ONS BLAO
Z. H. EXC. MGR
Een edel en goed mensch
DE INTERNUNTIATUUR NA HET
HERSTEL DER HIËRARCHIE
SCHIOPPA OVERLEDEN
i M
f
*x
E
L
ws
Zeer vele moeilijkheden
overwonnen
MGR. BELGRADO EN DE
Achttien Internuntii
Droeve plechtigheid
„KNOOP" VAN 1848
Zijn missie was: de verhouding tusschen den H. Stoel
en Nederland tot een hartelijke verstand
houding te verinnigen
ea
ai
r
I
I
iil
De huiskapel tn de Pauselijke
Jnternunt latuur
Gouverneur Renard en zyn meC-
gezellen begraven
Na 133 jaren werd in 1853 het
vice-euperioraat der zending
opgeheven
f 2,-
f 2.85
Hedenmorgen 9 uur is Z. H.
Exc. Mgr. Lorenzo Schioppa,
Pausel. Internuntius, te Gra*
venhage overleden.
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pag. één 55 cp.regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek Telefoonnummer 4330
VEREENIGDE KATHOLIEKE P£RS DINSDAG 23 APRIL 1935
1
i
I
sr
i
in den ge-
hy daarvan
De PausellJke Internuntiatuur te
's-Gravenhage
Mgr Belgrado diende du» zyn beklag In, eerst
by minister Van Sonsbeeck en later by diens
opvolger, minister Van Zuylen van Nyevelt. Om
op alles voorbereid te zUn, vroeg hy 'sPausen
Secretaris van Staat, Kardinaal Antonelli, ver
lof om, wanneer het daar tyd voor was. een
vertrouwelUke mededeeling te mogen doen.
Wat Mgr. Belgrado gevreesd had. gebeurde.
Er werden hem scherpe verwijten gemaakt dat
h|j de regeering niet officieel op de hoogte ge
steld had. HU verdedigde zich niet, selfs niet
toen de Secretaris van Staat hem daartoe aan-
Het was Mgr. Lorenzo Schioppa die door
de Btaats-Secretarie uitgekozen werd om
waardig, maar ook voorzichtig, de paden
te betreden welke Mgr. Orsenigo had ge
baand.
en ten tweede kon de Internuntius zich in dese
ook niet officieel verbinden, daar zulks ver-
moedeiyk niet strookte met de algeheele vrij
heid van den H Stoel om de Kerk in Neder
land te organiseeren, terwijl er misschien selfs
een mogelUkheld in besloten lag van het uit
lokken der zoozeer gevreesde regeeringsinmen-
ging.
onlngin over-
InlUk Incident
UT
Om dezen knoop te ontwarren, of liever door
te hakken, zond bet Vatlcaan een der scherp
zinnigste en meest-succesrüke diplomaten die
den H. Stoel in ons land vertegenwoordigd
hebben, naar Den Haag: Mgr. Oarlo Belgrado.
Dese Internuntius stond nog aan het begin van
zijn loopbaan. HU miste selfs de blsschoppeiyke
waardigheid en had den rang van Protonotartus
Apostollcuz.
PARIJS, 30 April. (Reuter) Heden heeft in
tegenwoordigheid van de meeste ministers, ceni-
ge gesanten en tal van andere hoogwaardig-
heidsbekleeders te ParU» de uitvaart plaats ge
had van den gouvemeur-generaal van Pransch
equatoriaal Afrika, Renard, sUn vouw, mevr.
RenardKalker, en hun vUf metgezellen, die
inoertyd bU het vliegtuig-ongeluk in den Bel-
sette, en geleidelijk luwde de storm van goedgteeben Congo om het leven zijn gekomen.
Aan de echerpainnlgheld en den tact van
oen Cappadni, den eersten Internuntius In
dat korten tüd na zijn aankomst in Nederland
een armzalige parlementaire manoeuvre welke
niet alleen uiterst grievend was voor het ka
tholieke deel van ons volk, maar ook zeer
schadelijk voor het land, daan een koloniale
mogendheid niet zonder meer afstand mag
doen van den ..luisterpost” welke een gezant
schap b- den H. Stoel is, den Nederlandschen
dlplomatieken vertegenwoordiger by het Vatl
caan terugliep. Ook al riep de H. Stoel den
Internuntius hierop niet naar Rome terug, de
verhouding was toch schever dan te voren.
Mgr. Schioppa heeft op een wijze, den Vatl-
caanschen diplomaat waardig, alle moellUkheden
moedig getrotseerd. Katholiek Nederland heeft
hem leeren liefhebben als een vromen priester,
terwijl het nlet-katholieke deel der bevolking
in hem den voorzichtigen, schranderen politicus
hoogacht. Als vertegenwoordiger van den Paus
wooonde hjj alle groote kerkeiyke demonstraties
als Katholiekendagen. Mlsslefeesten en Con
gressen bU; toonde hij voortdurend een groote
belangstelling voor het geloofsleven in ons land;
stelde hU zich persoonlijk op de hoogte door on
telbare bezoeken aan allerlei instellingen van
onderwijs en weldadigheid, aan kloosters en
kerken. Als diplomaat maakte hy zich vele
vrienden, was hjj een gul gastheer, wist hy
overal te imponeeren met zUn waardige gestalte
en voor zich in te nemen met zUn vriendeiyke
persoonlijkheid. Vele leden van het corps diplo
matique te Den Haag hebben zyn foto op hun
bureau staan. De recepties welke hy jaariyks
gaf ter gelegenheid van ’s Pausen Kronings
feest behoorden tot de drukst bezochte.
Het zou tot 1911 duren voor de Nuntius te
Brussel, Mgr. Tacci PorcelU, tot Internuntius
te Den Haag werd benoemd. Onder zUn be
stuur werd de Apostolische Prefectuur van Su
matra en later die der Kleine Boen da-eilanden
opgericht. Mgr. Achille Locatelll en daarna
Mgr. Bebast.lano Nicotra volgden hem op.
het Koninkrijk der Nederlanden, paarde hU
de wilskracht en den onvermoeibaren ijver
van diens opvolger, Antonucci, wiens krach
tig optreden van zoo beslissenden Invloed
was geweest op het Nederlandsen Katholi
cisme. Het was in 1848 dat Mgr. Belgrado
den Konlng »Un geloofsbrieven overhan
digde. Toen hU 14 December 1855 afscheid
nam, was de Kerkelljke Hiërarchie her
steld en Waren selfs de meeste daaruit
voortvloeiende moeilijkheden (gmfégelrf
Het was in het jaar 1848 dat de
herziening der Grondwet van het
Koninkrijk der Nederlanden tot
stand kwam. De scheiding tuaschen
Kerk en Staat werd daardoor een
feit. Uitdrukkelijk echter was Be
paald dat alle bestaande verdragen
en overeenkomsten van kracht ble
ven. En zoo ontstond de paradoxale
toestand dat de vrijheid der Katho
lieke Kerk in Nederland door de
wet erkend werd, doch dat die vrij
heid niet mocht worden verleend,
omdat de bepalingen van het Con
cordaat van 1827 bleven voortbe
staan. Aan den albderen kant kon
den echter ook deze bepalingen
weer niet ten uitvoer worden gelegd,
daar het Concordaat tot stand was
gekomen v6ór de afscheiding van
Noord- en Zuid-Nederland en dus
gebaseerd was op epn toestand
welke in 1848 niet meer bestond.
Met deze edele woorden overhandigde
35 Mei 1935 de achttiende Internuntius in het
Koninkrijk der Nederlanden, Mgr. Lorenzo
Schioppa, tydens een plechtige audiëntie zUn
geloofsbrieven aan H. M. Koningin Wilhelmina.
Mgr. Schioppa kwam niet naar ons land om
er groote dingen te doen. Er rustte op hem
niet de moeiiyke taak van een onontgonnen
terrein te bewerken door de diplomatieke be
trekkingen aan te knoopen tusschen den H.
Stoel en Nederland. Mgr. Francesco Capaccinl
had dat reeds byna een eeuw geleden, 1 Mei
1839, gedaan.
Er waren geen overeenkomsten met den H.
Stoel welke niet werden nageleefd.
De Nederlandsche Regeering nam de Kerke
lijke Hiërarchie in den door den Paus bepaalden
vorm niet zonder meer aan. Vooral den Aarts-
blaschoppelUken Zetel van Utrecht en den Bls-
schoppelUken Zetel van Haarlem zag sU gaarne
elders. Mgr. Belgrado hield echter vast. Overi
gens had de Paus ziq£ dienaangaande duideiyK
genoeg uitgesproken, toen HU tot den Secre
taris der Propaganda Fide seide: „Utrecht en
Haarlem sUn een voldongen feit. wy kunnen
daar niet op terugkomen." Voorts eischtg men
te Den Haag dat de Bisschoppen den eed vol
gens de lersche formule zouden afleggen.
Enzoovoorts. Enzoovoorts. Maar in April 1853
kon Mgr. Belgrado de Nederlandsche Bisschop
pen toch installeeren en afstand doen van zyn
waardigheid als vice-superior der Hollandsche
zending. Dit vtce-superioraat had honderd-drie-
en-dertig jaren bestaan
Z-H Sxc. Mgr. Schioppa werd geboren te Na
pels op 10 November 1871. Nadat hU zUn studies
te Rome had aangevangen, tverd hU op 19 Mei
1894 aldaar priester gewUd en doctoreerde hU
het volgend jaar in de Godgeleerdheid, het ker-
keiyk en burgerlUk Recht. In 1905 vertrok hy
als secretaris van een buitengewoon gezantschap
naar Havanna en werd In September van het
volgend jaar eere-Kamerheer van Z. H. den
Paus. Op 28 November 1912 kreeg Mgr Schioppa
zijn benoemign tot secretaris bij de Apost. Nun
tiatuur te München. Nn 1915 werd hU benoemd
tot Apost. Ablegaat ter overhandiging van den
baret van Kard. Frühwlrth aan Z. M den
konlng van Beieren. Op 8 April 1918 volgde zUn
benoeming tot auditeur van den nuntiatifur te
München, den 2den Mei 1918 zjjn bevordering
tot Hulsprelaat van Z. H. den Paus. Nadat hjj in
Juni 1930 tot hoog-commissaris te Teschen was
benoemd, volgde in verband met zUn bestem
ming als eerste apos. nuntius te Budapest zyn
wijding tot aartsbisschop van Justinianoplls.
Mgr. Schioppa werd op 33 Augustus te Rome
geconsacreerd door Kard. Frühwlrth Den 19en
Mei 1925 kreeg hij zUn zending als internuntius
in ons land.
In 1936 werd Mgr. Schioppa tevens benoemd'
tot Internuntius te Kowno om de onderhande-
llngen voor een concordaat met Llttauen te lei
den. Toen deze tot een goed einde waren ge
bracht, werd hU van dezen post ontheven, daar
een blijvende Internuntius door eht Concordaat
werd voorgeschreven.
Mgr. Schiopfia is commandeur van de Ster
van de orde van den H. Michael van Beieren
en in de orde van de Kroon van Pruisen.
Voorts bezit hU de groote ster van het Roode
Kruis en het grootkruis van Verdiensten van
Hongarije. Tenslotte Is hy rechtsridder der
Constantijnsche orde van St. George en sinds
1929 Groqt-offlcler in de orde van Christus.
De laatste jaren liet Mgr. Schloppa’s gezond
heid vaak te wenschen over. In Maart van 1933
werd deze kerkelljke hoogwaardlgheldsbekleeder
zoo ernstig ziek, dat de geneesheeren voor zyn
leven vreesden. Toch is Mgr. Schioppa dese on
gesteldheid te boven gekomen, doch in de zo
mermaanden van hetzelfde jaar vertrok hy naar
Napels tot eerherstel. H Ureisde met »Un secre
taris, Pater J. Kleyntjes 8. J.; te Napels verbleef
Mgr. Schioppa enige maanden. Toen Mgr.
Schioppa in October 1933 vrywel geheel genezen
was, keerde hU naar Nederland terug, waar hy
thans tengevolge van een ernstige longontste
king is overleden.
bedoelde verontwaardiging. De Internuntius had
intusschen alweer andere zorgen. De Aprilbe
weging onder de protestanten stak den kop op
en Mgr. Belgrado vreesde een reactie der ka
tholieken. Aan de hoofdredactie van „De Tijd
schreef hy: ..Daar het in deze dagen van span
ning zou kunnen gebeuren dat de Katholieken
in hun Uver gehoor gaven aan de uitdagingen
van het gemeen, geloof Ik, dat ..De Tijd" goed
zal doen In haar nummer van Maandag
(11 April 1853) te wyzen op de schande welke
door een zoodanige gebeurtenis over het gansche
land zou neerkomen, en te berichten dat alle
waariyk verlichte en scherpziende mannen
zonder onderscheid van godsdienst rekenen op
de matigheid en volhardende kalmte der katho
lieken die, zich verheugende in het voldongen
feit der organisatie, hun waardigheid nimmer
zuilen vergeten."
HU begon met zich in te wei
compliceerden toestand en zoo<
voldoende op de hoogte was. richtte hU een
nota aan den minister van Buitenlandache
Zaken, mr. van Sonsbeeck. HU bracht daarin
het verlangen der Nederlandsche katholieken
naar een blsschoppeiyke organisatie tot uiting
en vroeg de uitvoering der bepalingen van het
Concordaat.
De nota van antwoord was uiterst bereid
willig De wet kende den katholieken vrijheid
van organisatie toe en de regeert ng was dus
bereid, mits de Paus het zelfde deed, het Con
cordaat dat die vrijheid in den weg stond, ter
zUde te stellen.
In een tweede nota berichtte Mgr Belgrado
dat de Paus bereid was buiten het Concordaat
om de bisschoppelyke organisatie ter hand te
nemen. Doch dat achtte de regeering onvol
doende. Eerst het Concordaat heelemaal weg
en dan onderhandeltngen over de vrije organi
satie der katholieken in Nederland. Mgr. Bel
grado wenschte echter het Concordaat niet
nietig te verklaren voor hy er iets anders voor
in de plaats had. HU vond dezen vorm waarby
het Concordaat tegeiyk volledig ter zyde werd
gesteld en volledig gehandhaafd bleef: in een
derde nota verklaarde hy namens den Paus
dat alle vroegere overeenkomsten tusschen den
H. Stoel en het Koninkrijk der Nederlanden
automatisch kwamen te vervallen, op het
oogenbllk dat.... de Kerkeiyke Hiërarchie her
steld werdl
In een schrijven van 18 October 1853 stelde
de minister van Buitenlandsche Zaken nog
eens vaat dat de H. Stoel geheel vry was in
zyn organisatie van de Katholieke Kerk in
Nederland. Doch hy voegde daaraan iets toe
dat diplomatiek ongetwyfeld zUn verdiensten
had. doch dat tot vele volkomen overbodige
moellUkheden leidde. De minister berichtte den
Internuntius nameiyk met genoegen kennis te
hebben genomen van diens bereidverklaring om
de regeering van te voren op de hoogte te stel
len van den vorm der kerkeiyke organisatie en
van het tydstip barer invoering.
Dese bereidverklaring bestond niet. Mgr Bel
grado had tydens een onderhoud met mr. van
Sonsbeeck als zUn persooniyk gevoelen te ken
nen gegeven dat er vermoedeiyk geen bezwaar
tegen zou syn om hem tydig vertrouweiyk op
de hoogte te stellen. Doch ten eerste Is he^
niet gebrulkeiyk een dergeiyke persooniyke uit
lating in een diplomatieke acte te boekstaven.
Het was den 13 Januari 1853 dat hU tot
dese vertrouweiyke mededeeling gemachtigd
werd. Twee dagen later begaf hy zich naar
het Ministerie van Buitenlandsche Zaken
en het Departement van Eeredienst. Door
het Kamerlid Dommer van Poldersveldt liet
hy ook den minister van Blnnenlandsche
Zaken op de hoogte stellen. De regeering
bracht zelf haar Oesant te Rome op de
hoogte, zooals uit een schrijven van deaen
diplomaat. Graaf van Liedekerke, biykt.
Daarna verscheen 4 Maart 1863 de breve
van Z.H. den Paus, waarbU de Hiërarchie
in het Koninkrijk der Nederlanden her
steld werd.
Neen, Mgr. Schioppa kwam niet naar ons
land om groote dingen te doen. Men zou
haast kunnen zeggen dat hy juist heel
kleine dingen kwam doen. Het was zün
taak om de verhouding tusschen den H.
Stoel en Nederland, waaraan formeel niets
ontbrak, om het maar heel gewoon te zeg
gen: tot een harteiyke verstandhouding te
verinnigen
Toen Mgr. Roberto Vlcentlnl 19 September
1931 zün geloofsbrieven aan de
handigde, veroorzaakte hU een
door een rede uit te spreken waarmee elke ka
tholiek volkomen vrede kon hebben, maar die
de diplomaat niet had moeten houden, daar
hU de godsdienstige gevoelens der Vorstin bü
wier Hof hy geaccrediteerd werd, er door kon
kwetsen. Ook dat hy volgens de overeenkomst
van het Weener Congres het Dekenaat van het
corps diplomatique opelschte, viel niet in goede
aarde Ten slotte zondigde hy tegen het ge
bruik door den tekst zUner rede welke geheim
moest biyven, In de pers bekend te maken.
Mgr. Vlcentlnl werd teruggeroepen.
In 1933 werd Mgr. Orsenigo benoemd die
thans Nuntius is tg Beriyn. Eindelyk was bet
35 Mei 1925 Mgr. Lorenso Schioppa, die als
achttiende Internuntius te Den Haag zyn
hoogen poet innam.
p|r r rtf
Na Mgr. Belgrado's vertrek in December 1865
begon de lange rij van Internuntii die gewoon-
lük maar zeer kort in ons land verbleven en
op een enkele uitzondering na niet voor al te
zware problemen geplaatst werden.
Mgf. Settlmlo Maria Vecclotti die in 1858
zyn geloofsbrieven overhandigde, legde den
strijd by tusschen de saecullere en de reguliere
geestelUkheid over de parochieele indeelingen.
Onder Mgr. Luigi Oreglia di San Stefano, den
lateral Kardlnaal-Camerlengo, werd de Missie
van Suriname aan de Redemptoristen toege
wezen Mgr. Giacomo Cattanl aanschouwde de
weer-lnstelling en spoedige opheffing der De
partementen van Eeredienst, terwijl hy be
werkte dat het Vicariaat van Curacao aan de
Dominicanen toegeweaen werd.
Mgr. Angelo Bianchi beleefde het pUnlyke
moment dat het Gezantschap der Nederlanden
by den H Stoel werd opgeheven, nadat de
Paus in 1870 ZUn wereldlijke macht verloren
had.- Het mandement der Bisschoppen over bet
onderwüs dat soovMfer strekkende gevolgen
hebben sou. verscheen in de twee jaren welke
hy te Den Haag doorbracht. Op hem volgde
Mgr. Giovanni Capri, die rijf Jaren in Neder
land werkte, daarna, in 1879, Mgr. Agaplto
Panlci en in 1883 Mgr. Francesco SpolverinL
Mgr. Aristide Rinaldlnl die in 1887 benoemd
werd, kon Paus Leo XIII ter gelegenheid van
Diens Gouden Priesterfeest derf nieuwen zetel
der Internuntiatuur aanbieden als een geschenk
van Neer lands Katholieken. Na den dood van
Konlng Willem III werd hy tevens geaccredi
teerd by het Luxemburgsche Hof. In 1893 werd
hu opgevolgd door kfgr. Benedetto LorenzellL
Onder Mgr. Francesco Tarnassi, die 30 Mei
1893 syn geloofsbrieven overhandigde, ontstond
een tydeiyke breuk. Dese Prelaat die in by-
zondere zending aanwezig was geweest by de
kroning van Czaar Nicolaas II en te Sint Pe
tersburg de vestiging eener Nuntiatuur had
voorbereid, verbleef Juist te Den Haag ten tyde
der eerste Vredesconferentie. Italië wist te be
reiken dat de H. Stoel die wel in de voorbe
reiding der conferentie betrokken was, op het
allerlaatste oogenbllk geen ultnoodlglng tot
deelneming kreeg. Daags voor de opening der
besprekingen verliet Mgr. Tarnassi demonstra
tief ons land.
De dingen waren mis gegaan tydens de voor
bereiding van de eerste Vredesconferentie. Het
gekonkel der Groote Mogendheden had den
Paus van deze conferentie buitengesloten. Daar
kon Nederland al heel weinig aan doen, doch
Nederland noodlgde de Staten uit en toen de
H. Stoel geen ultnoodlglng ontving, verliet Mgr.
Francesco Tarnassi, de Internuntius, uit protest
ons land. Tot 1911 deden eerst Mgr. Rodolfo
Giovanni en later Mgr Domenico Gualtière de
loopende zaken af. Als zaakgelastigde echter;
een Internuntius werd niet benoemd. En toen
in 1911 Mgr. Tacci Porceill als Internuntius zUn
geloofsbrieven overhandigd had, keerde hy da-
deiyk naar Brussel terug waar hy Nuntius was
en bleef. En zoo ook Mgr. Achille Locatelll en
ba hem Mgr. Sebastiano Nicotra.
Pas in 1931 zond Rome een Internuntius naar
Den Haag om zich daar ook Inderdaad te ves
tigen. Deze diplomaat, Mgr. Roberto Vlcen
tlnl, vergiste zich by het aanbieden zyner ge
loofsbrieven echter zoo zeer in de Nederland
sche verhoudingen en toestanden dat hy te
ruggeroepen moest worden. Mgr. Umberto Kal-
dewey die na zyn heengaan tot 1933 als zaak
gelastigde optrad en Mgr. Orsenigo die van
1933 tot 1935 Internuntius was. doen vrijwel
biet anders dan zoo veel mogeiyk op den ach
tergrond biyven, in stilte de grieven wegwer
kend welke er bestonden om zoo het terrein te
effenen voor een openiyke toenadering.
De beschaafde wereld bewon
dert den geest van rechtvaardigheid
en vrede die in de Nederlanden
heerscht. Deze geest heeft Uw land
de zoo verdiende eer bezorgd,, uit
gekozen te worden om gastvrijheid
te verleenen aan die hooge instel
lingen welke door de regeeringen en
de volken zijn ingesteld ter handha
ving van de rechtvaardigheid en den
vrede.
Majesteit, ik heb door persoon
lijke ondervinding nog beter Uw
volk leeren kennen, bewonderen en
liefhebben. Tijdens mijn verblijf in
Hongarije heb ik kunnen vaststellen
met welke liefde en met \velke har-
telijke edelmoedigheid de onderda
nen van Uwe Majesteit de arme
Hongaarsche kinderen hebben opge
nomen en op alle mogelijke manie
ren getracht om hun wel te doen.
Bij dat heerlijk schouwspel van
christelijke naastenliefde en broe
derlijkheid heb ik mü-zelven ge
zegd: een volk hetwelk zoo goed en
zoo edelmoedig is, Verdient de ach
ting van de geheele wereld, ver
dient een wijze Souvereine als Uwe
Majesteit, verdient de overvloedige
zegeningen Gods.
S5; NOORD-HOUANDSCH DAGBLAB"~"
N.V. Drukkerij De Spaemested - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
