ONS BLAD
Politieke zet
van
Half Abessinië
in concessie
gegeven
Abessinië zet mobilisatie
onverzwakt voort
«O';'
den Negus
1
heden
Het nieuws
Eendracht der
van
kleine Entente
Mgr. Aengenent
stervende
Bi
REGEERING DER V.S.
BUITEN HET CONFLICT
DE VASTENPERIODE
BEGONNEN
DE BAROMETER
JOH. LAUWERS
Ba. --
MAANDAG 2 SEPTEMBER 1935
ACHT EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 278
^.5
per* over
i
de
7777
a
1
Een stamkapitaal van
*50 millioen dollar
Italië vijandig gestemd
tegen Engeland
De vlieger op mensche-
lijke kracht
Habsburgers een
bedreiging
Een officieel Engelsch
communiqué
De Italiaanse he
de concessies
De verschillende ministers beves
tigen hun solidariteit in bui
tenlandsche kwesties
Bij de Amerikaansche legermanoeuvres namen de oefeningen tegen luchtaanvallen een groote plaats in. Luisterapparaten
en schijnwerper» in stelling
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
W;
PAYCLOr 3
ALKMAAR
ENKELSTUKKEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
V-
De Duce zal nog 200.000
man mobiliseeren
Het advies van Engeland, om
olie-concessies ongedaan te
maken, maakt te Addis
Abeba niet den min
sten indruk
ój .lx*
ADVERTENTIEPRIJZEN
Per lossen regel 20c, ingez. med. 40 a
p. regel; idem op pag. één 55a p.regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor dé kleine annonces Omroepers
zie de rubriek Telefoonnummer 4330
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
Opnieuw twee geslaagde vluchten
Intensiever exploitatie van
Italiaansche mynen
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
f
kunnen
o=>
veel mogeljjk zui
de
Hoe het contract ook moge luiden, Ita-
V
geen
i
van
i
I
f
i
Stand Maandag 9 war vja: 756A
Vorige stand: 757
Sparta en Excelsior komen in den eindstrijd
van het tournooi om den Zilveren Bal.
ROME, 1 Sept. (Renter). Italië ia over
gegaan tot intensiever exploitatie van s(jn
kolenmijnen. De bedoeling hiervan Is, om
de aankoopen van steenkool in het buiten
land, voornamelijk in Engeland, waarvan
Italië Ingeval van oorlog afhankelijk son
ijjn, tot een minimum te beperken.
Gezien l)et gevaar van het oogenblik en de
mogelijkheid van verschillende eventueele con
flicten in de nabije toekomst, hebben de minis
ters op plechtige wijze hun eenheid van ziens
wijze en colkomen solidariteit met betrekking
tot alle kwesties van buitenlandsche politiek op
nieuw bevestigd.
De wil on de verplichting gemeenschappelijk
de belangen van de drie staten te verdedigen op
het gebied van politieke, diplomatieke, econo
mische en militaire kwesties, blijven onwrikbaar
der dan ooit.
De Kleine Entente staten zijn oprechte r on
hangers van den vrede en blijven den Volken
bond beschouwen als het eenigste instrument
voor deze politiek. ZU blijven er ook in de toe
komst getrouw aan, wat er ook mooge gebeuren.
Zweden wint met 8258 punten den athletiek-
tandenwedstrjjd te Groningen.
Nieuwe successen van ome zwemsters en zwem
mers in het buitenland.
O O
Pijnenburg en Wals blinken uit bjj de slni-
tingswedstrijden op de Heemsteedsche wieler
baan.
Acht Joodsche kunsthandels met wereldrepn-
tatie te München gesloten.
ROME, 31 Aug. (Reuter) De te Addis Abeba
plaats gehad hebbende onderteekenlng vaneen
overeenkomst, waarbij aan een Engelsch-Ame-
rikaansch consortium concessie wordt verleend
voor de exploitatie der petroleumrljkdommen
van een groot deel van Abessinië, heeft in Ita
lië een waren storm van evrontwaardiging ont
ketend.
De Negus, die zich ontpopt heeft als een
intelligent politiek schaakspeler
llë, zoo zegt men, zal zijn programma met
betrekking tot Abessinië in geen enkel op
zicht wijzigen.
De kleine Entente spreekt zich beslist uit te
gen herstel van de monarchie der Habsburgers
in Oostenrijk.
N. A. C. wint het tournooi om den A. R. O. L.-
beker door Zeeburgia in de finale met 21 te
kleppen.
De Duitsche bisschoppen doen in een herder
lijk schrijven een feilen aanval op het „nieuw-
heidendom" In Duitschland.
i A.
Nieuwe records van J. Zeegers en Cbr. Duyn
bü de wedstrijden vsn „De Bataven” te Leiden.
M. V. V. wint voor de tweede maal hei Zll-
vervoetournool te Nijmegen.
O
1
‘fc
760
-
Italië betoont zich verontwaardigd over-de ver
rassing van den Negus van Abessinië; in een
officieel communiqué draagt de Engelsebe
regeering haar gezant te Addis Abeba op, den
Negus de concessies te ontraden.
Naar wy vernemen is de toestand
van Z. H. Exc. Mgr. Aengenent
snel achteruit gaande.
Volgens de meening der behan
delende geneesheeren is het einde
spoedig te verwachten.
De wereld moet weten, aldus de Duce, dat
wanneer zij op belachelijke en provoceerende
wijze van sancties spreekt, wij geen afstand
zullen doen van ook maar één soldaat, noch
van één matroos, of van één vlieger, doch, dat
wij onze legersterkte dan zoo veel mogelijk zul
len opvoeren.
-
Abessinië zet in versneld tempo de mobili
satie voort, vijandlgc stemmen in Italië tegen
Engeland naar aanleiding van de ol»e-eaoca«
H. M. de Koningin heeft Haar vertegenwoordi
ging benoemd b(j de begrafenisplechtigheden te
Brussel
De kolenmijnen van Arsa, die verleden Jaar
250.000 ton opleverden, zullen dit jaar ruim
300.000 ton voortbrengen.
De mijnen van Baguabls op Sardinië werken
eveneens op volle capaciteit en men bestudeert
de mogelijkheid, om de exploitatie nog te ver-
hoogen.
Ten slotte bezit Italië eenlge kolenmijnen die
alleen in oorlogstijd geëxploiteerd worden en
dus als reserve dienst doen. Zij zouden in ge
val van nood terstond in bedrijf kunnen wor
den gesteld.
Dit geldt natuurlijk niet voor de Europeanen,
waarvan er heden per specialen trein meer
dan 150 zijn vertrokken. De menigte aan het
station was grooter, dan men sedert de kro
ningsfeesten heeft meegemaakt. Meer dan 200
auto's parkeerden bij het station. Er waren
drie extra eerste-klasse wagens aangehaakt.
Een daarvan was bijna geheel gevuld met kin
deren van vertrekkende Italianen, Dodekane-
siërs, Armeniërs en Grieken.
Abessinische kwestie staande gehouden. De
Engelsche houding is volgens hen alleen door
hooge Idealen bepaald.
4) Mussolini heeft in zijn te Bolzano afge
legde verklaring er opnieuw uitdrukkelijk op
gewezen, dat het fascistische Italië alle Im
perialistische belangen van Engeland zou eer
biedigen. Mussolini heeft het oog gehad op de
reeds bestaande Engelsche belangen. Hij heeft
echter geen blanco-wissel onderteekend.
De „Lavoro Pasclsta” plaatst het bericht uit
Londen onder het opschrift; „Het ware ge
zicht van het Engelsche imperialisme onder het
Volkenbondsmasker” „Een Engelsch con
sortium maakt de Abessinische regeering een
concessie voor de exploitatie der bodemschatten
van Abessinië afhandig”, doch geeft overigens
zelf geen commentaar.
De „Tribuna" plaatst boven het bericht het
opschrift „Het gaat om petroleum en niet om
den Volkenbond.”
De Negus heeft heden nogmaals een beroep
gedaan op zijn volk, om In geval van een lucht
aanval kalm te blijven. De regeering tracht te
vei hinderen, dat'de bevolking niettemin de
hoofdstad verlaat. Wie toch vertrekt, stelt zich
bloot aan gevangenis en verbeurdverklaring van
al zijn eigendommen.
Morgen begint voor alle Koptische christenen
In Abessinië de door keizer Haile Selassie af-
gekondlgde strenge vastenperiode, die tot den
Nieuwjaarsdag, welke in Abessinië volgens den
Gregorlaanschen kalender op 12 September
valt, duurt. In alle kerken zal dagelijks voor
het welzijn en de onafhankelijkheid des lands
worden gebeden.
Ondanks de vastenperiode wordt de mobili
satie in versneld tempo voortgezet. Dinsdag sul
len 200.000 man hun definitieve stellingen in
het grensgebied betrekken. De troepen hebben
de hoofdstad reeds in Noordelijke richting ver
laten.
De drie regeeringen zijn er van overtuigd, dat
de moeilijkheden van den huldigen toestand zeer
kunnen worden verminderd, en dat de Europee-
sche vrede kan worden gehandhaafd en ver
sterkt, indien de onlangs gedane pogingen tot
het afsluiten van een Oost- en een Donaupact
met succes worden bekroond.
Met betrekking tot het Oostpac t gaat
Kleine Entente accoord met de jongse voor
stellen der ministeries van Parijs en Londen en
zal zij de onderhandelingen met de betrokken
regeeringen voortzetten.
Wat betreft de zoogenaamde kwestie van ge
lijkgerechtigdheid der bewapening, welke met
betrekking tot het Donaupact werd opgeworpen,
handhaaft de Kleine Entente het standpunt, dat
trouwens ook door Engeland, Frankrijk en Italië
werd goedgekeurd, volgens hetwelk deze kwestie
slechts kan worden geregeld onder voorwaarde
van een verhoogde veiligheid der drie staten,
die slechts In een concreten en afdoenden vorm
kan bestaan.
De Kleine Entente staat er op, met het oog
op de ten aanzien der Habsburgers gepubli
ceerde berichten, definitief haar onwrikbare
houding met betrekking tot de vroegere Oos
ten r(Jksc he Hongaarsche dynastie te preclseeren.
De staten der Kleine Entente zijn van mee
ning, dat achter de pogingen tot herstel van
de Habsburgers een bedreiging schuil gaat, voor
hun nationale traditie, hun territoriale on
schendbaarheid en hun blnnenlandsch politiek
regiem.
Naar de gevoelens van de staten van de Kleine
Entente zou t herstel der Habsburgers in staat
zijn voor altijd de kansen tot vriendschap en
samenwerking tusschen de naties, welke vroe
ger tot de Habsburgsche monarchie behoorden,
onmogelijk te maken.
Daarom Is de Kleine Entente tegenstandster
van een dergelijk herstel en zal zij zich er met
al haar krachten tegen blijven verzetten.
De Raad van de Kleine Entente stelde ver
volgens een gemeenschappelijke houding voor
de Volkenbondszitting te Genève vast en deel
de nog mede, dat de drie ministers van Buiten
landsche Zaken gedurende de komende weken
en maanden in nauw contact met elkander zul
len blijven met het oog op den algemeene po
litieleen toestand.
Rostand ontvangt in den vorm v*n een for-
meele verklaring een ernstige waarschuwing
van Amerika.
BELGRADO, 30 Aug. (Reuter) Na afloop
van de conferentie der Kleine Entente werd
een communiqué gepubliceerd, waaruit blijkt dat
de drie ministers van Buitenlandsche Zaken, na
den algemeenen toestand geheel onder de oogen
te hebben gezien, hun gemeenschappe^Jke
zienswijze op de volgende wijze hebben -ast-
gesteld:
ADDIS ABEBA, 1 September. Het contract,
hetwelk tusschen den heer Rickett en de
Abessinische regeering is gesloten, beteekent
naar het oordeel van buitenlandsche experts
den genadeslag voor de economische doelein
den van Italië in het achterland van Ita-
liaansch Somaliland, schrijft de speciale cor
respondent van de .Dally Telegraph.” Dit is
het eenige petroleumhoudende terrein nabij
Erithrea. Bovendien is men van oordeel, dat
het contract eveneens den genadeslag betee
kent voor art. 2 van het Fransch-Itallaansch-
Engelsch verdrag van 1906 krachtens hetwelk
de economische hulpbronnen van Abessinië
tusschen deze drie mogendheden worden ver
deeld.'
ADDIS ABEBA. 31 Aug. (Reuter) Het ge
bied, waarvoor de door Abessinië verleende con
cessie geldt, begint aan de grens van Eritrea,
loopt dan langs den 40en lengtegraad naar het
Zuiden tot de rivier Ha was j; vandaar gaat de
grens naar den spoorweg Addis AbebaDzjl-
boeti en dan in Zuidwestelijke richting tot het
Rudolf-meer aan de grens van Kenya.
Het stamkapitaal is vastgesteld op 50 mil
lioen dollar. Bovendien is in het bedrag be
paald, dat de regeering van Abessinië jaar
lijks, tot de ontglnningsinstallatles geheel ge
reed zullen zijn, 5 millioen dollar ontvangt.
De maatschappij zal van de olievelden een
bulsleiding ter lengte van ongeveer 500 KM
van Geludia over Harrar naar de zee laten
leggen.
De kosten van het aanleggen der ollelelding
worden op 15 millioen dollar geschat. De voor
bereidende werkzaamheden der geologen voor
de boringen beginnen reeds over eenlge we
ken.
Het bericht in zake de concessie in Abessinië
heeft in geheel Italië groote sensatie verwekt.
Overal heeft het de vijandige stemming tegeo
Groot-Brittannlë verscherpt. Lieden, die tot nog
toe hun vriendschappelijke gevoelens voor En
geland ongeschokt hebben bewaard, zijn thans
diep in Engeland teleurgesteld en beschouwen
de concessie als een nieuw obstakel op het
doornige pad van da Engelsch-Italiaansche
vriendschap.
1
LONDEN 31 Aug. (Reuter). De Engelsche
regeering heeft een officieel communiqué
gepubliceerd met betrekking tot de in de
pers verschenen berichten aangaande het
verleenen eener concessie voor de exploita
tie van petroleum en mineralen in Abessinië.
ZU zegt daarin, dat de Engelsche regeering
tot nu toe geen enkele bevestiging van dit
bericht heeft ontvangen, doch dat zU het
noodig heeft geacht den Britschen gezant
te Addis Abeba er van in Kennis te stellen,
dat dergelUke concessies ongetwijfeld op
grond van artikel twee van het drie-mo-
aendheden verdrag van l#06 het onderwerp
Xn besprekingen zouden moeten uitmaken
tusschen de Engelsche, Pransche en Itali-
aansche regeeringea.
EEN MEESTERLIJKE ZET VAN DEN NEGUS
VAN ABESSINIE. HU HEEFT GEWELDIGE
CONCESSIES VERLEEND AAN EEN EN-
GELSCH-AMERIKAANSCHE MAATSCHAP
PIJ, DIE HET LAND SPOEDIG IN EXPLOI
TATIE ZAL BRENGEN EN HET WEKKEN
UIT ZIJN MIDDELEELWSCHEN SLUIMER.
Onder deze omstandigheden is
de Engelsche gezant te Addis Abeba
dan ook gemachtigd, indien het be
richt juist zou zjjn, den Keizer van
Abessinië er van in kennis te stel
len, dat de Engelsche regeering,
voor zoover het haar aangaat, den
Keizer moet aanraden de conces
sies in te trekken.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
TaWoon Administratis 4330, Radactia 4220
ABONNEMENTSPRIJS i
Par kwartaal voor Alkmaar f 2.—
Voor buitan Alkmaar f2.85
Dagblad uügagaven door da
N.V. DrukkerFj Da Spaamastad - Haarlem
Mat geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
In niet-officieele kringen verzekert men, dat
de overeenkomst niet uitsluitend om commer
cieels redenen is aangegaan, doch dat in de
Het défilé langs de lijkbaar van Koningin
Astrid Is overweldigend.
De totstandkoming van de overeenkomst, al
dus de „Tribuna”, beteekent een slag voor de
Itallaansche belangen en heeft juist bU den bij
zonderen toestand van het oogenblik geheel het
karakter van een vuistslag in den rug van Italië,
zoowel van de zUde van den Negus, als van En
geland.
De gisteren tot stand gekomen overeenkomst
legt een wespennest van politieke en Juridische
kwesties bloot. Wellicht ware het Juist, van een
Gordiaanschen knoop te sprekëh, die slechts
door het zwaard doormidden gehakt kan worden.
BERLIJN, 1 Sept. <D. N. B.) De Duitsche
vlieger Dünnbell is er gisteren op het vliegveld
Rebstock bij Frankfort a. d. Main opnieuw In
geslaagd, met zijn uitsluitend door menschelijke
kracht voortbewogen toestel twee vluchten te
maken.
Ditmaal vloog Dünnbell op een hoogte
ongeveer 5 meter. BU de eerste lucht legde hU
In 20 seconden een afstand van 204 meter af,
bU de tweede vlucht in 21 seconden een afstand
van 231 meter. De snelheid van het toestel be
droeg omstreeks 40 kilometer per uur. Ditmaal
beschreef de piloot ook een bocht.
In totaal heeft Dünnbell dus thans met zUn
toestel reeds vier vluchten gemaakt. Slechts een
der vluchten, op 30 Augustus, mislukte, doordat
een klein defect aan bet toestel ontstond.
WASHINGTON, 31 Aug. (Reuter). Het mi
nisterie van buitenlandsche zaken heeft thans
van den Amerikaanschen zaakgelastigde te
Addis Abeba officleele bevestiging ontvangen
van de tusschen de regeering van Abessinië en
de African Exploitation and Development Cor.
poration gesloten overeenkomst. Ambtenaren
van ’t ministerie van buitenlandsche zaken ver
klaren. dat deze deelname van een Amerikaan,
sche maatschappU in de zaken van Abessinië
de Amerikaansche regeering niet voor onmld-
dellUke problemen stelde. Minister Huil ver
klaarde aan de journalisten, dat er geen en
kele mogelUkheld bestaat, dat de regeering
der V. 8. als gevolg van de concessle-verlee-
nlng bU het Itallaansch-Abesslnisch conflict
betrokken wordt.
Particuliere transacties, zoo voegde. hU hier
nog aan toe, interesseeren de regeering in nor
male omstandigheden niet.
ADDIS ABEBA,-31 Aug. (A N.
P.) In een vanochtend gepubli
ceerd communiqué, deelt de regee
ring van Abessinië mede, een over
eenkomst te hebben gesloten met
een Amerikaansche maatschappij,
waarbij deze maatschappij de ex
ploitatie verkrijgt van de petroleum-
bronnen in een uitgebreid gebied
langs Italiaansch Somaliland en
Eritrea. Dit gebied omvat bijna de
helft van het Abessinische grond
gebied.
LONDEN, 31 Aug. (A. N. P.) In officleele
kringen te Londen wordt verklaard, dat de
Brltsche regeering geen inlichtingen heeft ont.
vangen aangaande de concessie, welke de re
geering van Ethiopië heeft verleend aan een
Engelsch-Amerikaansch consortium, dat te
Addis Abeba vertegenwoordigd werd door den
heer Rickett. Totdat officleele bevestiging zal
zijn verkregen nopens de werkelijke feiten, is
men niet geneigd te groot belang aan dit be
richt te schenken.
Er wordt op gewezen, dat noch officieel,
noch officieus eenlge steun is verleend door
de Britsche regeering bij de tot standkomlng
der overeenkomst van de African Exploitation
and Development Corp, met de regeering van
Abessinië. De Britsche regeering heeft reeds
bij verschillende gelegenheden uiteengezet geen
economische belangen In Abessinië te hebben,
behalve in de buurt van het Tsana-meer.
Bovendien wenscht de Britsche regeering
geen enkelen stap te doen, welke de tot stand-
komlng van eenlge overeenkomst tusschen
Italië en Abessinië in den weg zou kunnen
staan.
De Britsche regeering was dan ook bereid
een later tijdstip af te wachten om de belan
gen in Egypte en den Soedan te behartigen
en het verleenen van steun Mj de tot stand
komlng van de concessie behoort dan ook tot
het laatste, waartoe de Britsche regeering zich
bereid zou kunnen verklaren.
De zwarte prins Monolulu, een bekende figuur in de Londensche City, heeft een
demonstratie belegd ten gunste van Abessinië
De vanmorgen en vanmiddag verschenen Ro-
melnsche bladen hadden de totstandkoming
van de overeenkomst feitelijk nog zonder eigen
commentaar weergegeven.
De avondbladen bevatten thans kolom
menlange berichten met dikke koppen, waarin
de berichten uit de Engelsche bladen worden
overgenomen, en van eigen commentaar voor
zien.
Het „Glomale d'Italia” publiceert het be
richt onder bet opschrift: „Een kolossale En
gelsche zaak voor de exploitatie der steenkool-
eti petroleumrljkdommen van Abessinië?”
Het artikel is in afwachting van een „Be
vestiging” geschreven en neemt de berichten
met terughoudendheid op.
.Alvorens wij een oordeel kunnen vellen,
wachten wij M, of de berichten door de be
voegde Engelsche autoriteiten worden bevestigd.
De Italiaansche bladen, die ze verspreiden, be
boeren tot de Italië vijandig en Abessinië gun
stig gezinde richting, en kunnen derhalve licht
verdacht worden van een nieuwe ontstellende
manoeuvre met niet nader te omschrijven oog
merken."
Het blad vestigt dan op vier punten de aan
dacht:
1) Volgens de mededeelingen van de „Daily
Telegraph” zou de concessie, die de Engelsch-
Amerikaansche maatschappij heeft verworven,
een tweeledige schending beteekenen van de
verdragen, die Engeland in 1891, 1894 en 1906
met Italië heeft gesloten.
Van een schending zou sprake zijn, eenerzjjds
omdat monopolistische maatregelen In de ver
dragen zijn uitgesloten, andererzijds omdat het
gebied der concessie in buitengewone mate ook
die zóne van Abessinië zou omvatten, die ult-
drukkelijk voor de Italiaansche belangen was
gereserveerd,
2) In zijn in het Lagerhuis gehouden rede
heeft de Engelsche minister van buitenlandsche
zaken herhaaldelijk verzekerd, dat hij zeer wel
begrip had voor de expansle-behoeften van
Italië. Engelsche bladen hadden erop gewezen,
dat Italië zijn expansle-behoeften langs vreed-
zamen weg zou kunnen |>evredlgen. De „Daily
Telegraph” en zijn geestverwanten moeten nu
maar eens verklaren, hoe deze in Engeland er
kende Italiaansche rechten en behoeftep be
vredigd kunnen worden, wanneer thans ook in
Abessinië Engeland zélf de laatste economische
mogelijkheden, die nog op de wereld overge
bleven zijn, voor zichzelf bult wU maken.
3) De aan den Volkenbond trouwe Engelsche
bladen, met de „Daily Telegraph” aan het
hoofd, hadden steeds de politieke ongeïnteres
seerdheid van de Engelsche regeering in de
ADDIS ABEBA, 1 Sept. De raad
der Britache regeering, de concessie
welke Abessinië aan de African De
velopment and Exploration Company
heeft verleend, niet te bestendigen,
heeft naar United Press meldt in
Abessinische regeeringskringen
indruk gemaakt.
„Het contract is eenmaal ondertee
kend, zoodat het nauwelijks mogelijk
is, het in te trekken”, verklaarde heden
een hooggeplaatst Abessinisch ambte
naar.
ROME, 31 Augustus. (A. N. P.) Mussolini
heeft tot de manschappen, die deel hebben ge
nomen aan de groote manoeuvres van het Tta-
liaanacbe leger, een toespraak gebonden, waar
in h(j aankondigde, dat in September nóg
200.000 man onder de wapenen zullen worden
geroepen, ten einde het gemobiliseerde effectief
tot een millioen man uit te breiden.
eerste plaats politieke beweegredenen tot het
sluiten ervan hebben geleid. Het voornaamste
doel ervan is, volgens deze kringen, zoo moge-
lljk een onoverkotnelijken hinderpaal op Ita-
llë’s weg te plaatsen.
Ook Londens referte aan het Britsch-
Fransch-Italiaanschë verdrag van 1906 heeft
geen Indrukgetiüaakt. Men wijst er te Addis
Abeba op<öat dit verdrag Abessinië niet raakt,
aapgëzlen de Abessinische regeering het niet
ónderteekend heeft.
