Insluiper in
arrest
Haarlems nieqwe Bisschop zal
het bestuur aanvaarden
h
1
If
h
Gezagsproblemen
b Auto-pngelukken
Wantrouwen bij
de Rijksmunt
MAANDAG 13 JANUARI
DE PLECHTIGHEID
LEEKEPREEKEN
1
Brutaal optreden
at
Brand te Nijmegen
Voor het Ambtenaren*
BOTERKNOEIERIJEN
gerecht
ar,
Met den storm gekampt
WIELRIJDER DOODGEREDEN
Proteat van den burgemeester
SCHIP LIEP VOL WATER
SUIKERDIEFSTALLEN
Door de duisternis misleid?
I
I
Het verloop van de
plechtigheden
De Frantche vloot in de haven van Toulon, gereed voor het vertrek naar de
MiddeUandeche zee
Palembang uit de
K.L.M.-route
Vlammen jagen door drie
verdiepingen heen
Nederland ach schip heeft twee
ankers verloren
Vroegere verdenking
Na veel moeite is de politie erin
geslaagd Arnhem van een
plaag te bevrijden
Vier maanden tegen chauffeur
geëischt
Twee jongens gedood
Untslagkwestie van een voorman, moeten houden en toen hu eens onverwacht
veritwht werd geld uit de
smeltkroes te hebben
gehaald
Straffen van een en anderhalf
jaar geëischt
Zy vangt des morgens half elf in de
kathedraal te Haarlem aan
Bestuurder verdronken, na ver
geef sche pogingen om zich
te redden
i MSI
ZATERDAG 11 JANUARI 1936
Oude ryksdaalder gevonden
Regeling
Onderzoek ter plaatse
c.
?ÏA'i
E
•fW
zal
c«
VM
ons dit
X:3
LIBRA
Kb
uitgebrand
■4
oen
0
M
1
k.
B
wiens
den
geestelijkheid maakt
i
vertrouwde.
4
De plechtigheid is ook voor de leeken toe
gankelijk.
Vit de Schelde te Antwerpen la het lijk op
gehaald van den ongeveer 60-jarigen A. Keiler
'uit Breda.
De man ia vermoedelük door de duisternis
misleid en te water geraakt.
In den loop van den ochtend is ook het tweede
slachtoffertje van de aanrijding te Heerlerheide,
de 10-jarige L. Frölinx uit Heerlerheide, in het
St. Jozefziekenhuls overleden.
Plotseling deed het gerucht de ronde, dat de
oude mej. J. Teeton, die de derde verdieping
bewoonde, in de vlammen moest zijn omgeko
men. Later kwam de geruststellende mededee-
llng, dat mej. T. zich bü familie te Amsterdam
bevond.
De familie Bakker is niet verzekerd; de beide
andere gedupeerde bewoners wel tegen brand-,
doch niet tegen bedrijfsschade.
was verleend, ia het kind naar het dekenhuis
overgebracht.
De politie stelt een onderzoek in. De chauf
feur van den wagen verklaarde, dat hij door
aanraking met de tramrails aan het slingeren
raakte.
Ben felle brand heeft Vrijdagmiddag ge
woed in een woning aan de Orootestraat
te Nijmegen, gelegen in het oude gedeelte
van de stad, dat slechts door het snelle op
treden van de brandweer gered werd van
het dreigende vuur.
den
dat
De president bracht Van W. onder het oog,
dat er tegen hem In 1932 al eens verdenking
bestond. HIJ zou toen een. beweging gemaakt
hebben, alsof hij Iets uit een smeltkroes had
gehaald, waarin niet meer gangbare rjjksdaal-
ders en guldens werden gedaan.
Van W. zette uiteen, hoe deze smeltkroes
voor
op
lende
eerd.
ideld
asoek
bjjna
ii
airst.
in-
i. in
raaf-
Vrijdagmorgen te acht uur heeft in de Brok-
straat te Heerlerheide een verkeersongeluk
plaats gehad, waarbij een jongen van dertien
jaar het leven verloor en zijn tienjarig broertje
een zware hersenschudding opliep.
Het Nederlandscne as. „Zeehond" la te Sal-
combe binnengekomen, na den geheelen nacht
ter hoogte van Bolthead nabij Salcombe met
«waren storm te nebben geworsteld. De
reddingsboot van Plymouth Is den geheelen
nacht in de nabijheid van het schip gebleven.
De boot, die met hout geladen was, en waarvan
de bemanning uit zes personen bestond, heeft
twee ankers verloren, doch verder geen averij
vmunc „muue een oogje op van w. te
its kun-
i moet
>en wl).
geen
it
lp
Ung te verdragen. ÈÉet moderne lelderprinciepe
voert ook al diezelfde richting uit: de eens op
standige massa to verworden tot een kudde sla
venzielen: aan overheidspersonen Biet men de
meest stuitende hulde brengen. De mensch is
nu eenmaal heel spoedig geneigd in uitersten
te vervallen.
Zelfs bü onzen vrüheidllevenden, eerder
standlgen dan gedeeen volksaard kan men
Vrijdagnacht te ongeveer twaalf aar Is de
40-jarige gehuwde handelsrehiger J. Riet
schoten, afkomstig uit Breda, nabjj de z-gji.
keersluis onder de gemeente Mierio met sljn
auto te water gereden en jammerlijk ver
dronken.
De Officier van Justitie bü de Haagsche
Rechtbank heeft anderhalf jaar gevangenisstraf
geëischt tegen een gewezen Rljkszuivelcontro-
leur wegens boterknoeierljen te Stompwljk. n 1.
het aannemen van giften teneinde iets te doer
of na te laten in strijd met zijn plicht als amb
tenaar.
Te Waddlnxveen is de politie een dieven
bende op het spoor gekomen, die ten nadeele
van de coöperatieve verbruiksvereeniging „Ons
Voordeel** een groot aantal balen suiker ge
stolen heeft ter waarde van ruim duiaend gul
den. Ben bediende had zich met het stelen
belast en met behulp van anderen werd de
suiker vervoerd en verkocht.
Thans kunnen wU officieel mededeelen,
dat de Apostolische benoemingsbrieven van
Z. H. Ezc. Mgr. J. F. Huibers zijn aange
komen.
Maandag 13 Januari zal Mgr. volgens de
regelen van het kerkelijke recht bezit ne
men van den BisschoppellJken zetel van
Haarlem.
Twee landbouwers zagen omstreeks half Mn.
toen zjj langs het Elndhovensche Kanaal fiet
sten, een autokoffer en een reservewiel boven
het water uitsteken. OnmlddeUUk hebben zjj
den nabij wonenden heer Van Mierio gewaar
schuwd, die met een roeiboot een onderzoek in
stekte. Deee ’constateerde bU peiling, dat het
lichaam van den bestuurder met hoofd
en bovenlichaam uit de stukgeslagen achter-
zjjruit hing. Ook de voorruit was klaarblijke
lijk met een groeten Engelschen sleutel gefor
ceerd. Alles wees er op, dat de man, die snjj-
wonden aan hoofd en handen had, vreeselük
geworsteld moet hebben om uit zijn wagen te
komen.
Toen hij daarin bijna geslaagd was, begaven
hem zijn krachten.
De oorzaak van het ongeval staat niet vast.
De heer Van Rietschoten had met enkele
zakenvrienden een café te Helmond bezocht. Te
ongeveer half twaalf Is hjj naar Weert ver
trokken. Blijkens de wegsporen is de wagen
naast de brugleuning met groote snelheid in
het kanaal gereden. De auto, 'welke uit de
richting Helmond kwam, stond met de voor
wielen naar Helmond toe, zoodat de wagen
moet zijn omgeslagen, voordat hjj In het water
terecht kwam.
Het stoffelijk overschot Is door de mare
chaussee per polltle-brancard naar het Pt. An-
toniusgasthuls te Helmond overgebracht.
De Officier oefende scherpe critlek uit op den
tak van dienst, die de Justitie ontweiend laat
van zeer ernstige feiten, welke somtijds in de
dagbladen worden gepubliceerd en daardooi
aanleiding geven dat het publiek gaat generali
se eren en critlek uitoefenen op het gezag, met
name de Overheid en zelfs ook de Justitie.
Tegen den boterhandelaar C. W. werd, ver
dacht van omkooping. een jaar geëischt.
Uitspraak 23 Januari.
ti
De onderste verdieping wordt bewoond door
den schoenmaker Mulder, die met zijn knecht
even de werkplaats verliet. Toen zjj na korten
tijd terugkeerden, stond de geheele verdieping
in lichter laaie. De wind wakkerde het vuur
aan, dat in een oogenblik van tijd door het ge-
heele, drie verdiepingen hooge gebouw joeg, op
de tweede verdieping bevond zich mevrouw
Bakker met enkele kinderen; dezen konden zich
tijdig redden.
om het proces goed in zijn werk te doen gaar..
Deze kroes Is verzegeld en wanneer men
meent, dat het zilver gesmolten is, dan moest
aan den controleur gevraagd worden den zegel
eraf te halen om te kijken of het In orde Is.
Op 7 October 1935 was het zegel verbroken.
Van W. zegt dit geweten te hebben en daar
van direct aan den controleur melding te heb
ben gemaakt.
Het was wel eens meer voorgekomen, ver
telde hjj, maar dan was de opzichter er bjj en
was er een draadje gesprongen.
PALEMBANG, 10 Jan. (Aneta). In
laatsten tijd circuleerden hier geruchten,
de uitgaande K. L. M.-vllegtulgen in de toe
komst Palembang zouden overslaan. Naar
aanleiding hiervan verzocht het „Palembangsch
Nieuwsblad” nadere inlichtingen aan het hoofd
van den P. T. T.-dienst te Bandoeng. Dit blad
publiceerde gisteren een uitvoerig schrijven,
waaruit blijkt, dat er plannen bestaan en een
onderzoek is Ingesteld om Palembang geheel
voor het K. L. M.-verkeer uit te schakelen,
waardoor beantwoording van de luchtpost met
het terugkeerend vliegtuig niet meer moge
lijk zou zijn.
De burgemeester protesteerde telegrafisch
krachtig bjj de directie der K. L. M. in Hol
land en riep tevens de hulp In van den di
recteur van Verkeer en Waterstaat.
Verder hebben verschillende particulieren uit
den handel, het oliebedriif en de cultures zich
eveneens tot de K. L. M. gewend of sullen dit
nog doen.
Een personen-auto, bestuurd door den chauf
feur V. uit Slttard, reed met groote snelheid
In de Brokstraat, toen de wagen plotseling In
de tramrails aan het slingeren raakte.
De beide zoontjes van de familie Frölinx uit
Heerlerheide, die daar passeerden, werden
door den wagen gegrepen. De oudste werd on
geveer tien meter meegesleurd en was op slag
dood. Zijn tienjarig broertje kreeg een zware
hersenschudding. Nadat geneeskundige hulp
op-
van
tijd tot tijd sporen van byzantintome, van onge
zonde gesagsvergodlng, waarnemen.
Ook wij, katholieken, zijn daaraan niet al-
tüd vreemd. Men kan somtijds uitingen - van
zoogenaamde gesagsvereering waarnemen, die
voor christenen weinig passend zijn, omdat z'J
teveel naar den personencultus afzakken. T>n
deele valt dit verwijt terug op onze pers, die.
door de moderne sensatiezucht gedreven, nieuw
benoemde gezagdragers in- of gestorven of uit
hun ambt getreden functionarissen uitluidt op
een wijze, die den betrokkenen zelf meer mis
haagt dan bekoort. De meest onbeteekenende
voorvallen uit de jeugd van een hoogen ambts
drager worden tot heldendaden opgevljseld
zoo al niet het ontbrekende door een sterke fan
tasie wordt aangevuld. En bij zijn dood moe’
mensch en dier treuren en zjjn de dagbladnum-
mers te klein om dag aan dag in woord en beeld
de droeve verzuchtingen te bevatten.
In deze overdrijvingen liggen gevaarlijke ele
menten.
BU andersdenkenden wordt ergernis gewekt:
critlsdhe geesten worden afgestooten en de een
voudige massa wordt onder de suggestie ge
bracht, alsof inderdaad persoon en gezag één
zUn. BU de slecht onderscheidende menigte zal
daardoor dan te meer een teleurstelling In den
persoon den eerbied voor het gezag schaden-’
Vooral in een tUd van gevaarlUke personen
cultus en averechtsche gezagsopvatting als
waarin wU leven, moet de ware christelUke hou
ding tegenover het door God gestelde en uit
God voortkomende gezag, zoowel in theorie als
in de practUk, zoo zuiver mogelUk gesteld wor
den. Christus heeft ons het juiste voorbeeld
gegeven: op de eerste plaats komt God en ZUr
zaak, zelfs al moeten wU daarvoor verdriet doen
aan wat ons het meest dierbaar is en daar
naast moeten wU aan het wettig gezag onder
danig zUn.
Gistermorgen om half vijf was men bU de
N.V. Btuwadoorsmaatschappü Kruwel in de
Waalhaven te Rotterdam bezig het 1100 ton
metende lichterachip Johan van de firma Vel-
tenaars Haven- en Transportbedrijf te Rotter
dam te laden met phosphaat.
Vermoedelük door verkeerd stuwen van de
lading, is er een scheuring in den scheepsromp
ontstaan, waardoor het schip vol water liep.
OnmlddeUUk heeft men sleepbootasstotentle
gevraagd. Twee pentbooten van de firma De
Graaf en Koelman te Rotterdam zijn er in ge
slaagd het schip drUvende te houden.
OnmlddeUUk is men begonnen de ingeladen
phosphaat weder te lossen.
Het schip aal dan naar een werf worden ge
stoept.
Op dat oogenblik zal het bestuur van het
bisdom zoowel voor geestelUke als tUdelUke
aangelegenheden op den nieuwen Bisschop
overgaan.
De plechtigheid zal geschieden in de kathe
drale kerk 8t. Bavo te Haarlem en aanvangen
om half elf uur.
Aanwezig zullen zün kanunniken en eere-
kanunniken van het Hoogwaardig Kathedraal
Kapittel in koorgewaad, alsmede de eerwaarde
geesteUjkheld van Haarlem en omgéving en
verder aUe priesters, die dit sullen wenschen.
Den eerwaarden heeren wordt verzocht zich
In toga en superplie te kleeden.
Be kanunniken en eere-kanunnlken nemen
plaats In de kanunnikenbanken, de geestelijk
heid op de bldstoelen in het priesterkoor.
Allen gelieven om kwart over tien uur in de
Kathedraal aanwezig te zUn.
Dan worden de Tertsen gebeden door het
Kapittel.
Denzelfden dag had een der werklieden een
ouden rUksdaalder gevonden.
Verdachte vertelt door bet geval nerveus te
zUn gewórden, omdat hU in 1932 ook verdacht
werd en men na dien tUd hem nooit verklaard
had, dat hö het verrtouwen weer terug hhd.
Des middags om 1 uur was van W. zelf naar
zUn chef gegaan om te zeggen, dat hU het ge
voel had, dat men hem wantrouwde.
Verschillende menschen, die anders om 12
uur weg gingen, bleven in de fabriek en dat
gaf v. W. het gevoel, dat er iets broeide.
W. zegt nog het gevoel gehad te hebben, dat
zUn chef, de heer B„ een persoonlijke anti
pathie tegen hem had.
De president zegt, dat hem daarvan niets
uit het dossier is gebleken.
Toen v. W. om 2 uur weg wilde gaan, werd
hU gevisiteerd.
Er werd daarbU medegedeeld, dat dit in ver
band stond met het verbreken van het zegel.
Er werd niets op hem gevonden.
Denzelfden dag ging van W. naar het huis
van den rUksmuntmeester, waar hU om een
onderhoud verzocht en hem medegedeeld werd,
dat Dr. van Hekeren den volgenden dag op
de fabriek te spreken was.
v. W. ging toen naar L„ wiens ontslag-
kwestie ook dezen middag behandeld werd.
L. was nog niet thuis en zjjn vrouw was erg
zenuwachtig.
De president zegt, het nog niet zoo verklaar
baar te vinden, dat van W. naar het huis van
L. ging.
„Heeft u," zoo vroeg de president, ..aan mevr.
L. niet gezegd, dat het u honderd gulden waard
was, wanneer u L. even kon spreken T”
Van W. antwoordt gezegd te hebben, dat
het hem honderd gulden waard was'te weten,
wat er aan de hand was. Van W. is dien dag
nog drie keer aan het huis van L. geweest.
Vervolgens werd Dr. van Hekeren, de rljks-
muntmeester gehoord. Deze verklaarde, dat het
eeigenlljk nooit voorkwam, dat men aan den
smeltkroes zat, voor de boel gesmolten was.
Bjj van W. kwam bet herhaaldeljjk voor. Van
bekomen.
De stuurman van het Nederlandsche ss. .Zee
hond", J. van Dijk, is ernstig aan het oog
De „Zeehond” Is uit Groningen afkomstig.
De reddingsboot van Plymouth heeft 16 uur
op zee doorgebracht. De stuurman verklaarde,
dat hjj in de 35 jaar, dat hjj voer, nog nooit
zoo’n nacht had meegemaakt.
1. Intocht van den bisschop. Om 10J5 uur
begeeft zich het Kapittel, gevolgd door de
geestelijkheid naar het portaal der Kathedraal,
waar de Bisschop om half elf zal arrlveerën,
gekleed tn manteletta, begeleid döor den Door-
luchtigen en Hoogwaardigen Heer Kapittel
Vikarls Mgr. H. J. M. Taskln.
Gevolgd door den gevormden stoet zal Mgr.
zich begeven naar het H. Sacramentsaltaar,
waar hij In stilte een korte adoratie zal hou
den.
2. Daarna zal de Bisschop neerknielen op *n
bidstoel voor het bisschoppelijk altaar. De ka
nunniken en de overige geestelijken bezetten
hun plaatsen.
3. De Bisschop legt de geloofsbelijdenis af en
den eed van trouw aan den Heiligen Stoel.
4. De Apostolische Brief van de bisschops
benoeming wordt aan het Kapittel getoond en
een schrijven van Z. „H. den Paus aan de ge-
loovlgen van het bisdom Haarlem, waarin de
bisschopsbenoeming wordt bekend gemaakt,
voorgelezen.
5. De Bisschop begeeft zich naar den troon
en wordt gekleed in mozetta als teeken van zjjn
jurisdictie.
6. Eerbiedsbetuiging van den clerus. De ka
nunniken en eere-kanunnlken maken een diepe
hoofdbuiging; de
een kniebuiging.
7. De kanunniken en eere-kanunnlken gaan
in een halven cirkel voor den troon staan en
de Kaplttei-vikarto houdt een korte toespraak.
8. Ben korte toespraak van den Bisschop.
Daarna een plechtige H. MIs Na de H. Mis zal
Z. H. Exc. de Bisschop in cappa magna de
kathedraal verlaten.
De H. Mis zal ongeveer kwart voor twaalf
geëindigd zjjn.
Vrijdag heeft de Arnhemsche pollti^^-dén
goede vangst gedaan. Reeds eenigen tijd
maakte een onbekend individu zich in deoe
stad, vooral in de buitenwijken, schuldig aan
insluipingen in keukens van diverse woonhui
zen.
I
De zitting werd nu ongeveer een half uur
gesohorst om het Ambtenarengerecht in de
gelegenheid te stellen tn de Rijksmunt de wer
king van de smeltkroezen te onderzoeken.
Om 4 uur werd de zitting voortgezet met
het hooren van de getuigen.
De chef van de fabricatie, de chef van v. W.
verklaarde, dat deze eerst bij hem was komen
vertelton, dat het zegel stuk was, nadat hjj
bit de coctróle was geweest. Het was de plicht
van van W. om eerst naar getuige te gaan Er
werden nog ongesmolten rljksdaalders in deri*
kroes gevonden.
L. was ook nog zenuwachtig bij getuige ge
komen en had gezegd „u zult het zoo wel vin
den. In zijn broek werd toen een oude rijks-
daalder gevonden en hij zei, deze in het la-
vuurhok gevonden te hebben.
„U zult de bewijzen wel vinden, waarnaar
Ik zoolang heb gezocht,” had hjj nog opgs-
merkt. „Ze zitten in mijn broek."
Getuige had L. gezegd, dat hU er verkeerd
aan gedaan had met hem dit niet eerder te
zeggen.
HU had er opzettelijk mee gewacht, gaf hij
toen ten antwoord.
,Js het niet mogelijk, dat v. W. den rijks-
daalder zelf uit den smeltkroes heeft gehaald?"
vroeg de president.
„Dat is practisch niet denkbaar".
De president opperde de mogelijkheid van
gemeen spel.
De president wees getuige op de verklaring
van Van W.. dat hU hem zocht.
Getuige antwoordde, dat hij niet zoo bijzon
der groot vertrouwen In Van W. had, omdat
hU hem al eens meerdere malen onder het oog
had moeten brengen, dat hj) niet deed wat des
voormens is.
„Is uw vertrouwefi in Van W. geschokt?"
„Ja, absoluut."
De zenuwachtigheid van Van W. op dien
7den October vond getuige wel erg opvallend.
Vervolgens werd de vroegere hulp-smelter
L. gehoord. HU was in tUdelUken dienst aange
steld. Deze getuige verklaarde, dat van W.
opmerkelijk veel alleen in het smelthuto was.
HU had antipathie tegen hem.
Getuige meende een oogje op Van W. te
Vrijdagmiddag werden voor het Ambtenaren
gerecht te Utrecht twee ontslagkwesties van
de RUksmunt behandeld.
Het Ambtenarengerecht bestond uit Mr. van
Haringen, president, Den Haag; F. O. C.
baron van Tuyll van Berooskerken en den
heer C. M. Vocking.
Allreerst werd de zaak behandeld van Van
W„ voorheen voorman bij de RUksmunt, die
ontslagen was op grond van niet voldoende
vertrouwen.
Als zün raadsman trad op de heer D. v. d.
Laan, bestuurslid van den bond van personeel
In overheidsdienst.
De tegenpartU was de rUksmuntmeester Dr.
J. van Hekeren, voor wien als raadsman op
trad Mr. B. Wesseling.
Voor de Rechtbank te Zutphen had zich to
verantwoorden de 27-jarige chauffeur D. W.
uit Ensthede, die 18 September met zijn vracht
auto op het rijwielpad te Brammen den wiel
rijder SlUkhuis had aangereden, tengevolge
waarvan deze was overleden.
De eisch luidde vier maanden gevangenis
straf en Mn jaar ontzegging van de bevoegd
heid om motorrijtuigen te besturen.
y et verhaal, hetwelk de waarheidlievende
I—I htotorischrtjver, de evangelist Lucas, ons
A A doet over de reis, die Jezus op twaalfjari
gen leeftijd met ZUn ouders naar Jeruzalem
maakte, plaatst ons op het eerste gezicht voor<
een eigenaardige moeilijkheid.
Het goddelUk gezin verbleef te Nazareth en
reisde overeenkomstig de gebruiken van de vro
me joden naar de hoofdstad om er het feest te
vieren. Op de terugreis, terwijl Maria Wj Jo
seph dachten, dat hun Zoon bU zUn speelmak
kers in de karavaan was. Meel Jezus, zooals
wü weten, In den tempel achter. Nu was bet
een heerschende gewoonte, dat brave en
schrandere jongelingen aan de voeten van de
wetgeleerden gingen zitten, om uit hun mond
WUsheid op te vangen en op bescheiden wUze
vragen over moellUkheden te stellen. Na drie
x dagen zoeken vonden Maria en Joseph ook hun
kind te midden der Schriftgeleerden in den
tempel. Maar in tegenstelling met de andere
knapen, was hier eep leerling, die de meesters
in verbazing en bewondering bracht door zijn
vragen en antwoorden.
WU kunnen ons de verwondering van het*
eenvoudige echtpaar uit Nazareth voorstelton,
toen het tUn kind in twistgesprek met de
leeraren der wet aantrof. Toch was er blUkbaar
Mn gevoel, dat bU hen overheerschte n.m. de
smart over het verlies en de vreugde over het
wedervinden van het kind. Immers, de evange
list laat Maria op de disputeerende groep, wel
ke nog In groote bewondering verkeerde over
de wijsheid van een kind, toetreden en de op
merking maken: MUn zoon, waarom hebt gij
aangedaan? En het antwoord volgt
prompt: waarom vraagt gU mU dit? Wist ge
dan niet, dat ik bU de zaken mUns Vaders
moest zUn?
WU worden bU dit ontroerende verhaal door
vragen overstelpt. Waarom heeft Jezus, die toch
de volmaakte liefde en gehoorzaamheid was.
zün ouders drie dagen in onrast en verdriet ge
laten? Waarom verontschuldigde HU zich niet,
toen zUn moeder Hem elndelUk terugvond’
Waaftxn gaf hU zijn ouders Integendeel eer een
zacht verwUt?
Het zUn alle vragen, waarop wU »lec
nen antwoorden: het gedrag van Jtoi
onberispelUk geweest zUn, ook al he>
met onze onvolmaakte kennis, daarvt
verklaring, welke ons geheel bevredigt. W(hj
lag het In het goddelUk plan even een
den sluier op te lichten, welke over de i
menschelUke persoonlUkheid van den Verlosser
gespreid lag, en den Inwoners van Je
ruzalem een schemering van den dageraad te
geven, die aan het doorbreken was. Misschien
heeft Jezus op deze wUze de aandacht van zUn
ouders zelf op zUn goddelUke zending willen ves
tigen. Er zUn allerlei andere veronderstellin
gen; de zekere uitleg is ons verborgen geble
ven. Dit weten wU wel, dat de evangelist, zUn
verhaal, vervolgend, ons mededeelt: en HU ging
met hen terug én k wgm in Nazareth en y i
hun onderdanig; als om ons met klem
te waarschuwen, de daad van Jezus niet als
een eigenzinnigheid te beschouwen; neen, HU
was zUn ouders onderdanig.
Het Evangelieverhaal geeft ons aanleiding om
een voor onzen tUd bUzonder actueel probleem
aan te raken, nm. over het gezag. Het is een
onderwerp, dat gemakkelUk tot opwerpingen cn
gewetensconflicten voert.
Daar is allereerst de tegenstrUdigheid tus-
schen de christelUke en de nlet-christelUke op
vatting van gezag. Alle gezag leert de Kerk,
op het woord van den grooten Apostel komt
van God, terwUl de wereldllngen zeggen: ge
zag berust slechts op een overeenkomst tus-
seben de tnenschen. Die laatste leer voert tot
de opvatting, dat het gezag steeds toekomt aan
den sterkste. Zooals in de natuur de krachtig
ste organismen overheerschen, zoo zal ook on
der de menschen de sterkste aan de macht
komen. Gezag en macht en recht wordén aldus
synoniem! lr eikaar en er ;ets aan gedaan had.
Wat er bU dergelUke opvattingen van de so
ciale rechtvaardigheid terecht komt, heeft de
geschiedenis van het oude heidendom ons ge
leerd. Niet veel beter is de historie der mensen
held in den tateren tUd, wanneer de revolutie
de christelUke beginselen over boord werpt,
wanneer valsche phllosophen het gezag in ge
zin, in Staat en maatschappU aan menschelUke
overeenkoipsten, aan stembusuitslagen en der
gelUke gaan ontleenen.
In onzen tUd is een streven merkbaar om
met dit gezag, steunend op den volkswil, te
breken. De massa wordt onmondig en onbe
voegd verklaard en wU worden uitgenoodlgd In
het andere uiterste van den almachtlgen en
alleen heerschenden leider te vervallen. Helaas
mist ook deze leer het ware beginsel. Die Lei
der Immers wordt niet beschouwd als de ver
tegenwoordiger van het gezag, dat uit God
voortkomt, maar als zUnde zichzelf genoeg, als
onfeilbaar, alleen door het feit, dat hU tot lei
der is verklaard. Die menschelUke waan kan
niet anders dan tot wispelturigheid en .tot af-
hankelUkheid van allerlei onzichtbare en on
controleerbare invloeden leiden. Daarom dreigt
dit uiterste van den alleen zaligmakenden lei
der in zUn consequenties nog erger te worden
dan dat der volkssouvereiniteit. Immers bU
dit laatste bestaat altUd de kans, dat het ver
keerde uitziekt en dat de beste elementen ten
slotte bovendrijven.
Wat in de nieuwe geestesrichting vooral stuit
is de persoonsverheerlUking. Zoolang het chns-
tvlUk beginsel opgeld doet, zoolang men in een
overheidspersoon den drager van het door God
gestelde gezag ziet, kan alle hulde, eerbied en
vereering aan zulk een persoon bewezen, nooit
•tuitend zUn. Zelfs tegenover een onwaardige is
die eerbied en gehoorzaamheid te verdedigen,
omdat men gezag en waardigheid los van den
Persoon moet kunnen zien, zooals een leelüke
vaas prachtige bloemen, een nietswaardige doos
•en kostbaar parelsnoer kan bevatten.
Wie echter het beginsel „alle gezag komt uit
God” los laat en In den gezagdrager den per-
•°°n zoekt, die vervalt spoedig in een dwaze
vereering. In den Romelnschen vervaltijd kwam
het volk er toe om den keizers goddelUke oer
u hewjjsen en de meest tyrannleke behau.'e-
het smelt-hok inkwam, was Van W. zeer ont
daan. Get. vond ook, dat van W. royaler uit
gaven deed en dikwUto ineens veel geld op
zak had.
De vrouw van L. verklaarde, dat haar man
haar wel eens gezegd had, dat 1UJ van W. niet
De brandweer was Inmiddels mpt groot ma
teriaal en motorbrandspuit aangerukt en tastte
met eenlge stralen het laaiende vuur aan. NM~
korten tUd was zU het vuur meesterDtov bleek,
dat de woning grootendeels was uitgebrand;
wat door het vuur gespaard bleef, kreeg water
schade. De inboedels gingen grootendeels ver
loren.
zelf heeft men hem dus in de gaten gehou
den. Men heeft getracht hem op heeterdaad
te betrappen en vond het verdacht, dat van
W. juist kwam rapporteeren, dat het zege?
verbroken was.
Op 7 October w^s spr. ongesteld en trfuto.
HU werd opgebeld, dat bet zegel van een kroes
versmolten was en toen hU vroeg, wie de
voorman was, werd van W. genoemd. Spr. vond
dit zeer vervelend en gaf toen order de ploeg,
die naar huls ging te doen vtolteeren.
Een der werklieden liet toen een rUksdaal
der van 1874 zien, die hü beweerde gevonden
te hebben. Dat was L.
De zaak is toen in handen van de recherche
gegeven, doch nooit tót een oplossing gekomen.
De president vroeg of L. desen rUksdaalder
uit den smeltkroes gehaald kon hebben, doch
Dr. van Hekeren verklaarde, dat L. onmoge-
hjk In het smelthok geweest kon zUn.
Op een desbetreffende vraag antwoordde Dr.
van Hekeren, dat het zegel alleen uit zichzelf
veltroken kon zUn in het begin van het
proces.
Wanneer hü dan door Mn mevrouw
dienstbode werd ontdekt, trad hü heel brutaal
op, ael büvoorbeeld, dat hü loodgieter was en
een kraan moest repareeren of vroeg ^ieel
argeloos: woont soms hier dokter die of die?
Was hü weg. dan was er meestal ook een
portemonnaie at geld verdwenen uit een
keukenla.
De politie had de lastige opgaaf om dezen
man te vatten en to er thans na vier k vüf
weken in mogen slagen den dader te vatten
Wanneer de dader werd gesignaleerd in een
huis, werd hü door den schrik meestal niet
gued opgenomen, zoodat er weinig positiefs
omtrent zün uiterlük bekend was en ten
slotte een mengelmoes van signalementen ont
stond. Een groot aantal rechercheurs werd
dagelüks in de morgenuren aan het werk gezet.
Bovendien doorkruiste men de stad met een
auto. Weldra bleek, dat de dader alle poUtie-
menschen kende, want hü sloeg altüd daar
zün slag, waar toevallig geen politie was. Deze
omstandigheid maakte de opgaaf heel lastig
en deed allerlei vermoedens rijzen.
Een duldelUker signalement verkreeg de po
litie, toen een insluiping werd gepleegd tn de
keuken van een huis van een notaris aan bet
Nieuwepleln. waar een bedrag van 8 gulden
werd weggenomen.
De dienstbode liep den dader achterna en
zag, dat de man een overall droeg en een
voorschoot. Inmiddels waren door de politie
een drieduizend circulaires uitgezet om op de
medewerking van het publiek een beroep te
doen. Ook te Wagcningen en te Oosterbeck
werden soortgelüke feiten gepleegd. In to
taal werd 40 50 maal een bedrag weggeno
men. Het hoogste was f 30. Wanneer de man
een weekgeld had. dan hield hü weer even
op met zün misdadige practüken. Het publiek
werkte niet erg mee. Op den Paaschberg to
het voorgekomen, dat een mevrouw iemand
beneden hoorde stommelen en het met
de moeite waard vond om naar beneden
te gaan. De feiten werden steeds des mor
gens voor 12 uur gepleegd. Uit het laatste
signalement ontstond het vermoeden, dat men
niet met een werklooee te doen had, zoosus
men aanvankelUk dacht, doch met Iemand wt
het benzine- en petroleumbedrüf. die aan
verschillende adressen geregeld komt en de
situatie goed kent. Volgens het dienstmeisje
van den notaris aan het Nieuwepleln had de
man een dom uiterlük en was hü ongeveer
20 jaar.
Vrijdagmorgen liep er een rechercheur in de
Hommelstraat. Op een gegeven moment zag
hü een man op een fiets, Waarop een
benzine. Het was een jonge vent en hü droe^
een overall en voorschoot.
De rechercheur R. leende een fiets van een
voorbüganger en greep den man in de Sweerts
de Landasstraat.
De gevatte man werd door de dienstbode
herkend en legde reeds een gedeeltelüke be
kentenis af.
Gebleken to, dat de dader, een zekere R. 3.
uit Arnhem, in dienst to Wj den benzine-leve-
rancier van de politie en zoodoende alle re
chercheurs kent!
De thans gearresteerde kwam lederen mor
gen op het politiebureau benzine brengen en
kende op deze wüze de rechercheurs.
Eens bracht hü een bezoek aan bet woon
huis van den commissaris van politie en nam
daar een portemonnaie weg. Een slagersjongen
werd er nog ten onrechte op aangekeken. In
de meeste gevallen werd de dader niet gezien
en ontdekte men alleen, dat de dader was
verdwenen.
Ook te Oosterbeek en Wageningen bracht hü
benzine rond en pleegde daar insluipingen.
De arrestatie door den rechercheur R. kon
zonder moeite geschieden en mag een mooi
stukje werk van de recherche worden ge
noemd. Omstreeks half negen gistermorgen is
de arrestatie geschied. Daar zün in verband
met genoemde feiten wel 30 k 40 menschen als
verdacht aan het politiebureau verhoord.
AanvankelUk waren drie rechercheurs belast
met deze zaak, doch geleidelük to hun aantal
opgevoerd tot twee en twintig.
De dader zal ter beschikking van den Offl-
cler van Justitie worden gesteld.
