Twee Vondel-eeuwgetijen
Filmleven
Rusland
HENGELSPORT-ARTIKELEN
s
Neem Centrale Verwarming
IS. O. S.
'In de goedkoope Groenten-
1*'
jf.l
i n
Het nieuwste Zomerschoenwerk
UITVERKOOP
IS U AL LID
Wit-Gele Kruis?
D. A. BAKKER
Chris Wiedijk
Modern
Oudegracht 198
M. PIERSMA- Noordscharwoude
SCHOENEN
FOTOGRAFEERT
U?
J. OTSEN
P. BORSBOOM
IBINK - LAAT
tegenover de R.K. Kerk
Studio en bioscoop
300 jaar Gysbrecht
VAN HET
ZOO NIET
Huis- Reel.- Relief
Schilderwerk
Spuittechniek
Goed - Goedkoop
Handelskade 44
ONS PROGRAM:
MAISON DE BOER
HUIBERTS - GODIJN
BOTERSTR. IS ALKMAAR
18 BOKT SPECIALE ADRES VOOR
BABY- EN K1NDERKLEED1NG
UITMUNTEND GESORTEERD IN
DE
BETERE WOLLEN GARENS
WIJ STAAN U GAARNB TEN
DIENSTE MET VERSCHILLENDE
MODELLEN EN GEVEN GRATIS
ONDERRICHT.
KATHOLIEKEN
koopt niet in winkels
waar onzedelljke of N.
Maithuslaansche arti
kelen worden verkocht
of voorhanden zUn.
Koopt aan Stationsboekenxasten
ALLEEN DIE LECTUUR, WELKE
GEEN GEVAAR OPLEVERT
FOTOTASSCHEN
STATIEVEN
NU HET ZOMER IS...
DRINKT U NATUURLIJK
HET ORIGINEELE
TRAPPISTENBIER
M. Boersen
G. MEIJER
Gebr. WokkeSPOTKOOPJES
SCHARLOO 26
BIJ HET STATION
A. B. PRU1MBO OM, Appelsteeg 3, Alkmaar
OPRUIMING
bij OTSEN!
laat uw vacantie niet
door pijnlijke voeten,
V 'i
jr
F;
FAILLISSEMENTEN
LAAT 113 - ALKMAAR
TELEFOO* 2237
BEDERVEN
ALKMAAR - TEL 2197-3897
vraag dan even in
lichtingen aan ons
Prachtcoupons
Tricotage
Kousen
Handschoenen
u»
ek
kantoor
LAAT BLOEMEN UW TOLK ZIJN
BLOEMENMAGAZIJN P. J. VAN KESSEL
LANGESTRAAT 99 TELEFOON 2595
der meest bekende adressen in Alkmaar
IN UITCEBREIDE SORTEERINC
LEVERT U PRIMA EN BILLIJK
MEER WARMTE
MEER GEMAK
MINDER KOSTEN
MINDER STOF
MJ
Schagens Goedkoopste
„DE SCHAAPSKOOP
TE TILBURG
VERFR1SSCHEND!
VOEDZAAM! GEZOND!
RIJWIELEN EN
ONDERDEELEN
Machinale Schoenmakerij
St. Annastr. 30 - Alkmaar
le wlnkelh. links vanaf Verdr.oord
HET ADRES VOOR le KLAS
SCHOENREPARATIE
OP VERZOEK ALLE REPARATIES
:- DENZELFDEN DAO TERUG -:
Dameszolen
80 cent
Heerenzolen
100 cent
Bij A. BOERSEN
Payglop - Telef. 3052
worden uw aardappelen en
worteltje» GRATIS fijn
koschrapt en thuisbezorgd
OPPERDOESER
AARDAPPELEN
-TECHN. BUREAU
de Vries
Eerste kwaliteit en lage prijzen
WIJ HEBBEN
FILMEN!
Alle bekende
merken. Onze
speciale
SNELLE FILM
met inbegrip
v. ontwikkelen
en afdrukken
F 0.85
VERDRONKENOORD 80
MET VACANTIE
OP REIS
met een goed horloge
wel prettig
Ook onze goedkoope horloges munten
uit door soliditeit en goeden gang
VOOR GOED HORLOGE
NAAR
IFNr
DONDERDAG IQ JULI 1935
W. A. KRAMER - ALKMAAR
LAAT 192 TELEF. 21281
Rijwielhandel
ALKMAAR
De aj scheids-scène in het laatste bedrijf van de Gijsbreght, in de opvoering van 1934
(Bijzondere correspondentie)
LEONARDU8 VAN DEN BROEKE.
Joost van den Vondel
en
B
p
vanaf
[MS
0
1
1
Als Slachtmaandt meer dan half voorby,
Den souring sluit op sUn verjaaren.
Prima Opperdoes
Grootste onnet
Aardappelen en Worteltjes worden
gratis geschrapt en thuisbezorgd
Beleefd aanbevelend
rs
a
d
ie
Wie tooneel niet alleen eenzijdig ziet in wis
seling van veel personen, in snelle nandellng en
beweeg, maar veeleer in de innerlijke tragiek der
zielsconflicten, in de dramatische kracht van het
menschelijke in ons en den Godswil boven ons,
die zal in Vondel den dlchter-dramaturg eeren
en dankbaar gedenken de Amsterdamsche tra
ditie, die telken jare „de Gysbreght van Aem-
stel” wil, zoodat onze tooneelgezelschappen
van Royaards, Vgrkade, Saalborn, V. Dalsum, De
gem
gem.
Wlebe
5 et.
Mot.
IQ et
10 et.
10 et
10 ct
10 et
10 ct
10 et.
p
n
n
Q
n
t-
fs
Serge Eisenstein, een der pioniers van de
Russische films, thans tijdeltfk on den
achtergrond geraakt
in alle soorten is Uw adres
SCHOENHANDEL
H. J. DE GRAAFF
VOOR
ROBINSON-
n
n
n
n
o
Po
n
u
3
B
En
ter
m
iw
en
n-
il-
ks.
d”
is
De
Mn.
ran
ert
4e
oor
eek
an.
te
Bb-
:hL
sht
te
ren
in-
Un
de
ea.
tar
let
len
er
en
en
ir-
ete
Is
en
lur
it-
lit
in
Beleefd aanbevelend.
36 cent
33 cent
58 oent
33 cent
110 cent-
60 cent
125 oent
130 cent
68 oent
Zonnekleppen 9 cent
Spekbanden 98 cent
VAN
ALOM VERKRIJGBAAR
HqOFDAGENTSCHAP;
deze officieele en in Rusland
zelfs
geen
Rugzakken
Stuurtasschen
Buitenbanden
Binnenbanden
lm. Terryzadels
Kettlngkasten
Voorwiel
Achterwiel
Celluloid Jasbeschermers
10 kilo gr. awe. aard
4 dikke kroppen sla
2 bloemkoolen
2 bos wortelen
3 pond doperwten
5 pond tuinboonen
5 struiken andijvie
4 mooie komkommers
Westlandache druiven p. pond 28 ct
Puike Malta per kilo 16 et
per Ulo 12 et
Laagste prijs
staatssteun waarom de Neder-
landsche industrie ongetwijfeld de Russi-
zal benijden maakt het moge lijk
band der filmkunst" te
Neen, het bleek niet waar, wat Jonckbloet loog
in een tijd, toen men tooneel alléén dacht als
snelwisselende handeling, dat Vondel geen eigen
lijke tooneelschrijver was. Het Is niet waar, wat
zelfs nu nog wordt nagepraat De dramatiek van
Vondel is óók In zjjó lange verhalen van eeh
geweldige tragiek. En *t is of dit telkens weer
opnieuw „ontdekt” moet worden.
koopt U het voordeellost bij
LAGEZUDE BZ8. SC HAGEN
Daar koopt U
Nieuwe Rijwielen vaf f 17.79
40
40
70
35
een toevoeging, waarvan we de onjuistheid
meer dan eens hebben gesignaleerd. We
kunnen dit eens te meer doen, wanneer we
even nadenken over de zonderlinge metho
de, die het werk - van Jutkewitech be-
heerscht. Deze laat nl. zijn spelers zoo vaak
repeteeren, dat zij het volledige „stuk"
kunnen opvoeren. Dan wordt een tooneel-
vertoonlng In optima forma gegeven voor
directie en arbeiders en pas na de noodige
critiek van deze zijde wordt met de opna
men begonnen.
door Diepenbrock’s muziek. Lensvelt's theater-
bouw en Nel Brouger's tooneelkleedU.
Zijn daad werd een triumf voor den drama
turg Vondel en den tooneelleider Royaards. Met
de daad werd de jammerlijke bewering ontze
nuwd, dat Vondel eigenlijk onspeelbaar is en
geen tooneelschrijver mag beeten. Royaards’
Gysbreght-opvoeringen werden ’n saamgebonden
krachtige straffe eenheid waarbij de dramati
sche spanning, den geest der toehoorders opvoer
den tot den climax aan t eind. Alle kun
sten waren opgeroepen om de kunst van Vondel
te dienen.
Ten bewijze hoezeer Stalin meeleeft met
de filmevolutle vertelt men ons de volgende
anecdote. Dovsjenko, de vermaarde regis
seur van „De Aarde” werd door Stalin ont
vangen. die hem vroeg in zijn nieuwe film
„Schoes” (een soort „Tsjapajef” van de
Ukraine) toch vooral de oude volksliederen
te gebruiken. De artist wilde dit gaarne
doen doch zelde deze liederen niet te ken
nen. Nog dienzelfden avond werd hem een
gramofoon en een serie platen met liederen
thuisbezorgd. Men vertelt dit naïeve ver
haaltje met een zekere ontroering evenals
het volgende. Dovsjenko kreeg tijdens de
discussies over zijn jongste film groote on-
eenigheid met de arbeiders. HU wenschte
zijn opvatting niet prUs te geven en schreef
Stalin een briefje met het verzoek zijn
meening te zeggen. Omgaande antwoordde
We vertelden reeds een en ander over de
theorieën, die thans opgeld doen bU de
Sovjet-filmers, hoe de Ideeën vóór gaan en
de vorm bijzaak werd. Hier echter voegt
men aan deze verklaringen toe. dat niette
min de filmwetten zuiver gehouden worden.
ter deed, niet tegen dien tijd het Vondel-
stsndbeeld in ’t Vondelpark wat waardiger kun
nen opstellen?
Vondel is geboren in 1587.
Z«n levensbeschrijver Gerard Brandt geeft dit
Het zal dus binnen niet te langen tijd drie
eeuwen geleden zijn dat een tooneelwerk werd
pyhreven waarvan moeilijk een weerga in de
tooneellltteratuur gevonden wordt want waar ter
uereld is er een drama dat drie eeuwen lang
levend is gebleven op het tooneel en telken
jam zijn traditionele opvoeringen beleeft in
lands hoofdstad?
Doch in hetzelfde jaar 1937 zal het ook drie
en een halve eeuw geleden zijn dat de dichter
zelf werd geboren te Keulen, waarheen prof.
Moikenboer met zijn leerlingen vóór enkele
maanden pelgrimeerde en nieuwe ervaringen
won, die hij ons ongetwijfeld in zijn Vondel-
mdzcnrlft niet onthouden zal.
De fabriek Lenfilm, ondergebracht in een
oud gebouw, waar in vroeger jaren een
café-chantant lawaaide, verheugt zich in
de orde van Lenin, haar toegekend door
den staat wegens de bekroonde films, die
wij een vorige maal in détails hebben be
sproken. We loopen door den enorme hall
waar imposante décors van het Pamlrge-
bergte staan opgeslagen en staan een
oogenblik later in een andere hall op de
sneeuwheuvels van de Noordpool. Hier wer
ken de nieuwe regisseurs Garin en Laxlna
aan hun eerste film, waarin de communis
tische jeugdvereenlging kennis maakt met
de pool. De titel van de film „De zeven dap
peren” openbaart reeds eenlgermate de
„Op den dag dan van dien Thaumaturgus, dat
Is Wonderwerker, quam dit groote Wonder der
Dichteren, dfc sedert, door zyn volmaakte wer
ken, in de schranderste vernuften zyner eeuwe
de hoogste verwondering baarde, ter werelt.”
Zeven November 1937 la het dus drie en een
halve eeuw geleden dat Vondel te Keulen werd
geboren Jn de straat genaamt de Wysgaa, daar
de viool ulthlng.”
Het jaar 1937 is dus een beteekenend Vondel-
jaar
Een vierde-half eeuwfeest van den dichter en
een derde eeuwgetij van zijn groot drama. Er
moge en moet belangstelling groeien daarvoor.
Er dient langzamerhand beraadslaagd over uit
te voeren plannen.
Sedert den tijd dat Verwey den Roomschen
Vondel voor velen ontdekte, verluchtte Der
Kinderen het machtige Vondelverz bouwde Ber-
lage een architectuui voor zijn woord, eerde een
jonger geslacht den dramaturg die door den
praatgragen Jonckbloet zoo belachelijk was mls-
Koopt voor Uw inmaak bU
vakktmdlgen en U b gewaar
borgd voor goede kwaliteit
BEL DAARVOOR OP: 3652
Stalin, dat hU het standpunt van Dovsjen
ko deelde en hiermede was het pleit be
slecht.
Een aparte figuur in de filmwereld is
Nicolai (niet te verwarren met Nicolai Ekk,
den maker van ,J>e weg naar het leven”).
WU troffen hem toevallig in een entr’acte
der groote Opera. Een eenvoudige, vriende
lijke man van de wetenschap, die zich wei
nig bekommert om de film als oertaal der
gedachten en sentimenten. ZUn werk be
staat in de toepassing van de film op de
physlca, maar in bet bijzonder op het men-
schelljk lichaam. HU maakte een film
dood” getiteld, waarin hU op het celluloid
vastlegde den overgang van leven naar
dood. Tot in onderdeelen volgde hU de ster
vende beweging van het menscheUjk hart,
spannender drama, naar hU beweerde, dan
welke fantasie ook van den menacheUjken
geest.
et Is geen ernstige indiscretie, wanneer ik
pi uit de Jaarvergadering van den KathoUe-
J* Kunstkring ,De Violier” hier memo
reer, boe bij de gedachtenwiswiigg Over toe-
geenstplsimen ons medelid professor B. H. Mol-
genboer OS- °P het naderend eeuwgetij wees
rzn Vondels „Gysbreght van Aemstel” dat door
(jen dichter op verzoek van het Stadsbestuur
,lt gelegenheidsstuk geschreven was om er op
Kentmls 1637 den nieuwen Schouwburg aan de
juurterdainsche Keizersgracht, waar nu het
B. w Oude Armenkantoor staat, mee te ope
nen. Door het verzet der predikanten werd het
jondag 3 Januari 1638.
i» ea blijft een
fresne als gedwongen worden zich bezig te
houden met hem, die de meest-gespeelde too
neelschrijver van zijn tijd ten onzent was!
Vondel was een gelegenheldssehrijver, een
tooneelauteur die „op bestelling” leverde. De
nieuwe schouwburg zou met Kerstmis geopend
worden en hem was opgedragen een stuk te
schrijven uit Amsterdams geschiedend. BU. de
bijna-katholleke Vondel, maakte er een Kerst
misstuk van. De predikanten wisten het tot kort
Ha Nieuwjaar te verschuiven maar verder niet.
Zóó is de oorsprong van dit werk self al tra
ditie. Traditie de jaarlijksche vertooning. De
kunst heeft er profijt van gehad.
Frufthallen, LAAT 82
BOTERSTR. 17 TELEF. 2431
Pracht Spercleboonen p. pond 8 ct
Kleine nieuwe aardappelen
per kilo
>pelen
K v-
Buraéanoe van betaling:
d.d. 13 Juli IMS definitief verleend aan o
Boudewtjns, koopman en Installateur te 'a-Gra-
venhage. Schenk laan 381. voor den tUd van
1W j»»r. Bewindvoerder: Jhr. mr. W. F. C. van
r.ldth d ejeude, advocaat en procureur te’ Den
Ff® eg-
Veraocht dd. 16 Juli 1935 door J. H. A. Ma
thot, Haarlem. Drukkerij Joe. Mathot. RMks-
etraatweg 08. Bewindvoerder mr. F. A. Dlvadeon
Haarlem.
Indiening vorderingen voor 1 Augustusbe
slissing en Stemming accoord op 17 Augustus
0.46 uur in het Paleis tnn Justitie te Haarlem.
Failliet verklaard:
16 Juli; M. van t Wout, aannemer, Haarlem.
Veleemraet 3.
J Bauchhene, koopman in meubelen. Zaan
dam, Ged. Gracht 7.
H. F Steenken. echtgenoote ven A. Groot,
zonder beroep. Haarlem-Noord. Jan GUzen-
kade 314.
G. J. van Gelderen. winkelier in groenten.
Umulden, Bik en Arnoldkade No. 38.
H. B. van der Hoeft, houder van een wo
ningbureau, Santpoort, gem. Velsen. Hagelinger-
weg 233. Post Driehuis.
KI. Reltsma. zonder beroep, Kollutn.
J. J. Overberg, broodventer. Leeuwarden.
J. zyistra. vrachtrijder. Arum.
A. Kalsbeek. expediteur en melkrijder. thana
werkman te Beats.
Opgeheven wegensgebrek aan actief de fail
lissementen van A de Blaey. Abbenes.
Haarlemmermeer: H. van Dijk. Santpoort
Velsen; Bote Bergsma, Mantgum; H.
Franconl Jr., Leeuwarden.
Verkade heeft na Royaards vete pogingen ge
daan om een eigen Gysbceghtvertoonlng te ge
ven. Doch hij moest falen omdat hij, geleid
door Stellwagen evenals later Albert van Dal
sum, van de verkeerde onderstelling uitging dat
bet hoogtepunt in t> midden lag alsof Gysbreght
een slappeling sou zijn die vecht voor een ver
loren zaak. Vondel daarentegen beeft alreeds in
sUn „voorspel” Gysbreght geteekend als een
„held”, als een dapper en verantwoordelijk hoofd,
wlen alleen bet GodsbeveL door den engel over
gebracht. het zwaard uit de banden kan nemen.
Verkade had prachtige vondsten, maar als ge
heel bleef zijn vertooning brokkelig, zonder stijl-
eenheld, ulteenvaltend in de zegging der reien
zelfs.
De Saalbom-vertoonlng was een daad van
piëteit: na Royaards' dood een opvoering volgens
Royaards' regie zonder den meester zelf om er
de scheppende daad van te maken.
En nu Van Dalsum-Defresneopmerkelijke
vertooning maar verkrachting soms van de ka
tholieke beteekente en van den tekst; kunst
zinnige openbaringen naast ergernissen niet bet
minst in de reien.
Men heeft nu nog den tijd. Late men dien
tijd benutten, soowel om een waarlijk gave Gys-
breghtvertoonlng te brengen, zU 1 een heel an
dere dan de gave van Royaards, omdat Vondels
kunst sterk genoeg is voor meerdere visies. Doch
óók om b.v. in een monument vast te leggen de
unieke beteekenls voor ons volk van de Gys
breght als terend speelstuk gedurende drie volte
eeuwen.
l
PartUtje Jongens
Poloshirts met 20 kort.
Beste Werkoverhemden
79 et.
29 ct
tendenz van de film, die den kontsomolsen
een ruime kans op heldhaftigheid biedt. In
vergelUking met de bedrUvigheid der Am-
sterdamsche Cinetone-studio’s, was het in
de Lenfllm-atellers meer dan rustig. Men
zou zelfs van een zekere lusteloosheid kun
nen spreken, doch hoeden we ons de be
kende traagheid van het Oosten verkeerd
uit te leggen. Want gewerkt wordt er ste
vig en niet vergeefs stort de staat, twintig
mlllioen roebels per jaar om in de kosten
van de fabriek bU te dragen.
Deze
flinke maat
Dames Camisoles
Nieuwe dessins
Fantasieschortjes 39 cL
HEREN SLIPOVERS 89 cL
MOLTON DEKEN8 29 ct.
enz. enz.
PAÏGLOP 10 - TEL. 2056
ALKMAAR
sche
den „loopenden
vermUden en zich te bezinnen op het werk
Het te hier uitgesloten, dat een groote
speelfilm in enkele weken tot stand komt.
Trouwens, ook de arbeiders spreken een
woord mee. Allereerst wordt het scenario
behandeld en meermalen op verzoek der
arbeiders gewUzlgd. Pas wanneer een alge-
rneene overeenstemming bereikt Is, gaat
men over tot de opnamen, die lateg «ven-
eena weer door de arbeiders worden be
oordeeld. Het valt niét te ontkennen, dat
op deze wijze een zekere uniformiteit, een
zekere nivelleerlng zelfs zich van de films
meester maakt. De persoonlijke visie moet
wijken voor een collectieve opvatting van
„het plan”, als het woord opvatting hier
nog gebruikt mag worden.
•w-^e officieele films, die op het Lenin-
1 grader festival werden vertoond
werden een teleurstelling voor hen
die het baanbrekend werk der eerste Rus
sische films niet al te spoedig konden ver
geten.
Wanneer
algemeen bewonderde films die
door Eisenstein worden geprezen
bevrediging konden geven aan den neutra
len toeschouwer, hoe zouden de gewone
films er dan wel uitzien die de wekelUksche
programma’s der bioscopen uitmaken en
hoe zouden de theoretici en practici over
het huidige filmleven denken? Het ant
woord op deze vraag vonden we bU onze
bezoeken aan de Lenfilm en aan enkele
bioscopen in Leningrad en Moskou.
We staan dus voor een dubbel eeuwfeest en
prof. Molkenboer heeft gelijk, belangstelling
daarvoor nu reeds in zekere kringen te wek
ken. Want wil men den grooten dichter die
Neerland ophief in de geestesvlucht der volken,
op eenlgszlns waardige wijze herdenken dan die.
den nu reeds plannen gemaakt. En de Vondel-
hocgleeraar koestert vele plannen. De groote
Vondeluitgave kan dan voltooid zijn. Zou er op
of nabij het Leidschepleln, liefst vóór den
Stadsschouwburg en het Kleine Gartmanplant-
'V !oen, niet een Gysbreght-monument kunnen ver
rijzen? En zou de hoofdstad, die „officieel” be- kend- R°yaards kwam met de -da*d"' «««teund
trekkelijk zoo weinig voor de eer van zijn dlch-
doch laat ze deskundig verzorgen door
EERSTE KLAS PEDICURE-INRICHTING
SPECIALIST VOOR MAATSCHOENEN
Stuurtazachen, vanaf
Rugzakken, vanaf
Rokbeschermers, lanaï
Binnenbanden, vanaf
Voor-en achterwielen v-a. 1.35
Kettlngkasten, vanaf 0.68
Enz Enz
SCHAGEN'S
GOEDKOOPE
RIJWIEL
HANDEL
als volgt aan: „Het jaar zyner geboorte geeft
hy zelf te kennen in d’ Opdragt van Maria
Stuarta treurspel, zeggende dat hy zyn geboor
tejaar by Mariaas moordtjaar gedacht Hy
meent het jaar van MDLXXXVn waarin die
Koningin met de byl werdt onthooft Zyn ge
boortedag viel op den zeventienden van Novem
ber of Slagtmaandt, een dag dien de Room-
sche kerk den Blscchop Gregorius Thaumatur-
gus heeft toegeheillgt. Hierom noemt hy in zee
keren geboortezang Thaumaturgus zynen ge
boorteheilig en zegt dat zyn jaargety op dat
feest komt
LAAN C 208 8CBAGEN
EN STEUNZOLEN
w
