HEDERLANDS PUBLIEK!
zegt de directie
Ondernemersovereenkomsten
we
WIE
MP
I
51
Zeescheepvaart
Het dreigend mijn
conflict
l
P
;eer
EEN ZWARE SLAG VOOR
BUDEL
VERBINDEND OF ONVER-
BINDENDVERKLARING
LUKT HET KHH OF,
BLUEBAHDI
hoofdprijs:
„Even vergelijken, wie het meest op het
Blue Bana meisje lijkt
Examen vrees
U heeft nog 5 dagen
tijd om f1000.
één der andere geld
prijzen te verdienen.
Vraagt inlichtingen en
stembiljet nog heden
aan Uw winkgligr»
Zal regeering helpen?
Steun aan beeldende
kunstenaars
a.«.
Crisis maakte
Ónmogelijke concurrentie
af
t 1932
De
K
Rentelooze credieten
„den
stap** urgent
overgang van
mr. Marchant
uetwaren van de samenwerkende
mynwerkertbonden
Diefstal bij Koninklijk
Huisarchief
365 dagen per jaar wordt
gewerkt
„Het loon der arbeider» f 2.50
per dag heeft de minimum
grens bereikt”
Gevaarlijke arbeid
Geen vrees voor orde
verstoringen
Afwijzend standpunt
Overtuigende verdediging
Verlaging loodsgelden
voor zeeschepen
Binnenkort wordt een daartoe
strekkend wetsontwerp
ingediend
.|.ta
Gedurende drie a trier jaar boeken
en platen gestolen
3
Wettontwerp voor ateunverleening
aan dat deel der koopvaardij,
dat een vitaal belang vormt
voor het bedryfgleven
Oordeel van een dominé
Zondagen van twaalf uren
Eerste Kamer i» begonnen met de
behandeling van het betref
fende weteontwerp
Het verloop van het conflict
DONDERDAG 23 MEI 1935
99
ris
Onderhoud met den heer Dor
Den Haag 33 Mei 1935
«sor
De Regeering vervecht niet in de gerst# plaate.
Naar wy vernemen, zal aan het einde van deae
week bij A. W. Bythoff's Uitgevers Maatschap
pij te Leiden een brochure verachynen van Mr.
H. P. Marchant, getiteld: „Tot Verweer".
heel andere economische mogelijkheden heeft
dan ons land. E
er ook nog bj)
Het werk op de fabriek wordt verdeeld in de
Zg. „Kleine manoeuvre" en de zg. „Groote ma
noeuvre". in de eerste staan de arbeiders vijf
De organisaties hebben hierop een onderhoud
met de directie aangevraagd. Deze was wel be
reid te praten met de arbeiders, doch zy stelde
zich op het standpunt, dat zU tegen een ver
laging der loonen niets aou kunnen doen. zy
beriep zich hierbij op de moeilijkheden, die zich
voordeden In verband met de clearing en met
de devaluatie van den Belgischen franc.
4ll« toegangswegen tot de Zinkfabrieken te Budel, waar door staking wederom het
aantal werkloozen met eenige honderden ie vermeerderd, ogn afgesat
Kapelaan Brekelmans vertelde ons nog,
dat deze arbeid zeer gevaarlijk is en vele
slachtoffers elscht. Op de lijsten der arbei
ders. die hij liet Inzien, kwamen meer dan
dertig jonge weduwba voor, wier'mannen In
den loop der laatste jaren waren veronge
lukt aan deae fabriek.
ZooaW kapelaan Brekelmans als de heer Le
lieveld prezen den geest van de arbeiders, die
zich allen spontaan bfj de staking hebben aan
gesloten. Men ziet ze niet gaan naar cafés Zij
gedragen zich ordelijk en er Is weinig kans, dat
zich ordeverstoringen zullen voordoen. De di
rectie van de fabriek heeft aan de marechaus
see om versterking gevraagd, en deae ook ge
kregen. De meeste arbeiders, die Zondags nooit
rustig naar de kerk kunnen gaan wegens hun
werk, gaan thans 's morgens naar de H. Mis....
Op de conferenties met den rtjksbemiddelaar
heeft deze voorgesteld de loonsverlagingen nog
twee maanden uit te stellen, doch hierop is de
directie niet ingegaan.
In den stap van mr. Marchant «iet spr. de
groote bewogenheid in de pohtteke arena. Cr is
lets bijzonders op komst, waarvoor men de oogeu
niet behoeft te sluiten.
Ds Haagache poHtte Hééft gearresteerd ze
keren De R, die een ondergeschikte betrekking
bekleedt b(j het Koninklijk Huisarchief. HU
wordt verdacht van diefstal van een groot aan
tal voorwerpen uit dat archief, voornamelijk
boeken en platen, in t algemeen geen stukken
echter van groote historische waarde. By boek-
verkoopera en antiquairs maakte h(j deae stuk
ken te gelde. Van heling van de zijde van de
opkoopers is echter niets gebleken.
De R. heeft bekend, zich aan diefstal te heb
ben schuldig gemaakt. Het totale bedrag, dat
hy voor zijn gestoten waar beeft ontvbngen, ie
niet bekend. De diefstallen moeten echter wel
over drie k vier jaren geloopen hebben.
Bestreden Is het voorstel, zooals we reeds Bel
den, door mr. POLLKMA. Op drie motieven was
diens verzet gebaseerd. Primo wees hjj bet af,
omdat niet bij lederen maatregel tot algemeen
verbindendverklaring en onverbindendverklaring
de Btaten-Generaal vooraf worden ingeschakeld.
Becundo achtte hij het verwerpelijk, omdat bet
den bestaanden en doelmatig gebleken produc
tievorm van het particulier initiatief in den
wortel aantast. Tertio noemde hij het in fla-
granten stryd met ons eeuwenoud contracten
recht, Waarbij verbintenissen nu eenmaal al
leen tot wet strekken aan de partijen, welke
die verbintenissen aangingen.
Minister Bteenberghe zal met dit conserva
tief en Iedere ontwikkeling van ideeën negee-
rend betoog wel raad weten.'
Zonder één opmerking is de wijziging van da
Kieswet goedgekeurd. Men herinnert zich: er
was na de behandeling tel de Tweede Kamer
niet veel meer van over. Alleen de invoering
van een waarborgsom en de bepaling, dat geen
Hjst een zetel krijgt toegekend. Indien niet ten
minste éénmaal de volle klesdeeler behaald te.
De beer DE BRUYN beeft nog eens met de
oude argumenten het ontwerp zelf en de orde
ning, waartoe het de eerste stap is. overtuigend
verdedigd. HU wees er op. dat by de economi
sche samenwerking ook hoogere waarden dan
de economische betrokken zyn.
IsetMehl
j»el eee
chop na
i de Ca
ln 75371
n gedood
behooren
ire leden
rs.
sn afloop
3.000.00#
mptabiU-
iclën een
1 betref-
1933 De
i een te-
ordt ge-
t OoUege
>Ung soa
rin kon-
aaa bet
Minister
dat hij.
leen, be
te oogen
INe stap Is thans gedaan, een ést de est
ate het doen daarvan urgent maakte. Hjj
aou echter eender crisis eveneens gedaan
moeten rijn. omdat bjj het vrije spel der
economische krachten nn eenmaal —sekt
en onmacht een Ie greets rel speten bjj de
vaststelling van den prils voer goederen an
komst te
Zweden
ten o m.
Primo*
el Johan
dat 4
Hugo te
•ftxitj een
in
iet jour-
Hen Be
am"
selte te»
rden op-
’-i
i VrijdM
ring vso
Utrecht,
de eer-
Kamer
n de In-
van het
delegeer-
te ver-
vereeal-
g slechts
(de hui-
11 voort-
len mr
nsIVrti’
s Neder
bCht
De heer Dor Jr„ een van de directeuren van
de fabriek, die mededeelde over het algemeen
op aanvragen om een Interview niet te kunnen
Ingaan en daar ook vrU onverschillig voor was.
heeft voor ons blad een eenige uitzondering
willen maken en ons gedurende een half uur
te woord willen staan op zyn kantoor.
Mede daarom kan de economische arbeid niet
worden overgelaten aan den indlvldueelen on
dernemer met zijn beperkten kijk en zijn drang
naar egoïsme.
ZU hebben er verder op geweaen, dat er
bU hen overwegende beswaren bestaan to
gen de formuleertng van de bevoegdheden
van den regeeringscommteearis In het Al
gemeen MUnwerkersfonda welke beswa
ren zich vooral richten tegen het feit, dat
er besluiten lullen kunnen worden geno
men. ook wanneer slechts een der direct
belanghebbende groepen een wysiging
wenscht en zonder dat de andere groepen
daartoe eenlgerlei medewerking verleenen.
Katholieke afgevaardigde had
imnen noemen den geheel
anderen aard van het Britsche wereldrijk, dat
gemakkelyker dan andere mogendheden aan
autarkie kan doen sender al te groote schade.
De groote oorzaak van allee, aldus de heer
Dor, is de devaluatie van den Belgischen franc.
Midden 1934 is niets meer verkocht. 15 Januari
kreeg men plotseling bericht, dat de uitvoer
haar Dultschland moest worden stopgezet, tot
na den uitvoer van de rogge. Dit is een ramp ge
weest voor de fabriek. Door de directie is groote
aandrang uitgeoefend op de regeering. maar tot
nu toe heeft men nog niets vernomen En deze
onzekerheid Is het ergste van alles. Dit maakt
de directie van een bedrijf radeloos, omdat zy
niet weet, waarmee rekening te houden.
"Dians zin rljks-aooountants bezig de boeken
te onderzoeken, omdat de regeering zoo volledig
mogelyk wil worden Ingelicht.
r
Ten tyde van de oprichting van de ..Benas"
(1933) werd reeds voorzien, dat de moeilijkhe
den niet van voorbUgaanden aard zouden zijn
Thans is het wel duidelUk geworden, dat de
bestaande vorm van steunverleenlng niét meer
voldoende ia
De regeering heeft overwogen op welke wijss
aan de Nederlandscbe havens hulp geboden kan
worden in verband met de moeilijkheden, welke
ooor de devaluatie van de Belgische munt zijn
ontstaan. ZU Is tot de overtuiging gekomen dat
het niet mogelyk sal sUn door maatregelen der
centrale overheid de moeilijkheden geheel te
ov erbruggen. Zulks Is Inzonderheid niet mogelijk
by de haven- en kadegelden en de verdere
piaatskosten.
Anders staat bet echter met de loodstarieven.
Het Kabinet bevordert dat op korten termijn
een wetsontwerp b#j de Btaten-Generaal wordt
1: gediend, strekkende tot een aanzienlUke ver
laging der loodstarieven voor zeeschepen, waar
door bet mogelyk zal zUn de Nederlandscbe
loodstarieven te brengen op bet peil der Bel
gische.
De, organisatie hierentegen meent,
dat de minimum-grens van de loonen
is bereikt en dat dese verder niet kan
nen worden verlaagd. Kan de zinkfa-
briek het niet meer rukken, dan zullen
andere maatregelen moeten worden
genomen. Het is echter tegen elk ele
mentair recht, ais de industrie thans
nog soa moeten worden gered ten koste
van de arbeiders.
We komen binnen in de pastorie van Budel.
het kleine vriendelUke dorpje In Oost-Brabant.
dat thans zwaar getroffen wprdt door een groote
staking.
Kapelaan Brekelmans, de gemoedelijke, maar
krachtige geestelijke adviseur van de R. K
Werkliedenvereeniging. aal juist aan tafel gaan, kan deae arbeid onderbroken worden.
„Wij storen u, kapelaan?"
„Nee, nee, geen kwestie van’’.... De kapelaan
laat zün maaltijd in den steek; hü wil ons eerst
te woord staan over de kwestie die hem en de
zijnen vervult»
Op de „Groote manoeuvre" werken de arbei
ders acht uur per dag Zondag en door de week
Om de drie weken kunnen zij een Zondag vrij
krijgen, doch dan moeten zjj de andere Zonda
gen twaalf uren voor de ovens staan, van 's mor
gens zes tot 's avonds zes aan één stuk door
Voor dezen arbeid kunnen zij een loon verdienen
van f 3.30 tot f 3TO per dag. Alleen bU ziekten
Dat de belangen van een bedrijf aan het in
zicht eener meerderheid zullen worden over
geleverd, terwUl aldus het Voorlooplg Ver
slag nu eenmaal middelmatigheid het ken
merk der meerderheid pleegt te zUn. schrikte
den Katholieken afgevaardigde niet af Dit ar
gument. zoo zeide hjj. was niet bepaald een
compliment voor de meerderheid, die in het
verleden zoowel In staatkundig als in soclaal-
economlsch opzicht ons land geteld beeft.
Ook de heer De Bruyn verwacht niet, dat
dit begin van economische ordening de eco
nomische moeilijkheden zal oplossen Het is
slechte een eerste schuchtere stap naar een
politiek, waarbij alle krachten worden Ingesteld
op bet ééne groote doel van de redelijke voor
ziening in aller behoeften.
Ds normen der credletverleenlng sullen uiter
aard verband houden met de Instandhouding van
bet noodsakelljZr deel van onze koopvaardU en
met ds verdere rationalisatie en economiseertng
van test scheepvaartbedrijf Om voor krediet in
aanmerking te komen, sal de reederU derhalve
ntet alleen een Hollandsche onderneming moe
ten ajjn. doch sU aal tevens een voldoend natlo-
naa^beiang moeten vertegenwoordigen ter be-
oordeellng van de Regeering; zU aal voorts ook
In soodanlge financteele omstandigheden moe
ten verfceeren, dat met toekenning van steun
volgens de nader aan te geven normen haar
voortbestaan althans gedurende dit jaar gewaar
borgd te. terwijl sU overigens over een vloot moet
beschikken, die In soodanlge conditie verkeert,
dat op haar behoud moet worden prusgesteld.
Gesteunde reederjjen sullen zich moeten ge
dragen naar voorschriften en/o< aanwijzingen,
door of namens de neg»«ring te geven in bet
Oeen sprake van, indien Gij slechts
Mijnhardt’s Zenuwtabletten gebruikt.
Buisje 75 ct. Bij Apoth. en Drogisten.
WU gaan dan rustig zitten en de kapelaan
begint ons de zaken uiteen te zetten.
Hu vertelde ons. dat de berichten, als sou de
directie de fabrieken hebben gesloten, heelemaal
onjuist zijn. De arbeiders hebben een ultimatum
gesteld, omdat aj oordeelden, dat de toestanden
zóó zijn, dat een verdere verslechtering betee-
kent een aantasting van de meest noodzakelijke
levensvoorwaarden En dan gaat het misschien
nog niet zoozeer om de loonén. alswel om het
feit, dat men hier te maken heeft met een prin-
dpleele kwestie nopens de organisatie. De so
ciale toestanden op de fabrieken zyn in het
geheel niet In orde. De loonen zun voor dezen
arbeid veel en veel te laag en voor deae zeer
lage loonen moet een werk worden gepresteerd,
dat geen meruch lang kan uithouden Acht uren
per dag, drie honderd vyf en zestig dagen per
jaar. staan deze menschen vodk de heete ovens
te werken met instrumenten, die alleen oer
sterke kerels kunnen hanteeren. Voor dezen ar
beid wordt betaald ’een loon van een rljksdaal-
der per dag. waarbu nog komt tien cent kinder
toeslag per dag vanaf bet tweede kind.
nauwste te betrokken bU deren stap, waar oir.
Marchant zelf verklaarde, een strijdbare noen
oer Kerk te zullen worden.
Spr noemde het belUdend deel der Kerk in
Neoerland klein en daarbU hopeloos verdeeld
Ook de rechtache partijen worstelen onderling.
Wanneer politieke leidslieden in bet nauw zit
ten maken ze rare sprongen en wringen ae
zich in allerlei bochten, zooals spr aan de hand
van eenige bultenlandsche politieke gebeurte
nissen betoogde. Ook verwees spr. naar de woor-
cer van Z H. den Paus, kortelings tn een con
sistorie gesproken, waarin deae wees op hst
dreigend oorlogsgevaar.
Uit de omstandigheid, dat een post voor steun
verleenlng reeds op de rijksbegrooting van het
vorige jaar voorkomt, blijkt wel, dat de voor
bereidende maatregelen om hiertoe te komen,
gerulmen tyd hebben gevorderd.
Na Interdepartementaal overleg en nadat eeni
ge der betrokken gemeenten zich bereid had
den verklaard medewerking te verleenen kon
het overleg met de kunstenaarsorganisaties wor
den geopend. Dit overleg, dat tot nu toe schrtf-
telUk is gevoerd. Is thans geélndlgd. De regee
ring hoopt Dinsdag as. aan haar plannen posi
tieve vormen te kunnen geven.
De Katholieke afgevaardigde heeft ten slotte
wy laten nu de meer ondergeschikte punten
terzijde als een voordeel van de economische
ordening in het licht gesteld, dat zij de sociale
ordening vergemakkelijken zal. Door het ont
breken van economische gebondenheid Immers
werd de groet van de bedryfsraden totnogtoe
tegengehouden.
Dr. WIBAUT heeft in zijn uitvoerige rede
betoogd, dat men zich aan een illusie overgeeft,
indien men tegeiyk de samenwerking van on
dernemer» bevorderen wil én voor het belang
van den consument zorgen. Men aal hier pas
tot een oplossing kunnen komen, wanneer het
winstbejag, dat t>U alle handelingen van onder
nemers en hunne kartels voorzit. wordt uitge
schakeld door de stichting eener socialistische
samenleving.
Prof VAN EMBDEN verdedigde het ontwerp.
HU achtte» het ingrijpend, maar aanvaardbaar
en voorspelde, dat het nog wel eens zal moeten
gewUzlgd worden, om het »*n te passen aan
nieuw opkomende behoeften.
Zes sprekers hebben zich met dit belangrijke
onderwerp beziggehouden. De aociaal-demo-
creat dr WIBAUT hield "en uitvoerig en eigen-
lük weinig ter zake doend betoog over ’t kartel-
wezen, waarmee hu zich reeds sedert 1895 bezig
houdt en vond natuurlUk het ontwerp niet veel
zaaks' De liberalen I. VAN DEN BERGH en
mr. KNOTTENBELT wezen het voorgestelde
af. De vrUzlnnlg-democraat Prof. VAN EMB
DEN en de Katholieke afgevaardigde DE
BRUYN verdedigden de algemeen verbindend-
Voor een talrük gehoor heeft Woensdag
avond In Den Haag dz A M. Berkhoff van
Bilthoven over het onderwerp; „Wat heeft de
stap van mr. Marchant tot belUdend Neder
land te zeggen,” gesproken.
Spr aeide geen politieke munt te willen slaan
uit den stap van mr Marchant, noch om de
d.ristelUke politiek te hekelen. Ook wilde hU
de persoonlUke bedoelingen van dezen stap niet
nespeuren.
Spr. citeerde mr. Marchant’s woorden ge
sproken bij gelegenheid van de eerste steenleg
ging van de AbdU van Egrnond en vervolgens
de rede van prof. mr. O. W. de Vries, met be
trekking tot de samenwerking van de v|jf re
geering spartyen.
Zelfs de ongeloovigen beginnen thans te
spreken over den antl-chrtst. In dtt vertwnd
wees spr. op bet proces van de wyaen van
Zion Naar spr.’s meenlng naderen wy snel de
anti-chrtstelUke periode, waarvan de bijbel
spreekt.
algemeen belang der scheepvaart ZU sullen zich
In bet bUsonder moeten verbinden mede te wer
ken aan de voorbereiding van een saneering van
het bedrtjf en sekertleid sal moeten worden ver
strekt, dat ds steungelden niet zullen strekken
tot verscherping vén de onderlinge concurren
tie tn de Nederlandscbe scheepvaart.
Nederlamterhe lün- en wUde-vrachteeede.
rijen, die aan bevenbodoeMe voorwaarden
voldoen, sullen te rekenen van 1 Januari
1935, voor den tijd van ten hoogste één jaar
uit *s RUks kas krediet kunnen ontvangen.
Het ligt derhalve la da bedoeling de nieu
we regeling met terugwerfcende kracht, te
rekenen van 1 Januari IMS. tee te passen.
waarbU een verrekening met de van dien da
tum af door de Jtenaa" verleende gaga-kre-
dieten aal plaats vinden.
Als grondslag voor de kredletverleenlng in
1935 wordt aangenonten een vast bedrag per dag.
varleerende met de Bruto Register tonnenmaat
voor in bedryf synde schepen volgens een schaal,
opkllmmende met 100 Bruto Register Ton voor
vrachtscheppen en voor passagiersschepen. Voor
gemengde vracht- en passagiersschepen sal een
in verhouding tot het aantal passagiersplaatsen
berekende toeslag boven de schaal van vracht,
schepen worden gegeven.
Voor de zeesleepvaart aal een afBonderiyke re
geling worden getroffen.
Het aan een reedery uitgekeerde bedrag aal
geheel of ten deele moeten worden terugbetaald,
als het bedryf over 1935 winst biykt te hebben
gemaakt.
Deae regeling aal beperkt worden tot de groo
te zeescheepvaart en derhalve niet geiden voor
de b. g. kustvaart. In verband hiermede is voor
de wilde vrachtvaart de grens beneden welke
geen krediet wordt verleend gesteld op 1000 Bru
to Register Ton.
Wst de lynreedertjen betreft, bestaat echter
wel aanleiding schepen beneden 1000 Bruto
Register Ton onder de regeling te doen vallen,
daar deze principieel tn getyke omstandighe
den verkeeren als de grootere lUnbooten.
Het ligt tn het voornemen de MaatachappU ter
behartiging der Nationale scheepvaartbelangen
met de uitvoering der steunregeling te belasten.
Met de rust, die de debatten der sena
toren pleegt te kenmerken, heeft de Eerste
Kamer de behandeling van het ontwerp tot
algemeen verbindend of onverblnderdver-
klartng van ondernemersovereenkomsten
Ingezet Men Is er al aardig mede gevor
derd. want Donderdagochtend reeds komt
Minister Bteenberghe aam het woord.
Woensdagmiddag hebben te Heerlen verga
derd de samenwerkende mynwerkersbonden
ter vaststelling van hun antwoord aan dea
regeeringsbemlddelaar.
In hun antwoord hebben zy waardeertng uit
gesproken voor het besluit der regeering tot
het instellen van een ondersoek naar den al
gemeen en toestand tn het mynbedryf onder
leiding van oud-mlnlater Verschuur.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijzi
ging en verhooglng van het tiende hoofd
stuk der RUksbegrootlng voor het dienstjaar
1935 (renteloooe voorschotten ten behoeve
van de zeescheepvaart).
Naar het „Handelsblad" verneemt, verkeeren
de voorbereidende maatregelen inzake steun
aan beeldende kunstenaars, waarvoor op de
rtjksbsgrootlng voor 1934 en voor het thans loo.
pende Jaar een post is uitgetrokken, thans in
een dusdanig stadium dat aanstaanden Dins
dag op het Departement van Sociale Zaken te
's-Gravenhage een conferentie kan worden ge
houden tusschen minister Blotemaker de
Bruine, den heer P. Visser, chef van de afdee-
llng K. en W. van het departement van On
derwijs, K. en W. en de vertegenwoordigers van
een aantal kunstenaarsorganisatie».
De ateunverleening zal er op ge
richt zijn, dat deel van onze koop
vaardij in stand te houden, hetwelk
een vitaal belang voor het Neder-
landache bedrijfsleven in het alge
meen en voor onze internationale
handelspost tie in het bijzonder
vormt.
De beoogde steun zal in den
vorm van rentelooze en ongedekte
credieten verstrekt worden. De ge
heel» steun zal een voorloopig ka
rakter dragen.
of zes uur per dag In den vroegen morgen voor
de heete ovens, drie honderd vyf en seftig dagen
per jaar Noch op Kerstmis, noch met Paachen
noch met Plnksteren. of welken feestdag dan
ook, wordt hierop een uitzondering gemaakt.
Alleenby één gelegenheid kunnen de ar
beiders vry krUgen. Dat Is als een van zyn kin
deren de plechtige H. Communie doet. Als don
de pastoor een briefje meegeeft, wordt er een
morgen vry gegeven Zoodat hier arbeiders
werken, die in jaren geen enkelen, absoluut geen
enkelen dag hebben, waarop zy zich niet behoe
ven te bekommeren om de aorgen van hun ar
beid. En voor dezen arbeid wordt een loon be
taald van ruim twee gulden per dag.
In België zyn de loonen en de pryzen der
kolen 30 pCt. lager dan in Nederland, en deze
factoren vormen de helft van den koetprtjs vgn
het product. De zinkfabrieken te Budel zyn de
laatste fabrieken op de geheele wereld, die wer
ken met een gouden munt en Bonder bescher
ming. De zlnkprUs is een derde van voor den
oorlog en de loonen zyn verdubbeld. Hiertegen
kan geen enkel bedryf het volhouden, temeer daar
de grondstoffen zoo duur zUn. dat zy niet meer
betaald kunnen «kirden, want België, dat goed-
kooper kan produceeren, koopt de grondstoffen
op tegen eiken prijs Zoo moet de Industrie
kapot.
Incidenteel werden verschiUend»
schepen reeds naar het buitenland ver
kocht, maar de vrees is gewettigd, dat
de moeilijkheden, waartn de reedertjen
zich bevinden, in vete gevallen
moeten leiden tot algeheele liquidatie
van reedertjen, d. w. s. verkoop naar het
buitenland. DH soa niet alleen een
verminderde werkgelegenheid In het
scheepvaartbedrijf beteefcenen, doeh ook
aan onse internattonate handclapooitis
een swaren slag toebrengen.
De heer Lelieveld, bestuurslid van den R. K.
Metaalbewerkersbond. die zyn tenten had op
geslagen in een hotel aan de Markt, vertelde
ons een en ander van de historie van dit con
flict. Het geschil gaat zeker om de loonen, zoo
aeide hy, doch het is hier ook een kwestie
van prlncipieeien aard. De directie der fabrieken
was wel bereid de organisaties te ontvangen,
doch meer om dezen mee te deelen, welke maat
regelen door haar genomen moesten worden,
dan wel om te onderhandelen over de voorwaar
den van den arbeid. De eerste maatregel, dien
de directie had aangekondigd was het stopset-
ten van Hal UI, doch later is deze maatregel
ingetrokken en kwam hiervoor in de plaats de
aankondiging van een loonsverlaging. Zooals
ons later is gebleken uit een onderhoud met de
directie der fabrieken, heeft deae niet uit eigen
beweging deaen voor alle arbeiders zoo ongunstl-
■en maatregel genomen, doch hierop hebben de
burgemeesters uit verschillende plaatsen uit de
omgeving ook invloed uitgeoefend. Deae loons
verlaging aou voor de Nederlandscbe arbeiders
10 pOt. bedragen en voor de Belgische 30 pCt.
Dtt is reeds de vyfde verlaging, die in betrek-
keiyk korten tyd aan de Zinkfabrieken zou wor
den toegepast. De vorige verlagingen hebben
bedragen 10 pCt., 5 pCt., 5 pCt. en 10 pCt.
Dinsdag a.t. een conferentie
te Den Haag
verklaring En mr POLLEMA. de woordvoerder
der christeiyk-historlschen. verklaarde In een
knap gestelde, maar door en door conservatieve
rede, dat zyn fractie over het ontwerp andere
denkt dan de Tweede Kamerfractie zyner
party, waarvan op 1 Maart van dit jaar alleen
de heer Weltkamp zich tegenstander toonde.
Nieuws heeft het debat na de behandeling in
de Tweede Kamer en na de schrtfteiyke voor
bereiding in den Senaat, uiteraard niet ge
bracht I> meeningen over den maatregel, die
een eerste stap naar de economische ordening
van het bedrijfsleven is. «tjn nu eenmaal ge
vestigd En men moet een hevig optimist ztln,
als men vóórspellen durft» dat Minister Bteen
berghe ook maar de chrtsteiyk-hisCorischen
overtuigen zal. Van de liberalen spreken wy
niet. Hun standpunt Is bekend. ZU maken nu
en dan een beleefde buiging naar de gedachte
der ordening, maar als het tot concrete maat
regelen komt, duiken zU allerlei bezwaren op.
Mr. KNOTTENBELT zag al weer bet verplichte
lidmaatschap van de vakorganisatie in het ver
schiet en had daartegen grondwettelyke be
denkingen. En ook de heer VAN DEN BERGH
verzette zich, omdat hier het begin ligt eener
publiek-rechteiyke bedryfsorganisatle Ook
wanneer het vrye spel der economische krachten
gehandhaafd wordt, kunnen by den onderne
mer ethische motieven ten volle geldend biy-
ven. En de structureele wijzigingen in de wereld
zUn niet van een aard en omvang, dat daar
door de ordening gerechtvaardigd wordt. De
heer Van den Bergh beriep zich voor dese laat
ste stelling op Engeland, waar hy dezer dagen
in een kring van bankdirecteuren de stemming
geconstateerd had. dat alles wel weer vanzelf
In orde komen zal. als men het bedrijfsleven
maar met rust laat HU vergat, dat niet slechts
hier, maar ook in tal van andere landen (waar
onder Engeland) de drang naar oedenlng van
het bedryfsleven zelf is uitgegaan. En de heer
DE BRUYN wees hem er later op, dat zyn
vergeiyking met Engeland alvast déérom
faalde, omdat Engeland met sUn gedevalueerd
pond en zyn zeer hoog beschermend tarief ge-
dat steunverleenlng aan de scheepvaart tot
werkvermeerderlng sal leiden; behoud van de
poodzakeiyke scheepvaartverbindingen Is ech
ter van de grootste beteekenis om verdere inzin
king van de werkgelegenheid in Nederland te
voorkomen. f
Hal III ligt thans sta Hal I en II
worden warm gehouden tot het einde
van de week. Komen de arbeiders dan
nog niet terug, dan zullen ook deze
worden gedoofd. Voor lang, beer lang,
want als de ovens eenmaal zijn ge
doofd, duurt het maanden en maanden
voor zij weer in bedrijf kunnen worden
genomen.
Aan de Memorie van Toelichting is het vol
gende ontleend:
De oorzaken van desen bedroevenden toe
stand van sen by uitstek nationaal bedryf dra
gen in de eerste plaats een internationaal ka
rakter. I
Ulteindeiyk sal In dese internationale oorza
ken slechts langs den weg van internationaal
overleg verbetering kunnen worden gebracht, en
bot te een verheugend feit, dat dit overleg tua.
schen de readers van verschillende zeevarende
naties bezig te zich te ontwikkelen.