ONS BLAD
Het conflict met Abessinië
PROF. Mr. P. J. M. AALBERSE
KABINETSFORMA TEUR
n
I
I
I
I
Iftl
I
1’41
ll
De onlusten te
Belfast
heden
Poolsch protest te
Danzig
«0.
Stahlhelm-verbod
in Oost-Pruisen
I
r
I’“
Het nieuws
van
O’Neill afgetreden
DE BAROMETER
I
SFEER VAN ONTSPANNING
WEER VERDWENEN
FINANCIEEL SCHANDAAL
IN ROEMENIË
I
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
PLATVQETZOLEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
f|
Opdracht van H.M. de Koningin tot
formeering aan parlementair
kabinet
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
ZATERDAG 27 JULI 193S
ACHT EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 247
Z.H. de Paus naar Castel
Italianen
Gandolfo
Blad van den Stahlhelm
in beslag genomen
o o
Instorting 'te Milaan
Fraude te Amiens
Wiley Post vliegt
In het hooge Noorden
44 t
Katho
en in actie
•f
"W0
Italië vertegenwoordigd
te Genève?
Ontapanning schijnt van
korten duur
Eenheid der Ieren op
komst
Munitie-depot in de
- lucht gevlogen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Handhaving der douane-
verordening geëiacht
Gouverneur van de Nationale
Bank af getreden
4'1
1
Aantal peraonen uit de naaate om
geving der ex-keizerlyke prin-
aen gearresteerd
De Valera verklaart, dat de goda-
dienat nieta mek het gebeurde
te maken heeft
Neger a in actie
Tekat van het convocatie-telegram
voor de bijzondere zitting van
den Volkenbond ar aad
gepubliceerd
Turkije verkoopt geen achepen
Het Weer iiiiiiiimiiiiiiiini 11 iiiiiiiiiiiiiiihiiiiiiihiijs
Redactie had een achryven van
Von Hindenburg uit het
jaar 1930 af gedrukt
Wapens van Abessinië
if
Gedurende Auguatua en
September
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20c., ingez. med. 40 c
p. regel; idem op peg. één 55c. p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Uitgeweken
proteateeren
Steeda meer troepen
»U;
Waarover praat men?
Geeatdrift te Rome
Twee dooden en twee ernatig
gewonden
1
I
NDORD-HOLL ANDSCH DAGBLAD
I
I
bewolkt
an.
eind
is
ge-
VAN
LEDEN
DER
25
DE VALERA
Stahlhelm-verbwd in Oost-Pruisen.
Do Valera over «ie onlusten te Belfast.
President ran de N.R.A. O’Neill afgetreden.
Drie boerderijen afgebrand in Hapert.
Boecbbrand onder Swolgen.
beid van
werd echter in zooverre een beperking ge-
i
I
LOS ANGELES, 26 JuU (Reuter) De vlie
ger Wiley Post is gisterenavond met zijn vrouw
en een'metgezel naar Nleuw-Mexlco vertrokken
op de eerste etappe van zijn vlucht voor het
vaststellen van een luchtroute tusschen Alaska
en Siberië.
De ontslagaanvrage van den gouverneur is
aanvaard. De bestuurder van de Nationale Bank,
Theodorescoe, heeft de leiding ad interim op
zich genomen.
Neidecker, de voortvluchtige directeur van de Travellers Bank,
tusschen de New Yorksche detectives die hem arresteerden
[Telegrafisch overgebrachte foto)
WASHINGTON, 26 Juli. (Reuter) President
Roosevelt heeft het ontslag van James O’Neill,
president van de N.R.A.geaccepteerd. O’Neill
wenscht zich weer met zijn particuliere zaken
bezig te houden.
Fimuicieel schandaal In Roemenië; gouverneur
van de Nationale Bank afgetreden.
VERKIEZINGEN
EERSTE KAMER.
L
I
L
Stand op Zaterdag 9 nur v.m.: 763.7
Vorige stand: 764.4
PARIJS 26 Juli (Reuter). Het ministerie
van Bultenlandsche Zaken deelt thans me
de, dat de Volkenbondsraad op 31 Juli bij
een zal komen.
In een op 25 JuU ontvangen schrijven
heeft de Abessinische regeering het bijeen
komen van den raad reeds voorgesteld op
25 JuU. Op grond van art. 1 par. IV van
het huishoudelijk reglement van den raad
stelt de voorzitter den leden voor om of ep
31 Juli ef op 1 Augustus, des middags em
5 uur, bijeen te komen.
De leden worden versocbt vMr morgen -
middag, 27 JuU, mee te deelen, aan welken
datum zij de voorkeur geven.
5
GENEVE. 26 Juli (Reuter). Het
telegram aan de leden van den Vol-
kenbondsraad, waarbij ZÜ in ken
nis worden gesteld van de komende
bizondere zitting, heeft den volgen
den tekst:
Een groot gedeelte der te Londen wonende
Negers heeft een vereeniglng opgericht van
Africaansche Vrienden van Abessinië, die Zon
dig as. een demonstratie zal organiseeren voor
de onafhankelijkheid van Abessinië.
De demonstratie wordt aangekondigd op
groote plakkaten met de volgende opschriften:
„Abessinië zal tot op den laatsten man voor
zijn onafhankelijkheid strijden’’ en „Abessinlë’s
strijd is de strijd van alle Afrikanen." Als spre
kers zullen optreden vertegenwoordigers van
West-Indië, Somaliland en de Goudkust.
den gröoten Partijdag te Neurenberg „Triumph
des Willens’’ wordt o.a. in een dezer verslagen
„een eclatant geval van religieuzen waanzin’’
genoemd.
waarschijnlijk
autoriteiten «Ut
hun houding
Het conflict met Abessinië; tekst van cunvo-
catie-telegram voor bijzondere zitting van den
t olkenbondsnuul gepubliceerd.
WARSCHAU, 26 JuU. (Reuter.) Naar de Pool-
sche pers bericht, heeft de diplomatieke ver
tegenwoordiger van Polen te Danzig den Se
naat een nota overhandigd met de mededeellng,
dat de Poolsche regeering haar douane-veror-
denlng niet zal Intrekken.
Tegelijk eischte de vertegenwoordiger van de
Poolsche regeering dat de Senaat de verorde
ning zal doorvoeren.
PARIJS, 26 JuU. (Reuter.) Te Amiens zijn
ernstige verduisteringen ontdekt bij de com
missie, welke zorg draagt voor den wederop
bouw van kerken, welke in den oorlog werden
beschadigd. Uit de kas ontbreken 1.300.000 francs
Tegen den leider van de commissie, die moest
aftreden, is een aanklacht Ingediend.
i’,.’
De ItaUaansche wenschen tot aankoop van
Turksche handelsschepen zijn definitief afge
wezen ondanks de hooge prijzen, die de Ita
Uaansche lasthebbers bereid waren te besteden.
Zoo wilde Italië om. twee kortgeleden aan
Turkije verkochte stoomschepen van 4000 ton
terugkoopen en wel tegen een prijs, die ver lag
boven den verkoopsprijs. Het aanbod werd ech
ter eveneens afgewezen.
In de toelichting wordt gezegd, dat zich in
de afgeloopen jaren bijzonder krasse gebeurte
nissen in de Stahlhelmorganisatie hebben voor
gedaan. Het doel was de algemeene ondermij
ning der volksgemeenschap, waarvoor eenige
citaten uit door de leiders der ontbonden or
ganisatie uitgebrachte rapporten worden aan
gehaald, die blijk geven van scherpe critlek op
de toestanden in bet Derde Rijk. De film van
Verwachting: matige, wellicht ttfdeltfk
toenemende Noordwestelijke tut Zuld-
westelijken wind, half tot zwaar bewolkt
of betrokken, toenemende kans op regen
of onweer, koeler.
4
lllfr.
KONINGSBERGEN. 26 Juli. (D.N.B.) De
Oberprësident der provincie Ooet-Pruisen
heeft den nationaal-soeialistiKhen Dult-
schen FrontstrijJersbond, den voormaligen
Stahlhelm, in de provincie Oost-Pruisen
met ingang van heden ontbonden, evenals
alle neven-organlsatles, met gelijktijdige in
beslagneming van het vermogen dezer or
ganisaties.
STAMBOEL, 26 JuU (Reuter). Het munitie
depot te Derlngje, dat zich tegenover de Turk
sche vlieghaven Goeldsjuk aan de Golf van
Ismlt bevindt, is Vrijdagmiddag door onbekende
oorzaak ontploft en in de lucht gevlogen.
De spoorbaan naar Anatollë werd too ernstig
beschadigd, dat het treinverkeer moest worden
onderbroken.
Bijzonderheden over den omvang van de
schade en over eventueel verlies aan menschen-
levens ontbreken nog.
Men heeft de hulp van de brandweer van
Stamboel Ingeroepen.
LOS ANGELES, 26 JuU (A.N.P.) Uit Bur
bank in CaUforalë wordt gemeld, dat de be
kende wereldvUeger Wiley Post in den afgeloo
pen nacht te 1.20 uur plaatselijken tijd het
Unlon-vUegveld te Burbank in CaUfornlë heeft
verlaten voor de eerste etappe van zijn vlucht
om de wereld, over den StiUen Oceaan naar
Moskou. De eerste landing zal gemaakt wor
den te Seattle.
De dingen, waar het om hebben niets
met godsdienst te maken. De godsdienst wordt
voor politieke doeleinden uitgebuit. Het is een
macht buiten het
land, die dezen toe
stand heeft gescha
pen en deze macht
kan zich niet aan
de verantwoorde
lijkheid onttrekken.
Ons volk werd
niet toegestaan, zijn
eigen meeningsver-
schlllen te regelen.
Een vreemde mo
gendheid kwam en
verdeelde Ierland.
De Valera be
treurde de gebeur
tenissen in den
Vrijstaat in verband
met de onlusten in
het Noorden en ver
klaarde. dat de
schuldigen met alle gestrengheid zouden worden
gestraft.
Hij hoopte, dat de misleide menschen in het
Noorden, die voor politieke doeleinden werden
gebruikt, zich hiervan bewust zouden worden.
De eenheid der Ieren zou spoedig worden ver
wezenlijkt.
LONDEN 26 Juli (Reuter). De „Times" schat
het aantal moderne geweren in Abessinië op
dertig duizend en het aantal patronen op vijf
tien mUUoen. Het land bezit elf vUegtulgen,
waarvan vijf bombardementstoesteUen en zes
voor het Roode Kruis.
Het leger in het Noorden, dat de hoofdmacht
der ItaUaansche troepen tegenover zich heeft,
bedraagt 160.000 manschappen, gewapend met
geweren van groot formaat met looden kogels.
Een speciale berichtgever van de „Times” in
Addis Abeba meldt, dat de voorraad wapenen
en munitie zelfs voor een veldtocht van kor
ten duur volkomen ontoereikend en ongeschikt
is. Na het incident van Oeal Oeal is de wa-
peninvoer zeer gering geweest.
MILAAN, 26 Juli. (Reuter.) Vanmorgen bad
lu het stadje Desio nabij Milaan een ernstige
instorting plaats, waarbij 2 personen werden
gedood en 2 ernstig gewond. De bewoners van
een huurhuis van 3 verdiepingen werden plot
seling opgeschrikt door een oorverdoovend
lawaai.
Verdere vooruitzichten:
kans op regenbuien.
Omtrent de actie der katholieke oppositie
kan nog worden meegedeeld, dat, naar het
voorbeeld van het bisdom Berlijn, as. Zondag
van alle katholieke kansels het protest-artikel
van de „Osservatore Romano" zal worden voor
gelezen. De geheime staatspolitie heeft een af
schrift geëiacht van den tekst. Einde Augustus
of begin September zal de nieuwe btsschop van
Berlijn, Z. H. Exc. Mgr. Preyslng, tot nu bis-
schop van Eichstadt, gelntroniseerd worden.
Het ligt in de bedoeling der katholieken om
naar aanleiding van deze plechtigheid *n groot
demonstratief feest In het Sportpaleis of een
andere groote zaal te houden.
Of de overheid toestemming daartoe zal ge
ven, is op zijn minst genomen twijfelachtig.
BERLIJN, 26 Juli (Havas). De politie heeft
een extra editie van het blad van den Stahlhelm
welke gewijd was aan de nagedachtenis vap
Von Hindenburg, In beslag genomen. Het blad
had een door Von Hindenburg eigenhandig in
1930 geschreven brief afgedrukt, waarin hij in
trekking eischte van het verbod, dat de Prui
sische regeering destijds tegen den stahlhelm
had uitgevaardigd-
Het blad had de reproductie van het schrijven
van commentaar voorzien en
hebben de nat.-soclallstlsche i
als een critlek beschouwd op
jegens den Stahlhelm.
In Potsdam zijn, aldus meldt de Berlijnsche
correspondent van de „Züricher Zeltung", tal
rijke huiszoekingen gehouden en personen ge
arresteerd, die tot de naaste omgeving van
de ex-kelzerlijke prinsen behooren. De namen
der gearresteerden worden zorgvuldig door de
politie verborgen gehouden, en juist deze op
zettelijke geheimhouding verhoogt de zenuw-
acljtlge stemming in de hoofdstad van het land,
en is aanleiding tot allerlei mogelijke en on
mogelijke geruchten.
Zoo b.v. omtrent de positie en het lot van
den Stahlhelm. welken de niet zeer sterke lei
der minister Seldte niet meer In zijn hand
schijnt te hebben.
Geruchten aangaande de as. ontbinding van
deze organisatie, al is het dan ook in een be
dekten vorm, blijven aanhouden.
Men wijst er te Rome op, dat de argumen
tatie door Sir Samuel Hoare Donderdag in het
Lagerhuis gegeven omtrent de vergunning van
wapendoorvoer onjuist Is.
Sir Samuel Hoare heeft hl, den wapendoor
voer toegestaan op grond van artikel negen
van het verdrag van 1930.
Van ItaUaansche zijde wijst men er echter op,
dat volgens de bepalingen van het verdrag geen
wapens naar Abessinië mogen worden uitge
voerd, als de toestanden in dat land niet nor
maal zijn.
WASHINGTON 26 Juli (Reuter) De Senato
ren Nye en Clark zullen morgen den voorzitter
der Senaatscommissie voor bultenlandsche za
ken, Pittman, een memorandum overhandi
gen, waarin verzocht wordt, dat het Congres in
z(jn huidige zitting de neutraliteit der Ver. Sta
ten wettig zal vaststellen, „met het oog op de
dreigende gevaren voor een algemeen conflict
in Europa, als gevolg van het geschil tusschen
Italië en Abessinië”.
til
I
BUENOS AIRES 26 JuU. (Reuter)Vijfenveer
tig ItaUaansche organisaties hebben een ge
meenschappelijk manifest gepubliceerd tegen
het „Abessinisch avontuur.” Zjj zonden een
delegatie naar Europa om zich aan te slui
ten bjj de protest-conferentle van ItaUaan
sche bannelingen te Bazel op 15 Augustus a.s.
aiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiii
Inzake het Itallaansch-Abessinlsche geschil
hebben de leden van den raad heden overeen
komstig de eerste motie van den Volkenbonds
raad van 25 Mei de volgende stukken over de
ontwikkeling van het werk der bemiddelaars
ontvangen:
Ahasslnlsehe mededeellng van 9 JuU, Italiaan,
sche mededeeUng van 25 JuU. In de tweede
motie van 25 Mei heeft de raad besloten bijeen
te komen, ingeval bij gebreke aan een accoord
der vier scheidsrechters, over de regeling van
het geschil op 25 JuU. geen overeenstemming
onder de scheidsrechters over de keuze van den
vijfden arbiter is tot stand gekomen, tenzij,
dat de vier scheidsrechters het eens worden
over de verlenging van dezen termijn.
Daar de tot dusver ontvangen berichten niet
erop dulden, dat de vier scheidsrechters op 25
JuU een der vergnelde accoorden bereikt heb
ben, stelt de raadsvoorzitter de leden ervan in
kennis, dat de buitengewone zitting, waarin
de motie voorziet, gehouden zal worden.
De atmosfeer van ontspanning, welke gis.
teren te Rogne merkbaar werd na het gerucht,
dat de verzoenlngs-commlssle inzake het con
flict van Oeal Oeal den afbeid zou hervatten,
is van korten duur geweest.
Het schijnt, dat een hervatten van den ar
de commissie steeds meer proble.
matlsch wordt en dat een bijeenkomen van den
Volkenbondsraad onvermijdelijk is.
VATICAAN-8TAD, 26 Juli. (Reuter) Begin
volgende week zal Z. H. de Paus uit het Vatl-
caan naar Castel Gandolfo vertrekken.
Men neemt aan, dat Z. H. dit zomerverblijf
gedurende Augustus en September zal betrek
ken en dit onder geen voorwaarde zal ver
laten.
Onze Brusseische correspondent seint ons in
verband met deze affaire het volgende:
Belgische fabrikanten werden dezer dagen
opgelicht door een zekeren Nacht, Roemeen
van afkomst, voor een bedrag van 25 millioen
Lel. Verschillende Belgische textlel-fabrikanten
te Gent en St. Nicolaas moesten sedert eenige
jaren een bedrag ontvangen van 100 mUUoen
Lel van eenige Roegneensche afnemers. Dit be
drag was geblokkeerd in de Nationale Bank
te Boekarest. Na vele vmchtelooze pogingen
slaagde een delegatie erin een totaal van 84
mlllloen te krijgen. Alvorens echter de over
dracht kon geschieden, moesten de noodlge
bultenlandsche deviezen voorhanden zijn, wat
niet het geval was.
Een zekere Nacht gaf zich voor secretaris te
zijn van den poUtie-president van Boekarest
en bood aan voor de deviezen te zorgen. Indien
hij daarvoor een bedrag kreeg van 25 millioen
Lei.
Men ging op dat voorstel in.
Nacht kreeg zijn 25 mlllloen Lei uitbetaald
en men wachtte op de deviezen, die nooit zou
den komen.
Het bleek, dat Nacht een oplichter was.
De Roemeensche politie heeft reeds 17 mil
lioen Lel terug gevonden.
Het aftreden van den gouverneur
schled in verband met den groeten ognvang,
die een frauduleuze affaire, waarbij een som
van 100 millioen lel naar België getransfereerd
was, had aangenomen. In deze zaak zijn tot
dusverre een koopman, een vroegere gevangen
bewaker en een hooggeplaatst politieambtenaar
gevangen genomen. Het onderzoek strekte zich
de laatste dagen ook uit tot de Nationale
Bank.
Het schijnt wei, dat Italië op den Volken
bondsraad vertegenwoordigd zal zijn, hoewel
slechts op het laatste oogenblik zal worden
beslist door wie.
Italië zal trachten het veld van besprekin
gen te Genève te beperken.
BOEKAREST, 26 Juli (ANP) De gouverneur
van de Roemeensche Nationale Bank, Grlgore
Doemltrescoe, is heden uit zijn functie ge
treden. In een schrijven aan den minister van
financiën zet hij uiteen, dat hij zijn functie
wenscht neer te leggen, teneinde aan de aan
vallen in de dagbladen, die den laastent tijd op
de Nationale Bank gericht werden, een
te maken.
Onmiddellijk daarop stortte het geheele on
geveer 15 meter hooge gebouw volkomen in
elkaar, alle bewoners onder het puin bedelvend.
De verschijnende brandweer begon aanstonds
in samenwerking met de bewoners der omlig
gende hulzen aan de berging der onder het
puin liggende menschen.
Onder de slachtoffers bevond zich ook een
blinde muzlekleeraar. Eën man wist aan den
dood te ontsnappen, door op het moment van
de instorting naar een lager gelegen dak over
te springen. De oorzaak van de instorting kon
nog niet worden vastgesteld.
DUBLIN. 26 Juli (Reuter). In een rede in
het lersche parlement heeft De Valera gister
avond verklaard, dat Groot-Brlttannië de schuld
draagt van de jongste onlusten te Belfast, die
hij „betreurenswaardlge voorvallen in een
der deel van het land” noemde.
HU zelde: Wij kennen de diepere oorzaak, wij
die weten, dat de burgers van Ierland, wanneer
zij aan zichzelf zouden worden overgelaten,
geen dringender wensch zouden hebben dan als
medeburgers in vrede en vriendschap te leven.
NAPELS, 26 Juli (Reuter). De mailboot
„Bianca Mano” is naar Oost-Afrika vertrok
ken met aan boord 180 officieren, 1900 sol-,
daten, 600 vaklieden en een belangrijke hoe
veelheid materiaal.
Het schip zal te Messina aanleggen en ver
volgens met ruim 200 officieren en 3.000 man
schappen de reis voortzetten.
H. M. de Koningin heeft, na gis
teren in den loop van den dag be
sprekingen gehouden te hebben
met de voorzitters van de Eerste
Kamer en Tweede Kamer der Sta
ten Generaal, en den vice-president
van den Raad van State, heden
morgen prof. mr. P. J. M. Aal-
berse, Minister van Staat, ontvan
gen en hem opdracht verleend tot
vorming van een parlementair ka
binet op zoo breed mogelijke basis.
Prof. Aalberse heeft verzocht
deze opdracht in beraad te mo
gen houden, waarop H. M. den
wensch heeft uitgesproken de be
slissing binnen enkele dagen te
mogen vernemen.
maakt, dat verklaard werd, dat Italië op dit
oogenblik niet van plan is uit den Volkenbond
te treden.
Het behoudt zich dus het recht voor
zijn houding te bepalen naar gelang
verdere houding van den Volkenbond.
Sinds 1 Januari 1935 zijn 2 of 3 scheepsladin
gen wapenen, waaronder een uit Tsjecho-Slo-
waklje aangekomen; de behoefte aan geweer
patronen is het sterkst. De voorraden zijn zoo
schaarsch, dat zelfs de Keizerlijke garde slechts
op bescheiden schaal schietoefeningen mag
houden.
later
van de
Z. H. EXC. MGR. J. H. G. JANSEN, AARTS
BISSCHOP VAN UTRECHT, UIT VOORZORG
VOORZIEN VAN DE H.H. SACRAMENTEN
DER STERVENDEN.
ROME 26 Juli (Reuter)Het van bevoegde zij
de gegeven dementi van de bewering, dat Ita
lië besloten zou hebben om uit den Volkenbond
te treden, werd Donderdagavond tegenover ver
tegenwoordigers der internationale pers nog
eens herhaald
De politlëke medewerker van de „Moming
Port” schrijft, dat Donderdag bij de komende
debatten over de bultenlandsche politiek tegen
het wapenultvoerverbod geprotesteerd zal wor
den. De linkerzijde zal verklaren, dat deze
maatregel een benadeeling is van Abessinië,
dat in tegenstelling tot Italië zelf geen wa
pens produceert.
ROME 25 Juli (Reuter). In den vooravond
van Donderdag hadden voor de Fransche Am
bassade alhier betoogingen plaats, waarbij ge-
roepen werd J^eve Frankrijk”. De Fransche
ambassadeur, de Chambrun, verscheen op het
balcon van het ambassade-gebouw en beant
woordde de uitroepen der menigte met „Leve
Italië.”
Een aantal demonstranten trok met plakka-
ten naar de Engelsche Ambassade. Wanorde
lijkheden hadden daarbij echter niet plaats.
ROME 26 Juli (Reuter). Donderdagavond
hebben de Romeinen betoogingen gehouden ter
eere van de troepen in Afrika.
De secretaris der partij hield van het balkon
van de Persvereeniglng een rede, waarin h|j den
Italianen de overwinning beloofde.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal voor Alkmaar f 2.—
Voor buiten Alkmaar f2.85
Dagblad uitgegeven door de
N.V Drukkerij De Spaamestad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
