ONS BLAD
van
De oorlogsvoorbereidingen
Raad benoemt een Commissie
Dertien
iii
I
pl
Het nieuws van heden
Spanning in Memel
I
ENGELANDS POLITIEK
IN EUROPA
ONGEREGELDHEDEN TE
HARRAR
DE BAROMETER
OOK DE COMMISSIE VAN
VIJF BLUFT
Nu de regentijd
yoorbij is
De groote brand te
Londen
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
BREUKBANDEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
if
I
aa
•t
o o
Laval aan het woord
Niet te bluaec hen met water
i
Verzoek van Litausche
regeering
Schacht’s bezoek aan
Londen
aan
Schildpad van 6OOK.G.
gevangen
Krachtige Russische tegenspraak
I
Opnieuw geweldige echode in de
omgeving van Tokio
De Italianen niet aan
wezig
Spoedig rapport der
commissie?
Buitengewone levering van
stookolie voor Japan
Vermijding van het
Suez-kanaal
Chineesch Turkestan
communistisch 7
In Japan weder groote
overstroomingen
Litausche acteurs te Memel
gesteenigd
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Eden verzet zich tegen ongepast
uitstel en zegt dat Engeland
zijn houding onverzwakt
handhaaft
Militaire bedrijvigheid
in Lybië
Beschermingsmaatregelen in de
provincie Kenya
Nieuwe leeningen
Duitschland?
fes®
Vertegenwoordigers van Engeland,
Frankrijk en Italië bij de ver
kiezingen tegenwoordig?
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS VRIJDAG 27 SEPTEMBER 1936'
ADVERTENTIEPRUZBM
Per lossen regel 20c, ingez. med. 40c
p. regel; idem op pag. één 55c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annoncés Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Abessinische vliegers druk aan
het oefenen
Verklaring van Eden
Britsch antwoord op Fransche
informatie overhandigd
Ts Brünn worden Zondag auto rennen ge
houden. De MasartJk-prtjs voor den
winnaar
i
^WWWWI llllfl 7Z//////7
i
i
QI
wa*rgrnomen In de Westor-
wrakken
C’
«•ta.
'V
:nA
i
o
men.
Stond op Vrijdag It nr vjn.: 75R1
is een
toe te
i
i
Dit |g de taak. die wy op ons moeten
■emen met allen ernst en aandacht waar
toe in staat rijn, maar ook zonder on-
lepast uitstel.
Voordat de Raadszitting verdaagd werd, deel
de de voorzitter mede, dat de voorstellen met
algemeene stemmen aangenomen waren.
Zesduizend kisten rubber werden te Londen een prooi der vlammen bij een pakhuisbrand, welke de grootste geacht wordt,
die ooit in het district Wapping aan de Theems heeft gewoed. Bijna driehonderd brandweerlieden en veertig brandspuiten
waren noodig om het vuur te bedwingen
Sehoonanster van wijlen gen. Van Heatan voor
IS vermoord.
Spasming in het MemelgeUed.
Koednklük bezoek aan de hoofdstad
De Britsche scheepvaart-maatschappijen, welke
op Oost-Azië en Afrika varen, zullen vennoede-
iyk binnenkort een overeenkomst sluiten in bet
vervolg via de Kaap te varen, In plaats van
door het Suez-kanaal.
Volgens de „Daily Telegraph" is de reden
hiervan, de hooge kosten van de verzekerings
premies' in verband met het oorlogsgevaar.
NAPELS. 25 Sept. (Reuter). In de Golf van
Policastro hebben visschers een reuzen schildpad
uit de tropische zeeën gevangen.
Het dier woog 500 kilogram en was twee meter
lang. Het is misschien wel tweehonderd jaar
oud.
Men heeft het overgebracht naar het Zoölo
gisch Instituut te Napels.
De brandweer is tot de conclusie gekomen,
dat de brand met water niet te blusschen la
en derhalve zijn schulmblusch-apparaten e.d.
gerequlreerd.
By de blusschlng zyn enkele brandweerlieden
gewond door een ontploffing, welke in het
brandende pakhuis heeft plaats gehad, terwijl
de ruiten van vele huizen in de omgeving zijn
gesprongen
De schade wordt geschat op ruim een m>-
lioen pond sterling.
Britsche antwoord op de Fransche informatie
inzake Engelande politiek in Europa overhan
digd.
Ongeregeldheden te Harrar; oorlogsveerbe-
reidtngen op Malto, In Lybië en Kenya.
Voikenbondsraad benoemt een Commissie van
Dertien; ook de Commissie van VtJf blijft be
staan.
Naar van welingelichte zijde wordt vernomen
heeft de Japansche marine een aantal Japan-
sebe tankschepen gecharterd voor het vervoer
van drie mlllloen barrels stookolie uit Oalifomlë
naar de depots van de Japansche vloot.
Deze olie moet voor 1 Januari verscheept zijn
en heeft geen betrekking op de gewone levering
van Callfomlacbe stookolie aan de Japansche
Twee
Ee—
Tegen het gewezen hoofd van den dienst dor
steanverleening te Hillegom wegena malversa
ties vier maanden geëiaeht.
Jhr. de Geer over de JuH-criaia en bet mant-
vraagstuk.
Hiertegen sullen de Koninklijke Afrikaanse!»
Tirailleurs op moeten treden.
Men is van meenlng, dat hierbij vliegtuigen
van groot nut zullen zijn voor verkennen en door
hun groote beweeglijkheid.
ADDIS ABEBA, 26 Sept. (Renter.) Be ge
ruchten over oen algemeene mobilisatie in
Abessinië vinden hun oorsprong in een
sterke troepenbeweging in de grensgebieden.
Er is hier aprake van troepenbewegingen,
welks reeds vroeger zijn bevolen, doeh wel
ke tengevolge van den regentijd niet kon
den worden uitgevoerd.
Indien werkelijk gemobiliseerd wordt, dan
verwacht men in Abeasinische kringen, dat
1.075.066 man onder de wapenen zullen ko-
Donderdag is de Abessinische luchtmacht met
haar oefeningen begonnen. Het landingsterrein
voor kleine vliegtuigen is drooggekomen en ge
regeld worden thans oefenvluchten gemaakt.
De Zweedsche adviseur van den Negus, ge
neraal Virgin, zal Zaterdag Addis Abeba ver
laten om naar zijn land terug te keeren in
verband met zfjn gezondheid.
Zi) hebben tot t^ak aan de noordgrens te pa-
ouilleeren; in geval van een oorlog tusschen
alië en Abessinië wenscht de regeering van
enya, dat geen Incidenten plaats hebben tus-
hen nomadenstammen in Kenya en de vele
uchtellngen, die ongetwijfeld zullen zoeken
sar de verspreid liggende bronnen en welden.
De regeering van Kenya heeft de baar ten
enste staande krijgsmacht nieuw over het land
■rdeeld en de posten in het oosten versterkt,
De politie zal zooveel mogelijk trachten de
vluchtelingen te overreden naar hun land terug
te keeren en tegelijk moet zij rekening houden
met overvallen van georganiseerde roov er ben
den.
LONDEN. 26 Sept. (Reuter). De groote brand
te Londen kon 20 uur na het uitbreken nog
niet worden gebluscht.
In den loop van den ochtend zijn de drie bo
venste verdiepingen van het pakhuis, waarin
de brand is uitgebroken, ingestort.
Twee vrachtschepen, welke voor het pakhuis
lagen, an door de ultstroomende brandends
rubber vlam hadden gevat, zijn tot de water
lijn uitgebrand.
Uit Malta wordt gemeld, dat Zaterdag vele
unilleleden van de Britsche militairen aldaar,
sar Engeland zullen terugkeeren, aan boord
ui het troepentransportschlp „Neuralla.”
In alle regeerings-gebouwen, scholen, clubs
iz. van Malta zijn thans gas- en bomvrije
relingen in korten tUd men spreekt van
5 tot 16 dagen aal aitwerken.
In Fransch Tunis Is iets dergelijks niet te
zien. Lybië echter vormt een groot troepen
kamp. Bengasi schijnt het voornaamste steun
punt te zijn van een aanzienlijke luchtstrijd
macht. In Tobroek, waarvan de Italianen een
vloocsteunpunt gemaakt hebben bevinden zich
volgens zijn zeggen een kruiser, drie destroyers,
twee dulkbooten, drie vliegbooten en een groot
transportschip, dat blanke soldaten aan land
heeft gezet. UiterUJk is de bevolking volkomen
rustig. Er heerscht evenwel tengevolge van de
militaire activiteit een zeer gespannen stemming.
Vervolgens voerde nog de Russische Volks
commissaris van bultenlandsche zaken, Litwl-
now, het woord. Hij zeide, dat er geen twijfel
aan kon bestaan, welke maatregelen de Sow-
jet-ëegeering zou nemen, wanneer het oogen-
blik kwam, om den vrede in Afrika en andere
deelen van de wereld te waarborgen.
De Deensche gedelegeerde, dr. Muench, sloot
zich bij de vorige sprekers aan. zeggende, dat
hy ervan overtuigd was. dat de Volkenbonds
raad in staat zou zijn de beste middelen aan
te geven voor de handhaving van den vrede,
zoowel als van do principes van den Volken
bond.
Uit Nairobi wordt bericht, dat hier Woensdag-
iddag vijf- bombardementsvliegtuigen en vier
ansportvliegtuigen zijn geland, komend uit
De „Daily Mail” meldt uit Mersamatroe in
het Noorden van Egypte, dat een aldaar uit Tu
nis gearriveerde betrouwbare Europeesche zegs
man mededeelingen gedaan heeft over den toe
stand in de Noord-Afrlkaansche bezittingen van
Italië.
HU vertelde, dat in Lybië een levendige mili
taire bedrijvigheid geconstateerd kan worden.
GENEVE, 26 Sept (A.N.P.) De belang
rijkste gedelegeerden te Genève, In de eerste
plaats Lava! en Eden, zullen morgen uit
Genève vertrekken om in het begin van de
volgende week terug te keeren. Verwacht
wordt, dat de raadscommissie haar aanbe-
ADDIS ABEBA, 26 Sept. (Reuter). In de
provincie Harrar hebben een aantol onlusten
tegen vreemdelingen plaats gehad.
De autoriteiten waren niet bij machte de
vreemdelingen voldoende te beschermen,
niettegenstaande den goeden wil van den Ne
gus, die zeer goed weet hoe groot rijn ver
antwoordelijkheid is.
MOSKOU, 26 Sept. CA. N. P.) Het Tasa-
agentschap publiceert een bericht, waarin ge
zegd wordt, dat het agentschap volmacht heeft
gekregen te verklaren, dat volgens welinge
lichte Moskousche kringen het bericht van bet
officleele Japansche agentschap Sjlmboen Ran
go van 24 September jl., betreffende een te
verwachten uitroepen van *n Sow jet-Republiek
In de Chlneesche provincie Slngkiang en In
lijving van deze provincie by Bow Jet-Ruslana,
een provooeerende leugen te, die volkomen uit
de lucht gegrepen Is.
Bevoegde kringen zien tn het feit, dat deze
verzinsels verspreid worden door bet officieele
agentschap Sjlmboen Rengo een bewijs, dat de
meest extreme en avontuuriyke elementen van
het Japansche leger door de gebeurt en heen
KOWNO, 26 Sept. (AJIJ*.) De stad Memel
zal deze week geen voorstellingen In den
schouwburg zien. De acteurs en actrices van
den Litauschen Staatsschouwburg werden n.l.
b(j hun eerste optreden door een groep jonge
lieden met luid geschreeuw begroet, waarby
vooral geroepen werd „wacht maar tot Hitler
komt,” terwyi voorts een regen van steenen
op het tooneel geworpen werd. Verdere voor
stellingen van het gezelschap zyn In verband
hiermede uit gebleven. De directeur van den
schouwburg heeft daarop verlof gevraagd 70
tooneelspelers uit Beriyn te mogen doen op
treden. De Litausche autoriteiten hebben
daarop afwyzend beschikt. De burgemeester
van Memel, een Duitscher heeft In verband
hiermede den schouwburg deze week gesloten,
als motief opgevende, dat herstelwerkzaamhe
den verricht moeten worden.
Deze procedure heeft ook nog een voordeel,
wsarop onze voorzitter zeer terecht de aan-
èWï NOORD-HOLLANDSCB DAGBLAD--
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaarne^ad Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
De Engelsche Minister voor Volkenbonds-
sangelegenheden, Eden, die vervolgens het
woord voerde, sprak over zyn teleurstelling, dat
ondanks de oprechtheid van de in het werk
gestelde pogingen geen oplossing bereikt was.
Hy bracht in herinnering, dat hy op 4 Sept
de opvatting tot uitlag had gebracht, dat de
machinerie van den Volkenbond in werking
moet worden gesteld en hy stelde thans voor
artikel 15, paragraaf 4 te benutten als een mid
del aan het probleem op te lossen.
ROME. 26 Sept. (A.N.P.) In politieke
kringen wordt er ten aanzien van het heden
door den Volkenbondsraad genomen besluit de
Zooals bekend hebben de Prlnoeiyn en de
Sllverlfne welke uit Singapore vertrekken, en de
Java-New-York line reeds dergeiyke besluiten
genomen.
GENèVE, 26 Sept. Zooals wjj
reeds in een deel onzer vorige op
lage meldden, heeft de Volken
bondsraad hedenmorgen in een ge
heime zitting besloten een Commis
sie van Dertien in te stellen, bestaan
de uit alle raadsleden, behalve
Italië, welke een rapport zal opstel
len over den toestand in Oost-
Afrika. De Commissie van Vyf zal
blijven bestaan, opdat de verzoe
ningspogingen op grond van par. 3
van art. 15 van het handvest kun
nen worden voortgezet.
Na afloop van deze bijeenkomst
met gesloten deuren, werd de open
bare vergadering geopend, waarop
alle leden tegenwoordig waren, be
halve Italië.
De Fransche premier en minister van buiten-
landsche zaken, Laval, sloot zich by de woor
den van Eden aan. Hy zeide: „Frankrijk zal
zich houden aan de verplichtingen van het
Volkenbondshandvest. De Volkenbondsraad zal
thans volgens het handvest optreden en zjjn
aanbevelingen formuleeren. Ik ben het op dit
punt eens met den vertegenwoordiger van
Groot Brittannië. De raad zal deze taak ten
uitvoer leggen naar de letter en naar den geest
van het handvest en zal. daar ben ik zeker van,
na de omstandigheden van het geschil bestu
deerd te hebben, de maatregelen aangeven, die
hij bet biliykst zal oordeelen.”
TOKIO. 26 Sept. (A. N. P.) De overstroo
mingen van de Tone en haar zijrivieren zyn
zoo ernstig als in de laatste 25 Jaar niet is
vóórgekomen. De treinverbindingen In Ooet-
Japan zyn verbroken. In de districten Ooemma.
Yamamasjl en Baltonla zyn de rivieren door
enorme regens, gepaard gaande met een tai
foen, buiten haar oevers getreden.
In Ooemma zyn 47 menschen om bet leven
gekomen; dertig personen worden vermist, ter-
wyi 160 bruggen zyn weggespoeld en 70 bui
zen verwoest. Meer dan 1000 huizen staan
hier onder water.
Tien soldaten, die by bet reddingswerk be
hulpzaam waren, werden door bet water mee
gesleurd; drie hunner konden worden gered,
de andere kwamen om het leven Troepen itjn
ontboden <xn deel te nemen aan het reddlngs-
Dit is een verplichting, <fle wy als leden van
den Volkenbond niet over het hoofd mogen
alen. Ik wil eindigen met een enkel woord over
verdere perspectieven van het geschil. De poli
tiek der Engelsche regeering in dit opzicht is
kortelings en gezaghebbend uiteengezet. Ik be
hoef derhalve alleen toe te voegen, dat de En
gelsche regeering op energieke wijze vastbeslo
ten is aan die politiek vast te houden.
1
EYDTKUHNEN (Oost-Pruisen), 26 Sept.
Volgens uit Litauen ontvangen berichten ne
men, aldus meldt DKJ, de boerenonlusten al
daar steeds scherper vormen aan. Opnieuw
hebben zich in het Zuiden en in de omgeving
van Kowno botsingen voorgedaan.
Het Litausche agentschap Elta spreekt bo
venstaande berichten echter tegen. Het gaat
zoo wordt verzekerd slechts oen plaatseiyke
relletjes.
Nadat de voorzitter van de Commissie van
V(jf, De Madariaga, het rapport der Commis
sie had voorgelezen, verklaarde Hawariate, dat
zijn regeering met de meeste aandacht leder
foorstel van den Volken bemisraad zou over
wegen. De "voorzitter van den Voikenbonds
raad, Oulnazu, stelde daarop voor de Commis
sie van VUf in het leven te houden opdat zy
voorstellen zou kunnen doen op ieder oogen-
blik waarop haar dit zou worden verzocht.
Verder drong Gulnazu er op aan, dat alle po
gingen om alsnog een verzoening tot stand te
brengen, zouden worden voortgezet. De stel
lingen van de beide partijen zijn thans bekend.
.Daarom stel ik voor, dat de Raad onmld-
deliyk stappen doet om zyn rapport op te
stellen volgens art. 15, paragraaf 4 van het
handvest. De Volkenbondsraad moet ais com
missie, uiteraard zonder de Italiaansche en
Abessinlsche gedelegeerden, met die taak be
last worden.” Tevens stelde Gulnazu voor de
zitting van den Volkenbondsraad niet te slui
ten. maar den Raad bijeen te houden, totdat
het rapport zal zijn opgesteld.
nadruk op gelegd, dat dit besluit zonder mede
werking van Italië is tot stand gekomen.
De „Giomale d’Italla” verklaart, dat Italië
volledige vrijheid van handelen behoudt. Het Is
niet mogelijk in bet kader van den Volkenbond
de oplossing te vinden voor een geschil, dat
naar zyn aard de grenzen van den Volkenbond
overschrydt, aldus het blad. Dat Italië zich
verre houdt van de vergadering is ‘n logisch ge
volg van het duideiyke standpunt dat de Itali
aansche regeering op 4 September te Genève
met haar memorandum en haar verklaringen
heeft uiteengezet. Wat na den 4den September
is gesproken en geschied, gaat Italië niet aan.
Italië erkent niet de stelling, dat de Volken
bond zoonoodlg in het AbesslnlschItaliaan
sche conflict de in acht neming van zyn be
sluit moet afdwingen. Ook Japan heeft inder
tijd die stelling niet erkend, zonder dat de Vol
kenbond daarna iets heeft ondernomen of dat
een vyandelyke handeling van een der mogend
heden heeft plaats gehad.
Voor Italië Is het in het geheel nog niet be
wezen. dat de door den Volkenbond ingeslagen
weg de eenlge is. waarin het statuut vóórziet.
Tot dusverre, aldus vervolgt het blad, heeft
men er te Genève slechts naar gestreefd. Italië
by voorbaat in de positie van den zoogenaam-
den aanvaller te dringen, opdat een collectieve
actie in den vorm van sancties tegen Italië ge
rechtvaardigd kan worden. Italië moet zoo wor
den afgehouden van Abessinië. dat gereserveerd
moet blijven voor de belangen van anderen.
KOWNO, 26 Sept- (Kenter). De UteMche
regeering bsrft aaa Sa hlar geaocragiteenle
vertegenwoordigen van Engeland, Frank-
rijk en Italië verzocht. Zondag naar Me
mel te gaan, om daar toezicht wit te oefe
nen op da verkiezingen, voor bet geval
ateh ongeregeldheden mochten voordoen.
I
TOKIO, 26 Sept. (Reuter) Extra ediUea van
de dagbladen maken melding van geweldige
schade, welke wederom door overstroomingen
In de omgeving van de Japansche hoofdstad Is
aangericht. Het verkeer op de voornaamste ly-
nen tusschen Tokio en Niigata en Sendai moest
stopgezet worden, aoodat duizenden reizigers
opgehouden worden. Het spoorwegknooppunt
Takasaki, dat 60.000 inwoners telt en ten
Noord-westen van Tokio is gelegen, staat vol
komen onder water.
F -
LONDEN, 26 Sept. (Reuter). Het BrH-
sehe antwoord op de vraag der Fransche
regeering, welke houding Engeland zal aan
nemen in geval van een niet geprovooeer-
den aanval In Enrepa, te hedenmiddag tn
het ministerie vnn buitealnadeeho zaken
aan den Fraanchen sin he—deur overhan
digd.
De tekst van dit antwoord, —vuttende
ongeveer 600 6 700 woorden, zal In het be
gin van de volgende week worden gepubli
ceerd.
Er verluidde, dat de Italianen geweigerd
hadden de zitting by te wonen op grond van
hun bekende stelling, dat zy niet met
Abessinië op gelijken voet behandeld kun
nen worden. De Abessinische gedelegeerde.
Tecle Hawariate was vergezeld van den ju-
ridischen adviseur voor Abessinië, Prof. Jèze.
dacht gevestigd heeft. Zoolang de Volkenbonds
raad bezig is met het opstellen van zyn rap
port en zyn aanbevelingen, kan de verzoenings
commissie haar taak voortoetten en het is dul-
deiyk, dat geen gelegenheid voor een verzoe
ning binnen het kader van de bepalingen van
bet handvest moet worden voorbygegaan. Ter
wijl de werkzaamheden van het opstellen van
het rapport voortgaan, zullen de regeeringen
de gelegenheid hebben te overwegen of en zoo
ja hoe. nog iets verder gegaan kan worden
voor het beschermen en handhaven van den
vrede.
LONDEN, 26 Sept. (Reuter). In verband met
het aangekondlgde bezoek van Schacht aan
Londen gaan weer geruchten over nieuwe lee
ningen aan Duitschland. Na het mislukken van
de vorige officieuze besprekingen acht men
het in de City waarechyniyk. dat alle even»
tueele besprekingen gedoemd zijn te misluk
ken.
Het schynt, dat het ministerie van Finan
ciën thans minder dan ooit geneigd
bultenlandsche leening in Engeland
staan.
Dit wordt bevestigd door de weigering van de
regeering om een leening van de Stad Kaap
stad groot 500.000 pond sterling in Londen uit
te geven, in verband met den internationalen
toestand.
I
ae
o
