Boekenproductie in Rusland
I
Met twee kameraadjes op avonturenreis
LBLACKBOy
JjCakut-VéeugeEs
I
I
N«7
l
F 750.- MJ ^tevenslMige ^geheels c
RATTEN WE EK
840 MILLIOEN STUKS IN
EEN JAAR
Piet Pruim Peinst:
Berucht vervalscher
gearresteerd
Londens
Meikeverschade
Vleesch in koolzuur
Korte berichten
I GESAUSDE ZWARE
Sterke toename van het
toeristenbezoek
Eerste reisgezelschap in
1806 opgericht
DOOR BERTHA RUCK
GESAUSDE ZWARE
PRUIMTABAK^)
bij veilles van een hana
voet at een oog
ongeschiktheid tot werken door TT 7CXO een o®®®™1 ÏT
1. belde beenen of belde oogen JT f OTJe" doode lijken afloop X LiUv«a een
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERUES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERUJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
GROOTE MOGELIJKHEDEN
worden U geboden door advertentie-reclame in
de rubriek „Omroepers”. Laat die U niet ont
glippen. Da prijs kan geen bezwaar zijn, want
voor slechts 50 cent per regei komt Uw zaken-
Omroeper onder de aandacht van 80.000 ge-
zinnen-
Beter opletten,
Archer
Welke denkbeelden zal deze rivier
van geschriften achterlaten by
de onontwikkelde
volksgroepen
„papierman”
overleden
Het gelijk loopen van
een horloge
A f T TT A °P blad rlJn de veraekerlngsvoorwaarden tegen
I xAD vxl n 1 v l-J O ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeerlngen
WOENSDAG 29 MEI 1935
Warm of koud, 'k maak me met warm hoort
Koud of warm, het laat me koud.
wierp Burns
M51
lllllllill
eenigen
tijd
(Wordt vervolgd).
PRODUCT VAN DOUWT EG BERTS TABAKSFABRIEK
Al* mijn BLACK BOY PRUIM TABAK mij
Altijd maar gezelschap houdt.
Met deze methode is het mogelijk in enkele
minuten het horloge zoo goed mogelük af te
regelen. Niet alleen voor de fabrieken is deze
vinding van belang, maar ook voor de dage-
Ujksche praktijk. Men kan ztjn horloge nu en
dan zonder veel kosten en zonder lastig tijd
verlies laten afstellen.
Ijverig ging toen de redactie
Informeeren, zooals ’t hoort.
Hoeveel door die rat-campagne
Eigenlijk waren uitgemoord.
Maar de ambtenaar moest zeggen
Ai.' Wat had die man 't land!
,,’t Spijt me wel, maar bij de ratten
Is geen Burgerlijke Stand”!
den
beker
De Orleksche minister van Blnnenlandsche
Zaken heeft verboden portretten van den ex-
konlng ten toon te stellen.
Wordt
Vervolgd
IIIHIIIU
De Londenaars kenden in de laatste jaren
een „papierman", die dezen zonderlingen naam
had verkregen, doordat hij zijn kleeren uit pa
pier maakte. De man, wiens naam Alfred Pree
ce was en onder dezen naam vroeger ook be
kend stond als ccn bekwaam ontcjjferaar van
handschriften, scheen in de laatste jaren aan
verstandsverbijstering te lijden, tenminste te
oordeelen naar zijn vaak zonderling gedrag.
Alfred Preece vervaardigde zijn kleeren uit
oude kranten, tijdschriften, enz. Heb costuum.
dat hij droeg, toen hij door een automobiel werd
overreden en rp dood, was gemaakt van dik,
bruin papier. De chauffeur van den wagen, wel
ke den ongelukkige overreed, verklaarde, dat hij
in het donker niet kon zien, dat er een man den
straatweg overstak, zulks vanwege het bruine
costuum.
hut, zette hen op een gemakkelijke stoel
en zei vriendelijk: ,soo kleintjes, vertel mij
nu maar eens wat er gebeurd is. In kleuren
en geuren vertelden Plet en Wiet aan den
vriendelijken kapitein kun lotgevallen en
deze was erg ontroerd, toen hij hoorde wat
de kinderen hadden meegemaakt. „Nu kin
deren’’, zei hjj tenslotte, ,4k zal m'n best
voor jullie doen. De eerste de beste haven
die wij blnnenloopen zal ik mij met de po
litie in verbinding stellen. Ga nu maar
gauw naar den kok, en laat je wat te eten
,.Da's die rare Pararat!”
Ratten sneuvelden bij bosjes
Ja, 'k weet niet precies ’t .getal
Maar het is een feit, ze liepen
Ha! als ratten in de val!
uiiiiiiiniiiiin
Een jongeman uit Herne (Rijnland) Is tot zes
maanden gevangenisstraf veroordeeld omdat hij
een communistisch pamflet had verbrand, In
plaats van dit aan de autoriteiten' te overhan
digen, zooals de wet voorschrijft.
geven. Jullie kunt je vrij over het geheel#
schip bewegen, maar zorg, dat je geen kat-
tekwaad uithaalt.
Plet en Wiet lieten zich dat geen twee
maal zeggen. Zij dansten en sprongen de
gangen door, blij dat ze nu eindelijk vrij
waren. Eindelijk hadden ze den kok gevon
den. Deze keek vreemd op toen hij daar
eensklaps de kinderen voor zich zag staan.
Ptetje had hem spoedig uitgelegd wat er
aan de hand was en de vriendelijke kok
noodigde hen uit om binnen te komen.
In Engeland heeft men proefnemingen gedaan
met een nieuw conserveeringsmiddel.
Reeds in 1882 had Kolbe opgemerkt, dat rund-
vleesch zelfs bij de grootste zomerhitte goed
bleef, wanneer het in een atmosfeer van kool-
dloxyde bewaard werd. Toen de aandacht een
maal op dit feit gevestigd was, volgden nadere
proefnemingen van andere onderzoekers, dte
het feit bevestigden en zelfs uitwezen, dat voor
andere vleeschsoorten en ook voor visch een
zelfde resultaat geconstateerd kon worden. Bo
vendien werd ook vastgesteld, dat onder de
gegeven omstandigheden vetten niet ranzig wer
den. Nieuwere proefnemingen van Empey en
Vickery leidden ertoe, de mogelijkheid tot prac-
tische toepassing van deze ontdekkingen In
het grootbedrijf te onderzoeken. Hierbij werd
vastgesteld, dat reeds een koolzuurgehalte der
lucht van 10 tot 12 pCt. voldoende is, om be
derven of beschimmelen te verhinderen.
Een vleeschtransport van Nleuw-Zeeland
naar Southampton kwam onder koolzuur in
een uitstekenden staat aan. Daarmede was de
vraag dan ook in groote lijnen opgelost Al het
verdere zijn slechts technische kwesties, die
draaien om de vraag, hoe men de schepen het
beste kan Inrichten om een gelijkmatige kool-
zuuratmosfeer zonder groote verliezen te ver
krijgen.
Tenslotte zijn dit kwesties van dezelfde soort
als zich hebben voorgedaan, toen men het eerste
schip met ijskoellng ging bouwen.
„Ing. Deyck.
De Engelschmaa Galignani was de eerste ter
wereld, die een reisgezelschap organiseerde. Ga
lignani was een ondernemend man; zelf reisde
hij veel en om ook de minder gesitueerden van
de schoonheid der wereld te laten genieten, or
ganiseerde hij in 180è te Londen de eerste reis,
welke zou gaan vla Frankrijk en Zwitserland
naar Italië. Men reisde wel met vaak zeer pri
mitieve reismlddelen en de reis duurde wel
maanden en maanden, doch men genoot, en
dat was hoofdzaak.
Opgetogen kwam het eerste reisgezelschap on
der leiding van Galignani terug in de Engelsche
hoofdstad en al spoedig werd een tweede reis
georganiseerd, waarvoor thans meer belangstel
ling was dan voor de eerste, daar de Engel-
schen toen nog niet voldoende vertrouwen in
hun leider hadden. In geheel Europa ontston
den spoedig daarna kleine reisgezelschappen en
bet buitenland ging de Britten al spoedig na
doen. De Duitschers hadden echter bijna 60
jaar noodig om de kat uit den boom te kijken,
want het eerste Duitsche gezelschap ontstond
eerst in 1863.
Voor meer dan vijf millioen Marken gaan er
in één jaar tjjds aan groenten, vruchten en
aardappelen in Duitschland verloren, alléén
door de meikevers. Het eene jaar is deze schade
natuurlijk grooter dan het andere jaar; dit
üangt grootendeels af van de weersgesteldheid,
doch ieder jaar blijkt de meikeverschade toch
weer aanzienlijk.
De boeren ten plattelande maken tegen het
begin van den zomer een ware jacht op de
kleine meikevers. Geholpen door de jeugd wor
den de kevers bij honderden gevangen en in
een glazen pot of'steenen bak gedaan. Door
petroleum worden de dieren dan gedood en
vervolgens bij massa's diep in den grond ge
stopt.
Zooals lang geleèn in Hameln,
Toen de rattenvanger kwam,
Ging men ook de rat bestrijden
In ons dierbaar Amsterdam.
Ratten! Brrr! In legioenen
Huisden ze in deze stad.
Alle soorten van die beesten.
Die men maar ter wereld had.
Op de schepen, in de kelders
In de straten, op de gracht.
Waar die goeie Amsterdammer
't Beestje dagelijks voedsel bracht!
Maar de strijd werd aangebonden,
’t Kostte wel een massa geld.
Maar de rat werd nu bestreden
En vernietigd met geweld!
En in palen en lantarens
Hing men ratten op een plaat!
Zoo kreeg Jan Publiek daar even
Ratten-onderwijs op strdat.
't Kleinste kind kon het vertellen.
Vroeg men: „Ra. ra, wat is dat?”
Dan kwam spoedig prompt het
antwoord
met het Sovjet-opvoedingssysteem bekend te
maken. Buitenlandsche toeristen sullen deelne
men aan de bestijging van den top van de
Elbroes.
Ongeveer vierentwintig schepen met 6000 toe
risten zullen in de Sowjethavens van de Zwarte
Zee en het Baltische Meer aankomen. Twee
stoomschepen met ieder 400 passagiers zullen
speciale tochten naar Leningrad maken. „In
tourist” heeft de verbindingen met delbuiten-
landsche reisbureau* aanzienlijk uitgebrrid. Het
gelukte een overeenkomst te sluiten met
„Cit.”, het bekende Italiaansche reisbureau,
eveneens met Thomas Cook Sc Co., Wagon Lit
en American Express Comp. Vertegenwoordi
gers van het Italiaansche reisbureau bezochten
de Sowjet-Unie en hebben zich kunnen over
tuigen van de geweldige mogelijkheden voor de
ontwikkeling van buitenlandsche toeristenrei-
zen In Rusland.
riet huidige toeristenseizoen brengt tegelij
kertijd belangrijke verbeteringen van de „Intou
rist "-diensten. In Gorki en Bakoe naderen nieu
we Intourist-hotels hun voltooiing. Een hotel-
sanavurium in Ksilowodsk (Kaukasus) is bijna
klaar. In de sanatoria in de Kaukasische Ri
viera zullen eenige plaatsen voor buitenland
sche reizigers worden vrijgehouden.
Dit alles wijst wel op een groote en doel
bewuste activiteit.
Sovjet-Rusland schijnt, zoo is men geneigd
te meenen. een modern land te willen worden,
dat zich van zijn oorsprongen misschien niet
veel meer aantrekt.
Of schuilen er nog adders onder het gras?
De Italiaansche mailboot „DuiUo” heeft de
reis MarseilleKaapstad in den recordtijd van
13 dagen. 18 uur gemaakt dus met een gemid
delde snelheid van 18.23 knoopen per uur.
De New-Yorksche politie heeft met de ar
restatie van „graaf" Victor Lustig een goeden
slag geslagen Deze Lustig, die geheel de we
reld heeft rondgereisd en een jaar lang een rijk
leventje heeft kunnen Hjden vanwege het val
sche bankpapier, dat hij vrij roekeloos uitgaf,
zal thans binnentbrt in verhoor worden geno
men en zijn straf zal wellicht niet zuinig zijn.
Victor Lustig, (zijn eigenlijke naam is nog
niet door de politie genoemd) werd geboren te
Praag en leerde daar het graveurs- en druk-
kershandwerk. In dit vak toonde de jongeman
zich bijzonder bedreven en niet lang nadat hij
zijn studies in dit handwerk had voltooid, kreeg
hij vanuit Hongarije de aanbieding van een
mooie betrekking, in een graveerinrichting.
maar Lustig wees dit baantje van de hand. Hij
had toen reeds andere plannetjes, het vak van
graveur had hij niet voor niets gekoaen.
Plotseling dook Victor Lustig, die voor zijn
naam den titel van „Graaf" had laten zetten,
te Parij» op. waar hij een der duurste hotels
betrok en zich als een man van de wereld deed
kennen. Lustig was immer vergezeld van een
bediende, die zijn kamers bewaakte, terwijl zijn
meester uit was. De Parjjsche politie vertrouw
de „Graaf" Lustig niet en ging zijn gang na.
doch er was niets bepaalds in zijn gedrag om
hem met de politie in aanraking te brengen.
Vanuit Parjjs ging „Graaf” Lustig met zijn
getrouwen bediende naar Londen. Ook hier
leefde hij als een „grand sinjeur” en vertrok
vanuit de Engelsche hoofdstad naar New York.
Te Londen had men de New-Yorksche politie
reeds van de komst van Lustig op de hoogte
gesteld. In een der Londensche hotels had Lus
tig zich n.l. vrij zonderling gedragen. Zoodra hij
zjjn kamers had betrokken, had hü deze zorg
vuldig afgesloten en zijn bediende bespiedde
eenieder, die argeloos langs Lustigs vertrekken
passeerde Dit zonderling gedrag der belde lie
den vertrouwde men niet, waarom men het
raadzaam vond de New-Yorksche politie van de
komst van de reizigers op de hoogte te stellen.
Lustig noch zijn kamerdienaar hadden bij aan
komst in de Amerikaansche hoofdstad bagage
bjj zich. Deze werd een dag later nagezonden,
doch kwam heel toevallig in handen van de
politie. Men opende de twee koffers, waarop
Graaf L.” stond te lezen en vond er een massa
valsch bankpapier in. benevens een apparaat,
dat Lustig gebruikte bij de vervaardiging van
het papier. In den tweeden koffer vond men een
bundeltje valsche passen en nagemaakte docu
menten, voorts valsche effecten, etc. „Graaf”
Lustig, die reeds met ongeduld op zijn koffers
zat te wachten, welke koffers door den bediende
persoonlijk van den trein moesten worden ge
haald. kon in zjjn New Yorksch hotel worden
gearresteerd, terwijl ook zijn bediende in hech
tenis werd genomen.
„Het is in orde, ik heb je vast,” zei Paul
Dampier en rukte haar met zijn sterke armen
weg van den rand van den afgrond .HU hield
haar in zijn armen. Die zoete, lichte last, zacht
en warm als een der zachte duifjes, hield
hU voor een oogenblik vast in zün armen.
Dichter was zü bü hem dan bü het walsen.
Toch scheen het haar niet vreemd, zün hart te
voelen kloppen tegen het hare en de grove stof
van zUn ruige Jas tegen het dunne linnen
van haar japon te voelen. ZU had dezelfde
gewaarwording als in haar droom: Dit heb ik
vroeger reeds ondervonden.
Een weinig versuft doch gelukkig dat zU
rustte, waar zü scheen te behooren. dacht ze
«nel: „Nu zal ik hem moeten loslaten. O, het
is hard, er een eind aan te moeten maken.
Maar het moet. Zou hü me soms nu.... neen,
hu tracht zün evenwicht te herstellen.” Want
hij had een stap achteruit gezet. Toen gleed ze
uit zün armen. Vlug als een eekhoorntje langs
den stam van een beukenboom, glipte ze naar
beneden en kwam weer op het houten platform
terecht Ja, het was hard voor haar, wreed
selfs, te meer, daar de vliegenier haar nau-
welUks aankeek, nadat ze zich uit zUn gefor
ceerde omarming had tosgemaakt. HU beant-
H. K.
'■iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiimiiMiHiiiiiiiiiiiiiiiinMiiHiiHin
gebeurd? HU had haar in zün armen gehouden,
alsof zU zün geliefde was, zij het door 'n on
gelukkiger! samenloop van omstandigheden. Hij
voelde, dat het op deze wUze ernst ging worden
en daarom had hü zich resoluut van haar
afgewend. HU zag nu. welk gevaar hü liep En
Indien het tot iets komen zou, peinsde bü ver
der. zich tusschen de Londensche zomer-
bezoekers doorworstelend, dan zou het geen
maskerade-bal-affalre worden, maar serieus
gemeend zUn. Neen, zü was er het meisje niet
naar en hU evenmin de jongeman, om te
flirten zonder verder vooruitzicht. Dat soort
amusement stelde hem niet tevreden; niet dat
hU koudbloedig was. Integendeel. Maar hü had
zoo’n berg andere werkzaamheden te verwer
ken en wilde zich niet tevreden ste'len met
iets, dat hem niet bev.edlgen kon. Neen, zoo
hU de relaties met haar niet verbrak dan moest
hü zich met haar engagceren en trouwen. Een
anderen uitweg wilde hü niet. En trouwen was
bU Paul Dampier bulten kwestie, zoo goed als
cnmog>-ll)k.
HU had het Juist zoover gebracht, dat hü
door zuinig leven en hard werken zichzelf een
soort positie in de wereld verschaft had. ZUn
vader, een clviel-lngenieur zonder fortuin, en
zUn moeder, die er door haar eigen familie,
de Swayne’s, niet erg vriendelUk op aange
keken was. toen zü met den armen, bescheiden
Dampier trouwde, hadden hem een zoo goed
mogelUke school laten doormaken vóór hun
dood. HU had de lessen aan huis ontvangen,
toen hU nog een knaap was, terwUl hü later
een school voor uitgebreid onderwijs gevolgd
had. Wat vrienden, amusementen en vacantle-
dagen betreft, had hü zün eigen weg moeten
vinden, maar zUn neef Hugo had zich altUd
over hem ontfermd. HU had hem tweemaal
tUd in Wales te logeeren gevraagd,
om met hem ter vischvangst te gaan en had.
tactvol, Paul niet laten merken, dat hü het
deed, om zün behoeftigen neef vooruit te hel
pen. Paul herinnerde zich nog levendig uit di'n
den dag. waarop Hugo voor het laatste
trimester naar het beroemde college te Har
row zou gaan. HU zelf had reeds ■’en jaar op
werkplaatsen doorgebracht als leerling. Het was
geen valsche trots of jaloerachheld, maar een
voudig de eerzucht der jeugd, die in zUn bin
nenste riep: Ik wil op mijn beurt gediend
worden en niet altUd ten dienste van anderen
staan, om steeds maar gedrild te worden,
alleen, omdat ik geen geld heb. Als arm zijn
beteekent machteloos wezen, dan zal Ik wcar-
achtlg eens zien of ik geen geld kan ver
dienen en zelf bevelen. Ik zal nu eens toonen
dat Ik Iets kan! En langzamerhand, stap voor
stap, met taaie volharding, had Paul, de Jonge
mécanicien, piloot, luchtracer en uitvinder,
inderdaad getoond dat hjj iets kon
Ook had hU zich veel vrienden verworven,
vrienden die hem lieten voelen, dat ze hem
beschouwden als een bekwaam en nuttig lid
der samenleving. Wel had hij zich in het begin
niet op zUn gemak gevoeld In die aanzlenlUke
hulzen, waar hU de oogen placht neer te slaan
voor de scherp onderzoekende blikken van de
livreibedienden, maar telkens weer werd hü
geïnviteerd en telkens weer nam hU de Invl-
w T- an een horloge verlangt de kooper, dat
\f het gelük loopt. Hoe duurder uurwerk
des te grooter Is de waarschUnlUkheid.
dat het dagelUks maar weinig verloopt. Het
steeds toenemend gebruik van armbandhorloges
heeft dezen eisch wel verminderd, maar toch
wL men een zoo goed mogelUke regeling van
het uurwerk. De goedkoopere horloges kunnen
vee’, nauwkeuriger den rijd aanwUzen, dan men
gewoonlUk meent. ZU worden echter meestal
wrinlg nauwkeurig afgeleverd, omdat de kos
ten van het reguleeren te hoog zUn in verhou
ding tot den prijs. Om een goed horloge op een
minuut per dag af te regelen is een waame-
rr.ipg gedurende 610 dagen noodig, waarbU
ds gelijks moet worden afgesteld.
Door een uitvinding van Siemens en Halske
is het thans mogelUk om de horloges, ook de
goedkoopere. aan de fabriek met weinig moeite
in korten tUd zoo goed mogelUk in te stellen.
Het principe van het toestel bestaat hierin,
dat door het tikken van het te onderzoeken
horloge telkens een elektrische stroom wordt
gesloten, die door den tik van een normaal uur
werk weer wordt verbroken.
De zoo opgewekte korte stroomstooten laat
men door een tragen galvanometer gaan.
De lengte van de stroomstooten zal door het
phasenverschil van de belde uurwerken wlsse-
selen en deze wisselingen worden opgeteekend.
Om de tikken op te nemen gebruikt men elec-
tromagnetische systemen op de wUze van een
luidspreker geconstrueerd.
talie aan. Vooral dat mevrouwtje Rosekleur
(haar ware naam was hem ontschoten) was
er goed voor hem geweest; zU had hem bU
haar broers, die kapitaalkrachtig waren,
geïntroduceerd; had hem vervolgens op haar
villa New Forest geïnviteerd, om een Invloedrijk
persoon te ontmoeten, ofschoon zij. heel goed
wist, dat hU op zUn beurt geen invitaties kon
zenden. (HU had haar slechts eenlge malen
bloemen gestuurd, benevens eenlge toegangs
kaarten tot 1 vliegterrein te Brooklands). En
dan niet te vergeten kolonel Coyners, die hem
gevraagd had, of hU verloofd was. en. toen hjj
deze vraag ontkennend had beantwoord,
had gezegd: „Goed zoo. In deze tijden is het
beter in jouw werkkring celibatair te blUven."
En nu! Veronderstel dat hU trouwde! Op zijn
salaris? Paul Dampier lachte bitter En Indien
hU zich engageerde, zou het beklagenswaardige
meisje jaren en jaren oo hem moeten wachten!
Neen, dat ging niet. En dan, de financieele *Ude
daargelaten, wat zou er van zUn werk terecht
komen? Wat, zou er worden van al zün pb a-
nen. van zUn uitvinding, die hem zoo na e in
het hart lag? t Is wat moois, om nu dit ailes
te bederven, door er een verloofde op na te
gaan houden! Ze zou al zUn Ujd in beslag
nemen! Ze zou telkens zUn arbeid onderbre
ken. zooals dezen middag op de werf en dien
avond van het bal geschied was. Neen, het
mocht niet, Wét zou plet gebeuren! Zijn hzele
carrière opofferen? Neen. hU moest bijtijds dit
gevaar bezweren.
is toch beter." overlegde hU bU zich
zelf. „dat ik mUn chef direct rapport uitbreng,
opdat de vliegvelden en de havens bewaakt
worden.”
HU greep naar de telefoon en belde Scotland
Yard op. Maar hij kreeg geen antwoord van de
telefoniste. Ongeduldig drukte hij nog een paar
maal op de vork, maar hU hoorde niets. Eerst
toen viel het hem op, dat hU in den hoorn geen
geruisch hoorde. „De draad is doorgesneden.”
vloog het door zUn brein.
.De draad is doorgesneden Sir! Bluft u maar
kalm zitten'”, klonk een stem van bU de deur.
In de deuropening stond etn groote. zwarte
man met een revolver in zijn rechterhand.
Burns sprong van zUn stoel op en drukte op
een knopje.
..Hallo! Archer, wat wil je van me? Wat
kom je hier doen?”, riep hU opgewonden uit.
„Doet u geen moeite, meneer," zei de moor
denaar hoonend, „uw butler ligt gebonden in
den kelder!"
Burns was weer kalm geworden en ging weer
zitten.
„Wat kom je hier doen. Archer?” vroeg hU.
„Nu, ronduit gezegd ik ben hier gekomen om
u naar de andere wereld te sturen!”
..En waarom?”
„Dat weet u ook wel. U bent de eenlge
„Spreek toch een beetje luider. Archer,” on
derbrak de detective hem. „ik kan je zoo moel-
lUk verstaan.”
„Ik wist heeletnaal niet, dat u hardhoorig
bent, mister Burns. Ik zei: Daar u de eenlge
bent, die weet.
„Dat JU den fabrikant Burns vermoord hebt!"
ging Burns kalm verder.
..Precies, Sir, en daarom moet u er aan ge-
looven!”
„Je vergist je, Archer.” zei Burns na een
kleine pauze. .Maar waarortl heb je dien moord
eigenlUk gepleegd? Dat heb ik nog niet kunnen
oplossen."
„Ik haatte hem. Sir, hU heeft mijn moeder
en nog zooveel andere menschen van hun spaar
duitjes beroofd, zoodat hU een fabriek kon op
richten, waarmee hU zooveel winst behaalde,
dat hU een **r blokken huizen kon koopen. De
menschen die hU beroofd heeft, moeten nu met
bedelen hun kostje zien op te halen. Hij ver
diende. dat hij vermoord werd. Als ik het nu
niet gedaan had. dan zou hij toch niet lang
meer geleefd hebben, want er loerden meer
menschen op hem dan u wel vermoedt.”
„Is dat de reden? Maar om op het andere
onderwerp terug te komen: ik ben niet de
eenige die weet, dat jjj Lewis vermoord hebt."
.Meneer, doet u geen moeite mfj voor den gek
De mannen schreeuwden allen door el
kaar, maar dat ging niet aan, want zoo was
er niets te begrijpen. Daarop stapte een
van de stokers naar voren en legde den
stuurman uit wat er gebeurd was. Nu be
greep deze den toedracht en hjj prees de
stoker* voor hun kordaat optreden, waarna
hü hun verzocht weer spoedig naar hun
werk te gaan. Daarop nam de stuurman de
beide kinderen mee naar den kapitein, wlen
hij het geval vertelde. Deze keek vreemd op.
HU nam de belde kinderen mee naar zUn
nomen had en naar de bushalte In Whitehall
was gestapt, om naar zijn kamers in Camden
Town te rijden.
Ten tweede, de redenen van dit besluit.
In de sprookjes van het moderne leven is het
niet altUd de prinses, die door een kus gewekt
wordt uit den rustigen slaap van lange jaren.
Soms is het de prins, die plotseling met een
schok wordt wakker geschud door een onzachte
aanraking, in een of anderen vorm, van de
Liefde. In Paul Damplers geval had dit alle-
daagsch wonder plaats gegrepen door den
zachten druk van het meisje tegen zijn
hart. alsook door haar zacht op den grond
glUdende ontsnapping uit zUn omhelzing, die
hij niet als een omhelzing bedoeld had.
Maar wat zjjn bedoeling geweest was, scheen
geen verschil te maken! Als een zwerm naar
huls terugvliegende postduiven, stormden
ineens alle gevoelens op den jongen vliegenier
af, die hU ooit jegens het kleine ding gekoes
terd had sinds hun eerste ontmoeting. Hoe
lief hu haar had gevonden. (Hoe verstandig,
liet hU ditmaal buiten beschouwing.) Hoe leuk
en ongedwongen ze daar samen in het veld had-
gepicknickt en uit denzelfden zilveren
hadden gedronken! Hoe hU verlangd
had, met zijn vingers door haar krullen te
woelen; hoe dicht hU haar reeds genaderd
was, om haar roode lippen te kussen op het
gemaskerd bal!.... En vandaag, toen hU naar
Westminster gekomen was voor een bespre
king met dien netten Friipscncn ingenieur,
Hugo's vriend, zonder het minste Idee, haar te
zullen ontmoeten, wat wa« er vandaag al niet
II tingsvermogen en het fijne uitspin-
nen en uitwerken van een zaak, zoodat
de misdadiger zelf in de val liep, zooals bU de
ontmaskering van het beruchte duo Corrie
McCarthy en James Brought, dat een zeer lan
gen tUd had „gewerkt" zonder ontdekt te wor
den. maar door de scherpzinnigheid van Burns
ten laatste op heeterdaad werd betrapt, zat
aan zjjn schrijftafel en was over zichzelf niet
ontevreden, want vandaag was het hem einde-
lUk gelukt de zaak Lewis tot klaarheid te bren
gen. HU had weliswaar den misdadiger nog
niet achter de tralies, maar was in elk geval
in het bezit van het onweerlegbare bewijs, dat
Archer, die in de Londensche onderwereld en
bU Scotland Yard meer bekend was onder den
naam van „Zwarte Jack”, de moordenaar van
den fabrikant Lewis was. Het stond daarom
vast, dat Zwarte Jack binnenkort gearresteerd
zou worden.
Tom Burns voelde rich buitengewoon be
haaglijk. strekte zUn beenen ver onder de ta
fel en zat half te droomen. hoe hU morgen bü
zijn chef zou binnentreden om hem mede te
deelen: „Jack Archer is de moordenaar van den
fabrikant Lewis!”
Burns was nog niet heelemaal uitgedroomd,
toen hem plotseling de gedachte inviel dat
Zwarte Jack dien nacht misschien nog wel naar
het vasteland of naar Amerika ontvluchten
kon.
„Het
te weten gekomen, dat ik den ouden schurk van
kant gemaakt heb. en u hebt in dien tusschen-
tUd nog met niemand anders gesproken dan
met mU
.Maar Ik heb getelefoneerd."
hem tegen.
„Ook niet. Sir. want uw lUn is reeds vanaf
vanmiddag gestoord.”
.Dan per radio verbreid!” beweerde Burns
kalm.
„Per radio verbreid? Dat gelooft u zelf niet.
Wanneer hebt u dat dan gedaan?”
„Nu net, Ar
cher, en JU hebt
me daarbij nog
wel geholpen!’
„Het is heele
maal niet „mop
pig", Éurns, om
grappen te ma
ken in de tegenwoordigheid van iemands
dood", zei Archer ernstig. HU hief de revolver
op en mikte op Burns.
Op hetzelfde oogenblik werd de deur met
kracht opengestooten en drie politle-agenten
wierpen zich op Archer, die in geen tUd over
meesterd werd.
„Heb je dan werkelUk de microfoon op do
schrijftafel niet gezien, Archer?” vroeg Burns.
terwUl hU er naar wees. „Ik heb haar dadelUk bü
je binnentreden ingeschakeld, toen ik quasi den
butler belde, maar in werkelükhcld de radio in
werking stelde Een misdadiger van jouw ge
nialiteit moest zoo iets toch eigenlUk niet kun
nen ontgaan. Je had beter moeten opletten.
Archer!"
/^yver den heilstaat in Rusland denken we
f 1 nog altüd het onze en ook over de „zul-
v-verheid" in de idealistische leer aldaar,
waardoor de discipelen van het Morris-socia-
llsme, edele geesten als Herman Gorter en Hen
riette Roland Holst, zoo bitter zün teleurge
steld. Maar men zou de oogen sluiten voor de
realiteit, als men niet tot de erkenning kwam dat
er in Rusland, vooral in materieel opzicht, door
de revolutionnairen een groot werk is onder
nomen, deels is verricht en ook kans heeft op
voltooiing: in waarheid iets massaals, een we
dergeboorte. Een rijk, groot als een werelddeel,
stapt van de middeleeuwen In den modernen
tUd., Veel persoonlijk belang moet daarvoor
wijken, veel nlvelleerlng wordt aanvaard. Maar
zou, op den duur, het land dat nu zoo luidkeels
zün geloof in de materie en in de aarde bekent,
wel kunnen vergeten dat het ook iemand
als Dostojewskl heeft voortgebracht, die wel
eens het Europeesche geweten werd genoemd?
Menschen die niet bevooroordeeld zün, ver
klaren, dat het op dit oogenblik meer in over
eenstemming met.de menschelüke waardigheid
is om te Moskou té leven dan te BerlUn, en we
gelooven het.
Het bovennatuurlüke leven, het „eenig noo-
dlge”, gaat er niet op vooruit tn Rusland, maar
voor de natuurlüke cultuur wordt ongetwüfeld
veel gedaan en de eerlUkheid gebiedt dat te
erkennen.
Zoo neemt de Sovjet-staat op het oogenblik
de leidende plaats In, in de wereldproductie van
boeken. In het afgeloopen jaar werden er 840
millioen boeken uitgegeven tegen 90 millioen
exemplaren in het tsaristische Rusland van
1913.
Voor de revolutie werden er feitelük geen
boeken uitgegeven dan in het Russisch; zelfs
de Oekraïners en de Wit-Rusaen waren zonder
boeken in hun eigen taal. De toestand der klei
ne nationaliteiten was natuurlük nog slechter.
Maar in het jaar 1934 werden 75 millioen exem-
plafen boeken gepubliceerd in het Oekralnsch,
18 millioen boeken in de talen der Trans-Kau-
karische federatie. 11 millioen in het Wlt-Rus-
sisch en 16 millioen in het Obeklsch-Tourk-
menisch. In totaal werden boeken uitgegeven in
105 talen.
Deze cüfers staan in sterke tegenstelling tot
de cüfers van de boekenproductie van andere
landen. In Duitschland büvoorbeeld bedroeg het
aantal in 1934 uitgegeven boeken slechts 61 pet.
van het aantal in 1913 en het grootste deel van
dezen teruggang betreft de uitgave van leer
boeken, die zelfs 30 pet. onder het lage getal
van 1913 kwamen. Het eenige soort boeken, dat
in Duitschland een stüging vertoont, is merk-
waardigerwüze het soort, dat zich bezig houdt
met astrologie en occulte wetenschappen. In
de Vereenigde Staten van Amerika, een van de
grootste en rijkste landen, was het aantal
nieuw verschenen boekwerken in het afgeloopen
jaar 8000 in vergelUklng met 12.000 in 1913,
d. w. z. de daling bedroeg 33 1/3 pet.
Wetenschap vermeerdert smart, zegt men, cn
men vraagt zich ook met vreeze af, wat voor
denkbeelden die rivier van 840 millioen boeken
in het brein van tot nu toe grootendeels uit
analphabeten bestaande volksgroepen zal ach
terlaten. Men behoeft er niet aan te twüfelen
dat de godloosheid er angstwekkend door stü-
gen zal. Maar de prestatie op zichzelf slaat
met verbazing en dient misschien anderen tot
verhoogde activiteit te prikkelen In Neder
land b.v. de Katholieken, die hun schrijvers
„en bagatelle” behandelen en op het stuk van
uitgeverij en boekhandel bepaald achteraan
komen.
Het vreemdelingen bezoek aan Rusland neemt
sterk toe. Er worden dezen zomer 30.000 toeris
ten verwacht. Door de Moskousche Staatsuni
versiteit zullen in dezen zomer kampen worden
ingericht voor Amerikaansche studenten (waar
van er 400 worden verwacht). Verder vindt er
in Leningrad en in Moskou een theaterfeest
plaats. Auto-jacht en alpentochten zullen wor
den georganiseerd. Dan nog reizen naar het
Poolgebied, ook naar die punten, die dooi de
„Tsjeljoeskin” werden bezocht. Bovendien wor
den büzondere reizen voor studiedoeleinden
naar oude gedenkteekenen van Russische kunst
ondernomen. Voor Juli en Augustus zün twee
expedities georganiseerd naar het Baltische-
Wltte Zee-kanaal. Tusschen de 1000 en 1200
personen worden verwacht uit het buitenland
op het internationale physiologencongres, dat
hi Augustus in Leningrad zal worden geopend.
In aansluiting met dit congres zullen de deel
nemers een reis maken door de U. S. 8. R. Even
eens ztHlen vele bezoekers komen naar het con
gres voor Perzische kunst, dat in September in
Leningrad wordt gehouden.
Voor den komenden winter organiseert „In
tourist” twee speciale reizen voor paedagogische
studie om zoodoende buitenlandsche leeraren
woordde nauwelüks haar groet, noch haar
dankbetuigingen. HU keerde zich af van haar,
die hü gered had. Ja, hü liet haar over aan
het zouteloos gepraat van de andere aanwe
zigen op den steiger, van wier tegenwoordig
heid ze zich nauwelüks bewust was geweest.
Hü Het haar over aan de attenties van zün
neef Hugo en dien jongen Franschen Ingenieur,
den gast van münheer Grant, die de kraan zou
komen bezichtigen.
HU keek niet naar haar om, toen ze door
den opzichter, die haar een berisping toe
diende, door het valluik naar beneden werd
geleld langs de elndelooze ladders, totdat ze
zich elndelük op den beganen grond weer
veilig voelde. Ze werd opgewacht door de twee
andere typisten, die haar vanuit het kantoor
met schrik op die verre hoogte hadden zien
staan, klein als een vogeltje. Belde meisjes
waren nog van streek. Ottilia presenteerde haar
eau de cologne en Mabel's anders zoo rose
gelaat was nu doodsbleek van ontsteltenis om
het gevaar van haar collega. „Weet Je wel
wat had kunnen gebeuren. mUn lieve Gwenna?”
riep het Duitsche meisje ontroerd uit. „Je had
wel dood kunnen vallen.”
Gwenna dacht: ,Ja, dat zou erg geweest zün.
want dan zou ik niet m zün armen gerust
hebben.”
Feitelük waren er verschillende bükomstlg-
heden asm dit ongeval vei bonden, waarvan bet
jonge meisje geheel onkundig was.
Ten eerste het besluit, dat Paul maakte, toen
hü zich zoo plotseling van haar had afge
wend. een kort afscheid van d# anderen ge-
