I I k
300 jaar Bootsgezellenbeurs
I
OhUbedoelt: KING
Go-Ahead Oostelijk kampioen
eerste klasse.
Pepermunt
Rekendag
RETRAITEN
STUK HOLLANDSCHE
DORPSHISTORIE
DE BERLIJNSCHE AUTO-SHOW
R.K. Universiteit
Postmuieum
RUGBY
ten vredige levensavond. Ben oude Noordduitsche visscher spint het garen, terwijl zijn vrouw de weefkunst beoefent
Oorspronkelijk karakter
gewijzigd
De zeeroovery der gevreesde Duin
kerkers was de gemeenschap
pelyke aanleiding tot
de oprichting
In „St. Petrus Canities”
te Bergen
H. M. de Koningin
Unterwasser, waar de vorstelijke personen thans verblijf houden
De bestemming der gelden
IerlandSchotland
iting van genoemde Orenpagnle 1 ben gehouden.
MAANDAG 25 FEBRUARI 1935
Het s.8. .Rita in aanbouw voor
de Kon. Shell bij de N.V. Ned.
Scheepsbouw Mij. te Amsterdam,
is Zaterdag te water gelaten
pr.
FOTOREPORTAGE
itcxm warden gavald
Gehuwde
oorspronkelijk
der
i
stel
vonden suMen
zullen mogen
niet
ge-
W1
hl
lm
De
voorn»
begroc
afkeui
te Bte
De
•la pr
ties b<
onii
woll
weel
Zak
zaai
moe
com
ter
sis-I
zulle
med»
sing»
zulle
den
of 6
seizo
geno
del 1
omva
nlng
volgt
welk»
van
de tal
Kam
in ke
gegev
welke
Wa
zoo z
mede
De
richte
king
Crisis
over
in soi
12 Maart: Mannen.
15 Maart: Gehuwde
Evenals In het verleden de beheerders van
het Fonds er naar hebben gestreefd deze nala
tenschap van onze voorvaderen zoo effectief
mogelijk te beheeren, zoo vervullen tot op den
dag van heden de tegenwoordige bestuurders
hun taak van beheer volkomen in den geest van
het historisch verleden. Ongetwijfeld mogen
wij den bestuurders van thans dezelfde woorden
in den mond leggen, welke Burgemeester Cor
nells Zijp op de vergadering van de Beurs op 28
Mei 1852 tot de zijne maakte: „dat dit kleinood
onzer vaderen ook onder de nieuwe admini
stratie moge groetten en bloefjen, opdat de tijd
genoot en nakomelingschap van de gemeente
Westwoud ook hunne pogingen ter wering van
armoede en ellecde kunne zegenen!"
Westwoud, in hun kwaliteit van beheerders
der Bootsgezellenbeurs aldaar. Het fonds blijft
in aard en strekking geheel gelijk aan het doel
der oprichting met dien verstande echter, dat
met goedkeuring van Z.Ex. den Commissaris
der Koningin, die het oppertoezicht over het
fonds heeft, alle inkomsten sinds de laatste 10
jaar worden aangewend tot ondersteuning van
armen en ouden van dagen, alsmede voor lief
dadige doeleinden en armenzorg en voor vrije
genees- en verloskundige hulp.
Het kapitaal van het Fonds is in den loop
der jaren gestegen tot f 51000.*t welk geheel
op le hypotheek belegd is. Voorts is er boven
dien een bezit van 5 H.A. landerijen.
was door de wielerclub .Rato*, hadden menige zware hindernis te overwinnen
is veel te doen geweest. De plannen ondervon
den, vooral van het machtige Amsterdam, veel
tegenstand. Het hoofdargument bleef voor Am
sterdam: te zware lasten, te groote vrijheids
beperking. Het behoeft geen nader betoog, dat
de zaak der voorgestelde assurantle-compagnle
de gemoederen der zeevaarders voortdurend
bezig hielden. Imgiers, niet alleen werden ten
gevolge der brutaliteit der kapers geldelijke
verliezen geleden, maar bovendien stonden hun
leven en vrijheid op het spel. Dat het na de
mislukking der assurantle-compagnle tot dorps-
gewjjze aaneensluiten der ..bootsgezellen” kwam,
lag ook geheel in den aard van dien tikt. Nog
in onzen tijd gelukt het altijd beter en vlotter,
een vereeniging. die onderling hulpbetoon ten
doel' stelt, plaatselijk dan landelijk of provin
ciaal tot stand te brengen
Zoo werden dan ook in 1635 in tal van plaat
sen, o.a. te Tjuidsmeer, Broek in Waterland,
Ooster en Wester Blokker en ook te Westwoud
deze beurzen opgericht.
Van 2Mterdag 9Dins
Van Dinsdag 12Vrfji
vrouwen.
Van Dinsdag 19—Vrijdag 22 Maart: Melsjes-
Congreganlsten 1725 jaar.
Van Zaterdag 23Dinsdag 26 Maart: Gehuw
de mannen.
Van Dinsdag 26—Vrijdag 29 Maart: Ongeh.
dames (middenstand).
Van Dinsdag 2Vrijdag 5 April:
vrouwen.
Van Zaterdag 6Dinsdag 9 April:
Dinsdag 9—Vrijdag 12 April: MeisjesSCongre-
ganlsten 1725 jaar.
Zaterdag 13Dinsdag 16 April: Gereserveerd.
Van Woensdag 17—Zaterdag 20 April: Hee-
ren Onderwijzers.
Van Zaterdag 20—Dinsdag 23 April: Paaach-
retraite mannen en jongemannen.
De directeur van het Nederlandsch Postmu
seum te Den Haag deelt mede, dat thans ten
toongesteld zijn de verschillende voorwerpen,
oude boeken, oude resolution e.d. ook op den
bultenlandschen postdienst betrekking hebben
de. Voorts: a. van de postaal-historische ver
zameling: de Posthervormlng van 1850; stem
pels met Jaartal; b. verschillende oude ordon
nantiën op postwagendiensten en schippers
veren, met welke laatste ook post werd ver
zonden; c. de frankeer- en postzegels van Chi
na, gespecialiseerd; d. ld. van Japan; e. fran
keer- en portzegels van Corea, Mandsjoerije,
Setchouen, Turkestan en Yunnan; f. id- van
bultenlandsche kantoren in China; g. voorstel
ling van de totstandkoming van de drukplaat
voor een der soorten Jubileumzegels 1913; h. de
van de Nederlandsche Vereeniging voor radlo-
telegrafle ten geschenke ontvangen verzameling
radio-apparaten, waaronder‘behoort de verza
meling uit de nalatenschap van den heer A.
Veder te Rotterdam, een der oprichters en vele
jaren voorzitter van genoemde vereeniging.
De verzameling is ggngevuld met apparaten
uit den Radlo-dlenst van het Staatsbedrijf der
P.T.T. om den ontwikkelingsgang van t begin
af te kunnen volgen.
Om de bestemming der bijeengebrachte gel
den na te gaan, lezen wU In het reglement van
Westwoud het volgende: deze wonden aange
wend „tot behoefte, nut, oorbaer en profijt van
de selve personen die van de vijand genoomen
zoude moogen worden." Omtrent het reglement
het volgende: Op de jaarlijksche rekening en
verantwoording van 1 Maart 1791 te Westwoud
werd ..In ernstige overweging genomen het ver
val wegens oude en vervallen en bijna onlees
bare geschriften zoo van ordinatièn als na
dere genomen Resoltlen. Waarom gesolveerd
is, „dat alle de oude en vervallen geschriften
zooveel mogelijk zou wordenovergeschre-
ven en gecorrlgeert.” wat geschiedde door den
schoolmeester Krijn Brands, die zoo veel In
zijn vermogen is hier zijn werk van gemaakt
heeft en de oude instelling woordelijk heeft na
gebootst
In verband met de reusachtige belangstelling
voor de Berlijnsche automobleltentoonstelllng
heeft men besloten den duur van de tentoon
stelling tot 3 Maart te verlengen. Er waren tos
nu toe reeds meer dan 400.000 bezoekers.
Voor 35.000 toeschouwers werd Zaterdag
Dublin een rugbylandenwedstrtjd gespeeld tus-
schen Schotland en Ierland Schotland leid»»
met rust met 5—3, doch Ierland scoorde
de pause drie maal en wou tenslotte met U-*
NIJMEGEN. Candidaats-examen rechten,
de heer H. F. M. van Hövell tot Westerflier te
Nijmegen.
Eens per jaar, voor Westwoud meestal op 1
Maart of daaromtrent werd een „Rekendag”
gehouden waarbij alle Zeevarende Personen
zullen komen om te hooren wat er voorvalt.
Te Westwoud was het niet altijd even rustig, bij
zoo’n gelegenheid. 22 Maart 1677 vangt een re
solutie aldus aan: „Alsoo bevonden wordt dat
dickmalen op de rekendag voor de bootsgezel
len buydel alhier door eenlge dwarsdrijvende
persoenen groote insolventlën en onbehoorlijk
heden worden gepleegt, welke verschejjden rejj-
sen, zijnde den 1 Maert 1677, zoo verreglng, dat
men met fatsoen, ten Conclusie van de za..k
niet en <»nde koomen ende genoegsaem deselve
ongedesldeert (onbeslist) moesten laten." Dat
In den loop der jaren steeds streng de hand
aan de voorschriften werd gehouden. blijkt wel
uit een resolutie van 22 April 1799 toen een bui
tengewone „Extra ordinaire Vergaadering" werd
gehouden van de ..Municipalltyt” (gemeente
raad) en V»x>gden. Schepenen en Bootsgezellen
voor soo verre dezelve opgekomen zijn" die af
wijzend beschikte op *t verzoek van „eennlge
bootsgesellen om eenig onderstant tot alimenta
tie uyt dese Buydel te mogen genieten.” Zij
waren nl. geen burgers van Westwoud.
Op de vergadering van Directeuren en Adm.
der beurs te Westwoud. met B. en W. en den
Raad, gehouden 11 Mei 1853, werd opgemerkt,
dat .sedert gerulmen tijd in de plaatse geene
zeelieden woonachtig zijn en de algemeene
maatschappelijke posities van de ingezetenen
niet laten veronderstellen, dat zulks na een
kort tijdsverloop gebeuren zal." dat .er geen
contribueerende of trekkende leden meer waren
of zouden komen, zoodat het fonds zeer aan
zienlijk zoude vergrooten, zonder voor de plaats
of derzelver inwoners de minste voortieelen op
Het schrift Is inderdaad zeer duidelijk. "Ja,
bij een schoolmeester was ’t in den regel wel
in goede handen, schrijfkunstenaars als zij
waren! 1 Is opmerkelijk, dat de ordonnantie
van Westwoud meerdere artikelen bevat, letter
lijk gelijk aan artikelen uit de Blokkersche or
donnantie van 1635 Onder die overeenkomstige
artt. treffen wjj weer aan: „dat de penningen
bestemt voor „vertosslng" van die geene, die
van de Duinkerkers en Biscayers worden ge
vangen en voor betalen van „montkoet
Het vermoeden ligt dan ook voor de hand,
dat van den aanvang af ook te Westwoud dit de
grondslag der beurs is geweest. Voor het geval
dat men dezen buidel niet langer noodlg mocht
hebben, voorziet het reglement eveneens, er
staat n.l. „en oversulks de penningen, die be-
worden over te schieten
worden opgebrooken nogh
eelt maar moeten In wesen blijven ten Eeuwigen
dagen. De gelden moeten op rente of wlnnlnge
gezet worden en deceive wlnnlnge zal komen
ten prof IJ te van de nooddurftlge inwonende
burgers, met Burger regt In dit voorschreven
dorp en niet daarbuiten, tot discretie en om-
deellng van den Directeur, die als dan sal wor
den gesteld.” Uit de geschriften blijkt verder
dat de overheid, de Burgemeester en de Sche
penen over 't algemeen de leldng aan zich deb
Nu het 300 jaar geleden is, dat de Instelling,
die wjj kennen onder den naam van „de Boot' -
gezellenbeurs” werd opgericht. Is het voor velen
ongetwijfeld interessant, iets te vernemen om
trent den porsprong en de verdere ontwikkeling
van deze instelling, welke op zich 'n niet onbe
langrijk stuk Hbllandsche dorpahlstorie is uit de
17e Eeuw.
De gelegenheid welke ons getxxfen weid om
kennis te nemen van de stukken betrekking
hebbende op de Bootsgezellenbeurs, die bewaard
worden in het gemeente-archief te Westwoud.
hebben wij gaarne benut om daaruit eenlge
aanteekeningen op schrift te zetten. Tevens
maakten wij gebruik van de aanteekeningen
van den heer 8. bootsman uit Amsterdam, die
in 1928 een bijdrage leverde tot de „Geschiede
nis der „Zeevarende Beurzen" In Noord-Hol-
land."
De oprichting der „Zeevarende Beurzen”
(Buidels, Fondsen) ook Bootsgezellen-beurzen
genoemd dateeren alle uit 16341635 Het ver
moeden lag voor de hand, dat aan hun oprich
ting een gemeenschappelijke aanleiding ten
grondslag heeft gelegen. Het was vooral de zee-
rooverij der beruchte en niet minder gevreesde
Duinkerkers, waarmede de zeevaarders voort
durend te kampen hadden. BU nacht en ontij
^gilden deze zeeschuimers uit. en wisten, we-
^Us onvoldoende sterkte van de gewapende
begeleiders, onze schepen bij tientallen te ver
schalken. Hierbij geraakten honderden opva
renden In de vunzige kerkers van Duinkerken
gevangen, wachtende op uitwisseling tegen in
het leven gelaten vijanden even vele Neder
landers werden ook In zee geworpen. Op deze
wijze wachtten meerdere gevangenen soms
Jaren lang op „lossingen”, die wegens de hooge
losgelden dikwijls lang op^teh liet wachten. Dit
nu is de grondslag der Tzfcevarende Beurzen"
Het was einde 1628. dat eenlge kooplieden tot
den grondslag komen „om op te stellen een
Ohenerale Compagnie van Asseurantie", te
stellen onder het toezicht van „eenlghe bewint-
hebberen" om daarin te doen „verseeckeren alle
schepen en (de) coopmanachappen uyt dese
Landen varende of (te) daer In comende.” Deze
uitgaande en binnenloopende schepen zouden
dan een premie moeten betalen, waarvoor de
Companle. met behulp der Btaten-Generaal. *n
flinke vloot zou uitrusten voor de veiligheid van
bet seeveriyter
Over de oprichting van genoemde Compagnie 1
te leveren, noch voor de nakomenlingschap.
Daarom hadden reeds de vorige directeuren ge-
wóonlijk de uitgaven opgenomen „de koeten
van het onderwijs en schoolbehoeften in de ge
meente benevens eenlge uitgaven ter tegemoet
koming aan de gemeentekas tot 1 verschaffen
van onderwijs aan kinderen van minvermogen
den en hulpbehoevenden, zoo hoogst nuttig voor
de Maatschappij in t algemeen en tot wering
van de armoede In deze plaatse in het bijzon
der.” De Heeren hebben toen besloten, bij de
jaarlijksche rekening.... In uitgaaf te bren
gen (benevens de genoemde onderwijs kasten)
de toelage van 35 jaars aan den ondermeester
Hoefnagel te Blnnenwjjzend
De Inkomsten van het fonds mochten door
dit alles niet overschreden worden. Op de ver
gadering van 20 Juni 1855 werd door de be
stuurders de wensch te kennen gegeven, dat
zij nog als extra uitgaven wilden besteden
„Twaalf honderd gulden ter goedmaking van
bijkomende en onvoorziene kosten voor het
Raadhuis der gemeente Westwoud."
Ter vergadering van 14 Jan. 1878 kreeg de
Directeur Neefjes tot wederopzegging toe per
missie vanuit dezen buidel aan de belde hoofd
onderwijzers der O.L. Scholen, de hJi. G. But
ter en J. Hoefnagels, leder een gratificatie te
mogen geven van Een Honderd Gulden 's jaars,
en tevens voor ’t onderwijs en voor de school
behoeften aan de arme kinderen dezers Ge
meente Driehonderd gulden 's jaars uit te
keeren.
Uit bovenstaande blijkt wat de fondsen de
den. nadat ze hun oorspronkelijk karakter
hadden verloren.
Tenslotte werd op 18 Febr. 1888 ten kantore
van Notaris Donker, te Benningbroek het re
glement op nieuw bij notarieele akte vastgesteld,
zulks ten verzoeke "t: Jen toenmallgen burge
meester en belue' tfFchouders der gemeente
Een spelmoment uit den interland-hockeywedstrijd België Nederland, welke
Zondag te Brussel werd gespeeld en door het Oranje-team met 1—0 werd
gewonnan
he
de;
inv
bes
