Diplomaten in actie
het
aan
Hevige gevechten
Zuidelijk front?
1
ft
iilk
ONS BLAD
if
Jl
II
6
3
s'if
«w
sL V
heden
tl
Een interview met Het
Chamberlain
■il
nieuws van
k
Radiorede van den
Negus
DE BAROMETER
VELDSLAG TIJDENS
STORM EN REGEN
Het mijnconflict in
Engeland
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
RECHTHOUDERS
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
i f
1
If! I
f 2.-
Communistische actie
in Mandsjoekwo
Talrijke verdachten gearresteerd
De sancties
Geheimzinnig zeilschip
NIEUW KABINET IN ALBANIË
Pleizierboot in brand
A
T
Poolsch-Tsjechische
verhoudingen
Italiaansche schepen slechts
24 uur in Britsche havens
Locarno-pact blijft
van kracht
Het ramt schepen en vaart
dan verder
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Italianen rukken op naar
Harrar
Arbeiders, die zich boven den
grond bevinden, zullen
het werk hervatten
Onwrikbare hoop op den
Volkenbond
v.
Het eenig doel der sancties is een
einde te maken aan den oorlog
Incident in Tsjechische
legatie te Berlijn?
De keizer binnenkort
naar het front
Eerste voorstel door 22 staten
aanvaard
Abessiniërs zyn van plan den
opmarsch der Italianen in
het Noorden te stuiten
VEREENIGDE katholieke pers
ADVERTENTIEPRIJZEN*
Per lossen regel 20c, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pag. één 55c p.regel
-Si
DINSDAG 22 OCTOBER 1938
i; ii
Drie jongelui slaan het
meubilair stuk
Ras Seyoem zendt telegram
aan den Negus
Voorstellen nog in een
begin-stadium
Eischt Mussolini geen mandaat
meer over geheel Abessinië?
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
2’
NEGEN EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 19
de
Italianen
Italianen hebben eneeea aan bet zuidelijk freot
1
t
6
van
o
f-
n
verkenningsvluchten
den
Poolsche
3
Rapport betreffende ambtenaren van bet Laad-
bouw-cristekureaa verdwenen.
Znideltfk bavenboefd der baHmhav— te Seks
veningen gedeeltelijk verzakt.
E K. Congres te Nijmegen ter biepssfclag van
het vraagstuk der jeugdwerkloosheid.
n
n
Het gedenkteeken, dat in de nabijheid van Adoea is opgericht voor de gevallenen,
in den oorlog van 1896. Generaal de Bono slaat te paard 't défilé der troepen gade
De oorlogstrom wordt geroerd Abessinische krijgers tijdens een défilé voor den
Negus
Stand ep Dinsdag 1» uur v**: 75»3
Vorige stand: 75*»
it
L
TIRANA, 21 Oct. (Reuter). Mehdi Frasheri
is er In geslaagd een nieuw kabinet samen te
stellen. Fuad. Asllaud is minister van bulten -
Een deputatie van den MUnwerkersbond heeft
een onderhoud gehad met den minister van
mUnbodw.
Deze beloofde, dat hij den ministerraad het
verzoek van de mijnwerkers om loonsverhoo-
glng zal voorleggen.
LONDEN, 21 Oct. (Reuter). De afgevaardig
den van de mijnwerkers, die te Cardiff van
daag vergaderden hebben besloten, dat alle ar
beiders, die zich boven den grond bevinden, het
werk zullen hervatten.
In het communiqué, dat werd gepubliceerd
wordt gezegd, dat men hoopt, dat de arbeiders,
die zich nog onder den grond bevinden spoedig
de staking zullen beëindigen.
Eveneens geeft men toe, dat „eenlgszlns ge
zinspeeld” is op de mogelijkheid, den oorlog te
beëindigen, in het onderhoud van drie kwartier,
dat de Britsche ambassadeur Drummond Vrij
dag met Mussolini heeft gehad.
Men wijst er evenwel op, dat deze voorstellen
nog in een beginstadium verkeeren, en eerder
het karakter hebben van informeele sondeerin-
gen, terwijl het nog wel eenigen tijd kan duren
voor zjj vasten vorm aannemen, want de drie
betrokken partijen, t.w. Italië, Abesslnlë en de
Volkenbond moeten bevredigd worden.
Tusschen Parijs, Rome en Londen werden ew-
derhandelingen gevoerd met bet doei een einde
Ie maken aan den oorlog in Abessinië.
Benoemingen
Haarlem.
In de Staatscourant I* verschenen bet verbs»
tot wapenultvoer naar Italië.
Rede-van prof. mr. C. Romme ever den poHUe-
ken toestand
Vergadering van den A.B.TA; de voorzitter
ever bet justitieel onderzoek ep bet bureau van
den Bond.
Dedjas Kassa Sebhat is benoemd tot opvol
ger van Ras Koeksa als bevelhebber van een
gedeelte der Ethiopische troepen.
De benoeming vah een nieuwen opperbevel
hebber wordt een bewijs geacht, dat de Abes
siniërs ernstig willen pogen den Itallaanschen
opmarsch te stuiten.
F
Het Is nog niet zeker, dat de werkcommlssie
van de sanctieconf eren tie op 31 October weer
bijeen zal komen. Ingeval een ontspanning In
treedt tusschen Italië en den Volkenbond en
aan den anderen kant een voldoend aantal
staten voor 31 October toestemming heeft
gegeven, zal 5 November bepaald worden als
aanvangsdatum voor de in- en ultvoersancties.
Naar uit Asmara aan de bladen wordt ge
meld, zijn op plechtige wijze zilveren medailles
uitgereikt aan de nog in leven zijnde Askari’s,
die destijds aan den slag om Adoea, in 1896,
Naar aanleiding van de thans begonnen on-
derhandelingen, merkt de diplomatieke corres
pondent van Reuter te Londen op. dat Laval’s
eerste voorstellen wel is waar voor Mussolini
niet aanvaardbaar waren, maar dat sondeerin-
gen van de zijde van Frankrijk worden voort
gezet. Engeland wordt hiervan op de hoogte
gehouden, en er bestaat weinig twijfel of op
deze Wijze werden verschillende misverstanden
uit den weg geruimd.
Alle voorstellen In zake gebiedsafstand, die
reeds vóór het uitbreken der vijandelijkheden
aan Italië gedaan zijn, vormen waarschijnlijk
de basis voot het thans beoogde compromis, en
men kan aannemen, dat Mussolini zjjn oor-
spronkelijken eisch van een mandaat over ge
heel Abesslnlë heeft gewijzigd.
„Waaraan schrijft u de instemming toe. die
de Britsche publieke meenlng betuigt met de
principes der collectieve veiligheid?”
„Het Engelscbe volk heeft een concreet feit
noodig om zich zelf te kennen”, zelde Cham
berlain. „WU zijn meer een volk van actie,
dan van denken, wij beslissen niet van te vo
ren, wat we in deze of gene omstandigheid zul
len doen. Wij besluiten tot een daad over te
gaan, wanneer de daad noodzakelijk wordt.
Tegenover de provocatie van Italië nam het pu
bliek snel een beslissing: de Volkenbond."
In het verder verloop van het Interview wees
Chamberlain op de goede betrekkingen tus
schen Frankrijk en Engeland. „Tot dusverre",
aldus Chamberlain, „marcheerden wij tezamen;
het zou voor ons belden in de eerste plaats en
vervolgens voor de anderen een ramp zijn, in
dien Iets ons zou scheiden. Onze vriendschap
moet natuurlijk op alle gebied gelden.
De Interviewer vroeg ten slotte of Dultsch-
lands uittreden uit den Volkenbond van Invloed
sou zijn op het verdrag van Locarno. Cham
berlain antwoordde hierop: „In het geheel niet.
Het verdrag van Locarno is door Dultschlands
uittreden niet ongeldig geworden.”
Sir Eric Drummond beeft vanmiddag een be
zoek gebracht asm Mussolini om hem mede te
deelen, dat Engeland en de Britsche koloniën,
alsmede Anglo-Egyptisch Soedan de neutrall-
teits-voorschriften van de conferentie van Den
Haag van 1907 zullen toepassen.
Dit beteekent, dat geen enkel Italiaansch oor
logsschip, of Italiaansch schip, dat levensmid
delen. wapens e.d. vervoert voor de Italiaansche
troepen In Oost-Afrlka langer dan 24 uur In
een Britsche haven mag vertoeven.
Verder mogen deze schepen niet meer brand
stof en levensmiddelen Innemen, dan noodig is
om de naastbij Zijnde Italiaansche haven te be
reiken.
Vermoedelijk zal de Egyptische regeering een
zelfde besluit nemen.
Incident in de Tsjecho-Slewaaksche legatie te
Berlijn-
LONDEN, 21 Oct. (Reuter). De diplomatieke
activiteit te Parijs, Rome en Londen tot re
geling van het Itallaansch-Ethiopisch conflict
heeft een zeer goeden indruk gemaakt In beurs
kringen.
Het herstel van Wallstreet stimuleerde de
-.Britsche markt
Tengevolge van de rede van Baldwin Zater
dag jJ. stegen de Britsche staatsfondsen.
GENÈVE, 21 Oct. (A.NJ*.). De regeertngen
van Bulgarije, Estland en Noorwegen hebben
den secretarls-generaal van den Volkenbond
medegedeeld, dat zij sanctievoorstel no. 1 be
treffende het uitvoerverbod van wapenen naa:
Italië en opheffing van het wapenembargo
voor Abesslnlë in werking hebben gesteld. Het
aantal staten, dat het sanctievoorstel thans
ten uitvoer legt is hiermede gestegen tot 23.
ROME, 21 Oct. (Reuter) Het ministerie van
Fers en propaganda publiceert het 24ste leger-
bericht, dat als volgt luidt:
„Oeneraal Graziani meldt, dat tien vliegtui
gen gedurende een uur het garnizoen van
Dagherl aan de Webbe Sjebeli, dat voorbereid
selen maakte om onze stellingen aan te vallen,
gebombardeerd hebben.
Na bet bombardement, gedurende hetwelk vijf
onzer vliegtuigen licht werden beschadigd door
geweerschoten zijn onze afdeelingen tot den
Uhval overgegaan en hebben zfj ondanks haFd-
r.ckklgen tegenstand den vijand verstrooid en
zich meester gemaakt van zijn stellingen. De
vijand heeft vijftig dooden en een groot aantal
gewonden op het terrein achtergelaten, terwijl
tientallen Abessiniërs gevangen zijn genomen.
Aan orfee zijde zijn veertien dooden gevallen,
terwijl 40 soldaten gewond werden. De vijand
beeft in zijn verlaten stellingen twee kanon
nen, twee machinegeweren, twee vrachtauto’s,
honderden geweren en verscheidene kisten mu
nitie achtergelaten. Aan onze zijde werd aan
bet gevecht deelgenomen door sultan Olol
Elnle, die vroeger onder de Abesslnische regee-
nng stond. HU verzocht aan het gevecht te
mogen deelnemen om zijn loyautelt te bewijzen.
Tengevolge van deze overwinning is de geheel*
(treek van Sjavell in onze banden.
Betreffende de naaste ontwikkeling der ge
beurtenissen verklaarde Chamberlain: „Groot
Brittannië zal niet alleen handelen, maar het
zal geen enkelen maatregel, hoe ernstig ook,
welken de gezamenlUke naties noodig sullen
achten, afwijzen.”
„Welk doel kent u toe aan de sancties?”
„Hun eenig doel is den oorlog te beëindigen,
en te komen tot een regeling langs vreedsamen
weg. ZU moeten de hervatting der onderhande-
lingen mogelljk maken."
BUREAUX t HOF 6, ALKMAAR
T»Woon Administratie 4330, Radactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS»
per kwartaal voor Alkmaar
Voor buiten Alkmaar f2.85
Dagblad uitgegeven door de
NV. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f0.60 hooger
ASMARA, 21 October Een der Italiaan
sche vliegtuigen heeft een verkenningsvlucht
gemaakt, die zich over geheel Tigre uitstrekte.
Het vliegtuig is doorgevlogen tot de streek van
Gondar en het Tana-meer. Het is te Asmara
teruggekeerd, met de sporen van vele door de
Abessiniërs geloste schoten. Door een der ko
gel? was de waarnemer zeer licht gewond.
ROME, 21 Oct. Te Napels zijn 20 schepen
gereed voor het vertrek naar Oost-Afrlka. Deze
schepen zullen bijzonder omvangrijke zendin
gen oorlogsmateriaal naar de Italiaansche ko
loniën overbrengen.
Sterke afdeelingen artillerie zUn vandaag met
Van het Noordelijk front is niets te melden, de „Meran” en de .Bardegna" vertrokken. Met
de „Meran” worden 34 officieren, 14 onder
officieren en 350 soldaten, alsmede 109 muil
dieren en vUf veldlazaretten overgebracht, ter
wijl met de ..Sardegna” 83 officieren, 101 on-
oerofficleren en 214 soldaten en evenveel muil
dieren worden getransporteerd.
De drie jongelui begonnen daarop uiting te
geven aan hun misnoegen, en beleedlgingen te
uiten aan het adres van TSJecho-SlowakUe, In
verband met de onderdrukking, waaronder,
naar zU beweerden, de Dultschers In Tsjecho-
Slowakije gebukt gingen. ZU vernielden het
meubilair In de wachtkamer, en In een aan
grenzend vertrek en sloegen de ruiten In.
De politie werd onmlddellUk gewaarschuwd,
en arresteerde de daders. ZU weigerden echter
hun Identiteit op te geven. Naar zU verklaar
den, waren zU Tsjecho-Slowaaksche staatsbur
gers van Duitsche nationaliteit.
Het gezantschap wil- het resultaat van het
door de politie Ingestelde onderzoek afwach
ten, alvorens na te gaan, welke gevolgen het
incident zou kunnen hebben.
De legatie kent de jongelieden niet, en weet
niet of hét inderdaad Tsjecho-Slowaaksche
staatsburgers zUn.
Vandaag verspreidde zich het bericht in dc
Abesslnische hoofdstad, dat het vertrek
den Negus thans zeer aanstaanae is. hoewel de
juist* datum van zUn vertrek zorgvuldig geheim
wordt gehouden. Wel wordt nog medegedeeld,
dat oe nog in Addis Abeba achtergebleven
troepen van de KelserHJke Garde, ongeveer
2000 man, den Keize rzullen begeleiden, wan
neer hU naar het front trekt. VermoedelUk zal
Haile Selassie in de eerste plaats een bezoek
brengen aan Dessie, waarheen ook Ras Moe-
loegeta is gegaan.
en thans weer bezig
van hun stellingen,
prikkeldraad gebruik
Na 69 zetten heeft Aljechin de achtste part*
•m het wereldkaaspteensehap gtiBahSB epgag*-
ëen. De stand is thans: Aljechin 5. Ewwe 3.
ii r-'l
1
behalve dat de gewone
hebben plaats gehad.”
Van Italiaansche zUde wordt tegengesproken
dat 45.000 Abessiniërs In -Italiaansch Somali
land zUn doorgedrongen.
Verder wordt tegengesproken, dat vele bewo
ners van Eritrea hun gebied zouden hebben
verlaten en naar Ethiopië zouden sUn ge
vlucht.
sche verliezen zwaar, die van
daarentegen gering zUn.
De troepen van generaal Graziani rukken
thans langs twee wegen vooruit, een langs Wesl
Tsjavell en de ander recht op Harrar aan.
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
ZU schUnen de strategisch belangrUke stellin
gen. welke de mogelUkheid voor operaties In
grooten stUl bieden, In leder geval in Abessi-
nisebe handen te willen houden
Zondagmiddag hebben een aantal Italiaan
sche vliegtuigen een vlucht gemaakt tot aan
de Setlt-rivler en bommen geworpen In het
hooge maïsveld en met mitrailleurs hierop ge
schoten. De vliegers veronderstelden, dat In dit
gewas Abesslnische krUgers verborgen lagen,
ooch de Abessiniërs leden geen verliezen.
De vroegere minister van oorlog Fltauratl
Blrroe- Is heden te Addis Abeba aangekomen.
Hu zal het bevel nemen over een aantal troe-
penafdeelingen, welke binnenkort naar het
fiont vertrekken. Blrroe is ongeveer een jaar
geleden In ongenade gevallen en verbannen,
coch thans Is hü weer In genade aangenomen
De Inname van Dagherl Is een groot militair
»n strategisch succes voor de Italiaansche troe
pen.
Dagherl ligt 200 meter boven den zeespiegel
en Is de sleutel van den weg naar Harrar en
een voornaam punt In het verdedigingssysteem
?»n de Abessiniërs In dit gebied.
Naar thans bekend wordt werd het gevecht
Widens een storm en hevigen regen geleverd.
De vliegtuigen namen actief deel aan den strUd
door van geringe hoogte mltrallleurvuur op den
’Dsnd te openen. Men gelooft, dat de Ethiopi-
PARIJS, 21 October. (D. N.B.) Hedenavond
om kwart voor acht heeft de speciale corres
pondent van de „Paris Solr” te Addis Abeba
een radlo-lnterview gehad tn het keizerlUk pa
leis. Het interview duurde ongeveer 10 minuten
en werd over de meeste Fransche zenders uit
gezonden. Na eenige Inleidende woorden ver
zocht de Fransche journalist den Keizer eenige
woorden voor de microfoon te willen spreken.
Kelzer Haile Selassie hield daarop In vloeiend
Fransch een korte toespraak, waarin hu o. m.
zelde: „Ongeacht de betrekkelUke zwakheid van
ons volk, zal bet toch zUn land weten te ver
dedigen! Want wU strUden om onze vrijheid!"
Vervolgens gaf de keizer uiting aan zUn on
wrikbare hoop op de directe beslissingen van
den Volkenbond en drukte hU zün vreugde er
over uit, dat hU had kunnen vaststellen, dat hl
Europa levendige sympathie bestond voor zUn
land en het lot van zUn volk.
t
Naar verluidt Is Ras Seyoem vanmorgen
de eerste geweest, die een lang telegram aan
den keizer heeft gezonden langs de lUn, die
ten tUde van het verraad van Ras Koeksa ver
nield was en die men Inmiddels heeft kunnen
herstellen. Hoewel dit nog niet bevestigd is,
verluidt toch, dat Ras Seyoem in zUn telegram
den keizer zou hebben medegedeeld, dat de
Italianen hun vliegende colonnes, die zU In de
richting van Makalle vooruitgezonden hadden,
hebben teruggetrokken
zUn met het versterken
waarvan zU veel van
maken. Voorts zouden zU tal van blokhuizen
bouwen.
MOEKDEN, 21 Oct. (Reuter). Onder verden
king van communistische actie heeft de Ja-
pansche politie 60 vooraanstaande ChristelUke
Chineezen gearresteerd.
Onder hen bevinden zich een van de leiders
van de HongkongSjanghai-bank, doktoren,
leeraren, studenten en ziekenverpleegsters van
de Presbyteriaansche missie, alsmede employé’s
van de BrltschAmerikaansche Tabak-maat-
schappU. De Japansche politie heeft bU velen
huiszoeking verricht. De Britsche consul heeft
tegen deze actie geprotesteerd.
hebben deelgenomen.
De plechtigheid geschiedde in tegenwoordig
heid van generaal Redlnl, den commandant
vsn de vesting Asmara.
Een detachement Askaris in groot tenue
bracht eerbewUzen aan de veteranen, bü som
migen waarvan de rechterhand en de linker
voet door de soldaten van Negus Menellk wa-
Nn afgehakt.
KOPENHAGEN. 20 October (ANP.) In den
nacht van Donderdag op Vrijdag werd de trel-
ler Rastede uit Wesermuende ten Noorden van
het eiland Anholt In het Kattegat geramd door
een zeilschip, waardoor aan het achterschip
een groot lek ontstond. Dank zU de water
dichte schotten van de machinekamer is de
tretler, welke een bemanning van 13 koppen
aan boord had, niet direct gezonken. Het zeil
schip, dat niet herkend werd zette zonder op
onthoud zUn reis voort. Men vermoedt, dat het
hetzelfde schip is dat Donderdagavond in
den Oeresund tusschen Helslngoer en Helsing
borg bUna In aanvaring was gekomen met een
spoorwegveer. Toen de veerboot Dan zich Don
derdagavond ongeveer halverwege de Bont be
vond. naderde uit ZuidelUke richting een groot
zeilschip, dat recht op het achterschip van de
Dan aanstevende. De kapitein van de veerboot
slaagde er nog net In een aanvaring te vermU-
den. Wel Is waar liep de Dan eenige averU op,
doch deze had niet veel te beteekenen. Ook
in dit geval deed de bemanning van het zeil
schip alsof er niets gebeurd was.
BERLIJN, 21 Oct. (Havas). In de Tsjecho-
Slowaaksche legatie alhier heeft zich heden
morgen een ernstig Incident voorgedaan. Drie
jongelieden vervoegden zich aan het gezant
schap en vroegen den gezant te spreken. ZU
ontvingen hierop ten antwoord, dat de gezant
afwezig was, en dat hU hen bUgevolg niet kon
ontvangen.
LONDEN, 21 Oct. (Reuter).
Men geeft vandaag te Londen offi
cieel toe, dat bij wjjze van proef
tusschen Rome en Parijs voorstellen
zijn uitgewisseld met het doel een
einde te maken aan de vijandelijk
heden in Abessinië, aldus meldt de
diplomatieke correspondent van
Reuter.
REN8BURG, 21 Oct. (ANP.) Hedenmor
gen Is brand ontstaan aan boerd van het plel-
zlerschlp .Kehr wieder", dat aan den Buedels-
derfer Kal lag. In korten tüd stond het achter
dek In lichterlaaie. Toen de vlammen de com
mandobrug hadden bereikt, zonk het achterdeel
van het schip, zoodat alleen nog het voordek
boven water uitsteekt. Het vuur sloeg vervolgens
over op een tweede pleizlerschlo.
Ook dit schip werd zwaar beschadigd en kreeg
een aantal lekken, waardoor het eveneens aonk.
V
PARIJS, 21 Oct. (Reuter). Het blad .Ma
rianne” publiceert een Interview, dat Jacques
Kayser gehad beeft met Sir Austen Chamber-
lain. Het interview is gepubliceerd In vragen
en antwoorden.
PRAAG, 20 Oct. (ANP) Naar het Tsjecho-
Slowaküsche Persbureau mededeelt, heeft de
Poolsche gezant Zaterdag aan het ministerie
van buitenlandsche zaken te Praag meoedee-
ling gedaan dat de president van de Poolsehe
republiek op 18 October het exequatur heeft
ontnomen aan de Tsjecho-SlowakUsche con
suls Meisner in Krakau en Dr. Poleza] In
Posen.
Het offlcleele bureau verklaart tevens, dat
geen van beide consuls door hun gedrag aan
leiding tot een bezwaar van Poolsche zUde
hebben gegeven. De maatregel moet beschouwd
worden als een represaille tegen de ont
neming van het exequatur aan den Poolschen
r»
