ONSBLAD
Groote luchtoperaties aan het
Het proces tegen Mgr. Legge
Noordelijk front
DE MOORD OP KONING ALEXANDER
heden
Het nieuws
de BAROMETER
van
De regeering van
Noord-China
DE NEGUS UIT ADDIS
VOORTGEZET PROCES
ABEBA VERTROKKEN?
HET VERHOOR VAN DEN
BISSCHOP VAN BERLIJN
TWEE VLIEGESKADERS
IN ACTIE
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
BRILLEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
Si
IE PERS
Abessinische verliezen
zouden groot zijn
Een ultimatum
Kalinin onderscheiden
7*
is;<
Samenwerking tegen
het Communisme
V erantwoordeli jkheid
van Vicaris-generaal
Nieuwe tolk aangesteld
ondanks tegenstand
Staking in Belgische
steenbakkerij en
Mat geweren, mitrailleur» en lucht-
afweergeschut worden de
bommenwerpers onder
vuur genomen
De verdediger Desbont als lid van
de balie geroyeerd
Ter gelegenheid van zyn 60sten
verjaardag
Een manifest zal gepubliceerd
worden tegen de monetaire
politiek der Nanking-
regeering
De financieels kwesties hebben het
minst te maken met de bis
schoppelijke plichten
WOENSDAG 20 NOVEMBER 193B|
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20a, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pag. één 55a p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Weer regen
VEREENIGDE KATHOU
Grensincident
2500 arbeiders in het Rupelbekken
leggen het werk
Een gewijzigd Abessinisch
krijgsplan
Een Abessinisch legercorps
trekt op
FA. JAN KLHNE - ALKMAAR
1
B
NOORD HOLLANDSCH DAGBLAD
Mgr. Dr. Graf von Prey sing
De Negus uit Addis Abeba vertrokken?
neer
Honger beroep in Oesche strafzaken.
O O
IIIHIIIIIIIIIIIHIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItlIlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllIllUIIIIIIIIJIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIH
bo
L v»
Stand op Woensdag 19 uur vjul; 754.4
Vorige (tand: 7M.9
President Roosevelt is eerelid geworden van de vrijwillige brandweer van Hyde-
park. Glimlachend nam de president deze onderscheiding aan
NEGEN EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 42
Van het vliegtuig van graaf Ciano werd de
olietank door een granaat lek geslagen, waar
door het toestel te Makalle moest dalen.
Ook de zoons van Mussolini hebben aan dit
bombardement deelgenomen. Toen hun voor
raad mitrailleurpatronen was uitgeput, schoten
zij verder met een karabijn.
Professor Euzière uit Montpellier en professor
Cornil, de deken van de faculteit te Marseille
bevestigen de conclusies van Dr. Dide.
Het proces tegen de moordenaars van Honing Alexander van Joegoslavië en den
Franschen minister-president Barthou is Maandag voor het gerechtshof te Aix-
en-Provence aangevangen. Op den voorgrond te beschuldigden in de beklaagden
bank- (Per telegraaf overgebrachte foto)
Het autonoom comité zal in naam de souve-
relnltelt van Nanking erkennen, op voorwaarde
dat de centrale regeering het nieuwe regime In
Noord-Chlna erkent.
Alle belastingen dezer provincies, die tot dus
ver aan Nanking werden overgemaakt, met In
begrip van de opbrengst der maritieme douane
rechten en heffingen zullen beheerd worden door
het autonoom comité. Een speciaal reservefonds
zal de betaling der bultenlandsche schulden ga-
randeeren.
Ernstige autobotaing bij Heeseb; twee dooden.
drie zwaargewonden.
Nader wordt gemeld, dat tijdens de actie der
Italiaansche vliegtuigen in de vallei ten Zuid
oosten van Makalle slechts één vlieger door
een kogel in de dij is gewond.
Het aantal bij dit groote luchtbombardement
gedoode en gewonde Abesslniërs moet zeer groot
zijn. Volgens een bericht uit Italiaansche bron
zouden ruim 5.000 Abessiniërs gedood of gewond
zijn. De sterkte de? Abessinische troepen, die
het vuur op de italiaansche vliegtuigen open
den. zou volgens deze bron niet 7.000, maar
30.000 man bedragen hebben.
Vervolgens wordt de psychiater, Dr. Dide, ge
neesheer in de krankzinnigengestichten te Tou
louse, gehoord, die Kralj heeft onderzocht.
Dr. Dide verklaart, dat Kralj lijdt aan waan
denkbeelden en aan theatrallsme, en komt tot
de conclusie, dat de invloed van het goede en
die van het kwade elkaar compenseeren.
„De doodende handeling." aldus deze deskun
dige, „zal nooit volbracht worden, indien hij deze
niet wil volbrengen."
De president antwoordt, dat te zijner tijd het
noodige aal worden voorgelezen.
AIX EN PROVENCE. 1» Nov. (Reuter) Van
middag kwam het in het konlngsmoordprocea
wederom tot eerf heftige botsing tusschen den
Reizigers uit Aksoem verklaren, dat de be
volking van Dodja zich sterk verzet tegen de
mobilisatie.
Ras Alloe, die den Italianen gunstig gezind
U. zou tot levenslange gevangenisstraf veroor
deeld zijn en opgesloten in het fort Ankober.
MOSKOU, 19 Nov. (Reuter) Het TASS-
agentschap meldt: Als erkenning van de bijzon
dere revolutlonnaire verdiensten van Kalinin,
den voorzitter van het Centraal Uitvoerend Co
mité der Sowjet-Unie en van het pan-Russische
Centraal Uitvoerend Comité en tevens als erken
ning van zijn enorme rol bij de tot stand bren-
ging en Inrichting van den eersten proletarischen
staat ter wereld, besloot het Centraal Uitvoerend
Comité der Sowjet-Unie om Kalinin, ter gele
genheid van zijn morgen te vieren 60en verjaar
dag, de orde van Lenin te verleenen.
Het koningsmoord proces; de verdediger Desbons
als lid van de balie geroyeerd.
Groote luchtoperaties aan het Noordelijk front;
de verliezen der Abesslniërs zouden zwaar zijn.
De
he-
het
van
on-
MO
Alle vliegtuigen kregen kogelgaten en een
boord-mecanicien werd door een schot in
het been ernstig gewond. Het vliegtuig van
Graaf Ciano moest een noodlanding ver
richten en van een ander toestel brak b|j het
neerkosnen te Haasten het landingsgestel.
De Bisschop van Berlijn legde er den na
druk op, dat iedere Bisschop het recht heeft
een Vicaris-generaal aan te stellen ter ont
lasting zijner werkzaamheden. Deze is dan
in zekeren zin het ..alter ego" van den Bis
schop, die echter ten allen tijde in de
ambtsuitoefening van den Vicaris-generaal
kan ingrijpen.
Bij belangrijke geldzaken moet de Vica
ris-generaal daarover aan den Bisschop
rapport uitbrengen, voor zoover hij niet op
grond van bijzondere, eerder vastgestelde,
bepalingen gemachtigd is dergelijke zaken
af te doen.
De procureur-generaal. Rol, verlangt verwer
ping van dit verzoek, daar de gezworenen in
het geheel niet aan hun meenlng uiting heb
ben gegeven. De zitting wordt dan opgeheven
Als de zitting wordt hervat, vraagt Des
bons om mededeeling van hetgeen de en
veloppe bevatte. Een der gezworenen ver
klaart daarop, dat de jury nog wel meer
enveloppen zal ontvangen, en dat die, welke
zij zoo juist ontvangen heeft, vernietigd is.
Desbons verlangt, dat van deze feiten acte
genomen wordt.
Tijdens het gevecht daalden de vliegtuigen
tot 30 meter boven den grond, waarbij zij een
groote hoeveelheid bommen van 3 kg. lieten
vallen.
In totaal zouden ongeveer 6.000 kg. bommen
geworpen zjjn.
Een omvangrijke brief, die dan den voorzitter
van de Jury ter hand gesteld wordt, en een
nummer van een Parjjsch weekblad bevat, geeft
aanleiding tot schorsing der zitting.
PEKING, 19 Nov. (Reuter) Naar alt be
trouwbare bron vernomen wordt, heeft de
leider van de Japansche militaristische be
weging in China, Doiharn, aan de plaatae-
Hjke militaire autoriteiten in Noord-Chlna
een ultimatum gezonden, waarin hjj hun
tot Woensdagmiddag den tjjd laat voor een
gunstig antwoord ten aanzien van het plan
eener nieuwe autonome federatie.
Een vliegtuig bestuurd door luitenant Gio-
letta moest met schade te Hauzien dalen. Een
ander toestel kon de vlucht slechts voortzetten,
dank zy het optreden van den werktuigkundige,
die met zjjn handen een lek afsloot, waaruit de
benzine wegvloeide.
Nadat de Bisschop op de geschiedenis van de
bisschoppelijke waardigheid was Ingegaan, ver
volgde Z. H. Exc.:
Hierop aansluitend stelden de verdedigers en
ook het Openbaar Ministerie een groot aantal
vragen, waardoor de begrenzing der verant
woordelijkheid van den Vicaris-generaal tegen
over den Bisschop volgens de bepalingen van
het Kerkeljjk Recht duidelijk werd aangege
ven.
Na het verhoor van den Bisschop van Berlijn
wérd de behandeling van het proces voort
gezet.
Na het Paleis van Justitie te hebben ver
laten begaf Desbons slch naar de gevangenis
om een bezoek aan zijn drie cliënten te bren
gen.
Men weigerde hem echter den toegang, daar
het Hof hem al zjjn rechten van advocaat had
ontnomen.
Desbons verklaarde aan journalisten dat zijn
schrapping als lid van de balie de meest eer
volle gebeurtenis in zyn loopbaan was.
De nieuwe regeering zal een commissie tot af
weer van het communisme benoemen, die zal
samenwerken met de Japansche militaire raad
gevers De burgemeester van de stad Peiping
heeft het gemeente-personeel volkomen gewij
zigd, waardoor het meerendeel van de nieuwe
ambtenaren onder Japanschen Invloed staat.
ADDIS ABEBA. 19 Nov. (Reuter). In of
ficieuze kringen wordt beweerd, dat de Negus
de hoofdstad per vliegtuig met onbekende be
stemming heeft verlaten. Het Hof spreekt dit
gerucht echter tegen.
N.S.B.’er» verlaten de Statenvergadering van
Zuid-Holland uit protest tegen niet-toelating
van Graat de Marchant In de Eerste Kamer.
Daar op het oogenblik Japansche troepen bij
den Grooten Muur zijn geconcentreerd en drei
gen den muur te overschrijden en Hopel binnen
te rukken. Indien het autonomie-plan verwor
pen wordt, zal het antwoord zonder twijfel
gunstig luiden.
BERLIJN, 19 Nov. (D.NX) Op den
derden zittingsdag in het proces tegen
den Bisschop van Meissen, Mgr. Legge,
werd onmiddellijk bij den aanvang der
ochtendzitting de Bisschop van Berlijn,
Dr. Graf von Preysing, gehoord als des
kundige om antwoord te geven op de
vraag, in hoeverre een bisschop ver
plicht is zich met alle bijzonderheden
van het technische bestuur van zijn
diocees persoonlijk bezig te houden.
Het proes tegen den Bisschop van Meissen;
verhoor van den Bisschop van Berlijn, Mgr.
Graf von Preysing.
De nieuwe regeering van Noord-China aal sa
menwerking tegen het communisme bepleiten.
Uit Peking wordt aan het blad „Nitsjl-
Nitaji” gemeld, dat de voorlooplge statuten
van het nieuwe regime In Noord-Chlna voor
zien in de vorming van een autonoom anti
communistisch comité, dat het bewind aal
voeren over de provincies Hopel, Tsjahar en
Sjantoeng, de souvereinitelt van China In be
ginsel zal erkennen, de natlevlag zal behou
den. doch alle adminstratieve betrekkingen
met de Nanklng-regeerlng zal afbreken en
zich tegen het gezag van de Kwomintang
zal verzetten.
De financieeie kwesties hebben het minst
te maken met de bisschoppelijke plichten.
In het slgemeen zal een Bisschop sfjn plieht
volledig hebben vervuld, wanneer hjj de ge-
zamenlUke poststukken door zjjn Vicaris-
generaal laat openen en zich over de be
langrijkste. het bisdom rakende zaken deer
desen doet voorlichten en met hem be
spreekt. Het is onmogelijk, dat de Bisschop
van een groot diocees bet gebeele complex
van zjjn kerkeljjk gebied betreffende aan
gelegenheden kan oversten. H(j moet zich
hier beperken en een keus doen.
AIX-EN-PROVENCE. 19 Nov. (Reuter).
Direct nadat de tweede zittingsdag in bet
proces tegen de Oeutadsji’s begonnen is, ver
langt de verdediger Desbons, dat de resul
taten van het ondersoek van den Volken
bond inzake de opleiding der Oestadsji's in
het bultenlandsche kamp aan het dossier
worden toegesoeg*-
Het ambt van Bisschop in den zin der H.
Kerk, zoo formuleerde de Bisschop zijn ter zake
kundige meenlng. is vóór alles een geestelijke
taak, welke op de geestelijke, bisschoppelijke
functies moet zjjn ingesteld. Een Bisschop ont
vangt door zjjn wijding en zending een taak
als leeraar, herder en priester. Als leeraar, ter
verkondiging van de leer, als herder, ter be
scherming der kerkelijke Riten, en als priester,
ter uitoefening van zjjn speciale macht, de bis
schoppelijke macht, welke hém alleen de moge
lijkheid biedt bepaalde sacramenten (het H.
Priesterschap en het H. Vormsel) toe te dienen.
Tenslotte zijn er talrijke bijkomstigheden,
zaken van adminlstratieven, economischen en
financieelen aard, welke de practlsche uitoefe
ning van het bisschoppelijk ambt verzwaren.
Daar de Journalist Casteran niet langer
zijn medewerking kan blijven verleenen,
wijst de president een nieuwen tolk aan, t.w.
een student van Joegoslavische nationaliteit,
van de faculteit te Alx.
De beklaagden gaan niet met zjjn benoe
ming accoord. doch ondanks hun tegenstand
wordt hij aangesteld.
BERLIJN, 19 Nov (D.N.B.) In de middag-
zitting van het proces tegen den Bisschop van
Meissen werden allereerst de belde inspecteurs
der douane gehoord, die over de betreffende
deviezenzaak inlichtingen by de beklaagden
hebben ingewonnen. Een hunner verklaarde, dat
Mgr. Legge zjjn mededeellngen betreffende de
aanschaffing der obligaties vijfmaal heeft ge
wijzigd. De Bisschop had gezegd dat hij met de
aangelegenheid in het geheel niet op de hoogte
was en wist niet, aldus getuige, dat voor am
nestie een strafbare handeling noodzakelijk was.
De tweede Inspecteur verklaarde, dat de mede
deellngen van den Bisschop hem verbaasd had
den. De Bisschop had gezegd, niet te weten,
wat een obligatie is.
De Bisschop bevestigde dat. Het Openbaar
Ministerie voerde daartegen aan, dat de vicaris-
generaal Hoppa zich indertijd buitengewoon ver
wonderd heeft getoond over deae verklaring van
den Bisschop. Dr. Soppa, aldus het Openbaar
Ministerie, is van meenlng dat de Bisschop met
het begrip „obligatie" bekend moet zijn, daar
zjj meermalen over deze kwestie hebben gespro
ken.
Vervolgens las de president een brief voor,
dien Hofius aan het gerecht heeft geschreven, en
waarin hy onder meer mededeelt, dat de Bis
schop Inderdaad niet heeft geweten, dat illegaal
werd opgetreden. Ook de Vicaris-Generaal is
eerst in het begin van dit Jaar Ingelicht over
de details van de transacties.
De Bisschop zeide, dat deae brief bewijst, dat
hij niets heeft geweten en dat ook Soppa eerst
later de hoogte is gesteld. De zitting werd
1 daarna verdaagd tot Donderdag.
In het Noorden en in het Zuiden regent het
weer. Deze regens brengen de wegen in slechten
toestand, zoodat de verbindingen der Italianen
moeilijkheden ondervinden.
Volgens een bericht uit Addis Abeba, dat wordt
doorgegeven door het Abessinische gezantschap
te Londen, zou het aantal der Italiaansche de
serteurs meer dan 1000 bedragen. De overloopers
zouden hebben medegedeeld, dat de Italiaansche
troepen onkundig zijn gelaten van de sancties.
Evenals de Imam van Vemen heeft thans ook
Ibn Saoed besloten de neutraliteit In het ge
schil tusschen Italië en Abesslnië strikt te be
waren. Hl) weigert daarom kameelen en schapen
aan de Italianen te leveren, ondanks het feit,
dat hem daarvoor zeer hooge prijzen geboden
worden.
De Abessiniërs, die vanaf de heuvels het vuur
op de vliegtuigen openden, maakten gebruik
van mitrailleur en Orllngton-kanonnen.
ASMARA. 19 Nov. (Reuter
radiobericht van den oorlogacorres-
pondent van het D.N.B.) De strijd
tusschen Italiaansche bommenwer
pers en Abessinische troepen, welke
gisteren in het gebied tusschen Amba
Aladsji en Antalo plaats had, wordt
van militaire zijde gekenmerkt als de
grootste operatie in de lucht, sinds
het uitbreken der vijandelijkheden.
ANTWERPEN, 18 Nov., (A. N. P.)
sedert eenige dagen verwachte staking is
denmiddag in talrijke steenbakkerijen van
Rupelbekken uitgebroken.
Het aantal stakers wordt op 3500 geraamd.
Vooral te Boom. Nlel. Rumpst, Terhagen en
Hemlxem hebben vele arbeiders het werk neer
gelegd.
Ondertusschen worden de onderhandelingen
tusschen arbeiders en werkgevers voortgezet.
Er zal getracht worden de bemiddeling van
den minister van Arbeid in te roepen.
De nieuwe opperbevelhebber maarschalk
doglio, wordt 27 November in het Itallaanscne
hoofdkwartier verwacht. De operaties worden
inmiddels echter niet opgeschort. De correspon
dent van Reuter-A.N.P. bij de Italiaansche le
gers in het Noorden seint, dat twee colonnes
zijn opgerukt van Makalle in Westelijke rich
ting en een derde colpnne is vertrokken naar
de streek Montgundi nabij Hauzien in Noord-
Westeiyke richting. Het doel van deze drie co
lonnes is Samre in de streek van Seloa. waar
zy hopen Ras Seyoem te kunnen omsingelen tn
Tamblen, dat een natuurlijk fort vormt met
bergen, die tot 3500 M. hoog zijn. De troepen
van het leger van Maravlgna, die uit de streek
van de rivier Takazze opereeren, trachten de
omsingeling aan de Zuidzijde te voltooien.
BUREAUX t HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS!
Per kwartaal voor Alkmaar I 2.—
Voor buiten Alkmaar f2.85
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaarnested Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Twee eskaders, bestaande uit 20 vliegtuigen,
bemerkten bjj Buja ten Zuiden van Makalle
sterke Abessinische afdeelingen. Om de troepen
beter te kunnen bombardeeren, gingen de toe
stellen omlaag. Daarbij ontstond een bitter
gevecht.
De Abessiniërs hadden de heuvels bezet en
vuurden nu van bovenaf op de lager vliegende
bommenwerpers. Niet minder dan 7.000 Abes
siniërs namen de Italiaansche toestellen onder
vuur met geweren, mitrailleurs en luchtafweer
geschut.
De correspondent van Reuter-A.N.P. te Addis
Abeba seint, dat de Keizer binnenkort naar het
Noordelijk front zal vertrekken, teneinde door
zijn aanwezigheid de patriottische geestdrift
van zijn troepen aan te vuren. Een deel van
de bagage van den Keizer is vandaag naar
Dessie verzonden.
Uit Berbera wordt een klein grensincident ge
meld. Eenige ongeregelde, Italiaansche inlanders
hebben een aanval gericht op drie dorpen van
stammen uit Brltsch Somaliland, welker kudden
weidden aan den kant van de Abessinische grens.
Drie Brltsch-Somaliianders werden daarbij ge
dood.
f.tnU rechtszaak in zake de Wet o* den Uitver
koop; het O. M. b(j het Utreehtsche Kantonge
recht meent, dat nltverkoopen wel gebonden,
doch niet aangekondlgd mogen worden.
De Tweede Kamer heeft aangenomen het wets
ontwerp tot wijziging van de pensioenen van
het spoorwegpersoneel en eenige andere wets
ontwerpen; daarna ving de behandeling der
P. T.-begrootlng aan.
B(j den Marine-Radio-a vond heeft minister Co-
Hjn beschouwingen gegeven over onze vloot.
Tusschen Makslle en Amba Aladji kan
n.l. gemakkelijk worden binnengedrongen
en het Is dan ook mogelljk. dat de Abessjjnen
den vjjand zijn opmarsch laten voortzetten tot
den top Aboena Josef op 65 K M. ten Zuiden
van Amba Aladji.
Volgens berichten uit Asmara schijnt beves
tigd te worden, dat Ras Kassa en Ras Seyoem
voornemens zijn om vóór de aankomst
Maarschalk Badoglio, een groote actie te
dernemen.
TOKIO, 19 Nov. (Reuter) De nieuwe
regeering vin Noord-Chlna zal een manifest
publiceeren, waarin de monetaire politiek
van de Nanking-regeering scherp wordt ge
hekeld, waarin de financieeie en economi
sche onafhankelijkheid van Noord-China
wordt afgekondigd en waarin samenwerking
wordt bepleit tuschen China, Japan ea
Mandsjoekwo, ter bescherming tegen het
Communisme.
De Italiaansche verbindingswegen, aldus doet
men opmerken, zouden zich dan uitstrekken
over een diepte van 200 K M. en daardoor des te
kwetsbaarder worden voor de Insluiping van
Abessinische guerillabenden.
Inlichtingen uit betrouwbare, Abessinische
bron wijzen er op, dat, terwijl de Abesslniërs
tot dusverre van plan waren slch op hechte
wjjze te nestelen In de streek van Amba Aladji,
ongeveer 50 K.M. ten Zuiden van Makalle en
hier den Itallaanschen opmarsch te stuiten,
naar het schijnt thans wijziging in dit plan is
gebracht.
De correspondent van Reuter—ANP seint uit
Harrar; Terwijl ik per auto naar Diredaoea
reed, passeerde Ik Dedjasmatsj Abeba, den broer
van Ras Desta, die op weg was naar het Zui
den met zijn particuliere leger van 10.000 man.
Abeba reed te paard aan het hoofd van zijn
troepen. HU had drie welpen by zich, zyn ge
baarde krygslieden zongen uit volle borst, ter- I
wyi sy zich in looppas voortbewogen. Hon
derden vrouwen volgden de mannen, zy droegen
rantsoenen op het hoofd en beklommen vrooiyk
de steile paden met een snelheid van meer dan
zes KM. per uur.
JEUGDLECTUUR
Teken- en Prentenboeken
Vulpenhouders - Vulpotloden
GOED en GOEDKOOP.
FNIDSEN, hoek St. Jacobstraat
advocaat der Oestadsji’s Desbons en den pro
cureur-generaal.
Toen de verdediger een keer op ironlschen
toon uitriep: „Is dat de Republikelnsche rechts
pleging?” werd hy uit de rechtszaal verwij
derd.
Nader meldt Reuter, dat Desbons is ge
royeerd als lid van de balie. De Deken van de
balie werd belast met de verdediging van de
beklaagden, doch dezen weigeren te spreken
als Desbons niet aanwezig is. zy dreigen in
hongerstaking te gaan.
De zitting word daarop tot morgen ver
daagd.
Le- f - J
