Kunstenaarsellende in Parijs Wat Kikker Karei en Tuimeltje beleefden 1 3 in- tte ALLE ABONNÊ’S 2^ F 750.- zs°F 750.- ffijaarïK F 250.- L wïAaal uan den daq Wat is instinct? I RW VOOR LORDEN DE|OSPRIJS 1 1/ Jen Zijn eigenschappen e it i r Zwaar getroffen gilde der artisten De vergeten parapluie DE NOOD IS HOOG GESTEGEN DOOR FLETCHER IF ■y Atoliore, dip door goodo moubolt on enkele hootbaro stukken oen misleidenden indruk maken ROMANSCHRIJFSTER OM HET LEVEN GEKOMEN AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERUJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL Int. Foto-tentoonatdlling te Praag «al laat bedekt met 'éi Bis- nemen. In n i van dit ant- Ja, in B hemelsnaam. met Het Ba- L M van i ■aker van als dat Ik u hier voor me ate. n n n i. e 1 I I -g- T et ia voor Hollandsche oogen vaak moei- I—I lijk de ellende te herkennen, wanneer zij ae 31 "n stad als Parijs ontmoeten. Wie de eischen niet kent, welke de Parijzenaar aan het leven stelt, (en die geheel verschillen van de onse). wie niet weet Welke Andere rol de aankleedlng en het uiterlük spelen. zoowel van de per- In de kerk van Gamsborough (Enge land) wordt lederen Zondagavond na den dienst ’n klankfilmvoorsteUtng ge geven, welke de kerkbezoekers kunnen bewonen. Onze foto laat het film apparaat in de kerk zien ri in »r ngin ïoa- fl Lt erw. <ün- »r- >ot let >ns m- ir- en to en lie an otj oe en et en en sn ?n rzs at ld ar sje Dl-, en iet re- de tad am het x>t- het np- de sn- 8 Het was geen gewone kikker, dat zag Tim wel en van angst sloeg hij op de vlucht. Tuimeltje echter keek dit dier eens vriéndelijk aan en alsof de kikker dat begreep, sprong hij uit het water en kwam bij Tuimeltje zitten. „Ik, ben kikker Karei,'* zei de kikvorsch en Ik vind jou wel een aardig ventje. Als je wilt zal ik jou ons kikkerland eens laten zien. Hoe heet JU ka boutertje? begaan, vergif deselfde vermoord word. ■««è-j- De Engelecbe romanschrijfster Cynthia Stock- ley is Woensdag dood In haar woning gevon den. Het te vrijwel zeker, dat zij door kolen dampvergiftiging om het leven |s gekomen. Men schudt zijn hoofd over zooveel onder nemingsgeest en handigheid. Maar de Jonge generatie kan die eigenschappen gebruiken. WIJ zagen dezen morgen slechts betrekkelijk gelukkigen, artisten. die ondersteuning ontvan gen, al te het niet veel Parijs bergt een veel grooter aantal, dat niets ontvangt, en ook deze moeten leven. Sommigen doen het inder daad. door een dagelUksch wonder naar het schijnt, anderen zakken langzaam af tot zü onherkenbaar worden in de massa van ge- stranden en overtoUigen in de wereldstad. ,MUn naam te Tuimeltje**, zei de kabouter. Ik wil wel met jou mee. Zeg eens, waar te jullie kikkerland?" Bn naar den oever van het water springend, antwoordde kikker Karei: „Daar onder op den bodem van het water, daar ligt een klein paleis en daar leven wij gelukkig en tvreden. Als Je zin hebt, hou me dan maar vast, dan zwemmen wü naar beneden. „De toekomst? Het moet beter worden. Ik heb een nieuwe vinding gedaan. Zoodra het publiek weer aan de luxe van ceramiek kan denken....** Zijn ladh klinkt ons na als wij het atelier verlaten. En deze man heeft een zieke vrouw te onderhouden, bovendien een schoonzuster, ouder dan hü en zonder eenlge bron van bestaan. Hij ontvangt thans onder steuning: 280 francs per maand.... Er zijn meer van die ateliers, die door goede meubels en enkele kostbare stukken een misleidenden indruk maken. Mijn gids, zelf uit artistenkringen, verklaart dat: „Voor een artist te de „ambiance” eenvoudig alles I Verlang niet van hem, dat hij zijn dozijn kostbare boeken, zijn paar gobelins of antieke pullen voor een stuk brood ruilt. Trouwens, ver zou het somme tje voor zijn spullekens niet reiken Maar we zien ook andere woningen, die den naam atelier allang niet meer verdienen en eerder af geschoten solderhoeken zijn. (De be woner wjjst op het nauwe dakraam en zegt, „uitstekend licht om otider te beeldhouwen**). En vochtige woonruimten in het souterrain, zonder lucht en zonder licht, een ware hel voor de gevoelige ziel van een kunstenaar. of meer kunstenaars! Voor den oppervlakklgen kenner van Parijs zfjn en blijven zij dat lustige volkje, wier extra vagantie de lichtstad een geheel eigen charme geeft. toch, wanneer de economische crisis één gilde heeft getroffen, dan te het wel het gilde der artisten. Daarbij hoeft men nog niet eens te denken aan die eeuwige bohémiens, die het ook in goede tijden tot niets beters bren gen dan een zwierige levenswijze. Het Is een feit, dat de nood al heel wat hooger is ge stegen en dat erkende kunstenaars honger lijders van beroep zijn geworden, zelfs schil ders, wier werk In menig Europeesch museum hangt. Maar nog eens, zonder gids komt men daar zoo niet achter. Vooral de erkende artist schuwt niets meer dan het openbaar worden van rijn armoede. Onze leidsman door vele ateliers van Parijs hij Is er een, die het naadje van de sok kent, daar hU con troleur is van de werkloosheidsverzekering vertelde, hoe herhaaldelijk het voorkomt, dat artisten met hun familie op straat worden ge zet, terwijl zü al Jaren en soms maanden werk loosheidssteun hadden moeten ontvangen Des te erger: na twaalf maanden vervalt voor leder De vreemde gravure op het zegel van den zoo onschuldig ultzlenden ring op de tafel tusschen hem en Hadley. Wat denkt u daarvan? vroeg de Ameri kaan. Jocelyn gaf de foto terug en schudde het hoofd. Ik weet het niet, antwoordde hij. .Het is wonderlijk men leest als het ware te ds oogen van een doode de waarheid omtrent een geheim dat hl) met zich heeft meegenomen. Juist, zoo is het! bevestigde Hadley. In dien die Franschman niet zoo handig geweest was, dien Indruk vast te leggen, zou ik nooit dit hoogstbelangrUke spoor hebben ontdekt Die zegelring met die eigenaardige gravure, mr. Chenery, was het laatste wat mijn broer gaaien heeft. Blijkbaar werd hü op het moment voor zijn dood vlak voor of althans heel dicht bü zijn oogen gehouden. Jocelyn voelde de geheimzinnigheid alles. Bekijk den steen van den ring nu eens nauwkeurig, mr. Chenery. vervolgde Hadley. U zult zien dat zich in de eigenaardige gravure drie kleine ronde puntjes bevinden, omsloten door wat .diamanten lijken. Kijk nu eens naar diezelfde punten op de foto waj/xlet U? De punten op de foto sehlWten open te zfjn, antwoordde Joqplyn. Ze zijn zwart, bol. Geef den ring eens hier, zei Hadley en hü schoof hem aan den middelvinger. Zoo te bü volkomen ongevaarlijk te kun Je er straf feloos, over heen bu'gen. Maar kijk zoodra op de voer aan eten onderkant van den ring Twee kaboutertjes, Tim en Tuimeltje gingen op een goeien middag samen vteschen. Ze hadden echter niet één vtechje kunnen vangen en wilden Juist nam huls gaan, toen Tim plot seling de meeste moeite had om zijn hengel vast te houden, die heftig heen en weer ging. „Ik geloof dat er iets in de nabij heid te” mompelde hij. Nt^iwelijks had hü dit gezegd of er kwam een groote kikvorsch lachend met zijn kop te voorschijn. Wit vinden een artist In bed liggen. Zijn ziekte bestaat in algeheels ondervoeding, toch hangt werk van hem in hot Luxembourg! Een andere, een Jonge man nog, laat zich niet uit het veld slaan door het feit. dat na zijn eerste tentoonstelling en de prachtige persbeoordeellngen daarvan geen enkel kooper meer Is opgedaagd. Hij heeft dertig gulden ondersteuning per maand; daarmee doet hij wonderen. Want omdat niemand zijn schilde rijen koopt, legt hü zich thans op andere din gen toe. Hjj maakte niet enkel zün eigen meu bels, hij speelde het zelfs klaar, om van een lap -goedkoope stof een pak te naaien. ..Hoe Ik dat geleerd heb, waagt u? Ik heb het niet geleerd, ik heb een oud pak heele- maal uit elkaar gehaald en nagemaakt. Alleen de knoopsgaten, weet u. dat te moeilijk." Ze deed geen moeite tot verdere conversatie, alleen ds boose blikken van heg meisje, die ze naar de deur wierp, telkens als deze openging, wekten haar belangstelling. Den zag as diepe rimpels in haar voorhoofd komen en hoorde ae de woorden, die Ely tot zichzelf sprak: Hü komt niet. Neen, natuurlijk niet, de „nieuwe” heeft hem Ingepalmd. Ze boog zich diep over haar bord mot de dunne boterhammetjes, maar telkens wierp ae een steetechen blik naar de deur. Het was gaan regenen en het aantal bezoe kers van het restaurant nam toe. De deur ging weer open en de oude dune constateerde, dat de rimpels in het "Jocelyn Chenery was aoo verbaasd over deze rondborstige en eerlijke verklaring, een verkla ring welke de haast volstrekte overtuigdheid inhield van wat hü self met schrik ate niet ónmogelijk had voorgeoteld, dat hij niet dadelijk antwoordde. -""i Hadley keek hem met denzelfden rustfgen ondoorgronde!Ijken glimlach aan en herhaalde dan: Ja. Pietro Vespucci. Jocelyn verzamelde zijn gedachtep. U zei dat u b(j den Minister van Bln- nenlandache Zaken geweest was? merkte hü op. Ja. antwoordde Hadley. Ik ben wel een uur of langer bü bom geweest, voor Ut naar u too twain. Ik had een introductie van onsen ambassadeur. Beiden weten wat ik u verteld heb. Ik vraag ma af, set Jocelyn langzaam of ik dachtik meende.... Ze lachte aehalkach. —Ik ben bl«. dat je het meende. Herman. En ik heb je maar in die meening gelaten, omdat het oen goede manier was, om weer wede te sluiten. de Minister u over een en ander heeft Inge licht. Dat deed hij, antwoordde Hadley. Onder de belofte der geheimhouding wat evenwel niet geldt voor u. daar u ook aanwezig was heeft hij mü verteld van da tefcwmatorimha confe rentie welke in den morgen na het geval van Hotel Petronia door eenlge vooraanstaande man nen gehouden te. Dan heeft hü u ook zeker verteld dat Ves pucci op die conferentie te gekomen. Natuurlijk, was het antwoord. Welnu, gelooft u, dat Vespucci, ate hü de verantwoordelijke persoon was, aoo naar het departement sou zijn gegaan? Hadley lachte vroolUk. Ik vind dat een van de koetelükste staaltjes van overblufflng waarvan ik ooit gehoord heb, antwoordde hij. WU aan den anderen kant van den Oceaan zijn daar ook wel In thuis en we gaan er wat groot op, maar Ik geloof dat Ves pucci ons zou slaan. Naar het verslag van uw Minister van Binnenlandsche Zaken te oor- deeien en hij schijnt een goed geheugen te hebben moet bet schitterend geweest sün. O. Vespucci te een volmaakt tooneelspeler. Maar gelooft u. dat sün verhaal waar heid bevat? Ik bedoel zijn verhaal omtrent zün broer, Marco Vespucci, hernam Jocelyn. Ik weet, dat bet ia alle opzichten waar te, behalve wat het geheime vergif betreft ant woordde Hadley. Ik was in de gelegenheid - Ik zal u dadelijk zeggen hoe nog niet zoo lang geleden de geschiedenis van de familie Ves pucci op m'n gemak te bestudeeren. Ja, Weet men nu de rupsen aldus te lelden dat zü een gesloten ring vormen, dan blüven zü in !het rond loopen, natuurlük zonder het voed sel te bereiken. Fabre zag dit zeven dagen lang doorgaan, waarbij de dieren 355 maal rondtrek ken tot eindelijk enkele rupsen zich uit den vtcieuzen cirkel wisten te bevrijden. D*.t voor beeld leert duidelük hoe het Instinct blindelings te werk gaat, krachtens een aangeboren, on bewust schema van handelen. Wel echter maken instincthandellngen een zekere ontwikkeling door in verband met de ervaringen die het dier opdoet. Zob pikken Jonge kuikens eerst evenzeer naar steentjes als naar het gestrooide voer. Al spoedig echter loeren zü door de ervaring wat goed, verteer baar voedsel is en wat niet. Het aangeboren schema van handelen woedt aldus op doel matige wijze door de ervaring nader bepaald. Merkwaardig sün vooral die instincten welke passen bü een bepaald object, dat zelf daarop ook weer op harmonische wijze reageert. Hier onder behoort de veelbesproken .Jremddien- Uche Zweckmkszigkeit", zooals die voorkomt bü de verhouding eikenblad-galwesp. Wü zien in dit geval de wesp sün eieren op het blad leggen, waarop dit dan door galvormlng aldus reageert dat de indringer er voordeel van on dervindt. omdat de eieren In de gallen sich ongestoord kunnen ontwikkelen. Terwijl nu in dit geval het voordeel naar alle waarschijn lijkheid alleen aan den kant der wesp ligt en de boom slechts nadeel ondervindt, zün er ook enkele gevallen bekend waarin men geneigd te te spreken van een „vooropgestelde harmonie.” Merkwaardig te vooral de samenhang die te waargenomen in het gedrag der Yucca- mot, een tropisch vlindertje dat in de nabü- heid der Yuccabloemen wordt aangetroffen. Het motje vliegt, na uit de pop te zün gekro pen, naar een bloem, haalt stuifmeel uit een der meeldraden en zoekt nu een andere bloem op. Hier worden eerst in het vruchtbeginsel enkele eieren gelegd; daarna brengt bet motje het stuifmeel op den stempel. Door de aldus optredende bestuiving kunnen de saadknoppen zich ontwikkelen en vinden tevens de larven der mot het noodige voedsel. De plant ecEht^r heeft ook voordeel, want ofschoon een deel der zaden door de larven wordt opgegeten komt een ander deel tot rijpheid, wat zonder de mot niet zou gebeuren. Zoowel Yuccaplant als mot hebben hier dus voordeel. Een andere eigenschap van het instinct Is een zeker aanpassingsvermogen aan verschil lende omstandigheden. Dit blükt büvoorbeeld bü den bouw van een splnneweb, waarvan de vorm zich voegt naar de takjes of andere voorwerpen waartusschen het is uitgespannen. Zoo vond men een vierkant web tusschen twee evenwijdige spülen van een brug, an ook heeft men jonge spinnen er toe kunnen dwingen om zuiver ronde netten te maken in een flesch. Bü den nestbouw der vogels blükt dat deze dieren, ook wat betreft het gebruikte mate riaal, op verschillende wüzen te werk kunnen gaan, en soms zelfs Ijzerdraad daarbij gebrui ken. Het instinct vertoont dus een zekere elas ticiteit, een vermogen om de handeling te va- rleeren in verband met de omstandigheden. Een laatste groep van büsondere vezechün- selen vormen de instüfctregulatles. In het al gemeen te de volgorde,Sraarin de onderdeden eener instincthandellng elkaar opvolgen, een zeer bepaalde. Ben voorbeeld van zulk een vaste volgorde levert het gedrag der zandwesp. die een nest graaft in tiet zand, dan wegvliegt en een rups opzoekt, deze verlamt door steken in bet zenuwstelsel en daarna de prooi naar het nest sleept. Daar legt de wesp op de rups een el en sluit de opening van het nest af. Nu heeft men eens bü het nest van zulk een zandwesp, .die Juist de opening had afgeslo. ten. een rups neergelegd die door den steek van een andere wesp was verlamd. De sand- wesp wilde wegvliegen, maar zag toen de rups liggen. Deze waarneming bracht het dier er toe om volgens het gewone werkprogram bü het zien dezer prooi het nest te openen. Toen evenwel zag de wesp de andere rups daarin liggen en sloot het nest weer af. Dit openen en sluiten werd nog eenmaal herhaald en toen vloog het dier, blükbaar wijzer ge worden, weg. Hieruit blükt nu dat dé wesp in het bezin zuiver automatisch te werk ging bü het zien der prooi, maar dat na eenigen tüd aanpassing aan de omstandigheden optrad. In andere ge vallen evenwel ziet men dadelük een doelma tige regulatie van het werkprogram optreden die rekening houdt met veranderde omstandig heden. Zoo vond men bü een wespsoort in de Kongo dat na beschadiging der broedoellen deze eerst werden hersteld alvorens er eieren en voedsel in werden gebracht. Verder is ge bleken dat zulk een regulatie bü jonge dieren gemakkelüker optreedt dan bü oude, waarbü door gewoontevorming de handeling een ze kere starheid heeft gekregen.. Deze starheid te dus een secundair, door gewoonte ontstaan kenmerkj oudere dieren mteden ..conserva tief 'W De mogelükheden dezer regulatie zün echter niet onbeperkt, maar gebonden aan zekere grenzen. Deze grenzen zün gegeven door een bepaalde inrichting van het werkprogram, dat wel tot op zekere hoogte, maar niet onbeperkt kan worden gevarieerd. Duidelük ziet men dl» bü den bouw van een splnneweb, waarbij het weikprogram In den vorm van een bepaal de figuur als het ware voor ons ultgeteekend zien. Het dier kan deze figuur varieeren. maar binnen de grenzen die door *n bepaald „grond plan” zün aangegeven. Ten slotte moet er op gewezen worden dat elke diersoort zün eigen Instincten heeft, al kunnen deze bü verwante soorten en groepen ook vee! op elkaar gelüken. Alles büeen geno men vertoonen de instincten ons dan ook een rük gevarieerd beeld, zoowel door de veelheid der handelingen bü één soort als door het ver schil in gewoonten bü verschillende dieren Het dierenleven vertoont daardoor een rükdom aan merkwaardige gewoonten, die het bestudeeren der dieren in hun eigen omgeving aoo aan- trekkelük maakt. Elly!.... Ze nam haar taschje en ging naar da deur. Hü wilde haar volgen, maar plotseling v!el zün oog op een parapluie, die onder het tafeltje lag. Een glimlach gleed over zün gezicht. In de haast om weg te komen, had ae het ding vergeten en het zou de .J^ootlDon d' amour** zün. die hen weer samen bracht. Vlug raapte hü het voorwerp op en even voor den uitgang haalde hU haar in. Elly, zei hü. Je hebt je parapluie laten liggen. Verrast keerde zü zich om. O. z Ik wil niet, dat je zonder bescherming in den regen loopt. Hoe kan je aoo doen aün? Ach. wat beaorgd! antwoordde ae sarcas tisch. Ze deed een greep naar het regenscherm, maar hü trok het snel terug. Hü had nu een wapen in de hand en daar aou hü van profi teered voor het lunchuurtje voorbü was. Geef hier, zei ae Mta. Het te mün eigen dom. Neen, sprak hü lachend, eerst zal je aM aanhooren, eerder krijg je je eigendom niet terug. Ze aaraelde. toen boog ae het hoofd. Ate dat de eenige manier te, om mün parapluie terug te krijgen, -aeg dan dadelük wat je te neggen heb. maar maak het kort. Goed, maar niet hier. Laten we aan het tafeltje gaan zitten. Ze paf geen antwoord, maar liep naar het tafeltje en Herman volgde haar. Hü sprak met vuur en tien minuten later was de vrede her steld. De vier stalen klemmen van het helder witte kleedje lagen op den grond. Ze speelde er aoo graag mee. Langzaam gleed haar blik naar de draaideur en eensklaps kreng ae op nieuw een kleur. Herman keek haar angstig aan. Wat te er. schat? Waarom kleur je» Ze stond op en antwoordde zsu-ht: Laten we gaan, Herman. Daar komt een dame aan, die even voordat Jü kwam, aan dit tafeltje heeft geesten. Ze denkt, dat ik doof en zenuwpatiënte ben, omdat ik haar geen antwoord c*f. Neen laat die parapluie maar staan. Die te niet van mü- De juffrouw heeft het ding vergeten en nu komt ae erom. Niet van jou? stotterde de jongeman. En btJ verÜM van een hand, een voet of een oog soon als van de woning wie zich tenslotte btnnen het kader der Internationale hotel- en ultgaanswereld heeft gehouden, vergist sich zoo poed als zeker in de taxatie van den ver armden PariJzenaar, en het te hem bepaald onmogelük de nuance te zien tusschen be scheiden en behoeftig. Wanneer dat nu al geldt voor het Parijsche volk in het algemeen, hoeveel te meer dan nog voor die bijzondere klasse, die haar normen mln of meer naar eigen believen trekt: de De vereenlging van beeldende kunstenaars .Manes'' te Praag, organiseert van 29 Februari tot 19 April een internationale tentoonstelling voor moderne fotografie. De vereenlging heeft een Hollandsche com missie gevormd, bestaande uit de hoeren: G. Klljan, Paul Schuytema en Plet Zwart; om een Hollandsche inzending te organteeeren, welke inzending als geheel zal worden tentoonge steld. Zü noodigen daarom de Nederlandsche foto grafen uit, voor deze tentoonstelling te willen inaenden aan het adres van den heer Paul Schuytema. Mauritsweg 43b, Rotterdam. wordt gedrukt gaan deze twee gaatjes open en daaruit ontsnapt dan het doodelüke vluchtige vergif, dat het geheim te van dese moorde naars. Niet alle moortten zün met deze ringen mr. Chenery, maar het'ontastbare was steeds hetaelfde. Dit is wellicht ring geweest waarmee mün broer Hadley, in Gods naam, wlen verdenkt u, riep Jocelyn. Wie wie? Hadley glimlachte kalm. Ik verdenk antwoordde hü. Signor Pietro Vespucci. !d van Elly onrust barend diep werden.y Bovendien werd haar IV- roods kleur, waarvan as de oorzaak niet begreep. Ze zag. dat het kopje, dat Elly juist naar haar mond bracht, bijna uit de bevende vingers viel. Ach. zuchtte ze medelüdend. Hardhoorig en nog aenuwpatitate bovendien. Ongelukkig kind. Ze stond op en met een vriéndelijk hoofd knikje verliet ze het tafeltje. Herman Venema was Iets later dan anders, omdat hü de stenotypiste nog enkele Instruc ties voor den middag moest geven, maar toen was hü zoo vlug mogelük naar j den overkant gekomen. On gevraagd liet hü slch<op den stoel, die de oude dame zooeven verlaten had neervallen en fluisterde: Elly. Ik moet je iets zeggen, nu dadelük. Ze gaf geen antwoord maar schonk al haar aandacht aan het ontbüt, diep over het bord gebogen, opdat de kleur op haar gezicht de pe- moedsaandoenlng niet verraden aou. Dly, herhaalde hü met nadruk, maar ae deed alsof hü er niet was. Hü legde zün hand op haar arm. Ze schudde hem ruw van zich af. Laat dat, münheer. agj ae boos, acnder hem aan te zien. Elly. wees niet boos. *t Is een vergissing van je. Vergissing of niet, beet ae hem toe. ik wensch niet door u aangesproken te worden, münheer. Bi.... buiten kantoortijd natuurlük. *t Is uit voor altüd. puccl was dien avond dat Krasalar zün proeven deed, zag u toen niat den merkwaardlaen diamant, gevat in platina, dten Peplta aan haar hals droeg? Ja ik herinner hem mü heel goed, antwoordde Jocelyn. Ik was getroffen door zün floed en zün schittering en door iets ik weet niet wat het te, want ik ben geen deskun dige dat mü deed denken dat hü veraohilde van de diamanten die ik ooit gaaien heb. Ik feliciteer u met uw opmerkingsgave, zei Hadley glimlachend. U had goed gesien Er bestaan zoo slechte drie diamanten op de wereld, mr. Chenery. Een er van te in mün beztt, de tweede heeft mün zuster en de derde te die welken slgnorina Vesnucd dien avond n Die Naturwissenschaften troffen wü een tweetal büdragen aan van Bierens de Haan uit Amsterdam over het dierlük instinct, waarin belangwekkende resultaten van het on derzoek op dit gebied worden besproken. Het instinct wordt door den auteur een „oerphae- nomeen van (het dierlük leven" genoemd omdat het een groep van opvallende levensuitingen omvat die door ons wel kunnen worden be schreven maar zich niet nader laten verkla ren, evenmin als men ontstaan en bloeien van een bloem verklaren kan. Het gaat in dit geval om een reeks van op eenvolgende (handelingen van het dier, die door bepaalde zintuigwaarnemingen worden opge wekt en op een bepaald doel zün gericht. Men denke In dit verband aan den nestbouw der vogels. Deze vindt plaats volgens een aangeboren drang, want de vogels doen dit van nature, zonder dat ze dit behoeven te leeren. Als de tüd van den nestbouw eenmaal is aangebrokeif voert een lijster büvoorbeeld een reeks van in gewikkelde handelingen uit, zoekt grassprieten en veertjes en vlecht deze te zaJhen tot het bekende, kunstvol gebouwde nest. arbeider, die niets van zich heeftlaten hooren, Het duidelük dat alle handelingen hier gericht zün op een bepaald te bereiken resul taat; anderzüds echter moeten we uit het ge drag der dieren opmaken dat geen kennis van het te bereiken doel en de te gebruiken mid delen van te voren aanwezig is. Hierop Immers wüst het stereotype karakter der handelingen die tot den nestbouw voeren. Men mag dus de instincthandellngen niet al te zeer van men- schelük standpunt beoordeelen, ook al lükt het ons vaak of de dieren „verstand" toonen te bezitten. Het ontbreken daarvan blükt ech ter duidelük uit de onmacht der dieren om in sommige abnormale omstandigheden een be paalde handeling tot een goed einde te voeren. Dit blükt vooral uit proeven van den be kenden Franschen insectenkenner Fabte. Deze experimenteerde met zoogenaamde processie- rupsen, die hun voedsel gaan zoeken in een lange rü, waarbü de dieren elkaar aanraken om het onderling verband niet te verliezen. Marco Vespucci woonde op een kasteel in de nabüheid van Parijs, hü was inderdaad rijk en getrouwd met aan Bpaansch meisje, dat gelijk met hem bü een spoorwegongeluk op de lün Parijs—Rouaan omkwam. Peplta Is hun eenlg kind en hun erfgename Peplta te beei rijk. Ja. bet relaas van Pietro Vespucci over sün familie te Juist. Of hü het echter was of Marco die dat verschrtkXelük vergif ontdekte, weet alleen de hemel. Maar ik heb mün vaste overtuiging, mr. Chenery. voor*wat betreft de vraag wie er den laateten tüd gebruik van heeft gemaakt. Jocelyn overschouwde nog eens het geheel en woog de fatten om te trachten er wüs uit te worden. Hü was er zich van bewust, dat hü verdenking gehad had op Vespucci sinds hel geval-Rederdale, maar hü wist dat die verden- IMng slechts steunde op vermoedens. Had wel licht de Amerikaan zich laten leiden door wat ook enkel vermoedens waren? Ik veronderstel dat u voor uw meening, dat Vespucei de schuldige te, nog een andere reden hebt dan u mü verteld hebt, merkte hü plotaaling op. Hadley's dunne lippen trokken stoh samen en zün gelaat vertoonde weer den grimmlgen Ja. antwoordde hü kortaf. Ben goede reden? vroeg Jocelyn weer. Een heel goeds reden, was het antwoord. Hadley boog zich over het kleed waarop "lun stoelen geplaatst waren en klopte Jocelyn op de knie. Mr. Chenery, eei hü dan. den nadruk leggende op haast ieder «oord, toen u bü Ves- 40 Die Fransche. mr. Chenery, merkte hü op. terwül hü tusschen de panieren zocht waarmee de portefeuille gevuld was, zün soms buitengewoon pienter en bü de hand, vooral als het om een misdaad gaat. Het Bertlllon systeem en de beste detectlven koenen uit hun land, onze methoden om misdaden te ontdek ken aün over het algemeen aoo doeltreffend niet als de hunne. Welnu, toen mün broer ge vonden werd dood zooals ik zeg kreeg iemand de lumineuze gedachte, dat waar hü Stellig nog slechts enkele minuten dood was. de Indruk van wat hü het laatst zag door het netvlies van zün oogen kon zün vast gehoudén: een sterke camera werd oogenbljkkelük ge haald en aangewend. En dit mr. Chenery was het resultaat. Meer en meer verwonderd over »r*t hü hoorde nam Jooelyn een foto, welke Hadley hem overhandigde en sloeg het doorschünende papier dat ze beschermde terug. Goede Godl zei hü Hoe te het mogelük? In sün handen hield hü een vergrootlng van het menschelük oog op welks netvlies duidelük uitgestippeld Stond.... ja, in W hemelsnaam. Vat was dat? erman Venema sloeg met een klap het journaal dicht. Het wilde niet vlotten met het werk. Telkens ver giste hü zich in de verschillende posten. In het begin dacht hü x dat het kwam door oververmoeidheid van de laatste dagen, maar langzamerhand moest hü zichzelf beken nen. dat de oorzaak een andere was. Hü had dien morgen woordenwisseling met zün meisje gehad. Juffrouw Elly Veltkamp en hü waren op hetzelfde kantoor werkzaam en in het jaar. dat achter hen IjlgThadden zü elkaar leeren kennen en.... liefhebben. Het gevolg ervan was. dat zü nu reeds ruim drie maanden offi cieel verloofd waren. Geen enkel wolkje had tot dusverre hun geluk verduisterd tot op een dag de „nieuws” kwsm. f Herman had de nieuwe stenotypiste In de helmen van het kantoor moeten inwüden en hü deed het. zooals een Jongeman, die eeiyjbe- hoorlüke opvoeding genoten heeft, tegenover- dames verplicht is. In het begin schonk Ely niet veel aandacht aan hen. maar na den eersten dag ging ze wat scherper toezien Het kwam haar voor, dat Herman overdreven vriendelük en beleefd te genover de „nieuwe” eras en dat wekte haar üverzucht op Ze bespiedde het tweetal in al hun bewegingen en het slot was. dat ze ervan overtuigd was. dat Herman meer voor de steno typiste voelde dan voor haar. Ze voelde zich verwaarloosd, veronachtzaamd door hem. De Jaloezie striemde haar hart en elndelük kon ae haar opgekropta senuwen niet langer in be dwang houden Ze had het hem gezegd, op een manier, waarvan ae zelf schrok. Ze beschuldig de hem van ontrouw. Hü voelde niets vóórhaar; had nooit werkelük van haar gehouden. Hü had met haar gespeeld ate tüdverdrüt. Alle ar gumenten die zü maar bedenken kon wierp ae hem met scherpe stem voor sün voeten. Het einde was. dat de verloving door haar verbro ken werd. De jongeman stond verslagen. HÜ had er geen oogenbllk aan gedacht, Elly te verwaar- loosen Wat hü gedaan had, was niets meer dan zün plicht als chef van het kantoor. Natuurlük probeerde hü haar van haar dwaling te ge nesen. maar de jaloezie had al aooseer op het hartje van het Jonge meisje gewerkt, dat ze er niets van hooren wilde. Het was uit en het Neef uit. Een prop kwam In haar keel, als zü aan het onderhoud van dien morgen dacht en even kwam een gevoel van spüt in haar op. dat ae het zoo bruut had afgemaakt. Ze wist het, ae kon toch elgenlük niet bulten hem. Zé hield dolveel van Herman, maar ae «rilde het niet laten blüken. En nu was het uit, voor altüd. Ook het geaamenlüke lunchuurtje in het restaurant aan den overkant behoorde tot het verleden. Ate hü het wagen aou. aan "haar tafel tje plaats te nemen, dan, Ja dan. liep ae weg, zonder hem een blik waardig te keuren. Ze zou net doen of hü lucht was. dan sou hü ook eens voelen, wat het zeggen wil, veronacht zaamd te worden. Ze dacht er zelfs even aan, haar ontslag te ....dan aou ze hem ook gedurende kantoortüd niet meer zien en dat tras.... Het maakte haar gek van Jaloezie. Ze peinsde er nog over toen zü 's middags ate altüd aan het marmeren tafeltje zat. Het tafeltje in den hoek, waar nooit iemand hen stoorde, waar zü ate tortelduifjes altüd plannen voor de toekomst smeedden. Het tafeltje met bet helder witte kleedje, in de hoeken vastgehouden door stalen klemmen, waar ae altüd aoo graag* mee speelde Vandaag had zich echter, alsof het noodlot het zoo wilde, een Indringster Mn het tafeltje neergezet en het was of haar boosheid nog toe nam. toen zü zich tegenover de oude dame neerzette Ze antwoordde zelfs niet op de vriendelüke woorden van haar tafelgenoote. Slecht weer vandaag, Juffrouw, zei ae. Elly deed alsof ze de woorden niet hoorde, ook toen de dame haar woorden herhaalde. Ze ging naar het buffet en kwam even daarna terug met een kom dampende thee. De juffrouw keek haar meewarig aan en mompelde: Ach, aoo jong nog en dan al hardhoorend. dus ook voor den artist, het recht op deze ondersteuning. Met genoemden gids gingen wü er een mor gen op uit. van het eene atelier in het andere. Sommige waren nog in goede buurten ge legen. enkele tamelük luxueus gemeubeld, en steeds aocht men er de sporen van kraaien nood. „Zeker", was de opmerking van mün leids man. toen wü stonden in een ruim atelier in de Rue de Broca, „de artist, die hier woont is een van de grootste plateelwerkers van desen tüd, zün werk ontbreekt in geen enkele goede collectie.- De man lüdt honger, maar hü zou het geen enkelen onlngewüde willen toe geven.” Daar komt hü, een ongebogen grijs aard, nog vol levenskracht en van een opti misme. dat zich aan ons meedeelt. Hü vertelt van zün werk, in den verleden tüd helaas, want zün oven staat nu koud in den kelder. Enkele bakken met aarde en klei zün er, vol vingerafdrukken van den meester. Hü heeft nJ. steeds zün mengsel zelf samengesteld, hü war stee K sün elpen srbcll» en pottenbakker En zelfs meer dan een kunstenaar en hand werksman was hü. want hü deed ook onder- soeklngen op technisch gebied. Een klein labo ratorium heeft hü in sün atelier, uiterst be langrijk voor iemand, die het vak verstaat en nog curieus genoeg voor een leek. Jocelyn kon een uiting van ongeloovlgheld niet onderdrukken. Dat aou u moeilijk kunnen besweren aei hü- Besweren? Ik kan het bewüsen! ant woordde Hadley met klem. Die diamant werd miJn hfoef «o ik ben daar aoo Had u hem mtee Peplta al vroegeer alen dragen? vroeg Jocelyn JK gaf Hadley ten antwoord. 1 was daarom dat |k Villa Firenaa begon te beaoeken Meer kan aal ik u vertellen neen mr Chenery, met toestemming ril Ik u aDae zeggen. Daarvoor ben Ik hier, want u kunt me helpen. CWordt vervolgd.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1936 | | pagina 17