Ondernemersovereenkomsten
WIE
IHQQ
NEDERLANDS
PUBLIEK!
„Zóó houden we het niet vol”
t»
zegt de directie
Zeescheepvaart
Het dreigend mijn
conflict
•en Uw Winkelier»
EEN ZWARE SLAG VOOR
BUDEL
VERBINDEND OF ONVER-
BINDENDVERKLARING
„Even vergelijken, wie het meest op het
Blue Band meisje lijkt
Examenvrees
LUKT HET MEKT OP
BIUEBANDI
HOOFDPRUS.
één der andere geld
prijzen te verdienen.
Vraagt inlichtingen en
stembiljet nog heden
Zal regeering helpen?
Onmogely ke concurrentie
van
De
Rentelooze credieten
„Het loon der arbeider» f 2.50
per dag heeft de minimum
grens bereikt”
De overgang
mr. Marchant
bezwaren van de samenwerkende
mynwerkersbonden
Steun aan beeldende
kunstenaars
365 dagen per jaar wordt
gewerkt
Gevaarlyke arbeid
Overtuigende verdediging
strekkend wetsontwerp
ingediend
tlU iospanpawepen tot de Zlnlt/abrteten te Budel, waar door taking wederom het
aantal werklooss» stal eenige honderden ie vermeerderd, sgn afgeaet
Eerste Kamer is begonnen met de
behandeling van het betref
fende wetsontwerp
Afwijzend standpunt
Diefstal bij Koninklijk
Huisarchief
Geen vrees voor orde
verstoringen
Gedurende drie a uier jaar boeken
en platen gestolen
Crisis maakte „den
stap” urgent
Wetsontwerp voor steunverleening
aan dat deel der koopvaardij,
dat een vitaal belang vormt
voor het bedrijfsleven
Onderhoud met den heer Dor
Oordeel van een dominé
Zondagen van twaalf aren
Hei verloop van het conflict
Dinsdag a.s. een conferentie
te Den Haag
Den Haag. 23 Mei 1935
het
De Regeering verwacht niet In de ascete plaats,
aan onze Internationale han itutepsMIii
een zweren Mag toebrengen.
Naar wü vernemen, aal aan het einde van desa
week b|j A. W. Sljthoffs Uitgevers Maatschap
pij te Leiden een brochure verschijnen van Mr.
H. P. Marchant, getiteld: „Tot Verweer'.
Het werk op de fabriek wordt verdeeld in de
*4. „Kleine manoeuvre” en de zg. „Groote ma
noeuvre*. In de eerste staan de arbeiders vijf
Kapelaan Brekelmans vertelde ons nog,
dat deze arbeid zeer gevaarlijk Is en vele
slachtoffers elscht. Op de lijsten der arbei
ders, die hij liet inzien, kwamen meer dan
dertig jonge weduwen voor, wier mannen in
den loop der laatste jaren waren veronge
lukt aan deze fabriek.
antwoord hebben zü waardeering ult-
1 voor het besluit der regeering tot
illen van een ondersoek naar den al-
Zonder één opmerking la de wijziging van de
Kieswet goedgekeurd. Men herinnert zich: er
was na de behandeling In de Tweede Kamer
niet veel meer van over. Alleen de Invoering
van een waarborgsom en de bepaling, dat geen
lijst een zetel krijgt toegekend, indien niet ten
minste éénmaal de volle kieedeeler behaald la.
De beer DE BRUYN heeft nog eena met de
oude argumenten het ontwerp self en de orde
ning, waartoe het de eerste stap is. overtuigend
verdedigd. HU wees er op. dat bü de economi
sche samenwerking ook hoogere waarden dan
de economische betrokken zijn.
Mede daarom kan de economische arbeid niet
worden overgelaten aan den indlvldueelen on
dernemer met zün beperkten kijk en zün drang
naar egoïsme.
In den stap van mr. Marchant Met qjr. de
gioote bewogenheid in de politieke arena. Kr Is
Iets bijzonders op komst, waarvoor men de oogen
niet behoeft te sluiten.
De Haagzche politie heeft gearresteerd
keren De R die een ondergeechikte betrekking
bekleedt bü het Koninklijk Huisarchief. HU
wordt verdacht van diefstal van een groot aan
tal voorwerpen uit dat archief, voornamelijk
boeken en platen, in t algemeen geen stukken
echter van groote historische waarde. Bü boek-
verkoopers en antiquairs maakte hü deae stuk
ken te gelde. Van heling van de zijde van de
opkoopers is echter niets gebleken.
De R. heeft bekend, zich aan diefstal te heb
ben schuldig gemaakt. Hot totale bedrag, dat
Bestreden Is het voorstel, zooals we reeds tol
den, door mr. PQLLEMA Op drie motieven was
diens verse! gebaseerd. Primo wees hü het at.
omdat niet bij lederen maatregel tot algemeen
verbindendverklaring en onverbindendverklaring
Zoowel kapelaan Brekelmans als de heer le
lieveld prezen den geest van de arbeiders, die
zich allen spontaan bü de staking hebben aan
gesloten. Men ziet ze niet gaan naar cafés. Zü
gedragen zich ordeluk en -er is weinig kans, dat
zich ordeverstoringen zullen voordoen. De di
rectie van de fabriek beeft aan de marechaus
see om versterking gevraagd, en deze ook ge
kregen. De meeste arbeiders, die Zondags nooit
rustig naar de kerk kunnen gaan wegens hun
werk, gaan thans 's morgens naar de H. Mis....
Dat de belangen van een bedrüf aan het in
zicht eener meerderheid zullen worden over
geleverd, terwijl aldus het Voorloopig Ver
slag nu eenmaal middelmatigheid bet ken
merk der meerderheid pleegt te zün. schrikte
den Katholieken afgevaardigde niet af. Dit ar
gument. zoo zeide hü. was niet bepaald een
compliment voor de meerderheid, die In het
verleden zoowel in staatkundig als in soclaal-
economtech opzicht ons land geleld beeft.
Ook de heer De Bruyn verwacht niet, dat
dit begin van economische ordening de eco
nomische moellükheden zal oplossen. Het is
slechts een eerste schuchtere stap naar een
politiek, waarbü alle krachten worden Ingesteld
op het ééne groote doel van de redelüke voor
ziening in aller behoeften.
Op de conferenties met den rüksbemiddelaar
heeft deae voorgesteld de loonsverlagingen nog
twee maanden uit te stellen, doch hierop is de
directie niet ingegaan.
Becundo achtte hü het verwerpelUk. omdat het
den bestaanden en doelmatig gebleken produc
tievorm van het particulier Initiatief In den
wortel aantast Tertio noemde hü het In fla-
granten strijd met ons eeuwenoud contracten
recht. waarbü verbintenissen nu eenmaal al
leen tot wet strekken aan do partüen, welke
die verbintenissen aangingen.
Minister Steenberghe zal met dit conserva
tief en iedere ontwikkeling van ideeën negee-
rend betoog wel raad weten.
heel andere economische mogelijkheden beeft
dan ons land. De Katholieke afgevaardigde bad
er ook nog bü kunnen noemen den geheel
anderen aard van het Britsche Wereldrijk, dat
gemakkelüker dan andere mogendheden aan
autarkie kan doen zonder al te groote schade.
Ingediend is een wetsontwerp tot wüzl-
ging en verhooglng van bet tiende hoofd
stuk der Rüksbegrooting voor bet dienstjaar
1935 (rentelooze voorschotten ten behoeve
van de zeescheepvaart).
De organisaties hebben hierop een onderhoud
toet de directie aangevraagd. Deze was wel be
reid te praten met de arbeiders, doch zü stelde
Mch op het standpunt, dat zü tegen een ver
laging der loonen niets zóu kunnen doen. Zü
beriep zich hierbij op de moellükheden, die zich
voordeden in verband met de clearing en met
de devaluatie van den Belgischen franc.
krügen, doch dan moeten zü de andere Zonda
gen twaalf uren voor de ovens staan, van 's mor
gens zes tot 's avonds zes aan één stuk door.
Voor dezen arbeid kunnen zü een loon verdienen
van 2.20 tot 3.70 per dag. Alleen bü ziekten
kan deae arbeid onderbroken worden.
Zü hebben er verder op gewezen, dat er
bü ben overwegende bezwaren bestaan te
gen de formuleering van de bevoegdheden
van den regeeringscommlssarte In het Al
gemeen Münwerkersfonds welke beswa
ren zich vooral richten tegen het feit, dat
er besluiten zullen kunnen worden geno
men. ook wanneer slechts een der direct
belanghebbende groepen een wijziging
wenscht en zonder dat de andere groepen
daartoe eenlgerlei medewerking verleenen.
We komen binnen in de pastorie van Budel,
het kleine vriendelüke dorpje In Oost-Brabant,
dat thans zwaar getroffen wVrdt door een groote
staking.
Kapelaan Brekelmans, de gemoedelüke, maar
krachtige geestelüke adviseur van de R. K.
Werkliedenvereenlglng, zal juist aan tafel gaan
„Wij storen u, kapelaan?"
„Nee, nee, geen kwestie van”.... De kapelaan
laat zün maaltüd in den steek; hü wil ons eerst
te woord staan over de kwestie die hem en de
sünen vervult.
Ten tüde van de oprichting van de ..Benas”
(1933) werd reeds voorzien, dat de moellükhe
den niet van voorbügaanden aard zouden zün.
Thans te het wel duldelük geworden, dat de
bestaande vorm van steunverleening niet meer
voldoende la.
De regeering heeft overwogen op welke wijze
aan de Nederlandsche havens hulp geboden kan
worden in verband met de moellükheden. welke
ooor de devaluatie van de Belgische munt zün
ontstaan. Zü la tot de overtuiging gekomen dat
het niet mogelük zal zün door maatregelen der
centrale overheid de moeilijkheden geheel te
overbruggen. Zulks is Inzonderheid niet mogelük
bü de haven- en kadegelden en de verdere
ptaatakosten.
Anders staat het echter met de loodstarieven.
Het Kabinet bevordert dat op korten termijn
een wetsontwerp bü de Staten-Generaal wordt
li.gediend, strekkende tot een aanzlenlüke ver
laging der loodstarieven voor zeeschepen, waar
door bet mogelük zal zün de Nederlandsche
loodstarieven te brengen op bet peil der Bel
gische.
De normen der credletverieenlng zuilen uiter
aard verband houden met de Instandhouding van
het noodzakelüke deel van onze koopvaardü en
met de verdere rationalisatie en eoonomtoeering
van bet scheepvaartbedrijf. Om voor krediet in
aanmerking te komen, zal de reederü derhalve
niet alleen een HoUandsche onderneming moe
ten zün. doch zü zal tevens een voldoend natio
naal belang moeten vertegenwoordigen ter be-
oordeellng van de Regeering; zü aal voorts ook
in zoodanige ftnancleele omstandigheden moe
ten verkeeren, dat met toekenning van steun
volgens de nader aan te geven normen haar
voortbestaan althans gedurende dit jaar gewaar
borgd ia terwül zü overigens over een vloot moet
beschikken, die tn zoodanige conditie verkeert,
dat op haar behoud moet worden prüsgesteM.
OeMeunde reederijen zullen zich moeten ge
dragen naar voorschriften en/of aanwijzingen,
door of namens ds Regeering te geven in het
organisatie hierentegen meent,
dat de minimum-grens van de loonen
is bereikt en dat deze verder niet kan
nen worden verlaagd. Kan de zlnkfa-
briek het niet meer rakken, dan zullen
andere maatregelen moeten worden
genomen. Het ia echter tegen elk ele
mentair recht, als de industrie thans
neg zou moeten worden gered ten koste
van de arbeiders.
De groote oorzaak van alles, aldus de heer
Dor, is de devaluatie van den Belgischen franc.
Midden 1934 is niets meer verkocht. 15 Januari
kreeg men plotseling bericht, dat de uitvoer
naar Duitschland moest worden stopgezet, tot
na den uitvoer van de rogge. Dit is een ramp ge
weest voor de fabriek. Door de directie is groote
aandrang uitgeoefend op de regeering. maar tot
nu toe heeft men nog niets vernomen. En deze
onzekerheid is het ergste van alles. Dit maakt
de directie van een bedrijf radeloos, omdat zü
niet weet, waarmee rekening te houden.
Thans zin rüks-accouatants bezig de boeken
te onderzoeken, omdat de regeering zoo volledig
mogelük wil worden Ingelicht.
De Katholieke afgevaardigde heeft ten slotte
wü laten nu de meer ondergeechikte punten
terzude als een voordeel van de economische
ordening in het licht gesteld, dat zü de sociale
ordening vergemakkelüken zal Door het ont
breken van economische gebondenheid immers
werd de groei van de bedrijfsraden totnogtoe
tegengehouden.
Dt. W1BAUT heeft in zün uitvoerige rede
betoogd, dat men zich aan een illusie overgeeft,
Indien men tegelük de samenwerking van on
dernemers bevorderen wil én voor het belang
van den consument zorgen Men aal hier pat
tot een oplossing kunnen komen, wanneer bet
winstbejag, dat bü alle handelingen van onder
nemers en hunne kartels voorzit, wordt uitge
schakeld door de stichting eener socialistische
samenleving.
Prof. VAN EMBDEN verdedigde het ontwerp.
Hü achtte het Ingrijpend, maar aanvaardbaar
en voorspelde, dat het nog wel eens zal moeten
gewüzlgd worden, om het aan te passen aan
nieuw opkomende behoeften.
De heer Dor Jr„ een van de directeuren van
de fabriek, die mededeelde over bet algemeen
op aanvragen om een Interview niet te kunnen
ingaan en daar ook vrij onverschillig voor was,
hééft voor ons blad een eenige uitzondering
willen maken en ons gedurende een half uur
te woord willen staan op zün kantoor.
Uit de omstandigheid, dat een post voor steun
verleening reeds op de rüksbegrooting van het
vorige jaar voorkomt, blükt wel, dat de voor
bereidende maatregelen om hiertoe te komen,
gerulmen tüd hebben gevorderd.
Na interdepartementaal overleg en nadat eeni
ge der betrokken gemeenten zich bereid had
den verklaard medewerking te verleenen kou
het overleg met de kunstenaarsorganisaties wor
den geopend. Dit overleg, dat tot nu toe schrtt-
telük is gevoerd, te thans geëindigd De regee
ring hoopt Dinsdag as. aan haar plannen posi
tieve vormen te kunnen geven.
Geen sprake van, indien OU slechts
Mijnhardt's Zenuwtabletten gebruikt.
Buisje 75 ct. Bü Apoth. en Drogisten.
«ui m aueriei oocnten. zooals spr. aan de band
van eenige bultenlandsche politieke gebeurte-
nusen betoogde. Ook verwees spr. naar de woor-
Cer van Z. H. den Paus, kortelings tn een con-
Sistorie gesproken, waarin deae wees op bet
dreigend oorlogsgevaar.
Dte stap te tbane gedaan, omdat de eri-
ste het doen daarvan urgent ■zakte. Bü
zou eehirr zonder rriste eveneens gedaan
moeten zün. omdat bQ het vrije spel der
economische krachten nu eenmaal maeht
•n onmacht een te greets rel speten bü de
vaststelling van den prijs voer ges deren
Voor een talrük gehoor heeft Woensdag
avond In Den Haag ds. A. M. Berkhoff van
Bilthoven over het .onderwerp „Wat heeft de
stap van mr. Marchant tot belüdend Neder
land te zeggen,* gesproken.
Spr. zeide geen politieke munt te willen slaan
uit den stap van mr. Marchant, noch om de
christelüke politiek te hekelen. Ook wilde hü
de penoonlüke bedoelingen van dezen stap niet
naspeuren
Spr. citeerde mr. Marchant’s woorden ge
sproken bü gelegenheid van de eerste steenleg
ging van de Abdü van Egmond en vervolgens
de rede van prof. mr. O. W. de Vries, met be
trekking tot de samenwerking van de rijf re-
geerlngspartüen.
De steunverleening zal er op ge
richt zyn, dat deel van onze koop
vaardij in stand te houden, hetwelk
een vitaal belang voor het Neder
landsche bedrijfsleven in het alge
meen en voor onze internationale
hsuzdelspoeitie in het bqzonder
vormt.
De beoogde steun zal in den
worm van rentelooze en ongedekte
'credieten verstrekt worden. De ge-
heele steun zal een voorloopig ka
rakter dragen.
Wü gaan dan rustig zitten en de kapelaan
begint ons de zaken uiteen te zetten.
Hü vertelde ons, dat de berichten, als sou de
directie de fabrieken hebben gesloten, >11-1,1.—
onjuist zün. De arbeiders hebben een ultimatum
gesteld, omdat zü oordeelden, dat de toestanden
zóó zün, dat een verdere verslechtering betee-
kent een aantasting van de meest noodzakelüke
levensvoorwaarden. En dan gaat het misschien
nog niet zooeeer om de loonen, alswel om het
feit, dat men hier te maken heeft met een prin-
clpleele kwestie nopens de organisatie. De so
ciale toestanden op de fabrieken- zün in het
geheel niet in orde. De loonen zün voor dezen
arbeid veel en veel te laag en voor deze zeer
lage loonen moet een werk worden gepresteerd,
dat geen mensch lang kan uithouden. Acht uren
per dag, drie honderd vüf en zestig dagen per
jaar, staan deze menschen voor de heete ovens
te werken met Instrumenten, die alleen oer
sterke kerels kunnen hanteeren. Voor dezen ar
beid wordt betaald een loon van een rüksdaal-
der per dag, waaratemeg komt tien cent kinder
toeslag per daM^rtlRaf het tweede kind.
Incidenteel werden veraehiltende
schepen reeds naar het buitenland ver
kocht, maar de vrees te gewettigd, dat
de moeilijkheden, waarin de reedertjen
zich bevinden, in veie gevallen
moeten leiden tot algeheele liquidatie
van reederjjen, d. w.'z. verkoop naar het
buitenland. Dft sou niet alleen
verminderde werkgelegenheid in
of zes uur per dag in den vroegen morgen voor
de heete ovens, drie honderd vijf en zestig dagen
per jaar. Noch op Kerstmis, noch met Paschen.
noch met Pinksteren. of welken feestdag dan
ook, zéH'dt hierop een uitsondering gemaakt.
Alleenbü één gelegenheid kunnen de ar
beiders vrü krügen. Dat is als een van zün kin
deren de plechtige H. Communie doet. Als dan
de pastoor een briefje meegeeft, wordt er een
morgen vrü gegeven. Zoodat hier arbeiders
weiken, die in jaren geen enkelen, absoluut geen
enkelen dag hebben, waarop zü zich niet behoe-
ven tc bekommeren om de zorgen van him ar
beid. En voor dezen arbeid wordt een loon be
taald van ruim twee gulden per dag.
Naar het „Handelsblad” verneemt, verkeeren
de voorbereidende maatregelen Inzake steun
aan beeldende kunstenaars, waarvoor op de
rijksbegrootlng voor 1934 en voor het thans loo.
pende jaar een post te uitgetrokken, thans In
een dusdanig stadium dat aanstaanden Dins
dag op het Departement van Sociale Zaken te
's-Gravenhage een conferentie kan worden ge
houden tusschen minister Slotemaker de
Bruine, den heer P. Visser, chef van de afdee-
Ung K. en W. van het departement van On-
derwüs, K. en W. en de vertegenwoordigers van
een aantal kunstenaarsorganisaties.
Op de „Groote manoeuvre” werken de arbei
ders acht uur per dag. Zondag en door de week
Om de drie weken kunnen zü een Zondag vrü
Zes sprekers hebben zich met dit belangrijke
onderwerp beziggehouden. Da sociaaldemo
craat dr WIBAUT hield een uitvoerig en eigen-
lük weinig ter zake doend betoog over 't kartel-
wesen, waarmee hü zich reeds sedert 1895 bezig
houdt, en vond natuurlük het ontwerp niet veel
zaaks.' De liberalen I. VAW DEN BERGH en
mr. KNOTTENBELT wezen het voorgesielde
af. De vrüzinnlg-democraat Prof. VAN EMB
DEN en de Katholieke afgevaardigde DE
BRUYN verdedigden de algemeen verbindend-
Woensdagmiddag hebben te Heerlen verga
derd de samenwerkende münwerkersbonden
ter vaststelling van hun antwoord aan den
regeer! ngsbe middelaar.
In hup
gesproki
het instel]
gemeenen toestand In het mijnbedrijf onder
leiding van oud-mlnister Verschuur.
algemeen belang der scheepvaart. Zü zullen zich
in het büzonder moeten verbinden mede te wer
ken aan de voorbereiding van een saneertng van
bet bedrijf en zekerheid iel moeten worden ver
strekt, dat de steungelden niet sullen strekken
tot verscherping van de onderlinge concurren
tie in de Nederlandsche scheepvaart.
Nederlandsche Ujn- wilde-warhtreede.
rijen, die aan hevenbedeelde Vnerwaardeu
voldoen, salien te rekenen van 1 Janaari
1935, voor den tüd van ten hoogste één jaar
alt b Rük* kas krediet kunnen ontvangen.
Het ligt derhalve in de bedoeling de aten-
we regeling met teregwerkende kracht, te
rekenen van 1 Januari 1935, toe te pe—n.
waarbü een verrekening met de van dteu da
tum af door de „Benzo” verleende gage-kre-
dietoa zal plaats vinden.
Als grondslag voor de kredietverleenlng In
1935 wordt aangenomen een vast bedrag per dag.
varieerende met de Bruto Register tonnenmaat
voor in bedrüf sünde schepen volgens een schaal,
opkllmmende met 100 Bruto Register Ton voor
vrachtschepen en voor passagiersschepen. Voor
gemengde vracht- en passagiersschepen aal een
In verhouding tot het aantal passagiersplaatsen
berekende toeslag boven de schaal van vracht,
schepen worden gegeven.
Voor de seekleepvaart zal een afsonderlUke »a-
geling worden getroffen.
Het aan een reederü uitgekeerde bedrag zal
geheel of ten deele moeten worden terugbetaald,
als het bedrüf over 1935 winst blükt te hebben
gemaakt.
Deae regeling aai beperkt worden tot de groo
te aeescheepvaart en derhalve niet gelden voor
de s. g. kustvaart. In verband hiermede te voor
de wilde vrachtvaart de grens beneden welke
geen krediet wordt verleend gestald op 1000 Bru
to Rsglster Ton.
Wat ds lünreederüsn betreft, beetaat echter
wel aanleiding schepen beneden 1000 Bruto
Register Ton onder ds regeling te doen vallen,
daar deae principieel In geiüke omstandighe
den verkeeren als de grootere lünbooton.
Het ligt in bet voornemen de Maatschappü ter
behartiging der Nationale acheepvaartbelangen
met de uitvoering der steunregeling te belasten.
Zelfs de ongeloovigen beginnen thans te
spreken over den anti-Christ In dit verband
wees tpr. op het proces van de Wüaen van
Zion Naar spr.'s meenlng naderen wü snel de
anti-christdüke periode, waarvan de bübel
spreekt.
verklaring. En mr. POIJ.KMA. de woordvoerder
der chrlstelük-historischen, verklaarde in een
knap gestelde, maar door en door conservatieve
rede, dat zün fractie over bet ontwerp anders
denkt dan de Tweede Kamerfractie süner
partü, waarvan op 1 Maart van dit jaar alleen
de heer Weitkamp zich tegenstander toonde.
Nieuws heeft het debat na de behandeling in
de Tweede Kamer en na de schriftelüke voor
bereiding In den Senaat, ulterasud niet ge
bracht De meeningen over den maatregel, die
een eerste stap naar de economische ordening
van het bedrijfsleven is, zün nu eenmaal ge
vestigd. En men moet een hevig optimist zijn,
als men vóórspellen durft, dat Minister Btsen-
bergbe ook maar de christelük-hlstoriscben
overtuigen zal. Van de liberalen spreken wü
niet. Hun standpunt is bekend. Zü maken nu
en dan een beleefde buiging naar de gedachte
der ordening, maar als het tot concrete maat
regelen komt, duiken zü allerlei bezwaren op.
Mr. KNOTTENBELT zag al weer het verplichte
lidmaatschap van de vakorganisatie In het ver
schiet en had daartegen grondwettelUke be
denkingen. En ook de heer VAN DEN BERGH
verzette zich, omdat hier het begin ligt eener
publlek-rechtelüke bedrijfsorganisatie. Ook
wanneer het vrije spel der economische krachten
gehandhaafd wordt, kunnen bü den onderne
mer ethische motieven ten volle geldend bUJ-
ven. En de strbctureele wüziglngqp In de wereld
zün niet van een aard en omvang, dat daar
door de ordening gerechtvaardigd wordt De
heer Van den Bergh beriep zich voor deae laat
ste stelling op Engeland, waar hü dezer dagen
In een kring van bankdirecteuren de stemming
geconstateerd had. dat alles wel weer vanzelf
in orde komen zal. als men het bedrijfsleven
maar met rust laat Hü vergat, dat niet slechts
hier, maar ook In tal van andere landen (waar
onder Engeland) de drang naar ordening van
het bedrijfsleven zelf is uitgegaan En de heer
DE BRUYN wees hem er later op. dat zün
vergelüklng met Engeland alvast dkkrom
faalde, omdat Engeland met zün gedevalueerd
pond en zün aeer boog beschermend tarief ge-
De heer Lelieveld, bestuurslid van dan R. K.
Metaalbewerkersbond, die zün tenten had op
geslagen in een hotel aan de Markt, vertelde
ons een en ander van de historie van dit con
flict. Het geschil gaat zeker om de loonen, zoo
aeide hü, doch het is hier ook een kwestie
van princlpleelen aard. De directie der fabrieken
was wel bereid de organisaties te ontvangen,
doch meer om dezen mee te deelen, welke maat
regelen door haar genomen moesten worden,
dan wel om te onderhandelen over de voorwaar
den van den arbeid. De eerste maatregel, dien
d« directie had aangekondigd was het stopzet
ten van Hal m, doch later Is deze maatregel
Ingetrokken en kwam hiervoor In de plaats de
aankondiging van e^i loonsverlaging. Zooals
ons later is gebleken uit een onderhoud met de
directie der fabrieken, heeft deae niet uit eigen
beweging deaen voor alle arbeiders zoo ongunstl-
gen maatregel genomen, doch hierop hebben de
burgemeesters uit verschillende' plaatsen uit de
omgeving ook Invloed uitgeoefend. Deze loons
verlaging zou voor de Nederlandsche arbeiders
10 pCt. bedragen en voor de Belgische 30 pCt.
Dit is reeds de vüfde verlaging, die in betrek-
kelük korten tüd Ukn de Zlnkfabrleken zou wor
den toegepast. De vorige verlagingen hebben
bedragen 10 pCt., 5 pCt„ 5 pCt. en 10 pCt.
Aan de Memorie van Toelichting la bet vol
gende ontleend:
Da ooraaksn van deaen, bedroevenden toe
stand van een bü uitstek nationaal bedrüf dro
gen in de eerste plaats een internationaal ka
rakter.
Ultelndelük aal in deae Internationale oorsa
ken slechts langs den weg van internationaal
overleg verbetering kunnen worden gebracht, en
het is een verheugend feit, dat dit overleg tus
schen de reeders van verschillende aeevarende
naties bezig is zich te ontwikkelen.
In België zün de loonen en de prijzen der
kolen 30 pCt. lager dan In Nederland, en deze
factoren vormen de helft van den kostprijs ran
het product. De zlnkfabrleken te Budel zün de
laatste fabrieken op de geheele wereld, die wer
ken met een gouden munt en zonder bescher
ming. De zinkprijs is een derde van voor den
oorlog en de loonen zün verdubbeld. Hiertegen
kan geen enkel bedrüf het volhouden, temeer daar
de grondstoffen zoo duur zün, dat Sü niet meer
betaald kunnen «tarden, want België, dat goed-
kooper kan produceeren, koopt de grondstoffen
op tegen eiken prijs. Zoo moet de Industrie
kapot.
dat steunverleening aan de scheepvaart tot
werkvermeerdering zal lelden; behoud van de
noodkakelüke scheepvaartverbindingen te ech
ter ran de grootste beteekente om verdere Inzin
king van de werkgelegenheid In Nederland te
voorkomen.
Hal III ligt thans stil. Hal I en II
worden warm gehouden tot het einde
van de week. Komen de arbeiders dan
nog niet terug, dan zullen ook deze
worden gedoofd. Voor lang, zeer lang,
want als de ovens eenmaal zijn ge
doofd, duurt het maanden en maanden
voor zij weer in bedrijf kunnen worden
genomen.
Met de rust, die de debatten der sena
toren pleegt te kenmerken, heeft de Eerste
Kamer de behandeling van het ontwerp tot
algemeen verbindend of onverblnderdver-
klarlng van ondernemersovereenkomsten
ingeaet. Men te er al aardig mede gevor
derd. want Donderdagochtend reeds komt
Minister Steenberghe aan het woord.
Spr. meende, dat chrtetelük Nederland ten
nauwste is betrokken bü deaen stap, waar mr.
Merchant self verklaarde, een strijdbare soon
oer Kerk te zullen worden.
Spr. noemde het belüdend deel der Kerk tn
Neoerland klein en daarbü hopeloos verdeeld.
Ook de rochtsche partüen worstelen onderling.
Wanneer politieke leidslieden in bet nauw Mt-
len maken se rare sprongen en wringen se