ONS BLAD
minister Colijn
Radiorede
van
Groote vraag onbeantwoord
Vaticaan zendt nota
aan Berlijn
Het nieuws van heden
Godsdiensttwisten
Ierland
Over gevaar voor een nieuw conflict tusschen
Kabinet en Kamer kan dr. Colijn
niets zeker zeggen
WERKVERRUIMING EN
INDUSTRIALISATIE
Nieuwe rampen in
China
DE BAROMETER
JOH. LAUWERS
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
ufnwniHiiiiiniiiiiiiiiiiiiiffliiiiiiiiiiiiiiimiiHMiHiwuiffliiimmimtfflmHi
Het Weer iiHiiiiimiiiiiiiiiiiiiiniimimui
in
Vertrouwen is noodig
Het incident met de
Massa-demonstraties in
Frankrijk
Bedreigingen houden
nog steeds aan
De instorting te
Warschau
Antwoord op verklaringen
van Daitsche autoriteiten
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
PAYGLOF 3
ALKMAAR
BRILLEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
„Bremen"
ZATERDAG 3 AUGUSTUS 1935
ACHT EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 253
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Par lossen regel 20c, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op peg. één 55c p.regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroeper»
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLA
raiiuiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiHiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiitHiiHiMHiHiHtiiiHiiiiHHiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiniiNnmimmHmi
O o
van
vooruitaichten
weinig veran-
VeZe katholieken bevinden zich in
beklagenewaardigen toeat and
moeten
Wat ataat ar meer te doen?
Kalm afwachten maar
men
Achtentwintig alachtoffera
Verlaat mU nimmermeer I
1 nd uatrialiaatie
De taak der Regeering
genomen.
Stand op Zaterda* té aar ra.: 7M4
Verdere
dering.
De Davis-cup welke door Engeland ie gewonnen, bevatte reeds zooveel namen
van overwinnaare, dat men een voetstuk heeft vervaardigd om er de nieuwe na-
Tegen da noodverordeningen
dar regeering
Fuotarh protest te Danaig.
Vertroawelljke «itllng vaa den Volteenbond»-
raad; zitttac duurde sleeht» een half uur-
A*n dit alles wordt niet te kort gedaan door
Ue klachten, die er wel'eens rijzen over de ultvoe-
van de regcertngsmaatregelsn, dat is van
tw*de orde. AJa er ernstige fouten zijn of wor-
Hoofdzaak te. dat de regeering gedaan heeft,
wat te doen was om aan onbelemmerde inzin
king vaa de velpuprtsbrnnnen van ons volk uit
te sluiten
Maar ook geldt die raad voor schrikach
tige hypothecaire crediteuren, die, uit angst
voor een ingediend wetsontwerp, waarover
het overleg tusschen Kamer en Regeering
selfs nog niet begonnen la, teler en daar al
met executies beginnen te dreigen.
Zl)t OU o God mUn Heer g
Op U soa wil ik bouwen
NadrukkelUk wordt er In deae nota op ga-
weaen, dat de Kerk geen afstand gedaan heeft,
noch kan doen van haar recht en haar plicht
de zedenwet ook in het openbare leven te doen
gelden en dat de Katholieke actie, hoewel uit
drukkelijk aan alle partijpolitiek onttrokken,
daarom niet onverschillig kan staan ten aan
zien van de politiek als zoodanig, die ook en
aelfs in de eerste plaats het redelijk welzijn
van het volk ten doel heeft.
Naar verluidt zal de „Oeeervatore Romano’*
deaer dagen een verklaring in deaen aeUden
zin publlceeren, die bestemd is van de Duttschs
kansels te worden voorgelezen
Heden vergadert de R K Kamerfractie.
Kanaalwerken te Jutphaa» stopgezet
Naar Ik verneem, heeft het VaUeaaa ate-
teste dagen geleden aaa de Daitsche rages
ring een nota gewonden ever den uiting en
de uitvoering van het Concordaat.
Dese nota sou een antwoord stjn op de
verklaring, den taa toten tijd vaa Duitaehe
regoeringoMMe gedaan, aloof de Kerk ateesn
teut JderupmaaiP* ote gebted aan hebben,
terwijl de aarde aaa Mte staat toet ■hoert.
T’
■>b
Zóó is de vraag stellig niet juist geformu
leerd. Want dit Kabinet, dat een nteifw
Kabinet is, al zitten de vorige ministers er
allen in dit Kabinet heeft geen conflict
met de Kamer of met een der Kamerfracties.
Dat kan zelfs niet want se hebben elkaar neg
niet ontmoet.
De formateur van een extra-parlementair
kabinet houdt «denwel geen besprekingen met
Kamerfracties. Zou hij met één deser fracties
in onderhandeling treden over bepaalde pun
ten. dan sou hij het met alle daarvoor in aan
merking komende fracties, op wier steun hU
hoopt, moeten doen. Dese methode was echter
bij de jongste formatie uitgesloten, omdat se
reeds beproefd enmislukt tras.
den gemaakt, dan moeten die uit den weg wor
den geruimd en zullen se ook uit den weg
worden geruimd.
Ik heb toch gezien, dat de vraag gesteld
wordt: Is het conflict tusschen Kabinet en
Kamer, althans tusschen het Kabinet en één
der Kamerfracties, nu opgelost of niet?
Amerika geeft een antwoord op de Duitaehe
praten nota inzake de Inclden en met de
WARSCHAU. 3 Aug (Reuter) De instor
ting van het geboortehuis van Madame Curie
heeft 38 slachtoffers geëischt.
Uit de pulnhoopen heeft men nog slechts
zeven lijken kunnen bergen. Acht personen, van
wie men niets had gehoord, bleken den nacht
elders te hebben doorgebracht.
De zwaargewonden worden in de ziekenhuizen
verpleegd.
Een agent van politie, die op het moment van
de instorting voor het huis dienst deed, heeft
gisteren in een vlaag van verstandsverbijstering
de hsnd aan zichzelf geslagen.
Een vrouw, wier echtgenoot en kinderen bij
de ramp werden gedood, is krankzinnig gewor
den en moest naar een inrichting worden over
gebracht.
Maar dit kan en mag niet beteekenen.
dat wfj tegenover deze feiten een houding
van stille berusting zonder actie zouden
aannemen. Wel moet de mensch berustend
aanvaarden wat Hooger macht ten slotte
•ver ons levenslot beschikt, maar dakrnaast
staat de even gebiedende eisch, dat wU de
gaven en krachten, ons geschonken, tot bet
uiterste moeten inspannen om dreigende
gevaren voor wat bestaat af te weren en
cm nieuwe welvaartsmogelljkheden op te
sporen. In het Ora et Labara, in hri bid
den en werken ligt de verheven harmonie
tusschen het bestel Gods en de taak van
den mensch.
VERWACHTING: Zwakke tot matigen,
noordelijke iet noordeoatelj|ken wind,
gedeeltelijk bewolkt, weinig of geen re
gen. aanvankelijk lei» warmer, tater wei
nig verandering In temperatuur.
trachten. Niets werkt schadelijker dan een
senuwachtlge stemming. Er zQn waarlijk
al genoeg spanningen Men behoeft ze niet
onnoodig te vermeerderen.
Die rust betrachte men ook op ander ter
rein.
PARIJS, 3 Aug. (Reuter). Ook gisteren heb
ben in geheel Frankrijk weer maaaa-betoogln-
gen legen de nood-verordeningen der regeering
plaats gehad. Te Parijs demonstreerden 30.000
arbeiders, te Straatsburg bedroeg het aantal
demonstranten 15 000. te MOhlhauaen 18.000. te
HUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItlUIIIHHIIIIIIHIIIHHIIIIIIIIIII
De eerste aanleiding tot het spreken van een
kort woord tot het Nederlandsche volk, aldus
Dr. Colijn, is van geheel persoonlijken aard.
In den loop der laatste dagen zijn mij zoo over
stelpend veel blijken van belangstelling en me
deleven toegestroomd, dat ik geen anderen uit
weg zag om mijn dankbaarheid daarvoor ken
baar te maken dan door middel van de radio.
De tweede oorzaak voor mijn spreken ligt in
mijn wensch om mijnerzijds een woord van
aanmoediging te doen hooren en om aan te
sporen tot ongebroken volharding.
Dat de economische toestand ten onzent, of
schoon steeds nog beter dan in vele andere
landen, slecht te noemen te, dat weten wjj wel.
Het is volstrekt onnoodig daarover in den bree
ds uit te weiden. De ommekeer in het interna
tionale ruilverkeer van goederen, die bezig is
zich te* voltrekken, heeft voor alle landen nog
niets dan verarming opgeleverd en de pogingen,
om door nationale maatregelen de verloren
welvaart te herwinnen, hebben overal gefaald
en kunnen ook niet tot resultaat hebben, dat
datgene wat verloren ging, weer in vollen om-
vang terugkeert.
RKDE VAN DEN MINISTER-PRESIDENT,
DR. H. COLIJN VOOR DE MICROFOON
De godsdiensttwisten in Ierland; vele kattew-
Irtkeu bevinden zich la beklagenswaardigen
tweetand bedreigingen houden aan.
Daarvoor is voor allen noodig om de tanden
op elkaar te zetten en vastberaden te volhar
den in de taak die leder onser van Gods wege
te vervullen kreeg op de hem toegewezen plaats
En aan die ontembare volharding pare zich
dan het ootmoedig belijden uit ons volkslied:
Mjjn Schild ende betrouwen
WASHINGTON, 3 Aug. (Reuter) De Ame
rikaansche regeering heeft officieel haar leed-
wesen betuigd aan de Dultsche regeering m
verband met de incidenten, d^e zich eenige
dagen geleden hebben voorgedaan bU het ver
trek van de „Bremen" uit New York, waarbij
os. de Dultsche vlag werd afgerukt.
In de nota welke de ortder-mlnlater van Bul-
tenlandache Zaken. Philips, overhandigd heeft
aan den Dultschen zaakgelastigde, staat. dat
de Amerikaansche regeering het betreurt, dat
de Dultsche vlag niet het eerbewijs heeft gehad
waarop zij recht had.
Voorts wordt verklaard, dat het incident in
geen geval te wijten was aan de onachtzaam
heid der Amerikaansche autoriteiten
BU de vorming van een parlementair Kabl.
net ontwerpt de formateur een regeeringspro-
gram, legt dit over aan sommige Kamerfrac
ties in gedachtenwisseling Komt de formateur
met de fracties tot overeenstemming, dan
heeft hU een redelUke zekerheid, dat zUn
plannen den steun dier fracties zullen ontvan
gen. ZUn Kabinet is dan een Kabinet, dat men
parlementair pleegt te noemen.
Profetie over de resultaten laat Ik achter
wege, «rant dit probleem heeft vele sUden. Ik
denk aan de rendabiliteit dier op te richten
industrieën en aan den Invloed dien verminde
ring van Invoer hebben kan op onzen uitvoer
nu alle landen en dit In toenemende mate
aansturen op een sluitende handelsbalans,
d.ws. dat sU van ons niet meer willen koopen
dan wU van hen koopen. Ik denk ook aan
den Invloed op bestaande Industrieën en der-
selver afzetmogelUkheden. Dat alles moet on.
dersocht en overwogen worden en een onmld-
dellUk resultaat, zichtbaar In rookende fa-
brleksschoorsteenen te dus niet te verwach
ten Het denkbeeld zelf verdient echter met
groeten ernst un energie té worden behandeld.
De formateur van een extra-parlementair
Kabinet heeft dus nimmer vooraf zeker
heid dat zUn program instemming vindt bU
de Kamer. HU heeft slechts zijn eigen in
zicht tet glcte. een Inzicht dat natuurlUk
den Invloed ondergaat van de Indrukken
die hU ontvangt uit de besprekingen met
bepaalde personen. Zekerheid van steun
heeft hU. zooals Ik zooeven zeide, echter
nimmer, dus ook thans niet.
De apenbare werken, die men gaat uitvoe
ren moeten natuurlUk nut afwerpen. Maar als
men daaraan vasthoudt dan blUkt wel spoe-
WU. dat de keuze niet zoo ruim is als velen
wel meenen. Nederland la de laatste kwarteeuw
gul geweest met den aanleg van openbare
werken. Vele honderden mlllloenen zUn daar,
voor uitgegeven en zelfs Is in de verloopen
drie jaar nog rond 30 millioen per jaar aan
zulke werken besteed, ongeacht wat voor
werkverschaffing uitgegeven is. Daarbü komen
dan de 80 millioen voor het werkfonds, die
een jaar geleden toegestaan werden, en die
thans reeds nagenoeg geheel een bestemming
hebben. Zoodra deze 80 millioen geheel uit
geput zUn, zullen nieuwe gelden aangevraagd
worden, maar het aantal nuttige werken wordt
natuurlUk daardoor voortdurend kleiner en is
reeds thans niet zoo heel groot meer. Terwül
bovendien ook gelet moet worden op de vraag
of het geld er voor te krijgen Is.
Zóó moet men ook de taak van de regeering
aten.
De Regeering van Nederland kan de wereld
niet dwingen om andere wegen in te slaan dan
in de laatste jaren gevolgd werden. ZU kan
slechts trachten zich zoo goed mogelUk te ver
weren tegen de achadelüke gevolgen van maat
regelen door het buitenland genomen. Dat heeft
■e dan ook gedaan.
ZU heeft dat gedaan door een uitgebreid stel-
•*1 van contlngenteeringen In bet belang der
binnenlandsche NUverhetd. 'ZU heeft dit gedaan
door krachtlgen steun te verleenen aan onzen
akkerbouw door ook de veehouderU en den
tuinbouw, benevens allerlei andere bronnen van
’•ikswelvaart de helpende hand toe te steken.
Honderden mlllloenen guldens per Jaar moesten
en moeten daarvoor door het Nederlandsche
volk worden opgebracht boven de betastingen,
die het moet opbrengen.
In ds „Catholic Times" wordt betoogd, dal
vooraanstaande Noord-Iersche regeerlngsleden
door bun ophitsende redevoeringen tot het
ontstaan der onlusten hebben bUgedragen Zoo
zou sir Basil Brocke minister van landbouw
o». verklaard hebben, dat de Katholieken
erop uit zUn om Ulster geheel en al te ver
nietigen.
HU beveelt den menschen daarom aan geen
Katholieken in hun dienst te nemen, daar
dezen voor M procent de regeering vijandig
gezind zUn. HU aal verdere stappen In deze
richting doen.
re verhalen en ik noemde er maar
ondermUnan da autoriteit van <te
Regeering en roepen gevoelens op die schade
lijk zijn voor den goeden gang van zaken en
voor het vertrouwen in het la na
Zonder rust geen zelfbeheerschlng en zon
der selfbeheerechlng is vastberadenheid niet
mogelUk. Als men zich telkens laat opachrik-
ken door allerlei onwaardlge verzinsels of
door ongefundeerde geruchten dan ontbreekt de
hoofdvoorwaarde voor het weerstaan van de
slagen die ons treffen.
Onze tUd Is een ongemeen moellUke. En het
nu levend geslacht, dat grootendeels opge
groeid is In dagen van voorspoed en dat nu te
staan komt voor nUpende zorgen en soms nog
erger, kromt zich onder den tegenstand en ziet
vaak geen uitkomst.
Toch bedenke men. dat ons volk heel «rat
zwaarder tijden heeft gekend, rampen en te
genspoeden heeft doorstaan waartegenover die
van onzen tUd weer verbleeken.
De vraag is nu wat daarenboven kan wor
den gedaan teneinde de welvaart te vergroo-
ten. Aan adviezen daarvoor is geen gebrek.
Maar, zoo zal men vragen, kan de regeering
wel de plannen volbrengen die zU zich beeft
voorgesteldT Ook daarover «ril ik Iets zeggen,
omdst mU uit de Pers blUkt. dat er over de
positie van het Kabinet eenige verwarring
hcerscht.
Rustig wacht bet Kabinet die ontmoeting
met de Kamer af en het vertrouwt, dat
samenwerking mogelUk zal blUken. Anders
had het zUn taak niet aanvaard. Met name
mag worden aangenomen, dat de maatre
gelen tot herstel van ’s Lands financiën op
tUd tot stand zullen komen.
Ik zou nu aan het NeQerlandache volk
den raad willen geven gelUke rust te be-
A1 dsdelUk op monetair gebied. Is er nu nog
niet genoeg leergeld betaald met de telkens
weer voorkomende speculatieve vlucht van de
erne geldsoort In de andere? Wat ik dezer
dagen In een Interview met den vertegenwoor
diger van een Fransch orgaan gezegd heb her
haal ik thana nog eens: de Regeering sal onse
muntpariteit tot het uiterste verdedigen. Het
Nederlandsche volk heeft het lot van den gul
den zelf In de hand. Als men rustig bluft ge
beurt er niets, dat die pariteit verstoren kan.
Onse Romelnsche correspondent seint
d.d. 3 Augustus:
Velen hebben al hun haven en goed
loren. Verscheldenen zUn invaliden, of
pelooae oude lieden.
wen
ken in
energie is hü met dien arbeid be
gonnen en mijn peraoonljjke ateun
zoowel als die van het geheele Ka
binet is hem verzekerd.
Men zou de vraag in elk geval
zóó moeten formuleer en: bestaat er
gevaar, dat tusschen het nieuwe Ka
binet en de Kamer een gelijksoortig
conflict zsl ontstaan als ontstaan is
tijdens het bewind van het vorige
Kabinet
Op die vraag is met volkomen
zekerheid geen antwoord te geven,
omdat het Kabinet nieL parlemen
tair maar extra-parlementair is.
Rust is ook gewenscht waar het geldt aller
lei geruchten over personen, die van de waar
heid even ver verwijderd zUn ate de Noordpool
van de Zuidpool. Om slechts een enkel voor
beeld te noemen: Ik zelf zou, zoo wordt rond
verteld ISO hofsteden hebben gekocht en 8M
«oonhulsen, uit vrees voor devaluatie. Ik heo
nimmer ook maar één enkele hofstede beseten
en beslt er nog geen. De 400 hulzen
tut 3 worden teruggebracht en die bezit ik al
10 jaar.
Dergel
een pas
SJANGHAI. 3 Aug (Reuter). Zware wolk
breuken over het Noorden van Kwantoeng
hebben In het grootste deel dezer provincie
enorme overstroomingen veroorsaakl. De steden
Bjlng Kuan, Paklang en YIngeth staan tot tien
meter toe onder water. Tusschen Kanton
Tingteh is het treinverkeer gestagneerd.
Men zal dus moeten afwachten wat de ont
moeting tusschen Kamer en Kabinet zal op
leveren.
Twee factoren zUn op het resultaat van die
ontmoeting thans van Invloed De eerste is. dat
er bU de poging van den beer Aalberse is ge
bleken, dat de vorming van een Kabinet op
een gemeenschappelUk program niet mogelUk
is; tusschen de zes groote fracties niet wegens
gemis aan overeenstemmend inzicht, tusschen
de socialisten en Roomsch-Katholleken niet
omdat de laatstgenoemden die combinatie niet
wenschen.
De tweede factor wordt gevormd door het
program waarmee het extra-parlementalre Ka
binet straks op den derden Dinsdag van Sep
tember voor de Kamer verschUnt. Die belde
factoren moeten natuurlUk Invloed oefenen op
de houding die de Kamergroepen tegenover
het Kabinet zullen aannemen.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
TeWoon Administratis 4330, Radactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
por kwartaal voor Alkmaar f 2
Voor buiten Alkmaar 12.85
Dagblad uitgegeven door de
KV. Drukkerij De Spaamestad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Conflict Kamar an Kabinat
Dan is er de tweede gedachte:
meerdere industrialisatie.
Dat vraagstuk is door den nieu-
Minister van Economische Za-
onderzoek genomen. Vol
De minister-president, minister
vaal Koloniën en minister vaa De
fensie aJ-, dr. H. Coign, heeft Vrij
dagavond naar aanleiding van de
jongste politieke gebeurtenissen een
radio-rede gehouden, die over de
beide zenders is uitgezonden.
Hoewel dr. Colijn daarbü het
standpunt der regeering tegenover
de vraag naar Werkverruiming en
Industrialisatie heeft uiteengezet,
zeide hij op de vraag, of er opnieuw
een conflict zal komen tusschen het
nieuwe Kabinet en de Kamer, geen
antwoord te kunnen geven. Hü ver
trouwt echter, dat hg de komende
ontmoeting in September samen
werking mogelijk zal blijken.
In afwachting van deze ontmoe
ting raadt hü aan de kalmte te blij
ven bewaren, en niet door gebrek
aan vertrouwen de taak der regee
ring noodeloos te verzwaren.
Twee denkbeelden zijn er, die
ernstig onderzoek en zorgvuldige
overweging eischen. Het zjjn het
verlangen naar uitvoering van meer
Openbare Werken en naar verdere
industrialisatie van ons land.
In beginsel is hier eigenlijk geen
verschil van meening. Dat verschil
treedt eerst aan den dag als men
toekomt aan de vraag hoever
daarmee gaan moet.
LONDEN. 3 Aag. (Reuter). De Bteschsp
van Dswn en Connnr deelt aaa de pees
mede, da( de 1«4« Katholieke «Inchtalin-
<en. die bU de onlusten te Belfast uit hun
woningen »ljn verdreven, zich ia een M>-
sonder beklagenswaardigen toe» tand be
vinden.
Koningin Aetrid van België heeft op ae Wereldtentoonstelling te
Brussel een bezoek gebracht aan de stand van de landbouwschool
van Heyzel
ver-
hul-
Wederom anderen »Un
werkloos Onder hen bevinden zich zelfs oude
fTontstrUdera met hun gezinnen.
Vele Kstholleke meisjes, die vaak de eenige
kastwinscers voor groots gesinnen zijn, kunnen
wegens de permanente bedreigingen van hun
godsdienstige tegenstanders, niet naar hun
wwtep’sslsste terugteesssn.
Wolkbrauhan varoorzakan anorma
ovaratroomingan
Ook desen tUd zullen we met Gods hulp docr-
komen als het volk onderling zich niet verbijt
en vereet: als het leert verstaan, dat tweedracht
een volk verscheurt, dat alleen eendracht sterk
maakt. Niet de eendracht die alle verschil wil
uitwisschen, maar de eendracht die geboren
wordt uit den wil van allen, zonde* onder
scheid van kerkelUke gezindheid of politiek be-
lüden om het gemeenschappelUk Vaderland
gezamenlUk te stutten.
Dr. Colijn raadt aan da raat te
bewaren en de apanningen
niet te vergrooten
II UIIG
t
>4
