ONS BLAD
s
Mussolini mobilisee
g meer
divisies
Vaticaan protesteert tegen
Frick’s verklaringen
Ir
Bi
'W
Sterilisatiewet
onaanvaardbaar
Het nieuws van heden
Oss. Rom. geeft een uiteenzetting over de
uitvoering van het Concordaat
met Duitschland
i
SM
La
DERDE RUK SCHENDT
HET CONCORDAAT
30.000 dooden in
China
DE BAROMETER
Mijnexplosie nabij
Dortmund
JOH. LAUWERS
PAYCLOP 3
ALKMAAR
ELASTIEKEN KOUSEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
ONS TOE”
„ABESSINIË DWINGT ER
Br-'"
VEREENIGDE KATHOUL^E PERS
DINSDAG 16 JULI 1935
f 2-
De katholieke organisaties
wisse hen
Vele Italianen keer en
invalide terug
De onlusten te Belfast
V olkenbondsr aad
23 Juli bijeen
De actie tegen de Kath.
Organisaties
Kerk kan zich niet tot een werk
tuig van den Staat maken ten
aanzien van een wet, die
Zij moet veroordeelen
althana geen acheidage-
recht optreedt
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Jodenvervolging te
Berlijn
Het valt den Italianen
niet mee
it'
=7
Oorzaak der ophitaing tegen de
katholieken
laid
Frick’a woorden tegen de
katholieke pera
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20c., ingez. med. 40 a
p. regelidem op pag. één 55 c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
De Duce zou minatena een veldalag
willen leveren, om de herin
nering aan Adoea uit te
Overatroomingen nemen enorme
afmetingen aan
NOORD-HOLL ANDSCH DAGBLAD
ACHT EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 237
A
e
e
1
r
1
1
De onlusten te Belfast.
rewestel(jke
tarwe-
Maria>om<an( in Den Bosch.
B
B
O
uitoefening
van
aan
ni
•I
1
t
c
Bedevaart van de St. Josephsgesellen naar het
graf van Kolping te Keulen.
t
B
r
T
d
P
1
L
1
l
l
l
Onze Romeinache correspondent seint ons d.d.
15 Juli:
In Frankrijk zijn vier nieuwe snelle postvliegtuigen in gebruik geno
men, die voor een vlugge verzending van de post tusschen Parijs en
de andere groote steden zullen zorgen
de temperatuur somtijds 122 graden Fahren
heit in de schaduw bedraagt. Er is seer weinig
water en de manschappen krijgen 2 pinten per
dag om te drinken en om zich te wasschen. Er
is een Installatie gemaakt voor het dlstilleeren
van zeewater, doch deze kan nauwelijks in de
vraag voorzien. Speciale transportschepen wor
den naar het 300 mijl verder gelegen Port Soe
dan gezonden om water te koopen.
Meer dan 30.000 menschen lijn reeds bU de over-
stroomingen in China verdronken
Donderdag Li begrafenis van de „Kwikstaart"-
slaehtoffoia. Het ongelak aan geringen benslne-
toevoer te wijten.
VATICAAN PROTESTEERT TEGEN HUCK’S
VERKLARINGEN INZAKE DE STERIUSATIK.
t
i
i
e
L
Deze verklaring had de geesten sterk verhit
T°oral door het zonderlinge beroep op het Con-
In dezelfde rede te Munster heeft dr. Frick
zich ook bezig gebonden met de Katholieke
organisaties.
Indien de woorden, die hem door de dag
bladpers der partij worden toegeochreven
overeenkomen met den tekst, zijn ook deze
verklaringen onvereenlgbaar met het Rjjks-
concordaat.
PARIJS. 15 Juli (DJ4B). L>e secretaris-gene-
raal van den Volkenbond, Avenol. die een be
zoek heeft gebracht aan Londen, is heden te
Parijs aangekomen, waar hy een ontmoeting
zal hebben met minister Laval. Aan een verte
genwoordiger van de pers deelde hy mede, dat
de Volkenbond op 23 Juli bijeen zal komen, ge-
iQk tijdens de laatste zitting is besloten, indien
niet toch nog een scheidsrechterlijke procedure
tot oplossing van het geschil tusschen Italië
en Abesalnie wordt gevolgd. Verdere verklarin
gen weigerde Avenol af te leggen.
Mussolini mobiliseert nog meer divisies.
Explosie in een mjjn nabij Dortmund; 10 doo
den, 32 gewonden.
Stand op Dinsdag 10 uur v.m. 703.5
Vorige stand 7*3.5
1
t
r
s
1
e
s
i
L
l
i
i
StukrUder bjj Oldebroek onder wielen
schut gedood.
afge-
aan-
van
De minister van Binnenlandsche Zaken heeft
zich wellicht willen beroepen op een zinsnede
van paragraaf 2 van artikel één waar gezegd
wordt, dat de Kerk haar eigen zaak vrijelijk re
gelt en bestuurt binnen de algemeen geldende
wetten.”
Doch het ligt voor de hand, dat deze zinsnede
van paragraaf 2 ondergeschikt is aan de waar-
ren op het
teneinde de nederlaag, welke
heeft geleden uit te wisschen.
Urging van geloof en openlijke belijdenis van
den Katholieken godsdienst, die zonder eenlge
beperking in paragraaf eén wordt erkend; en
het Is eveneens duidelijk, dat deze zinsnede niet
In tegenspraak kan zijn met het recht, dat de
Kerk In ’t bovengenoemde slotprotocol uitdruk
kelijk wordt toegekend, „om de leerstellingen en
beginselen der Kerk niet alleen op dogmatisch
maar ook op zedeiyk gebied openlijk te loeren
en te verklaren."
pe „Daily Telegraph” meldt uit Cairo, dat
tusschen Maart en 1 Juli volgens de statistieken
meer dan 80 000 Italiaansche soldaten het
Buez-kanaal zijn gepasseerd, terwijl deze maand
nog 15 000 sullen passeeren en dat in totaal tn
de maand Juli 27 transporten doer het kanaal
sullen gaan.
Een groot gedeelte van deze troepen heeft
Massawa In Eritrea als bestemming, vermoe-
deiyk een der heetste havens ter wereld, waar
zijn de woorden van het slot-
betrekking hebben op artikel 32
het verklaart uitdrukkelijk, dat
bedoeld wordt den priesters en den rell-
Tegeiyk is een nieuwe divisie opgericht, welke
Sila II wordt genoemd onder commando van
generaal Michells, welke de eerste in Italië zal
vervangen.
De zwarthemden-divisie, welke is gemobili
seerd draagt den naam I Februari.
De formaties van de fascistische militie, welke
reeds naar Afrika zijn gezonden, worden bier
nieuw georganiseerd.
Omtrent de mobilisatie van de belde divisies
wordt nader gemeld, dat de divisie Slla is ge
mobiliseerd, welke wordt gecommandeerd door
de generaals Bertini en Ceruttl.
ROME. 15 Juli. (Reuter.) Men verwacht, dat
Mussolini de volgende maand een bezoek zal
brengen aan Lybië en Eritrea.
Bij gevolg, indien staatsorganen
aan de geestelijke overheid, aan de
priesters en de gewone geloovigen
willen beletten, hun overtuiging aan
gaande de zoogenaamde sterilisatie-
wetten te uiten of overeenkomstig
hun geweten te handelen, stellen zij/
zich in tegenspraak met de boven
genoemde bepaling van het Con
cordaat.
NANKING, 15 Juli. In het district Tlen-
men, provincie Hoepel, hebben de overstroo-
mingen 30 000 menschenlevens geélscht.
Enorme gebieden zijn onder water geloopen
door de overstroomingen der zijrivieren van den
Jangtse-Kiang. Geheele dorpen zijn verwoest;
de verbindingen zyn verbroken.
DORTMUND, 15 Juli Hedenmorgen om 11
uur 50 heeft zich in de mijn ..Adolf von Hanse-
mann" in Dortmund-Mengede op een diepte
van 740 Min district III, laag „Bluecher” door
tot dusverre nog onopgehelderde oorzaak een
explosie voorgedaan. Tien mijnwerkers werden
gedood en 32 gewond.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal voor Alkmaar
Voor buiten Alkmaar (2.85
Dagblad uitgegeven door de
NV Drukkerij De Spaamestad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Drama in volkscafe te Amsterdam. Man schiet
zjjn echtgenoot*. caféhouder en zichzelf dood.
Een vierde persoon gewond.
Oprichting van nieuwe
organisaties verwacht
Het is daarom uiterst smartelijk te moeten
vaststellen, dat men. terwijl vooral vrijheid
aan de pers wordt gelaten om die theorieën
te propageeren, die de negatie van het Chris
tendom zijn en op alle mogelijke manieren de
Katholieke Kerk aanvallen, de katholieke pers
zoekt af te schaffen of tot werkloosheid te ver
oordeelen.
Er is dus geen twijfel, dat de tekst van de
rede van den minister van Blnr^enlandsche
Zaken, zooals die door de dagbladen is weer
gegeven onvereenlgbaar is met die voorschrif
ten van dit Concordaat.
Naar aanleiding van de opening van een nieuw kamp der Roemeensche „Landesgar de" in Breaza kwamen ook de koning erf
de kroonprins [rechts op de foto), naar het kamp en lieten zich de door de kampbewoners toebereide spijzen goed smaken
Naar vernomen wordt wisselen de kanselarijen
van de verschillende landen nota’s over een
basis voor een compromis tot regeling van het
Itallaansch-Ethlopisch conflict.
De Italiaansche regeering vraagt rectificatie
van de grenzen, economische concessies, den
bouw van een spoorlijn tusschen Eritrea en
Itallaansch Somaliland en de benoeming van
Italiaansche raadslieden by de regeering van
Ethiopië, overeenkomstig het voorbeeld van de
betrekkingen tusschen Engeland en Egypte. In
verband met het gerucht, dat Italië in kennis
is gesteld met het bijeenroepen van den Vol
kenbondsraad voor 25 Juli, wordt van desbe
treffende tijde te Rom^ medegedeeld, dat hier
van niets bekend ia
Tot nu toe is Italië nog niet ultgenoodigd
deel te nemen aan een buitengewone zitting
van den Volkenbondsraad.
BERLIJN. 15 Juli. (Havas.) Een nieuwe golf
van antl-semietisme gaat thans over Dultach-
land. Bijna dagelijks doen zich incidenten voor
tusschen nazi's en joden, die dan gewoonlijk
naar een concentratiekamp worden gezonden.
Hedenavond zijn in het Westen van Berlijn
talrijke joden gemolesteerd. De ruiten van hun
woningen werden stukgeslagen, terwijl veten
werden mishandeld.
Duidelijker
protocol, die
paragraaf 2;
niet
gieuzen „eenlgerlei beperking op te leggen in
het leeren en openlijk verklaren, zooals hun
plicht is van de leerstellingen en voorschrif
ten der Kerk niet alleen op dogmatisch maar
ook op zedelijk gebied.”
Het erkent dus den plicht, dien de priesters
hebben, om de zedelüke beginselen der Kerk
openlijk te leeren en te verklaren en waar
borgt hun in deze prediking volledige vrijheid.
Ook deze verklaringen zijn, afgezien van elke
andere beschouwing, in strijd met het door
het Concordaat gewaarborgde beginsel van
godsdienstvrijheid der Katholieken .en dus met
het recht, dat de katholieken hebben om zich
voor t behoud en de uitbreiding van hun ge
loof in bewuste harmonie met hun burgerlijke
plichten te bedienen van alle middelen, die In
de moderne beschaving onbestreden werktui
gen van elke geestelijke werkzaamheid zijn ge
worden.
I cordaat, alsof de Heilige Stoel daarin de ver
plichting op' zich genomen had de geloovigen alle
toekomstige staatswetten zonder onderscheid te
doen naleven, ook wanneer deze strijdig zijn
met het Goddelijk recht en de Christelijke wet
ten.
Onder den titel „Concordaats-
kwesties in Duitschland” publiceert
de „Osuervatore Romano” heden
avond een principieel* uiteenzetting
van het Vaticaan over de uitvoering
van het Concordaat in verband met
de jongste verklaringen van minis
ter Frick.
Hieronder volgt de volledige
tekst van de officieele verklaring.
BELFAST, 15 Juli. (Reuter) Hedenochtend
heerschte in de geheele stad rust, na drie dagen
van ernstige onlusten.
Het aantal dooden Is tot vijf gestegen; een
van de gewonden Is In den loop van den nacht
bezweken.
Kipa verneemt uit Belfast, dat in hel Noord-
lersche parlement de nationalistische i
vaardigde T. J. Campbell de regeering
sprakelijk heeft gesteld voor de terreur
het plebs, dat voortdurend de Kathollekeh aan
valt De politie doet niets. De minister van
B Z. en de grootmeester van de Oranje-orde
hebben in het openbaar sympathie betuigd met
de oproermakers. De unionistische meerderheid
verontschuldigde dezen en gaf aan de Noord-
lersche Katholieken de schuld wegens hun
houding bij het jubileum van den Engelschen
koning.
Dat de verzorging (ter confessioneel*
waar ten op psooorM sdjss een nadoel, of
ook maar een bedreiging voor de natte kan
beteekenen, Is in zichzelf duidelijk en het
kan slechts pijnlijk verbasen, wanneer men
van officieele zijde, in een vorm, die wel
licht weer verzacht, maar zede lijk onrecht
vaardig en tn den grond beleedigend is, de
beschuldiging xiet ondersteund, dat de be
lijdenis de nationale eenheid vernielt; een
beschuldiging, die een demagogische ge
meenplaats geworden is in den mond van
de rondtrekkende redenaars van het nieu
we heidendom.
Het Is een teeken van juridische en zedeiyke
absurditeit van de Katholieke Kerk te vorderen,
dat zij zich zal moeten maken tot een werk
tuig van den staat ter. aanzien van een wet.
die zjj moet veroordeelen; is het werkelijk
waar, wat de minister beweert, dat namelijk
de Katholieke Kerk volgens het Rijksconcor-
daat den plicht heeft, elke wet. ook als die
tegen het Goddelijk recht strijdt als bindend
voor de geloovigen te beschouwen?
Of ts niet veeleer juist het tegendeel waar?
Ben van de grondbeginselen van het Concor
daat, waarnaar de staatswetgeving zich ulter.
aard moet richten is de eerste paragraaf van
het boven geciteerde artikel.
Deze waarborgt aan de Katholieken zonder
eenlge beperking: „vrijheid van belijdenis en
van openlijke uitoefening van den Katholieken
godsdienst.”
Tenslotte zal het van nut zijn ter verdere
bevestiging van hetgeen boven is uiteengezet,
den tekst weer te geven van het officieel tus
schen beide hooge contracteerende partijen
overeengekomen communiqué, dat bij gelegen
heid van de uitwisseling der ratificatie van het
Rjjksconcordaat op 10 September 1933 werd ge
publiceerd en dat dus een formeele verbintenis
van het Duitsche Rjjk vormt."
„Vóór de uitwisseling van de ratificatie heeft
de Heilige Stoel aan de Duitsche regeering in
mondelinge en schriftelyke verklaringen een
reeks van punten overgelegd aangaande de In
terpretatie van het Concordaat en de tot nu
toe geschiede toepassing. Zij betreft voorna
melijk het bestaan, de werkzaamheid en de
bescherming, van de Katholieke organisaties
alsook de vrijheid der Duitsche katholieken,
om openlijk ook In de katholieke pers de leer
stellingen en voorschriften van het geloof en
van de katholieke zedenleer uiteen te zetten en
te verklaren.
De Rjjksregeerlng heeft aan den Heiligen
Stoel verklaard bereid te zijn om zoo spoedig
mogelijk over bovengenoemde aangelegenheid
te onderhandelen, teneinde te komen tot een
wederzydsche overeenkomst, die aan de let
tel en den geest van het Concordaat beant
woordt.”
De heer minister heeft gemeend zich ook te
moeten uitspreken tegen de Katholieke dag
bladpers.
Hy heeft gezegd: „Heeft het bestaan van de
--Wy
willen noch een Katholieke, noch een Protes-
tantsche, maar enkel een Duitsche pers."
De soldaten hebben ten zeerste van het klA
maat te lyden In de afgeloopen veertien dagen
passeerden meer dan 3000 man. die invalide
naar het moederland terugkeerden, het Suez-
kanaal
Zes soldaten die door zonnesteek getroffen
waren, moesten te Suez aan land worden ge
bracht. waar vijf hunner zijn overladen.
met. het GoddelUk recht, als bindend te be- Katholieke dagbladpers nog beteekenls?^
schouwen voor den staat. Wat te zeggen van
deze theorie?
Ofschoon echter deze verklaring van minister
Frick onder de katholieken en ook onder vele
nlet-katholleken de grootste verbazing had ge
wekt, kon men ze nog toeschryven aan de on
juiste weergave door de pers. Alle twijfel werd
echter weggenomen, door een zonderling com
muniqué van het Deutsche Nachrichten Büro
dat 10 dezer in de Duitsche bladen verscheen en
waarin te lezen stond: „De minister van Binnen
landsche Zaken van het Ryk en Pruisen vestigt
er de aandacht op, dat de wet ter verdediging
tegen een erfeiyk belast nageslacht, die voor al
len geldig is, door eiken Duitschen Katholiek,
ook krachtens het Concordaat, moet geëerbie
digd worden.’!
Er blijft dus geen twyfel over. In de volgende
stelling van den minister moet de wet op de
sterilisatie door eiken Duitschen katholiek
worden nageleefd, mede uit kracht van het
Concordaat en uit kracht van het Concordaat
heeft de Katholieke Kerk den plicht, een wet.
die strydlg Is met de leer dierzelfder Kerk en
Naar men gelooft, verlangt Mussolini, dat
minstens een veldslag plaats heeft in Abes-
slnië, welke naar hy hoopt een schitteren
de overwinning, zal brengen aan de Itali
aansche wapenen, welke in geheel Italië
gevierd zal worden.
Getracht zal worden, dezen slag te leve-
oude slagveld van Adoea,
Italië hier
Na Is echter een feit vóórgekomen, dat
indien het niet behoorlijk gerectificeerd
■al worden de Katholieken in de gele
genheid zal stellen de dingen heel andere
te te zien en aan te nemen, dat men aan
Ae godsdienstaanvallen. die tot nu toe
een min of meer bedekten vorm hadden,
voortaan het karakter van een officieele
■Handigheid wil geven.
WQ doelen hiermede op de openlijke ver-
Maringen, welke dr. Frick, de Rijksml-
nister van Binnenlandsche Zaken, te Mün.
■ter op 7 deser heeft gedaan. Verklaringen
in onmiskenbaren ernst.
ROME, 15 Juli. (Reuter) Een vijfde divi
sie Infanterie en een vijfde divisie swart-
bemden *ljn gemobiliseerd, alsmede de spe
cialisten van de genie van de Hchtingen
1909, 1910 en 1912 en de specialisten van de
luchtvaart.
Verder is order gegeven onmiddellijk tien
duikbooten te bouwen, welke nog in bet
najaar van stapel moeten loopen.
In een officieel communiqué wordt dien
aangaande medegedeeld:
„Het versnelde rhythme van de militaire
maatregelen in Abesalnie dwingt ons nieuwe
militaire maatregelen te nemen.”
De eerste verklaringen betreffen de wet ovei
de sterilisatie en de houding, die de katholieken
ten aanzien van de toepassing dezer wet aanne-
*nen. die zy onvereenlgbaar achten met 1 God-
delyk recht en met hun geweten. Het is niet
noodig deze verklaringen in hun geheel weer te
•even, zij zijn reeds bekend door de versprei-
die de pers er vooral in Duitschland aan
****ft gegeven, wy kunnen ons dus beperken
het essentieele punt: .als officieel verte
genwoordiger der Duitsche regeering", zoo heeft
de heer minister gezegd, „moet ik hier verkla
gen, dat wy niet geneigd zijn een dergeiyke
•ubotage van de rijkswetten verder te dulden
volgens ’t Concordaat heeft de Katholieke
Kerk den plicht de wetten, die allen In den
•teat binden, ook als verplicht te beschouwen
■oor de leden van de Katholieke Kerk-"
O. a. heeft de minister verklaard: „Wy heb
ben in het openbare leven van Duitschland nog
organisaties, die confessioneel oneenigheld onder
het volk brengen, wy nationalisten vorderen de
volledige „ontconfessionallseerlng” van het
gansche openbare leven.... ik moet ook zeggen,
dat de Katholieke beroepsorganisaties, zooals
de gezellenvereeniglngen en ook de confessio-
neele Jeugdorganisaties niet meer geschikt zijn
voor onzen tijd."
Welnu artikel 31 van het Ryksconcordaat
waarborgt aan de Katholieke Kerk, dat deze
organisaties „zullen worden beschermd In hun
instellingen en hun werkzaamheid.”
Het kan den heer minister dus niet onbe
kend zyn, dat de staat gehouden is, de aan
gegane verplichtingen na te leven.
Sedert eunigue tyd maken de Katholieken tn
Duitschland mdëiiyke uren door fBor de ver
dediging van het Katholieke Dogma, de mo-
-raal en van hun vervreemde rechten. Daar
door is een pjjniyke toestand in het leven ge
roepen. Deze moet ons onverklaarbaar heeten,
wijl h|j niet alleen onvereenlgbaar Is met de
openlijke verklaring, welke de heer RUkskan-
seller by het aanvaarden van de regeering had
gegeven, namelyk om de Katholieke Kerk te
eerbiedigen en de vroeger gesloten Concorda.
ten gestand te doen, maar meer nog, wyi hy
een klaarbiykelyke tegenstelling is met het op
20 Juli 1933 gesloten concordaat, dat de vroe.
gere overeenkomsten vervolledigde en bekrach
tigde en aan de Duitsche Katholieken „vrijheid
van beiydenis en van openiyke
van den Katholieken godsdienst” waarborgde,
(art. één).
Men dacht daarom, dat de vele voortdurende
en steeds ernstiger storingen, waarvan de
Kerk en de Katholieken in hun vereenlglngen.
hun scholen, werken en Instellingen het
slachtoffer zyn, veroorzaakt werden door on
rustige elementen, die weinig acht sloegen op
de rlchtiynen der regeering en wel juist door
die extreme richting, die onder de steeds dui
delijker biykende leiding van den heer Rosen
berg, niet verheelt, dat zy het Christendom In
Duitschland wil uitroeien om er met den ras-
sencultus een waar heidendom te vestigen.
Sommigen oordeelden de regeering te af
zijdig of te toegevend, maar geloofden haar
niet deelachtig In de actie, maar minder nóg
■te haar aanstichtster. Zoo pyniyk was het
Immers te veronderstellen dat men, na twee
juar tyds, de vrywilllge en plechtig gesloten
concordaatsverplichtingen zou kunnen schen
den.
i
Hlllf/
*N
