H
lintbebouwing
Tegengaan
van
CALPUINAL
Nieuwe geest in nieuwe vormen
Auto tegen boom
Revolversmokkel
VERKOUDHEID
voorkomen en generen met
LANDBOUW-CRISISFONDS
INVOER UIT BELGIË
HONIG'S BOUILLONBLOKJES thans 6 voor IOcL
HET WETSONTWERP- I klaarde.
VERWORPEN
I
1
ZATERDAG 9 MAART 1935
IDEEËN
Oplichting door Bank
TWEEDE KAMER
Ontwerp van Kon. Besluit
d,
'.B.
EERSTE KAMER
De aangehouden Pool
Plan tot dooden stond vast
Schadevergoeding dient
beter geregeld
Geen wijziging van de
Ambtenarenwet
KONINGIN-MOEDER
HERDACHT
Bedrijfsraad voor de
schilders
,Jn ieder geval moeten de produc
tiekosten door den steun
gedekt worden”
Ernstige bezwaren tegen het voor
gestelde inzake uitwegen op
Rykswegen
TABLETTEN
NATUURLIJK KALKPRODUCT
Toewyzingstermynen vastgesteld
voor gecontingenteerde
artikelen
Aan de gevolgen overleden
FRIESCHE VLAG
.-« Si
4
De bestuurder gedood
De vloerbedek-
FABRIEKJ
Den Haag, 8 Maart 1935.
LIBRA.
ontwerp
ver-
Willekeur
de antt-
CONDENS
De werkzaamheden aan den rijksweg AmsterdamSassenheim-
king voor de brug wordt per treintje aangevoerd
Hij wenscht dat er in de agrarische poli
tiek meer lijn kome en bepleit in dit verband het
garandeeren van een grondprijs gedurende drie
Jaar, omdat de boeren er dan vanzelf toe over
gaan graslanden te scheuren met als gevolg
de gewenschte beperking van de zuivelproductle.
Naar de „Volkskrant" verneemt, ligt het in
het voornemen van den Minister van Sociale
Zaken de totstandkoming te bevorderen van
een bedrUfsraad voor bet schildersbedrijf.
De minister kan nu bezwaarlijk eraan ont
komen, dat de Indruk wordt gewekt, dat hij
zich losgemaakt heeft van een toelichting, welke
indertijd bij de Kamer den doorslag gaf, toen
HU blüft van oordeel, dat die politiek moet
bewezen worden en dat zoowel de landbouw als
de Industrie moeten worden gericht op een an
der doel.
Dat de distributie der producten klacht van
den antl-revolutlonnalr VAN DEN HeuvEL
De eerste stelde vast, dat de landbouw
steun geen duurte in bet leven In Nederland
veroorzaakt en wees dan ook Iedere beknib
beling op dien steun af.
Dat zü. door nadruk te leggen op dit in de
Tweede Kamer te weinig tot zün recht gekomen
punt, nog eens getuigd heeft van den wensch
dat Nederland een rechtsstaat blijft, waar de
burger zUn recht niet verliest tegenover de
Overheid, ia een pluim on haar heéd.
-33
-30
-30
il tie
He-
De
do
he
sen
sr-
>e-
ult
ser
BÜ
an
do
en
de
n-
de
ck
na
BB
B-
n
k.
te
eds
IV.
m-
en-
I.O.
een
lUk
det
sto
1US
len
ten
jen
let
BH
Sta-
noe-
bet
■gen-
i ge-
on-
tdaiz
it UI
opts,
lall
een
neen
pan
ver-
hiel
ten-
zlia
i dt
i dt
jdeo
«dn-
lUea
iden
|en-
tocb
i te
ook
een
Naar wü vernemen, is het personeel van de
vroegere hofhouding te Den Haag van wülen
H. M. de Koningin-Moeder voornemens Woens
dag 30 Maart as.. den datum van het overlijden
van Hare Majesteit, een krans neer te leggen
In het koor van de Nieuwe Kerk te Delft.
By inval van politie blijken alle
verantwoordelijke personen in
hei buitenland te zyn
Men keurde af, dat hier niet een behoor
lijk beroep op een onafhankelijke rechter
lijke autoriteit was opgenomen tot het krij
gen van een vergoeding van de schade,
welke het verbod van uitweg tengevolge
heeft.
In de maand December hebben wij gewag
gesnee kt van het In beslagnamen van een partij
revolvers, scherpe patronen en sigarettenpapier
te Tienhoven en te Zuilen. Dadelijk was toen
al gebleken dat zoowel de vuurwapenen, de
.cherpe patronen en bet sigarettenpapier van
smokkel afkomstig waren. Bü onderzoek Meek
men hier te doen te hebben met een wijdvertak
te bende, die vuurwapenen etc. in de provincie
Utrecht In den handel bracht
Een boomkweeker uit Maarmeveen werd kort
daarop aangehouden. HU werd verdacht de han
delaar te zijn.
Gisterenmiddag ie deae affaire voer het kan
tongerecht te Utrecht behandeld en Ie v. d. W.
uit Msarmrveen tot driehonderd gulden boete
suht. drie maanden veroordeeld.
Dr. ColUn erkende trouwens zelf, dat de tot
nogtoe op grond van het RUkswegenreglement
tegen uitwegen op Rükswegen genomen maat
regelen weinig elegant te noemen zUn
Dr. COLUN. die al begon met te kennen te
geven, dat beter een minister ad interim dit
ontwerp kon zien verwerpen dan dat een nieu
we bewindsman met zoo n desillusie zijn loop
baan inzette, heeft bü zün verdediging gepoogd
er het beste van te maken.
Ook voor dr. Colün’s waarschuwing, dat
bU verwerping de lintbebouwing voortgang
sou vinden in versneld tempo, ging de Eer
ste Kamer niet op zü. ZU nam Hükbaar
en terecht de mogelUkheld aan, dat een
ontwerp, hetwelk een principieel betere re
geling van de schadevergoeding brengt. bü
goeden wil der Regeering binnen korten ter
mijn mogelUk te
De heer VAN POLL betoogde In een econo
misch betoog van breedere strekking, dat de
landbouwsteun eigenlUk niet past in 'de alge-
meene economische politiek der regeering. welke
gericht is op aanpassing aan een lager peil
De Haagsche politie heeft VrUdagmorgen on
der leiding van commissaris Paré een inval
gedaan bU de Hollandsche bankinstelling voor
het intermediaire credletbedrüf, de ..Interbank’
te Den Haag.
Deze inval
verschillende
hoofdzakelUk
te veel kost is misschien waar, maar de Indus
trie kan niet zooals in andere landen, de men-
schen, die In de distributie hun bestaan vinden,
opnemen.
En schakelde men hen uit. zfRhouden toch In
leder geval uit het volksinkomen moeten wor
den onderhouden.
De verlaging der vaste lasten, een regeling
van het executie-wezen. een pachtwet. blUven
nog altUd desiderata van de Kamer.
Over dit onderwerp is o.a. gesproken door de
christelUk-historische afgevaardigden BAKKER
en LOVINK. den soclaal-democraat HIEM8TRA.
de vrUzlnnig-democraten EBELS en 8CHILT-
HUI8.
De Staatkundig -Gereformeerde Ds KERSTEN
herhaalde voor de zooveelste maal zün klaag
lied over de vrUheldsbeperklng. welke voor de
boeren het gevolg is van de regeeringsmaat-
regelen.
De liberaal Dr. BIEREMA weerlegde, dat deze
maatregelen de oorzaak zouden zün van het
terugloopen van de bedrijvigheid in de Neder-
landsche havens. Deze is veeleer te wüten asm
de handelspolitiek van het buitenland, welke
ons land nu eenmaal dwong tot maatregeler
van tegenweer.
Merkwaardig is. dat ook deze liberale afge
vaardigde de voorkeur geeft aan compenseeren-
de invoerrechten en monopolle-heffingen aan
de grens.
WU komen de volgende week op al deze
vraagstukken nog in den breede terug
In ieder geval moet de steun dusdanig
zUn, dat daardoor de productiekosten wor
den gedekt.
In die productiekosten zitten ook de vaste
lasten.
Wel kunnen maatregelen worden getrof
fen, dat pacht- en hypotheekrente op een
matig peil komen.
„Men moet", aldus de heer Van Voorst tot
Voorst, „het agrarische bedrijfsleven zooveel
mogelUk zün vrUheid laten behouden en voor
al niet zUn heil zoeken in de ingewikkelde cri
sisregelingen.”
Geljjk reeds gemeld, heeft de Tweede
Kamer inderdaad het amendement aange
nomen, hetwelk de Katholieke afgevaardigde
Suring verleden week op een ontwerpje tot
wijziging der Ambtenarenwet indkende. om
overeenkomstig de indertijd door minister
de Wilde zelf te kennen gegeven bedoeling
duidelijk in die wet vaat te leggen, dat
de Kroon slechte dan in salarisregelingen
van provincie* en gemeenten ingrijpt, in
dien zich daarin excensen voordoen.
WU kunnen over wat allemaal over den land
bouw en den landbouwsteun is opgehaald, be
knoptheid betrachten, omdat Minister Steen
berghes antwoord een betere gelegenheid ge
ven zal om in een meer geordend overzicht op
de verschillende vraagstukken terug te komen
Van Katholieke zUde is gesprok?n door Ba
ron VAN VOORST TOT VOORST en den
heer VAN POLL.
HU stond als Minister van Koloniën, die over
een waterstaatsaangelegenheid den strijd moet
aanbinden met geroutineerde Juristen, uiter
aard voor een vreemde taak. ZUn Juridische ar
gumentatie overtuigde niet en zün belofte, dat
van de gewraakte bevoegdheid natuurlUk niet
riicksiehtslos zou worden gebruik gemaakt,
braeht evenmin bekeeringen. Men had in dit
laatste, gegeven de nogal autocratische hebbe
lijkheden van de hoogere waterstaatsautoritel-
ten, blUkbaar zeer weinig fiducie.
Vrijdagmiddag te omstreeks drie uur is een
personenauto, bestuurd door den 36-Jarigen
handelsreiziger J. Swlnkels uit Haarlem, ver
tegenwoordiger van de firma Agan te Den Haag,
op den Rijksweg onder de gemeente Echt tegen
een langs den weg «taanden boom gereden.
De bestuurder was vrijwel op slag dood. De
wagen werd geheel vernield.
Het ongeluk gebeurde, toen de heer 8., die in
de richting Sittard reed, voor een anderen wagen
wilde ultwUken.
Het stoffelUk overschot van het slachtoffer
is naar het ziekenhuis te Echt vervoerd. Dokter
StUns uit Echt was spoedig na het gebeurde
aanwezig.
De heer 8. was gehuwd en vader van twee
Jeugdige kinderen.
Ook prof. KRANENBURG en de liberaal mr.
KNOTTENBELT bestreden het ontwerp, al
wilde de eerste over zün bezwaren tenslotte
wel heenstappen. De eenige, die voor het ont
werp opkwam, was de soclaal-democraat dr.
Polak, wiens mindere waardeering voor den
particulieren eigendom natuurlUk een woordje
meesprak en wiens taaie <en bewonderens-
waardige) strijd voor het behoud van het na
tuurschoon in lintbebouwing überhaupt een te
vernietigen object ziet, al werd die lintbebou
wing hier tot zün spUt dan alleen aangepakt
uit hoofde van een verkeersbelang
EAvV k wan ïo nainwi t.M
DER N.V. AMS1E8OAMSCHE C H1 NI N E F A 88 IE K
Zeer in den breede en met tentoonspreiding
van scherp juridisch vernuft hebben
revolutlonnalr Mr. BRIëT, de ChrlstelUk-
Historische afgevaardigde Mr. VAN DER HOE
VEN en vooral de katholieke Jurist Jhr. MI
CHIELS VAN KESSENICH deZfc regeling be
streden.
Mr. Michiels van Kessenich haalde een voor
beeld aan van een voor bouwgrond gekocht
perceel aan den RUksweg SittardRoermond,
dat want Waterstaat weigerde totnogtoe den
uitweg op RUkswegen reeds op grond van het
RUkswegenreglement vrijwel waardeloos ge
worden was. Mr. van der Hoeven vergeleek de
uitstekende regeling bü onteigening in het
algemeen belang bü deze zeer gebrekkige re.
gellng van een „99 pCt. onteigening" in het
verkeersbelang en wees de voorgestelde oplos
sing omtrent de mogelUkheld eener „tegemoet
koming” af als rechtspraak door een belang
hebbende zelf. Want er was weliswaar beroep
op de Kroon en de afdeeling „Geschillen van
Bestuur” van den Raad van State zou dus
worden Ingeschakeld, maar ultelndelUk was
toch weer de beslissing bü het Departement.
Zoo ziet de Katholieke afgevaardigde 1 ook
veel liever dan het thans gevolgde systeem van
blnnenlandache heffing' invoerrechten en mono-
poüehefflngen aan de grens.
Het betreffende ontwerp-koninklük besluit
bepaalt het aantal leden en plaatsvervangend?
leden Man den bedrUfsraad op 12. Gelet op ar
tikel 3. derde lid. der BedrUfsradenwet, worden
door den Minister als vakvereenigingen van
werkgevers en van arbeiders, die aan de sa
menstelling van den bedrUfsraad kunnen deel
nemen. aangewezen:
De frauduleuze handelingen schUnen over een
vrij groot bedrag te loopen. Een der klachten
uit het buitenland spreekt n.l. over een bedrag
'Un 300.000 Fransche frs. Het aantal binnen
gekomen klachten Is zeer groot.
BU het onderzoek van de politie bleek dat
de beheerder van de „bank", een Dultscher, de
vlucht naar het buitenland had genomen. Ook
de directie, bestaande uit buitenlanders, ver
toeft in het buitenland, zoodat geen arrestaties
konden worden verricht.
Naar wü vernemen zal de reeds gerulmen tyc
in ons land verblijf houdende Poolsehe com
munist die Donderdagmiddag *n geladen revol
ver heeft gericht op den hoofdredacteur van
het dagblad ..Het Volk”, tot wiens werkvertrek
htj voor een bespreking was toegelaten, wegens
bedreiging tot moord ter beschikking van de
Justitie worden gesteld Op den gearresteerde
is een brief gevonden, welke tot titel droeg
Waarom Ik Ankeramlt doodde".
Het schrijven is in beslag genomen.
De 78-Jarige A J. KrUger, die Dinsdag op den
Monsteracheweg te Poeldük door een auto werd
aangereden en ernstig verwond, is aan de ge
volgen overleden.
de Bond van Nederl. Schilderspatroons;
de Nederl. RK Bond van Schilderspatroons
St. Lucas;
de Nederl Bond van ChristelUke Schilders
patroons;
de Friesche Schlldersvereenlging
de Nederl. Schildersgezellen bond;
de Nederl. R.K. Bouwvakarbeidorsbond 8t.
Joseph; t
de Neder! ChristelUke Bouwarbeidersbond
onder bepaling, dat de le, 3e, 5e, «e en Te
organisatie elk twee leden, de 3e en 4e organi
satie elk één lid. met hun plaatsvervangers,
kunnen benoemen.
De RK. Bouwvakarbeldersbond heeft als lid
van den bedrUfsraad aangewezen Th. de Brou
wer en A. J. M. Gommers en als plaatsvervan
gend lid A. L. Vollaerts en L. Voorham
der beroe-nde Fnesche melk,
op speciale wipe bereid. Dat is
het geheim der kwaliteit van
GECONCENTRElRDE
KOFFIEMELK
FRIESLAND - LEEUWARDEN
De begrootlng van het Landbouw Crisis
fonds dreigde weer alle records op het gebied
van spraaklust te overtreffen. Gisteren waren
reeds drie afgevaardigden aan het woord, van
daag roerden er dertien de meest diverse on
derwerpen In de bontste dooreenmengellng aan,
en, naar wU hoorden, moeten er nog wel tien
op komst zUn de volgende week.
Men verzoekt ons mede te deelen, dat tei.
behoeve van importeurs van gecontingenteerde
artikelen uit België de verdragsperiode ten aan
zien van België van 1 Februari 1935 tot 1 Fe
bruari 1936 zal worden onderverdeeld in toe
wUzingstermUnen.
De eerste toewjjzlngstennun is vastgesteld
voor het tUdvak van 1 Februari tot 1 Juli 1935.
de tweede voor het tUdvak van 1 Juli tot 1 No
vember 1935 en de derde van 1 November 1935
tot 1 Februari 1936
48 voorstanders stonden tegenover 42 tegen
standers. De laatste groep bestond uit 6 Katho
lieken, de antl-revolutionnairen. de ChristelUk-
Hlstorischen, de liberalen, de Staatkundlg-
gereformeerden. den Hervormd-gereformeerde
ds. Lingbeek en mr. Westerman van Nationaal
Herstel.
Het zeer verdienstelUk betoog van den heer
Michiels van Kessenich is later nog eens on
derstreept door diens partUgenoot Jhr. VAN
BASSE VAN Y8SELT, die eveneens van wille
keur sprak en de gelegenheid aangreep, om
nog eens te klagen over het steeds nog maar
ultblüven van een behoorlUk administratieve
rechtspraak. In 1901 kwam hU met de illusie,
dat deze materie geregeld zou worden, in de
Tweede Kamer. En in 1935 ligt het ontwerp-
Loeff nog steeds vergeeld tusschen de Kamer
stukken.
Een uitnemende en door Dr. ColUn zelf als
.keer- scherpzinnig" gekenschetste rede heeft
zooals gezegd, Jhr. Michiels van Kessenich ge.
houden. Met een van groote kennis onzer wet
geving getuigend betoog heeft hU aangetoond,
dat de rechteloosheid van de rechthebbenden
op gronden langs Rükswegen. de exorbitante
macht van den Minister In de regeling der
schade, het op losse schroeven zetten van
rechtszekerheid en rechtsgelUkheld, geheel In
strUd was met de oplossing, welke In tal van
andere wetten terzake van vergoeding der door
Overheidsmaatregelen veroorzaakte schade la
neergelegd. Zelfs bU de Woningwet, welke een
recht op schadevergoeding niet kent, Is de
jurisprudentie met KoninklUke Besluiten
werd het toegelicht dusdanig, dat de ge
meente, die op grond dezer wet en in het alge
meen belang schade aan particuliere belangen
toebrengt, tot vergoeding dier schade gehouden
is.
DEN HAAG, 8 Maart 1935.
De Eerste Kamer heeft, wat sinds
haar Voorloopig Verslag niet on
waarschijnlijk was, met niet min
der dan 26 tegen 9 stemmen het
ontwerp afgewezen, dat in het be
lang van het snelverkeer bepalingen
tegen lintbebouwing in het leven
wilde roepen.
Alleen de zeven aanwezige leden der sociaal
democratische fractie en twee vrUzlnnig-
democraten, Prof, van Embden en de heer
Otten, verklaarden zich vóór het ontwerp. De
voorzitter der vrijzinnig-democratische fractie,
Prof. Kranenburg, had bU het debat beswaren
geopperd, sou echter niettemin vóórstemmen,
maar moesF wegens professorale plichten de
vergadering vóór de stemming verlaten. En de
vierde vrüzlnnlg-democraat. Mr. Sllngenberg.
voegde zich bü het Katholiek—antl-revolutlon
nalr—ChristelUk-Hlstorisch—Liberaal blok, dat
lleke
I kernvorming van, uitmuntende katholieken, prin
cipieel In woord en daad, licht gevend door een
voorbeeldig leven. ZU moeten het zout worden
der nieuwe maatschappU. In welk beroep of op
welken post ook, hetzü leiding gevend of ge
hoorzamend, hun omgeving moet zich altijd en
In alles aan hen kunnen spiegelen. Zooals de
eerste christenen in het Romelnsche rijk, zoo
moeten zü de apostelen der nieuwe heldensche
wereld zün.
Onlangs schreef een katholiek werkgever in
een Roomsche krant, dat de samenleving
eerst opnieuw gekerstend moest worden en
daarna kon er over ordening worden gedacht:
dat had ook Plus XI in Q. A. gezegd! Geen
wonder, dat de liberale bladen deze uiting gretig
overnamen. Maar ze is onjuist. De Paus zegt:
hervorm de maatschappU; breng orde In deze
door het individualisme verscheurde samen
leving. Maar zorg, dat ge buiten uw sociale or
ganisaties tevens een kader vormt van honderd
procent christenen, van leeke-apostelen, die den
handel, de industrie, den landbouw, de ambte
narij, heel de samenleving doordeesemen met
den christelüken geest. Zóó alleen zullen wü niet
enkel een nieuwe orde maken, maar een nieuwe,
gekerstende samenleving doen opgroelen die de
herleefde tradities van rechtvaardigheid en naas
tenliefde zal overdragen van geslacht op ge
slacht.
is geschied op grond van
klachten, welke de politie,
uit het buitenland, hebben
bereikt over termünspeculatles, premie-affaires
e.d., waarbü oplichting zou zün gepleegd. Voor
deze zaken werden gelden uit het buitenland
naar hier overgemaakt en dan was men
zUn geld kwüt. want onderpand bestond er niet
en gelden waren er. naar bü het onderzoek
bleek, ook niet aanwezig.
et overgroote deel der menschheld, tot
welke levensbeschouwing het ook be
hoort, is het hierover wel eens, dat het
maatschappelük raderwerk in het achter ons
liggende tüdperk hopeloos Is vastgeloopen en
dat de voornaamste schuld daarvan op reke
ning van de uitwassen der vrüe concurrentie
en van de economische dictatuur geschreven
moet warden.
Zoekend en tastend wordt nu uitgezien naar
een nieuwen weg voor een betere toekomst, t Is
begrüpelük 1° landen, waar de oorlog van
1914/1918 een groote desorganisatie teweeg
bracht, waar een economische chaos dreigde,
zooals in Italië en Dultschland, uit heftige
worstelingen tusschen de bevolkingsgroepen een
boven drijvende partü naar de macht greep en
niet alleen politiek, maar ook maatschappe
lük orde op zaken trachtte te stellen. Elders
echter, waar de meeningsverschillen In het volk
zelf minder groot waren en het staatshuishou-
den minder wanordelük, bleef men het van
boven af ingrijpen en ordenen argwanend be-
küken, tot de economische inzinking van vUf J
jaren geleden ook daar tot het overwegen of
Invoeren van maatregelen tot ordening van het
bedrüfsleven voerde. Ordenen is nu het slag
woord van onzen tüd!
Reeds in 1931 wüdde Plus XI In zün en
cycliek Quadragesimo Anno aandacht aan de
vraag, op welke wüze er aan het maatschap
pelük leven nieuwe vormen zouden te geven
zün. En hü wees naar de publlekrechtelüke
organisaties, welke hier en daar tot stand kwa
men of waarnaar althans gestreefd werd. On
miskenbaar heeft de Paus hlerbü het oog ge
had op de corporatieve ordening, zooals deze In
Italië inmiddels is tot stand gekomen, maar
welke in zün encycliek op een belangrijk punt bovenbedoelde
niet gevolgd wordt. In deae ordening worden rieele zaken zullen behandeld
allen, die in een bepaald beroep werkzaam zün, publlekrechtelüke bedrüfsorganen menschen
Voor cement is momenteel slechts de eerste
toewüzingstermün bekend <1 Februari tot 1
Juli 1935)
De Belgische contingenten zullen in bet al
gemeen worden verdeeld In de volgende ver
houding: Gedurende" den eersten termün de
helft, gedurenden den 2en en 3en termün
ieder een kwart. Deze zullen door het Crisis-
Invoerbureau worden verdeeld onder de impor
teurs. aan de hand van hun basisjaren, onder
aftrek van een percentage voor benoodigde bü-
zondere toewüzingen. waarde-, gewichtscorrec-
ties enz.
De toewüzingen voor den eersten termün sul
len met bekwamen spoed geleidelUk worden
verzonden.
Teneinde de importeurs in staat te stellen
hun toewüzingen te beoordeelen, kaa men zich
wenden tot de Kamers van Koophandel, welke
hierover Inlichtingen zullen kunnen verstrek
ken.
Voor de contingenten van linoleum, kunst-
züden garens, papier en steenkolen, worden toe-
wüzlngen verstrekt tot het einde der betrokken
contlngenteeringsperlode. Over de contingen-
teering van sierplanten zal een nadere regeling
worden bekend gemaakt.
op grond
welke de
buitenland. 1
MINISTER DE WILDE heeft na dit
votum schorsing van de beraadsla
gingen gevraagd en verkregen. En
het gevolg zal nu wel zjjn. dat het
(overigens niet erg belangrijke) ont
werp wordt ingetrokken.
Niet tegen maatregelen terzake van Untbe.
bouwing op zichzelf richtte zich het verzet. Dr.
POLAK, de sociaal-democratische natuurbe
schermer, die overigens vóórstemde, wilde zelfs
verder gaan. En elgenlük alleen de katholieke
afgevaardigde Mr. MICHIELS VAN KESSE
NICH opperde tegen de strekking van het ont.
werp bezwaar, omdat het motief, de vergroo-
tlng van de veiligheid van het verkeer, hem
een Illusie voorkwam. Zelf geregeld met zün
auto op den weg, is hü namelük van oordeel,
dat het eenige gevolg zal zün opvoering van
de snelheid In die mate, dat zü weer opnieuw
tegen het randje van de veiligheid aankomt.
Niet dus tegen de voornaamste strekking
ging de oppositie van het meerendeel der se
natoren. Zü concentreerde zich om het artikel,
dat het hebben van een uitweg op een RUks
weg bindt aan het bon voulolr van den Minis
ter van Waterstaat, en om de daarop volgende
bepaling, dat dezelfde Minister, Indien hü voor
ontheffing van het verbod tot het hebben van
zulk een uitweg geen aanleiding ziet, uitmaakt,
of aan den gedupeerden eigenaar van den aan
den RUksweg grensenden grond al of niet eene
„tegemoetkoming” behoort te worden gegeven.
werklledenorganlsaties van eenzelfde vak of be
roep wordt een raad of lichaam gevormd, dat
als werkelük echt staatsorgaan en staatsinstel
ling het oppertoezicht uitoefent over de orga
nisatie zelf en waar het gemeenschappelüke be
langen betreft, overeenstemming tusschen belde
bewerkt. Werkstaking is verboden; Indien de
partüen het geschil niet kunnen bUleggen, komt
het gezag tusschenbelde.”
Het ligt echter voor de hand, dat bü het be
schouwen van een dergelüke maatschappelüke
ordening bü vele» aanstonds vrees zal opkomen,
dat de staat het vrüe Initiatief zal dooddruk-
I ken en niet de eenige plaats zal innemen, welke
hem toekomt, n.m. het aanvullen, wat ont
breekt en steunen, wat langs natuurlüken weg
een gezonden wasdom heeft bereikt. Niet min
der groot te de vrees, dat het voorgestelde
systeem van corporaties en beroepschappen
met eigen officieel erkende rechtspraak, tot hin-
derlüke bureaucratie zal leiden, het bedrüfsleven
zal verlammen en misschien wel In de handen
van Streber een middel zal worden tot het be
reiken van politieke doeleinden.
Deze gevaren zün Inderdaad niet denkbeeldig.
De middeleeuwsche gilden, natuurlUk gegroeid
en ruimschoots passend In het raam van hun
tüd, zün aan menschelüke fouten bezweken. Dit
is nu eenmaal het lot van alle menschen werk
hoe volmaakt het In theorie ook wezen moge,
bü verkeerd gebruik, bü valsche toepassing,
wordt het een verderf In plaats van een zegen.
Ook In Q. A. wordt -dit gevaar even aange
raakt en het te teekenend voor de wüsheid van
dezen Paus, dat hü de afweer niet zoekt In een
zoo volmaakt mogelüke organisatie van de be-“
roepsstanden alleen, maar ook in kernvorming
daarbuiten, t Is Immers duldelük. dat In de
-J corporaties hoofdzakelijk maXe-
worden en dat in
i - --van
vereenlgd in één corporatie, ln één „beroep- aIle gezindten zullen moeten samenwerken Na-
schap”. In tegenstelling met onze bestaande tuurlük zal bet succes van de nieuwe maat-
vakvereenlglngen. zün van zulk een corporatie schappelijke ordening voor een groot deel af-
allen lid, die op eenlgerlel wüze ln dat bedrijf hangen van den geest, waarmee van hoog tot
of beroep werkzaam zün; dus: werkgevers en laag het gemeenschappelüke doel wordt nage-
werknemers, ondergeschikte en leiding gevende streefd. Maar de practük van alle eeuwen heeft
personen vormen één en dezelfde corporatie. het bewezen, dat de mensch ln zün dagelüksche
Hierdoor zün de klassetegenstellingen uitge- beslommeringen zich zoo gemakkelUk aan het
schakeld; stakingen mogen niet meer voorko- materialisme overgeeft en door egoïsme laat
men: een leder werkt aan eenzelfde doel. Deze lelden. Daarom wijst de Paus naar de katho-
beroepschappen ontleenen de bevoegdheden om Ueke actie, naar het leekenapostolaat heen:
eigen zaken te regelen, niet zooals de fascis
tische leer dat voorschrijft aan den staat,
maar aan de natuurlüke orde. De eenlingen zün
onmachtig gebleken om n goed functlonneeren-
de samenleving te waarborgen. De corporaties
hebben derhalve het recht, om onderling regelen
vast te stellen, welke de bedrüfsorde verzeke
ren. De staat heeft hier slechts een aanvullende
taak: hü moet nagaan, of deze regelen niet
strüdlg zün met het algemeen belang; hü moet
het publlekrechtelUk karakter der organisaties
erkennen en de bestuurders steunen bü de hand
having der getroffen regelen tegenover onwil-
ligen of overtreders.Dat op den duur uit een
dusdanig georganiseerde samenleving een ge
heel andere regeeringsvorm groeit het sociale
parlement in Italië ligt voor de hand. De
sociaal-economlsche belangen spelen nu een
maal een overwegend groote rol ln het men-
schelük leven. Wanneer deze uit de politieke
sfeer zün gelicht; wanneer deze door de be-
drUfsgenooten zelf, onder toezicht van den staat,
worden behartigd, dan krimpt het eigenlUke po
litieke parlement sterk ln en kan men naast de
„sociale kamer” volstaan met eenige beginsel
vaste en knappe juristen, onderwüsspeclalltelten
en flnancleele deskundigen in een volksvertegen
woordiging samen te brengen. Pius XI ziet zelfs
bü een aldus hervormde maatschappU de zoo
hlnderlüke partyzucht uit het politieke leven
en dus ook uit het parlement verdwünen en de
regeering van een land werkelük uitvoeren wat
wü van een hoog gezag moeten eteeben, nm.
het betrachten der rechtvaardigheid, het be
schermen van het algemeen belang, het gebie- I
den als opperste rechter.
Bü een boven aangegeven organisatie van I
beroepsstanden verdwünt de misstand, dien wü
een vorigen keer als een der ergste fouten van I
onze hedendaagsche samenleving signaleerden,
dat nJ. de arbeid wordt beschouwd als koopwaar. I
In de beroepsstanden zullen patroons en ar
beiders, booger en lager personeel, gezamenlük
streven naar het voortbrengen van een zoo
goed mogelUk product tegen een redelüken prijs.
Het hedendaagsche verschünsel van een ar
beidsmarkt, die gelük te aan een strüdveld, zal
verdwünen, een kampplaats waar de eene par
tü de werkkracht zoo goedkoop mogelUk tracht
te koopen teneinde het rendement van het ka
pitaal zoo groot mogelUk te doen zün en de
andere partü haar gedwongen medewerking aan
de productie zoo duur mogelUk tracht te ver-
koopen. Deze verderfelüke tegenstelling zal bü
een organisatie naar beroepsstanden verdwünen,
„beroepsstanden zooals Q. A. zegt waar-
bü de menschen niet worden Ingedeeld naar de
positie, welke zü op de arbeidsmarkt Innemen,
maar naar de verschillende functies, welke zü.
leder voor zich, In de maatschappU vervullen.”
Het tweede groote nut van deze organisatie
is, dat ln den bovenbouw heel het bedrüfsleven
samenwerkt aan het wezlUn van het geheele
volk. Ieder georganiseerd beroep toch werkt op
de eerste plaats aan de voortbrenging en dtetri-
bueering van de goederen, welke tot zün bedrijf
behooren en rfegelt de voorwaarden van den
daarvoor benoodlgden arbeid. Zoo zorgen alle
beroepsstanden tezamen, en leder voor zün deel,
voor de gezamenlüke behoeftebevrediging. Op
vele punten nu zullen de beroepsstanden elkaar
raken en ook sullen zü gemeenschappelüke bo-
langen hebben. Door samenspreklng en samen
werking der verschillende besturen ln een top-
organisatie zullen zoowel de algemeene beroeps-
belangen als die der productie en der dlstrlbu-
tie behartigd kunnen worden en zal er zóó In
derdaad sprake kunnen zün van verzorging van
het algemeen welzün. I
In Quadrageslmo Anno te zulk een toporga- i
nlsatle met offlcieele bevoegdheid zelfs gedacht
als onmisbaar sluitstuk van heel de nieuwe
maatschappelüke ordening, waar de Paus
•chrüft: „Uit afgevaardigden van patroons- en i
zü zich neerlegde bü deze centralisatie van
macht bü de Kroon.
i -
