van
De legende van den Roompot
en Westerschouwen
80.
Zoekt gij betrouwbaar
Personeel?
Plaats dan een „Omroeper”
gezinnen
voor
BOEK EN BLAD
Geen autobelasting
HOE DE NAAM IS
ONTSTAAN
2500 foto’® per seconde
De vloek van den
meerman
Een byzondere vangst, welke de
blijdschap der Westerschou-
wers opwekte, doch hun
ongeluk werd
De .Gaai', da eerste van de serie door de K.L.M. bestelde Douglas machines maakte Woensda
boven Schiphol verschillende proefvluchten. Gereed voor den start
Volendam in actie tijdens de Emmabloem-collecte welke Woensdag te
Rotterdam werd gehouden
DONDERDAG 11 APRIL 1935
r
I
Palmpaschen in de straten van den
Bosch
De oude Korenmolen te Schoort, welke met ondergang wordt bedreigd en voor welks
behoud zich een comité van actie heeft gevormd
massale
NIEUWE UITGAVEN
Verschenen zün:
FOTOREPORTAGE
t
Sir John Simon. Engelsch minister van Buh
tenlandsche Zaken bij zijn vertrek van het
vliegveld Hendon naer de Stresa-conlerentle
De spoorwegdirectie te Johannesburg heeft
een camera in gebruik genomen, welke van
Engelsch fabrikaat is en niet minder dan 2500
foto’s per seconde kan leveren. Deze buiten
gewone camera wordt gebruikt om onderzoe
kingen te verrichten op de treinen, zooals b.v.
bij onderzoek naar het stampen en stooten der
matograaf. Het toestel kan zelfs één duizendste
seconde aangeven.
Wanneer de camera op haar snelst werkt,
verbruikt zij twintig meter film per seconde.
De camera zal het eerst worden gebruikt voor
opnamen van de reactie der koppelplaten als
de trein over bruggen vliegt en de riranting der
wielen bij den start. Ook de invloed op de vee-
ren, wanneer de trein zwaar geladen is, zal fo
tografisch worden opgenomen. De films met
deze camera gemaakt, zullen uitsluitend voor
deskundigen en genoodigden worden vertoond.
ze vlsschersplaats, onder bet uitroepen dezer
onheilspellende woorden:
„Westerschouwen! Westerschouwen!
Deze date zal j' eens berouwen.
Dat gij genomen hebt mijn vrouwe,
Westerschouwen zal vergaan!
Alleen de toren zal blijven staan".
1
1
1
J
1
l
l
Bjj den aanvang van het belastingjaar heeft
de Joego-Slavische minister van Financiën be
kend gemaakt, dat de automobielen in Joego
slavië voortaan vrijgesteld zullen zijn van be
lasting.
Men hoopt dat de derving van inkomsten,
die hierdoor ontstaat, goedgemaakt zal worden
door een vermeerderd verbruik van automobie
len en de automatische toename van het ver
bruik van benzine, die belast blijft.
De prachtige 8t. Lievenmonster, de
steenklomp uit Zierikzee. die den omtrek over
land en water uren ver beheerschte, teekende
zich in de verte tegen den hemel af. Er heersch-
te een blijde stemming. Geen wonder, want de
vangst was uitstekend, de Roompot gaf een deel
van zijn Inhoud, die blijde aan boord werd ge
haald.
En zoo is het geschied. De haven dezer plaats
verzandde. De onheilspellende woorden gingen
in vervulling. Verondersteld wordt, dat er ver
band bestaat tusschen deze legende en bet wa
pen van het eiland Schouwen, waarop een meer,
man en een meerminne, op het water zwem
mende, elkaar de hand reikten. Zoo ging dan
Westerschouwen ten onder. De bevolking ver
minderde snel; alleen de toren stond nog langen
tijd alleen, als een toonbeeld van gevallen
grootheid.
„DE KRIS DES DOODS", door
M. van der Hilst Uitg.Ven
nootschap „Veritas” Amster
dam.
Een rotnan, die zich afspeelt in de Haagsche
soclety-kringen, meer speciaal in den kring van
een Indische familie en waarvan de titel reeds
wijst op den aard van het verhaal. Natuurlijk
is bet een griezel-verhaal, waarin we lezen
hoe een geheim Indisch genootschap wraak
uitoefent op iemand, wiens vader indertijd op
Java de „schennende” hand had durven uit
steken naar de Kris des Doods, die als een
heilig wapen in een tempel bewaard werd. Het
is de wraak der Shoeta's, die den man een
boodschap van het onheil, dat hem zal over
komen, zendt in den vorm van een Indische
kris in een kistje. Later wordt hij in Parijs
bijna vermoord. Door de sensatie, die om het
geval heenspeelt, is het verhaal, dat natuurlijk
aan groote mate van onwaarschijnlijkheid
HJdt, als grappig te beschouwen.
Goedkoope amusements-lectuur.
lilllllllliiiiluiii^
Maar plotseling klonk er verwondering uit tal
rijke monden, want terwijl eenige visschers hun
netten ophaalden, bevond zich daarin een zee
meermin. die daarin verward was geraakt.
Zooals wij weten, was een zeemeermin vol
gens het bijgeloof een tweedeelig wezen. Het
bovenlijf was een vrouw, het onderdeel eindigde
in een staart van een vlsch. Een gejuich ging
op! Zoo iets had men nog nooit in den Room
pot gevangen. Dat was eens een bijzondere
vangst, waarvan men in Westerschouwen zou
opzien. Meermalen had men daar ook van een
zeemeermin gehoord, doch de meeste Wester-
schouwers hadden haar nog nooit gezien, zoodat
men nu in staat zou zijn, deze met eigen oogen
te aanschouwen. De bijzondere vangst werd
binnen boord gehaald, men voer van den Room
pot weg en hield op de haven van Westerschou
wen aan. Maar wat was dat? Daar spatte plot
seling naast de boot het water op en daar dook
een meerman op. Hij volgde de boot en smeek
te de visschers toch zijn vrouw aan hem terug
te geven en vrij te laten. Maar de visschers wei
gerden! De zeemeermin moest in triomph mee
gevoerd worden. De meerman volgde het schip
en drong meer en dringender op vrijlating aan.
Eindelijk werd de haven van Westerschouwen
bereikt. Voor de laatste maal smeekte de meer,
man. om aan zijn verzoek te voldoen, maar de
visschers bespotten hem. En de meerman zag,
dat alles te vergeefs was. greep een handvol zee
wier en zand, richtte zich op en vervloekte de-
en der fraaiste gezichten, die den bezoe
ker» van het eiland Schouwen steeds meer
bekoren, is het mooie uitzicht dat men
vanaf den Zuldzootn van het eiland heeft over
den Roompot. Nog verhevener is dit, wanneer
men alles vanaf het plateau der Zlerikzeesche
Lievenmonster gade slaat en er ook nog de stad
Zierikzee. die als een ultgestêlde blokkendoos
onder aan haar voet ligt, mede kan aanschou
wen. Als men over deze wijde watervlakte tuurt,
komt een weemoedig gevoel in onze ziel op. Im
mers ligt daar in deze plas niet een vruchtbare
landstreek verzonken? Staken daar vroeger de
fraaie parochiekerken niet trots haar torens
naar boven? Wij wenschen iets over den Room
pot te vertellen. En dan allereerst over dezen
naam. Meermalen vroeg ik aan Noord-Bevelan-
ders: ..Hoe komt dit water aan dien naam?"
En steeds kreeg ik het antwoord: „Schouwen
en Noord-Beveland lagen zoo dicht bij elkaar,
dat de bewoners der beide eilanden elkaar een
Nieuw Frans Leesboek door P. B. Benjert
en dr. J. J. B. Elzinga (tweede deel) uitgave
J. B. Wolters, Groningen, waarvan het ver”
schijnen gestimuleerd werd door het succes
van het eerste deel. Evenals voor het eerste
deel is de leerstof ontleend aan verschillende
milieus, hetgeen de uitbreiding van den woor
denschat ten goede komt. Bovendien worden
de prozastukken afgewisseld door enkele een
voudige gedichten en een kort tooneelstukje.
Aan het slot zün weer een twaalftal Fransche
liedjes opgenomen, waarvoor de muziek ge-
onmnoneerri werd door den heer E. Swaluw ta
IN HET RODE NOORDEN, door
dr. H. B. Wlardi Beekman
Uitg.: N.V. de Arbeiderspers
Amsterdam.
Een reportage van een reis naar Denemarken
en Skandinavië, bezien door een roeden bril,
en wat erger is. zeer eenzijdig bezien. Het is
voor menschen die hier de gevolgen der .Aan
passing” aan den lijve ondervinden, natuurlijk
erg opwekkend om te hooren dat in de sociaal
democratisch geregeerde staten de crisis be
streden wordt met geweldige werkverschaf-
flngsplannen en uitbreiding der sociale voor
zieningen en loonsverhoogingen. Maar het zou
toch ook interessant zijn een blik te slaan op
de budgetten, waaruit dat alles gefinancierd
moet worden, en iets meer te vernemen van
de belastingen, die er tegenover moeten staan.
Ook zou de billijkheid elschen, dat den lezers
duidelijk uiteen gezet werd dat de positie der
Skandlnavlsche landen in de wereldverhoudlng
een geheel andere is dan die van ons land.
Nu dit alles eenvoudig verzwegen wordt,
kunnen we deze brochure slechts quallficeeren
De naamoorsprong is nu wel helder voor
onze welwillende lezers. Langzamerhand verviel
woeste horden verdedigen. Immers, zoo deze
ellenden in hun handen waren, konden de Ro
meinen den toevoer van koren uit Brittanje ge
heel afsnijden, wat later ook inderdaad is Vóór
gekomen. Zoo kwam t dus. dat op Behouwen
altijd *n sterke bezetting te vinden was, die na
tuurlijk ook haar deel van het aangevoerde
graan ontving. Die bezetting had haar hoofd
kwartier op de Haamstede met Burgh (t), even
als de Walchersche op den Domburg. Uit den
Roompot liepen aan weerskanten wateren tot
kort bij deze hoofdkwartieren, waarin dan de
schepen veilig konden liggen.
Het waren dus reeden, en naar deze belde
reeden kregen beide Serooskerken, oorspronke
lijk genoemd Rodcherken op Redekerken, hun
naam. De Romeinen bleven echter niet lang
in het ongestoorde alleenbezlt dezer streken.
Uit Germanië kwamen woeste volkstammen, die
den Romeinen zooveel afbreuk deden, als zjj
maar konden. Dezen streden met kracht en
vaak met succes tegen de half wilde Germa
nen, die zü Franken noemden. Frank is het
zelfde als wrang, wild, woest, vermetel, onstui
mig, dapper (en niet vrij, zooals men dikwijls
meent) Zij konden echter, omdat zij niet meer
overweldigend sterk waren als voorheen, niet
beletten, dat de Franken zich onder hen ves
tigden, tenzij ten koste van eeüwigdurenden
strijd. Bü gelegenheid van zulk een oorlog was
op Schouwen aangeland de Romeinsche veld
heer Posthumus of Posthumius, in 225. Zijn
opdracht luidde om wel den Scheldemond voor
de Romeinsche vloten open te houden, maar
ook om de Franken, zoo mogelijk, met eenige
verschoonlng te behandelen. Posthumus wist
deze taak zoo meesterlijk te volbrengen, dat de
Franken hem eerden en lief kregen. Maar ge
noeg hierover.
Westerschouwers, benevens visschers uit andere
Zeeuwsche plaatsen, die kabeljauw en alles
wat de zee verder opbracht, poogden machtig
te worden.
„DE ELECTRISCHE UITRUS
TING VAN DE AUTO”, door
W J. C. Eikendal Uitg.: N.V.
Uitgeverij „Kosmos” Am
sterdam.
MeiMg autobezitter, die met het mechanisme
van zjjn auto terdege op de hoogte is, zou
gaarne ook yan het electrisch gedeelte van zijn
wagen wel wét meer willen weten, maar heeft
tjjd noch lust om er een diepgaande studie
van te maken. Voor een juiste behandeling en
verzorging is zulks ook niet noodig. waar het
bij opsporen en verhelpen van kleine storin
gen meer om practjjk dan om theorie gaat.
Zulk een boekje voor de practük hebben we
hier, geen studieboek voor den vakman, maar
een leidraad voor den leek, intusschen toch
nog tot een omvang van 234 bladzijden met
niet minder dan 186 illustraties uitgedijd.
9
/V:
Nu Engeland Dultschland ten tweeden
male gevoelig gekwetst heeft, doet het wel
curieus aan nog de beschouwingen te lezen,
die Hans Brecht eenigen tijd geleden heeft ge
wijd aan de verhouding tusschen .Englawd
und das Drltte Reich". (Uitg. Steuben-Verlag.
Berlin) waarin hij reeds met vreugde een ken
tering constateert in de politiek van den Lei
der jegens Albion den trouweloose. naar
wiens gunst het vorige Dultschland vergeef»
heeft gestreefd.
berg. De inwoners van Schouwen en Noord-
Beveland gingen er vaak heen om op deze
uitspanning te genieten. Zij lag vlak bü de
streek van Westerschouwen. Ziedaar weer een
naam van een plaats, die in vroeger eeuwen in
grooten bloei verkeerde, maar thans in den
Roompot is verzonken. Ook deze plaats be
hoorde «tot die plaatsen, die een goede reede
en haven bezaten, welke door de scheepslieden
gaarne werd gezocht, wat wel hieruit blijkt, dat
deze plaats bijzondere voorrechten genoot. Zoo
had zij een bijzonder privilegie van Engeland
benevens van Noorwegen en Limburg. Maar
eveneens bij Veere en Arnemuiden, verzandde
ook hier in de 16e eeuw de eens zoo
diepe haven. En zooals dit vaak gaat men
denke aan het Vrouwezand bü Stavoren
wilde men ook van deze verzanding een ver
klaring geven, die nog steeds door een groot
deel der Zeeuwen wordt aanvaard, t Was op
een fraalen zomerdag in de 15e eeuw. Wüd
strekten de Zeeuwsche wateren zich uit en
de blauwe hemel was vol blüde wolken, die
vluchtige, spelende schaduwen wierpen over
het groenachtige water. Aan het begin van
den Roompot lag een groot aantal schepen en
het was een lust voor de oogen al die botters
te zien. Het waren allemaal Veerenaars en
voorraad en daarom lieten zü uit Brittanje
schepen met koren komen. Deze vloten liepen
den mond van de Ooster-Schelde, den welbe
kenden Roompot (Romanorum Portus, dJ. ha
ven der Romeinen) binnen en ontscheepten
hun lading geheel of ten deele te Reimerswale
(Romanorum Valium, dl. sterkte der Romei
nen). Schouwen en Walcheren ter weerszijden
van den Roompot gelegen, moesten den Ingang
van dit vaarwater tegen het geweld van allerlei
Amsterdam.
Eerst les en, dan rekenen door L. J. Allaart
en A. v. d. Wijden uitgave J. B. Wolters.
Groningen, een zestigtal vraagstukken voor
voorbereidend hooger- en middelbaar onder
wijs, zevende leerjaren en laagste klassen van
U. L. O.-scholen, waarbü van den leerling ge-
elscht wordt het zelfstandig opsporen en orde
nen der gegevens van sommen en de verwer
king daarvan.
Du groots bloemententoonstelling te Bos
koop Is Woensdag door den directeur-
genereel van den Landbouw, Ir. Alph Roe-
broek, officieel geopend
De Konlng en do Koningin van België woonden In het Palais
des Beaux Arts te Brussel de opvoering van Pellens on
Méllsande b|j. De vorstelijke bezoekers la de hal van bot
gebouw
pot room gaven.” Dit Is echter in zooverre waar,
dat Schouwen en Noord-Beveland wel zeer dicht
bü elkaar lagen, doch de naam is van anderen
oorsprong. Trouwens dit zou wel een zeer sim
pele verklaring zün, die de wetenschappelüke
wereld niet zou bevredigen. Neen wij moeten
dieper terug, naar de jeugd van dit schoone
eiland
wu zullen niet afdalen tot de alleroudste tij
den. toen hier Kelten verblijf hielden, omdat
alles wat omtrent hen te zeggen zou zijn, niet
alleen op Schouwen betrekking heeft, maar in
t algemeen op heel ons land. Wü beginnen dus
maar met het verblüf der Romeinen op dit
eiland. Schouwen was evenals Walcheren voor
de Romeinen uit krijgskundig oogpunt een
streek van groot gewicht. De Romeinsche le
gers toch vonden in de door hen veroverde
MON DIPL6ME-DE CORRES-
PONDANCE COMMERCIALS
par Y. Dubosq et D. H. van
Dam 194 blz. Zutphen
W. J. Thieme 4 de.
Ten gebrulke van de candidaten op de
examens in ha^delscorrespondentle en van de
leerlingen der hoogere klassen op de Handel
scholen en de H.BB.-A.. schreven beide boven
genoemde leeraren dit leerboek. Het bevat een
schat van wetenswaardigheden: veel gebruikte
zinswendingen, vooral die met da voor Neder
landers over het algemeen zoo moeilijke sub-
jonctlf, canditlonnel en futur, een aantal veel
gebruikte termen op handelsgebied, en verder
opgaven, thema's en vertalingen. Deze zün alle
met veel zorg gekoaen uit de handelswereld
van den laatsten tijd en bestrijken een veel
zijdig gebied. Een aantal examen-opgaven van
Fransche Handelscorrespondentle, benevens een
lijst van de meest gebruikelijke afkortingen
completeeren het typografisch ook goed ver
zorgde werk, dat den studeerenden in Fran
sche Handelscorrespondentle zeker van veel
nut aal zün.