van
BIJEEN
V'.
landdag van de R.K, Staatspartij
fERKERS in de hoofdstad
él
Arbeid voor ons volk is een
onafwijsbare voorwaarde
De bijeenkomst
IHI
Wij blijven waakzaam
voor Nederland
ZONDER DRALEN RADI
CALE HERVORMINGEN
3
Ji
MAANDAG 3 FEBRUARI 1936
«3
I
l
«e
De doctor aan het woord
Drie aspecten
Jeugdig idealisme waard
Schrikbarende cyfers
Mor. Dr. g. X Boeit
We vervolg elders b» dtt bied)
Mr. C. M. F. Goteling
in
Zonder dralen
ai.
De party verdient den steun en het
- idealisme der jeugd
Mr. Steenberghe over de
kwestie der devaluatie
gezonden nationalen zin
warme sociale liefde
Groet naar de Apollo*
hal
D.
)n>
Gezond en gaaf
Fanfaremuziek en zang wisselden
Rede mr, Goteling
in
Jhr. Ruys over „Vader
landsliefde”
f
en werkzAam
i
Wij hebben werk te doen in
en - niet minder - m
Onze herinnering
h
7
«V
De ministers Vgp Schaik, Deckers en Gelissen ttfdens het spelen van het Wilhelmus
onze
te
•i».
Jhr. Mr. Ch. J. M. Ruys de Beerenbrouck
maar daarmede
meer
r*
1
sten.
>èA
•cbe
voor
deze
ram
ose
i ge-
ieer*
telen
uüen
srva-
ook
Wie er In Nederland voor nationale eenheid,
voor nationale verbondenheid en saamhoorig-
Voor wie de toestanden kent in Nederland is
het eenvoudig evident, dat voor ons. Katho
lieken een eigen en sterke politieke party, in
Nederland althans, volkomen onmisbaar is.
keur
aan-
jtlng
afle-
ï^of
voor
op*
jeren
anen
even
(UK
zdat
t-M
-M
wy zyn er
organisatie!
Wy hebben
hebben.
Om halt vier nam het Kieskringbestuur
van Amsterdam op het aan weerskanten met
vlaggedoek versierde voortooneel plaats en
beklom Mr. O. M. J. F. Gosellng het spreek
gestoelte voor het uitspreken van zyn ope
ningsrede. De mal. het balcon en de galerijen
waren op dat oogenblik vrijwel geheel beset.
Liet men de blikken gaan langs de rijen, dan
trot wel het sterkst, hoe uit alle‘bevolking-
milieus hier menschen byeen waren geko
men; jongen en ouden, arbeiden en tntel-
lectueelen, landbouwers en middenstanders,
symbolteeerend de alles omvattende blnd-
kracht der party. Vooral bet platteland was
sterk vertegenwoordigd. De zon-doorbruinde
koppen, de rustige trekken van het landvolk,
men sag re telkens en telkens weer. Ook een
groep Zeeuwen was onder hen in de stem
mige kleederdracht van hun eilanden.
q ea
orige
nen-
aan
vak-
nrer-
be-
deze
den
vang
heeft
Dceft-
dat
reeft
leletf
ser-
tyd staatskracht te geven.
Waarin zyn wij gezond en gaaf?
Wij syn gezond in ons hart en In ons gemoed.
wy koesteren oprechte liefde voor ons Ne
derland, ons vaderland.
wy zijn gehecht aan zyn historie, aan syn
cultuur en aan syn grenzen. Ja, en hier keert
spr. zich om en wyst naar dr. Poels, ook aan
zyn grenzen; aan zyn volksaard en aan zyn na
tionale waarden en goed. (Langdurig applaus).
keiyk radicale hervormingen, die do grond
slagen zélf aantasten van de moderne heiden*
sche maatschappy biyven In onre Europee-
sche landen de regeeringen nog lang talmen
met een nieuwe .ordening** op den grondslag
van bet chrtateiyk recht wy dan sender
eenlgen twytel spoedig zeer korte metten te
lesen krijgen, en dat na heel korten tyd aan
desen chaos een einde wordt gemaakt met re-
volutionnalr geweld.
Wat onzen politieken leiders voortdurend voor
den geest moet staan willen zy het vertrou
wen verdienen, maar dan ook krygen van die
mlllioenen, die thans aan den Mjve loeren voe
len wat moderne „beschaving” is is het feit,
dat, wordt niet «onder dralen" in vollen ernst
althans een krachtig begin gemaakt met wer-
Reeds te omstreeks drie uur begon de groote
zaal van Carré, waar om halfvier de groote pa-
rallel-vergadering^ sou aanvangen, vol te strop-
rrteu. Aan het station W. P. en tHj de tramhalten
tn de'‘èarphattetraat waren propagandisten op
gesteld. herkenbaar aan gele banden aan den
arm, die de Landdagdeelnemers van bulten van
dienst konden zyn, om Carré te bereiken.
In den orkestbak van de groote saai had het
fanfarecorps ,jBt. Gregorius” uit Duivendrecht
plaats genomen, dat onder leiding van zyn di
recteur den heer J. F. Kok den tijd mot een pit-
tlgen marsch kortte.
is onze organisatie in haar geheel nog in even
wicht en getuigt haar bestendige groeikracht
van een waariyk gezonde biymoedlgheld en
van een gezonden durf?
Wy willen immers levenkracht bieden aan
ons nationale leven.
Een evenwichtig groeiproces vraagt aanvoer
van jonge kracht en van friseb bloed. Tus-
schen Jong en oud, in deselfde verantwoorde
lijkheid gesteld, móg geen tegenstelling bestaan.
Waar zy bestaat of in het leven wordt ge
roepen, lydt beider verantwoordeiykheldsbesef.
Wie de jeugd ontloopt, verstart en sterft af.
Wie wijsheid en ervaring versmaadt, groeit uit
zyn krachten, maar wie voor slechte humeuren
op den loop gaat, heeft groot geiyki
Wie bet werk van onze Party eeriyk en on
bevooroordeeld volgt, en wie er van weet wat
hy ervan behoort te weten, zal my toestem
men, dst zy het idealisme van onre katho
lieke jeugd waard is, en dat zy den steun dier
jeugd verdient.
Daadkracht en gezonde durf moeten onze
Party biyven aanvoeren en aandriJven. „Wacht
op onze daden", is „crediet". ..Ziethier onze
daden’1, is „contant". Dan is misverstand over
de waarde van óns betaalmiddel uitgesloten!
Onse eerste daad ia: dat we er syn! Dat wy
hier in Nederland onae plaats bezetten en
waardig bezetten! Dat althans van bet ka
tholieke volksdeel kan worden getuigd, dat hot
krachtsinspanning en opoffering van beperkt
belang niet heeft gespaard om "voor de pu
blieke zaak vruchtbaar te zyn!
Noemen wy ons daarby Katholiek, dan
«chynt het niet goed. Vormen wy een Party,
dan betwiit men h—r bestMUMveden. Eten «gbe-
Koningschap culmlneeren, dan zyn het de
Katholieken in Nederland, die' met hart en vu
righeid den Nederlandschen troon beschermen
tegen ondoordacht bederf van het beste en het
schoonste dat onze staat bezit! (Daverende toe
juichingen).
Wat wy noodsakeiyk aap het volk dai-
deiyk moeten maken, Is, dat het alleen de
magogen en volksbedriegers zyn, die een
algemeenen gezonden ecooomischen toe
stand durven voor te spiegelen, welke reeds
na heel korten tijd te verwezenlijken zon
Mjn.
Wy staan op misschim een der aller
grootste bochten van beet de wereldhisto
rie. Uit de te hervormen wereld van val
orise ideeen syn de niet langer meer door
waadbare rrotvnsnisrhe moerassen ontstaan.
Ons volk luistert niet langer naar redenaars
en propagandisten, die gestadig enkel van de
verhevenheid van onzen godsdienst spreken ot
voortdurend alleen op onze zoo noodzakeiyke
éénheid hameren. Nu honderdduizenden kou
en armoe iyden en met den dag hun ellende
wordt, hebben ook onze katholieke
voor zulke sprekers geen ooren meer.
Op dezen politieken Landdag behoorde in ons
midden de noodkist van Sint Servaes te staan!
De kernspreuk van het door Jezus gepredikte
Christendom „Voorwaar, Ik zég U, wat gy
gedaan hebt aan een van deze myn geringste
broeders, dat hebt gy aan My gedaan.” „Voor
waar, Ik zeg U. wat gy niet gedaan hebt aan
een dezer geringsten, dat hebt gy ook niet
gedaan aan My” moet thans niet alleen de
kernspreuk van heel onze katholieke sociale
actie, maar ook van onze Katholieke Staats
party zyn.
Z. Exc. Jhr. Mr. Ch. J. M. Ruys de Beeren
brouck, met langdurig handgeklap begroet, sprak
daarna over „Vaderlandsliefde”.
wy komen hier niemand politieke eer bewij
zen, noch in de verdediging, noch in den aanval.
Wy willen ons staatkundig werk gejeid en
gericht zien door een helder en onverzwakt
oordeel omtrent de plaats en de taak ,van het
katholieke volksdeel in zyn eigen vaderland.
Het gestel van hek katholieke volksdeel in
Nederland is nog sterk en vitaal genoeg, dat
wy zonder zelfbedrog zélf kunnen uitmaken,
niet óf, maar dót ons volksdeel uit inneriyke
gezondheid en gaafheid aan het land in be-
narden tyd gezonde staatskracht heeft te geven.
Onder één voorwaarde, als wy maar radicaal
willen ontkomen aan die rampzalige kwaal van
dp verdenking van zieïete en broosheid. Zelfver
trouwen is hier het versterkende middel!
De tyd is er niet naar, om ons volk maar
steeds weer het projectieplaatje voor te schui
ven van een groepje katholieke Nederlanders,
dat zich aan zyn emancipatie, aan zyn vrij
wording heeft moe gevochten.
De tyd is er niet naar, om systemen weg te
praten met de hardnekkige algemeenheid, dat
de Katholieke Party steeds op barsten staat
door de spanningen, die haar samenhang be
dreigen.
De t(Jd is er niet naar, om “de beteekenis én
de waarde Van ons staatkundig beginsei. weg te
drukken in den hoek varr confessioneels be
krompenheid en verouderdheid.
In dezen tyd heeft Nederland het katholieke
volksdeel en de staatkundige beginselen naar
katholieke opvatting hard- en broodnoodig!
Over „Christendom en Politiek” sprak ver-
volgeps Mgr. Dr. H. A. Poels, hoofdaalmoeze
nier van dén arbeid in Limburg, met daverend
handgeklap by zyn verzehynen voor de micro
foon begroet.
Wordt de waarheid voorgesteld in den vorm
waarin zU leeft en zich in de ons omringende
wereld vertoont, dan biykt niet zelden, dat het
gewone volk ze beter kent dan vete kamer-
geleerden
Het heeft met die waarheid, als objectieve
werkeiykheid, dag in dag uit te maken. Het is
vaak op minder aangename wyze, dat het >e
beleven moet
Wat devaluatie in werkeiykhéid beteekent,
begrypen wy eerst voor goed, wanneer wy
tevens de bedoeling en den oorsprong alsmede
de gevolgen daarvan zien.
Onze taak is niet meer of minder dan: mede
te werken aan het bevorderen van het algemeen
welzyn van het Nederlandsche volk.
De staatkundige beginselen naar katholieke
opvatting geven ons leiding. Die hebben wy in
concrete plannen, in praktische daden om te
zetten. Dat kunnen wy niet alléén. Maar wat
wy wèl kunnen en moeten doen, dat is: bewust
en sterk ons aandeel nemen in de gedachten
vorming. De positie, waarin het katholieke
volksdeel in Nederland allengs gekomen is, en
die zeker geen aanleiding geeft tot zelfvoldane
uitingen, wyst ons dóór misschien wel de voor
naamste taak. Zeker in dezen tyd, die terecht
getypeerd is als een van algemeene vervlakking
van het oordeel, een gesteldheid, die mede een
verklaring geeft, waarom de beruchte instinc-
ten-politiek er zoo gemakkeiyk in gaat. Die
gedachtenvorming moeten wy verzorgen, aller
eerst onder ons. Maar wy moeten ook de ge
zonde leer, de gezonde gedachten onder anderen
uitdragen: wy moeten overtuigen door de inner
iyke redeiykheld van hetgeen wy voorstaan.
Zóó moeten wy meer dan vroeger onze
nationale taak, ons staatkundig werk zien.
Dus niet: „wy óf zy”, zooals degenen, die
zich als wegbereiders voor een nieuwe volks
eenheid opwerpen, de tegenstellingen by voor
baat toespitsen, maar: wy, te zamen met ande
ren, in sterke overtuiging ons land dienend.
wy doen voor geen anderen Nederlander
onder in verknochtheid en asmhankeiykheld
aan Haar, die in bloed en traditie verbonden
met den Vader des Vaderlands, voor ons een
.Moeder des Vaderlands” geworden Is. En wan
neer de Katholieke Staatsparty In dezen tyd,
niet met leuze en algemeenheid, maar met
staatkundig argument en overtuiging tn het
krijt treedt voor de onverzwakte handliavlng
„n nationale Instellingen, die in het nationale
Wy zyn geen menschen van
luidruchtigheid, van veel lawaai.
van veel uiterlijkheid. Maar als we
voor den dag komen doen we het
goed en waardig, ernstig en bewust.
Zoo was de eerste Landdag van
onze Staatsparty, in zijn voorberei
ding, in zyn opzet en ook in zyn
slagen.
Want geslaagd is hy.
Zevenduizend katholieken uit
alle deelen van het land hebben in
ernstige aandacht geluisterd naar
de ernstige woorden, welke hun lei
ders hun te hooren gegeven heb
ben.
Het was taal van mannen tot
mannen, van Nederlanders tot Ne-
- derlanders, van katholieken tot ka-
tholieken. Degelijke, openlijke, eer
lijke, ronde taal, zonder verbloe
ming, zonder mooidoenerij.
En de party genooten hebben ge
luisterd, in stille, in waardige, in
begrijpende, in ernstige aandacht,
slechts nu en dan onderbroken door
een applaus, dat dan echter ook in
de gulheid waarmede het gegeven
werd de volledige instemming ver
tolkte van de vergaderden.
Maar tevens leeft in de herinnering van het
stholteke volksdeel het beeld van den palm,
ie ouder het gewicht onder den, druk van
rie donkere eeuwen moest groeten, om weer-
and te kweeken. ook voor den hevigen storm,
oon periode blyve het Nederlandsche volk
jorgoed bespaard!
wy zyn gezond in ons bloed. Onze politieke
>lsslag is normaal. Hy slaat niet te langzaam
- wy zyn niet conservatief Hy slaat niet
snel wy zyn niet radicaal, noch naar
aks, noch naar rechts!
Maar het is niettemin onvervalscht Neder-
ndsch bloed, dat ons door de aderen vloeit!!
Wy zyn gezond zelfs in onze spysvertering.
at al onverteerbaren en onsmakeiyken kost
>bben wy moeten fikken, wanneer het in den
op der jaren ging om een oordeel over óns
erk, ónze bedoelingen, óns streven; wanneer
__Jt ging om ónze plaats in de volksgemeen
schap en óns aandeel in het nationale teven!
Maar we zyn gezond gebleven en geduldig, grooter
en wy zyn er fier op, dat de verdraagzaamheid, «lezers
element van Nederlands geestesmerk, in onae
houding niet is beschaamd of geschonden. Als
wy in Nederland voor óns recht opkomen, dan
is het niet alleen óns recht, maar dan is het
ook.... recht!
Wy willen gezond biyven in ons geloof en
gaaf in ons geweten. Wy willen ons staatkun
dig werk doen in het besef daarmede onzen
plicht te doen. Onae chrlsteiyke plicht 1a onze
nationale plicht, wy willen hard werken, als
menschen die beseffen, dat God met ons is.
Ook in de gebiedsdeelen oversee aal onae
nationale plicht een christeiyke moeten zyn.
Het eerbiedwaardige beschavingswerk van de
Katholieke Kerk zal ons tot 'aansporing en ten
voorbeeld biyven om voor de landen overzee
oprecht-christeiyke staatkunde te voeten.
weging" kunnen wy niet zyn, want die is er
maar één.
....Maar we blyven op onzen poet! Leve het
vaderland'
/Met groote geestdrift worden de laatste woor
den ontvangen en krachtig klinkt daarna het
„Wlen Neerlands Bloed" door de machtige had.
heid wil getuigen, ga zyn gang; doch hy spare
één derde van ons volk voor het vooroorde^*,
dat splitsing en tweedracht mede voor reke
ning zouden komen van de Katholieke Staats
party. Die party treft die blaam niet! Zy heeft
sedert haar oprichting, dertig jaren en langer,
haar plicht gedaan, niet voor zich zelf, niet
voor eigen macht en Roomsche heerschappy,
doch voor het land en het geheele volk!
Wy syn gezond in ons verstand. Daarom
kunnen wy er met ons verstand niet by, hoe
men in dezen tyd aan het burgerhart een even
ongezonde als verkeerd begrepen liefde tot het
vadwlónd kan opdringen, die haar oorsprong
vindt in de gekunstelde overschatting van de
waarde van eigen ras en bloed; die is gekweekt
tot een onwezenlyke mystiek en die in óen
grooten, almachtlgen en onpverwlnneiyken
Stakt het voorvjprp vindt van- dweperige ver
afgoding.
Onze vaderlandsliefde is grooter en inniger
en hechter, want zy berust mede op het vrije
inzicht in onzen christelyken plicht van eerbied
voor de overheid, van onderwerping en steun
aan het gezag e» van gebruik van onze vrijheid
In overeenstemming met de eischen eener or-
deiyke gemeenschap.
Zonder eenlge verbetering, die ons tenminste
weer eens op adem zou kunnen laten komen, is
bet aantal werkloozen sedert het dieptepunt
van de internationale crisis In 1933 met ongeveer
1/3 gestegen tot het schrikbarende getal van
468.000 in December 1935.
In gestadigde daling zyn de cyfers van de in-
dustrieele productie afgezakt van: In 1931 79 pot
van 1939, tot 83 pct. in October 1935.
Het volkslnkomen is van 1929 op 1933 vermin
derd nominaal met ongeveer 1/3, reéel met 1/5.
Het jaar 1935 zal zoo goed ate zeker een ver
dere vermindering te zien geven.
By de Ryksbegrootlng komt het natuuriyk
aan op bet resultaat, dat is: de werkeiyke stand
van inkomsten en uitgaven over een dienstjaar.
Naar dien maatstaf bedroeg het totale tekort
over de Jaren 1931 tot en met 1935 (1935 ge
schat op ruim 71J millloen) ruim 286 mlllioen.
Tn het afgeloopen Jaar te de opbrengst van de
ten deele verhoogde heffingen rond 33
millloen by de raming ten achter gebleven.
Vooral dit laatste feit heeft een benauwende
aanwijzing voor de beweging van de schroef-
zonder-elnd.
Eén ding is zeker: Juist de sombere werke
iykheid prikkelt tot rustelooze activiteit, tot
voortdurend beraad, vooral ook tot de doelbe
wuste daad. Dat geeft ook aan onse groote
staatkundige organisatie, die op niets anders
gericht te dan op het bevorderen van het alge
meen welzyn van het Nederlandsche volk, bet
recht en den plicht om actief en opbouwend
zy kon dien plicht zóó doen, omdat zy een
staatkundige éénheid vormde en omdat haar
veelzydlge samenstelling reeds den schadeiyken
belangendienst uitsloot.
Het staatsleven óók in Nederland heeft ólles
te verwachten van waarden, als kerk en geloof.
Deze waarden zyn het by uitstek, welke de
Staatsparty der katholieke Nederlanders den
moed, de overtuiging en de bezieling geven om
de staatkunde te voeren, die zy voert. Dat te de
staatkunde, niet in dogmatisch harnas, niet
van een^polltlek of verpolitiekt Katholicisme,
doch de staatkunde, die onder voorlichting en
bevestiging van de geopenbaarde waarheid, haar
beginselen grondt op de natuuriyke, voor alle
menschen openliggende waarheid, op de na
tuuriyke eischen van het persooniyke- en het
gemeenschapsleven.
Ons volksdeel heeft uit zyn inneriyke ge
zondheid en gaafheid aan bet land in benarden
Het was druk, heel druk in Amsterdam-1
Zuid en dat niet alleen door de auto-tentoon-
steüing in bet R. A. I.-gebouw.
Neen, behalve de vele automobilisten en aan
kleeding of insigni kenbare adspirant-bezoe-
ter» van de auto-show bewogen zich Zondag
middag in de omgeving van de Ferd. Bol-
ztraat en het Roelof Hartplein velen, die met
een ander doel naar de hoofdstad waren ge
komen, de moesten per trein, veten echter,
vooral uit de Noordeiyke provincies, met auto
bussen.
Na de rede van den voorzitter van de R. K
Staatsparty nam de beer J. O. Berger, voorzit
ter van het Kringbestuur, het woord en stelde
de vergadering voor den heer Gosellng. die
hierna weer vertrok om de byeenkomst in de
Apollohal te sluiten, een boodschap mee te ge
ven voor de 5000 psütygenooten die daar te ta
rnen waren.
Onder instemming der zaal las de heer Be.--,
ger den tekst van de boodschap voor, welke
luidde:
„Uw 2000 geloofs- en volksgenooten, in Carré
byeen. met hetzelfde doel, in dezelfde geest
drift en met denzelfden onwrikbaren wil om
ons beginsel tn levende werkeiykheid te bren
gen, renden u per oppersten koerier hunnen
groet en verklaren, dat, nu zy gedwongen zyn
gescheiden op te trekken, zy toch met u vsree-
nigd willen triomfeeren.”
De verschillende sprekers werden afgewteseld
door zang van het R. K. Amsterdamsch zang
koor onder leiding van Evert Haak. De na
tionale en strijdliederen werden door de zaal
meegezongen. Het fanfarecorps JBt. Grego
rius" zorgde voor de begeleiding.
Achter de op het tooneel opgestelde zangers
en zangeressen. 250 in getal en allen in bet
zwart, was een sprekende reclame aangebracht
voor „de Opmarsch".
De vergadering bad een vlot verloop. De
sprekers werden herhaaldeiyk door applaus
onderbroken. Na afloop ging men ordeiyk uit
een.
groote staatkundige
getoond recht van bestaan
Wy hebben onze taak in het heden, meer dan
ooit gericht op de toekomst.
Die taak is zwaar - wy kunnen haar aan.
In dit fiere bewustzyn, in hecht vertrouwen
op God, willen wy, werkers in de R. _K. Staats
party, elkaar vandaag versterken.
Wy zyn gezond in onze herinnering, wy heb-
:n de vaderlandsche geschiedenis geleerd en
ïgrepen, en wy weten, dat een volk, dat natio-
kle heiligen heeft voortgebracht dat Egmands
jale abdy bouwt, maar ook herbouwt dat zyn
istorie verbonden weet aan een Willem van
ranje mag aanspraak maken op de be-
herming en handhaving zyner Christelijke
mede te werken aan het herstel, vosral door
daarby sterk ons werk te richten op een duide-
lyk perspectief. Geen verstandig mensch ver
wacht uitkomst van een onfeilbaar, onveran-
derlyk plan. Slechts een wanhopige of een
staatkundige analphabeet stelt vertrouwen in
de almacht van een leider, die „het wel eens
anders zal maken”. Maar wel heeft het volk
Intens behoefte aan een duldeiyke lyn, aan een
beeld zonder „al te veel" dualtemen of anders
gezegd tegenstrydigheden.
Zonder een meer «dan oppervlakkige kennis,
zonder een sterk gevoel van hechte onderlinge
verbondenheid, zonder het fiere bewustzyn by
ons alten, dat wy door onzen gemeenschappe-
lyken arbeid aan ons land véél kunnen geven,
kunnen wy onze taak niet vervullen. Wy heb
ben werk te doen, in gezonden nationalen zin
en niet minder in warme sociale liefde.
In dien geest vooral willen wy vandaag elkaar
wederkeerig versterken!
Na de rede van dén party-voorzitter, waarop
klaterend applaus volgde, zongen de vergaderden
een strophe van het Schaepmansüed met het
„Aan U, o Koning der Eeuwen”.
Wte de katholieke kiezers warm wil maken
v°or JN» Katholieke Staatsparty, moet vooral
thans niet met vage theorteén komen.
Hy moet hun laten zien, wat die Party voor
het wegnemen van de niet langer te dragen el
lende in vollen ernst wil doen en wat zy daar
voor doet.
hadden eveneens in het gereserveerde
gedeelte plaats genomen. -We zagen Mgr. dr.
G c. van Noort, deken van Amsterdam, mr.
van Lanschot, president der Eerste Kamer
fractie en de katholieke hoogleeraren Van
Rooy, Barge, de Quay, Kaag en Romme.
In de volmaaktste orde, dank zy den voor-
treffelyken geleldedienst van leden der Algem.
Propagandaclub hadden alle deelnemers hun
plaatsen Ingenomen toen om drie uur precies
mr. Houben uit Breda deze massa-byeenkomst
opende met den christelyken groet en ter-
stond het woord gaf aan den voorzitter der
pariy, mr. C. M. J. F. Gosellng tot het hou
den van zyn openingsrede, waarvoor hy tot
titel had gekozen „Van onze taak bewust”.
Reeds lang voor den aanvang, die op drie
Wr was gesteld, begon het druk te worden
te de Apollohal, waar langs de wanden groote
borden waren opgehangen, die doel en streven
v»n de R. K. Staatsparty in duideiyke kern-
Wuken verkondigden.
Naast het podium hingen ter weerszyden de
•oorden: „Aan beiden trouw”, geflankeerd
<teor het Pauseiyke en het Nederlandsche wa-
P«n en Schaepman’s devies „Credo, Pugno”,
dan verder: „Door trouw aan eigen wetten
uti". „wy bouwen aan een nieuwe orde",
.Onze Eendracht Neerlands kracht”, Hamen
•terk”, .Alles herstellen in Christus”, „wy
voor alten”, „Storm op til, stut uw huis".
Van de hooge zoldering hingen Nederland-
*he vlaggen neer en ook langs de wanden was
de vaderlandsche driekleur gespannen.
Op de zetels tegenover het podium hadden
Pteats genomen de drie R. K. Ministers, H.H.
kxc. Deckers, Gelissen en v. Schalk, de oud-
teteisters Marchant. Verschuur en Welter. Tal
v»n bekende persoonlykheden uit het katho-
“*ke leven, geesteiyk, wetenschappeiyk en so-
Drié aspectetf vooral teekenen zich duideiyk
af: het nationale, het geesteiyke, het stoffelyke.
Ze zyn eigeniyk in de staatkunde onafschei-
deiyk verbonden en oefenen op elkaar een
sterke wisselwerking.
Het gaat om het welzyn van het Nederland
sche volk, niet in doodende geiykschakeling,
maar in levenden drang tot samenwerking,
waarin leder geeft van het beste, vooral van
zyn geestelyk bezit.
Er was,wreeds vóór de crisis, zware geestelyke
schade aangericht. Schade niet het minst in
het „denken" van de ^nenschen. De crisis heeft
daar dwars overheen gebracht: stoffeiyken nood
en ellende.
De verwarring te gestegen,
ook de kans,op bezinning!
Zóó zien wy dezen tyd het beste als een kans,
die God ons geeft, een kans vooral aan de jon
geren onder ons, als een tyd van ver
nieuwing.
Er valt te herstellen, te vernieuwen, ook te
beschermen en te behouden hetgeen sommigen,
in onkunde of doldrlftigen yver, dreigen kapot
te slaan.
Tydens de verkiezingsperiode-1933 te in .een
bekend vierhoeksprogram de taak der toen
komende Regeering in een viertal slagwoorden
aangeduid: herstel van het gezag, financieel
evenwicht in de huishoudingen van de organen
der overheid, herstel van het bedrijfsleven, be
strijding van de werkloosheid.
Met voorbedacht neem ik thans de directie
ven in omgekeerde volgorde.
De allesbeheerschende werkloosheid stel ik
voorop.