ONS BLAD
Tekst van het voorstel der
Commissie
Vijf
van
Strijd met Litauen?
I
Il
i*
i
It
i; I
tl;
I
ff
Het nieuws van heden
Vliegtuig vermist
Aloisi niet
naar
Rome
Griekenland in het
gedrang
Volkenbond onaangenaam verrast
Gordon-Bennett-
wedstrijd
Italië’s financiën
Amerika’s houding
DE BAROMETER
SCHERPE UITLATINGEN
VAN LLOYD GEORGE
Hl
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
BUIKBANDEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
I I
X. 7
VRIJDAG 20 SEPTEMBER 193S
da
f 2.-
<n te
Noodlanding gemaakt?
Zuid-Afrika en
>E
neutraliteit
Een alarmeerend bericht
Dertig doodvonnissen
Orders te Gibraltar
van
Scherpe uitlatingen van
Lloyd George
Zuid-Afrika en zyn
neutraliteit
Duce heeft raadgevingen van
Genève niet noodig
Dijkdoorbraken in
Kiangsoe
Een der drie Dragon-Rapide-toe-
•tellen het laatst gezien op
100 myl ten wetten
van Rangoon
Doo ven der lichten in geval
zekere omstandig heden
Protest tegen aanwezigheid van
Italiaansche oorlogsschepen
in Grieksche wateren
DIT NUMMER BESTAAT UIT
12 BLADZIJDEN
Na den opstand in
Albanië
180.000 menschen door de ontzet
tende verwoestingen dakloos
4
Inwisseling van Fransche staats
fondsen tegen goud
De Nederlandtche ballon niet by
de vyf eerst geplaatste
h
Herkeuring van om gezondheids
redenen vrygestelde mili
tairen in Italië
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
Ten opzichte van de maatregelen
in de Middellandsche Zee
Per lossen regel 20c., ingez. med. 40 c.
p. regel; idem op pag. één 55a p.regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
*tta£
Herkeuring voor militairen
in Italië
GENEVE. 19 Sept. (ANP)
publicatie van het rapport der com
missie van vijf in de „Daily Tele
graph" die aan een indiscretie ge*
weten moet worden, heeft onaan
gename verrassing gewekt in Vol-
kenbondnkringen, aangezien men
daaruit moeilijkheden verwacht voor
het voortzetten der onderhande-
De publicatie van het rapport*door de Daily Telegraph
zou aan indiscretie te wijten zijn
r
ir-
«at
Brutale roofoverval te Grsningen.
De
van
van
een
SB?
▼an
i.
t
1.
De „Warszawa" (Polen), met 1560 kilom.
2.
De „Polonia"
(Duitschland),
met
2. Speciale
De „Belgica" (België), met 1440 kilometer
5.
De „Koszlusko" (Polen), met 1330 kilom
van
en
i.
„Warszawa II” (1500 KM).
2.
„Polonia II” (1.500 KM)»
3.
„Erich Deku” (1.450 KM.).
ge-
Lloyd George keurde de rede van Hoare te
Genève goed, doch kon zich niet geheel ver-
eenlgen met de politiek der regeerlng. die hij
vergeleek met het treffen van een regeling voor
schulden.
voortzetten
lingen.
In Abessinit trekken talryks families uit de grensgebieden naftr het
binnenlandom pch dfU£jtgg* plo^lijgge overvallen te beveiligen
Naar verluidt zou generaal Balbo, gouverneur van Lybie, van den Italiaanschen
ministerraad toestemming hebben gekregen in geval van oorlog zelfstandig op te
treden. Gevreesde Italiaanse he kameelt roepen in stelling
De Gordon-Bennett-wedstrfjd door Polen thana
driemaal in successie gewonnen.
Tegen den moordenaar van 8. Beugeltas voor
het Amsterdamsohe Hof opnieuw levenslang
geëischt.
«Mhte
l, doch
S heb-
ipt»
m.
even-
door
t.
c.
L
waar
woont.
superieur, die tévens gedelegeerde van den Vol
kenbond sal zijn, óf wel kjj moeten een com
missie vormen, die een eigen chef aanwijst.
De Volkenbondsgedelegeerde en de voornaam
ste adviseur of adviseurs moeten met mede
werking van den Keizer worden aangesteld door
den Volkenbond. De andere deskundigen zouden
worden aangesteld door den Negus op aanbe
veling van den Volkenbond, of op zijn minst met
zijn goedkeuring.
TOKIO. 19 Sept. (Reuter) De Abessinlache
consulaatssecretaris Blrroe is vandaag te Tokio
aangekomen, waar hU door ca. 2000 nationalis
ten met anti-Itallaansche demonstraties werd
ontvangen.
Blrroe verklaarde, dat hij een jaar lang bij
den Abesslnischen honoralren consul wilde ar
beiden in het belang van nauwere economische
betrekkingen tusschen de belde landen.
Herkeuringen in Italië van vroeger van mili
tairen dienst vrijgestelden.
erk te
**xs-
Oo-
M. 4.
en M.
in
n
deer
CAIRO, 19 Sept. (Reuter) De Egyptena-
ren zien in de concentratie van Italiaansche troe
pen in Lyblë geen bedreiging van Egypte, want
men acht dezen maatregel natuurlijk, met het
oog op mogelijke agitatie onder de inboorlingen
ingeval van ’n Itallaansch-Abessinischen oorlog.
Stand sp Vrijdag 9 uur vjw; 799J
Vurige standt 799,7
P-AjOJ
9C
ler
isnvTv
keren-
■ndache
tart’
Ver.
9«-
«P ds
t het
liache
den
ivoer
1 ten
over
154
rtact
ctteli
chip.
i 1H
Inhoud der voorstellen van de Comminsie-van-
V'ijf; In Volkenbondskringen is men onaange
naam verrast en wordt de publicatie der voor
stellen aan indiscretie verweten.
PARIJS, 29 Sept. (D. N. B.) De Italiaan
sche regeerlng heeft de Fransche doen we
ten, dat sjj het voornemen heeft de in haar
bezit zijnde Fransche staatsfondsen van de
hand te doen en se tegen goad in te wis
selen.
poli tie _af dee lingen
worden geplaatst in districten
meerderheid van Europeanen aanwezig is.
„Glomale d’Italla" maakt melding van de
„ongehoorde taal” van zekere Engelse he bladen,
zooals „News Chronicle”, die spreekt over pre
ventieve sancties tegenover Italië en de moge
lijkheid van een oorlog tusschen Qroot-Brtt-
tannië en Italië onder het oog ziet, waarbij
„News Chronicle” schrijft, dat Italië moeilijk
heden sou hebben bij de verdediging van zijn
kusten tegen de Engelsche vloot.
Naar uit Londen wordt vernomen heeft Italië
in de laatste dagen opnieuw vier schepen ge
kocht, n.l. de Engelsche schepen „Anchoria" en
de „City of Karthum” voor resp. 8 500 en
11 500 Voorts heeft de Messageries Maritimes
de „Astrolago” en de „Recherche” naar Italië
verkocht.
ROME, 19 Sept. (A.N.P.). Alle mannen
van de lichtingen 1911—1914. die om ge
zondheidsredenen van den militairen dienst
waren vrijgesteld, sullen worden herkeurd.
Deze herkeuring, welke Is vastgesteld op de
tweede helft van October, zal geleidelijk
worden uitgebreid tot vorige lichtingen, te
beginnen met die van 1901.
Naar verluidt, heeft de Bank van Frankrijk
zich bereid verklaard op deze fondsen, die in
totaal een waarde van ongeveer een milliard
franca hebben, een voorschot van ongeveer 400
milUoen francs te verleenen, en de overname
geleidelijk te doen geschieden.
LONDEN, 20 Sept (ANP.) Volgens een
Reuterbericht uit Gibraltar werd daar de vol-
ATHENE. 19 Sept. (D. N. B.) Volgens be
richten uit Korfoe heeft de kapitein van
het Engelsche toeristenschip ..Hamerit” na
debarkatle der passagiers opdracht gekre
gen. dezen direct naar de haven van in
scheping terug te brengen en daarop zoo
snel mogelijk naar Malta te vertrekken.
moeten
waar een
LONDEN. 19 Sept. (Reuter.) In een heden
middag gehouden rede verklaarde Lloyd
George, met betrekking tot het Itallaansch
Abessinisch conflict:
NOORD-HOLLANDSCB DAGBLAD
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaarneitad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
een groot land als Frankrijk hemel
aarde ziet bewegen om Groot-Brittannië
zijn kant te houden, kan men begrijpen, hoe
bijzonder dwaas het zou zjjn, onze oude vriend
schap met Groot-Brittannië te verwerpen.
Volgens dese berekeningen zou de „Toean”
met Nederlandsche bemanning dus niet hierbij
gektassificeerd zjjn.
WARSCHAU. 19 Sept. (Reuter). Voor zoover
de niet-officieele resultaten thans bekend zijn,
heeft Polen ook dit jaar de overwinning in den
Gordon-Bennett wedstrijd behaald. Hierdoor
komt de kostbare beker, welke driemaal achter
een door Polen gewonnen is, definitief in het
bezit van dit land.
De dne eerste plaatsen in het klassement
worden bezel door de volgende ballons:
„Wij zijn thans neg een of twee weken
verwijderd van een aanvals-ooriog, even
erg als de aanval van Duitschland op
België. De vertraging, die beeft plaatsge.
had. Is onbegrijpelijk en niet te verontschul
digen. Economische sanctie* zouden maan-
den geleden nut kunnen hebben gehad,
thana, nu Mussolini een milüoen man on
der de wapenen heeft, niet meer.
Het eenigste dat de mogendheden hebben
gedaan is Abesainië beletten munitie ie koo-
pen om zijn vrijheid te verdedigen.”
Bijstand voor
en Economische
gende offlcleele proclamatie aangepiakt:
„Hiermede wordt ter algemeene kennis ge
bracht, dat het in geval van zekere omstandig
heden noodzakelUk zal zijn in geheel Gibraltar
alle lichten te dooven. Dit zal mog»li)k geschie
den door het stopzetten van dj electrische cen
trale. Derhalve wordt de bevolking aangeraden
voorraden kaarsen op te doen. Daarbij wordt er
de aandacht op gevestigd, dat dergelljke licht
bronnen zorgvuldig gemaskeerd moeten worden
Overtredingen zullen worden gestraft.”
Het schema volgens hetwelk bijstand zou
•orden verleend, wordt met eenlge ultvoerig-
bekl behandeld.
Dit vormt de taak die door den Volkenbonda-
fkad uitgevoerd moet worden. De bultenland-
•che specialisten zullen In samenwerking met
Abesalnlë moeten optreden en hun werkzaam-
h«den in overeenstemming moeten brengen met
<Ue van de Abessinlache regeerlng. Tot dit doel
«r een centrale organisatie worden ingelegd
•*n het hoofd waarvan, óf wel ëën eerste ad-
’ta*ur dan wel een directle-commlaBto aal staan,
levonnd uit de voornaamste buiteniandsche
•Peclallsten, die aan het hoofd staan van de
’•techUlende diensten. De voornaamste advl-
*ur» moeten, óf wel ondergeschikt zijn aan een
WARSCHAU. 19 Sept. (Reuter). In den loop
van vannacht is ook bericht van landing bin
nengekomen van de belde laatste deelnemers
aan de Gordon Bennett RSbe, n.l. van den
Dultschen ballon „Erich Deku”, die gedaald is
ten Zuid-Oosten van Moskou, en van den Poel
schen ballon „Polonia 2” die nabij Stalingrad is
neergekomen.
Volgens berekeningen van ile Poolsche pers
behooren de volgende ballons tot de vijf eerst
geplaatste:
ACHT EN TWINTIGSTE JAARgANC No. 294
ADVERTENTIEPRIJZEN:
I
dbovui
Du nieuwe dijkdoorbraak b(j Hslaoeetoean.
zoomede een op een ten Noorden van de
stad gelegen plaats, hebben in het distrlet-
Feihslen ontaettende verwoestingen aan-
gerteht. 199.009 menschen »Un dakloos
Tien dagen voor den oogst z(jn de te velde
staande gewassen in hoofdiaak boenen
geboot verwoest.
1. Een protocol moet worden opgesteld,
waarin de aanvaarding door Abessinië van
bet plan wordt vastgelegd. Er moet een
gendarmerie gevormd worden met behulp
vsn buiteniandsche specialisten. Deze zou
zorg dragen voor Inachtneming van de
wetten, onderdrukking van de 'slavernij en
contróle over
door daartoe
laatste
RBbe, n.l. van
WASHINGTON. 20 Sept. (ANP.) Was
hington Times verneemt, dat de regeerlng der
Vereenlgde Staten overweegt zich in geval van
oorlog te onthouden van handel in het gebied
van de Middellandsche Zee.
Indien de Volkenbond de blokkade tegen
Italië zou afkondigen, dan zou Amerika geen
bezwaar maken tegen dezen maatregel, zelfz in
dien geen sprake zou zijn van oorlogsmate
riaal. Deze houding Ls in overeenstemming met
den wensch van de meerderheid der bevolking
van geheel Amerika, niet opnieuw tn een Euro-
peeschen oorlog gewikkeld te worden.
NANKING, 19 Sept, (ANP). Uit de pro.
vlnde Kiangsoe wordt gemeld, dat bU
Hslaosetoean, dat op 15 K.M. ten Oosten
van Pelhslen is gelegen, een nieuwe dijk,
doorbraak groote schade heeft aangericht.
De Hoanho heeft enorme gebieden onder
water gezet. Het water ls reeds tot de
stadsmuren van Pelhslen genaderd.
ATHENE, 19 Sept. (Reuter).
De Grieksche vloot is gisteren van
Saloniki naar Istanboel gestoomd.
Naar aanleiding van een drin
gend rapport van den minister van
Buiteniandsche Zaken. Maximos, uit
Genève, over de kritieke situatie,
die daar ontstaan is, houdt de re*
geering zich op het oogenhlik bezig
met de bestudeering der mogelijke
gevolgen der crisis voor Grieken
land.
De „Erich Deku”
1458 kilometer.
het dragen van wapenen
bevoegde personen.
KAAPSTAD, 19 Sept. (A.N.P.) Voor een
vergadering van de Vereenlgde Partij heeft ge
neraal Smuts een uiteenzetting gegeven van
de houding van Zuid-Afrika tegenover den te-
genwoordigen internationalen toestand en van
de positie van dit land ten opzichte van de
neutraliteit.
Generaal Smuts verklaarde, dat Zuid-Afrika
een klein land ls en als lid van den Volkenbond
achter het Volkenbondshandvest staat naar let
ter en naar geest. Wanneer de Volkenbond uit
eenvalt, keeren wjj, aldus generaal Smuts, terug
naar de wetten van de wildernis. Economische
sancties, volgens artikel 16 van het handvest,
zullen naar zijn meening niet tot oorlog leiden.
Wat de neutraliteit betreft, zetde de generaal,
dat, wanneer op het vasteland een oorlog sou
uitbreken, waarbij Groot-Brittannië betrokksn
was, volgens het Verdrag van Locamo, Zuid-
Afrika. Canada en Australië daarbuiten zouden
vallen, aangesien Groot-Brittannië dit bjj het
verdrag heeft vastgelegd. Voorts heeft het Vol
kenbondshandvest vastgelegd, wanneer een oor
log wettig is Het bepaalt dezelfde verplichtingen
voor Groot-Brittannië als voor de dominions.
Dit beteekent, dat Groot-Brittannië niet wet
tig aan een oorlog kan deelnemen, zonder dat
de dominions in hetzelfde schuitje moeten i .ec-
vaien. Dit is geen gevolg van constltutloneele
bepalingen van het Brltsche Rijk Het is een
plechtig verdrag. DaarbU komt niet de kwestie
op van dwang voor Zuid-Afrika deel te ne
men aan een Britse hen oorlog. Wanneer wij,
zoo zeide generaal Smuts, zouden moeten deel
nemen. zou dit volgens het Volkenbondshand
vest zijn.
Generaal Smuts beëindigde zjjn rede met
volgende woorden:
„Het is volkomen duidelijk, dat het oude
Imperialisme nog geenszins dood is en dat de
kleine naties in het geheel niet veilig en wel
zijn. Wanneer er ooit een argument noodig was
om Zuid-Afrika aan zjjn oude vriendschap te
houden, wordt dit geleverd door den tegen-
woordlgen toestand van de wereld. Wanneer men
en
aan
Verder wordt voorgesteld stappen te doen
om het aan vreemdelingen mogelijk te maken
deel te nemen aan de economische ontwikke.
Ung, land in eigendom te bezitten, evenals
mijnen en andere industrieele ondernemingen
en den bultenlandschen handel te voeren op
•en basis van gelijkheid.
Tevens wordt voorgemeld plannen op te
maken voor uitvoering van openbare werken
voor het verkeer en voor het reorganlseeren
van posterijen, telegraaf- en telefoondiensten.
Bet ontwerp brengt in herinnering, dat de
commissie belast was met de taak een oplos-
aing te zoeken voor het probleem en wijst op
de noodzakelijkheid de betrekkingen van
goede nabuurschap tusschen de leden van den
Volkenbond te handhaven.
Vervolgens worden de voorstellen van de
commissie samengevat onder de hoofden: In.
ternationale Bijstand voor Administratieve
Hervorming en Economische Ontwikkeling.
Voorgesteld wordt:
BELGRADO, 18 Sept. (Reuter) Naar de
„Prawda” uit Tirana verneemt, heeft de speci
ale rechtbank te Fieri 539 vonnissen geveld
tegen deelnemers aan den opstand in Albanië
van 14 Augustus j.l. Dertig personen zijn ter
dood veroordeeld, 39 zullen levenslang in een
strafkolonie moeten vertoeven, terwijl 121 per
sonen tien tot twintig jaar dwangarbeid krijgen.
Wat de financiën betreft, stelt de oom.
nóasèe voor, dat Abessinië een staatsbe-
jësotlng zal opmaken en dat er contróle
«al worden nitgeoefend over de nitgaven
een juist systeem sal worden ingevoerd
vssr de inning van betastingen en rechten.
Verder vonden plannen moeten worden
spgemaakt betreffende fiscale monopolies
de w|jse waarop dese beheerd moeten
worden.
De wijze waarop leeningen kunnen wor
den uitgeschreven om de middelen te ver
schaffen zoor de ontwikkeling en uit
voering van hervormingen, moet worden
keitvdeerd. Wa» de eischen van de open
bare diehsten betreft, wordt ojn. voorge.
■Md zoowel de gemengde als inbooriingen-
tsrechtahsven te reorgantseerRn, evenals
den openbaren gezondheidsdienst en het
De minister van oorlog, aldus deze correspon
dent. heeft een vertrouwelijk schrijven gezonden
aan alle groote wapenflrma's, waarin hij binnen
acht dagen Inlichtingen vraagt over het aantal
arbeiders, dat onontbeerlijk geacht wordt voor
een goed functlonneeren der bedrijven In geval
van oorlog.
Rijkskanseller Hitler, aldus voegt de corres
pondent hieraan toe. was voornemens het ver
breken der diplomatieke betrekkingen tusschen
Duitschland en Litauen in zijn rede van JL
Zondag te Neurenberg aan te kondigen Er ver
luidt echter, dat hij deze aankondiging uitgesteld
heeft op dringend verzoek van het departement
van buiteniandsche zaken.
In buiteniandsche diplomatieke kringen in
Berlijn helt men er echter toe over een breuk
tusschen de belde landen onvermijdelijk te ach
ten.
GENèVE. 19 Sept. (Reuter). Eden heeft
hedenmorgen een onderhoud van een uur
gehad met Laval. Alois!, die tegen den
middag nog geen opdracht had ontvangen,
om zich naar Muszolini te begeven, zal tot
nader order te Genève blijven.
Naar men gelooft, heeft de Duce hem
gezegd, de raadgevingen van Genève niet
noodig te hebben.
Dit bericht heeft een vrij pijnlijken In
druk gemaakt, want men meent hieruit te
kunnen opmaken, dat het niet de bedoeling
van MuasoUnl is, zjjn onwrikbare houding
te laten varen.
PARIJS. 19 Sept. (A. N. P.) De
Berlijnsche correspondent van het
financieele dagblad L'Information
meldt, dat de (buiteniandsche diplo-
in «le Duitsche hoofdstad
Inbraak bij
wenhagen.
Jhr. mr Ruys de Beerenbrouck over de teak
der Tweede Kamer.
O
Het toestel is het laatst gezien ten Noorden
van Bassein, ongeveer 109 mijl ten Westen van
Rangoon.
Men vreest, dat het een noodlanding heeft
moeten maken.
Reeds is men begonnen met naar het ver
miste vliegtuig te zoeken.
De bemanning van het toestel bestaat uit
den Engelschen gezagvoerder kapitein E. Ful
ford. den Nederlandschen tweeden piloot, ka
pitein T. Vonk, en den Engelschen werktuig
kundige 8. J. Cope.
3. Een verdere taak van de politie zou
gelegen zijn In het handhaven van veilig
heid in landbouwdistricten, waar een
meerderheid van Europeanen
(Polen), met 1500 KUom.
4. In de grensdistricten zou politie noo
dig z(jn ter voorkoming van den slaven
handel, van plundering en van smok
kelarij.
Deze politletroepen zouden onder het
gemeen landsbestuur ressorteeren.
Reuter seint ons uit Londen, d.d.
20 September:
Een der drie nieuwe De Havil-
land 89 Dragon Rapides, die op 11
dezer van Schiphol zijn gestart voor
een vlucht naar Nederlandsch
Nieuw-Guinea, om daar bü de kar-
teeringswerkzaamheden dienst te
doen, wordt vermist.
Nieuwe dijkdoorbraken in de provincie Kiang
soe maakten 180.900 menschen dakloos en ver
nielden den geheelen oogst.
den postkantoorhouder te Nieu-
LONDEN, 19 Sept. (ANP) Een
Fransche correspondent van de
„Daily Telegraph” heeft den tekst
in handen weten te krijgen van het
document, waaraan tenslotte door
de commissie van vijf goedkeuring is
gehecht en dat de voorstellen be
helst die gisteren aan Italië en Abes-
sinië bekend zijn gemaakt.
maten
ernstig verontrust zjjn door een
reeks betrouwbare onthullingen over
Duitsche voorbereidingen voor een
oorlog tegen Litauen.
De ministerraad heeft besloten, te Rome la
verband met de bewegingen van Italiaansche
oorlogsschepen stappen te ondernemen met
verzoek, een eind te maken aan de bezoeken
van Grieksche wateren door Italiaansche oor
logsschepen zonder vergunning der Grieksche
regeerlng.
Wat het bezoek van Engelsche oorlogsschepen
aan Korfoe. Argostollon en Navarino betreft,
wordt erop gewezen, dat dit reeds lang voor
het uitbreken van de crisis officieel was aan-
gekondigd.
’>*tTUttrnrrHEZ
