<Kdc&Aaal
den dag
can
Met twee kameraadjes op avonturenreis
F 750.- awrsrcurasu:
I
I De Dubbelgangster I
Duitsch oordeel
INDISCH REGEERINGS-
JUBILEUM
HAAGSCHE‘GRACHTEN
DONDERDAG 7 NOVEMBER 1935
Over de Vlaamsche letterkunde
Op oude prenten
Geheimzinnige deur
Holland-Huis te Brussel
Actie wordt voortgezet
V olksmuziekschool
HiiiBiiiimiiiiiiiiniiw
■llllllllllllllllllllllllllllll"
De rijkste man ter wereld viert
feest, waarvan de koeten
niet te schatten zyn
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
De prijs van
duizend pond
0
(Van onzen büzonderen correspondent)
Tageblatt”
schrUft di
*U-
vet-
en
De Plaats te ’s-Gravenhage omstreeks 1780, nqar een prent van P. C- la Fargue
laten.
achter
te
de
titel
10
t
„dat
die
Terwijl
4’
zonder
geluk met het onverwacht-
HOOFDSTUK XXVIII
het werk al bijzonder bruik-
Welk
Wordt vervolgd
tot
I door Charles Garvica
n
n
n
en vorgvuldig In doozen geschikt,
bloemen moesten met 'ijzerdraad
schappen een krant mee.
tafel legde, zei ze:
„Hier Is een weekblad. Ik dacht,
misschien belang in zoudt stellen.
Toen de boerin zag. dat Wietje’s arm heeie-
maal gespalkt was. had ze erg veel mede
lijden en ze nam het meisje vlug mee naar
binnen. Ze streek Wietje liefkozend over het
haar. Zoo n klein meisje, hoe kwam die hier
verzeild? Ze konden echter elkander niet ver
staan en ze lachten daarom maar.
2 40
3 20
eie
ren
ent.
00
ld
14
11-
k.
er
el
50
herkennen en stierf met haar naam oo zijn
lippen."
Op
kreeg
riten
var-
ko.
men
sstl.
nte
»nt,
im-
•ln-
>nt.
'en
-19
A
X>t
tg.
25,
si-
10.
17
•>v»
-40
Der
Pe-
,80
50,
30.
öoo-
1 90*
Sla
rond
70.
7.60,
roe-
Op een avond bracht Juffrouw Carter,
naar het dorp was geweest, bü haar bood-
zü ze op
ten hoeveel de feesten in December zullen koe
ten. Op een half mlllioen pond sterling meer of
minder ziet deze heerscher niet. Hij zou elk
jaar zulk een jubllé kunnen vieren, en toch de
rijkste man ter wereld blijven.
Jn weerwil hiervan bedragen de Staats
inkomsten van Hyderabad slechts ruim £4 mil-
lloen per jaar!
strookje blank papier te voorschijn, glad
glanzend.
.De groote staatsman is niet meer,
een verlies dit voor ons land beteekent, is in
deze eerste verwarring nog nauwelijks te over
zien. Zooals wu reeds bericht hebben, was zijn
dochter. Lady Irene Mersla, in zijn laatste
oogenblik bij hem, en toen de graaf onmid-
dellljk voor het einde nog enkele seconden
bewustzijn kwam, gaf hij blijk, haar te
Irene hief het hoofd op en streek heftig
het haar van haar voorhoofd. Klonk dat alles
niet als een bespotting? Zjj was Lady Irene
Mersla! Zü was de eenlge, die het recht had. een
Innig-'geliefden vader te betreuren, zij En
toch! Ze hadden gelijk. Het was goed en recht
vaardig geweest, dat haar vader in zijn laatste
oogenblikken het andere meisje zijn dochter
had genoemd. Zonder het misschien zelf te
weten, had hij zóó, mat een enkel woord, een
ze er
van
De Wereldtentoonstelling te Brussel, die naar
men weet door twintig mlllioen personen werd
bezocht, heeft In opzet en resultaten getuigd
van een Internationale samenwerking, waarin
Nederland een niet gering aandeel heeft geno
men. De verbintenissen, welke onze nijverheid
ginds heeft aangeknoopt, dienen thans met
kracht te worden voortgezet. Daartoe Is de weg
aangewezen: het Holland Huls Brussel, dat
reeds sinds 1923 als Intermediair is opgetreden,
zal nu Intensiever dan ooit te voren zijn actie
trachten te ontwikkelen. Zijn permanente ten
toonstelling van Nederlandsche en Neder-
landsch-Indlsche producten dient belangrijk te
worden uitgebreid, het aantal tijdelijke expo
sities van speciale strekking te worden vergroot.
Maar het Holland Huls verleent, naast de ge
legenheid tot exposeeren, nog velerlei diensten
van anderen aard. Zijn Informatiebureau stelt
een onderzoek in ntar de verkoopsmogelükhe-
den van alle denkbare artikelen; bet verschaft
gegevens betreffende de Invoerrechten, han-
delsoonventles, aanbestedingen en bijzondere
afzetgebieden; het verstrekt adviezen bjj bet
verspreiden van propaganda-
behnlpeaam bjj het aanstellen
Wietje kuchte eens en daar draalde de
vrouw zich om. Toen ze het kleine meisje
zag staan, hief ze haar armen in de hoogte
en liep op Wietje toe, die ze op hartelijke
wijze omhelsde.
reeds een dozijn en meer malen gelezen heeft,
slechts nu en dan met andere aanzetten en
oi der5 andere belichting. Altijd weer heet het
etn veld-, bosch- en weldehond Pardoes!?), die
ee> tweegesprek houdt met de eenlge geit, altijd
wter duikt pastoor Leberecht op, die het brevier
m de hand heeft en naar den blerpot lonkt,
e.'tUd weer moeten Sylvester en Driekoningen
ach leenen tot het vertoonen van de zingende,
net klatergoudkroontjes behangen Vlaamsche
vclksziel, altijd weer ontmoet men den ouden
Gammerpeer, den jeneverproeverd, Dora Koe
koek, en altijd weer wordt breed gegrinnikt,
wanneer men bjj de meisjes wat meer ziet dan
slechts de kuiten. En altijd blaast de wind door
samenstellen en
materiaal; het is
van vertegenwoordigers en verleent zijn tus- -
schenkomst bij het oplossen van geschillen; het
brengt relaties tot stand met zakenlieden van
vreemde nationaliteit.
Men ziet het: zün arbeidssfeer ia veelzijdig,
het nut, dat het voor de Nederlandsche in
dustrie kan afwerpen, is nagenoeg onbegrensd.
Noodlg echter is, dat deze industrie in haar
vollen omvang dit inziet en deze instelling haar
steun niet onthoudt, een wisselwerking waar
van beide pitetUen het heilzaam effect onder
vinden. Men houde in het oog. dat het Hofland
Huls Brussel als een unicum wordt beschouwd,
dat ons door vele landen wordt benijd. Wie te
Brussel komt, hij brenge een bezoek aan bet
Holland Huls. Auderghemschelaan 61—63. over-
tulge zich van de middelen, waarmede deze in
stelling en haar Informatiebureau hun doei
nastreren. Of men stelle zich in verbinding met
het kantoor in Nederland te Amsterdam, TeL
35313. dat gaarne alle mogelljke inlichtingen ver
strekt omtrent al hetgeen, dat het Holland Huis
kan doen voor leder, die van zijn intermediair
gebruik maakt.
Dat echter van regeerlngswege de beteekenis
van het Holland Huls wordt Ingezien, blijkt om.
uit de bewilliging, haar verleend, tot het hou
den eener loterij ten bate van het voortbestaan
van het Holland Huis Brunei. Een even een
voudige als snelle en aantrekkelijke vorm om
het zijn onontbeerlljken steun te verleenen.
Aan deze loterij zijn kostbare prijzen verbon
den, w.o. een hoofdprijs ter waarde van ƒ4000
naar keuze van den winner, benevens als twee
de prijs een Ford 8-cylinder édltion selecte
ongeschiktheid tot werken door 17 *7^/1 Ml ongeval met C1 OEF| MJ vwfleo van oen hana
a. belde beenen of belde oogen 1 VV»“ doodelljken afloop 1 MtJVa" een voet et een oog
Tot zoover het oordeel van dezen Duitschen
criticus over den hedendaagschen <tand der
Vlaamsche letteren. Ongeveer tegelijkertijd met
de Dultsche vertaling van Ernest Claes’ roman,
is by het Rembrandt-Verlag verschenen: „Fe
lix Timmermans, Dichter und Zeichner seines
Volkes", door Felix Timmermans en Adolf von
Hftzfeld. Dit boek schijnt te zijn samengesteld
In het bijzonder met het oog op het Dultsche
lezerspubliek, bjj wie de schrijver van „Pal
lieter” en „Den Pastoor van den bloeienden
Wijngaard” in hoogen dunk staat. Felix Tim
mermans wordt in het bijzonder door de Noord-
Duitschers bijna als een der hunnen beschouwd.
In het boven vermelde werk vertellen Felix
Timmermans en de Duitscher Adclf var Hatz-
feld samen over Felix Timmermans, en Felix
Timmermans levert daarenboven een bijdrage,
bestaande uit 75 reproducties al dan niet in
kleurendruk van schilderstukken, teekenln-
gen etsen en gravures.
Onder de 75 prenten van het boek schrijft
E K. Wiechmann in de Deutsche Allgemelne
Zeitung zijn er eenlge, die door hun rust en
helderheid en wondervolle schoonheid verras
sen. Het zijn werken van een schilder, die het
handwerk, de techniek autokratisch beheerscht
er die zulk vermogen over het licht bezit, dat
de schoone, gladde schildering tot geniale kunst
wordt. Er bevinden zich anoere stukken onder,
wsaraan men bespeurt, dat er de vrees achter
steekt niet klaar te zullen komen, niet verwer
kelijken te kunnen. En enkele stukken doen
san. alsof het kinderlijke pogingen waren van
iemand, die een verfdoos cadeau neeft gekre-
y J riël Swoop, schrijver van korte verhalen,
I I las nog eens oplettend de advertentie
over, die de geheele achterpagina van Pin
kerton's Weekblad in beslag nam.
„De uitgevers van Pinkerton’s weekblad zul
len aan het beste, pakkende korte verhaal, dat
hun in den loop van November en December ax.
wordt toegezonden, een prijs van 1000 pond toe
kennen. Alle andere geaccepteerde bijdragen
zullen als gebruikelijk worden gehonoreerd."
Hier was danelndelük een kans voor z*n
jongste verhaal ..Lorry’s terugkeer.’’ zoodra dat
klaar zou zijn. Duizend pond! Denk toch eens
aan! Misschien.... enfin, je kon nooit weten.
Uriël Swoop, winnaar van den duizend pond-
prUs, uitgeloofd door Pinkertons weekblad....** Daar.
HU. Uriel, zou meters stijgen in de achting
van z’n vrienden. HU zou respect en erkenning
Te 's-Oravenhage is het initiatief genomen
cm tot de stichting van een Volksmuziekschool
te komen, zooals deze o.a. te Amsterdam reeds
bestaat De bedoeling Is om met een cursus
voor jonge kinderen van ongeveer denzelfden
leeftUd te beginnen.
Door den heer W. Gehrels zal een serie van 10
a 12 voordrachten gehouden worden ter Intro
duit ie van dit onderwijs. Aanmelding daar
voor kan geschieden bij de secretaresse van het
voorloopig comité. Jonkvr. J. O. H. Repelaer
van Driel, Brugsche straat 9. Scheventngen.
gen; ze zün naïef, onbeholpen,
neergekwakt.
Het kan aan het materiaal liggen, aan pen
seel en verf en doek, dat ertoe verleidt vlakken
snel te vullen; want bü de werken mst de ets
naald, teekenstlft of griffel Timmermans be
heerscht ook deze technieken bespeurt men,
hoe het instrument tot rust en concentratie
dwingt.
De geest van deze schilderkunst
Peter Breughel’s geest, bevleugeld door
Timmermans, waarvan we als verteller houden.
Weer gleed het blad uit Irene’s handen en
verbUsterd bracht zU ie aan haar voorhoofd.
Hoe kon haar vader haar herkend haar naam
genoemd hebben? Toen dacht ze aan Margaret
Warner, de wettige dochter, en een wanhopige
bitterheid overmeesterde haar. ZU was daar
geweest, terwül zU. Irene, van wie hü zooveel
gehouden had en die hem had verafgood, vei
van hem was en van niets wist! En hü had
haar herkend haar bü den naam genoemd
terwijl zU Irene vergeten was
Ze nam de krant weer op en nadat ze er
eenlge oogenbllkken met ver! linden, vochtlgen
blik op had gestaard, was ze In staat, verder te
lezen.
..Lady Irene was zóó overweldigd door haar
smart, dat haar toestand haar geneesheer aan
vankelijk eenlge zorg baarde; maar we verne
men uit goede bron, dat haar ladyschap toch
het voornemen heeft, de begrafenis, die te
Hurstpolnt zal plaats vinden, bij te wonen."
waardoor menigmaal de vorm der huizen nog
teruggevonden kan worden uit enkele typische
gegevens.
De tentoonstelling bevat tenslotte nog twee
tafels met prenten en photo’s, alle in 't bezit van
’t Haagsche Gemeente-archlef, waarvan men de
voorstelling of strekking tot nog toe niet heeft
kunnen deflnleeren. De hulp van 't publiek
wordt daarbij weder Ingeroepen, zooals ook een
vorige maal uitermate effectief is gebleken. Men
kan er dus nog ontdekkingen doen! v. O.
het zou hem een jaar en langer bevrijden van
alle geldzorgen, zoodat hü rustig kon werken
aan z’n grooten roman, waarmee hü naam zou
maken. B
Duizend pond! Daar zou wel alles wat een
pen kon vasthouden, op af komen. Om zoon
Prijs in de wacht te sleepen, moest je, afgezien
van alle bekrompenheid, een boffer zUn, een
Zondagskind! Nu. het was in elk geval zaak,
dat hU een poging waagde.
Uriel Swoop werkte In de daarop volgende
week heel wat Uveriger dan gewoonlUk. HU stel
de zich niet tevreden met het omwerken van
.Lorry's terugkeer’’ volgens den speclalen
smaak van Pinkerton's weekblad, maar poetste
en polijstte z’n kort verhaal, tot het In letter
kundig opzicht blonk als een spiegel.
Duizend pond! Als hü door een onzinnig toe
val de gelukkige winnaar werd, zou hU voor z’n
toekomstige pennevruchten heel wat meer kun
nen vragen.
Waarom zou hU nu niet eens even ophouden
met schrUven en een beetje rust nemen? HU
duwde z’n werk in de onderste la van z’n bureau
en besloot den verderen dag door te brengen op
een bank in Drury lane park, rookend en pein
zend over z’n vooruitzichten, als hu den prU-s
van duizend pond won.
's Avonds begon het hem meer moeite te kos
ten om in slaap te komen. OnophoudelUk werd
hu bestormd door de gevoelens van iemand, die
uit een opengeritste enveloppe een chèque van
duizend pond haalt. De eerste paar nachten
stelde hU zich voor, dat ze zilverkleurig sou
zUn, zooals de bescheiden chèques, die hU tot
nu toe wel eens ontvangen had.
Maar dit zou een chèque worden, zooals hU
nog nooit tusschen z’n vingers had gehad. HU
besloot, een paar nachten later, ze zich voor te
stellen als helblauw. En aan die kleur hield hU
van dit oogenblik af, vast. De chèque zou blauw
zUn en natuurlUk uitgeschreven op glad, sterk-
glanzend papier. t
Zoo zat Uriël Swoop lederen dag in Drury-
lane-park, peinzend, piekerend, hopend, fanta-
seerend met onveranderlUk voor z’n geestesoog
dat visioen van een smal strookje blauw papier,
met de woordente betalen aan Uriël
Swoop of order en: ^en duizend pond.”
Meerdere weken later kwam mijnheer Berry
Seaton, een hard werkend bediende in een
groot warenhuis, door Drurylanepark, op z’n
thuisweg na een vermoeienden dag. Daar zag
hU iemand, dien hU kende, op *n bank zitten
mUmeren HU liep naar hem toe en ging naast
hem zitten.
„Dag Swoop,” groette hU, „en hoe gaat bet
met de schrijverij? Nog al tevreden?"
Uriël Swoop keerde zich om en keek z’n on
dervrager strak in de oogen.
„Wel Seaton," antwoordde hU. „veronderstel
eens, dat ik je dezer dagen zou vertellen, dat
Ik een prijs van duizend pond had gewonnen,
uitgeloofd door Pinkerton’s Weekblad. Zou JU
dat „aardig wat” noemen?”
„Groote góden!” riep Berry Seaton, „dAt niet
alleen, maar ik zou ronduit bekennen dat we je
onrecht hadden aangedaan, lederen keer, dat
we ons vroolUk over je gemaakt hadden."
Nog gingen drie weken voorbU, vliegensvlug
voor den handwerkenden mUnheer Seaton, maar
traag en slepend voor mijnheer Uriël Swoop,
die dag in dag uit in Drurylanepark zat te
mUmeren.
HU had nog niets gehoord van z’n manuscript
en dacht er waarschUnlUk niet aan. dat nog
stapels ongelezen verhalen hun beurt wachtten
op de bifreaux van Pinkerton’s weekblad.
En zoo gebeurde het, dat juist drie weken na
z’n eerste gesprek met Uriël, Berry Seaton, de
warenhulsbediende, weer door Drurylanepark
kwam op z’n thuisweg na een vermoeienden
dag .En evenals de vorige maal, ging hU. toen
hU iemand in het oog kreeg, dien hU kende,
naast hem op de bank zitten en knoopte een
gesprek aan.
„Zoo, Swoop, en hoe gaat het met de schrij
verij?” HU zweeg even en nam Uriël eens wat
beter op. Deze zag er nog al moe uit; men kon
het wel afgetobd noemen. Z'n oogen stonden ook
een beetje vreemd. Toen waagde Berry Seaton
een nieuwe vraag.
,A propdfe. Swoop, heb je nog iets gehoord
over dien duizend pond prU-s. waar je me den
vorigen keer over gesproken hebt?”
Uriël keerde zich om en keek z'n kennis strak
in de oogen.
„Ja, dat heb ik,” sprak hU, „ik heb hem ge
wonnen Seaton. Ik zal je de chèque laten zien
ik heb ze nog niet geïncasseerd."
Z'n vingers tastten een paar seconden in een
van z'n binnenzakken en brachten toen een
Daar ze vermoedden dat de vrouw wel zou
schrikken, als ze eensklaps een man voor zich
zag staan, vroeg Plet aan Wietje om naar de
vrouw toe te gaan. Eerst durfde ze niet, maar
weldra had ze haar angst overwonnen en
wipte ze het grasveld op, waar de boerin nog
steeds druk bezig was,
een middag, een week of drie later,
Redmayne een telefoontje namens de
hertogin van St. Ormonde, waarin hem ver
zocht werd, zoo spoedig mogelUk eens bU
halte aan te komen. Zoodra hU zich een uurtje
kon vrijmaken, ging hu naar het groote huls
in Grosvenor Square.
HU trof de hertogin alleen. Ze kwam zicht
baar opgewonden naar hem toe.
„Denk toch eens aan. mijnheer Redmayne.
Terence is gevonden!” riep ze hem toe. zoodra
hU In de kamer stond. „Heb Ik nu geluk ge-
onrecht van Jaren nog vóór zUn dood her
steld!
Als in een droom las zU verder over Reo-
mayne’s promotie in verband met dit onver
wachte overlUden en van de groote verwach
tingen. die men allerwege van zUn toekomstige
loopbaan als vooraanstaand staatsman koester
de. Maar deze berichten vermochten haar
slechts enkele oogenbllkken af te leiden.
Haar vader! HU was dood! Dood! Een ge
smoorde kreet kwam over haar witte lippen
en ze wierp zich voorover op het bed. Haar
vader was dood, en hU had haar alleen ge
laten na haar verloochend te hebben; het be
richt zei. dat hU het andere meisje ais zUn
dochter had erkend. Zelfs mUnheer Redmayne,
over wlen deze krant vol stond, bleef zwijgen
en was het er blUkbaar volmaakt mee eens.
Haar naam was vergeten en als ultgewlscht
en niemand sprak nog over haar.
Het KoninklUk Paviljoen te Brighton is een
barbaarsch paleis in kwasi Moorschen stUl, dat
gesticht werd door George IV, dien men den
„First Gentleman of Europe" noemde, maar
die beter de „First Scoundrel of Europe” had
kunnen heeten. In dit Paviljoen heeft George
IV, tóen Londen al te duidelUk merken liet,
dat het hem om zUn uitspattingen verachtte,
zUn feestmalen gehouden, en ook zekere „in
tieme avonturen” beleefd, op velligen afstand
van zUn werkelijk niet puritelnsche, maar toch
betrekkelUk fatsoenlijke hoofdstad.
HU huwde er in het geheim met de mooie en
rUke weduwe, Mary Ann Fitz Herbert, en liet
een niet minder geheime gang bouwen van het
Paviljoen naar het huis waar deze dame
woonde.
Het gebouw behoort sinds lang aan de ge
meente Brighton, die evenwel de voormalige
koninklUke vertrekken. bU wijze van beziens
waardigheid voor de honderdduizenden bezoe
kers der badplaats, onveranderd gelaten heeft.
In een dier vertrekken, waarop de geheime gang
uitkomt, werd de vorige week, onder voorzitter
schap van een hooggeplaatst gemeente-ambte-
naar, een confldentleele bUeenl^pmst gehouden.
TerwUl de ambtenaar de vergaderden toesprak,
werd plotseling de deur, die naar de oude gang
voert, langzaam geopend.
De verstoorde beambte begaf zich naar de
gang om den indringer, die het gewaagd had
de vergadering te onderbreken, een uitbrander
te geven, maar er was niemand te zien, en
terwUI hU in de gang stond, ging de deur weer
even geheimzinnig dicht als zU zich eerst ge
opend had.
Het was klaarlichte dag, en niet de minste
tocht was te bespeuren.
Slotenmakers en timmerlieden werden ont
boden. ZU onderzochten het slot en de deur, en
verklaarden dat deze in volkomen normalen
toestand verkeerden.
De deurknop is nog dezelfde,
ntgmaal door de handen van George IV én Mrs.
Fitz Herbert omgedraaid is geworden Mis
schien kan dus de secretaris van de Vereenlging
voor psychomantisch onderzoek (of hoe die
vereenlging, die zich zoo druk met spiritisme
bezighoudt, heet) hier betere diensten bewU-
zen dan een slotenmaker en een timmerman.
Als reclame lUkt overigens de geheimzinnige
deur van het Paviljoen te Brighton ons niet
minder aantrekkelUk toe dan het twee Jaren
geleden ontstane Loch Ness-monster.
bezig. Vlug kleedde ze zich aan, ging daarna
Lily helpen en nam haar mee naar beneden
voor het ontbUt.
Juffrouw CartM1 ontving haar alsof
al janen in huis Was geweest, inplaats
één nacht.
„We hebben vandaag een drukken dag,” zei
ze zakelUk. „Er is een massa in te pakken
Na het ontbUt gaf ze Irene een groot linnen
schort, dat haar geheele jurk bedekte, en ze
gingen aan het werk. Eerst sneden ze de
bloemen af, en Irene leerde, welke ze kiezen
moest en welke nog moesten blUven staan. In
groote manden werd de oogst naar de schuren
gedragen en vorgvuldig in doozen geschikt.
Sommige bloemen moesten met Uzerdraad
worden opgebonden en Irene was daarmee in
het begin nogal onhandig; maar het duurde
niet zoo heel lang, of (e had den slag beet.
Maar toen ze aan het opmaken van bouquetten
toe kwamen, waarvan er een flink aantal be
steld waren, knikte juffrouw Carter met het
hoofd en liet een goedkeurend gegrom hooren.
Zooals zU wel verwacht had, was Irene voor dit
gedeelte van het werk al bUzonder bruik-
baar.
„Ik zou het zelf niet beter hebben kunnen
doen," zei juffrouw Carter op haar laconieke
manier. „Al deed u dat alleen maar voor me.
dan zoudt u uw salaris al ten volle waard zUn.
Het is gemakkelUk te zien, dat u gewend bent,
met kostbare bloemen om te gaan en ze te
schikken.” a
De dagen gingen voorbU, rustig en onbe
wogen als een stil-kabbelende stroom.
(vader is ergens met de hondenkar op stap!)
t<-ch gezellig bU elkaar hokken en denken: „WU
zUr. weliswaar arm, maar gezond en gelukkig i”
Het is misschien overdreven en daarom ten
onrechte gezegd, maar het raakt de kern van
de zaak: „Sedert Timmermans is de Vlaamsche
literatuur in een doodloopend straatje verzeild
g> raakt; zU beweegt zich in een kringetje en
herhaalt zich voortdurend. Dat is gevaarlijk,
Ji lst daarom bUzonder gevaarlUk wUl het
ten wU het gerust toegeven geen boven de
n 'ddelmaat uitstekende letterkunde is, die
d^r gemaakt wordt. Het is goede letterkunde,
maar ze is niet groot. Coster was groot Maar
U.'ensplegel is dood wanneer men Tlmmer-
mq^l^Wlleter” en „Pieter Breughel” samen
vet, nm men, evenals in Philips des Pllleceyns’
wmderbaren „Blauwbaard in Vlaanderen”, den
g'est van den dooden Uilenspiegel weer ’even-
d’S speuren. En Uilenspiegel is Vlaanderen, het
Ir nd zoowel van Philips den Goeden als van het
denkere volksoproer in Augustus van het jaar
l.rf6 De dichters echter, die ons van bet dub
bele Vlaamsche gezicht altUd slechts bet ge-
n qf^fUè^hemlnnanfrWaardige, aasedotiseb- kos
te M, oubollls. gwn willen verklaren en
dvarbU elkaar telkens herhalen, die hebben
overeenkomst met die personen, die ons voort
durend koek met krenten voorzetten onder
voorwendsel, dat het brood is. Eens heeft men
daarvan »Un bekomst. En op dit punt komen
wu zoo langzamerhand met de Vlaamsche let-
te’kunda
n het „Berliner
Eberhart Mechel:
Toen in het afgeloopen jaar de eene boeren
reman na den anderen verscheen, las tenslotte
geen mensch meer zulk een boek, al was het
<xk nog zoo goed. Men herinnert zich den rijd
vat. den springvloed der oorlogsschlldenngen
cok hier zag men tenslotte eenzelfde beeld. Of:
toen de Lofothen telkens weer het voorwerp
werden der Nordische epiek, nadat Hotnsun ze
ontdekt had, waren er ook daarmede geen
goede zaken meer te doen, al waren zu ook
nog zoo „nieuw" gezien. En sedert geruimen tüd
is men geneigd te gelooven, dat het ie Vlaam-
ache letterkunde ook zoo zal vergaan. Dit geloof
wordt versterkt door den Indruk, dien men
krügt bU het lezen van Ernest Claes’ nieuwen
reman: .Broeder Jacobus.” Er valt niets tegen
oen dichter te zeggen, wiens „Witte” men lief
heeft, ook niets tegen „Broeder Jacobus”. Deze
guchledenls van bet kleine Kobeke, dat men
tandeloos ziet opgroeien, streken uithalen, later
een mislukte poging kloosterbroeder ce worden,
zet maken, en dan weer in de tooverschoone
wouden van het Kempenland terugkeeren en
zvn grappig Nelleke ziet trouwen, deze ge
schiedenis is in vele opzichten bekoorlUk, vroo-
lUk en beminnenswaard. Maar boe komt het,
ast men desondanks bU het lezen en daarna
een flauwen bijsmaak In den mond proeft?
Dengene, die dit boek leest als zUn eerste uit
de Vlaamsche literatuur van heden gaat daar
bij vermoedelUk een nieuwe. bekoorlUke wereld
epen; voor dengene. die de letterkunde van
Vlaanderen kent, verduistert zich deze schoone.
gezonde, beminde wereld. Waarom? Omdat men
al'es. wat in „Broeder Jacobus” te lezen staat.
echter Is
r den
dat je er
Margaret.
Ik koop er niet vaak een, want ik stel niet
veel belang in politiek of ander nieuws. Wat
heb ik er mee te maken?"
Irene dankje haar en wilde de krant op
nemen, maar Lily vleide om een beetje muziek,
en ze gingen samen naar de piano Toen ze
naar bed gingen, nam Irene het blad mee naar
boven, en voor ze zich uitkleedde, zag ze het
even in.
OogenblikkelUk, zonder eenlge waarschu
wing trof haar de slag; want de vetgedrukte
kop: „De overleden graaf van Mersla”, sprong
onmiddellUk in het oog.
Het blad fladderde uit haar handen op den
grond, en ze wankelde naar het bed en zat
daar als versteend voor zich uit te staren. Eln-
delUk raapte ze met Inspanning van ai haar
krachten de krant weer op en las. met het
gevoeï of een verschrlkkelUke nachtmerrie
haar vervolgde.
had, toen ik de hoop maar niet wilde opgeven?
Precies zooals al vermoed werd, is het
toestel niet in zee gestort, maar bU een nood
landing op een verlaten eilandje vernield.
Lord Randall” haar gezicht betrok „was
op slag dood, evenals de mecanicien. Het
schUnt. dat ze in het halfdonker den rotstgen
oever voor een vru gladde zandstrook hebben
aangezien. Terence heeft veel bloed verloren,
maar zUn verwondingen waren niet gevaarlUk.
De inboorlingen hebben hem op hun manier
verpleegd en nu pas heeft de reddlngs-expe-
ditle hem elndelUk ontdekt. HU moet nog
tamelUk zwak zUn en zal misschien niet on-
mlddellljk de terugreis aanvaarden. Maar u
kunt begrijpen. hoe gelukkig Ik me voel!”
Redmayne drukte haar hartelUk de hand en
wenschte haar
gelukkige nieuws.
„Toch heb ik u eigenlUk niet in hoofdzaak
ontboden, om met u over Terence te spreken.”
zei de oude dame, ,4k wilde het over Irene
hebben.”
„Wat is er met haar?” vroeg hU rustig.
„Ik ben verechrikkelUk bezorgd en angstig
over haar,” antwoordde rij- „U zult verbaasd
zUn. als ik u vertel, dat Ik haar nauwelijks
gezien heb en slechts ééns een paar vluchtige
woorden met haar heb gewisseld sedert
sedert haar vaders dood: maar toch is bet
waar, zoo ongeloofelUk als het ook klinkt
Redmayne knikte als in afwachting
er zoo maar
Een zeer merkwaardige collectie oude pren
ten van de meerendeels gedempte Haagsche
grachten, ter vergelUking van de huidige situa
tie aangevuld met photografleën uit moderner
rijden, is dezer dagen te bezichtigen in het
Haagsche Gemeente-archief. Het betreft de
jaarlUksche expositie, aldaar steeds eind Octo
ber georganiseerd, van wat er aan prentkunst
bewaard gebleven is van Oud-Den Haag. Dit
maal zijn het de binnengrachten, die aan de
beurt kwfemen voor deze expositie, terwUI aan
de wanden tusschen de stands een aantal plat
tegronden van de stad een plaats kregen.
Het meerendeel der prenten, gravures en pla
ten heeft betrekking op het Spui en de Prinsen
gracht, die voorheen echte patrlclers-buurter.
zUn geweest. Zoo is op het Spul opvallend het
aantal tamelUk groote hotels, en ziet men de
Prinsengracht bUna nog geheel bezet met hee-
renhuizen.
VoomamelUk werd met deze expositie echter
bedoeld het gewUzlgde stadsbeeld in het licht
te stellen. DaarbU blUkt alras dat de demping
lang niet altUd tot verfraaiing heeft geleid. De
verandering voltrok zich bijkans binnen één
menschenleeftUd, daar er mee begonnen werd
rond 1860. Tot dien tijd was de grachtenloop
sedert ruim twee eeuwen ongewUzigd gebleven;
de meeste grachten werden tusschen 1640 en
1660 gegraven en voorts bebouwd. Lang niet alles
werd In eens gedempt, zelfs bleef het meeren
deel der grachten nog behouden tot omstreeks
1900, waarna echter in tien Jaren tUd de groote
demping volgde.
Behalve van de genoemde grachten, zUn er
prenten van de Nieuwe Haven, de Voldersgracht,
de eenlge die reeds in de 17e eeuw gedempt werd,
de Pavlljoensgracht, wtear het Spinoea-huts
staat, den Lutherschen Burgwal, de Brouwers
gracht, met het bekende Hofje van Nieuwkoop
en tenslotte de gedeelteUJk bulten het expoeitie-
bestek vallende Loosduinsche vaart, waarvan de
demping eerst in de laatste Jaren haar beslag
kreeg.
Merkwaardig zUn ook bU de plattegronden,
waarvan de qpdst bekende die van Van Deven-
welke zoo me-' 1880 ta’ aeer corteuze teekenlngen.
■F 1 *8 1 I 1 --
A I I 17 A D OMM TT blad ln^ev01^e de verzekeringsvoorwaarden tegen
/A I .1 .i. O ongevallen verzekerd voor een der volgende ultkeerlngen
De Nizam van Hyderabad, de „Premier Sta
te” van Indlë, besteeg zUn troon nog geen half
jaar na zUn Suzerain, den Konlng-Keizer. In
December viert hU rijn zilveren Regeerings-
jubllé, ofschoon hU den 29 Augustus op den
troon kwam.
ZUn land is, naar de oppervlakte, het grootste
van Indië, maar het heeft bovendien verreweg
de talrijkste bevolking. Op 82.698 vierkante mU-
len wonen daar 15 mlllioen menschen, of bUna
2% maal zooveel als in Myoore, dat de tweede
plaats Inneemt.
Het aantal Indische staten is veel aanzien-
lUker dan de meesten uwer zullen vermoeden.
Er zUn er namelUk 662, maar „slechts” onge-
veer 200 daarvan hebben eenlg werkelUk be
lang, en aan hun spits staat Hyderabad.
De .stand” van een Indlschen vazalstaat
blUkt uit het aantal saluutschoten, waarop de
regeerende Maharaja, Nizam, Nawab, Maha-
rao, Maharawal, Mir, Khan, Maharaj-Rana,
Maharawat, Ra ja. Rana of Thakur Sahib aan
spraak kan maken.
Het aantal schoten bedraagt 21, 19, 17, 15, 13
of 11. Slechts vUf hebben recht op 21 schoten,
en de voornaamste hunner is de Nizam van
Hyderabad. Daarentegen zUn er 29. die zich
met 11 schoten tevreden moeten stellen.
De Nizam, Sir Mir Osman All Khan, die
hooge rangen in het Brltsehe leger bekleedt,
en die wegens de groote diensten gedurende den
oorlog aan het RUk bewezen, van Koning
- -George den nieuwen en speclalen titel van
de Keten der lage klelhutten. waar oud en jong „Verheven Hoogheid” ontving, is een verlicht
heerscher en een der pUlers van de Britsche
heerschappU in Indië. Bovendien is hU niet al
leen de rUkste Indische vorst, maar verreweg
de rUkste man ter wereld. De Rockefellers en
de Fords zUn, vergeleken bU hem, niets anders
dan menschen, die er met eenlge zuinigheid
nog net komen
Aan de viering van zUn zilveren Jubllé zal
hü meer geld besteden dan eenlg mllliardalr
zou kunnen uitgeven zonder een leelUke bres
in zUn rijkdommen te schieten.
Het is waar, dat de regeering £45.000 uit
getrokken heeft voor het feest, maar dit bedrag
heeft weinig te beteekenen vergeleken bU wat
de Nizam zelf aan de viering ten koste zal leg
gen. HU heeft voor een waarde van 50.000
aan vuurwerk besteld; hU zal zUn hoofdstad,
die bUna 500.000 inwoners telt, door één mll
lioen lampen laten verlichten. Duizend ossen
en tienduizend schapen zal hU laten slachten
voor het voeden der armen. DagelUks zal hU
gedurende de jubllé-week in een zilveren lan
dauer rijden door de armste wUken der stad, en
daar zal hU nieuwe zilveren munten bU hon^, t
derddujzenden onder het volk rondstgooden.
Mees dan vijfhonderd gaaten uit al
van het Britsche RUk zullen aan zUn
't glansrijkste Mohammedaansche Hof ter we
reld is. vertoeven, en vorstelUk onthaald wor
den. Namens hen zal een vertegenwoordiger
van den Konlng-Keizer den Nlzam de geluk-
wenschen van het RUk aanbieden.
Een inschrijving is geopend voor het vormen
van een Jubilé-fonds. Men verwacht, dat het
250.000 zal opbrengen. De Nlzam heeft het bü
voorbaat voor sociale diensten bestemd.
Niemand kan ook maar bü benadering schat-
Toen ze de rest van het terrein bezich
tigd hadden en juffrouw Carter Irene haar
eerste inleidende les had gegeven, gingen
ze terug naar het huis, en werd Irene haar
slaapkamertje gewezen, een klein vertrekje
onder het rieten dak, opgevroolükt door ge
bloemd cretonne.
„Dit was het kamertje van mUn dochter,"
tel juffrouw Carter stil. „Voortaan is het van
u. Lily slaapt hiernaast. Het is heel een
voudig, en niet wat u gewend bent, juffrouw
Warner."
„Den vorigen nacht heb ik in een groen
tenwagen doorgebracht," zei Irene, „en dit
aardig kamertje lUkt me te goed om waar te
zUn. U zult den eersten tüd nog wel niet
veel aan mün hulp hebben, maar ik zal trach
ten, me zoo gauw mogelUk werkelUk nuttig te
maken; en als me dat niet mocht lukken
dan zal ik mün zwerftocht moeten voortzet
ten."
Ze sliep dien nacht diep en vredig en toen
ze den volganden morgen in de vroegte wak
ker werd, hoorde ze juffrouw Carter al in huls
„Een betreurenswaardlg geval,” zet dr. Dea
ring, geneesheer-directeur van bet hospitaal
voor gemtaasiekten, tot >*n assistent, die juist
van een kort verlof was teruggekeerd. „Je kunt
hem zien ritten aan 't andere einde van de
zaal.... juist daar. Swoop beet hü- HU was
schrijver. Z’n idee-fixe bestaat in de overtuiging
dat hü een prijs van duizend pond gewonnen
heeft voor een van z'n korte verbalen. Het ge
wone geval van te sterke concentratie op één
punt. De bank belde ons op, toen hü een blauwe
sigaretten-coupon trachtte in te wisselen.
Kük gauw
hü laat hem juist
zien aan onzen
af dwingen in uitge verskringen. En ten slotte.. nieuwen patiënt...
dat geval van de-
mentia-praecox,
dat van morgen is
opgenomen
Een vreemd geval." aei de uitgever van Pin
kerton’s Weekblad tot z’n compagnon, toen de
brief, geadresseerd aan Uriël Swoop, op t kan-’
toor terugkwam, voorzien van een officieel stem
pel in rooden inkt:
„Vertrokken zonder adres
Retour afzonder."
HU ritste den brief open en haalde er een
smal strookje blauw papier uit, een chèque
waarop in stelle cUfers en letters: 1000 pond,
geschreven stond.