Politieke zet van Half Abessinië in concessie gegeven onverzwakt voort Abessinië zet mobilisatie fill k Rib. heden Het nieuws Eendracht der van kleine Entente Mgr. Aengenent stervende REGEERING DER V.S. BUITEN HET CONFLICT DE BAROMETER DE VASTENPERIODE BEGONNEN JOH. LAUWERS VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS IND en 'I -.1 Italië vijandig gestemd tegen Engeland De vlieger op mensche- lijke kracht Habsburgers een bedreiging DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN l PAYGIOP 3 ALKMAAR ENKELSTUKKEN ZIEKENFONDSLEVERANCIER MAANDAG 2 SEPTEMBER 1935 Een stamkapitaal van 50 millioen dollar ADVERTENTIEPRIJZEN: Per lossen regel 20c# ingez. med. 40 c p. regel; idem op pag. één 55c p.regel Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor de kleine annonces Omroepers f 2- Voor buiten Alkmaar 12.85 Dagblad uitgegeven door de NV. Drukkerij De Spaamestad Haarlem La NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD ACHT EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 278 'land 't»te 31 iwe l per» over de Hoe het contract ook moge luiden, Ita- de n ‘e 1 B I Opnieuw twee geslaagde vluchten geen van In de s r 4—0 1—1 De Italiaansche de concessies Een officieel Engelsch communiqué De verschillende ministers beves tigen hun solidariteit in bui tenland sche kwesties De Negus, die zich ontpopt heeft als een intelligent politiek schaakspeler ROME, 1 Sept. (Reüter)Italië b over gegaan tot intensiever exploitatie van xfjn kolenmijnen. De bedoeling hiervan Is, om de aankoopen van steenkool in het buiten land, voornamelijk in Engeland, waarvan Italië ingeval van oorlog afhankelijk sou sjjn, tot een minimum te beperken. Bij de Amerikaansche legermanoeuvres namen de oefeningen tegen luchtaanvallen een groote plaats in. Luisterapparaten en schijnwerpers in stelling 2— 3 3— 1 1—3 4— 3 4—3 6—3 0—2 3— 2 4— 0 10 bulsleiding ter lengte van van Geludia over Harrar leggen. De koeten van het aanleggen der olieleiding worden op 05 mlllloen dollar geschat. De voor bereidende werkzaamheden der geologen voor de boringen beginnen reeds over eenlge we ken. Intensiever exploitatie van Italiaansche mijnen Sparta en Excelsior komen In den eindstrijd van het toernooi om den Zilveren Bal. Zweden wint met 8258 punten den athletiek- landenwedstrtjd te Groningen. Nieuwe successen van onze zwemsters en zwem mers in het buitenland. O Nieuwe records van J. Zeegers en Cbr. Duyn bij de wedstrijden van „De Bataven” te Leiden. rale ge- Ve- 3—1 1—2 ROME, JI Aug. (Reuter) De te Addis Abeba plaats gehad hebbende onderteekening vaneen overeenkomst, waarbij aan een Engelsch-Ame- rikaansch consortium concessie wordt verleend voor de exploitatie der petroleumrljkdonunen van een groot deel van Abessinië, heeft in Ita lië een waren storm van evrontwaardiging ont ketend. lië, zoo zegt men, zal zijn programma met betrekking tot Abessinië in geen enkel op zicht wijzigen. Pijnenburg en Wals blinken uit bij de slui- tingswedstrijden op de Heemsteedsche wieler baan. M. V. V. wint voor de tweede maal het Zil- vervostournooi te Nijmegen. De kleine Entente spreekt zich beslist uit te gen herstel van de monarchie der Habsburgers in Oostenrijk. Stand op Maandag 8 uur v.m.: 756.8 Vorige stand: 757 n t. N. A. C. wint het tournooi om den A. R. O. L,- beker door Zeeburgia in de Anale met 21 te kloppen. Acht Joodsche kunsthandels met wereidrepu- tatie te München gesloten. H. M. de Koningin heeft Haar vertegenwoordi ging benoemd b(j de begrafenisplechtigheden te Brussel. nd ot ic het srland, tweede le. Ar- üriand. n zijn punt i geen in de ie zag n zag toe- «oekte mley, loom- >nder. jen oor en ur- In- iegra- ity en grond >tspur en M. rnr ros wist -1 te elang- gepro- rd. die strijd e zich fe eze re en je- *- Ms en Ier t, a. i. it n De Negus heeft heden nogmaals een beroep gedaan op zijn volk, om in geval van een lucht aanval kalm te blijven. Da. regeering tracht te vei hinderen, dat de bevSlkmg niettemin de hoofdstad verlaat. Wie toch vertrekt, stelt zich bloot aan gevangenis en verbeurdverklaring van al zijn eigendommen. De Duce zal nog 200.000 man mobiliseeren Naar wij vernemen is de toestand van Z. H. Exc. Mgr. Aengenent snel achteruit gaande. Volgens de meening der behan delende geneesheeren is bet einde spoedig te verwachten. In niet-otficieele kringen-verzekert men, dat de overeenkomst niet uitsluitend om commer cieel* redenen is aangegaan, doch dat BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220 ABONNEMENTSPRIJS: Per kwartaal voor Alkmaar Voor buiten Alkmaar Dit geldt natuurlijk niet voor de Europeanen, waarvan er heden per specialen trein meer dan 150 zijn vertrokken. De menigte aan het station was grooter, dan men sedert de kro ningsfeesten heeft meegemaakt. Meer dan 200 auto's parkeerden bij het station. Er waren drie extra eerste-klasse wagens aangehaakt. Een daarvan was bijna geheel gevuld met kin deren van vertrekkende Italianen, Dodekane- siërs, Armeniërs en Grieken. Abessinische kwestie staande gehouden. De Engelsche houding is volgens hen alleen door hooge Idealen bepaald. 4) Mussolini heeft In zijn te Bolzano afge legde verklaring er opnieuw uitdrukkelijk op gewezen, dat het fascistische Italië alle im perialistische belangen van Engeland zou eer biedigen. Mussolini heeft het oog gehad op de reeds bestaande Engelsche belangen. Hij heeft echter geen blanco-wissel onderteekend. De .Xavoro Fascists" plaatst het bericht uit Londen onder het opschrift„Het ware ge zicht van het Engelsche imperialisme onder het Volkenbondsmasker” „Een Engelsch con sortium maakt de Abessinische regeerlng een concessie voor de exploitatie der bodemschatten van Abessinië afhandig", doch geeft overigens zelf geen commentaar. De „Trlbuna" plaatst boven het bericht het opschrift „Het gaat om petroleum en niet om den Volkenbond.” De kolenmijnen van Arsa, die verleden jaar 250.000 ton opleverden, zullen dit jaar ruim 300.000 ton voortbrengen. De mijnen van Baguabis op Sardinië werken eveneens op volle capaciteit en men bestudeert de mogelijkheid, om de exploitatie nog te ver- hoogen. Ten slotte bezit Italië eenlge kolenmijnen die alleen in oorlogstijd geëxploiteerd worden en dus als reserve dienst doen. ZU zouden in ge val van nood terstond in bedrijf kunnen wor den gesteld. Morgen begint voor alle Koptische christenen in Abessinië de door keizer Haile Selassie af- gekondigde strenge vastenperiode, die tot den Nieuwjaarsdag, welke in Abessinië volgens den Gregorlaanschen kalender op 12 September valt, duurt.vTn alle kerken zal dagelijks voor het welzijn en de onafhankelijkheid des lands worden gebeden. Ondanks de vastenperiode wordt de mobili satie Ln versneld tempo voortgezet. Dinsdag zul len 200.000 man hun definitieve stellingen in het grensgebied betrekken. De troepen hebben de hoofdstad reeds in Noordelijke richting ver laten. Abessinië set in versneld tempo -ie mobili satie voort, v(jandlge stemmen in Italië tegen Engeland naar aanleiding van de olic-conces- sies. ADDIS ABEBA, 1 September. Het contract, hetwelk tusschen den heer Rickett en de Abessinische regeerlng .is gesloten, beteekent naar het oordeel van buitenlandsche experts den genadeslag voor de economische doelein den van Italië in het achterland van Ita_ llaansch Somaliland, schrijft de speciale cor respondent van de .Dally Telegraph.” Dit is het eenlge petroleumhoudende terrein nabij Erithrea. Bovendien is men van oordeel, dat het contract eveneens den genadeslag betee kent voor art. 2 van het Fransch-Italiaansch- Engelsch verdrag van 1906 krachtens hetwelk de economische hulpbronnen van Abessinië tusschen deze drie mogendheden worden Ver deeld. De wereld moet weten, aldus de Duce, dat wanneer zij op belachelijke en provoceerende wijze van sancties spreekt, wij geen afstand zullen doen van ook maar één soldaat, noch van één matroos, of van één vlieger, doch, dat wij onze legersterktè dan zoo veel mogelijk zul len opvoeren. Het advies van Engeland, olie-concessies ongedaa maken, maakt te Adc Abeba niet den min sten indruk Het bericht in zake de concessie in Abessinië heeft in geheel Italië groote sensatie verwekt. Overal heeft het de vijandige stemming tegen Groot-Brittannlë verscherpt. Lieden, die tot nog toe hun vriendschappelijke gevoelens voor En geland ongeschokt hebben bewaard, zijn thans diep in Engeland teleurgesteld en beschouwen de concessie als een nieuw obstakel op het doornige pad van de Engelsch-Italiaansche vriendschap. ADDIS ABEBA, 31 Aug. (Reuter) Het ge bied, waarvoor de door Abessinië verleende con cessie geldt, begint aan de grens van Eritrea, loopt dan langs den 40en lengtegraad naar het Zuiden tot de rivier Hawasj; vandaar gaat de grens naar den spoorweg Addis AbebaDzjl- boetl en dan in Zuidwestelijke richting tot het Rudolf-meer aan de grens van Kenya. Het stamkapitaal is vastgesteld op 50 mil lioen dollar. Bovendien is in het bedrag be paald, dat de regeerlng van Abessinië jaar lijks, tot de ontginningslnstallatles geheel ge reed sullen zijn, 5 millioen dollar ontvangt. De maatschappij zal van de olievelden een ongeveer 500 KM naar de zee laten ROME, 31 Augustus. (A.N. P.) Mussolini heeft tot de manschappen, die deel hebben ge nomen aan de groote manoeuvres van het Ita- Haanache leger, een toespraak gehouden, waar in htf aankondigde, dat in September nóg 200.000 man onder de wapenen zullen worden geroepep, ten einde het gemobiliseerde effectief tot een millioen man uit te breiden. De totstandkoming van de overeenkomst, al dus de „Trlbuna”, beteekent een slag voor de Italiaansche belangen en heeft juist bij den’bij zonderen toestand van het oogenbllk geheel het karakter van een vuistslag in den rug van Italië, zoowel van de zijde van den Negus, als van En geland. De gisteren tot stand gekomen overeenkomst' legt een wespennest van politieke en juridische kwesties bloot. Wellicht ware het juist, van een Gordlaanschen knoop te'spreken, die slechts door het zwaard doormidden gehakt kan worden. Met geïllustreerd Zondagsblad 10.60 hooger ADDIS ABEBA, 31 Aug. (A. N. P.In een vanochtend gepubli ceerd communiqué, deelt de regee- ring van Abessinië mede, een over eenkomst te hebben gesloten met een Amerikaansche maatschappij', waarbij deze maatschappij de ex ploitatie verkrijgt van de petroleum- bronnen in een uitgebreid gebied langs Italiaansch Somaliland en Eritrea. Dit gebied omvat bijna de helft van het Abessinische grond gebied. ADDIS ABEBA, 1 Sept. De raad der Briteche regeerlng, de concessie welke Abessinië aan de African De velopment and Exploration Company heeft verleend, niet te bestendigen, heeft naar United Press meldt in Abessinische regeeringskringen indruk gemaakt. „Het contract is eenmaal ondertee kend, zoodat het nauwelijks mogelijk is, het in te trekken**, verklaarde heden een hooggeplaatst Abessinisch ambte naar. BERLIJN. 1 Sept. (D. N. B.) De Dultsche vlieger Dünnbell ta er gisteren op het vliegveld Rebatock bij Frankfort a. d. Main opnieuw in geslaagd, met zijn uitsluitend door menschelUke kracht voortbewogen toestel twee vluchten te maken. Ditmaal vloog Dünnbell op een hoogte ongeveer 5 meter. BI) de eerste vlucht legde hij in 20 seconden een afstand van 204 meter af, bjj de tweede vlucht in 21 seconden een afstand van 231 meter. De snelheid van het toestel be droeg omstreeks 40 kilometer per uur. Ditmaal beschreef de piloot ook een bocht. In totaal heeft Dünnbell dus thans met zijn toestel reeds vier vluchten gemaakt. Slechts een der vluchten, op 30 Augustus, mislukte, doordat een klein defect aan het toestel ontstond. Italië betoont zich verontwaardigd over de ver rassing van den Negus van Abessinië; in een officieel communiqué draagt de Engelsche regeerlng haar gezant te Addis Abeba op, den Negus de concessies te ontraden. De Dultache bisschoppen doen in een herder lijk schrijven een feilen aanval op het „nieuw— heidendom” in Duitschland. BELGRADO, 30 Aug. (Reuter) Na afloop van de conferentie der Kleine Entente werd een communiqué gepubliceerd, waaruit blijkt dat de drie ministers van Buitenlandsche Zaken, na den algemeenen toestand geheel onder de oogen te hebben gezien, hun. gemeenschappenke zienswijze op de volgende wijze hebben ast- ^esteld Gezien het gevaar van het oogenbllk en de mogelijkheid van verschillende eventueele con flicten in de nabije toekomst, hebben de minis ters op plechtige wijze hun eenheid van ziens wijze en colkomen solidariteit met betrekking tot alle kwesties van buitenlandsche politiek op nieuw bevestigd. De wil en de verplichting gemeenschappelijk de belangen van de drie staten te verdedigen op het gebied van politieke, diplomatieke, econo mische en militaire kwesties, blijven onwrikbaar der dan ooit. De Kleine Entente staten zijn oprechte e on hangers van den vrede en blijven den Volken bond beschouwen als het eenigste instrument voor deze politiek. Zij blijven er ook in de toe komst getrouw asëLXA1 er mooge gebeuren. WASHINGTON, 31 Aug. (Reuter). Het mi nisterie van buitenlandsche zaken heeft thans van den Amerlkaanschen zaakgelastigde te Addis Abeba officieele bevestiging ontvangen van de tusschen de. regeerlng van Abessinië en de African Exploitation and Development Cor. poration gesloten overeenkomst. Ambtenaren van *t ministerie van buitenlandsche zaken ver klaren. dat deze deelname van een Amerikaan, sche maatschappij ln de zaken van Abessinië de Amerikaansche regeerlng niet voor onmld- deiljjke problemen stelde. Minister Huil ver klaarde aan de journalisten, dat er geen en kele mogelijkheid bestaat, dat de regeerlng der V. 8. als gevolg van de concessle-verlee- nlng bij het Itallaansch-Abessinisch conflict betrokken wordt. Particuliere transacties, zoo voegde hij hier nog aan toe, Interesseeren de regeering in nor male omstandigheden niet. LONDEN 31 Aug. (Reuter). De Engelsche regeerlng heeft een officieel communiqué gepubliceerd met betrekking tot de in de pers verschenen berichten aangaande het verleenen eener concessie voor de exploita tie van petroleum en mineralen ln Abessinië. ZU zegt daarin, dat de Engelsche regeering tot nu toe geen enkele bevestiging van dit bericht heeft ontvangen, doch dat zU het noodig heeft geacht den Britschen gezant te Addis Abeba er van ln kennis te stellen, dat dergelUke concessies ongetwijfeld op grond van artikel twee vak het drle-mo- gendheden verdrag van 1906 het onderwerp van besprekingen zouden moeten uitmaken tusschen de Engelsche, Franscbe en Itali aansche regeerlngen. De drie regeerlngen zUn er van overtuigd, dat de moeilijkheden van den huldigen toestand zeer kunnen worden verminderd, en dat de Europee- sche vrede kan worden gehandhaafd en ver sterkt, indien de onlangs gedane pogingen tot het afsluiten van een Oost- en een Donaupact met succes worden bekroond. Met betrekking tot het Oostpec t gaat Kleine Entente accoord met de jongse voor stellen der ministeries van Parijs en Londen en tal zU de onderhandellngen met de betrokken regeerlngen voortzetten. Wat betreft de zoogenaamde kwestie van ge- lUkgerechtigdheid der bewapening, welke met betrekking tot het Donaupact werd opgeworpen, handhaaft de Kleine Entente het standpunt, dat trouwens ook door Engeland, Frankrijk en Italië werd goedgekeurd, volgens hetwelk deze kwestie slechts kan worden geregeld onder voorwaarde ran een verhoogde veiligheid der drie staten, die slechts ln een concreten en afdoendenKorm kan bestaan. De Kleine Entente staat er op, met het oog op de ten aanzien der Habsburgers gepubli ceerde berichten, definitief haar onwrikbare houding met betrekking tot de vroegere Oos- tenrijksche Hongaarsche dynastie te preciseeren. De staten der Kleine Entente zijn van mee ning, dat achter de pogingen tot herstel van de Habsburgers een bedreiging schuil gaat, voor hun nationale traditie, hun territoriale on schendbaarheid en hun binnenlandse!) politiek regiem. Naar de gevoelens van de staten van de Kleine Entente zou ’t herstel der Habsburgers ln staat zijn voor altijd de kansen tot vriendschap en samenwerking tusschen de naties, welke vroe ger tot de Habsburgsche monarchie behoorden, onftiogelUk te maken. Daarom is de Kleine Entente tegenstandster van een dergelUk heAtel en zal zij zich er met al haar krachten tegen blijven verzetten. De Raad van de Kleine Entente stelde ver volgens een gemeenschapjbelijke houding voor de Volkenbondszlttlng te Genève vast en deel de nog mede, dat de drie ministers van Buiten landsche Zaken gedurende de komende weken en maanden ln nauw contact met elkander zul len blijven met het oog op den algemeens po- litieken toestand. eerste plaats politieke beweegredenen tot het sluiten ervan hebben geleid. Het voornaamste doel ervan is, volgens deze kringen, zoo moge- HJk een onoverkomelljken hinderpaal op Ita- llë's weg te plaatsen. Ook Londens referte aan het Brltsch- Fransch-Itallaansche verdrag van 1906 heeft geen indruk gemaakt. Men wijst er te Addis Abeba op, dat dit verdrag Abessinië niet raakt, aangezien de Abessinische regeerlng het niet onderteekend heeft. EEN MEESTERLIJKE'ZET VAN DEN NEGUS VAN ABESSINIE. HIJ HEEFT GEWELDIGE CONCESSIES VERLEEND AAN EEN EN- GELSCH-AMERIKAANSCHE MAATSCHAP PIJ, DIE HET LAND SPOEDIG IN EXPLOI TATIE ZAL BRENGEN EN HET WEKKEN UIT ZIJN MIDDELEECWSCHEN SLUIMER. LONDEN, 31 Aug. (A. N. P.) In offideele kringen te Londen wordt verklaard, dat de Brltsche regeerlng geen inlichtingen heeft ont. vangen aangaande de concessie, welke de re geering van Ethiopië heeft verleend aan een Engelsch-Amerikaansch consortium, dat te Addis Abeba vertegenwoordigd werd door den heer Rickett. Totdat officieele bevestiging zal zijn verkregen nopens de werkelijke feiten, is men niet geneigd te groot belang aan dit be richt te schenken. Er wordt op gewezen, dat noch officieel, noch officieus eenlge steun is verleend door de Brltsche regeerlng bij de tot standkoming der overeenkomst van de African Exploitation and Development Corp, met de regeering van Abessinië. De Britsche regeerlng heeft reeds bij verschillende gelegenheden uiteengezet geen economische belangen ln Abessinië te hebben, behalve in de buurt van het Tsana-meer. Bovendien wenscht de Britsche regeering geen enkelen stap te doen, welke de tot stand koming van eenlge overeenkomst tusschen Italië en Abessinië in den weg zou kunnen staan. De Britsche regeering was dan ook bereid een later tijdstip at te wachten om de belan gen in Egypte en den Soedan te behartigen en het verleenen van steun bij de tot stand koming van de concessie behoort dan ook tot het laatste, waartoe de Britsche regeerlng zich bereid zou kunnen verklaren. Het défilé langs de lijkbaar van Koningin Astrid is overweldigend. Rusland ontvangt in den vorm vsn een fer- meele verklaring een ernstige waarschuwing van Amerika. Onder deze omstandigheden is de Engelsche gezant te Addis Abeba dan ook gemachtigd, indien het be richt juist zou zijn, den Keizer van Abessinië er van in kennis te stel len, dat de Engelsche regeering, voor zoover het haar aangaat, den Keizer moet aanraden de conces sies in te trekken. De vanmorgen en vanmiddag verschenen meinsche bladen hadden de totstandkon van de overeenkomst feitelijk nog zonder el commentaar weergegeven. De avondbladen bevatten thans kol menlange berichten met dikke koppen, wa de berichten uit de Engelsche bladen wor overgenomen, en van eigen commentaar v< zien. Het „Giomale d1talla” publiceert het richt onder het opschrift: ..Een kolossale gelsche zaak voor de exploitatie der steenk en petroleumrljkdommen van Abessinië?” Het artikel is in afwachting van een vestiging” geschreven en neemt de bertc! met terughoudendheid op. „Alvorens wij een oordeel kunnen vellen, wachten wij af, of de berichten door de be voegde Engelsche autoriteiten worden bevestigd. De Italiaansche bladen, die ze verspreiden, be- hooren tot de Italië vijandig en Abessinië gun stig gezinde richting, en kunnen derhalve licht verdacht worden van een nieuwe ontstellende manoeuvre met niet nader te omschrijven oog merken." Het blad vestigt dan op vier punten de aan dacht: a 1) Volgens de mededeelingen van de .Daily Telegraph” zou de concessie, die de Engelsch- Amerlkaansche maatschappij heeft verworven, een tweeledige schending beteekenen van de verdragen, die Engeland in 1891, 1894 en 1906 met Italië heeft gesloten. Van een schending zou sprake zijn, eenerzljds omdat monopolistische maatregelen ln de ver dragen zijn uitgesloten, andererzUds omdat het gebied der concessie in buitengewone mate ook die zóne van Abessinië zou omvatten, die uit drukkelijk voor de Italiaansche belangen was gereserveerd. 2) In zijn in het Lagerhuis gehouden rede heeft de Engelsche minister van buitenlandsche zaken herhaaldelljk verzekerd, dat hfj zeer wel begrip had voor de exjjansie-behoeften van Italië. Engelsche bladen hadden erop gewezen, dat Italië zijn expansle-behoeften langs vreed- zamen weg zou kunnen bevredigen. De „Daily Telegraph” en zijn geestverwanten moeten nu maar eens verklaren, hoe deze ln Engeland er kende Italiaansche rechten en behoeften be vredigd kunnen worden, wanneer thans ook in Abessinië Engeland zelf de laatste economische mogelijkheden, die nog op de wereld overge bleven zijn, voor zichzelf buit wil maken. 3) De aan den Volkenbond trouwe Engelsche bladen, met de „Daily Telegraph” aan het hoofd, hadden steeds de politieke ongeïnteres seerdheid van de Engelsche regeering ln de De zwarte prins Monolulu, een bekende figuur in de Londensche City, heeft een demonstratie belegd ten gunste van Abessinië r 1 I

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1935 | | pagina 11