PILSOEDSKÏ, POLENS HELD aan Met twee kameraadjes op a vont urenreis den daq EEN GROOT EN WAAR VADERLANDER ZATERDAG 18 MEI 1935 Ontdekten de Ieren Amerika? Hertog veroordeeld Club der 1OO-jarigen Van het smokkelfront Overijlde goede daad Gevaarlijk rookmiddel Gandhi’s zwijgen Ook een record! Naar den Mount Everest Is vliegen een sport? Richards gewond De puzzle voor de dag bladen Zyn krygtmantdenken kwam dik- wjjla in bolting met het den ken en willen der vele partyleidert a zc Hoog DOOR BERTHA RUCK pi« Jon do: heid. d: w tie: 10.000„staatsvijanden” in Amerika De verpersoonlijking van eenvoud De raad van m m vriend A 1 T C* A DriMMF’C op <Mt blad zijn ingevolge de verzekeringsvoorwaarden tegen IT ’TfXA bt3 levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door E* *7^0 - b,J 5e?..PnKeT*Vnet F I AJÖVJIN Ui O ongevaUen verzekerd voor een der volgende ultkeertngen T DVe" verlies van belde armen, belde beenen of belde oogen F f *>Ve” doodelljken afloop X een voet of een oo* AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL H v,#l schrtfrt ons uit Wis en meenlng dat ze van hem nu geprezen type van een meisje, altüd voor den je dat zijn ze toch 1 1 ZUn gedachten werden boe langer hoe somberder. Zou hü nog wel ooit zijn ouders terugzien? Hier lag hü nu, In de hut van een oude Chinees, midden tusschen de oer- bosschen. De waterlanders kwamen te voor schijn. Toen stond hjj op en ging op zijn knieën liggen waarna hij een gebed op zei. bereiken. Deze pogingen ‘rband met het buitenge- forden opgegeven. Misi Hoq Lof Com wegen, vervolgens auto’s en motorrijwielen en In de laatste plaats pas door verkeersvliegtuigen. Binnenkort zal In deze zaak uitspraak worden gedaan en deze wordt met groote belangstelling tegemoetgezlen. ZONT Ktvelae dtnb wok doni ÏONt De WC van 1 ZA van tkech 2 Hl col! Pri Om om E Var E Jan lijk D V ren •en. Z. óm Mei ZO voor tense Elk MA van 1 DU Pol— WC Jon*. V» ZA’ broek m< H< Lo va zei 1 bei H. ter Ing Bt< De Chinees bracht hem in een klein don ker hokje en wees Pietje een versleten matje aan waarop hl) hem beduidde dat hij daar wel kon gaan slapen. Deze verblijfplaats lokte Plet niet erg aan. maar hl) was zóó moe. dat hij toch maar ging liggen. HU kon toch echter den slaap niet vatten. Allerlei gedachten gingen door zUn hoofd. HU dacht aan vader, moeder en Marietje. ZO? inaan< algemi het vli Hoogn Predik maj 1 uur WO1 H Mii Ligtha Jescom DOM H. Ml man). ZAT uur bh Jes dei uur kt Half 8 •He p. Zaterdi te won WU •chap i le. H gebed werk o doende van d. wordt i le. E linnen •amen klein o helm b Deze vragen ten. W 0e nam tige H. Rustig viel hü thans in slaap. Maar hü droomde heel raar. HU droomde dat hü op een boot was, op reis naar Holland en toen kwam er opeens een groote stortvloed over bet dek en dreigde hem hee te sleuren. Met een gil werd Pietje wakker.... en zag een kleine Chineesch meisje voor hem staan. dat hem met vragende oogen aankeek. „Neemt dat heerschap geen notitie van je? Ook niet op den dag. dat je met nem uit was en de auto defect raakte?’’ rechterarm doek en De staat New York houdt het record voor het aantal boomen, dat in 1934 in de Veree- nigde Staten is geplant, en wel met 40.564.282 1919 Pllsoedskl met medewerking van Generaal Haller, Fransche hulp en Poolsche volontalren (van een staand leger kon toen nog niet ge sproken worden) onder aeer moellUke omstan digheden de Bolsjewisten versloeg. Zü waren reeds vóór Warszawa; waren zü erin gekomen, zU zouden het land bezet hebben en een prach tig steunpunt hebben gehad voor hun trek naar het Westen. De kaart van Europa zou er dan heel wat anders uitgezien hebben. Dat Pllsoedskl dus de man werd, die het herrezen Polen op werkte. is vanzelf sprekend. Eveneens dat zUn krUgsmansdenken, dat Is. recht op het doel af gaan. dikwUls in botsing kwam met het denken en willen der vele partUleiders. En als hU in de Sejm dan in woede tegen dezulken ontstak, dan vergat hü daardoor alle parlementaire vor men en slingerde zün verwijten rond in een taal die onwellevend, onparlementair, aelfs „onwelrie kend” was en die ik niet gaarne zou herhalen! Maar kan men van zulk een figuur anders ver wachten? Daar stond en sprak de soldaat, een eenvoudig, eerlUk man, die zijn leven gewaagd en enorm geleden had voor de zaak, die hU ook nu verdedigde. ..Mag ik den hooggeachten afgevaardigde van X attent er op maken, dat....” enzoovoorts dit was niets voor Pllsoedskl. Wie hem kende, luisterde naar zUn duidelijke taal veel liever. „Uitstekend.” zei ik. „Ik heb het geld al ik weet niet hoe lang klaar liggen.” We ontbeten onder algemeene vroolUkheid en toen ik m’n woning verliet, liepen m’n zoons tot onder aan de trap mee en riepen: hoera!” Ik stapte in de tram om naar m’n bureau te gaan. Een oude kennis die ik een paar jaar niet gezien had stapte na mU in en kwam naast me zitten. „Goelen morgen, goeien morgen!” riep hü „Hoe maak JU ’t? Je ziet er zoo opgewekt uit. Iets aangenaams overkomen?” „Wel neen.” zei Ik. „Een mensch kan wel blU kUken al is hU ’t niet." „Zoo, dat Is wat nieuws.” „Toch is ’t waar,” reporteerde Ik. ,Je hebt toch ook menschen, die er schrander uitzien en het niet zünT’ -- --- M n oude kennis wierp me een stuurschen blik toe en rel:' „Probeer nu maar niet geestig te zün! Was dat soms een steek op mU?” „Ik heb nooit beweerd, dat JU er schrander uitziet,” zei ik en glimlachte precies zoo vriende- lUk als te voren. M'n vriend keek me verontwaardigd aan en stapte uit. Recht tegenover me zat een jonge dame. Ze z? Dl den Dt maai ten i maai gehe eerla Te Londen bestaat een „club der honderd jarigen”, waarbU zich kunnen aansluiten alle Engelsche honderdjarigen, zoowel heeren en dames. Deze club is opgericht om de oudjes zoowel geestelUk als lichameUJk „fit” te hou den. Van tUd tot tUd komen de leden In ver gadering bUeen. Het hoofddoel van de „Club der Honderdjarigen” Is feitelijk te leeren op welke manier men nog ouder kan worden dan een eeuw. De leden der club zUn n.l. allen in de vaste overtuiging, dat een gezond mensch 180 jaar kan worden; voor een dergelUken hoogen ouderdom zUn alleen ’n gezond lichaam en een sterke wil noodig. Wellicht krUgt En geland dan nog wel eens een „Club der Hon- derdtachtigjarigen”. In Nesan In Joego-Slavlë woont een man, die negentig Jaar oud Is en straatarm. Toen de man zeventig jaar telde, werd hij ziek en denkend, dat hU wel spoedig zou sterven, liet hü familie en vrienden aan zün sponde komen en ver deelde zijn geld. zUn kleeren, zUn huisraad. Ja alles, behalve één deken en een houten bed. wagrin de man wilde sterven. Maar... hU stierf niet. De 70-jarige heer Mllanovich werd weer gezond en heeft onlangs zUn negentigsten ver jaardag gevierd, doch in zeer verarmde omstan digheden. Niets van al zUn bezittingen heeft hU teruggekregen; buren komen den man lederen dag eten brengen en het huisje, waarin hU woont, wordt gehuurd door een oud vriend van hem, die medelUden heeft met den grUsaard. die tijdens zUn leven niet anders heeft gedaan dan zijn medemensch geholpen en thans door dien zelfden mensch wordt verlaten. De regeerlng van Siam heeft dezer dagen alle documenten gepubliceerd, die in verband st^n met de abdicatie van den Koning. Deze piBMatie heeft den vorm gekregen van een boBWvan 456 pagina's. De uitgevers der dagbladen zien zich eciiter tegenover een ernstige moeilijkheid geplaatst. ZU hebben aanwijzing gekregen, dat zü geen uittreksels uit het boek mogen publiceeren, maar dat zij het geheel in één keer moeten publi ceeren. Bovendien Is hun medegedeeld, dat eventueel commentaar op het boek binnen dagen gebeurd moet zUn." De uitgevers hebben nu te beslissen of zU het geheele boek in één keer willen publiceeren dan wel of zit het ge heel zullen negeeren. Daarbij is nog van be lang, dat het boek door de regeerlng niet voor den publieken verkoop beschikbaar is gesteld. 1» Leslie, voortgaande met spreken over dat andere, veel L declameerde: „O de glorie van het winnen. Als ze eens gewonnen is!" „Misschien!” '2 wie er zoo over denkt, heeft er geen flauw idee van. hoeveel water en zeep er voor noodig zou zijn In een groote stad. De meeste meisjes baden zich niet voldoende en geven zich niet de moeite, om hun tolletpoeders en zalfjes af te wasschen, waardoor hun tint chronisch on- frlsch en goor wordt. Kind, ik verzeker je, dat. als de meisjes met meer zorg haar teint on derhielden, dit tot gevolg zou hebben, dat het probleem van de „eenzame en veronacht zaamde vrouw” al een heel eind zou zijn opge lost!” Gwenna. tusschen duim en vinger het steeltje van een madeliefje wringend, dat ze on het grasperk geplukt had. murmelde, dat het erg gek leek, dat liefde iets te maken had met de kwestie, hoeveel maal een meisje zich waschte. „Natuurlijk denk Je, dat Leslie weerzinwek kend prozaïsch is. om zoo iets ie kunnen sug- gereeren Maar het is een gezonde stelregel niettemin.” verklaarde bet oudere meisje. „Ook bloemen zien er niet naar uit. alsof ze iets met de aarde te maken hebben, niet «raar? Maar zün hun wortels er niet diep In begraven? Nu dan, al die wenken, die ik je gegeven heb, aangaande hygiëne en lichaamsverzorging, die zijn als de wortels van de roos. Sommige ten minste en een der voornaamste is: zich was schen Ik zeg je de waarheid. Taf’. dit met een grafstem „de helft der gedistingeerde meisjes, die we kennen baden zich niet irenoeg. En dit is de reden, waarom ze niet half de belangstelling trekken, die ze zouden weruchen. Mannen hebben er genoegen in, om, wat ze noemen naar .wen frisch. gezond meisie” ts Er worden hier op het oogenblik voorberei dingen getroffen voor een expeditie naar den top van den Mount Everest, onder leiding van Hugh Ruttledge. Ruttledge was de leider van de expeditie, die reeds in 1933 heeft getracht, den top van den Mount Everest te bereiken. Deze moesten echter In je: woon slechte wee^Vo: Voor de Pennsylvania Historical Association te Pittsburg heeft de poolonderzoeker VUhjamur Stefannson een lezing gehouden, waarin hü ver klaarde, dat de Ieren Amerika ontdekt hebben zes ft zeven eeuwen voor de reis van Columbus in 1492. Stefannson beschreef een document, dat In het Jaar 820 was opgesteld door een lerschen monnik en waarin de kolonisatie van Ijsland door de Ieren werd beschreven. De Paus zond in 1126 een blsschop naar Groenland en bet bisdom aldaar bleef tot 1528 bestaan. Dit alles wordt bewezen door documenten, die zich In het Vaticaan bevinden. De ontdekking van Ijsland king van Noord-Amerika, i want van Ijsland kan men J Gandh! heeft zUn gevoelens medegedeeld tU- dens een periode van Vier weken van zwUg- zaamheid. die hU volgens zün secretaris in acht heeft genomen om den grooten achterstand in zijn correspondentie te kunnen inhalen. Zwijgzaamheid, aldus de Mahatma, is een groote steun voor zoekers naar waarheid, zoo- als hijzelf. In de eenzaamheid van de stilte vond de ziel het pad naar het heldere licht. Hetgeen duister en teleurstellend was. loste zich op in kristalle helderheid „Ons leven is een lang en vurig zoéken naar waarheid, en de ziel heeft innerlijke rust noo dig om zich ten volle te kunnen ontplooien”, aldus Gandhi. De Mahatma besloot met de verklaring dat de gemoedsrust die hU had ondervonden zoo bij zonder was. dat hU in de toekomst wellicht weer eens een paar dagen in zwijgzaamheid zou doorbrengen, buiten zUn wekelljkschen dag van stilte. De Lys, het riviertje, dat langs de grens tus schen Frankrijk en België stroomt, is den laat- sten tUd herhaaldehjk het tooneel geweest van hevlgen strijd tusschen de douane en smokke laars. Met het oog op de hooge Invoerrechten op ta bak Is het smokkelen een zeer winstgevend zaak je, en wanneer de gesmokkelde waar eenmaal over de grens is. bestaat er weinig kans, dat deze nog kan worden opgespoord Eenige douaneambtenaren, die een smokkel auto achtervolgden, zagen zich den weg afge sneden, doordat de smokkelaars brandende zak ken, die in petroleum waren gedrenkt, op den weg wierpen. Achter deze vuurversperrlng kon den de smokkelaars in de richting van Roubaix ontkomen, doch meer dan een kwart ton ta bak hadden zij tevoren uit hun auto moeten werpen. Een Jonge FTanschman, woonachtig te Mar seille, had van een Indischen vriend een bij zondere, tropische plant ten geschenke gekre gen. Van de bladeren dezer plant maakte de Jongeman tabak en rolde dit in sigaretten papier. De invloed van deze sigaretten was funest; de Jongeman, die veel rookt, viel, na dat hU een sigaret had opgerookt, in een diepen slaap. Zoodra hü uit dezen slaap ontwaakte, voelde hü zich bijzonder goed gestemd en vond in alles aanleiding om zUn lachspieren te laten werken. Totdat de familie een geneesheer raad pleegde, aangezien de houding vaadsn jonge-, man hun. hoogst vreemd voorkwam. De arte constateerde optumvergiftigtng; men bracht den' patiënt naar een ziekenhuis en nam de tro pische tabaksplant in beslag. k heb een vriend, een zeer humaan en soiled mensch, wien niets meer ter harte gaat dan het geluk der menschheid In ’t algemeen en van elk zUner natuurgenooten In ’t bijzonder. .Luister eens Albert”, begon hü. op een avond wandeling In de boechrijke omgeving van de plaats onzer inwoning. „Ik heb je iets zeer be langrijks mee te deelen. Lang, breed en diep heb ik nagedacht over het geheim, hoe zich altüd tevreden en gelukkig te gevoelen, en ik meen dit geheim nu te hebben ontdekt. Het is een voudig, maar hel moet principieel en consequent toegepast en doorgevoerd worden. Wanneer je ‘s morgens wakker wordt, sta dan dadelijk op, ga voor den spiegel staan en zet je gezicht In een zorgelooeen, blijden plooi. Behoud dit ge zicht jen heelen dag en ik sta er borg voor, dat Je je heele leven lang, gelukkllg en tevreden zult wezen” Nu ken Ik m’n vriend als een ernstig en pienter man; ik besloot dus onverwijld, zün om niet gegeven raad op te volgen. „Eigenlijk,” dacht ik. „hebben we hier met het el van Columbus te doen. Wie gezond Is en dat ben Ik kan vroolük zün, als men het vaste besluit er toe neemt.” Ik nam dus het vaste besluit er toe. Toen Ik dan ook In den vroegen morgen na die gedenk waardige avondwandeling met mün vriend, uit bed sprong, plooide ik, voor den spiegel staande, mün mond tot een lachje, een ongedwongen lachje, een Innemend sympathiek lachje en den rimpel tusschen m'n oogen streek ik weg. Ik zag ér uit alsof ik de honderdduizend ge trokken had en m’n vüand een niet. Na een poosje begon het een beetje pün te doen in m’n gezicht maar ik hield vol, en met een vrién delijk lachje en blüde oogen verscheen ik aan de ontbüttafel. M n gezin was voltallig Mjeen. M’n zoons zaten elkander onder tafel plagerig met de voeten te stompen en m’n vrouw was juist bezig een snee brood te smeren voor m’n dochtertje dat op een stoel stond en net een kop chocola om gooide. Ik handhaafde het masker van vroolükheid. M’n vrouw keek me met groote oogen aan en zei: „Wat zie je er komiek uit!-Ben Je niet wél?” „Integendeel. Ik gevoel me heerlük! antwoord de ik met een stralend gezicht. M’n zoons keken me aan, m’n dochtertje keek me ook aan en al hun oogen werden rond van verbazing. Zoo’n ochtendstemming hadden ze bü hun vader nog nooit waargenomen. Een poosje later zei m’n vrouw weer: .De gasman komt vandaag. *t Is vüf en veertig gulden”. „Ik sympathiseer met gasmannen”, verzeker de ik. „en vüf en veertig gulden is niet duur”. M’n vrouw werd bleek, zoo iets had ze nog nooit beleefd Snel ging ze voort: „En dan moet Ik de naaister zes en zeventig gulden betalen”. De bekende Amerikaanse!» tenmisster Ri chards, een der beste professionals, is ernstig gewond, nadat zün auto In botsing was geko men met een lichtmast. Vüf maal behaalde Richards het kampioen schap van Amerika en in 1930 het wereldkam pioenschap, terwijl hü het In 1931 wederom tot de finale voor het wereldkampioenschap bracht, na Kozeluk te hebben geslagen. latrtce •net he Oebeds Stew Er bestaat te Parijs verschil van omtrent de vraag of vliegen een sport dan wel een middel van vervoer is. Het is sport, verklaren de Fransche verzeke- ringsmaatachappüen, die dienovereenkomstig vliegongevallen uitgesloten hebben van de nor male risico’s, die door hun polls zün gedekt. Doch de heer Philippe Etltn. die regelmatig per vliegtuig reist, denkt er anders over. Door te weigeren zijn verzekeringspremie te betalen heeft hü een gerechtelüke uitspraak willen uit lokken. Zün advocaat voerde bü de behandeling van de zaak voor het Hof van de Seine aan. dat de luchtvaart heden ten dage niet langer in de zelfde categorie kan worden geplaatst als het beklimmen van bergen of de Jacht op groot wild, daar geregelde luchtlünen op dezelfde wüze wor den geëxploiteerd als spoorwegen en autobus- lünen. Bovendien, de statistieken wezen uit. dat voertuigen, die met een paard zün bespannen, naar verhouding het grootste aantal verkeerson gelukken veroorzaakten, gevolgd door de spoor- zag er allerliefst uit. Ik keek haar aan met een stralend lachje en zü kreeg een kleur tot over d’r ooren. Ik bleef haar maar aanküken, totdat een heer, die naast haar zat, haar vroeg: „Ken je dien man, Euphemla?” .Neen,” zei Euphemla. .Dan is 1 geweldig onbeschoft van hem, vreemde dame zoo te flxeeren.” Ik stond op en stapte uit. Ruzie maken met zoo’n vriendelük gezicht als t müne, kwam niet met m’n beginselen overeen. Bü het haltepaaltje stond m’n tante. ZU ha* stuks, hetgeen ongeveer 25 pet. uitmaakt van den totalen boomenaanplant In het land t.w. 164 millioen boomen. Dit Jaar wordt het planten van boomen nog meer versneld, daar het een der middelen vormt om het verstuiven van den bovengrond en de daaruit ontstaande zandstormen tegen te gaan. 3d de ontdek- akfus Stefannson, Groenland zien, en van Groenland het volgende eiland, en zoo doorgaande in Westelüke richting kan men het vasteland zien. De conclusie ligt voor de hand, dat de Paus, na de reis van Columbus, onder den Invloed van het toen zoo machtige Spanje, den blsschop van Groenland In 1528 teruggetrokken heeft, teneinde de lersche ontdekking te doen ver geten, temeer omdat de Noordelüke landen zich toen reeds van Rome hadden afgekeard. kijken; en in de meeste gevallen bedoelen ze een „gesoigneerd” meisje. Schoonheid U maar zoo diep als de huid zit; moraal: verzorg Je huid. En JU doet hek Geen zeep cp je ge zicht, Taf?" „Neen. alleen maar schoonmaken, na hes wasschen, met ooldcream of Iets dergelüks” „Goed, kind. En het kost je ongeveer vier stuivers per week, in plaats van vier guinjea zooals veel meisjes schünen te meenen.” zei Leslie. ,Dan. om verder te gaan met dit sehrome lük materieel onderwerp, dat echter de wortel van alle poëzie is. shamponneer je je haar goed en dikwüls? Ik geloof van wel, want je haar ziet er dik, zacht-en glanzend uit en die krullen kroezen zoo mooi.” „Ja. dat doe Ik ook, maar dat is geen moeite omdat het zoo kort is.” „Het müne daarentegen Is lang genoeg, maar ik shamponneer het plichtmatig elke veertien dagen. En het loont de moeite.” «w Leslie oprecht, voortgaande met haar Het mag wat slordig zitten, maar het is g«“ rig en zacht. Een van mün medische studenten aan het hospitaal, waar ik mü rii1 minuten lang bekwaamde voor de verpleging, os zoon van een Angllkaansch Deken, Monty ge naamd, zei me eena. dat mün haar geurde naar kenenboomhout. Natuurlijk hing ik tem niet aan zün neus, dat ik het morgen» terdege met bayrum en rosmarijn bespren kelde Dat ia toch beter, dan sooals juffrouw Armitage hier, zich verheven te wanen bu»»*1 wat »e noemt het vertroetelen van het lichaam. (Wordt vervolgd) Ja, zeker ik die gehad,” zei Leslie uitgestreken, hlen vind je het vreemd, als je mü in deze blouse ziet, maar ik heb veel van die aentlmenteele drankjes geproefd.” .Dan moet je het ook weten. Vertel me nu eens.” pleitte Gwenna aandoenlük. .Is het ernst, dat mannen niet van je houden, als ze denken dat je erg veel van ben houdt?” Leslie’s oolijk gezicht keek haar over de ■üden kous even aan en haar mond plooide zich tot een spottend scharlakenrood boogje; maar bet was weer een recht rood streepje van ernst, toen ze antwoordde: „Ik weet het niet, Taffy, werkelijk, Ik weet het niet! Op mün eere- woordl Een vrouw kan geen regels vaststellen voor een andere vrouw. Zü kan alleen over haar eigen type oordeelen wil Je tnijn haar speld even oprapen en over het type van den man, dien ze kent. Ik kan je alleen zeggen, dat, wat vergif Is voor den een. spü* Ls voor den andere, maw dat smaak zoo verschillend te" Gwenna, nog tegen haar aanleunend, zuefitte weer diep. Leslie, voorzichtig van houding veranderend in den onveiligen dekstoel, streek met haar vingers door Gwenna’s krullen en zei teeder: „Houdt de jonge Dampier dan niet van je?” Gwenna, die zoo rood werd als een ror«. riep uit: „O, neen! Natuurlük niet! Ik bedoelde hem niet.” Maar in één adem voegde ze er beschaamd aan toe: „Hoe wist je dat. Leslie? Wat knap ben Je toch!" En dan in een ver- trouwelüke ontboezeming: ,D, ik heb me zoo bezorgd gemaakt. Al dagen en dagen lang. Leslie! En vandaag voelde ik. dat ik het niet langer kon verkroppen en moest losbarsten. Ik ben werkelük niet in staat geweest, aan iets anders te denken dan aan hem! En hü-.-. hü kan me niet uitstaan, dat weet ik zeker” Leslie keek met sympathie naar het lief schaamrood gezichtje en naar het soepel figuurtje, dat neergehurkt zat op het grasperk van de Club. Ze vroeg haar: en Nederlander niewo: Een MAN is gestorven en het land treurt. Zün vrienden, en volgelingen natuurlük, maar ook zün politieke tegenstanders sullen eveneens een oogenblik in eerbiedige overpein zing erkennen: Pllsoedskl was een groot vader lander. En op dit oogenblik past geen politiek debet. Ja, hü was een groot en waar vaderlan der. Hü heeft destüds om Polen te bevrijden ge streden en geleden, zün leven niet achtende, doch slechts zün ideaal voor oogen. Geen man van het woord, van holle phrasen, maar van de daad. En bovenal een man. wien üdelheid en grootheidswaan vreemd waren. Hü was en is. ook na zün succes gebleven de verpersoonlijking van eenvoud. Als militair werd hü de Redder van het Vaderland, het onafhankelük Polen. Dat was de schat, dien hü verwierf. Is het won der. dat hü dien later wilde beschermen tegen hen. die in zün oogen dien schat in de waag schaal wilden stellen voor hun politieke inzich ten? EENHEID wilde hü Inplaats van verdeeld heid, die Polen al zoo vaak In het verderf stortte. Eenheid verkreeg hü. Men mag het al niet eens zün met de aangewende middelen, die hü noodig achtte, vriend en vüand erkennen, dat hü nooit handelde uit overwegingen van eigenbelang, doch van het belang om een vrij Polen weder op te bouwen en het een waardige plaats in Europa te hergeven, en dat land onder de moeilljkste omstandigheden tot bloei te brengen. Om zulk een taak te volbrengen, kan men geen .Allemansvriend” zün. Dertig millioen inwoners het naar den zin te maken is ondenk baar. Dat trachtte hü ook niet te doen. Loven en bieden om gunst van tegenstanders was nooit zün taktlek. daartoe was hij te eerlük, te veel als krijgsman recht op zün doel afgaande. En al heeft Pllsoedskl fouten als regeerder ge maakt, hü heeft zich toch een zoo ver-ziend re geerder getoond, dat slechts de geschiedenis, die dikwüls details kan verwaarloozen en slechts de resultaten boekstaaft aan het nageslacht zal toonen: Pllsoedskl, Polens grootsten zoon, redder en opbouwer van het Nieuwe Polen! Zün laatste werk, de wüziging der Constitutie is volbracht. De ernstige tijdsomstandigheden brachten hem de overtuiging bü, dat partijbelang nu moest wüken voor Vaderlandsbelang. dat verdeeldheid moest plaats maken voor eenheid en dat nu dikwüls snel en doortastend handelen geboden was. Geen kracht mag meer verlamd worden door politiek meeningsverschil. En hü verplaat ste veel macht van de Sejm in handen van den President en de ministers. Ook in dat opzicht kan alleen de Geschiedenis de onpartijdige be- •cvdeelaar dezer daad worden. Mag ik hier nog laten volgen eenige Jeugd herinneringen. die den Bevrijder en Strijd?r Pil- soedski beter doen begrüpen? Polens held en bevrijder der Bolsjewisten Pllsoedskl schreef zelf over zün jeugd <Walka rewolusyjna w zaborze rosyjsskim. Joseph Pil sudski Kraków 1903): „Het was 10 jaar na den mislukten Poolschen opstand (tegen de Russen) in 1863. De herinneringen aan de vonnissen van den strengen en wreeden Muravief en de massa- executies waren nog zoo levendig, dat de men schen beefden, als zü de uniform van een „tcht- novnik” zagen. En de gezichten verbleekten als de huisbel een bezoek van een Russische auto riteit aankondigde. In dat tüdstip was het, dat mün moeder dikwüls ’s avonds van een geheime plaats, haar alleen bekend, eenige boeken nam. er ons uit voorlas, en gedeelten er van uit het hoofd deed leeren, vooral uit de werken onzer groote dichters! De geheimzinnigheid waarin die oogenblikken gehuld waren, de angst van onze moeder, die ook op haar jeugdig gehoor over ging. het vlug „veranderen van décor” als on verwacht een ongewenschte getuige bü die fa- milie-consplraties kwam, dat alles liet *n onuit- wlschbaren indruk in onzen geest, ons 'remoed.” Hoe dikwüls hoorde hü uit den mond der zoo geliefde moeder de verzen van Adam Mickie- wicz, den grooten dichter: Vaderland! het is met U als met de ge- zondheid. Om U naar waarde te schatten, te voelen uw schoonheid.... ....Moet men U eerst verloren hebben! Hoe meer hü opgroeide, boe beter hü den die pen zin der woorden begreep. Zulk een opvoe ding bewerkte, dat hü als levensdoel, als le vensideaal zich stelde: Polen bevrüden! En dat heeft hü getracht te verwesenlüken in een tüd stip, waarin elke dergelüke poging meestal tot mislukken gedoemd was en doodstraf of ver banning beteekende. Hü is dan ook in 1887 voor vüf jaar naar Siberië Verbannen en in 1900 te Lódz gevangen genomen en te Warszawa tn de beruchte cel No. 10 der citadel gezet. Laat ik nog even mogen memoreeren. dat in i haar in een keek me aan met een van pün ver trokken gelaat. „Hoe gaat het?” vroeg ik. ,JIoe 1 gaat? Ik ben van de trap gevallen en heb m’n arm gebroken en nu moet ik naar de kliniek. En daar hoef Je heusch niet om staan te lachen.” „Ik lach heelemaal niet, tante,” zei ik. ,Jk glimlachte; ik zie er opgewekt uit Als we allen een beetje vroolüker keken zou de we reld er veel beter aan toe zün. Ook u, tante. Als u op t oogenblik een beetje vroolüker keek, sou uw arm u lang zoo’n pün niet doen.” M’n tante wierp me een allesbehalve vroolü- ken blik toe, fronste d’r wenkbrauwen, die zeer' dik en borstelig zün en viel op heftlgen toon tegen me uit: „Toen Je nog maar een kleine jongen was, Albert, heb ik je moeder al voorspeld, dat er niets van je terecht zou komen. Nu zie ik, helder als de dag, dat ik toen gelük heb gehad. Maak dat je weg komt.” Ik trad m’n bureau binnen. Toen ik en passant in de wachtkamer keek, zag ik daar een aantal menschen zitten. Sommigen wilden met alle ge weld een aanbevelingsbrief van mü hebben, an deren zouden trachten me verhalen of versjes aan te smeren, een niet gering aantal zat daar om te speculeeren op m’n goedgeefschheld en zou geld van me willen leenen. Ik had dit meer mee gemaakt en wist dus wat me dien morgen weer tc wachten stond. Snel trok ik me in m’n privé-kantoor terug, en nauwelijks daar, kwam m’n oude, ernstige ge zicht weer te voorschün. Ik riep m’n boekhou der en liet hem aan de wachtenden in de wacht kamer bekend maken, dat ik dien dag wegens zware verkoudheid niet te spreken was. Toen nam ik plaats aan m’n schrijftafel en schreef een brief aan mün menschenmlnnenden vriend, waarin ik hem onomwonden mededeel de, dat z’n raad niets waard was, vooral niet, als je een vrouw, twee zoons, een ouden kennis, een knappe jongedame tegenover je, een tante en een algemeen informatie- en consultatie bureau hebt. „Ja, toen wel een beetje.” gaf Gwenna toe. „Nu, dan heb je tenminste iets, om mee te beginnen,” troostte Leslie. „Kom, Taffy, kük wat vroolüker en wees niet ontmoedigd. Vraag je Frkuleln op je kantoor, of ze niet een mooien Dultachen zin weet voor „verliefd raken”? Zooiets als „Der hat slch aber or- dentlich verguckt." vrij vertaald: hü heeft zich zelf leelük verkeken. Wel. ik ben blü- dat Dampier goed gekeken heeft. Want de kiem der liefde ligt in de oogen. zooals onze arme, oude Bernard Shaw placht tc zeggen Het komt wel in orde hoor!” „Denk je? Zou het? Zou het heusch?” Gwenna. geknield naast de slordig ge sleede, maar gracieuze figuur, keek eerbiedig naar Leslie op als naar een orakel. S.Wat moet Ik doen.” hield zü aan. „dat hü naar mü kükt dat hü van mü gaat houden?” .Je moet niets doen, maar Je zélf zün. ge heel en al. Kind, je moet Je MJd afwachten. Het te wat de menschen noemen: De pas sieve rol der vrouw.” legde Leslie uit met een ondeugend glimlachje. „Büvoorbeeld aldus En ze haaide uit haar werkmand een hoef- üzervormtgen magneet, rood geverfd tot op een halven duim aan het onderste einde, waar mede naaisters gevallen naalden plegen op te pikken. Zü hield het bewegingloos een eindje van haar naaiwerk vandaan en met een klik vloog een naald flikkerend in het zonlicht omhoog en bleef aan den magneet kleven. ,^ie Je dat. tortelduifje?” Ja wel, maar de illustreert toch niet, wat je daarsvea beweerde,” wierp Gwenna tegen. „Misschien!” voegde ze erbü. en In haar toon was duldelük afkeer te hooren ,J4een, maar Leslie, houd nu toch eens op mét gekscheren I” zei Gwenna vleiend, haar armen geleund op haar vriendln’s knie en tot baar opziende met smeekende blikken. .JU hebt ondervinding van mannen. Vertel me nu eens in ernst, heb je bewonderaar* gehad, die jou hun bewondering toonden?” „Dank je voor de belangstelling. heb T ----- - „Als ik het goed begrepen heb, zei Je, dat een meisje niet moet laten zien, houdt.” „Maar dit Is ook geen .Jaten zien.” Een meisje kan een heel effectieve verovering maken excuseer, dat ik het kind bü den waren naam noem terwijl ze al dien tüd zoo passief blüft als een magneet.” verklaarde haar men tor. „Maar Je moet natuurlük zorg dragen, dat Je er altüd zoo mooi uitziet, als je maar kunt. En dit is grootelüks in Je voordeel, juffrouw Williams.” Het jongere meisje keek haar vragend aan. „Sommige meisjes schünen er niet aan te denken, zich op haar best voor te doen, voor dat de man verschünt, van wien zü wenschen. dat hU veel werk van haar maakt. Dan wordt er dikwüls overhaast te werk gegaan. Maar jü hebt het ware instinct. JU bent een ver schijning, die niet noodig heeft, om een of ander kunstgreepje aan te wenden om een man het hoofd op hol te malen, zonder dat hü zelf weet, wat hem eigenlük uit xün even wicht heeft gebracht. Eén xosteüjk ding bovenal, bezit Je." .Ja? En wat?” vroeg Gwenna verrukt en in gespannen verwachting. Het ongevraagde getuigenis in dit geval was al heel onverwacht: „Vooreerst, Taffy, kom dag goed gewasschen!” „Natuurlük; maar Leslie, allemaal „Zün ze dat werkelük?” riep Leslie geheim zinnig uit. „Dat denk Je misschien, js; maar De hertog van Manchester, het hoofd van een der oudste, Engelsche families en lid van den Kroonraad, werd dezer dagen wegens be drog, tot negen maanden gevangenisstraf ve -- oordeeld. De hertog had waardevolle stukken van de famllle-juweelen, welke hem slechte in bruikleen waren afgestaan, verdocht en daarbü gedaan, alsof de juweelen zün eigendom wa ren. Tüdens het proces werd het bekend, dat de hertog, die zeer „verarmd” is. maar nog altüd over een inkomen van büna f 100.000 per ja«r kan beschikken, reeds tweemaal failliet Is ver klaard en dat in de laatste jaren meerdere honderden dwangbevelen zün uitgevaardigd. In het Indentificeeringsbureau te New- York zün op het eind van 1934 niet minder dan 4.8 millioen vingerafdruk ken geregistreerd. 90 procent van deze vinger afdrukken zün van Amerikanen. Onder die 4 8 millioen vingerafdrukken vindt men 1.8 mil lioen afdrukken van lieden, die meer dan één maal met de politie in aanraking kwamen. Hlerbü worden niet gerekend die misdadigers, die den dood hebben moeten vinden op den electrlschen stofel. Van die menschen wordt de vingerafdruk direct na den dood vernietigd. De Amerikaansche politie rekent 10.000 menschen tot haar „staatsvüanden”. Deze 10.000 lieden zün dag en nacht gewapend; onder hen bevin den zich büna evenveel vrouwen als mannen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1935 | | pagina 6