ONS BLAD
Doel
van
r
de onderneming
thans bereikt
Wederom een nieuw incident
Ethiopië
b
De „K XVIII” te Soerabaja aangekomen
li
I
I
heden
Het
nieuws van
in
De K 18 in veilige
haven
öE
REIS IN BIJNA TIEN
MAANDEN
TROEPENVERSCHEPING
ZONDER EIND
DE BAROMETER
JOH. LAUWERS
VEREENIGDE KATHOLIÉKE PERS
DONDERDAG 11 JULI 193S
ACHT EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 233
V'
g
a
dienen van wetenschappelijke doeleinden
Enthousiaste ontvangst in Indië
I t
Groot succes voor onze
marine
Nieuwe Volkenbond
en
Conferenties van
Grandi
5
k
*Tl
11
In de M arine-aociëteit
I
Het vlagvertoon in de vijf werelddeeBffeheeft men op
gelukkige wijze weten te combineeren met het
Overal werd de bemanning op
hartelijke wijze begroet,
waarby natuurlijk de
Hollandache kolonies
uitblonken
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
13
.NE
f 2-
12.85
do
PAYGLOP 3
ALKMAAR
ENKELSTUKKEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
IT”
ns-
ken
it 8
F. 6
Schip en bemanning
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20c, ingez. med. 40 c
p. regelidem op pag. één 55 c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Het Weer iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiuiis
3 VERWACHTING: Zwakke tot matigen. 1
S Noordelijke tot Oosteltjken wind, helder
tot licht bewolkt, droog weer, warm.
„Eenige oploaaing van het geachil
schijnt gezamenlijke atap van
Engeland en Frankrijk te
Addia Abeba”
Groote drukte
400 zwarthemden naar Afrika
ROME, 11 Juli. (A. N. P.J. Onder groot en
thousiasme der toeschouwers Is gisteren het toe
transportschip gemaakte stoomschip „Belvé-
dère” naar Oost-Afrika vertrokken met aan
boord 4000 zwarthemden van de bekende 3
1 Januari-dlvlsie.
Een album verachynt
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
iülllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltlllllllllllllllllllllllr:
I
7409
Omroep,
nog
waren,
en
van
een
ng
hier
«r
3
o
Si
gende berichten:
4
WASHINGTON, II Juli. (Reuter). Men ge
looft, dat Londen en Washington voortdurend
onderling met eikaar In contact «Mn. teneinde
Voor de XVIIr’ den thans zoo glorieus geeindigden tocht, waarmede
wetenschap gediend werd, begon
Proclamatie van het Vaderlandache Front inzake
de Habsburgsche kwestie.
AANKOMST VAN DC K XVIII TE SOERA
BAJA.
19
ad-
1.75
ing
16
53
51
38
5
115
84
44
1
n
56
72
79
D
De bezuinigingsplannen besproken in een hoofd
besturenvergadering der R. K. Centrale van bur
gerlijk Overheidspersoneel.
O
Stand op Donderdag j aar n.m.; 799.1
Vorige stand 7613
«te
Zoo is dan hedenmorgen,
Indischen tijd of 3.14
XVIII alen er bul-
K uit en aan niet*
zulk een langen en
Het conflict lunchen Abessinie en ItalÜ; HJ-
eenroeping van den Volkenbondsraad?
van
Neder landsch-Indische
1-
s
830.
d-
H.
den
leel-
rin-
nelo
MO
l
uur.
Dit moment van spontane begroeting duurt
echter maar kort.
De K 18 kiest een ligplaats, de bemanning
marcheert naar de kazerne voor den onderzee-
dienst, om daar door den vloot-commandant.
vice-admiraal Van Duim, te worden toegespro
ken
De kazerne en verder het gehegle Marine-
etablissement draagt alle teekenen van de fees
telijke Inkomste. Overal zijn versieringen aan
gebracht met vlaggen, palmtakken en bloemen.
Ontijdige dynamiet.ontplofflng bij sloopenwer*
te Rotterdam; drie arbeiders gewond, vaa wie
één leer ernstig.
Acrobatische toeren tijdens een ballon-
tocht in de omgeving van Berlijn
Met autobussen worden zU naar de kazerne
voor den onderzeedlenst vervoerd Na een harte-
lijke begroeting stellen zij zich hierop binnen
een carré door de marlnetroepen gevormd. Men
staat In orde In afwachting van de komst van
den Commandant der Zeemacht.
Vice-admiraal Van Duim is spoedig ter plaat
se; hij onderhoudt zich eerst met'den comman
dant van den onderzeeéer. de officieren, de on-
der-offlcieren. en dé minderen en richt eerst
daarna tot hen het woord.
De opvarenden va^4
tengewoon friach
is te bespeuren dat
emoclevoUen tocht achter den rug hebben
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Tehfoon Administrate 4330, Radactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal voor Alkmaar
Voor buiten Alkmaar
Dagblad uitgegeven door
H.V. Drukkerij De Spaarnestad Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
”o
Een woord van hulde Is op zijn plaats
voor de technische prestatie van het schip
en de Diesel-motoren, die deze reis hebben
kunnen volbrengen zonder eenige storing of
averij. Doch onze hulde en bewondering gaat
in de allereerste plaats uit naar de kranige
bemanning, die zich met de grootste opge
wektheid, kameraadschap en discipline de
Hierna sprak prof. Venlng Melnesz voor de
microfoon, die gewaagde van de wetenschap
pelijke resultaten en zUn dankbaarheid uitte
tegenover de Marine en tegenover Minister
Deckers, die hem in staat stelde, dese reis te
maken.
Omtrent het reeds gemelde nieuwe incident
In Abesalnlë deelt het agentschap Stefanl nog
mede, dat de Iteliaanacne consul te Harrar,
toen hij slch in den morgen van den 6en Juli
per auto naar Diredaua begaf, onderweg werd
aangehouden door een troep Abessinische sol
daten. onder bevel van een officier, die hem
ultscholden en een dreigende houding aan
namen.
Het andere reeds gemelde Incident, dat op
den middag van denzelfden dag plaats vond,
betrof volgens Stefanl een Askari van het
Itallaansche consulaat te Harrar. die zich naar
zijn post begaf.
H(j werd dcor ongeveer twintig lieden,
waaronder politiebeambten en soldaten in
uniform, omsingeld en er werd met steenen naar
hem gegooid, terwijl hem bovendien stokslagen
werden toegediend.
Over het Itallaansche—Abessinische geschil
zelf publiceerde de nieuwsbureaus heden vol-
NIWHIllllllllllllllllllllllllllllllUIIII'IIIIIIIIIIIIUim^
Hoogste stand: 769.1 te Valentie.
Laagste stand: 748.9 te Isafjord.
Zon op 4 52- onder 9.17 - Licht op 9.17
Maan op n.m. 5.00 onder n.m. 12.49
Volle Maan 19 JeU
Da „K XVIII" zooals zij maandenlang de wateren der wereldzeeën doorkliefde om
nieuwe lauweren te oogsten van Hollandschen zeemansroem
Het moment waarop de K 18‘de kom
binnenvoer, was voor de tallooze be
langstellenden het sein voor het los
breken van een oorverdoovend gejuich.
Allen waren tot het uiterste enthou
siast. De sirenes loeiden, de vliegtuigen
cirkelden door de lucht.
Daar klinken de tonen van het „Wil
helmus” door de lucht. Allen staan voor
het Vaderlandsche volkslied in de hou
ding en houden het oog gericht op den
onderzeeër, waar de bemanning staat
bij het aanhooren van het
Naast de kranig gekleede
onder-officieren en matro-
epofferingen heeft getroost, die het dagen
lange verblijf aan boord van een duikboot
met een minimum aan comfort, ruimte en
accomodatie, eischt, en bovendien op zoo
voorbeeldige wijze de Nederlandsche vlag
In de vijf werelddeelen hebben getoond.
„Gouden Leeuw”, „De Prins van Oranje”, een
drietal onderzeeërs en vele peizler-vaartulgjes,
welke de K XVIII" tegemoet zouden varen.
Een aantal Dornier Walls cirkelden rond door
de lucht.
Bij het verschijnen van den onderzeeër werd
de spanning der wachtenden steeds grooter en.
inplaats van de vroolljke gesprekken over den
fameuzen tocht, welke alom hadden weerklon
ken, volgde nu een doodsche stilte.
Het was kwart over negen toen de K 18 voor
den Ingang van de haven stopte. In afwachting
van het signaal waarop de onderzeeër in de
marine-haven zou kunnen binnenvaren.
Toen dit sein was gegeven voeren eerst de be
geleidende onderzeeërs binnen, vervolgens de
„Witte de With”, waarop zich tal van autori
teiten bevonden, die de K 18 tegemoet waren
gevaren.
De fantasie van Jules Veme’s „Twintig dui
zend mijl onder zee” is door deze reis van de
„K XVIII’’ verwezenlijkt en overtroffen, want
berhaaldeljjk moest He onderzeeër op verschil
lende plaatsen van den Oceaan duiken, ten be
hoeve van de slinger- en zwaartekracht-proeven
van Prof. Dr. F. Venlng Meines, die de rets heeft
medegemaakt. Het geeft deze reis een bijzonder
cachet, dat men het vlagvertoon in de havens
van vijf werelddeelen heeft weten te combinee
ren met het dienen van wetenschappelijke doel
einden. Want niet alleen Prof. Venlng Melnesz
heeft van deze gelegenheid geprofiteerd, doch
ook Prof. Dr. J. Clay, die weliswaar de reis
met heeft meegemaakt, maar ten behoeve van
wiens proefnemingen een self-registreerend toe
stel voor het meten van de Intensiteit der cos-
mische stralen werd meegenomen.
opgesteld
volkslied,
officieren,
zen staat een figuur, in burger gekleed.
Het is professor Vening Melnesz.
Als de laatste klanken van het „Wil
helmus” zijn weggestorven, blijft nie
mand stil. Het is een gewuif en gejoel
zonder einde, welke begroetingen van
boord op de hartelijkste wijze worden
beantwoord.
SOERABAJA, 11 Juni. (Aneta). Heden, reeds
vroeg In den morgen, was er groote drukte aan
den Oedjoeng te Soerabaja waar de Marine-
etablissementen zijn gevestigd en waar de
Marine-haven uit de Straat van Madoera. in
het land een Inham vormt. De Marine-sociëteit
„Modderlust" was het centrum der belangstel
ling. Hier bevonden zich talloozen in afwach
ting van de komst van de K Xvm, den onder
zeeër die een tocht van 23.800 mijl, met tal van
moeilijkheden, tot een succes-rljk einde zou
brengen.
De feestelijke stemming werd verhoogd door
een versiering van bloemen, het vriéndelijke
ochtendzonnetje en een frlsschen verkoelenden
wind. De Straat van Madoera was bezaaid met
vele, vroolük versierde visschersprauwen. Tegen
den helderen horizon teekenden zich de silhouet
ten af van de „Witte de With", de
gevierd werd, omdat slechts enkele
malen per Jaar een schip hier binnenloopt en
de ,.K XVIII” op verzoek van de Britse he re-
geering mall had meegenomen voor de eiland
bewoners, waarvan een aantal nog van Neder
landsche afkomst is. 22 Maart verliet men het
eiland en 2 April arriveerde de Nederlandsche
duikboot te Kaapstad, waar de bemanning een
rustpoos van bijna 4 weken werd gegund. De
stam-verwante Zuid-Afrlkaanders hebben het
hun Hollandsche gasten aan niets laten ont
breken, en met frlsschen moed en geheel fit
vertrok de bemanning 29 April uit Kaapstad
naar Durban, waar men van 4 tot 13 Mei bleef.
Vandaar voer men naar Mauritius, waar men
27 Mei aankwam. Drie dagen had men den tijd
om zich vpor te bereiden op den grooten sprong
over den Indischen Oceaan en 31 Mei vertrok
de XVIII” voor het langste traject van zijn
reis, van Mauritius naar Fremantle In West-
Australië. een afstand van 3520 zeemijlen. 20
Juni kwam men daar aan en Dinsdag 2 Juli
vertrok men voor de laatste etappe.
Vervolgens trokken alle opvarenden naar de
Martne-soclëtett „Modderlust”, waar alles voor
de verdere ontvangst In gereedheid was ge
bracht. Behalve vice-admiraal Van Duim en
echtgenoote. bevonden zich onder de aanwezi
gen vele andere militaire en civiele autoriteiten.
In zijn toespraak huldigt vice-admi-
raal Van Duim de schitterende prestatie
van de K XVIII, welke zonder convoi
een reis van acht maanden, waarin zul
ke hooge eischen gesteld werden, wist te
volbrengen.
Deze succesvolle tocht heeft veel bijge
dragen tot den goeden mam van de
Koninklijke Nederlandsche Marine en
beteekent tevens een bevestiging van
den band welke tusschen Volk en Vloot
bestaat.
Vice-admiraal Van Duim richtte zich
verder afzonderlijk tot prof. Vening
Melnesz en bracht hem hulde voor de
opofferingen, welke hij zich getroost
heeft in het belang van de wetenschap.
De vlootcommandant beëindigde zijn
rede met een peroratie, waarin hij zegt,
dat het voorbeeld, door de K XVIII ge
geven, ons versterkt In den vasten wil
om ten allen tijde en nder alle om
standigheden pal te staan voor onze Ko
ningin.
Hierop heft hij een driewerf hoera
aan, dat door allen wordt overgenomen.
arriveerde de duikboot te St. Vincent, waar
zij slechts 4 dagen bleef, om daarna de ,Bnip”
tegemoet te varen en op 28 December te Dakar
aan te komen. Hier werd het Kerst- en Nieuw
jaarsfeest gevierd, en 5 Januari stak men over
naar Brazilië, waar de K. XVIII 17 Januari
arriveerde.
In alle genoemde havens werd men door de
autoriteiten en, Indien er Hollanders
natuurlijk in de eerste plaats door de Neder
landsche kolonie, op de hartelijkste wijze ont
vangen, evenals te Rio de Janeiro, Montevideo
en Buenos Aires. Dit is trouwens de geheele reis
zoo gebleven. 7 Maart vertrok men uit de Ar-
gentjjnsche hoofdstad naar het eenzame Oce
aan® Hand Tristan da Cunha, waar de aankomst
van de ,JC XVIII” 21 Maart met ^bijzondere
vreugde
Onder commando van den luitenant-ter-
zee le klasse D. C. M. Hetterschy vertrok
de K. XVIII met een bemanning van 35
koppen aan boord op 14 November 1934
van Nieuwedlep, om den totalen afstand
van 22.710 zeemijlen af te leggen In 132 zee
dagen, waarbij slechts twaalf havens wer
den aangedaan.
LONDEN, 10 Juli (Reuter) Uit Nederland.
België. Frankrijk en andere landen zijn afge
vaardigden gekomen, die zullen deelnemen aan
het tweede congres van de ..nationalistische in
ternationale”. welke een jaar geleden door Hans
Keiler te Zürich is gesticht.
Verschillende ir^tematlonale problemen zullen
worden besproken: o.a Is voorgesteld een nieu
wen Volkenbond te stichten.
In een interview zeide Keiler, dat de eerste
stap tot verwezenlijking hiervan zou zijn de
reorganisatie van den huldigen nutteloozen
Volkenbond tot een Huis van Staten en
Huis van Volken.
Kolonel Thwaltes, die de conferentie verwel
komde. zeide. dat de beweging niet politiek doch
wetenschappelijk is.
DJIBOETI, 11 Juli (A. N. P.). De twee
speciale treinen met Brltsche. Amerlkaanache
en Itallaansche onderdanen uit Abeasinlë. die
dit land overeenkomstig de Instructie van hun
regeering hebben verlaten, zijn gisteravond
laat uit Addis Abeba te Djiboetl in Franach—
Somaliland aamrekomen.
LONDEN, 11 Juli. (Reuter). De „Morning
Post” schrijft, dat In Brltsche kringen meer en
meer de overtuiging veld wint, dat de eenige
practise!) mogelljke vreedzame oplossing van t
geschil hierin bestaat, dat Engeland en Frank
rijk gezamenlijk te Addis Abeba voorstellen
doen.
De commandant van de K XVIII. luite
nant ter see Hotterwchjj. hield daarna een
toespraak voor de radio. HjJ huldigde hierin
de bemanning, welke slch ervan b-wnat was,
dat een traditie moest worden hooggehou
den en daarnaar ook handelde. Officieren
van boitenlandache marine, die men op
den tocht ontmoette, verklaarden, dat «m-
derseebooten van bon land niet in staat
sonde sUn een dergel(jken tocht te voteren
de wenscheljjkheid te bestudeeren om bij (*n
eventueelen aanval van Italië op Abessinlë
krachtens het Brian-Kellogg-pact te protectee-
ren.
De ontoegeeflijke houding van Abesslnië vindt
voor het grootste deel zijn oorzaak in de fou
tieve opvatting, dat de Volkenbond te zijnen
gunste zal Intervenleeren.
LONDEN. 11 Juli. (Reuter). In Itallaan
sche kringen verklaart men. dat de Itallaansche
ambassadeur Grandi geen enkel Italiaansch
voorstel te berde heeft gebracht, hetgeen trou
wens geen ontkenning beteekent. dat de onder-
handelingen zijn aangevangen Dm tot een
vreedzame oplossing van het geschil te komen.
LONDEN, 11 Juli. (A. N. P De Brilache
regeering heeft gisteren de vertegenwoordigers
van de dominions geraadpleegd en zich op de
hoogte gesteld van hun standpunt inzake het
Itallaansch-Abessinisch conflict en de stappen,
die naar hun meenlng Groot-Brlttannlë bij den
Volkenbond zou moeten doen.
ROME, 11 Juli. (Reuter). Men deelt
mede, dat de Itallaansche consul te Harrar
door een Ethiopiach officier is gewond en ge
dreigd, terwijl voorts een Itallaansche inheem-
sche soldaat door inboorlingen zou zijn ge-
steenlgd. De gezant te Addis Abeba beeft ren
formeel protest ingediend.
Z. H. de Paas verleent aan president Lebrun
de Hoogste Christus Orde.
Daarbij werd lang niet de kortste route ge
volgd, want herhaaldelljk moest naar bepaalde
Punten buiten de route gevaren worden, om
ësar te duiken ten behoeve van de proefne
mingen van Prof. Venlng Melnesz. En een zeer
speclalen omweg maakte men in December op
de route van 8t. Vincent naar Dakar, toen
men tot den 40sten lengtegraad den Atlantl-
«chen Oceaan Instevende om als steunpunt en
radlo-pellstation te dienen voor het K. L. M.-
vliegtulg de „Snip”, dat door zijn fraaie Kerst-
vlucht naar West-Indlë voor de zooveelste maal
bevestigde, dat Nederlands prestaties In de
lucht niet onderdoen voor die ter zee.
24 November kwam men aan te Madeira, van
waar men 3 December vertrok. 12 December
Ter gelegenheid van het 300-
jarig bestaan der Academie
Frangaise zijn bovenstaande
postzegels met het beeld van
Kardinaal Richelieu uitge
geven
Muasollni had gisteren een bespreking met
130 hoofdofficieren en bereidt momenteel nieu
we Instructies voor die bestemd zijn voor den
Itallaanschen vertegenwoordiger te Genève.
Het mailschip „Colombo" Is met 1800 man
troepen aan boord naar Massaoea vertrokken.
na een reis van bijna tien maanden, te 9.24
uur Indischen tyd ot 3.14 uur Amsterdamschen zomertijd de „K. XVIII",
omgeven door marine-vaartuigen en geëscorteerd door vliegtuigen, onder
het geloei der sirenes en het gejuich der menigte, terwijl bet Wilhelmus
langs de haven klonk, te Soerabaja binnen gevaren, en daarmede vol
tooide de onderzeeër een wereldreis van bjjna 23.000 mijl, zooals nog
nooit te voren een duikboot heeft ondernomen en waarbij alle vjjf we
relddeelen werden aangedaan.
Met deze aankomst te Soerabaja kan de Koninklijke Nederlandsche
Marine in vollen vredestijd een overwinning boeken, zooals geen vloot
voogd in welken zeeslag ook zou kunnen behalen, en die een gulden
bladzijde zal vormen in de geschiedenis der Nederlandsche Marine.
Waarschijnlijk zullen vele radio-a mateurs in Nederland, die deze be
langrijke gebeurtenis niet hebben willen missen, hun nachtrust hebben op
gegeven, om te pogeq, op de korte golf iets op te vangen van de radio
reportage, die de N.’*L R. O. M., de
van de aankomst van de „K. XVIII" uitzond. En vermoedeljjk is deze
poging voor de meesten hunner, waarschijnlijk mede tengevolge van
het ongunstige jaargetijde, een teleurstelling geworden. De korte golf-
ontvangst was vannacht zeer slecht, en aanvankelijk wai de zender hee-
lemaal niet te hooren. Toen eindelijk een stem hoorbaar werd, was deze
zeer onduidelijk en door storingen onderbroken. Soms zakte het geluid
geheel weg, om dan weer bij flarden door te komen. Slechts toen de duik
boot in zicht kwam, was de omroeper even te verstaan en ook toen hij
op onze klok te 3.14 precies aankondigde, dat de „K. XVIII” op dit
oogenhhk binnenkwam.
tallooae vertegenwoordigers van vereeniglngen
en particulieren.
De ontvangst In de Marine-sociëtelt was bui
tengewoon enthousiast; een groot aantal rede
voeringen werd uitgesproken. welke telken
male onderbroken werden door daverend ap
plaus en frenetiek gejuich
Alle sprekers huldigden om strijd de koene
bemanning, welke al dien tijd paraat stond voor
hetgeen moest geschieden, terwijl een regen
van cafcaux, plaquettes en oorkondes neer-
daalderw
De officieren HetterschU en Wljtema zijn
op t oogenbllk bezig met het schrijven van
een album, dat den geheelen tocht zal be
handelen. van het vertrek in Den Helder in
November tot de aankomst In SoerabajZ.
Vanzelfsprekend geïllustreerd met de fraai,
ste foto’s, w.o. bijzondere Interieur.foto’s van
de K XVIII.
Vice-admiraal de Graaff schreef een waar-
deerend voorwoord
De firma Holdert Co. te Amsterdam ver
zorgt dit gedenkboek (formaat 32 X 25 C.M.).
o.m. de
