Gemeentearchitect van Huizen
voor het Hof
M DE NIEUWE
LUX
Aanslag op een hoofdredacteur
van
Gedupeerde oud-gedienden
den K.H.L.
Koud Water
Anti-papisme
Wl ingoed
Tragisch ongeval
GETUIGE VALT FLAUW
EEN POLDER GROEFT
SOMBERE VERGADERING
DE DADER HEEFT ZICH
TE VERANTWOORDEN
N GROTER PAK
VOOR HETZELFDE GELD
en de nieuwe LUX!
DONDERDAG 6 JUNI 1935
Tegen Mr. Marchant
de moderne
om
wassen
Het lekkende kanaal
MEISJE AANGEREDEN
Incident
Adres aan de Kamer
J
I
Eisch van jaar
gehandhaafd
Met gesloten deuren
verder behandeld
Groote onnut onder de bevolking
in de omgeving
Minister geussen
BEËEDIGD
4
V.
•F.
Gesloten deuren
schreven. De gegevens in oud en nieuw rahier
•X.M
den heer
i
I
vergadering met het gepensionneerde per
soneel van den Lloyd belegd.
Ankersmit wegen» dien»
artikelen te dooden?
Per circulaire aouden de organisaties de ge
pensioneerden van den stand van zaken op de
hoogte houden en zoo noodlg een nieuwe verga
dering bijeenroepen ter bespreking van den toe
stand of van te nemen maatregelen.
Critiek op het pensioensysteem bij
de Scheepvaartmaatschappijen
De heer 3. F. van Muylwijk, secretaris-pen
ningmeester van de Vereeniging voor Scheeps-
werktulgkundlgen, die eenlge korte mededee-
llngen deed over het karakter van het pen
sioenfonds van den KH.L, ging naar aanlei
ding van de uit de vergadering gestelde vraag,
wat er eigenlijk met de pensioengelden ge
beurd was en waar zü waren gebleven, nog eens
uitvoerig op dese kwestie in.
Tenslotte vereenlgde de vergadering zich
met het advies der samenwerkende organlsa-
tlebesturen, dat deze zich met een adres tot
de Tweede Kamer zouden richten, waarin
verzocht sou worden bü de regeering aan te
dringen op maatregelen ten behoeve van de
gepenslonneerden. gezien de houding, die de
regeering gedurende 15 jaar jegens den Ko
ninklijken Hollandachen Lloyd heeft aange
nomen.
Twee meisje» en hun vader te
Barger Compascuum verdronken
Woensdagmorgen hadden de vertegen
woordigers der samenwerkende organisaties
nog een onderhoud met de bewindvoerders
van den K. H. L., die echter verklaarden
onder de surséance geen bevoegdheden te
hebben tot het treffen van bijzondere maat
regelen ten behoeve van de gepenslonneer-
den.
Mr. Beret moest tot zijn spijt verklaren,
dat hij, hoewel men hier was bijeengeko
men om te beraadslagen over de stappen,
die men het best kon doen, de toekomst
voor de gedupeerde gepenslonneerden vrü
pessimistisch inzag.
Bestaat
I, tegen ver-
®Een eetlepel Lux
elke liter waswater.
Woensdagmiddag zijn te Barger Ootnpas-
cuum, tijdens het noodweer twee meisjes te
water geraakt en verdronken. De vader der
kinderen Is bij een poging tot redding even
eens om het leven gekomen.
Het goed heen en weer
Uit Slttard wordt ons gemeld, dat het Juliana-
kanaal onder de gemeenten Steins en Urmond
nog ernstiger dan een week geleden doorlekt.
De schade aan landerijen en boomgaarden is
reeds zeer groot. Onder de bewoners van den
Westelijken kanaaloever tuaschen Maas en ka
naal is groote onrust ontstaan.
Nauwelijks hebben de eerste 46 pachten hun
bedrijf in de Wieringermeer betrokken, of op
nieuw wyordt een aantal boerderijen in dit nieu
we landbouwgebied in pacht aangeboden. Het
la wel een unieke gebeurtenis in de agrarische
geschiedenis van ons land, dat gelijktijdig 52
boerderijen, met een totaal oppervlak van on
geveer 2000 HA, aan de markt worden ge
bracht
Er heerschte een gedrukte stemming bij de
oud-gedienden, die hier bijeen waren gekomen,
meerendeels bejaarde lieden, mannen en vrou
wen, die de maatschappij gediend hebben in
alle rangen, van gezagvoerder tot eenvoudig
bediende, die meenden een onbezorgden ouden
dag tegemoet te gaan en zich nu plotseling
verstoken zien van wat voor de meesten de
eenlge bron van inkomsten is.
De vergadering stond onder leiding van Mr.
O. Beret, voorzitter van de Centrale van Koop
vaardij-Officieren, die een uiteenzetting gaf
van de stappen, die de besturen der samenwer
kende organisaties reeds hebben gedaan en die,
naar hij tot zijn leedwezen hieraan onmiddellijk
moest toevoegen, helaas nog tot geen enkel
resultaat hebben geleld.
Zoodra de geruchten, dat bet met den Ko
ninklijken Hollandachen Lloyd mis zou gaan,
vasteren vorm aannamen, had het bestuur zich
in verbinding gesteld met de directie, met wie
bet op Mel JJ. een conferentie had. Op 16
Mei werd inmiddels de surséance van betaling
afgekondlgd en onmlddellijk vroegen de samen
werkende besturen een audiëntie bij den toen-
mallgen minister van Economische Zaken, Mr.
Steenberghe aan, welke audiëntie pas na een
tweede dringend verzoek verkregen werd. De
minister verklaarde daarbij ernstig met de be
langen der gepenslonneerden rekening te zullen
houden, doch kon natuurlijk geen vaste toe
zeggingen doen.
Het dringende verzoek der organisaties om
althans te bewerkstelligen, dat de pensioen-
uitkeerlng van 1 Juni JJ. zoo noodlg met steun
van de regeering nog sou worden gedaan, moest
na diepgaande overweging eveneens werden
afgewezen.
Was het hem ernst om
In koud water in aan oog
wenk een heerlijk vet sop.
veilig voor alle fijne weefsels
on tere kleuren. Dat is thans
mog olijk met de nieu we,zelfs
in koud water oplosbare
Lux. Welk een uitkomst! Nu
zelf al het fijne goed wassen,
snel, zonder moeite en kos
ten van water verhitten.
.Veiliger dan veilig” en
.vlugger dan vlug" werkt het -
heerlijk zachte Lux sop en
de teerste kleuren blijverf'
onaangetast Wat practise h,
deze .koud weter Lux".
Enhet nieuwe Lux pak
is nog groter den vroeger,
voor dezelfde prijs van
slechts 17’/» ctsl
Tijdens dit noodweer zijn de beide kinderen,
zonder dat Iemand er iets van heeft gemerkt
of gezien, te water getaakt en verdronken.
De vader der kinderen, de 31-jarige arbeider
A Louwes, ging, toen de meisjes tijdens het
noodweer niet thuis kwamen, naar de kinderen
kijken. Hij kon se echter niet vinden. Tot zijn
schrik ontdekte hij plotoellng een der kinderen
drijvende in het kanaal. HIJ sprong te water,
hoewel hij zelf niet kon z«*mmen, om het kind
te redden. Hij verdween echter ook zelf in ds
diepte.
In verband met den crisistoestand bij
den Koninklijken Hollandschen Lloyd, wel
ke in de afgeloopen maand verschillende
passagiersdiensten heeft gestaakt en sur
séance van betaling heeft verkregen, ont
vingen de gepenslonneerden deser scheep
vaartmaatschappij in «ten loop van de
maand de mededeellng van den K. H.L.,
dat de betaling der pensioenen sou worden
stopgezet.
Naar aanleiding van deze circulaire heb
ben de negen samenwerkende organisaties
van varend- en walpersoneel, nl de Ver
eeniging van Nederlandscbe Gezagvoerders
en Stuurlieden ter Koopvaardij, de Vereeni
ging van Scbeepwerktulgkundlgen, de
Christelijke, Katholieke en moderne trans-
portarbeidersbonden en de Christelijke, Ka
tholieke, moderne en neutrale bonden van
handels- en kantoorbedienden, Woensdag
middag in Krasnapoliky te Amsterdam een
Door pin van een laadbak
getroffen
den dag kwam met bet doel van zijn IteteL
dat naar hij zelde. hierin bestond, dat 1>*^H
heer Ankersmit ter verantwoording wilde rom|
pen voor allerlei lasterlijke dingen die hij in
„Het Volk” tegen de communisten had geschre
ven.
Get. verzocht den bezoeker daarop het ver
trek te verlaten; deze voldeed daaraan niet,
doch haalde een revolver te voorschijn, die hij
op getuige richtte. Get. is onmiddellijk achter
het bureau weggedoken, zijn secretaresse snelde
luidkeels om hulp roepend weg.
Na eenlge oogenbllkken in zijn benarde po
sitie te hebben doorgebracht hoorde get. verd.
zeggen: „Ik doe het niet" en ontdekte tevens
dat deze de revolver op de tafel had gelegd. Op
een desbetreffende vraag antwoordde de heer
Ankersmit. dat hij In den beginne wel had ver
moed. dat verd. het op zijn leven had voor
zien.
Verdediger mr. Mout haan: Wilt U mij nog
Iets vertellen over de manier, waarop verdach
te naar beneden is getransporteerd?
Getuige Ankersmit: Ja, ik zei: „Gaat U nu
maar weg!" en ook de portier, die, mét ver
schillende leden van de redactie was komen
toeloopen, zei: „Gaat U nu mede!” Maar ver
dachte wilde alleen door de politie worden weg
geleid.
De verdediger: Was U van plan, hem een
voudig te laten weggaan?
Getuige Ankersmit: Ja, ik had geen aanlei
ding om hem vefder lastig te vallen, dat was
voor mjj van geen belang.
President mr. Thöne (tot verdachte): Waar
om hebt U gedreigd?
Pensioenfonds ingeteerd
Hjj noemde het tysteem, dat niet alleen bij
den Lloyd, maar ook bij de Mjj. „Nederland" en
bij de K. N. B. M. werd toegepast, Immoreel en
gevaarlijk, omdat het bij het personeel de sug
gestie wekte, dat men de beschikking had over
een pensioenfonds, terwijl het geld van dit
pensioenfonds er in werkelijkheid nooit is ge.
weest en dus ook niet soek kon raken. Reeds
in 1930, toen spr. een ondersoek naar dese
kwestie had Ingesteld, heeft hij in een artikel
gewezen op de leemte, dat men bij dit systeem
geen recht had op uitgesteld pensioen, en op
de kapitale fout, dat het fonds in het bedrijf
zelf was belegd, waardoor het slechts een boek
houdkundige post werd. Weliswaar had men
aanvankelijk bij de Nederlandscbe Handel Mij.
een bedrag van f 1.200.000 aan effecten gedepo
neerd. maar toen de nood aan den man kwam,
waren deze verzilverd en opgesoe[>eerd. wat
niet wegnam, dat de boekhoudkundige post bleef
bestaan. Spr. had bok altijd beswaar gehad te-
erwijl de afgetreden minister Steen
berghe om politieke redenen wordt
aangevallen, vervolgt uit godsdienst
haat het antl-papisme mr. Marchant. Van
daag is een
den bekenden
overgang van
bekeeringsactie
Ze
komen betrouwbaar. Er zal een nader onder
zoek noodlg zijn om te zien, waarop dit ver
schil berust. De Identiteit van straatmakerz-
nota’s in het cahier kan hierdoor komen vast
te staan.
PI. dringt aan op vrijspraak, subs, een dus
danig onderzoek.
Arrest 16 Juni.
Peitelijk is het aantal, dat dit Jaar voor uit
gifte in aanmerking komt, nog grooter, want
ruim 20 bedrijven konden reeds in pacht wor
den toegewezen aan landbouwers, die bij bet
in cultuur brengen van de Jonge poldergronden
als bedrijfsleider of anderszins waren Ingescha
keld en die thans den tijd gekomen achten zich
als zelfstandige ondernemer op het nieuwe land
te vestigen.
De ervaring bjj de vorige verpachtingen in de
Wieringermeer opgedaan, heeft aangetoond, dat
er in ons land nog groote behoefte aan boer
derijen bestaat. Aanbieding van bedrijven in
zoo grooten getale als thans plaats heeft, ver
schaft dan ook ongetwijfeld aan vele landbou
wers, die de laatste jaren tevergeefs naar een
hun passend bedrijf hebben uitgezien, een wel
kome gelegenheid hun wenschen thans te kun
nen bevredigen. Groote zoowel als middelgroote
en kleinere bedrijven treft men er aan, terwijl
de grondsoort uiteenloopt van zware klei tot
zand. De grondsoort bepaalt in hoofdzaak de
bedrijfsrichting. Zoo zijn er 13 geschikt voor
het zuivere akkerbouwbedrijf, 20 voor gemengd
bedrijf en 1» voor weidebedrijf. Van de weide-
bedrijven mag als regel hoogstens een derde
gedeelte als bouwland worden geëxploiteerd.
Bjj deze verpachting is het beginsel van ver-
deellng van het economisch risico aanvaard De
grondpachtsommen zijn voor elk bedrijf afzon
derlijk vastgesteld en houden verband met
grondsoort en cultuurtoestand van den bodem.
De werkelijke pacht is, behoudens een mini
mum en een maximum, afhankelijk van een
ccnjunctuur-indexcjjfer, dat voor het grasland
een melkprijs en voor het akkerbouwgedeelte
het algemeen indexcijfer voor akkerbouwpro
ducten, zooals dit door de Directie van den
Landbouw wordt gepubliceerd, tot grondslag
heeft.
De behuizing van de bedrijven is gedeeltelijk
Requisitoir
Vervolgens houdt de procureur-generaal mr.
Bauduln zijn requisitoir. Deze persisteert bij
zijn requisitoir: hij hecht geen waarde aan de
meting, gezien het feit, dat verdachte zelve den
meetband heeft vastgehouden.
Dan houdt mr. Vonkenberg zijn pleidooi.
Deze tegt eerst nadrukkelijk de verklaring
Stemdf het aantal af geboekt*
straatsteenen overeen met de
voor plaveisel gebruikte?
k
De 13-jarlge Rika Louwes en haar 10-jarig
zusje Lies waren Woensdagmiddag in de Hoofd-
wük III in deThabüheid van de woning van haar
ouders gaan /vlsschen. Te ongeveer half vijf
brak boven BaTger Compascuum een noodweer
1°®- Het onweerde geweldig; het onweer ging
verder gepaard met hevlgen hagelslag en regen
val.
Een voorbijganger zag L. in het kanaal ver
dwijnen en ging onmlddellijk hulp halen. Met
hulp van de politie en van de marechaussee, die
hier in verband met de staking tijdeljjk gesta-
tionneerd is. waren spoedig de lijken van den
arbeider en een der meisjes opgehaald. Tater
kon ook het stoffelijk overschot van het tweede
meisje worden geborgen.
Dr. Hoenders uit Zwartemeer, die een halt
uur na bet ongeval ter plaatse was. heeft nog
getracht, geassisteerd door veldwachter Bone en
den onderwijzer Baars uit Zwartemeer, bij de
slachtoffers de levensgeesten weer op te wek
ken, hetgeen helaas niet meer gelukte.
De drie lijken zijn daarna naar het UJken-
huiaje op de in de nabijheid gelegen Algemeens
Begraafplaats overgebracht.
De verslagenheid in Barger Compascuum en
de deelneming met de achterblijvende moeder
en eenlge kinderen zijn zeer groot.
..■y*. S|
een
vrachtauto van de steenfabriek „Tilburg" aanrij
den uit de richting van de BilderdUklaan.
De bestuurder van den auto merkte plotse
ling dat een meisje, dat niet op het rijwielpad
reed, naar links uitweek. Hjj trachtte een aan
rijding te voorkomen en stopte onmlddellijk,
doch het bleek, dat een pin van de laadbak in
het achterhoofd van het meisje was terecht ge
komen.
Zij is naar het Binnengasthuis overgebracht,
waar zij in levensgevaarlijken toestand aankwam.
Het slachtoffer is ongeveer twintig jaar oud.
doch zij kon niet geïdentificeerd worden De auto
Is In beslag genomen voor een onderzoek.
De commissaris van politie te Eindhoven ver
zoekt allen, die van de aanrijding getuige wa
ren. zich te willen melden aan zijn bureau:
Groote Berg 59.
Het slachtoffer is Inmiddels overleden.
Hedenmorgen om negen uur is op den Wal te
Eindhoven een ernstig ongeluk gebeurd.
Ter hoogte van het Begijnhof kwam
De 35-Jarige M. H. R„ Pool van geboorte en
te Den Haag woonachtig, die In den middag van
7 Maart jJ„ toen hü In het gebouw van „De
Arbeiderspers” aan het Hekelveld te Amster
dam was toegelaten tot de kantoorkamer van
den hoofdredacteur den heer J. F. Ankersmit,
een met scherp geladen en tot schieten gereed
zijnde revolver op den heer Ankersmit had ge
richt, heeft zich deswege te verantwoorden ge
had voor de Vierde Kamer der Rechtbank te
Amsterdam. Hem was ten laste gelegd poging
tot doodslag of zware mishandeling en subs,
bedreiging met doodslag of zware mishandeling.
De heer Ankersmit, in dese zaak als getuige
gehoord, deelt mede, dat verd. dadelijk voor
De nleuw-benoemde Minister van Economl-
behe Zaken, Prof. Dr. Ir. H. O. J. H. Gellssen,
ïs Woensdagmiddag om twee uur op Het Loo
door H. M. de Koningin beëedigd.
af dat hij op geenerlei wijze aan de totstand
koming van het cahier heeft meegewerkt. Vol-
ïA.’ïtuSr» rs*
staten der vrachtrijders, zoodat hierop geen be
trouwbare administratie kan worden gevestigd.
Ronduit zijn op het kaartsysteem 40.000 steenen
afgeboekt. Wat nu het cahier, waarop het rap
port berust, betreft, dit is niet pasklaar ge
waakt. doch 8 heeft dit slechts in het net ge
schreven. De gegevens in oud en nieuw cahier
blijken overeen te stemmen.
Ook de stratenmakersnota^ zijn in handen
▼an bet Hof.
President: Maar we kunnen niet nagaan of
deze op hetzelfde werk betrekking hebben als
de cahiers.
Mr. Vonkenberg: Getuige Sch. is m. I. vol
gen het premlevrije pensioenstelsel, waarbij het
personeel geen enkele medezeggenschap had. In
het Algemeen Pensioenfonds stortten werkge
vers en werknemers ieder 5 procent en dat geld
ging naar Centraal Beheer en was veilig gesteld.
Het was hoog tijd, dat de regeering zich met
deze pensioenfondsen bemoeide en ze onder toe
zicht stelde van de Verzekeringskamer, want
als de zaken bij de K. N. 8. M. of bij de „Ne
derland" mis liepen, sou het personeel zich voor
dezelfde omstandigheden geplaatst zien.
Het woord was hierna aan de vergadering. In
het algemeen waren het bittere en verontwaar
digde opmerkingen, die gemaakt werden aan
het adres van directie en commissarissen. Een
oud-marineman verklaarde, dat het respect voor
zijn meerderen, dat hem in zijn 30 marine-
dienstjaren was bjjgebracht, in de jaren van zijn
dvielen dienst en door de behandeling, die hij
als gepensionneerde thans ondervond, geheel
was verdwenen, welke verklaring een luid ap
plaus uitlokte van de circa 150 aanwezigen.
Van andere zijde werd gevraagd of er, uit een
oogpunt van werkelijkheid in geval van faillis
sement der maatschappij geen mogelijkheid be
stond om van de concurrente vordering der ge
penslonneerden een preferente vordering te ma
ken. waarop de voorzitter natuurlijk ontkennend
moest antwoorden.
Op de vraag, of het wenschelijk was, een fail
lissement uit te lokken, kon de voorzitter nog
niet antwoorden.
reeds aanwezig, voor een ander deel moet zij
nog worden gesticht. UlterlUk 1 Mei 1936 zal zij
evenwel op alle bedrijven gereed zijn.
Er wordt naar gestreefd den boerenstand in
de Wieringermeer tot zoo boog mogeljjk peil
op te voeren, doch tevens wordt de vestiging
van een gemengden boerenstand in den polder
zooveel mogelijk bevorderd. Dit brengt mede,
dat bepaalde vestlglngselschen moesten worden
gesteld.
De pacht voor de cultuurgronden van de
thans aangeboden boerderijen gaat 1 November
a.s in en duurt 6 jaren. Het behoeft nauwelijks
gezegd, dat de aanmelding als pachter voor
landbouwers uit alle streken van ons land open
staat.
Degenen, die voor deze verpachting belang
stelling koesteren, kunnen gratis een prospec
tus bekomen, aan te vragen bjj bet Domein
kantoor van de Directie van den Wieringer-
meerpolder te Slootdorp.
brochure ultgekomen van
antt-paptet G. Voet:
Minister Marchant en de
der Roomscbe Kerk.**
is de vrucht van geëxalteerd haten
onder de exclamatie: „O Nederland, ont
waak, laat ons dierbaar land niet vallen
in de armen van Rome.’* De schrijver, pro
pagandist van de Evangelische Maatschap
pij kan het niet zetten, dat mr. Marchant,
wiens doopceel hij licht „op 4 April 1869
werd hij in de Ned. Herv. Kerk te Deventer
gedoopt en in Maart 1887 als lidmaat der
Ned. Herv. Gemeente bevestigd" Katho
liek is geworden als slachtoffer van....»
„pater van Glnneken, den aartsbekeerder,
den meest hartstochteliJken proaelletenma-
ker in ons land.’’
De heer G. Voet acht het „onbegrijpelijk,
hoe de groote pen zoo zacht van oordeel
kan zijn ten opzichte van een man, die als
minister toch feitelijk twee jaar lang het
Nederlandscbe volk heeft bedrogen.” Om
dat .Jlet Volk”, Paul Kiès, Hbld. en N. R.
Crt. in de afstraffing van den nieuw be- -
keerde te zacht waren, komt de heer Voet
den bedrieger nog een Voet-schop nageven.
Want „wij willen aantoonen de onwaar-
achtigheid van dezen minister, waarvan -f
iedereen dacht, dat hij behoorde tot de
Ned. Herv. Kerk”, maar die „reeds eenlge
Jaren, wellicht reeds vanaf het tijdstip,
waarop hij-als minister beëedigd werd,
of nog eerder crjpto-Kathollek was.”
Om de rechte stemming In het anti-
paapsche hofje op te roepen, tracteert de
felle propagandist op „plaatjes, waarop men
mr. Marchant naast den bisschop van
Haarlem ziet staan”. Hij caricaturiseert
den .Marchant-tallleur”, die zich als vrij
zinnig-democraat den mlnlstersrok liet aan
meten, maar „de of>enbare school heeft af-
gebroken als eenlg is in onze ge^chiedenis.,•
En eindelijk wil de hagepreeker het publiek
je van Marla Monk tot applaudisseeren
brengen door het spuiten van den vollen
straal der scheldwoorden en beleedlglngen
tegen den ex-Mlnlster: „Voor de publieke
opiniein Nederand staat mr. Marchant in
politiek opzicht als 'n bedrieger. Als een hui
chelaar en politieke bedrieger heeft de ar
rogante man in het Ministerie gezeten.”
Zijn bekeering was „het uiteenspatten van
een stinkbom”, en nu het gebeurd is en hij
„een van de prachtigste fauteuils (kan)
koopen, die er in de hemeltlmmerij te krij
gen zijn,” moet „Nederland dezen man,
die t spoor bijster is geworden, de»-
avoueere n.” En vooral „wij willen Rome
tegengaan en bestrijden”, want „de katho
lieke kerk heeft feitelijk opgehouden een
kerk van Christus te zijn.” Weg met Pater
van Glnneken en „pater Hendrihs, die nu
al 40 jaar honderden Nederlanders naar de
Roomsche Kerk heeft gevoerd", weg met
de geestelijken „die bevorderen de gemengde
huwelijken van intellectueelen”, weg met
den paap, de zwarte bende en haar moert
Ongetwijfeld zullen Standaard en Ne
derlander medewerken, om met dit on-
fatsoen niet het Christendom In Neder
land te laten besmetten. En zij zullen een
goed woord schrijven, om die arme propa
gandisten van de Evangelische Maatschap
pij te helpen behoeden tegen zlch-zelf, den
St. Vitusdans, het gekkenhuis en de ge
vangenis!
Voor t* Amsterdamsche Gerechtshof is de be
handeling voortgezet van de zaak tegen den ge
wezen gemeentearchitect van Huizen, tegen wien
de procureur-generaal 1% Jaar gevangenisstraf
beeft geëischt wegens valschheid in geschrifte
De rechtbank te Amsterdam had hem oo 34
October 1934 vrijgesproken. Bij interlocutoir
vonnis had het Hof bepaald, dat zlsnoaMBnlge
getuigen zouden worden gehoord. Als^ff^k-e-
tuige wordt gehoord de riJksvtOjMUter
Honing. De verdachte S. M. had in een" vorige
zitting verklaard, dat deze getuige de straten-
makersrekeningen had voorgelezen, waarin op
gegeven was het aantal steenen. gebruikt voor
straten Jn 1931 aangelegd. De opgegeven ge
tallen had verd. in een afzonderlijk boekje
genoteerd, dat hü thans aan het Hof overhan
digde De getuige verklaarde daarentegen dat
dit niet de stratemnakersrekenlngen waren ge
weest, doch slechts lijsten met getallen, die
ingevolge bet justitieel onderzoek waren opge
steld en waarvan verdachte een duplicaat beeft
gekregen.
De president tot getuige: Hebt u nog een
onderzoek Ingesteld naar schipper Loodsma?
Getuige: Inderdaad. Op alle mogelijke wijzen
beeft de politie hem trachten te vinden,
doch er is geen spoor van hem ontdekt.
De heer 8. N„ heeft als adjunct-boofd der
bestrating te Amsterdam een rapport op
gemaakt, waaruit blijkt dat het rapport-
Boomsma staat en valt met de opgaven van
8ch„ hoofdopzichter te Huizen. Deze heeft
tezamen met M. opmetlngen gedaan, waarop
het rapport-B. gebaseerd is.
De president (tot verdachte): Waar zijn dan
die stratenmakersbriefjes? Komt u maar eens
hier en zoekt u ze maar óp.
Verdachte overhandigt den president hierop
een blauw cahier uit bet dossier te voorschijn
gehaald: hierin bevinden zich echter slechts
afschriften van de stratenmakersbriefjes.
De president (tot mr. Vonkenbeig, den ver
dediger): U hebt gezegd dat u de verdediging
zoudt neerleggen, als de strateiunakersbriefjes
niet te voorschijn aouden komen I
Verdediger: De copie in het blauwe cahier
acht ik volkomen betrouwbaar.
Verdachte: De briefjes heeft Sch. nadat het
oaderzeek heeft plaats gehad, vernietigd, om
dat ze vuil waren geworden.
President: Hoe kon hij dat doen tijdens een
zoo belangrijk onderzoek! U zegt dat u de stee
nen-Loodsma kunt herkennen. Zoext u die maar
liever op. dan hebben we de stratenmakersbrief-
Jes heelemaal niet noodlg!
De boekhouder M. te Huizen verklaart, dat hjj
40.000 steenen heeft afgeboekt op grond van het
verschil bestaande tusschen de in 1931 vervoer
de steenen en de voorraden.
Verd. verklaart, dat er jaar op jaar steenen
te kort kwamen, gemiddeld 8000 per Jaar. Maar
er zijn nog nooit zooveel steenen vervoerd als
in 1931, toen bijna het half tniUloen werd be
reikt. Het tekort van 40.000 is waarschijnlijk
een gevolg van verkeerde opgaven der chauf
feurs.
BU de opmetlngen door verdachte gedaan
komt hjj echter tot de conclusie dat er 34000
steenen meer in de wegen zouden zijn gebruikt,
dan uit de boeken blijkt.
Getuige B„ hoofdopzichter bjj de Openbare
Werken te Bussum heeft de wegen te Huizen
opgemeten waarbij de hoofdopzichter Sch. te
Huizen, bijgestaan door den gemeente-archltect,
aanwees, waar de steenen waren gelegd, in het
blauwe cahier aangeteekend.
President: Ze hebben u maar wat wijs ge
maakt. Ze hebben u net zoo lang laten meten
totdat de 40.000 teruggevonden waren!
Tenslotte wordt de hoofdopzichter Sch. ge
hoord die het cahier heeft overgeschreven, alt
twee andere cahiers, die hU van de straten-
makersbricfjrs heeft samengesteld.
Getuige legt hierop het oorspronkelijke cahier
over aan het Hof: voor het onderzoek van
B. heeft getuige dit oorspronkelijke cahier niet
overgeschreven, maar bewerkt.
President: We worden hier gewoon voor den
gek gehouden. Getuige wijst op verzoek van den
president, overeenkomstige plaatsen in het oude
en in het nieuwe cahier aan.
President: Hebt u dat oude cahier alleen be
werkt? Dat Is een heel werk. Hebt u zooveel
verstand?
Getuige: Ja, ik heb het alleen gedaan. Ge
tuige geeft toe, gegevens, hem door den archi
tect verstrekt, te hebben gebruikt.
Dan komt de rechercheur Honing weder naar
▼oren. Deze verklaart, dat Iemand in de zaal
hem heeft medegedeeld, dat het cahier op ge-
heel andere wijze tot stand is gekomen dan ge
tuige Schaap heeft gezegd.
President; Laat deze man dan hier komen.
Onderhandsche verpachting van
52 boerderijen in de
W ieringermeer
Verdachte: Wegens bet geschrijf van den
heer Ankersmit tegen de communisten.
President: Voor den rechter-commissaris
hebt U toch andere redenen opgegeven.
Verdachte: Die trek ik in. Ik blijf er b<j dat
ik alleen gehandeld heb uit afkeer over de
houding van de Arbeiderspers. Maar ik heb
geen opcet gehad, den heer Ankersmit te doo-
den. Ik was niet bevis eed dat het schot sou
afgaan.
President: Waarom droeg U een revolver in
Uw sak?
Verdachte: Ik heb bet wapen in 1933 gekocht
omdat ik het voor zelfverdediging noodlg had
tegen personen, die het op me begrepen heb
ben.
President: Er is een afschrift van een brief
op U gevonden met het motto: „Waarom ik
Ankersmit doodde” Wat beteekende dat?
Verdachte: Dat woord „doodde" was fout, ik
bedoelde „bedreigde”. Ik wist het Juiste woord
niet!
President: Als de heer Wijnkoop, voor wien
die brief bestemd was, hem ontvangen had,
had hij toch moeten denken, dat de heer An
kersmit gedood waa Wat was Uw bedoeling?
Verdachte: Mijn bedoeling was dat Wijnkoop
den brief sou publiceeren. Op een vraag van
den Officier deelde verdachte mede, dat hU
tweemaal met de revolver proegeschoten beeft
en wel op zijn kamer.... In den wand!
De secretaresse van den heer Ankersmit, die
vervolgens gehoord werd. rerklaarde. dat ver
dachte. toen hij bet vertrek was btnnengetre
den, een zeer senvweoht.tu Indruk maakte.
Ook xlj gr’oofde. dat het hem ernst was. toen hij
de revolver op den heer Ankersmit richtte.
Op een vraag van den president, of verdachte
misschien toch wilde terugkomen op zijn latere
verklaringen betreffende de motieven van zijn
daad, bij het vooronderzoek afgelegd en die hjj
hier niet had willen herhalen, gaf verdachte een
mln of meer aarzelend antwoord. Toen de pre
sident hem er op wees, dat hij deze verklaringen
met gesloten deuren sou kunnm afleggen en ook
de verdediger een oogenblik njlt hem gesproken
had, toonde hij zich bereid, zich nader uit te
spreken.
De verdere behandeling deser mak geschiedde
met gesloten deuren. De Officier, mr. J. Ver
steeg. elachte wegens bedreiging met doodslag
negen maanden gevangenisstraf, waarna de ver
dediger, mr. W. H. K. Mouthaan, zijn pleidooi
hield.
Uitspraak 19 Juni ax.
Een donkere man komt naar voren. Op bet
oogenblik, dat de president hem vragen gaat
«tellen, valt getuige bewusteloos neer.
President: Wie is deze man? Wie kent hem?
De heer 8„ voorzitter van de Commissie van
Onderzoek, deelt mede in den auto van deren
getuige naar de rechtszaal te zijn gekomen. Hü
heeft niets met de zaak te maken.
President: Weet u hoe het cahier tot stand
Is gekomen?
Getuige 8.: De gescheiden vrouw van M
heeft me gezegd, dat het cahier W samengesteld
door verd.. Mr. V., burgemeester E. en Sch. ge
zamenlijk!
President: De vrouw leeft In onmin met verd..
nietwaar? Ze wordt ondersteund. Ze kan de
waarheid zeggen, maar heeft er belang bij in
een goed blaadje te komen.
Intusscben Is de bewustelooae getuige de zaal
uitgedragen.
Getuige Sch. ontkent dat de verklaring van
6en heer 8. juist is: .Jk heb hét alleen ge
maakt."
Verd. dringt er op aan. dat zijn gewezen
vrouw alsnog als getuige zal werden gehoord.
De president (tot getuige 8.)f Bestaat er
•enige hetze, politiek of
dxehte?
Getuige ontkent dit
Verd.: Maar ik stond altijd achter den bur
gmeester. U hebt zelf tot me gezegd: .We
konden zooveel aan je hebben en we hebben
mets aan je!"
