De „Kwikstaart” met zes inzittenden verbrand
Kort na den start tegen den
grond geslagen
Het wrak
aigTijselijke
een
ravage
ONSBLAD
i
iii
Het nieuws van heden
n
Bl. I
1
DICHT BIJEEN ZAG MEN
DE DOODEN
DE BAROMETER
F
14 personen konden zich redden
voor de benzine explodeerde
JOH. LAUWERS
FAYGLOé 3
ALKMAAR
t
kJ-I
tel
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
MAANDAG 15 JULI 1935
ACHT EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 236
f 2-
r
L
1
a
'fik.
e
Motordefect oorzaak
-• 1
HAM
m
,/iu op, wy vallen!”
Mevr. Silberstein zag alles!
Het relaas van den steward
IN
Eerste indruk op Schiphol
Jceo
Passagier vertelt
Zes slachtoffers door de doctoren
geïdentificeerd
Verklaring directeur
Plesman
DIT NUMMER BESTAAT UlT
TIEN BLADZIJDEN
Vlak bij Schiphol tegen den dyk
van den nieuwen verkeers-
k zich de ramp
BRILLEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
H
te
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20c., ingez. med. 40 c.
p. regel; idem op pag. één 55c. p.regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepersb-
zie de rubriel^Telefoonnummer 4330
-
Wat een ooggetuige zag
illen”
Het parket ter plaatse
I i"'i;
p’
lar Den
W
een
een
GEWOND;
Het Abeffllnlsehe conflict.
waren
Keningin aan da
heer
den
de verklaring yan
Ernstig auto-ongeluk bij Roermond; één doode.
vier gewonden.
TramboUing in Znid-Lixnbarf
ken.
O
(Vervolg elders In dit nummer)
gen
stand op Maandag 1 nar n.m.: 7«5J
Vorige stand: Itót
•veel be-
ontken-
eerste
*gd, te
Op een gegeven moment gleed het
toestel af en ik riep naar de passagiers,
die voor mij in de cabine sa ten: „Pas
zelfs de
i de Os
zijn ge-
talen in
i „werk"
wijze te
Herpen,
rs v. d.
luis be
dringen
laken,
ren het
die op
indbou-
:gen in
arde in
p dron-
Ossche
ibouwer
tast ge
ts hon
kt Het
ze zaak
ir S. de
I, neen,
eiyk de
keringz-
-n haar
mingen
bisdom
léld in
i gene-
aange-
tan de
tiet in-
Rorne
it den
hoorn,
dering
irieka-
lieven
il P*
zr oo-
De eenige overlevende van de beman
ning, de steward 3. Haberer, verklaarde
dat hij, toen het ongeluk ging gebeuren,
achter In de cabine stond. Hij herinner
de zich nog, hoe eerst bij den llnkerbin-
nenmotor storing optrad en toen later
ook de linkerbultenmotor in toeren te
rugliep. Wat er verder gebeurde herin
nerde hij sich niet meer, evenmin hoe
hij buiten la gekomen. Eenmaal op den
grond kwam hij tot besinning en snelde
weer naar het toestel, om soo mogelijk
nog hulp te bieden. De vlammen seho-
ten toen echter reeds door de cabine.
laanden
Irabant)
ze prac-
specteur
lewegm
en. Mét
jendlef-
id wer-
at M*
or die
is g»-
gere-
opge-
afdee-
gst be
ar ttld
poedig.
m ons
Piping!
e pu-
■f naar
cwamen
deweten
r winst
verteld
via den
leid. De
lappUen
int ook
herver-
ig voor
NOORD-HOLLANDSGH DAGBLAD
e Bla-
en om
loische
enlaan
inrich-
larbare
onder
eenige
t stil-
•c toren
onge-
naar
bleek,
was.
rfd en
e heb-
enhuls
and b
Bhaussee
gearres-
en ver-
verdacht
tkt aan
brand-
sn.
dnekkig,
stelpend,
e U ge-
ses gewonden.
Verscheidene menschen bjj bet baden verdron-
De ontaettewde wslmsiij m CM*.
Getakwenseh van H. M.
bemanning van de K XVTII
en zijn
ia»r het
•d, waar
•um des
ngen en
isten te
werd de
en van
an geld,
aangif-
ek werd
:n geen
-
Jv*
Een zeer tragische omstandigheid was wel,
dat Mevrouw Sllbersteln, die vlak bij het
vliegveld In de Plesmanlaan woont vanuit
haar woning het ongeluk heeft zien gebeu
ren. Zij zag de „Kwikstaart”, waaAnee haar
man naar Malmö sou vliegen, opstijgen en
bemerkte dadelijk, dat er Iets haperde. „Er
gebeurt wat” riep ze en enkele oogenbllkken
later raakte voor haar oogen het vliegtuig
den grond en vloog het in brand.
OnmlddelltJk werd begonnen, aldus vertelde de
heer Thomson verder, om de familie te waar
schuwen, hetzij telegrafisch, hetzij telefonisch.
Verschillende passagiers zijn naar de stad ver
trokken, enkele naar het restaurant op Schip
hol. Hier was de verslagenheid zeer groot. Overal
zag men bleeke, ontdane gezichten. De vlag bij
den hoofdingang werd halfstok geheschen.
Een half uur na het gebeurde waren wü
op de plaats des onheils. Reeds van ver
zagen wij uit den auto het rookende wrak
van de „Kwikstaart”, links van den Spaarn
wouderweg tegen de Noord-Westelijke hel
ling van den dijk, vlak bij het nieuw ge
bouwde viaduct. Het toestel, waarvan nog
slechts het geraamte restte, lag met staart
en achterroeren schuin tegen het dijk-
llchaam op slechts korten afstand van den
weg.
Op het oogenbllk dat het ongeluk gebeurde,
was het reeds vrij druk op den Spaarnwouder-
weg. tal van auto’s en fietsen passeerden, ter
wijl enkele wielrenners van de clubs „Olympia"
en „Gazelle” er zich aan het oefenen .waren.
Ook de opzichter van het werk aan den nieu
wen weg bevond zich met zijn vrouw ter plaatse.
Zij allen zagen hoe de ramp zich vlak in hun-
bereik afspeelde en zfj waren de eersten die toe
snelden om hulp te verleenen.
Een der geredde passagiers, de Noor Treschaw,
vertelde dat hij dichtbij de buitendeur, dus
achter in bet toestel mt. Men was normaal op
gestegen, doch even na den start moest er Iets
niet in orde zijn. Het toestel verloor hoogte en
ds piloot draalde. Nog had man geen oogenbllk
«tor der
verband
e Soep
te Oss
hoor af-
getrouw
HJk gezicht. Maar wij moesten, zooals te begrij
pen viel, het hoofd koel houden. Er was direct
zeer veel te regelen. Hulp konden wfj rjlet meer
bieden. De geredde passagiers hadden voor het
overgroote deel geen verwondingen opgeloopen.
Drie van hen moesten met lichte verwondingen
naar het gasthuis worden overgebracht, dit wa
ren een Zweed en een Engelsehman, alsmede een
Deensche dame.
Tot «oorer
Plesman.
De directeur der KLM was. zooals begrijpelijk
zeer onder den indruk van het gebeurde. HU
kon nog geen nadere Inlichtingen geven over
mogelijke oorzaken van de ramp.
Het bureau van den Rijks-3tudledienst voor
de Luchtvaart, de Technische Dienst van de-
KLM en verschillende andere luchtvaartautori
teiten zijn bezig met het instellen van een
onderzoek.
Over de begrafenis van de slachtoffers is tot
op dit oogenbllk nog niets vastgesteld. Een ver
tegenwoordiger der Haagsche begrafenis-onder,
neming Immener. was Zondag reeds vroeg op
Schiphol.
k. f-
Wat er van de motoren was overgebleven na de catastrophe van de
^Kwikstaart’'een vormelooze massa tusschen de overblijfselen van het
toe stel
De werkloosheid is sedert Jwni met 1«.5M per
sonen verminderd.
Een paar koffers waren nog te herkennen
Half verbrand linnengoed puilde er uit, een
■moklnghemd, een pyama. Daar lag een onder
scheiding, een eerekruis en nauwelijks meer
leesbaar, een kaart, een ultnoodlglng voor de
opening der Rembrandt-TentoonsteUlng. Naar
later uit de passagierslijst bleek, moet dit de
bagage zjjn geweest van dr. Axel Gauffln, dl-
recteur van het Nationaal Museum te Stock
holm, die Zaterdag de viering van het gouden
jubileum der Rembrandt-TentoonsteUlng bad
bijgewoond.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal voor Alkmaar
Voor buiten Alkmaar s 12.85
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad 10.60 hooger
Bedevaart van de St. Joaephsgeselien naar het
graf van Kolpiag te Kenlen.
Te Deventer heeft een vader in een vlaag van
rasernu lt-Jarig soontje gedood.
i
op er gebeurt een ongeluk, we vallen!”
Ik heb mij stevig vastgehouden aan het
tafeltje voor me en daaraan heb ik het
te danken, dat ik er afgekomen ben
met een schaaf wond je aan mijn rech
terbeen. Een betrekkelUk lichte schok
volgde. Het toestel was tegen den dijk
geslagen. De deur zwaaide opén en wij
gingen zoo gauw mogelijk naar bulten.
Een paar dames waren op den grond
gevallen en in half bewusteloosen toe
stand werden zij naar buiten getrok
ken. Het was een vreeselljk oogenbllk
toen de machine vlam vatte. Van de
bemanning heb Ik niets gezien. Een
steekvlam sloeg door de cabine. Wie er
nog binnen was, was reddeloos verlo
ren. Alles speelde sich in enkele oogen-
blikken af. Direct nadat het overgroote
deel van de pasagiers buiten was, stond
het toestel in lichter laaie. De oorzaak
van de ramp kan ik natuurlijk niet
beoordeelen. Maar ik heb den indruk,
dat de piloot alles gedaan heeft, wat
hij kon.
In den loop van den middag ia de officier van
Justitie van de Rechtbank te Haarlem, mr. An
dringa. op het terrein van de ramp aangekomen
tot het instellen van een justitieel onderzoek.
Dr. Hulst uit Lelden was aangewezen om een
onderzoek in te stellen naar de lUken. Nadat
ook de RUksstudledlenat en de technische dienst
van de K. L. M zich de noodige gegevens had
den verschaft, mochten de slachtoffers van de
ramp worden vervoerd.
Onder de geredde passagiers bevond zich een
Nederlandsche dame. mej. O. M Apell uit Den
Haag, ZU is er gelukkig zonder verwondingen
afgekomen
den Spaam wouderweg. Het vliegtuig viel onmid-
vollen zlag om en bleef liggen.
de benzine-voorraad, joeg een felle
onmiddelljjk in lichter laaie stond,
Haberer hadden inmiddels kans gezien
verlaten. De passagiers J. Newman en
H. Silberstein, de radio-
en L. J. van Dijk
vonden den dood. Van
De vier leden der bemanning van de „Kwikstaart”die bij het ongeluk
den dood vonden. V.r n.l.: de gezagvoerder H. Silberstein, de radio-
telegrafist G. Nieboer, de leerling- werktuigkundige Van Dijk en de
werktuigkundige G. Bron
t e
Amsterdam Dr. de Vlugt, van wiens arm de
rouwband nog herinnerde aaa den recenten on
dergang van de „Leeuwerik”; de waarnemend
hoofdcommissaris Haarman, de burgemeester
van Haarlemmermeer Slob. wethouder Rustige,
de advocaat-generaal bij het Gerechtshof te
Amsterdam mr. D. Relllngh en vele andere
autoriteiten.
Langs den weg stond den geheelen dag een
talrUke menigte, die achter de afzetting uitkeek
naar de trieste ruïne. Vele nieuwsgierigen kwa
men per auto of flets uit de stad, zoodat het
verkeer over den Bpaamwouderweg in een rich
ting werd geleid, het teruggaand verkeer langs
de Ringvaart. In den namiddag nam militaire
politie de afzetting bU het wrak van de Amster.
damsche politie over.
BONDSKANSELIER SCHUSCHN1GG HAD
EEN AUTO-ONGELUK; ZIJN ECHTGENOUTE
OP SLAG GEDOOD; HIJ ZELF ONGEDEERD.
DOCH KREEG EEN ZENUWSCHOK; ZIJN
ZOONTJE ERNSTIG GEWOND; ZIJN
CHAUFFEUR EENIGEN TUD LATER OVER
LEDEN.
De directeur der K.L.M.. de beer
Pleeman, heeft Zondagavond
korte verklaring afgegeven, welke
als volgt luidt:
De zes slachtoffers zjjn door Dr.
Hulst uit Leiden, aan wien de sectie
is opgedragen, in samenwerking met
Dr. Slotboom van de K.L.M.. ge
ïdentificeerd.
Door deze medici is tevens vastge
steld, dat deze slachtoffers bjj de
botsing met den grond om het
leven zjjn gekomen.
En midden in deze afschuwelijke
ravage ontwaarde men zwart-ge-
blaakte, ten deele tot op het been
verkoolde massa’s, waaraan nog
vaak hoofd, romp en beenen waren
te onderscheiden. Stom v^n ontzet
ting staart men op deze onherken
baar verminkte resten, die met geen
pen te beschrijven zjjn. Geheel voor
in, blijkbaar dus nog in de cockpit,
lagen er drie dicht bijeen, iets opzjj
een vierde. Meer naar achteren in
de cabine moesten er zich nog
twee bevinden. Over alles hing een
weeë brand- en benzinelucht.
In het hotel op Schiphol hadden w(j later nog
een onderhoud met een der geredde passagiers
den heer Petersen, ingenieur te Kopenhagen.
De beer Petersen vertelde ons, dat hu Zondag
morgen met het toestel uit Londen was aange
komen. en dat hU via Schiphol doorvloog naar
Malmo. Ik zat, aldus de heer Petersen, die nog
zeer onder den Indruk van de ramp was, In
het tweede compartiment van achlerei^
kend. NauvreWks waren wU op Schiphol
stegen of Ik voelde, dat er Iets niet in orde
was. Ik vlieg zeer veel en dan krüg je kUk op
dergelijke dingen. Wü waren pas enkele minuten
in de lucht toen ik zag. hoe het toestel snel
heid verloor, en geen hoogte hield De piloot
poogde te keeren. Hierbij verloor het toestel nog
meer hoogte en Ik merkte, dat hU van plan ws*
te landen.
de gedachte, dat er zoo snel een ramp zou ge
beuren. Plotseling voelde Ik. aldus de heer Tre
schaw, een zwaren schok, ik greep mij vast aan
de leuning van den stoel en op hetzelfde oogen-
blik zag Ik, dat de cabinedeur open zwaaide en
de steward naar bulten sprong. Ik volgde hem
en wist gelukkig op den grond te komen. Wat
er verder precies gebeurde, kan Ik niet zeggen.
Onder de passagiers was een paniek ontstaan.
Ieder poogde zich in veiligheid te stellen. Wat
Ik hier vertel speelde zich in luttele seconden af.
Toen vogde een explosie en een steekvlam sloeg
naar bulten. De passagiers lagen op dat oogen
bllk voor het grootste gedeelte bulten het toestel
op den grond. Vreeselljtae tooneelen spgelden
zich af.
Een zeldzame opname van de brandende Kwikstaart, enkele minuten nadat het
toestel den dijk raakte. Rechts van het toestel het viaduct van den nieuwen ver
keersweg over den Spaarnwouderweg
OnmlddeUijk na de ramp werden vanaf Schip
hol de brandweer, de politie en de eigen red
dingsdienst gemobiliseerd. Weldra was, behalve
de militaire politie, die voor de afzetting van
den weg zorg droeg, ook de Amsterdamsche
Politie onder leiding van Inspecteur Gemmeke
aanwezig, evenals de Rijkspolitie Ook de Am-
•térdamsche brandweer was spoedig ter plaatse
onder leiding van Commandant Gordijn en den
hoofdbrandmeester Schultemaker. Met een
«traal werd nog water gegeven, het tofestel was
toen echter reeds voor het overgroote deel ult-
«ebrand. De G.G. GD. was met vijf wagens
aanwezig en verzorgde het transport van de
tewonden. die niet In emstigen toestand ver
keerden, maar van wie er toch drie in t Wllhel-
tnlnagasthuls zijn opgenomen. Op het terrein
*>fen voorts aanwezig de burgemeester van
DE F 22 „KWIKSTAART* ZONDAGMORGEN
KÖRT NA DEN START TEGEN DEN GROND
GEVLOGEN EN VERBRAND. ZES INZITTEN
DEN ZIJN OMGEKOMEN. DE VEERTIEN
OVERIGEN WISTEN ZICH TE REDDEN.
Voor de derde maal in korten tijd is Nederland opgeschrikt door
vliegtuig-catastrofe, ditmaal binnen eigen grenzen, op luttel afstand van
Schiphol. Zondagmorgen is de wier-motorige F. 22, de „Kwikstaart” (P.H.
J. Q.) even na de start verongelukt, waarbij vier leden van de bemanning
en twee passagiers het leven verloren. De hofmeester en dertien passagiers
wisten zich te redden. Enkelen van hen zijn echter gewond.
Om half tien vertrok de „Kwikstaart” met aan boord vijf man equipage en
▼Üftien passagiers van Schiphol met bestemming Hamburg, Kopenhagen,
Malmö. Op ongeveer twee kilometer afstand van het vliegveld, ter hoogte
van Sloten, kreeg het toestel op nog geringe hoogte moeilijkheden met de
beide linkermotoren. De bestuurder H. Silberstein, liet bet toestel draaien,
om naar Schiphol terug te keeren. De motoren liepen echter snel in
toerental terug en bij het draaien verloor het vliegtuig zooveel hoogte,
dat het op slechts enkele meters over den polder scheerd^-en op een ge
geven oogenbllk met den linkervleugel het dijklichaam van den in aanleg
zijnden verkeersweg AmsterdamGravenhage raakte, op enkele tien
tallen meters afstand van
dellijk tegen den dijk, draaide een
Enkele seconden later explodeerde
steekvlam door het vliegtuig, dat
Dertien passagiers en de steward J.
het vliegtuig door de cabine-deur te
H. Hodson, beiden Engelschen, de piloot
telegrafist G. F. Nieboer en de werktuigkundigen G. Bron
konden niet meer aan den vuurgloed ontsnappen en
de geredden moesten er drie in bet ziekenhuis worden opgenomen, van
de overigen waren er nog enkelen licht gewond. Het toestel brandde
geheel uit.
Ik zag, zoo deelde een van hen ons mede,
dat het toestel koers zette in de richting
Sloten. Het vloog tamelijk laag tusschen den
Spaarnwouderweg en Sloten en het was dui
delijk, dat er iets aan de hand was. Al spoe
dig stonden de twee linker motoren voor
zoover wjj konden nagaan, stil. Het toestel
draalde en de piloot trachtte blijkbaar
Schiphol te bereiken of een noodlanding te
maken. Het toestel verloor snslheld en zakte
steeds meer af tot plots de linkervleugel den
dijk van den nieuwen weg naar Sassenhelm
raakte, vlak bU het viaduct. Het toestel
brandde toen nog niet. Met een doffen plof
kwam het toestel als een zak tegen den dijk
terecht, maakte een vollen slag om, zoodat
de cabine-deur aan de van den dijk afgewen
de zijde kwam. WU renden er heen. De eer
ste die er uitstapte Was een man In uniform,
de steward. Verschillende passagiers volgden,
wU trokken hen naar buiten zoo vlug het
maar kon. Alles speelde zich in enkele se
conden af. Bijna direct daarop hoorden wjj
een explosie en de vlammen sloegen uit het
toestel. Het was een vreeselljk gezicht. De
bemanning zat nog in de cockpit en vloog
tegen de wanden. WU zagen er een, wiens
hoofd bloedde, tegen het venster beuken.
Vreeseiyke kreten klonken op.. Toen over
stemde het geloei der vlammën elk ander ge
luid en moesten wjj door de groote hitte van
het toestel weg.
De passagiers, voor zoover zU niet buiten
het toestel bewusteloos Ineen zakten en
moesten worden weggesleept, stoven naar alle
zijden uiteen. De meesten van hen waren
geheel overstuur. Pas geleidelijk zUn zU op
Schiphol bijeengebracht, behalve een dame
en twee heeren. die In het ziekenhuis zUn
opgenomen. Aanvankelijk had men daardoor
geen zekerheid hoe groot het aantal gered
den was.
De aanblik was afgrijselük. Houtwerk en be-
kleedstof waren door het vuur verteerd. En
vele half verkoolde spanten gaven nog den
stand der vleugels weer. Het geraamte van
staart en roeren bleek nog vrijwel intact, of
schoon ontzet en verwrongen door de hitte. Een
onherkenbare massa vormde' de cockpit. De
propellers werden bij het neerkomen als blik
verbogen en staken nu half In den grond. Van
de motoren was niets over dan klompen half
gesmolten ijzer en staal, geheel van hun plaats
gezakt. Uit den wind lagen nog enkele resten
van den versplinterden linkervleugel, dichterbU
plassen gesmolten en reeds gestold lood.
De stationschef van Schiphol, de heer Thom
son, vertelde ons, dat hU Zondagmorgen op het
punt stond met vacantie te gaan Plotseling werd
hU opgebeld en deelde men hem met enkele
woorden mede, welk een vreeselljk ongeluk er
was gebeurd. Van uit zjjn woning zag hU toen
reeds de hoog oplaaiende vlammen vin het toe
stel. OnmlddeUijk ging ieder, die over een auto
beschikte, van Schiphol naar het terrein van de
ramp. Toen wü daar aankwamen, zoo zelde de
heer Thomson, was het toestel één laaiende
vuurzee. De meeste passagiers stonden op eenl-
afstand van het toestel. Steward Haberer
had hen zooveel mogelijk om zich heen verza
meld. Het brandend vliegtuig bood een vreese-
Verduistering van f lO.OOé ten nadeele van de
Handelsvereeniging „Amsterdani”.