Veertig jaar cinematografie
Vervanging van de Warenwet
Een groot werk voor ons land
behouden
door samenwerking
VERKREGEN
WERKLOOSHEID STIJGT
GROOTE HERDENKING TE
AMSTERDAM
DE MEENING VAN DE
TWEEDE KAMER
1
WOENSDAG 16 OCTOBER 1935
Baconcontract wordt
opgezegd
Goudvoorraad Ned.
Bank
EERSTE KAMER
Muziekbibliotheek
Hoogere tarieven voor de K.L.M.
Scheurleer
Hulde aan Lumière
De bouw
Opruiing tegen wettig
gezag
me-
Verschuiving van lasten
HE
R.K. HANDELSREIZIGERSVER.
Ten atad huize
Overleg gewenacht
Consumptiemelk
9
Het postvervoer naar
Britsch-Indië
De Regeering en het
AJ.C.-kamp
Heel Nederland heeft er
belang bij
Senator De Savornin Lohman
atelt vragen
Mr. A. de Blocq tot griffier
benoemd
moeiten geapaard, veet off er a
gebracht, om de tweede Staten
dam hier te doen bouwen
In de tweede helft van September
weer 2192 meer
Bij een wervelstorm over Cuba werden dertig personen gedood en velen gewond. Een
verwoeste suikerfabriek in de hoofdstad
De „Amaterdam"?
Van een deugdelijke contróle zal
geen aprake meer kunnen zyn
Het offer der arbeiders
het einde van de vorige week werden
besturen van den Alg. Ned. Metaalbewerkers-
"bd. den Ned. R.K. Metaalbewerkersbond en
„«n Chr. Metaalbewerkersbond In Nederland
TOor de vraag gesteld, eerst door den minister
Arbeid, prof. Gelisaen en daarna door de
directie van de vijf groote ondernemingen, de
"’Werdamsche Droogdok Maatschappij, Wilton-
‘Wnoord. P. Smits Jr. te Rotterdam, Wterk-
•P°°r te Amsterdam en de Maatschappij „De
«helde” te Vltesingen of er van deze zijde
•edewerklng verleend kon worden om den bouw
den tweeden „Statendam” In ons land te
houden
Prachtig ataal van
aamenwerking
Een maand voorwaard dyke hech
tenia en boete opgelegd
Weder een lichte atyging
Mr. Tepe over de culturede be-
teekenia van de film en de
verwachtingen voor i
de toekomat z
Film en cultuur
o
H.
aal. 1*1 X
rkwartte
n *e«
Omstreeks
i
Verschenen te het voorloopig verslag van de
Tweede Kamer Inzake het wetsontwerp verla
ging van de openbare uitgaven door vervanging
van de Warenwet door een andere wet betref
fende hoedanigheid en aanduiding van waren.
Zonder deze zou het voor de regeering
niet mogelük zijn geweest het verschil tus
schen de aanvankelijke offerte der samen-
Blijkens den Jongsten weekstaat is de goud.
voorraad van de Nederlandsche Bank in de af.
geloopen periode met 6 mlllioen gulden gestegen.
werkende werven en bultenlandsche aan
biedingen te overbruggen.
Om dit doel te bereiken, om deze werk
gelegenheid te .scheppen, hebben we met
elkaar de tanden op elkaar geklemd en we
zijn geslaagd, besloot de minister.
sten en goede
„rommel", voor
Ook de regeering en de reederi) hadden thans
alles gedaan wat mogelijk was en er bleef nog
ee^ bedrag van 750.000 te overbruggen. De
werkgevers moesten Maandagmorgen beslissen
en hebben zich verplicht een deel van dit be
drag voor hun rekening te nemen^'mits de vak-
besturen bereid waren hun medewerking te ver
leenen om een bedrag groot ƒ300 000 bijeen te
doen brengen door korting;op de loonen.
Verscheidene leden vroegen bovendien, of het
wel goed gezien te, de controle op de waren
te verminderen, nu cursussen worden geopend
om vrouwen te leeren, hoe zij haar gezinnen
voor weinig geld zoo goed mogelijk kunnen
voeden.
durende de veertig jaar. dat de film nu heeft
bestaan, zijn standaard van appreciatie gestadig
aan heeft ontwikkeld.
e Hllver-
derkwsr-
taplde l
Op onze vraag wanneer met den bouw van
den tweeden „Statendam" begonnen zal wor
den. tel de heer Wlerdsma, dat dat nog wel
eenlge maanden zal duren. Er zullen eerst nog
eerechlllende besprekingen moeten worden ge
roerd. Men heeft ook nog geen beslissing aan-
lenomen of het casco van den „Prinsendam"
volgens het Mayer-systeem zal worden gebouwd.
Op 1 April 1938 zal het schip definitief in de
vaart worden gebracht. De geheele bouw zal
ongeveer 3 jaar in beslag nemen. Het schip zal
op de helling van de Rotterdamsche Droogdok
Mij. worden gebouwd.
taxi oK
cja naar
van dl
Dn tww
loapitasl
bedse-
terenda
ekomoa
MJk*
uztega
beer
urNerf
het
een
In dl
een
Het ge-
edetrtjd.
dag te
ehaald:
U. P. 8.
Burger*
>Utie TIL
Daartoe waren verschillende wegen mogelijk.
nJ. loonsverlaging of wel, verlaging alleen voor
hen. die aan het schip zouden werken als het
toepassen van een omslag of inhouding tot
het benoodlgde bedrag bijeen te.
Maandag hebben de samenwerkende be
sturen. na alles wat met deze aangelegen
heid in verband staat nog eens overwogen
te hebben, besloten hun medewerking toe te
zeggen en voor de leden te verdedigen, dat
dit bedrag van drie ton bjjeen gebracht
moet worden door inhouding op de loonen
van allen die werkzaam zijn in genoemde
vijf ondernemingen, ongeacht of zij al dan
niet aan dit schip werken.
Dit zal moeten geschieden door inhouding
van ï!4 pCt van het loon, dat iedere week
wordt ontvangen en dit zal moeten duren
tot genoemd bedrag bijeen te.
Voor zoover het ophouden der Rijksbtjdrage
en het vervallen der verplichting voor de ge
meenten tot instandhouding van of aansluiting
bij een keuringsdienst ten gevolge zal hebben,
dat dergelijke diensten worden opgeheven, zal,
naar de overtuiging tan vele leden, in uit
gestrekte gebieden van een deugdelijke waren-
contróle geen sprake meer kunnen zijn.
Het te daarom de taak van de overheid
om met meer recht, dan waarmede zij
maatregelen treft tegen vervalschlng van le
vensmiddelen. te waken tegen vervalschlng
en bederf van dit geestelijk voedsel en om
stlmuleerend of handelend op te treden,
naarmate van het te kort schieten van het
particulier Initiatief.
Waarom heeft de regeering niet, alvorens dit
wetsontwerp In te dienen, overlegd met de ver
schillende keuringsdiensten om na te gaan,
welke bezuinigingen op de keuringsdiensten nog
mogelijk zouden zijn en met de georganiseerde
groepen belanghebbenden, om na te gaan, of
daarvan bijdragen zouden zijn te krijgen? Deze
leden, die dit vroegen, bij wie verscheidens
andere leden zich aansloten, drongen erop aan,
dat zulk een overleg met de gemeenten en het
georganiseerde bedrijfsleven .alsnog zou plaats
vinden.
Gevraagd werd een opgave van de besparin
gen, welke de regeering b.v. van de eerste drie
Jaren van de voorgestelde wetswijziging ver
wacht.
Het tijdelijk karakter, in het algemeene be-
zuinlgingsontwerp aan de maatregelen op het
gebied van de warenwet gegeven, te bij dit wets
ontwerp teruggenomen. Zoo te er een nieuw en
ernstig bezwaar bijgekomen, n.l. dat de waren
wet nu voorgoed ten doode te opgeschreven.
Ook over den naam van het nieuwe schip is
nog geen beslissing gevallen. Hoewel men al-
temeen spreekt van de „Prinsendam", te het
sser wel mogelijk, dat het den naam „Amster-
dsm" zal krijgen.
Andere leden verklaarden, zich met het wets
ontwerp wel te kunnen vereenigen. Zij betoog
den, dat ook op het gebied der warenkeuring te
royaal met overheidsgeld te omgesprongen.
Verscheiden leden betoogden, dat wel op de
toepassing van de warenwet kan worden be
zuinigd, zonder ernstige schade voor de volks
gezondheid.
De keuring zou voor het geheele land be
houden. maar eenvoudiger georganiseerd moe
ten worden. 'De laboratoria zouden moeten
worden gecentraliseerd. Dat de contróle op
bet platteland door de politie zou kunnen ge
schieden. zooals eenlge leden meenden, ont
kenden verscheidene andere leden krachtig.
Van verschillende zijden werd erop aange-
de gecon-
bezuinlging
Wsnt niet alleen de „Schelde" te Vllssingen,
St „Rotterdamsche Droogdok Mij.” Wilton
yetjenoord, de NV. Machinefabriek P. Smit Jr.
en Werkspoor te Amsterdam, die een werkzaam
nadeel In den bouw zullen hebben, zijn met
(joe opdracht ten zeerste gebaat, maar tal
bon andere firma's, over geheel Nederland
renpreld, sullen opdrachten ontvangen tot het
leveren van bepaalde onderdeden.
Op 14 September bedroeg het totale aantal
ingeschrevenen bij een ongeveer gelijk aantal
organen 376.022, onder wie 358.551 werkloozen.
Het aantal werkzoekenden te blijkens het boven,
staande sedert 14 September gestegen met 3992.
het aantal werkloozen daaronder met 2192.
De vraag rijst, of de regeering voor alle ge
meenten het mogelijk zal blijven maken, al of
niet in samenwerking, keuringsdiensten In stand
te houden. Zal zij aan noodlijdende gemeenten
toestemming verleenen daartoe?
De regeering hoopt, dat het bedrijfsleven
voortaan de contróle zal steunen, b.v, doordat
bepaalde groepen producenten en handelaren
overeenkomsten zullen sluiten met keurings
diensten, die zullen blijven bestaan.
Verscheidene leden vreesden echter, dat, als
de voorgestelde wetswijziging op 1 Januari 1936
in werking treedt, vele keuringsdiensten reeds
zullen zijn opgeheven, voordat zulke overeen
komsten tot stand gekomen zijn.
De correspondent van de „Times” te Singa
pore meldt, dat de regeering van de Straits
Settlements maatregelen heeft genomen tegen
het vervoer van luchtmail van Malaya naar
Indie met vliegtuigen van de K LM.
Verklaard wordt, dat met de invoering van
den dubbelweekschen dienst van de Imperial
Airways tusschen de Straits Settlements en
Londen er niet voldoende post van Singapore
is voor twee Nederlandsche en twee Bntsche
vliegtuigen. Verder wordt erop gewezen, dat de
Imperial Airways voor de mail naar Indië beter
is. omdat de Engelsche machines de post op
vier plaatsen afgeven, terwijl de Nederlandsche
machines dit slechts op twee plaatsen in Indië
dóen.
Wanneer de brieven voor Londen daartoe een
speciaal opschrift dragen mogen zij met de Ne
derlandsche vliegtuigen worden vervoerd tegen
een booger tarief dan die, welke gelden voor
de Imperial Airways.
Bij de directie van de K.L.M. te Den Haag,
tot wie het AKP zich om inlichtingen wendde,
was omtrent dezen maatregel niets bekend,
hoewel men kon aannemen, dat hij inderdaad
sou zjjn genomen.
Het bericht, in een gedeelte van
onze vorige oplaag reeds opgeno
men. dat het nieuwe zeekasteel van
de Holland-Amerika-Lijn te Rotter
dam, de „Prinsendam” in Nederland
gal worden gebouwd, is in de zee-
vaartkringen te Rotterdam met
groote blijdschap ontvangen. Deze
beslissing aldus vertelde ons de
President-Directeur van de Hol
land-Amerika-Lijn, de heer J. R.
Rjjperda Wierdsma, is niet alleen
een belangrijke gebeurtenis voor de
jjn en voor de stad Rotterdam,
doch voor geheel Nederland.
Over deze voor ons land aoo blijde gebeur
tenis heeft prof. dr. ir. H. C. J. H. Gelinen.
minister van Handel, Nijverheid en Scheep
vaart, in een onderhoud met den „Telegraaf'-
oorrespondent ojn. geaegd:
„Onnoodig te zeggen, dat ik uitermate ver
heugd ben. dat het mogelijk te gebleken, dit
groote werk, dat overeenkomt met gedurende
twee jaren arbeid voor tweeduizend man voor
Nederland te behouden.
In plaats van den tot pastoor benoemden ad
viseur, den zeereerw. heer H. H. B. Mulder
(vroeger kapelaan van de 8t. Cathartnaparochle
te Utrecht)te benoemd tot algemeen adviseur
van de R.K. Vereenlging van Handetereizlgers
en Handeteagenten ,Bt. Chrtetoffel" de weieerw.
pater B. J. W. Woerdeinan OE.S.A, kapelaan
van de parochie O. L. Vrouw van Goeden Raad
to Utrecht.
In het Koloniaal Instituut te Amster
dam had Dinsdagmorgen de herdenking
plaats door den Nederlandschen Bios
coopbond van de uitvinding van de
cinematografie voor veertig jaar.
De prijs voor het taxegedeelte van con
sumptiemelk. gekocht op Regeeringscontract. te
voor de volgende week bepaald op 6H cent per
liter, eventueel verhoogd met premie of ver
minderd met de afdracht voor de kwaliteit.
De afdracht voor andere In consumptie ge
brachte melk ia vastgesteld op 2ft cent por
De directeur van den Rjjksdienst der Werk
loosheidsverzekering en Arbeidsbemiddeling
deelt mede, dat in de week 23 Lm. 28 Septem
ber het aantal leden van Ingevolge het Werk
loosheidsbesluit 1917 gesubsidieerde vereenigln-
gen bedroeg 544.100, Waarvan 75.300 landarbei
ders. In de maanden Mei tjn. November wor
den geen gegevens aangaande de werkloosheid
van de vereenigingen vanlandarbeiders ont
vangen.
De werkloosheid onder de overige 468300 ver
zekerden bedroeg 302 pCt.
In de vorige verslagperiode (9 t.m. 14 Sep
tember 1935) bedroeg de werkloosheid 29.8 pCt.
In de overeenkomstige week van de jaren
1934 en 1933 was de werkloosheid onderschei
denlijk 25.6 pCt. en 24.1 pCt.
Bij 1061 organen der openbare arbeidsbemid
deling stonden op 28 September in totaal 380.014
werkzoekenden ingeschreven, onder wie 358911
mannen. Van deze werkzoekenden waren
3601743 werkloos, onder wie 344.903 mannen.
Daarbij concludeerde hU, dat de film, in-
stede van als nutteloos, ja schadelijk ~te
worden veroordeeld, veeleer de allergroot
ste belangstelling verdient en opetecht van
een leder, maar zeer in het bijzonder van
hen, die door aanleg en talenten, of op
grond van hun maatschappelijke positie in
de eerste plaats verplicht en geroepen zijn
om de cultureele belangen van het volk te
behartigen.
De minister was vol lof over de van de ver
schillende partijen ondervonden medewerking.
Tegenover den belangrijken flnancieelen
steun, welken het rijk, ten deele ,A fonds per
du”, overigens als crediet via de Benas, bereid
was aan de H AL te bieden, was het natuur
lijk noodzakelijk, dat door de werven en door
de arbeiders, waarlijk niet geringe offers wer
den gebracht
Omtrent den bouw van de „Prinsendam”
dedde de heer Wlerdsma ons mede dat het
nieuwe zeeschip geen getrouwe nabootsing zal
worden van de „Statendam". In het algemeen
ral Nj den bouw het principe stroomlijn in
praktijk worden gebracht. Het schip zal een
lengte krijgen van 229 meter en een breedte
ran 2682 meter. De snelheid zal in vergelijking
met die van de „Statendam” iets worden op
gevoerd. ofschoon het niet in de bedoeling ligt
met de „Prinsendam” de „Blue Ribbon” te ver
overen. Dit beteekent immers een te groot olie-
rertrulk met de daarmee gepaard gaande hoo
ien exploitatiekosten. De dienstsnelheid van
de „Statendam" bedraagt 19 knoopen per uur
en de prinsendam” zal er 21 loopen.
Twee schroeven met twee turbine-installaties
tullen het sctrtp, met een Inhoud van 33.250
BRT. voortbewegen. Misschien zullen de pas
sagiers. die met den „Prinsendam" des Zater
dags van New-York vertrekken, reeds VrUdags-
tnorgens vroeg te Cherbourg aankomen.
Wat de passagiers-accommodatle betreft deelde
men ons mede, dat de publieke lokaliteit op
«er bescheiden schaal zal worden uitgevoerd.
Het aantal hutten met badkamer zal. in ver
houding met die van den .Statendam", worden
vergroot. De derde klas hutten zullen meer naar
achteren worden gebouwd, met het gevolg dat
men ruimere sport- en zomerdekken zal ver
krijgen. Voor de 1300 passagiers zullen 2 zwem
baden worden Ingericht.
Evenals op de „Normandie” zal op den „Prin
sendam" een theater worden gebouwd voor
filmvoorstellingen, vergaderingen en bijeenkom
sten. Tegen brandgevaar heeft men een geper-
fectionneerd alarm-systeem bedacht.
De groote gehoorzaal was geheel gevuld met
genoodlgden, toen de heer D. Hamburger, voor
zitter van den Nederlandschen Bioscoopbond het
woord nam om allen welkom te heeten, in het
bijzonder den heer Louis Lumière en den Fran-
schen gezant, om vervolgens te spreken over
„Het film- en bioscoopbedrijf in Nederland”.
Verhoudingsgewijs te het hier te lande in het
film- en bioscoopbedrijf geïnvesteerde kapitaal
van meer dan 60 mlllioen gulden grooter dan
in de meeste andere landen. Hieruit valt af te
leiden, dat onze bioscooptheaters beter zijn ge
bouwd en kostbaarder en fraaier zijn ingericht
dan in hel buitenland. Dat de exploitatie onzer
bioscopen daardoor veel duurder te geworden,
behoeft geen betoog.
Helaas valt niet te verwachten, dat Neder-
landsche films, waarvan de vervaardiging nog
betrekkelijk kort geleden ter hemd is genomen,
het kostenniveau der Nederlandsche bioscople
zullen vertegen.
Spr. zette uitvoerig uiteen, wat de Nederland
sche Bioscoopbond in den loop van zijn bestaan
voor het interne bedrijfsleven heeft gepresteerd.
Vervolgens sprak Prof. E. Hesse uit Delft over
„De aesthetische beteekenls van de film”.
Elke kunst, zoo besloot spr. zijn rede, omvat
nu eenmaal twee factoren: den maker en den ge
nieter, den kunstenaar en zijn publiek. De schil
der uit de middeleeuwen had de kerk als last
gever; de renaissance-artist had zijn vorstelijken
patroon. De filmartist heeft als patroon
groote publiek, dat door zijn talrijkheid
meest vorstelijk betalende patroon is, die ge-
vijf hierboven genoemde groote werkgevers uit-
genoodigd, om te vernemen op welke wijze het
nog mogelijk zou zijn tot een oplossing te komen
en dit schip hier te houden. De werkgevers
waren, na alles wat zij zich in deze al aan
offers hadden moeten getroosten, aan het einde
van hun kunnen en terwille van eigen bestaan
zouden zij. hoe moeilijk het ook zou vallen, van
dit werk moeten afzien als door de bonden geen
medewerking kon worden verleend.
In verschillende ievensmlddelen-lndustrieën
werden vroeger twee soorten waren gefabriceerd,
éép soort voor de gemeenten met keuringsdien
sten en goede contróle en een andere rooft,
„rommel", voor de overige gemeenten. Het staat
te vreesen, dat de knoeiers opnieuw deze me
thode zullen gaan toepassen.
Vervanging van de Warenwet door het thans
ingediende wetsontwerp brengt gevaren mee voor
volksgezondheid en bedrulsleven.
Voor de vertegenwoordigers van de bonden
vraag of wij aan de arbeiden mede-
^hlng zouden verleenen, vrij gemakkeljjk in
"’’•ögendea zin te beantwoorden.
?o* de tak-oentralea was reeds van alles
om te voorkomen, dat, om welke over-
L?*ln*en °°k. dit belangrijke werk ons zou ont-
Zij konden er echter niet in toestem-
dat opnieuw loonsverlaging sou moeten
’“den aanvaard.
_J*terdagavond moest in deze een beslissing
“botnen worden en de besturen waren door de
Mr. A. Tepe, voorzitter der Katholieke Film
Centrale te Leiden, hield vervolgens een rede
over: „De cultureele beteekenls van de film”.
Spr. behandelde de volgende vragen: „Welke
beteekenls heeft de film in de 40 Jaar van
haa- bestaan gehad in cultureel opzicht?” en
„Wat mogen en moeten wij van den cultureelen
Invloed van de film in de toekomst verwach-
- ten?"
Ter voorkoming van misvattingen leverde spr.
eerst enkele verklarende beschouwingen over
film en cultuur.
drongen, door een retributie van
troleerde bedrijven de veretechte
voor het Rijk te verkrijgen.
Andere leden hadden tegen zulk een heffing
ernstige bezwaren. Zij beschouwden ze als een
nieuwe belasting op het bedrijfsleven.
Hiertegen werd weer aangevoerd, dat de uit
gaven van tal van overheidsdiensten door re
tributies gedekt werden.
Mochten onverhoopt de voorgestelde maat
regelen tot stand komen, zoo merkten eenlge
tegenstanders van het wetsontwerp nog op,
dan moeten in elk geval chaotische toestanden
op het gebied van de samenwerking tusschen
gemeenten worden voorkomen. Mochten in een
bepaalde streek één of enkele gemeenten aan
instandhouding van een gezamenlijken keu
ringsdienst niet willen meewerken, dan zouden
deze leden erop willen aandringen, dat de re
geering, indien haar dit verzocht wordt, die
gemeenten tot samenwerking zal dwingen.
Bij art. 7 werd gevraagd, of de bestaande
provinciale diensten kunnen blijven bestaan.
Eenlge leden merkten op, dat de werkings
sfeer der ambtenaren van een keuringsdienst
niet beperkt moet blijven tot de gemeenten, tot
het gebied van dien dienst behoorende. Zij
moeten ook bevoegd zijn, bedrijven te contro-
leeren, die waren in die gemeenten afleveren.
Zooals het ontwerp thans luidt, zal het de
vestiging van bedrijven in randgemeenten in
de hand werken.
Bij art. 19 achtten sommige leden het onbil
lijk, dat de gemeenten de helft der Uquldatie-
kosten zullen moeten dragen. De wet beeft
haar indertijd verplicht tot oprichting van of
deelneming in een keuringsdienst. Trekt het
Rijk zich terug uit de combinatie van Rijk en
gemeenten, dan moet het Rijk betalen. Voorts
behoort het Rijk ook bijdragen te geven in
wachtgelden enz. ten aanzien van diensten, die
niet geheel worden opgeheven, maar alleen in
gekrompen.
half vijf heeft de loco-burge-
meester, wethouder mr. G. C. J. D. Kropman, t
bestuur van den Bioscoopbond ontvangen en
toegesproken.
Mr. Kropman wees daarbij bp de groote cul
tuurwaarde van de film, welke alleen dan aan
wezig te. wanneer een waardevolle inhoud met
een waardigen vorm samengaan Spr. gaf als
zijn meenlng te kennen, dat zulke films allen
steun verdienden en sprak het vertrouwen uit,
dat de Bioscoopbond in samenwerking met an
dere groepen als daar zijn de filmkunstenaars,
de theoretici en de filmliefhebbers, de hoo
gere cultuuruitingen zou helpen bevorderen. De
groote beteekenls van de uitvinding van de
cinematografie verplichtte, naar spr. zelde,
tot bevordering van de cultuur méér nog dan
tot het stichten van groote industrieën.
Met den wensch. dat de aanwezigen dit in
zicht zouden deelen, besloot spr. zijn toespraak.Jjlter.
Werkspoor te Amsterdam en „de Schelde" te
Vlissingen sullen de machines leveren. Alleen
datgene wat niet door Nederlandsche firma's
eemardlgd kan worden zal in het buitenland
•orden besteld.
De heer D. O. Endert, directeur van de Rot-
terdamsche Droogdok Mij., deelde mede, dat
’oor de Nederlandsche industrie de bouw van
dit schip een belangrijke werkverruiming be
teekent.
De werf van de Rotterdamsche Droogdok MU
•al •orden vergroot; het grootste schip dat daar
gebouwd te, meet 15.000 ton, terwijl het nieuwe
•ehip 33.000 ton meet.
Spr. besluit met den oprechten wensch, dat
het Nederlandsche bioscoopbedrijf deze booge
cultureele roeping van de film, voor zooveel dat
in zijn vermogen te, zal helpen bevorderen.
Ten slotte sprak de heer D. van Staveren,
voorzitter van de Centrale Commissie voor de
Filmkeuring over: „Louis Lumière en de histo
rische ontwikkeling van zijn uitvinding."
Deze reeks beschouwingen werd gevolgd door
de aanbieding van het eere-lidmaatechap van
aan den heer Louis Lu-
In verband hiermede laat spr uitkomen, wat
hij krachtens zijn levensbeschouwing onder cul
tuur verstaat.
Cultuur te de volledige ontwikkeling van den
mensch als zedelijk wezen en van het mensch-
dom als zedelijk organisme.
Het Eerste Kamerlid prof. De Savornin Lob
man heeft den minister van Sociale Zaken de
volgende schriftelijke vragen gesteld:
Is de minister bereid mede te deelen, ot de
dlrecteur-generaal der werkverschaffing, de
heer Geelen, in de rede, waarmede hij de
werkkampen voor Jeugdige werklooeen van de
A. J. C. op 14 October j.l. heeft geopend, wij
zende „op het feit, dat aan den Ingang van
het kamphuis, naast de roode vlag ook oe drie
kleur wappert", daaraan heeft toegevoegd, dat
hij daarin „het bewijs (zag), dat men zien hier
beschouwt als deel van het geheel”?
Indien door genoemoen hoogen ambtenaar
Inderdaad een opmerking van dergelijke strek-r
king is gemaakt, Is de minister dan niet van
meenlng, aal het nooit op den weg van -en
Regeeringsvertegenwoordiger kan liggen, zijn
voldoening uit te spreken over het feit, dat
naast het symbool van een revolutionnair staat
kundig streven ook nog aan bet nationaal em
bleem eene plaats te Ingeruimd?
Is voorts de minister niet van meenlng. dat
de Regeering niet vertegenwoordigd behoort te
zijn bij plechtigheden, waar „onoerscheldlngs-
teekenen. welke uitdrukking zijn van een be
paald -staatkundig streven" worden ten toon ge
steld althans zoo dat streven revolutionnair te,
ook al zouden die emblemen door oe nationale
vlag zijn geflankeerd?
Zoo ja. te Zijne Excellentie dan bereid te
bevorderen, dat. voor zoover zijn departement
aangaat, met dit gevoelen rekening' zal women
gehouden?
Cultuur te derhalve de ontwikkeling van alle
geestelijke krachten en mogelijkheden. Zoowel
van de verstandelijke als van de zedelijke. Voor
namelijk zelfs van de zedelijke.
En de vervulling van 's menschen zedelijke
taak staat wederom in het nauwste verband
met den godsdienst; deze toch te eenendjds de
juiste erkenning en verwezenlijking en ander
zijds het richtsnoer en het doel voor de ver
volmaking van zijn zedelijk leven. Waaruit
volgt, dat de godsdienst de belangrijkste fac
tor te In het cultureele leven.
Thans onder de oogen ziende de vraag, welke
beteekenls de film in de eerste jaren van haar
bestaan in cultureel opzicht heeft gehad, on
derscheidt hij de documentaire film en de
speelfilm.
Wat de speelfilm betreft, deze heeft in cul
tureel opzicht een nog belangrijker taak te ver
vullen dan de documentaire film.
Terwijl de documentaire film de stoffelijke
wereld, de, physiek waarneembare dingen voet
voor voet, inwendig en uitwendig, in hun ont
staan en groei, hun aard en samenstelling, hun
beweging en rhythme uitvorscht, analyseert, be
weegt zich de speelfilm op het terrein van het
zooveel subtielere zleleleven van den mensch,
het menschelijk handelen, individueel en so
ciaal.
Ten slotte geeft spr een kort antwoord op de
vraag: wat mogen en moeten wjj van de film
in cultureel opzicht verwachten?
Wijs gehanteerd door in alle opzichten be
voegde kunstenaars, te de film in staat om het
beschavingspeil van het volk, dat te zjjn ver
standelijk vermogen en zijn zedelijke behande
ling gunstig te beïnvloeden.
Voor zoover echter de gemeenten keurings
diensten in stand zullen houden, zal er van
bezuiniging op de gezamenlijke openbare uit
gaven niet of nauwelijks sprake zijn en zal
slechts een verschuiving van lasten van het
rijk naar de gemeenten plaats vinden.
Verscheidene leden hadden den Indruk, dat
het rijk erop speculeert, dat de gemeenten, die
nu -een keuringsdienst hebben, voldoende ge
voel van verantwoordelijkheid zullen hebben
om dien dienst in stand te houden, zonder dat
het rijk erin behoeft bij te dragen. De voor
gestelde regeling moet echter onvermijdelijk
tot chaotische toestanden leiden.
I^ë rechtbank te Almelo heeft Dinsdag mevr,
mr. 8. de R. de Z. uit Rotterdam veroordeeld
tot f 75 boete of één maand hechtenis, wegens
het plegen van opruiing tegen het wettig gezag,
hetgeen zij gedaan zou hebben in een vergade
ring van de Revolutlonnair-Socialistische Ar
beiders Partij te Almelo.
De elsch luidde één maand voorwaardelijke
hechtenis, benevens t 75 boete.
Voor overleg met de leden of personeelen Is
daarbij geen gelegenheid meer gegeven en de
besturen stonden daarbij voor de belangrijke
beslissing In deze de verantwoordelijkheid op
zich te moeten nemen. Wanneer zij medewer
king afwezen, zouden zjj de laatste kans om
dit schip in ons land te doen bouwen, ver
spelen.
Waar zij omtrent dit laatste van Z. Exc.
minister Gelissen, zoowel als van de vijf be
trokken ondernemingen de stellige verzekering
hadden gekregen, hebben de besturen den knoop
in deze doorgehakt en hun medewerking toege
zegd.
Er wordt ontleend, dat, hoewel men algemeen
waardeerde, dat de regeering haar oorspronke
lijk voorstel opgenomen in het algemeene be-
zulnlglngsontwerp en strekkende om haar te
machtigen, artikelen van de Warenwet buiten
werking te stellen en In andere wijzigingen aan
te brengen, heeft teruggenomen, waarooor een
ongewenscht machtlglngsvoorstel vervallen is;
vele leden meenden, dat ook aan het thans In
gediende wetsontwerp zeer veel ernstige be
zwaren verbonden zijn. De strekking van alt
voorstel te, aoo werd opgemerkt, dat de bepa
lingen, op grond waarvan bepaalde elschen aan
waren worden gesteld, zullen kunnen blijven
bestaan, maar dat de regeling, die zekerheid
verschaft voor een goed georganiseerde con
tróle, zal vervallen.
Naar wij vernemen, heeft de minister van
Landbouw en Vtescherij besloten het z.g. ba
concontract tegen 1 Januari 1936 op te zeg
gen.
Wij kunnen nog mededeelen, dat de reden,
welke tot de opzegging van dit contract geleld
beeft gelegen B in de omstandigheid, dat de
hoeveelheid bacon voor export sterk terugge-
loogffi is. zoodat het thans in alle opzichten
wenscheTUk te een nieuwe regeling te maken.
In de Dinsdagavond gehouden vergadering
van de Eerste Kamer was aan de orde het
wetsontwerp tot toepassing van art. 83 der
Comptabiliteitswet 1927 (Stbld. 259) ten aan
zien van de bijdrage aan de stichting „Water
bouwkundig Laboratorium” te Delft over 1933
en 1934, de kosten van toetreding van het. rijk
tot en de bijdrage aan de stichting tot ver
ruiming van werkgelegenheid voor academisch
gevormden over 1933 en den tweeden en derden
termijn van betaling van de koopsom voor de
Muziekbibliotheek -Scheurleer.
Het werd zonder debat en z. h. st aange
nomen.
Daarna kwam aan de orde de voorziening in
de vacature van griffier, ontstaan door het
overlijden van Jhr. mr. W. A. Beelaerts van
Blokland.
Al de 42 stemmen werden uitgebracht op
mr. A. L. de Blocq, commies-grlfffer der Eer
ste Kamer.
De VOORZITTER Mr. ^--Et-BARON DE
VOS VAN 8TEENWIJK, «telde voor, deze be
noeming te doen ingaan op heden.
Z. h. st. werd hiertoe besloten.
Mr. de Blocq legde in handen van den Voor
zitter de veretechte eeden af. waarna de VOOR
ZITTER de volgende rede hield:
„Ontvang, mijnheer de Blocq. mijn geluk-
wenschen ter gelegenheid van uw benoeming
tot griffier dezer Kamer.
Met kimde en ijver heeft u haar gedurende
bijkans 8 Jaren gediend.
De uitslag van de zooeven gehouden stem
ming bewijst op ondubbelzinnige wijze, hoezeer
het College uwen arbeid op prijs stelt.
U te de opvolger van een door de Kamer
zeer betreurden man Wat zij in hem verloor
te u bekend. Het legt u groote verplichtingen
op.'
Ik spreek de hoop uit. dat u de voetstappen
van den afgestorvene zooveel mogelijk zult druk
ken. Maak dat men van uwen dienst ten volle
verzekerd Is.
Op grond van uw verleden koester ik daar
van goede verwachtingen.”
De leden hoorden deze rede staande aan en
beantwoordden haar met applaus.
De vergadering te vervolgens gesloten.
den Bioscoopbond
mière.
Tot slot werd een historische film vertoond,
die de ontwikkeling van de cinematografie In
beeld bracht en werd ingeleld door Willy
Mullens.