<KduttAaal
van
«SS
Met twee kameraadjes op avonturenreis
D
den day
Een vergissing
Waarschuwing van
mr. Baldwin
L "O
I
N TROUWE KLANT
I
ZATERDAG 1 JUNI 1935
Fouten van het verleden
Een boek van mevrouw
Lindbergh
Hoofdcipier Vannod
Baarle-Hertog
Smokkelaars en spionnen
Modern Perzië
Gramofoon en Radio
De schat in de kist
Verkeerde brief werd
voorgelezen
Doodvonnis ongeldig
verklaard
Radio-ontvanger van
minimale afmetingen
Meest populaire taal in
Rusland
DOOR BERTHA RUCK
De goudproductie
te
Zichtbare en tastbare resultaten
van panieken van de Napo
leontische dagen af tot
aan 50 jaar geleden toe
bU verlies van een ham
een voet at een oog
l De eerste cliënt
Koddig incident op de algemeene
vergadering van de Presbyte-
riaansche Kerk van
Schotland
A T 17 A °P dlt blad MJn ingevolge de verzekerlngsvoorwaarden tegen 17 *7CD bU levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door T7 WJ ongeval met p OKD
/A I «I ut O ongevallen verzekerd voor een der volgende ultkeertngen f iJxJ»** verlies van belde armen, beide beenen of beide oogen wUe" doodelljken afloop A dtevJwe
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
voor
Vtff
ons
en
kapitein
Zou het
als
fataal
I
t
gemaakt. Laat ze de hut No. 5 maar rustig
bewonen en neem de beiden onder je hoede.
Je moet zien dat je voor Wletje een Jurkje
maakt, want het arme kind loopt in een
heel dun baadje rond en als het wat kou
der wordt, dan heeft het arme schaap daar
niet veel aan." De hofmeester maakte een
wanhopig gebaar met zijn armen. Een meis
jesjurk, toe maar, waar moest hjj die opeens
vandaan halen.
hV
hem
Duitsch nog als
Sowjet-Unie be
zeer een-
ar-
Zeg
af
Nietwaar, U bent *n trouw lezer van onze ru
briek .Omroepers". U moogt er graag eens In
grasduinen. De zakenman weet van Uw speur-
lust te proflteeren. hij plaatst Zaken-Omroepers,
die onze rubriek juist zoo veelzijdig doen zijn en
die Uwe regelmatige belangstelling inderdaad
motlveeren.
wocrdiger des konings, die den titel van Lord
Alle zeelieden in de Sowjet-Unie, die op bui-
tenlandsche havens varen, hebben opdracht ge
kregen Engelsch te leeren.
De Engelsche taal heeft den laatsten tijd in
de Sowjet-Unie zeer aan populariteit gewonnen.
Eenige jaren geleden wertLhet
de meest populaire taal iir de
schouwd, terwijl, zooals bekend, voor de revo
lutie het Fransch de eerste plaats innam.
Deze „paniek" was zeker ongegronder dan
die, welke door Napoleons tnvalsplannen was
gaande gemaakt. Het Frankrijk van veertig ja
ren geleden vertegenwoordigde tegenover Enge
land niet de geweldige macht van het Eerste
Keizerrijk.
Blijkens het statistisch bulletin van dep Vol
kenbond bedroeg de goudproductie in 34 735.000
K.O., vertegenwoordigende een waarde van 550
tot 570 mlllioen gouddollars. Dit is de grootste
wereldproductie der laatste tien Jaren.
De goudproductie in Sovjet-Rusland bedroeg
in 1934 125.000 K.O. tegen 25 260 KG. in 1935.
De productie is dus in negen jaar tijds vervijf
voudigd.
De zichtbare goudreserves over de geheele
wereld zijn verleden jaar met ongeveer 940 mil-
Hoen dollars toegenomen. Dit toont aan welk
een enorm bedrag aan gehamsterd goud weder
In circulatie is gebracht.
„Wel, om je eigen uitdrukking te bezigen.
Leslie, het is afzichtelijk 1"
„Precies!"
W»
Na 26-jarigen dienst is de hoofdcipier van de
gevangenis St. Antoine te Genève, Jules Louis
Vannod, met pensioen gegaan.
Het*g»as Vannod, die het lijk ontdekte van
den aféhitect Lucchenl, den moordenaar van
Keizerin Elizabeth van Oostenrijk, die zich na
twaalf jaar gevangen te hebben gezeten, op
hing.
Keizerin Elizabeth, gemalin van Keizer Frans
Joseph, werd in September 1892 op de Quai du
Mont Blanc te Genève neergestoken.
De jeugdige uitvinder WisJnewskl heeft een
nieuwen radio-ontvanger geconstrueerd van mi
nimale afmetingen. De ontvanger werkt op drie
lampen en heeft een breedte van 13 c.M., een
diepte van 5 c.M. en een hoogte 6. c.M. Het is
een ultra-kortegolf-ontvanger, die kan ont
vangen op golflengten van 1 tot 10 meter. De
koptelefoon kan in een hoed of muts worden
bevestigd en als antenne dient een stukje ijzer
draad. dat gemakkelijk in <ft kleedlng verwerkt
kan worden. Men verwacht veel van het toestel
voor deelnemers aan expedities.
••••isssiissstssesMssasattstettvstasssesttsssaasaaass
i i
"„■„„„„„«O 7
gulden vragen. Daar heeft u het volste recht op.
Zoo, zoo, knikte het boertje. Du» toch?
Ik heb dus todh gelijk?....
U staat volkomen in uw recht, mijnheer.
U moet beslist procedeeren. Dat kost u bijna
niets want uw buurman Steffens verliest de
zaak in ieder geval, tenzij hij erin toestemt
u de duizend gulden uit te betalen. Hij vervalt
dan ook in de proceskosten en die zijn lang met
malsch.
Zoo, zooherhaalde het boertje met
dichtgeknepen oogen, dan is het toch maar
beter, dat ik de schadevergoeding betaal.
U bedoelt?.... verwonderde de advocaat
zich.
Wat ik bedoel? Wel heel gewoon. Ik be
taal aan Steffens de vijfhonderd gulden scha
devergoeding. Want ik heb u de zaak van mijn
tegenpartij verteld. U hebt mij gezegd, dat het
proces vast gewonnen wordt en dat de kosten
voor den verliezer zijn. Die verliezer ben ik dan
en daarom zal ik boer Steffens maar voor zijn
en hem betalen. Natuurlijk moet u ook uwadeel
.hebben.
Hij haalde zijn beurs te voorschijn en legde
een gulden op de tafel neer.
Alstublieft mijnheer. Voor het advies.
En terwijl Ferdinand Boyer en zijn typiste
elkaar sprakeloos aankeken, verliet boer Kre
ils van de hoeve Welgelegen, groote rookwol
ken uitblazende, het advocatenkantoor.
Dat was onze eerste cliëntmompel
de de advocaat mistroostig en de typiste wierp
de snippers van de waardevolle gegevens in de
prullemand.
„Nu Jansen, je ziet maar eens”, zei de
kapitein, die wel gemerkt had dat de hof
meester met deze opgaaf verlegen was, en
liep grlnnekend weg. De arme Jansen keek
beteuterd. Enfin, hij zou wel zien. Het trof
nu ook juist zoo ongelukkig, dat de scheeps-
kleermaker kortelings wegens wangedrag
ontslagen was en dat er nog geen nieuwe
aan boord was.
e Algemeene Vergadering van de Kerk
van Schotland wordt elk jaar met groote
plechtigheid geopend door een vertegen-
High Commissioner voert.
Onder Labour-regeeringen hebben
voudige n^annen sommigen hunner uit cr
belderskrlngen deze functie uitgeoefend. De
Nadat de stormen, die in de laatste weken
aan de Engelsche kust woedden, geluwd waren,
begaven de bewoners der Engelsche kuststeden
zich naar het strand om het op het strand ge
vondene te bergen. Een visscher uit Portland
heeft daarbij een romantische vondst gedaan.
Hij ontdekte in het zand een kist, met wier en
mossels begroeid, die beslist zeer oud 'Was. Toen
hij de kist opende, ontdekte hij een schat van
gouden en zilveren dukaten. De dukaten droe
gen de beeltenis van Émmanuel van Portugal
en dateerden uit de jaren 14951524.
i de groote rede, welke Mr. Baldwin de vo
rige week hield in verband met de uitbrei
ding der Brltsche luchtmacht, waarschuwde
hij tegen „paplek”. Zjj, die het flegmatieke En
gelsche volkskarakter meenen te kennen, zul
len zich hierover wellicht verwonderen. Ten on
rechte evenwel. Volken van een meer opgewon
den aard zullen vaak den indruk maken in een
paniekstemming te verkeeren, terwijl zij in wer
kelijkheid inwendig betrekkelijk kalm zijn, ter
wijl daarentegen onder Engelschen zulk een
stemming heerschen kan zonder dat hiervan
uiterljjk veel merkbaar is.
„Langs heel de Zuidkust,” zeide Mr. Baldwin,
„vindt men de zichtbare en tastbare resultateft
van panieken, van de Napoleontische dagen af
tot aan vijftig jaren geleden toe.
„Mijn laatste week-end bracht ik door op
minder dan 20 mijlen van Londen, en zeer dicht
by het huis kan men in de heuvels van Surrey
of Kent ik weet niet meer welke, maar dit
doet er niet toe werken zien welke ternau
wernood vijftig jaren geleden in een oogenblik
van paniek aangelegd werden.
„Laat ons niet weer tot deze fouten van het
verleden vervallen
Iedere Engelschman weet op welke „resul
taten van panieken” in de dagen van Napoleon
Mr. Baldwin doelde. Langs heel de Engelsche
Zuidkust ziet men thans nog plompe ronde to
rens, die Martello-torens genoemd worden,-naar
den man, die ze ontworpen heeft. Gelijk men
weet wilde Napoleon een inval doen in Enge
land; te dien einde had hij een reusachtig kamp
gevestigd te Boulogne, waar hij een groot in-
valsleger samentrok. Van het plan kwam niets
terecht, daar de Fransche vloot bij Trafalgar
een beslissende nederlaag leed, zoodat Engeland
de onaangevochten heerschappij over de zee en
dus ook over het Kanaal kreeg. Het is twijfel
achtig of ook zonder Nelsons overwinning Na
poleon zijn plan had kunnen uitvoeren, maar
in Engeland zag men toen in Nelsons laatste
overwinning de „redding" van het land, dat met
Invasie bedreigd werd. Zeker is het. dat jaren
lang een paniekstemming geheerscht had, en
van deze stemming zijn de Martello-torens, die
nooit eenlgen dienst bewezen hebben, de schil
derachtige monumenten.
Den naam van het landhuis ten Zuiden van
Londen, waar bijna 50 Jaren geleden in allerijl
versterkingen opgeworpen werden, heeft Mr.
Eenlgen tijd geleden heeft de rechtbank te
Boedapest uitgemaakt, dat het verbod van de
„Hls Masters Voice" haar gramofoonplaten
voor de radio ten gehoore te brengen, onwettig
was. Van deze uitspraak is de gramotoonplaten-
maatschappij in hooger beroep gegaan, doch
thans is in hoogste instantie wederom de Hon-
gaarsche radio-omroep, die als elscher optrad,
in het gelijk gesteld. In het vonnis wordt over
wogen, dat voor de gramofoonplatenmaatschap-
pij niet dezelfde rechten gelden, als voor schrij
vers of voor voordrachtkunstenaars.
Soortgelijke processen zijn ook in andere lan
den aanhangig en tot dusver heeft het Deen-
sche gerecht de gramofoonplaten-maatschappU
en het Fransche den radio-omroep in het ge
lijk gesteld.
De Sjah van Iran (Perzië) wil thans ook zijn
land modemiseeren en hij heeft een begin ge
maakt door afschaffing van den sluier, of
chuddar, zooals deze in Iran heet.
Op last van den Sjah hebben diens beide
dochters, de 18-jarige prinses Sjahdokt en de
17-jarige prinses Mahdokt, de chuddar terzijde
gelegd en men kan hen thans dikwijls onge
sluierd te paard door de straten van Teharan
tien rijden. De beide prinsessen zijn verwoede
paardrijdsters en bovendien is prinses Sjahdokt
ecu enthousiast automobiliste.
Het Openbaar Gerechtshof te Washington
heeft het tegen den neger Jess Hollins uit Okla
homa wegens aanranding van een blanke vrouw
uitgesproken doodvonnis ongeldig verklaard op
grond van het feit, dat hem het „grondwettelijk
recht” op onderzoek door een jury was ont
zegd.
De zaak is, evenals die tegen de Scottsboro-
negers Patterson en Norris, die in 1931 voor een
soortgelijk misdrijf ter dood waren veroordeeld
en thans afwachten tot hun zaak voor de vijfde
maal zal worden behandeld, naar de lagere
rechtbank terug verwezen.
Dit beteekent dat de zaak tegen Hollins van
voren af aan opnieuw zal worden behandeld,
tenzij van verdere vervolging wordt afgezien.
Mevrouw Lindbergh, de echtgenoote van den
beroemden vlieger, heeft haar ervaringen tij
dens de vlucht, die zij in 1931 tezamen met
haar man, via Alaska en Siberië naar China en
Japan heeft gemaakt, beschreven in een boek,
dat in het najaar het licht zal zien.
Het boek draagt tot titel: „Via het Noorden
r.aar het Oosten” en zal een aantal kaarten
bevatten, die door kolonel Lindbergh zijn ge-
teekend.
De uitgevers wijzen er nadrukkelijk op, dat
het boek door mevrouw Lindbergh zelf geschre
ven is, en niet is „ghosted" zooals de technische
term voor het verleenen van medewerking luidt.
Toen de kapitein later op den avond nog
eens een kijkje ging nemen om te zien of de
kinderen wel goed sliepen, zag hij dat Piet
in het bovenste bed was gekropen, terwijl
Wletje als een marmotje op den grond lag
te slapen. Hij glimlachte eens en vertrok
weer stilletjes.
Den volgenden morgen riep de
den hofmeester bjj zich. „Jansen,” zei hU,
„de belde kindertjes hebben een hoop mee-
Gwenna bloosde sterker en bracht uit: „Dat
staat je leeljjk, Leslie, om zoolets te zeggen.”
,,En waarom, als ik vragen mag?”
„Omdat het gelijk zou staan, met Paul te
bedriegen. Het zou een leelijke streek zijn!”
„Nu ja, een beetje wel misschien."
„En dat vind ik afschuwelijk!” zei Gwenna.
nu rood van kwaadheid, „*t Is, t is....”
„Nu, wat is het?”
om je eigen uitdrukking te bezigen.
En nu heb ik aan boer Steffens een scha
devergoeding gevraagd van vijfhonderd gul
den, maar hij weigert ook maar één cent te
betalen. Nu vraag ik u, wie van ons beiden
heeft nu gelijk?
De rechtsgeleerde legde peinzend den vin
ger tegen het voorhoofd en las zorgvuldig de
gegevens over, die de typiste hem gaf. Toen
richtte hij zich glimlachend tot zjjn cliënt:
Mijnheer Krelis, zei hjj, als het geval zich
werkelijk zoo
heeft toegedra
gen als u zegt,
dan is de elsch
van vijfhonderd
gulden veel te
laag. U moet
minstens duizend
Lord High Commissioner vertegenwoordigt den
koning persoonlijk, ofschoon deze hem benoemt
op voordracht van den Eersten Minister. HU
wordt te Edinburg met vorstelijke eer ontvan
gen, geniet daar evenals zijn echtgenoote
den voorrang boven ieder ander, houdt er ver
blijf in het beroemde paleis van Holyrood, en
houdt daar zelfs .Jevées”. Onder den beschei
den titel van Lord High Commissioner voert hjj
gedurende de veertien dagen van zfjn verblijf te
Edinburg in werkelijkheid den rang en de sta
tie van een onderkoning.
Dat de koning jaarlijks op zoo indrukwek
kende wjjze bjj de Algemeene Vergadering der
Schotsche kerk vertegenwoordigd is, houdt ver
band hiermede, dat hij bjj de opening door den
Hoogen Commissaris laat verklaren, dat hjj
vastbesloten is een Presbyteriaansch bewind in
Schotland te handhaven. M.a.w.: hjj bevestigt
het fundamenteele punt der Schotsche Consti
tutie. De Engelsche Staatskerk is Episcopaal;
zij staat onder een hiërarchie: bisschoppen,
priesters en diakenen. De Schotsche Staatskerk
is Presbyteriaansch en kent geen anderen gees
telijken rang dan die der Presbyters of Ouder
lingen. De Moderator, die aan het hoofd der
kerk staat, is slechts „primus inter pares”; ook
hjj is niets anders dan een Presbyter. De Unie
met Engeland berust op de handhaving van het
Presbyteriaansch bewind; vandaar dat de aan
wezigheid van een Lord High Commissioner bjj
de Algemeene Vergadering een symbollsch-con-
stitutioneele beteekenis heeft.
Dit jaar heeft de koning zich doen vertegen
woordigen door zjjn jongsten zoon, den Hertog
van Kent. Opgemerkt zij, dat de rang, dien
deze nu veertien dagen lang inneemt als Hooge
Commissaris hooger is dan die, welken hjj
als prins van den bloede Inneemt, ea dat zelfs
de prins van Wales, indien deze op het oogen
blik in Schotland vertoefde, in rang na zijn
jongsten broeder zou komen.
Over deze bijzonderheden heb ik niet alleen
uitgeweld omdat zij op zichzelf belangwekkend
zijn, maar omdat het koddige Incident, dat zich
afgespeeld heeft, nog schooner tot zijn recht
komt Indien men weet welk een grootsche be
teekenis aan deze JaarlUksche plechtigheid ge
hecht wordt.
Het gevolgde ceremonieel is steeds hetzelfde.
De „General Assembly" vangt hiermede aan,
dat de griffier een document voorleest, waarin
mededeeling gedaan wordt van de benoeming
van den Hoogen Commissaris; vervolgens doet
hij voorlezing van een „Boodschap” des konings.
Deze taak werd dit jaar vervuld door den
eerw. Dr. J. T. Cox.
Maar nauwelijks was hij met het voorlezen
der boodschap aangevangen, of de Hertog van
Kent, die met zijn gemalin de plechtigheid bU-
woonde, keek verwonderd op.i Dr. Cox las ver
der. Ook anderen keken thans verwonderd op.
Dr. Cox zette de lectuur voort, maar met een
stem, die twijfelachtig en onvast begon te wor
den. De Hertog wisselde een blik van verstand
houding met de Hertogin. Zeer vele aanwezigen
wisselden blikken van verstandhouding met el
kaar. Dr. Cox las verder, maar zijn stem was
geslonken tot een bijna onhoorbaar en vol
komen onverstaanbaar gemurmel.
En eindelijk was het gelukkig afgeloopen.
Dr. Cox had inplaats van de gebruikelijke
„Boodschap” den brief voorgelezen, waarin de
particuliere instructies van den koning aan den
Hertog van Kent vervat waren. Het schrijven
ving aan „Particuliere instructies aan onzen
zeer dierbaren en welbeminden zoon” en be
vatte gelukkig niets, dat de vergadering niet
had mogen weten, of het moest geweest zijn in
het door Dr. Cox geprevelde slot.
De eigenlijke „Boodschap" werd in het geheel
niet voorgelezen, want de Hertog had den goe
den inval te doen alsof hjj niets gemerkt had.
Hjj stond op zoodra Dr. Cox uitgepreveld was
en hield zijn eigen toespraak.
30
„Dat weet ik nog zoo zeker niet,” zei Leslie
peinzend. „HU is te dik, dat is waar, doch als
hU met me trouwde, zou ik het hem wel zöó
lastig maken, dat hU in een jaar tUds mager
zou zUn. Ook is hij verwend en weekelUk, zoo
lets als Kipling’s student, die de kamers in het
College afschuwelijk onbewoonbaar vond Maar
hU is goedhartig en zUn familie heeft een
goeden naam, en, Taffy, hjj is zoo heerlUk rijk!
En als je zes, en twintig bent, zooals je vrien
din hier, dan koop Je geen kat in den zak.
Je moet zeker zUn, een inkomen te krUgen,
waarvan Je kleeren, theaterkaartjes en een
Chique omgeving kunt bekostigen.”
„Maar dat zijn bijzaken! Er zijn andere din
gen,” protesteerde Gwenna, in wier geheugen
nog verseli de herinnering lag aan die korte
omarming op de stellage. „Er zijn andere
dingen, die men hooge» acht.”
„Ik niet.”
„Ach. maar dat is, omdat je ze niet kent!”
zei Gwenna met een kleur.
Het oudere meisje lachte weemoedig en zei:
„Ik ze niet kennen? Maar al te wel. Luister
Taffy, ik zal je nu eens openhartig vertellen,
wat soort van meisje ik ben en ik vrees, dat
er zóó veel zUn in de wereld.” Ze zuchtte
eens, schudde het hoofd en vervolgde: Jk ben
„Dan is al wat ik te zeggen heb: Dat had ik
Er was nu een dissonant in hun gesprek. Tot
dan toe hadden ze nooit een woord gewisseld
dan in vriendschap en de beste verstand
houding.
jou! Alles schijnt Je avontuurlUk.
huweUjk.
„O maar, daar denk ik zelfs niet eens aan!
AltUd te zUn met hem, dien men lief heeft!
O dat zou zeker wonderlUk zalig zUn! Te
heerlijk om te verwachten. Zelfs, Indien hU
maar een weinig van me kón houden! O, indien
hij mU dat eens vertelde! Dat zou genoeg
geluk voor me zUn!” fluisterde het Welsche
meisje zóó zacht, dat haar vriendin het niet
verstond.
Leslie, stevig doorstappend, zei: „Voor mU
ligt dat alles even ver achter mU als de school
banken. In mUn tegenwoordige mentaliteit be
schouwt een meisje het huwelijk ongeveer als
„De laatste bus naar huis" of als „De einde-
lUk verkregen, vaste betrekking.” Dit is ook
de reden, waarom ik bereid ben, Hugo Swayne
te trouwen. En nu, vergeet maar voor altUd, dat
ik je dit verteld heb!”
De twee meisjes keerden huiswaarts, Gwenna
een beetje treurig gestemd.
Te denken, dat Leslie miste, wat zelfs een
gewoon meisje als de klelqe Mabel bezat! Te
denken, dat Leslie, onder den schijn van al
haar luchthartigheid en gebabbel, den smaak
verloren had van echte vreugde! Gwenna met
haar eenvoudig hart, kende de eigenaardigheden
niet van naturen, die zichzelf altijd becrltl-
seerden. Ze vermoedde niet, dat Leslie haar
eigen karakter niet Juist analyseerde. En ze was
niet weinig verwonderd, dat haar vriendin bjj
het passeeren door de parkpoort het zwijgen
verbrak op haar gewonen, nonchalanten toon:
„Over Jonge mannen gesproken (een ge-
„Precies!" gaf Leslie toe met een vluchtig
lachje, maar toch voelde ze inwendig een Pijn
lijke aandoening. Taffy keerde zich tegen haar!
Taffy, die tot nu toe gemeend had, dat zij nooit
ongelijk kon hebben! Dat kwam er van. als je
boezemvriendin verliefd raakte!
„Ik heb nooit bevonden, dat deze weg de ver
keerde is. Speciaal, wanneer je met mannen te
doen hebt. Ik bedoel, kun Je t niet Inzien dat
de ouderwetsche huismiddeltjes de beste uit-
werking hebben? Voor ‘n zeere keel: kren-
tenthee (faalt Tiooit). Voor het haar: Macas
sar olie (onovertroffen sinds het Jaar 1800 en
zooveel). Voor het aanwakkeren van een be
wonderaar: jaloerschheid. Jaloerschheld en
concurrentie, dat is het aan te wenden mid
deltje.” (Wordt vervolgd)
A yTet het stellen van zjjn dwaze vraag: „of
1V1 Nederland van plan was Baarle-Hertog
te annexeeren" heeft een Belgisch Ka
merlid weer de aandacht gevestigd op onze
eenigste enclave. Baarle, een dorp, waar zeer
vele voor-christelUke, zoowel Germaanrche als
Romeinsche vondsten sUn gedaan wordt
de eerste maal genoemd in den bekenden schen
kingsbrief van Hilsondis, gravin van Stryen
(992).
Z(j begiftigde namelUk de abdU van Thom
met vele goederen in de Baronie van Breda,
waaronder Baarle, met de kajjel aan St. Re-
mingius gewUd, die later herbouwd werd tot
de nog bestaande oude kerk, die Remingius als
patroon behield.
Eerst met den vrede van Munster scheidde
men het dorp en de omliggende gehuchten de
finitief in tweeën: Baarle onder de Nassau’s en
Baarle onder den Hertog. Een tijd later deed
zich het merkwaardige feit voor dat de Oranjes
ook Baarle Hertog erfden en dus heer waren
over een dorp, waarvan de eene helft gebied
der Staten, de andere helft Oostenrijksch ter
ritoir was.
Waar drie heeren regeeren en naijverig hun
rechten handhaven, zal de rechtszekerheid dik
wijls in het gedrang gekomen zijn. Een onder
zoek In de archieven, in zooverre zij niet op de
groote zolders aan de gezamenlijke werking van
vocht, muizen en spelende kinderen ten offer
gevallen zjjn, zal hierover aardige gegevens aan
het licht kunnen brengen.
Na den Belgischen Opstand werd de toestand
van 1648 hersteld en sindsdien werd Baarle-
Hertog het „lörzersdorp" bjj uitstek. Al ver
anderden in den loop der jaren de goederen
waarmee gelörsd werd, al passeerde nu eens
zout, dan weer suiker de Hollandsche grens, het
éénrichtingsverkeer bleef gehandhaafd en vele
Belgen verdienden met smokkelen den kost.
De grillige loop van de grens die den burge
meester van het Belgisch dorp dwingt over
vreemd gebied zjjn raadhuis te bereiken; die
het marktplein op één café na tot Hollandsch
territoir maakte en die verschillende huizen in
tweeën deelde zoodat de huiskamer in het eene,
de keuken in het andere rtJk ligt, maakt het
smokkelen ook buitengewoon gemakkelljk. Van
daar dat er een tijdlang het plan bestond om
Baarle Hertog te ruilen tegen eenige Noord-
Brabantsche grensgehuchten, waaronder Cas-
telre, dat als een wig met een dunne steel in
het Belgisch gebied is gedreven. Die plannen
zjjn indertijd afgesprongen en de grensregeling
van 1892 bracht geen noemenswaardige ver
anderingen.
„Gelukkig” zuljen de Belgen achteraf ge
dacht hebben, na 1 uitbreken van den wereld
oorlog, want toen kreeg hun dorpsgedeelte een
onverwachte beteekenis als spionnage-oentrum.
Nadat onze regeering terecht den Duitschers
toestemming geweigerd had om over ons ter
rein te marcheeren en zoo het dorp te bezetten,
werden er weldra de kantoren van den inlich
tingsdienst gevestigd.
In October 1915 bouwden de Belgen er zelfs
een radiostation, wat óns weer deed besluiten
om beide dorpen te omgeven met een twaalf
kilometer lange prikkeldraadversperring, opdat
geen onderdeelen voor dat station Baarle Her
tog zouden bereikenDie maatregel mocht
echter niet baten: tegen de jarenlange ervaring
der Belgische smokkelaars was onze bewakings
dienst niet opgewassen en het station bleef
functionneeren tot aan het einde van den oor
log. J. R. W. SINNINGHE
Waarom kugnen ze het niet, de zwakkelingen?
Ze kunnen zelfs niets zeggen, of ik was hun
al vóór met denken!” klaagde het meisje met
de vele bewonderaars spijtig. „En dat is een
ding voor het geluk van een vrouw.
Onthoud het goed, er is geen aantrekkelijk
heid in voor een vrouw, alleen maar vereerd
te worden, ze moet ook vereenng kunnen heb
ben!”
Het verliefde meisje, met haar bruine
schoentjes en steentjes op het tuinpad loswoe
lend, slaakte de verzuchting, wel te wenschen,
dat ze eens kon probeeren „vereerd te wor
den," al was het maar om de verandering.
„O, maar Jij, Taffy, JU boft. Je bent zoo
kersversch belangstellend. Je houdt evenveel van
de werkzaamheden van den vliegenier als van
alles, dat maar op „hem betrekking heeft. Je
schept net zooveel vreugde in alledaagsche
dingen als een ander meisje in verliefd raken.
En wat Je voor den man zelf voelt! JU ver
wacht nog veel van het leven; jU hebt, wat
de mannen in het café noemen „een heerlUke
dorst,” die nergens te koop is Ik wenschte
wel, dat ik in Jouw plaats was!”
„En toch is het zoo gemakkelljk," beweerde
Gwenna, „als je met iemand kennis maakt, die
zoo’n wonder is.”
,Maar het is heelemaal niet gemakkelljk. om
dat wonderbare in iemand* te zien. Het is een
gave. Ik heb ze gehad; ik heb ze verloren,
door eigen schuld,” verklaarde het oudere
meisje. „Voor jou is alle» interessant en op
windend: die ellendige vliegtuigen en de man
nen en de lucht zeU: allemaal wonderen voor
woonte, waarvoor zich Leslie nooit veront
schuldigde), ik geloof, dat Je er eenige op de
fabriek van de vliegtuig-dame zult aantref-
fen. Ook op haar kantoor heeft ze een heer,
een asststent-leerllng of zoo iets. Die zal wel
blU zUn om een nieuw, mooi gezichtje te si<m
met echte krullen.'*
Toen echter keerde Gwenna haar gezicht,
blozend van verontwaardiging, naar Leslie pn
zei: „Maar Leslie, begrijp Je dan niet, dat, al
zouden er een mlllioen jonge mannen daar zUn,
die zoo dachten, het mU volkomen koud en
onverschillig zou laten?"
„Misschien niet!" antwoordde Leslie, „maar
toch neemt het niet weg, dat het wel een ver
schil voor Dampier zou zUn, hè?”
„Wat bedoel je daarmee, Leslie?” vroeg het
andere meisje, terwUl ze den heuvel opklem
men. Voor de eerste maal lag er een stroeve
uitdrukking op Gwenna’s gezichtje. Voor de
eerste maal scheen het haar toe dat haar aan
gebeden boezemvriendin ongelUk had. Nooit
had ze zich aan Leslie geërgerd, als zU er iets
losjes uitflapte; maar nu, nu was ze niet alleen
geërgerd, maar ook diep teleurgesteld in haar.
ZU herhaalde op verwUtenden toon: „Wat be
doel je daarmee?”
„En wat denk je wel,” hernam Leslie uit
dagend, „dat ik er mee bedoel?"
„Wel bedoel je. dat ik hem moet doen den
ken, dat andere jongens van mU houden en hem
den indruk geven, dat ik mogelUk een ander
meer zou kunnen liefhebben dan hem?"
„Nu ja, zoolets tenminste speelde in mUn ge
dachten,” zei Leslie, te ver gaande.
Baldwin niet genoemd, maar de „Daily Tele
graph” vermoedt, dat hU doelde op Chevening,
Lord Stanhopes huis bU Sevenoaks in Kent. In
het park bevinden zich de onaanzlenUJke over-
blUfselen van een gedeeltelUk onderaardse!) en
nooit voltooid fort. ZU zUn evenwel van wat
minder ouden datum dan Mr. Baldwin aan
neemt, en dagteekenen van de negentiger jaren.
toen men zich bezorgd maakte over FrankrUk,
dat vooral in Afrika lUnrecht tegenover Enge
land stond.
Het fort van Chevening zou Londen in het
Zuiden moeten beschermen.
Omstreeks dien zelfden tüd verscheen een
sensationeel boek, dat eindigde met een denk-
beeldigen „slag bU Dorking” (ten zuiden van
Londen), waar het invallende Fransche leger
verslagen werd.
oen Ferdinand Boyer drie maanden ge
leden glansrUk door zUn examen voor
meester in de rechten was gekomen, had
hU zich niet ontzien alles te koopen wat voor
een degelijk en modern advocatenkantoor noo-
dig was.
Zelfs was hU zoover gegaan een typiste aan
te stellen, in de verwachting dat de klanten
weldra zouden komen opdagen. Helaas, de zoo
stellig verwachte groote processen waren tot
heden, drie maanden later, niet gekomen.
De advocaat zat met mlstrooetigen blik door
de ruiten naar bulten te kUken. Nu en dan
wierp hjj een blik op zUn typiste, die een en
kelen keer een schrlftelUk advies kon typen,
maar overigens was haar tegenwoordigheid
vrUwel nutteloos.
TerwUl Boyer zat te peinzen op welke ma
nier hU zich cliënten kon verschaffen, werd
er gebeld.
Het meisje achter de schrijfmachine stond
haastig op en keek veelbeteekenend naar den
rechtsgeleerde. Deze glimlachte.
Zou dat de eerste cliënt zijn? waagde het
meisje te vragen.
Misschien, antwoordde Boyer hoopvol,
maar met twUfel in zijn stem. Gaat u maar
even opendoen, juffrouw. Denkt u erom, den
bezoeker in de wachtkamer te laten?
maar, dat ik nog enkele dringende zaken
moet doen.
Ze knikte en verliet het vertrek. Een klein
mannetje met bevende handen en trillende
lippen verzocht bedeesd of hij mUnheer den
advocaat mocht spreken.
De typiste moest even glimlachen om het
zonderlinge boertje, dat voor haar -stond.
Hm,.... hm wilt u maar een oogen
blik in de wachtkamer gaan, mijnheer....
mijnheer.
Het mannetje keek haar verlegen knlpoogend
aan.
Zeg maar boer Krelis, Juffie, kefte hU
met een hoog stemmetje. Boer Krelis van de
hoeve „Welgelegen”.
Het meisje glimlachte vriendelUk tegen den
eersten cliënt en vervolgde:
MUnheer de advocaat zal u dadelijk te
woord staan. mUnheer Krelis. HU moet nog
enkele dringende brieven beantwoorden. Ik zal
u aandienen.
Boer Krelis knikte.
Doe dat. Juffie. Maar zeg erbU, dat ik
niet veel tijd heb. De koeien moeten nog ge
molken worden. Zeg maar dat het voor een
effetief zaakje is.
Ze had de laatste woorden nauwelUks ver
staan, want de eerste klant mocht niet al te
lang wachten. Bovendien was zU nieuwsgierig
wat voor een effetief zaakje het zou zUn.
minuten later betrad boer Krelis van de hoe
ve „Welgelegen" het indrukwekkende kantoor
van Ferdinand Boyer.
De advocaat beduidde den bezoeker met een
gebaar plaats te nemen. HU was nog bezig met
een brief. De typiste had alweer plaats geno
men achter haar machine in afwachting van
de gegevens, die zU te noteeren zou krUgen.
Wel mUnheer....
Krelis van de hoeve Welgelegen, vulde het
boertje a^n.
O, Krelis.... mUnheer Krelis, waarmede
kan ik u van dienst zUn?
Nou, dat is gauw gezegd, chef, grinnikte
de ander. Ik kom eens hooren, wie van
beiden nu eigenlUk gelUk heeft.
Wie is die ander? informeerde Boyer.
Dat is Henk Steffens. mUn buurman, was
het antwoord.
Zoo, nu vertelt u dan maar wat u op het
hart hebt.
Krelis stak ongevraagd een pUp tabak op en
met veel omhaal van woorden, vertelde hU
toen van een meeningsverschil tusschen
en zUn buurman.
Razend vlug gingen de vingers van de typiste
over de toetsen. terwUl de advocaat aandach
tig luisterde, zonder den spreker in de rede te
vallen.
Toen Kralis aan het einde van zijn verhaal
gekomen was, zei hU:
het meisje, dat in een chocoladefabriek
werkt en geen chocolade meer blieft. Ik be
hoor tot het soort meisjes, die te vroeg in
hun leven zUn losgelaten op dancings, artlsten-
feesten, theaters en andere vermakelUkheden;
de meisjes, die zich aan te veel opwindende
avonturen, vlelerU en flirten overgeven. Ja, in
spUt van mUn natuurlUke nadeelen, (duw die
haren een beetje onder mUn hoed alsjeblieft)
en niettegenstaande ik niet volslagen gek ben,
habben de mannen mU te veel achterna ge-
loopen. De Monties enz. En nu betaal ik er
voor. Ik zoowel als de meisjes van mijn soort.
We zUn oververzadigd en kunnen nooit meer een
levendige belangstelling in mannen hebben!"
.Maar!” protesteerde Gwenna wederom, ter
wUl ze in haar verbeelding Leslie zag op dien
dansavond. lustig rondwalsend met blozend,
stralend gezicht. „Je achUnt er soms toch wel
van te houden."
„Ja. wel van de Jacht zelf, maar niet van
het wild," declameerde Leslie. „Als ik mUn
prooi eenmaal bemachtigd heb. wat gebeurt
er dan? Dan is er de aardlgneid af. Het is net
als koekjes, die Je eet; als je iwaar verkouden
bent, dan is er geen smaak aan!"
„Och, och, wat Jammer!”
,,Denk Je, dat ik .dat niet weet?" wierp
Leslie terug. „Denk Je, dat ik er niet heftig
naar verlang, om te kunnen beminnen? Maar
ik kan niet verliefd raken. Ik ken de mannen
te goed. En ik bevind, dat er in hen niet
zooveel steekt, als in mü zelf. ZU kunnen
over mU geen baas spelen, of mU overbluffen,
of mU er toe brengen, om hen te bewonderen.