Sterrenhemel
Maart
A
1
H
Plaats dan een „Omroeper”
gezinnen
Zoekt gij betrouwbaar
Personeel?
I
Medische kroniek
JUPITER’S MANEN
ca
IQuurSterretijd
In'
I
I
i
IIIIU1II0
Australië op drift!
Onvatbaarmaking
tegen diphtherie
-
ZATERDAG 2 MAART 1935
talloozen
INHALEN
.VERBODEN
d<
(Nadruk verboden).
i
V
t
l\>4
TH. H. 8CHL1CBTING
1
c
I
1
zonderheden te onderscheiden. Er bevin
den zich evenwijdig aan den aequator lichte
en donkere banden en soms donkere vlek
ken. DU zijn waarschijnlijk alle verschijn
selen in de Jupiter-atmosfeer.
D« Bossche rechtbank vertoefde Vrijdag te Oyen, om dg plaats In oogenschouw
te nemen, weer in Mei 1934 de roofmoord op den ouden Toon Verhoeven plaats had
i
5
v
e
v
8
8
li
11
n
11
21
,T NEVELVLEK
X STERRENHOOP
Copyright Redactie „Hemel
Dampkring’’ en V.K.P.
zmaart 13 u
2J 22U.
7 APRIL 21 U
22 20U
een
wai
nat
gee
de
kat
zon
ted(
orni
del<
den
het
veel
dek
mal
Met nieuwe ree «hel» vee Leiderdorp Is
De opening werd verricht deer jhr
'ui aai nemen i< u ommin or U dor Koningin in Zuid-Holland Achter
hem de burgemeester me Leiderdorp, de hoer K. Brug
9 DUBBELSTER
o VCRANDCRLUKe 31
eevetvi
o STKRCNti
s ouMetSTen
vtBAHpenujKt sr\
♦e SUR OCR II, 2! GR.
smoenMOR orzwoKun
d
VI
h
zi
di
di
Wi
ja
ac
«o
de
ke
zo
an
ce
la
nc
gil
«cl
W€
ph
be
ha
clp
eet
tel
vai
del
vei
■Ot
hel
zou
net
org
vlet
Da nieuwste aanwinst voor de Engelsche LuchtstrijdlcracMen, de R. 10 heeft In de nabijheid van Bristol de eerste proef
vlucht gemaakt Deze machine moet een grooiere snelheid hebben dan wolk gevechtsvliegtuig ter wereld ook
De ecliptica of schijnbaren aonoweg vol.
gende. vindt men recht» van den Leeuw
het sterrenbeeld de Kreeft. Op maanvrlje
avonden U in dit sterrenbeeld reeds met
het bloote oog een lichtend wolkje zicht
baar, dat zich reeds in een tooneelkUker
ontpopt ali een prachtige open sterren-
Indien men naar een aardsche analogie zog
willen zoeken, dan moest men zich voorstellen
dat een werelddeel als Australië zich van het
magma, waarin het verankerd ligt, losmaakte
en ging drQvën op den Grooten Oceaan.
en
keel, strottenhoofd en neus zoo heftig is, dat
STERRENBEELDEN: Tot de vaste sterren,
die het eerst in de avondschemering zichtbaar
worden, behooren os. de wit, blauw en rood
flonkerende Blrius alpha van den Grooten
Hond) in het Z. en Capella (van den Wagen-
man) by het zenith. e
In het begin van Maart om 11 uur, in het
midden van Maart om 10 uur en aan het einde
van Maart o*" 8 uur ’s avonds, culmineert Re-
gulus alpha van den Leeuw).
In het midden van de maand, te 10 uur dea
avonds, loopt de Melkweg van het NNo.
naar het Z.Z.W.
2i oec au
5 JAN JU
21 2u
3 reeR.i u
20 OU.
Jupiter 1» dus in den nanacht goed
waar te nemen. Wie een kijker (een goede
tooneelkjjker is reeds voldoende) bezit, ver-
aultne niet gedurende eenlge achtereenvol
gende nachten bet spel van de grootste vier
manen waar te nemen, die de planeet om
cirkelen. Met grootere kijken zijn op de
eppervlakte van de planetenachljf vele bjj-
♦e$TEPDenit2ta»om
5TtR0efi3»«00nt0f7W»l<Kt«
et Is geen wonder dat de geneesheeren
nadat het mogelijk bleek, om een ware
onvatbaarheid voor sommige ziekten te
verwekken, ook moeite gedaan hebben om de
diphtherie eveneens op deze wijze te bestrijden
Weliswaar is de Invoering van da behandeling
met serum een groote vooruitgang gebleken,
maar toch blijft de diphtherie nog steeds een
ernstige, gevaarlijke en arglistige ziekte.
De diphtherie begint met hoofdpijn, algemeen
onwelzijn en koorts. De zetel van de ziekte is
de keel; daarom komen ook zeer spoedig keel
pijn en moeilijkheden bjj het slikken den pa
tiënt plagen. De naam diphtherie ot dlphthe-
ritis is afgeleid van het Grleksche woord diph
therie. dat vel. vlies, membraan beteekent en
deze naam Is aan die ziekte gegeven, omdat
hierbij In vol-ontwlkkelde gevallen de amande
len. de keel en soms zelfs het slijmvlies van
neus en strottenhoofd met membranen vellen
bedekt is. Dat wil zeggen, dat de Inwerking van
de dlphtherie-baciUen op deze slijmvliezen van
MAAN: 5 Maart: NM.; 12 Maart E.K.; 20
Maart VM; 27 Maart: LK
staatsschuld van t 3 milliard noodig heb
ben.
Rechts van de Kreeft bevindt zich het ster
renbeeld de Tweelingen met Castor en Pollux.
Daaronder Orlon, welk sterrenbeeld steeds
vroeger onder de Westerkim duikt. Wanneer
Orion ondergegaan is. komt diametraal er te
genover de Schorpioen op en wanneer de Schor
pioen ondergaat, komt Orion op, zoodat het
alsof zij elkander eeuwig achtervolgen.
NabU het zenith culmineert de Groote Beer,
waarin de mooie spiraalnevel Messier 81
(rechte klimming: 9u47m3; Deel.: pijn. 89” 32’)
welke zich In een kleinen kijker als een ellip
tisch wolkje voordoet.
De afstand van dit verre sterrenstelsel is
ongeveer 2 mlllloen lichtjaren; In vergelijking
tot andere splraalgevels Is dit een der naaste
buren van „ons” melkwegstelsel.
Een reisgezelschap dat 200 jaar
noodig heth om on» met de
•netheid van het licht een
boodschap te zenden
Een zeer merkwaardige oppervlakte-bjjzon-
derheld is de zoogenaamde roode vlek, een
groote ovale plek op het zuidelijk halfrond van
de planeet, 41.000 KM. lang en 14.000 KM
breed, die dikwijls opvallend rood gekleurd is.
Vele verklaringspogingen zijn opgesteld voor
dit belangwekkende verachjjnael. Hoewel men
dikwijls overhelt naar de meenlng dat dit ver
schijnsel. dat zich over de oppervlakte van Ju
piter beweegt, van vulkantechen oorsprong
is. blijft het raadsel van de roode vlek nog
steeds een onopgeloste puzzle.
ZON: De tUdsvereffenlng bedraagt:
1 Maart: 12m42s; 6 Maart: llmils;
Maart: 10m2as: 18 Maart: 4- 9m06s:
Maart: 7m30s; 36 Maart: 6m08s: 31 MrL:
4m36s.
Deze bedragen geven, opgeteld bi) den waren
tijd (aangewezen door een zonnewijzer), den
middelbaren tijd (aangewezen door een uur
werk). De declinatie van de Zon neemt toe van
8 0 tot 4°I. Hierdoor neemt de rnlddag-
hciegte der Zon toe van 30*0 tot 42”1 en haar
dagboog van lOuMtn tot 12u34m (voor 32” N Br
Op 21 Maart begint de lente; de Zon treedt dan
in het teeken Ram Aries), of ..lentepunt"
Door het verschijnsel der precessie bevindt het
teeken Artes zich In het sterrenbeeld de Vis-
schen.
<//X
Het schitterende sterrenbeeld de Leeuw over
spant een groot vak van den zuidelijken hemel
en levert een majestueus schouwspel op. De
verbeeldingrijke geest der Grieken heeft in dit
sterrenbeeld den Leeuw gezien, die door Her
cules In de Nemelache wouden gedood werd.
Regulus is een dubbelster; haar licht heeft
ongeveer 50 Jaren noodig om ons te bereiken.
Een der fraaiste dubbelsterren van den he
mel is de ster gamma van den Leeuw (gamma
Leonia), grootten 2m8 en 3ra8: spectrum K;
afstand der componenten 4”); het licht van
gamma Leonis heeft ISO jaren noodig om tot
ons te komen.
de bovenlaag In een wit of geelachtig vel ver
anderd wordt, dus eigenlijk afsterft. Het Is dus
met een gewoon beslag, zooals men dit zoo vaak
op de tong ziet, maar het is een versterf van
de oppervlakkige laag van deze slijmvliezen,
waaronder dan ook de diepere weefsels even
eens, hoewel in mindere mate, zijn aangedaan
De diphtherie is dus In de eerste plaats een
keelaandoening en deze geeft dan ook de ge
wone bezwaren van een keelontsteking. BIJ elke
keelontsteking vraagt de arts zich dan ook af,
of er misschien diphtherie achter schuilt, maar
bijna steeds is een enkele Inspectie In staat, om
het oordeel vast te stellen. De zeg bijna steeds,
want er zijn ook gevallen, waarin men twijfelt;
dan strijkt de arts met een watje op een staaf
je lets van de keel of van de amandelen en
zendt dit op naar een laboratorium, waar dit
afstrljksel dan op diphtherie-baclllen wordt
onderzocht.
Er zjjn ook zulke milde gevallen van diph
therie, die Inderdaad niet meer verschijnselen
geven dan een gewone angina of keelontsteking,
maar in den regel geeft de dlphthertsche keel
ontsteking ’n algemeenen en vrij hevlgen ziekte
toestand; de pols wordt snel, de patiënt voelt
zich zeer zwak, is lusteloos; eten doet hjj niet
meer, maar vaak braakt hij en aan alles Is te
zien, dat het gansche lichaam ernstig ziek is.
Reeds dfc plaatselijke verschijnselen, nJ. In keel,
neus en strottenhoofd kunnen zeer ernstige ge
volgen hebben. Vooral wanneer de membra
nen, dus de diphtherische ontsteking zich
voordoet op het strottenhoofd, dreigt er een
groot gevaar en wel het verstlkklngsgevaar. De
slijmvliezen zwellen op, de membranen vullen
de keetepleet op en de patiënt kan geen lucht
meer krijgen. Daartegen zijn twee chirurgische
Ingrepen mogelijk. De eene, minder gebruike
lijke. is de intubatle: bet inbrengen van een
slang door den mond en de keel naar de groote
luchtwegen, waardoor het ademen weer moge-
lijk wordt. De tweede Ingreep is de ag. tracheo
tomie, d.wx. het maken van een snede in den
hals, onder den adamsappel en het inbrskrgen
door dese snede van een gebogen buis, Deze
buis wordt dan zoo bevestigd, dat hij nrft er
uit kan vallen en ook niet in de keei kan echie-
hoop: de Krib ot Praeaepe. Deze groep
sterren, die geeamenlUk op reis zijn door
de wereldruimte, zijn zoo ver verwijderd,
dat het licht (met een snelheid van 300 000
KM. per seconde) 200 jaren noodig heeft
om ons een boodschap van dit reisgezel
schap over te brengen. Een sneltrein, die
zich met een vaart van 120 KJd. per uur
dag en nacht zou voortspoeden, zou na 30
mlllloen jaren de Krib bereiken. Indien
ilen om de 10.000 K.M. een cent als ..mijl
paal" zou neerleggen, dan zou men daar
toe vijf-zesde van onee geconsolideerde
HET ZODIACALE LICHT te aan den avond
hemel goed zichtbaar (helling van 60° op den
hort'on). Aan den morgenhemel te het, wegens
de geringe helling van de ecliptica op den ho
rizon, niet waar te nemen.
PLANETENMercurius bereikt op 15
Maart zjjn grootste westelijke elongatle. De pla
neet te dan ochtendster, doch komt te kort voor
de Zon op om waargenomen te kunnen worden.
Venus te in de avondschemering zichtbaar.
In het begin van Maart gaat 3 uren, aan het
einde der maand bijna 3 uren na de Zon on
der. Haar helderheid bedraagt 3m4.
Mars beweegt zich terugloopend in de
Maagd. In het begin van Maart komt hij om
ruim half tien 's avonds op en aan het einde
van de maand om zeven uur avonds Mars
te dus bijna den geheelen nacht zichtbaar. Zjjn
helderheid neemt toe van Om4 tot Iml.
De planeet te goed geschikt voor de waarne
ming en, ook voor kleine kijkers, een aardig
object.
Jupiter beweegt zich in de Weegschaal,
aanvankelijk tot 10 Maart, rechtloopend, na
dien datum terugloopend Aan het begin van
Maart komt de planeet om ongeveer half één
des nachts op. aan het einde van Maart om
half elf ’s avonds.
ten. Deze twee operaties hebben
menschen het leven gered.
Deze operaties zijn in de meeste gevallen on-
noodlg gemaakt door de serumbehandeling. Men
maakt een paard ziek aan diphtherie; na eeni-
gen tijd worden er In het bloed van bet paard
stoffen gevormd, die in staat zijn om de diph-
therle-verglften onwerkzaam te maken. De
vergiften heeten toxlnen; de daar tegen wer
kende stoffen heeten anti-toxlnen. Men neemt
bloed van zulk een paard af. iaat het stollen,
laat de bloedkoek bezinken en spuit de bloed
wel of serum bij den diphtherie-patlënt In. Dit
heeft de genezingskansen van de diphtherie
enorm verbeterd. Terwijl er vroeger In sommige
epidemieën wel veertig van de honderd lijders
stierven, te thans de sterfte maar zelden boo
ger dan tien ten honderd.
Toch te men met dit resultaat nog niet te
vreden. Want de gevaren van, de diphtherie
zjjn door de serumbehandeling wel zeer ver
minderd, maar nog lang niet geheel geweken.
Het te niet alleen het acute stadium van de
diphtheritis. dat deze ziekte gevreesd maakt,
maar vooral ook de naziekten. Daar ts in de
eerste plaats de acute hartzwakte, die bU de
diphtherie voorkomt en zeer gevaarlijk is, maar
ook nog al eens de duurzame hart»andoening.
waardoor sommigen die diphtherie gehad heb
ben, later niet meer tot groote lichamelijke
Inspanning in staat zijn.
Verder zijn ook de verlammingen gevreesd,
die na diphtherie optreden. Deze "erlammingen
zijn van tweeërlei aard. Vooreerst de verlam
mingen van de spieren, die voor het slikken
dienen; de zenuwen, die deze spieren innervee-
ren. verloopen In de buurt van de keel en van
daar dat zij aan de vergiftiging door het dlph-
therle-gif bijzonder onderhevig zijn. Maar deze
verlamming kan zich uitbeelden tot de zenu
wen, die voor de ademhaling dienen. Inderdaad
te in sommige epidemieën de helft van het
aantal sterfgevallen te wijten aan deze verlam
mingen. De tweede soort verlammingen treedt
meestal eerst weken lang na, zes weken na het
uitbreken van de diphtherie op en deze verlam
ming tast vooral de beenen aan. Vaak te deze
aannoenlng langdurig en slechte door nauw
keurige en voortgezette behandeling te genezen.
Om al deze redenen zjjn de pogingen om
menschen onvatbaar te maken voor diphtherie,
seer belangrijk. De methode gelijkt sprekend op
de vaccinatie tegen pokken. Men brengt bU het
kind want de diphtherie is in verreweg de
meeste gevallen een kinderziekte verzwakt
diphtherie-gif In; daardoor wordt het kind niet
ziek, maar daardoor worden wel In het lichaam
141. antl-stoffen, antl-toxinen verwekt; en wan
neer nu het kind door diphtherie besmet wordt,
dan zijn de anti-toxlnen In het lichaam aan
wezig, die er voor zorgen, dat de ziekte geen
vasten voet kan vatten.
De onvatbaarmaking te nog slechte op be
trekkelijk kleine schaal uitgevoerd. Het gevolg
te, dat de meeste kinderen nog wel vatbaar ztjn;
wanneer er diphtherie optreedt, loopen dus ook
de geïmmuniseerde kinderen een. ztf het veel
kleiner gevaar. Maar wanneer de onvatbaarma
king op grooter schaal wordt doorgevoerd, dan
te bet nauwelijks te betwijfelen, dat bet resul
taat procentegewtyze en absoluut nog veel beter
zal zijn. De onvatbaarmaking geeft slechte een
enkele maal tot klachten aanleiding; dan zjjn
deze klachten nog van korten duur en een blij
vende schade te er nog nooit van gezien. Men
kan dus de onvatbaarmaking tegen diphtherie
met een gerust hart aanbevelen.
Saturnus en Uranus staan te dicht
bU de Zon otn waargenomen te kunnen worden.
Neptunus bevindt zich terugloopend in
den Leeuw en Is zichtbaar als een sterretje
van de 8ste grootte. 4 Maart is de planeet in
oppositie
INHALEN
k VERBODEN
B sar Ji* LorJ
f staat (roode raad,
F haler auto rooj
rechter auto s wart)
mogea motorr^-
tuigea eilander
aiet tnlialen 1
FOTOREPORTAGE
