbaal en tuchtrechteriyke verklaringen
op. Dit is op zichzelf niet moeilijk. Maar het is
wel moeliyk te beoordeelen, in welk geval na
een overtreding jeen proces-verbaal of tucht
rechteriyke verklaring achterwege mag blyven.
Aan de justitie of den tuchtrechter moet de
beslissing overgelaten worden, maar deze be
schikt dan over de noodlge gegevens om een
jukt oordeel te kunnen uitspreken. In de uit
zonderingsgevallen dat een controleur geen
--verklaring
opmaakt, moet hy natuuriyk aan zyn chefs ver
antwoording afleggen, waarom dit niet is ge
schied.
tweeae
wachten.
Aan de K. L. M wordt voor het vervoer van
de post NederlandIndië en IndiëNederland
f 25.000 per vlucht betaald, doch voor zoovtr
de bedryfsresultaten zulks toelaten, wordt nc
afloop van het jaar een gedeelte der door het
Staatsbedrijf der Posterijen. Telegrafie en Tele
fonie betaalde vervoersvergoedlng gerestitueerd.
Over 1933 werd terugbetaald f 240.000; naar
schatting zal de restitutie over 1935 f 350.000
bedragen.
wondeplekken in de samenleving aanwees, maar
verkeerde middelen tot verbetering aangaf.
Zoowel de christelijke als de socialistische de
mocratie ging het liberale Individualisme met
zyn ongebreidelde vryheid te iyf. Maar de een
bleef daarby vasthouden aan de natuurwet,
wenschte het privaat bezit te handhaven en
nam den mensch in de wereld met al z'n on
volmaaktheden, zooals hy is, als gevolg der erf
zonde. De ander streefde naar algemeene staats
bemoeiing, het brengen van de productiemid
delen in de handen der gemeenschap en be
loofde met een nivelleeringssysteem van de
aarde een paradys te maken.
Van deze tweespalt tusschen christelijke en
socialistische democratie heeft het liberalisme
geprofiteerd. Had heel de arbeidersstand de
richtiynen van Rerum Novarum gevolgd, wy
zouden reeds een heel eind in de tweede phase
der maatschappeiyke ontwikkeling gevorderd
zyn, waarvan Wij nu nog asm het begin staan.
Tot op heden zyn door de kracht van de vak
organisatie de voordeelen behaald, welke wy bo
ven opsomden. De werkgever, die onbeperkt
heer en meester speelt over zyn onderneming en
zijn werklieden, is een onbestaanbare figuur
geworden. By het vele echter wat reeds door
de afgedwongen samenwerking van kapitaal en
arbeid bereikt is, heeft de economische wereld
crisis der laatste jaren getoond, hoeveel er nog
veranderen moet wil er weer van een geordende
samenleving gesproken kunnen worden.
Wat baten sociale voorzieningen, regeling van
arbeidsvoorwaarden, vaststelling van loonscha-1
len in onderling overleg, verkorte arbeidsdag,
beveiliging van leven en gezondheid in de werk
plaatsen, wanneer het eerste en voornaamste
nm. de arbeidsgelegenheid zelf ontbreekt?
’t Was dan ook een bittere teleurstelling de
vruchten van jarenlangen stryd, de onmisken
bare weelvaart van allen, die met hoofd en
handen alleen hun brood moesten verdienen, de
welvaart van het laatst der negentiende en het
begin der twintigste eeuw, voor een zeer groot
deel door de alles verterende crisis der laatste
jaren verloren te zien gaan.
In den grond ligt de fout hierin, dat in de
jaren van den laatsten welstand teveel werd
vergeten, dat de wortel van de liberale econo
mie nog altyd niet was aangetast. By alle
schynschoone regelingen en voorzieningen bleef
V
een controleur van den dienst te doen hebben. proces-verbaal of tuchtrechteriyke
Op het sein, dat ’s avonds verlicht wordt, staat u"
met duldeiyke letters: Halt C.C.C.D.
De besprekingen te Moskou gehouden,
tusschen de heeren E. D. van Walree, mr.
A. N. Molenaar en W. H. Rethmeier,
gedelegeerden van het comité voor
handel met Sovjet-Rusland eenerztjds
vertegenwoordigers van het Volkscommissa
riaat voor Buitenlandschen handel van de
U.S.SJt. anderzijds hebben op 19 Januari
1935 tot een voor den Russlsch-Nederiand-
schen handel bevredigend resultaat geleid.
BATAVIA 15 Febr. (Aneta). De President van
jiet Hooggerechtshof voor Ned. Indië verzocht
Aneta te willen publlceeren, dat het antwoord
door Minister CoÜjn gegeven op de vragen, door
Ir. Feber gesteld, overeenstemt met hetgeen
het Hooggerechtshof omtrent deze zaak (be
treffende zekere vragen in den Raad van Justi
tie te Semarang aan een beklaagde gesteld) aan
de Indische Regeering rapporteerde.
m v. d.
In de memorie van antwoord- aan de Eerste
Kamer, deelt de Minister van Waterstaat eJ
Interim mede, over de vlucht naar Melbourne,
dat de regeering de mate van uitbundigheid
der vreugde wegens het welslagen, bezwaarlijk
zou kunnen bepalen.
Begrijpeiyk was het. dat eene opwelling van
nationaal gevoel wegens hetgeen met een vlieg
tuig voor den gewonen dienst en op de gewoi.e
wyze gebruikt tegenover wedstriJdmachlnes Is
bereikt, ook tot uiting kwam jegens de beman
ning. Deze wist echter bescheidenheid te be
trachten en vond daarin steun by de directe.
NZ. Voorburgwal bK Spui, A dam
PLATS DU JOUR EN A LA CARTE
Aangezien nader bleek, dat dan de eerste
vliegtuigen in het gunstigste geval eerst
tegen het einde van dit jaar zouden kun
nen worden geleverd, hoewel de K. L. M
deze reeds binnenkort noodig heeft om de
diensten, welke met het aanstaande zomer
seizoen eenlge uitbreiding moeten onder
gaan, naar behooren te kunnen uitvoeren,
moest zjj besluiten tot bestelling in Noord-
Amerika, zy het dat deze bestelling we
gens de door Fokker verworven rechten
over de N.V. Nederlandsche VHegtuigen-
fabriek liep.
koopwaar zyn! Het kapitaal moet een die-
^e functie vervullen en mag daarvoor zyn
dyke belooning hebben. Maar ook de arbeid
krijge de hem waardige rol toebedeeld! Alleen
wanneer naast het indlvidueele ook het sociale
karakter van het kapitaal algemeen zal worden
erkend; wanneer de vrije concurrentie binnen
zekere perken zal worden teruggedrongen; wan
neer de economische overheersching van enke
len door wyze overheidsmaatregelen beteugeld
zal vtorden; wanneer het sociale leven naar
beroepsstanden geordend zal worden, eerst dan
is er kans op een gelukkiger samenleving met
bestendiger welvaart.
Ziehier de tweede phase van maatschappeiyke
ontwikkeling, waarnaar wy moeten streven. En
zoo bezien is de roep van den dag, de roep cm
ordening, geen utopie.
In de maand Januari hebben de Rijks-
middelen opgebracht f 31.199.530, het
geen f 1.979.636 minder is dan de ra
ming, doch f 5.645.455 meer dan de
opbrengst over Januari 1934.
De inkomsten ten bate van het Ver-
keersfonds waren f 1.710.486.
De zuivere opbrengst voor het dienst
jaar 1934 en wel over het tijdvak van 1
Januari 1934 tot en met de maand Ja
nuari 1935 bedroeg f 452.633.798, welk
bedrag f 41.113.702 beneden de ra
ming bleef.
Toen het zich liet aanzien, dut de K. L. M.
niet tydlg de beschikking zou kunnen verkrij
gen over een voldoend getal vliegtuigen van ae
.door de N. V. Nederlandsche Vllegtuigenfa-
briek ontwikkelde typen F 22 en F 36. heeft
zy minlsterieele goedkeuring verworven op het’
onvermydeiyk gebleken besluit om In hare on-
middeliyke behoefte te voorzien door aanschaf
fing van Douglas DC-2 vliegtuigen. Zy heeft
er steeds naar gestreefd de Nederlandsche In
dustrie te bevorderen en het lag dan ook aan
vankelijk in de bedoeling de benoodlgde Dou
glas DC-2 vliegtuigen door de N. V. Neder
landsche Vllegtulgenfabriek hier te lande in
licentie te laten vervaardigen.
de opvoeding van kinderen te spreken
is niet gemakkeiyk. Want er zyn twee
dingen in den mensch nl. de natuur en
de beschaving en beide moeten tot hun recht
komen. Inplaats van natuur zou men ook spon
taneïteit kunnen zeggen en Inplaats van beach a-
ving kan men regeling zeggen. En omdat een
mensch nu natuurlijk en spontaan, moet zyn
en tegeiykertyd beschaafd en geregeld, omdat
de opvoeding zoowel den natuurlijken bloei als
de regeling door verstand en wil moet bevorde
ren. daarom is het zoo moeilijk er over te spre
ken Wanneer iemand zegt, dat kinderen streng
opgevoed moeten worden, dan heeft hy geiyk.
Wanneer iemand zegt dat kinderen in vrijheid
moeten worden opgevoed eri aldus zich zelf
moeten leergn te beheerschen. dan is die mee-
ning zonder twyfel goed. Maar wanneer een
ander zegt, dat kinderen vóór alles orde moe
ten leeren. dan is dat evenzeer juist. Ook hier
is de juiste combinatie weer noodig
Zoo zyn er nog meer aan elkaar tegenge
stelde opinies, die beide telkens Juist zyn
maar die met elkaar verzoend moeten wor
den. Dinderen moeten vóór alles tot zelfstan
digheid worden opgevoed, dus zoo spoedig
mogeiyk volwassen worden. En anderzljis zal
iedereen het er over eens zyn. dat kinderen
klnderiyk moeten zyn. De zelfstandigheid,
waartoe de kinderen moeten worden opgevoed,
is een zeer geschikt onderwerp voor de toetsing
van opvoedingsmethoden. Ook hlerby echter
moet men zich voor eenzijdigheid hoeden; maar
wanneer men het woord „zelfstandigheid” goed
begrijpt, dan is werkeiyk de geheele opvoeding
samen te vatten als: aankwekten en gereed ma
ken tot zelfstandigheid.
Dit wordt vaak veel te weinig begrepen. Wel
iswaar hebben de ouders er pletzler in, wanneer
hun kind weer iets nieuws kan en weer iets
anders zelf kan doen: zichzelf aankleeden. naar
school gaan enz., maar het gebeurt nog heel
veel, dat deze zelfstandigheid in geen enkel
opzicht wordt aangetnoedigd De oorzaak Is.
dat men zich niet steeds duidelyk bewust is
waarvoor de kinderen eigeniyk zyn, en waar
voor zy dus moeten worden opgevoed.
Het schynt op het eerste gezicht onweerspre-
keiyk, dat slechts zy goede opvoeders kunnen
zyn. die weten, waarvoor zy hun kinderen wil
le». opvoeden. De ouders moeten een bepaalde
lyn volgen in de religieuze opvoeding en even
zeer in de cultureele opvoeding. Men kan den
kinderen niet den eenen dag deftige manieren
en den anderen dag werkmansmanieren by-
brer.gen Maar hoezeer ook de ouders dus moe
ten weten, waarvoor zy hun kinderen opvoe
den. toch zal het noodig zyn voor alles aan
het kind zelfstandigheid by te brengen. Wan
neer zy in elk opzicht en In alle vezelen worden
opgevoed tot b.v. een der academische beroe
pen en het biykt later ónmogelijk, zulk een
studie te voltooien, dan zal de jonge mensch de
soepelheid missen om zich aan een andere po
sitie aan te passen. Dus ook in de richting van
de opvoeding mag men niet al te streng zyn.
En dan komt wederom de waarheid naar voren,
dat de kinderen moeten worden opgevoed tot
zelfMandlgheid. zoodat zy zich in verschillende
situaties zouden kunnen redden. Dit behoort
reeds van de vroege jeugd af aangekweekt te
worden.
Zelfstandigheid verschilt niet heel veel van
zrifbeheerechlng. Iemand die zich zelf be-
heerscht. is niet iemand die altyd zwygt of een
effen gezicht trekt, maar is iemand, die niet
door hartstochten beheerscht wordt, die dus niet
door vrees en angst voor moeite, zorgen *T'
moede wordt beheerscht, die niet door rijkdom,
overmoedig wordt.' maar die steeds rich zelf
biyft. Het aankweeken van zelfbeheersching
en het bevorderen van zelfstandigheid nu heeft
ook veel met de gezondheid te maken.
De eerste regeling, die den mensch ten deel
valt, is de regeling van de voeding van den
zuigeling. Het Is een zaak van het allerhoogste
belang, dat deze voeding op geregelde tijden
geschiedt. Wanneer de kinderen zoet zyn en
niet schreeuwen, kan natuurlijk een voeding
wel eens een kwartier of een half uur verscho
ven worden f maar waar het op aan komt is,
dat de tnoeder niet gevolg geeft aan schreeu
wen of dreinen en t kind niet op aHe verschil
lende tydstlppen wordt gevoed. De baby moet
beginnen orde te leeren: dit is natuuriyk een
geweldig deftige uitdrukking; en beter zou men
kunnen zeggen, dat het kind aan een zekere
regelmaat gewend moet worden." Dit heeft
enorme voordeelen. en gelukkig zijn ook de
meeste moeders van deze voordeelen wel over
tuigd.
Wanneer 't kind in de voeding geen vasten
regel gewoon is, dan is ‘t afwennen, de overgang
van borstvoeding tot kunstvoedlg moeiiyk.
Want dan verlangt het kind op allerlei onregel
matige tyden voedsel; maar er is geen voedsel,
dat zoo onschadeiyk is als de moedermelk. Deze
Immers is vrijwel altyd en zoowel in kleine als
groote hoeveelheden goed te verteren. Maar
zoo is het met de pap en de groenten, boonen
enz. niet gesteld. Daarmee kan men niet in het
wilde weg voeden, daarmee moet integendeel
een juiste maat in acht genoenmen worden.
Tot zoover over de voeding. Nu over de ver-
biyfplaats en de omgeving. Eu zyn nog vry vele
ouders, die de wieg in de huiskamer zetten. Dit
nu moet beslist afgeraden worden. Zoolang het
kind nog niet krulpen kan, behoort het steeds
in de wieg en zoolang behoort ook de wieg
niet in de huiskamer. Een gezonde zuigeling
slaapt bulten den etenstyd en dat behoort ook
zoo. En wanneer dat zoo ie. dan floreert de
zuigeling
Nu is er zonder eenlgen twyfel verschil tus
schen de zuigelingen. Oppenheim heeft zeer
goed beschreven, waaraan men kan erkennen,
of een kind zenuwachtig van aard is of niet.
Het eerste teeken van dezen zenuwachügen
aanleg is het schrikken, als iemand de kamer
binnenkomt. Hoe moet men nu met zulk een
baby handelen, om hem aan zyn gewone omge
ving te wennen? Men moet dan den zuigeling
en de wieg zoo plaatsen, dat het kind den bin
nentredende reeds van verre kan zien aan
komen. Dan schrikt het veel minder, wordt aan
zjjn omgeving gewend, en iemand die aan zyn
omgeving aangepast is, is niet zenuwachtig.
Het is een veel verspreide meentng,- dat aë-
nuwachtlge kinderen nu eenmaal zenuwachtig
zyn en dat men daar niets aan doen kan. Dit
is een hoogst gevaariyke en heillooze opinie.
Een kind wordt niet zenuwachtig geboren,
maar wordt fijngevoelig, prikkelbaar geboren.
Dit is in 't geheel niet uitsluitend een nadeel.
Uit dergeiyke kinderen groeien vaak zeer be
gaafde menschen Maar men moet ze wel met
verstand en tact behandelen, met het doel voor
oogen. dat deze kinderen zelfbeheersching lee
ren, en dus hun gevoeligheid juist een voordeel
wordt, nJ. een scherpere opmerkingsgave, een
vlugger begrip, fijnere zintuigen, een gróoter
spontaneïteit In de uitingen. Maar wel is de
behandeling en opvoeding moeiiyker. echter
ook veel interessanter. Juist deee kinderen
hebben zonder twyfel veel rust noodig. Men
mag natuuriyk niet in het uiterste vervallen en
dezen kinderen alle prikkels onthouden, maar dtt
moet met voorrichtigheid gebeuren. Zeker is
echter, dat deze soo actieve en gevoelige kinde
ren verkeerd opgevoed worden, dus wanneer
ren verkeerd opgevoerd worden, dus wanneer
zy verwend worden, dan zyn voor allerlei
storingen en riekten veel vatbaarder dan an
dere. Zoo is vooral voor gevoelige kinderen de
opvoeding van bet grootste belang voor de ge
zondheid.
■ie vyftlg jaren of ouder te zal het uit
ervaring weten en wie jonger is
zal het van ouders of grootouders heb-
I gehoord: in de laatste helft der vorige
in het begin van deze eeuw kon er geen ver
gadering van een katholieke kiesvereenlging
M geen sociale week gehouden worden, geen
herdenkingsdag van een chrteteiyke organisa
tie worden uitgeschreven of er trad een spre
ker op. die kwam verklaren, dat de maatschap
pij door de Fransche revolutie was uiteenge
rukt; dat het daarvóór in den gildentyd toch
eoo mooi was en dat wy door christelyke po
litiek, door stands- en vakorganisatie weer een
nieuwe gordende samenleving moesten op
bouwen. En toen, nu ruim veertig Jaar gele
den, Paus Leo’s .Jterum Novarum” was ver
schenen, toen zorgden al die sprekers er voor
steeds citaten uit dien Pauseiyken Omzend
brief by de hand te hebben, om daarmee hun
betoog voor de noodzakeiykheid van terugkeer
tot den mlddeleeuwschen gildentyd te ver
kerken.
Laten wy eeriyk zyy! Zon achteraf na zestig,
wventlg jaar te menigeen geneigd glimlachend
te vragen: wat te er van al die mooie woor
den terecht gekomen? Was er by al die sprekers,
die courant- en brochure-schrijvers, die jaar na
jasr elkander opvolgden, niet heel veel napra-
terij? Wisten de meesten eigeniyk wel, wat zy
telden, wanneer zy het over de Fransche re
volutie en haar gevolgen, over den gildentyd
de noodzakeiyke sociale hervormingen en over
christelyke politiek hadden? En vooral: leurden
er niet velen met bepaalde, voor hun doel toe-
passeiyke brokstukken uit de Re rum Novarum.
ander den beroemden Omzendbrief in zyn ge-»
heel eigeniyk goed gelezen, laat staan bestu
deerd te hebben? En men te dan geneigd te
verzuchten: zie ook maar eens, wat er van
dien „terugkeer tot den gildentyd”, van die
jnaatschappeiyke hervormingen” en van die
„christelyke politiek” terecht is gekomen. Was
de groote oorlog er niet tusschen in gevallen,
we souden nog altyd in hetzelfde spoor door-
kwpen!
En in dealyn van deze redeneertng ligt dan
de tweede verzuchting: nu, in dezen tyd, heeft
teder den mond vol van „ordening”. In plaats
vaa de Rerum Novarum haalt men thans te
pas en te onpas citaten uit Quadragesimo
Anno aan; in plaats van den gildentyd uit het
verleden, droomt men thans van een corpora
tieve maatschappy en men spreekt liever
sociale orde dan van christelyke politiek!
t Is goed om deze dingen eens ronduit te
■eweu. t Is beter ze scherp geformuleerd voor
het front te brengen dan ze fluisterend onder
ons te laten rondgaan. Het gevaar van deze
heel of half uitgesproken overwegingen ligt in
te trekking. Men bedoelt er immers dit mee
aan te geven: ondanks alle mooie organisaties,
alle sociale weken, christelyke politiek en pou-
selüke encyclieken verandert er in de wereld
feiteiyk niets.
Het geld is de eenige aferkelyke macht. Uit-
eindeiyk beslissen de geldmagnaten hoe het in
de wereld zal gaan. Zy laten rustig „sociale
hervormers” en allerlei soort „volksopruiers”
hun gang gaan. Wanneer zy het voor de wa
penindustrie of wegens een overproductie noo-
dlg achten, laten zy een oorlog uitbreken. Zy
beïnvloeden de diplomaten en regeeringen; heel
de wereld is een groot marionettenspel In hun
hand. En het gaat, naar den mensch gespro-
^Ueen hun goed, die in ’t groot of klein dit
•Pel meespelen. En goed beschouwd, vaart er de
«menleving nog het beste by. Er was geen
Pootere welvaart dan in het tydperk toen, by
•en.absoluut vrjje concurrentie, de „haute fl-
briice" ongehinderd achter de sohermen aa«-de
touwtjes trok.
Deze opvatting heeft een grooten schyn van
waarheid voor zich. En toch, wie aldus rede-
notun, rijn slechte waarnemers en slechte
historiekenners. Zeker, alle propagandisten voor
ten sociale hervorming waren geen geschiedvor-
Mhers en geen sociologen, evenmin als alle
«atechismusleeraren theologen zyn. Maar het Is
onmiskenbaar, dat zich in de laatste 80 jaar
ten nieuwe sociale gfhool met een eigen tra
ditie gevormd heeft, die op de algemeene men-
tahteit van ontzaglyken invloed is geweest. Leo
XH! kon zonder overdryving in de inleiding
?»n zyn Rerum Novarum over den in de eerste
helft der negentiende eeuw ontstanen toestand
•ohryven, dat nagenoeg de geheele handel en
t bedrijfsleven In de macht van enkelen was
«komen „zoodat zeer wteinige rijken en bulten-
«woon vermogenden by na een slavenjuk aan
de groote massa der proletariërs hebben op
gelegd Welnu, dit slavenjuk hebben de arbel-
dets in en door hun organisaties, door een
«oelende machtsontplooiing en somtyds in
Wlen strijd, geleideiyk van zich afgeworpen
ter de groote oorlog uitbrak had de arbei
dende stand zich zelf in alle beschaafde landen
teh menschwaardlg bestaan verzekerd. In vele
bedryven hadden de werklieden zelfs een ue-
•eren welstand kunnen bereiken. Ook van een
deel der politieke macht hadden zy zich mees
tergemaakt en hygiëne en veiligheid in de fa-
«ieken by wettelyke maatregelen ingevoerd. De
arbeidstijd werd geregeld tot een normalen ar-
idsdag. Sociale voorzieningen werden ge trof-
wettelyke verzekeringen tegen de gevol-
«h van ziekte, ouderdom en invaliditeit wer-
d®n bevochten. En wat niet van de minste
Waarde was: hemeltergende woningtoestanden
““akten langzamerhand plaats voor geriefeiy-
ke huisvesting.
Wie zoo de ontwikkeling der maatschappy
«durende de laatste halve eeuw overziet, die
niet zeggen, dat er practisch niets veran
derd te.
klaar groote hervormingen gaan nu eenmaal
htet met sprangen; de groei te langzaam en
Weldelyk. Er wtorden bovendien vele fouten
«maakt en er zyn in die ontwikkeling hoogte-
01 laagtepunten. Dit alles te zamen geeft den
°PPervlakkigen toeschouwer den indruk, dat er
Kron<1 “er weinig verandert.
kten der voornaamste fouten te geweest het
dPteeden der soclaal-democratle, die wel de
I
t
h
