DUIZENDEN WERKERS IN DE HOOFDSTAD
BIJEEN
Arbeid voor ons vólk
is een
onafwijsbare voorwaarde
II
De bijeenkomst
in Carré
u
zin
en werkzaam
ai
Wij blijven waakzaam
voor Nederland
ZONDER DRALEN RADI
CALE HERVORMINGEN7
Wij hebben werk te doen in gezonden nationalen
JteJiiet minder - in warme sociale liefde
De ministers Van Schaik, Deckers en Oelissen tijdens het spelen van het Wilhelmus
De doctor aan het .woord
V
Zonder dralen
Jeugdig idealisme waard
Schrikbarende cijfers
Mar. Dr. H. 4. Poels
Mr. C. M. J. r. Goteling
(Zie porvolg aiders t* dtt blad)
3
MIMI
c
MAANDAG 3 FEBRUARI 1936
Groet naar de Apollo*
hal
-n
-u
Oe party verdient den steun en het
idealisme der jeugd
Gezond en gaaf
«n
la
Fanfaremuziek en zang wisselden
de sprekers af
- ----uur prcclM
t I
II
Mr. Steenberghe over de
kwestie der devaluatie
Jhr. Ruys over „Vader*
lahdstiefde”
Onze herinnering
Rede mr, Goseling
wacht uitkomst van een onfeilbaar.
derltfk plan. Slechts een wanhopige
tonder een sterk gevoél van hechte onderlinge
S'
.Drie aspecten
Jhr. Mr. Ch. J. M. Ruys de Beerenbrouck
maar daarmede
Grego-
De
hoe
va-
ook
be-
leze
den
ang
seft
-i>
dien plicht zóó doen, omdat zU een
ge éénheid vormde en omdat
ons
ge-
ser-
slen
den
K---
sche volk, niet in
maar in levenden
Waarin zUn wij gezond en gaaf?
WU zijn gezond in ons hart en in ons gemoed.
Wü koesteren oprechte liefde voor ons Ne
derland, ons vaderland.
WU zUn gehecht aan zün historie, aan zün
cultuur en aan zün grenzen, ja, en hier keert
spr. zich om en wijst naar dr. Poels. ook aan
zUn grenzen; aan zijn volksaard en aan zUn na
tionale waarden en goed. (Langdurig applaus).
Wie er in Nederland voor nationale eenheid,
voor nationale verbondenheid en saamhoorlg-
itholieke Nederlanders,
cipatle, aan zijn vrü-
Om half vier nam bet Kieskringbestuur
van Amsterdam op het aan weerskanten met
vlaggedoek versierde voortooneel plaats en
beklom Mr. O. M. J. P. Geseling bet spreek*
gestoelte voor het uitspreken van zün ope
ningsrede. De zaal, het balcon en de galerijen
waren op dat oogenblik vrijwel geheel beset.
Liet men de blikken gaan langs de rijen, dan
trof wel het sterkst, hoe uit alle bevolklng-
milleus hier menschen bijeen waren geko
men; Jongen en ouden, arbeiders en intel-
lectueelen, landbouwers en middenstanders,
symbollseerend de alles omvattende bind-
kracht der partU. Vooral het platteland was
sterk vertegenwoordigd. De zon-door bruinde
koppen, de rustige trekken van bet landvolk,
men zag ze telkens en telkens weer. Ook een
groep Zeeuwen was onder hen in de ztem-
mlge kleederdracbt van hun eilanden.
ap-
dat
sb
«ft
ilen
er-
ng
lat
sn-
fe-
dd.
ha
Het was druk, heel .druk in Amsterdam-
Zuld en dat niet alleen door de auto-tentoon-
stelling in het R. A. I.-gebouw.
Neen, behalve de vele automobilisten en aan
Weeding of Insigne kenbare adspirant-bezoe-
kers van de auto-show bewogen zich Zondag
middag in de omgeving van de Ferd. Bol
straat en het Roelof Hartplein. velen, die met
een ander doel naar de hoofdstad waren ge
komen, de meesten per trein, velen echter,
vooral uit de NoordelUke provincies, met auto
bussen.
In den orkestbak van de groote zaal nad het
fanfarecorps ..St. Gregorius” uit Dulvendrecht
plaats genomen, dat onder leiding van zijn di
recteur den heer J. F. Kok den tijd met een pit-
tigen marsch kortte.
eur
an-
fle-
ren
of
oor
op
ren
nen
ven
en
'oor«
leze
■m-
na-
leer
rtge
en-
aan
ak-
rer-
Wat onsen polltieken leiders voortdurend voor
den geest moet staan willen zü het vertrou
wen verdienen, maar dan ook krijgen van die
tnlllioenen, die thans aan den lijve leeren voe
len wat moderne „beschaving” is is het feit,
dat, wordt niet „aonder dralen" in vollen ernst
althans een krachtig begin gemaakt met wer-
Voor wie de toestanden kent in Nederland is
het eenvoudig evident, dat voor ons. Katho
lieken een eigen en sterke politièke partü, in
Nederland althans, volkomen onmisbaar is.
staatkundige analphabeet stelt vertrouwen
de almacht van een leider, die
anders zal maken". Maar wel.
Intens behoefte aan een duii
beeld zonder „al te veel
gezegd tegenstrijdig]
menschen openliggende waarheid, op de
tuurlUke elschen van het persoonlijke- en het
gemeenschapsleven
Ons volksdeel heeft uit zijn innerlijke ge
zondheid en gaafheid aan het land in benarden
tijd staatskracht te geven.
weging” kunnen wü niet zijn, want die is er
maar één.
..-..Maar we blijven op onsen post! Levs het
vaderland'
Met groote geestdrift worden de laatste woor
den ontvangen en krachtig klinkt daarna het
„Wlen Neerlands Bloed” door de machtige hal.
Koningschap culmineeren, dan zijn het de
Katholieken in Nederland, die met hart en vu
righeid den Nederlandschen troon beschermen
tegen ondoordacht bederf van het beste en het
schoonste dat onze Staat bezit! (Daverende toe
juichingen).
Wij zijn gezond in ons verstand. Daarom
kunnen wij er met ons verstand niet bij, boe
men in dezen tijd aan het burgerhart een even
ongezonde als Verkeerd begrepen liefde tot het
vaderland kan opdringen, die haar oorsprong
vindt in de gekunstelde overschatting van de
waarde van eigen ras en bloed; die is gekweekt
tot een onwezenlijke mystiek en die in oen
almachtigen en onoverwinnelijken
voorwerp vindt van dweperige ver-
Ons volk luistert niet langer naar redenaars
en propagandisten, die gestadig enkel van de
verhevenheid van onzen godsdienst spreken of
voortdurend alleen op onze zoo noodzakelijke
éénheid hameren. Nu honderdduizenden kou
en armoe lijden en met den dag hun ellende
grooter wordt, hebben ook onze katholieke
kiezers voor zulke sprekers geen ooren meer.
Op dezen polltieken Landdag behoorde in ons
midden de noodkist van Sint Servaes ta stadh!
De kernspreuk van het door Jezus gepredikte
Christendom „Voorwaar, Ik zeg U, wat gij
gedaan hebt aaa een van deze mijn geringste
broeders, dat hebt gij aan MU gedaan.’ „Voor
waar, Ik zeg U, wat gij niet gedaan hebt aan
een dezer gerlngsten, dat hebt gij ook niet
gedaan aan MD" moet thans niet alleen de
kernspreuk van heel onze katholieke sociale
actie, maar ook van onze Katholieke Staats
partij zijn.
verbondenheid, zonder het fiere 'bewustzün bU
ons allen, dat wij door onzen gemeenschappe-
lüken arbeid aan onsJand véél kunnen geven,
kunnen wij onze taak* niet vervullen. Wil heb
ben werk te .doen, in gezonden nationalen zin
en niet minder in warme sociale Ifèfde
In dien geest vooral willen Wij vandaag elkaar
wederkeerig versterken!
Na de rede van den partij-voorzitter, waarop
klaterend applaus volgde, zongen de vergaderden
een strophe van net Schaepmanslled met het
„Aan U, o Konlng der Eeuwen”.
Staat het
afgodlng.
Onze vaderlandsliefde is grooter en inniger
en hechter, want zü berust mede op het vrüe
inzicht in onzen chrlstelDken plicht van eerbied
voor de overheid, van onderwerping en steun
aan het gezag en aan gebruik van onze vrijheid
in overeenstemmlO®^de elschen eener or-
delDke gemeenschajT^^p
Over „Christendom en Politiek” sprak ver
volgens Mgr. Dr. H. A. Poels, hoofdaalmoeze
nier van den arbeid in Limburg, met daverend
handgeklap bij zijn verschijnen voor de micro
foon begroet.
Wordt de waarheid voorgesteld in den vorm
waarin zij leeft en zich in de ons omringende
wereld vertoont, dan blDkt niet zelden, dat het
gewone volk ze beter kent dan vele kamer
geleerden
Het heeft met die waarheid, als objectieve
werkelijkheid, dag in dag uit te maken. Het is
vaak op minder aangename wijze, dat het ze
beleven moet.
Wat devaluatie in werkelUkheid beteekent,
begrijpen wij eerst voor goed, wanneer wfj
tevens de bedoeling en den oorsprong alsmede
de gevolgen daarvan zien.
daal hadden eveneens in het gereserveerde
gedeelte plaats genomen. We zagen Mgr. dr.
G. C. van Noort, deken van Amsterdam, mr.
van Lanschot,
factie *en de katholieke hoogleeraren
In de volmaaktste oide, dank zü den voor-
-
Propagandaclub harden alle deelnemers
- --->-bDeenkomst
opende met den chrlstelDken groet en ter
stond het woord gaf aan den voorzitter der
partD, mr. C. M J. p. Goseling tot het hou
den van zün openingsrede, waarvoor hD tot
titel had gekoaen „Van onze taak bewust”.
Reeds lang voor den aanvang, die op drie
uur was gesteld, begon het druk te worden
in de Apollohal, waar langs de wanden groote
borden waren opgehangen, die doel en streven
van de R. K. StaatspartD in duldelüke kern
spreuken verkondigden.
Naast het podium hingen ter weerszDden de
woorden: „Aan belden trouw", geflankeerd
door het PauselDke en het Nederlandsche wa
pen en Schaepman’s devies „Credo, Pugno”,
dan verder: „Door trouw aan eigen wetten
rrü”, „WU bouwen aan een nieuwe orde”,
„Onze Eendracht Neerlands kracht", „Samen
sterk", „Alles herstellen in Christus", „WU
voor allen”, .Storm op UI, stut uw huls”.
Van de hooge zoldering hingen Nederland
sche vlaggen rteer en ook langs de wanden was
de vaderlandsche driekleur gespannen.
Op de zetels tegenover het podium hadden
plaats genomen de drie R. K. Ministers, H.H.
Exc. Deckers, Gellssen en v. Schalk, de oud-
ministers Marchant, Verschuur en Welter. Tal
van bekende persoonlükheden uit het katho
lieke leven, geestelUk, wetenschappeHjk en so-
Reeds te omstreeks drie uur begon de groote
zaal van Carré, waar om halfvier de groote fe-
rallel-vergadering fcu aanvangen, vol te stroo-
rrten Aan het station W. P. en bU de tramhalten
ia de Sarphatistraat waren propagandisten op-^'
gesteld, herkenbaar aan g«le banden aan den
arm, die de Landdagdeelnemers van buiten Van 1 -
dienst konden zUn, om Carré te bereiken.
heid wil getuigen, ga zUn gang; doch hU spare
één derde van ons volk voor hei vooroordeel,
dat splitsing en tweedracht mede voor reke
ning zouden komen van -He Katholieke Staats-
partU. Die partU treft die blaam niet! ZU heeft
sedert haar oprichting, dertig jaren en langer,
haar plicht gedaan, niet voor zich zelf, niet
voor eigen macht en Roomsche heerschappU,
doch voor het land en het geheele volk!
ZU k<
staatkundige éénheid vormde en omdat haar
veelzUdlge samenstelling reeds den schadelUken
belangendienst uitsloot.
Het staatsleven óók in Nederland heeft élles
te verwachten van waarden, als kerk en geloof.
Deze waarden zUn het bU uitstek, welke de
StaatspartD der katholieke Nederlanders den
moed, de overtuiging en de bezieling geven om
de staatkunde te voeren, die zU voert. Dat is de
staatkunde, niet in dogmatisch harnas, niet
van een politiek of verpollUekt Katholicisme,
doch de staatkunde, die ónder voorlichting en
bevestiging van de geopenbaarde waarheid, haar
beginselen grondt op de natuurlU|p, voor alle
menschen openliggende waarheid, op de na-
Wü doen voor geen anderen Nederlander
onder In verknochtheid en aanhankelUkheld
aan Haar, die In bloed en traditie verbonden
met den Vader des Vaderlands, voor ons een
„Moeder des Vaderlands” geworden is. En wan
neer de Katholieke StaatspartD in dezen tUd,
niet met leuze en algemeenheid, maar met
staatkundig argument en overtuiging in het
krUt treedt voor de onverzwakte handhaving
van nationale instellingen, die in het nationale
>- I Drie aspecten vooral teekenen zich duidelUk
i- af: het nationale, het geestelUke, het stoffelUke.
Ze zUn eigenlUk in de staatkunde onafschei-
delUk verbonden en oefenen op elkaar een
sterkewisselwerking.
Het gaat om het welzUn van het Nederland-
doodende gelUkschakeling,
drang tot samenwerking,
waarin leder geeft van het beste, vooral van
zUn geestelUk bezit.
Er was, reeds vóór de crisis, zware geestelUke
schade aangericht. Schade niet het minst in
het „denken" van de menschen. De crisis heeft
daar dwars overheen gebracht: stoffeUjken nood
en ellende.
De verwarring Is gestegen,
ook de kans op bezinning!
Zóó zien wU dezen tUd het beste als een kans,
die God ons geeft, een kans vooral aan de jon
geren onder ons, als een tUd van ver
nieuwing.
Er valt te herstellen, te vernieuwen, ook te
beschermen en te behouden hetgeen sommigen,
In onkunde of doldrlftlgen Uver, dreigen kapot
te slaan.
TUdens de verkiezingsperiode-1933 is in een
bekend vlerhoeksprogram de taak der toen
komende Regeering in een viertal slagwoorden
aangeduid: herstel van het gezag, financieel
evenwicht in de huishoudingen van de organen
der overheid, herstel van het bedrijfsleven, be
strijding van de werkloosheid.
Met voorbedacht neem Ik thans de directie
ven in omgekeerde volgorde.
De allesbeheerschende werkloosheid stel ik
voorop.
Na de rede van den voorzitter van de R. K
StaatspartD nam de heer J. C. Berger, voorzit
ter van het Kringbestuur, het woord en stelde
de vergadering vooc den heer Goseling, die
hierna weer vertrok om de bUeenkomst in de
ApoHohal te sluiten, een boodschap mee te ge
ven voor de 5000 partUgenooten die daar te sa
men waren.
Onder instemming der zaal las de heer Ber
ger den tekst van de boodschap voor, welke
luidde
,.üw 2000 geloofs- en volksgenooten. in Carre
bUeen, met hetzelfde doel. In dezelfde geest
drift en met denzelfden onwrlkbaren wil om
ons beginsel in levende werkelUkheid te bren
gen, renden u per óppersten koerier hunnen
groet en verklaren, dat, nu zU gedwongen zijn
gescheiden op te trekken, zU toch met u veree-
nlgd willen triomfeeren.”
De verschillende sprekers werden afgewisseld
door zang van het R. K. Amsterdamsch zang
koor onder leiding van Evert Haak. De na
tionale en strijdliederen werden door de zaal
meegezongen. Het fanfarecorps ,3t.
rlus" zorgde voor de begeleiding.
Achter de op het tooneel opgestelde zangers
en zangeressen, 250 in getal en allen in het
zwart, was een sprekende reclame aangebracht
voor „de Opmarsch”.
De vergadering had een vlot verloop,
sprekers werden herhaaldehjk door aj>p!aus
onderbroken. Na afloop ging men ordehjk uit
een.
Wat wij noodzakrijjk aan bet volk dui
delijk moeten maken, b, dat bet alleen de
magogen en volksbedriegers Mjn, die een
algemrenen geaonden econotniachen toe
stand durven voor te spiegelen, welke reeds
na boel korten tijd te verwezenlijken zou
Wij staan op méozebten een der aller-
grootete bochten van beeg de wereidhbto-
rte. Uit de te hervormen wereld van val-
sehe ideeën sfjn de niet langer meer door
waadbare ecooomadx moreaaren ontstaan.
mede te werken aan het herstel, vooral door
daarbU sterk otA werk te richten op een duide-
perspectief. Geen verstandig mensch verjM
onveran-
of een
in
et wel eens
:ft het vdfk
|ke IDn, aan een
nen of anders
Wie de katholieke kiezers warm wil maken
voor de Kathglieke Staatspartij, moet vooral
thans niet met vage theorieën komen.
HU moet hun laten zien, wat die PartU voor
het wegnemen van de niet langer te dragen el
lende in vollen ernst wil doen en wat zU daar
voor doet.
- .JOFlen.
Zonder een meer dan oppervlakkige kennis.
Ia onze organisatie in haar geheel nog in even
wicht en getuigt haar bestendige groeikracht
van een waarlUk gezonde bUJmoedigheld en
van een gezonden durf?
WU willen immers levenkracht bieder aaa
ons nationale leven.
Een evenwichtig groeiproces vraagt aanvoer
van jonge kracht en van frisch bloed. Tus-
schen jong en oud, in dezelfde verantwoorde
lijkheid gesteld, még geen tegenstelling bestaan.
Waar zU bestaat of in het leven wordt ge
roepen, lUdt bejder verantwoordeHJkheidsbesef.
Wie de jeugd ontloopt, verstart en sterft af
Wie wUsheid en ervaring versmaadt, groeit uit
zUn krachten, maar wie voor slechte humeuren
op den loop gaat, heeft groot geiUk!
Wie het werk van onze PartU eerlUk en on
bevooroordeeld volgt, en wie er van weet wat
hu ervan behoort te weten, zal ndj toestem
men, dat zU het Idealisme van onze katho
lieke Jeugd waard is, en dat zU den steun dier
jeugd verdient.
Daadkracht en gezonde durf moeten onze
PartU blUven aanvoeren en aandrUven. „Wacht
op onze daden”, is „credlet”. „Zlethier onze I
daden”, is „contant”. Dan is misverstand over
de waarde van óns betaalmiddel uitgesloten!
Onze eerste daad is: dat we er zUn! Dat wU
hier in Nederland onze plaats bezetten en
waardig bezetten! Dat althans van het ka
tholieke volksdeel kan worden getuigd, dat het
krachtsinspanning en opoffering van beperkt
belang niet heeft gespaard om voor de pu
blieke zaak vruchtbaar te zfjn!
Noemen wü ons daarbU Katholiek, dan
schUnt het niet goed. Vormen wU een PartU,
dan betwist men haar bestaansreden. Ben J5é-
Z. Exc. Jhr. Mr^fc. J. M. ituys de Beeren
brouck, met langddrig hftndgeklap begroet, sprak
daarna over „Vaderlandsliefde”.
WU komen Uer niemand politieke eer bewU-
zen. noch in de verdediging, noch in den aanval.
WU willen c«s staatkundig wérk geleld en
gericht zien door een helder en onverzwakt
oordeel omtrent de plaats en de taak van het
katholieke volksdeel in zUn eigen vaderland.
Het gestel van het katholieke volksdeel in
Nederland is nog sterk en vitaal genoeg, dat
wü zonder zelfbedrog zélf kunnen uitmaken,
niet óf, maar dét ons volksdeel uit InnerlUke
gezondheid en gaafheid aan het land in be
narden tUd gezonde staatskracht heeft te geven.
Onder één voorwaarde, als wU maar radicaal
willen ontkomen aan die rampzalig^ kwaal van
de verdenking van ziekte en broosheid. Zelfver
trouwen is hier het versterkende middel!
De tUd is er niet naar, om ons volk maar
steeds weer het projectieplaatje voor te schui
ven van een groepje
dat zich aan zUn en
wording heeft moe gevochten.
De tüd is er niet naar, om systemen weg te
praten met de hardnekkige algemeenheid, dat
de Katholieke PartU steeds op barsten staat
door de spanningen, die haar samenhang be
dreigen.
De tüd is er niet naar, om de beteekenls en
de waarde vhn ons staatkundig beginsel weg te
drukken hr den hoek van confessioneels be
krompenheid en verouderdheid.
In dezen tUd heeft Nederland het katholieke
volksdeel en de staatkundige beginselen -• naar
katholieke opvatting hard- en broodnoodig!
kelUk radicale hervormingen, die de grond
slagen zélf aantasten van de moderne heiden-
sche maatschappU blUven in onze Europee-
sche landen de regeeringen nog lang talmen
met een nieuwe „ordening” op den grondslag
van het christelUk recht wU dgn aonder
eenlgen twUfel spoedig aeer korte metten te
lezen krUgen, en dat na heel korten tUd aan
dezen chaos een einde wordt gemaakt met re-
voluUonnair geweld.
Zonder eenige verbetering, die ons tenminste
weer eens op adem zou kunnen laten komen, is
het aantal werkloozen sedert het dieptepunt
van de internationale crisis in 1932 met ongeveer
1/3 gestegen tot het schrikbarende getal van
468.000 in December 1935.
In gestadigde daling zUn de cUfers van de in
dustrieels productie afgezakt van: in 1931 79 pet.
van 1929, tot 63 pct. in October 1935.
Het volkslnkomen is van 1929 op 1933 vermin
derd nominaal met ongeveer 1/3, reëel met 1/5.
Het Jaar 1935 zal zoo goed als zeker een ver
dere vermindering te zien geven.
BU de RUksbegrooting komt het natuurlUk
aan op het resultaat, dat is: de werteUjke stand
van Inkomsten en uitgaven over een dienstjaar.
Naar dien maatstaf bedroeg het totale tekort
over de jaren 1931 tot en met 1935 (1935 ge
schat op ruim 71.5 miUloen) ruim 286 millioen.
In het afgeloopen jaar is de opbrengst van de
ten deele verhoogde heffingen rond 32
millioen bU de raming ten achter gebleven.
Vooral dit laatste feit heeft een benauwende
aanwüzlng voor de beweging van de schroef-
zonder-eind.
Eén ding is zeker: juist de sombere werke
lUkheid prikkelt tot rustelooze activiteit, tot
voortdurend beraad, vooral ook tot de doelbe
wuste daad. Dat geeft ook aan onze groote
staatkundige organisatie, die op niets anders
gericht is dan op het bevorderen van het alge
meen welzUn van het Nederlandsche volk, het
recht en den plicht om actief en opbouwend
WU zUn er in onze graate staatkundige
organisatie
Wy hebben getoond recht van beatan-n te
hebben.
WÜ hebben onze taak In het heden, meer dan
ooit gericht op de toekomst.
Die taak is zwaar wü kunneil haar fan
In dit fiere bewustzün, In hecht vertrouwen
op God, willen wU, werkers in de R. K. Staats-
partU, elkaar vandaag versterken.
Onze taak is niet meer of minder dan: mede
te werken aan het bevorderen van het algemeen
welzUn van het Nederlandsche volk.
De staatkundige beginselen naar ^katholieke
opvatting geven ons leiding. Die hebben wU in
concrete plannen, in praktische daden om te
zetten. Dat kunnen wü niet alléén. Maar, wat
wU wèl kunnen en moeten doen, dat Is: bewust
en sterk ons aandeel nemen In de gedachten
vorming. De positie, waarin het katholieke
volksdeel In Nederland allengs gekomen is, en
die zeker geen aanleiding geeft tot zelfvoldane
uitingen, wüst ons déér misschien wel de voor
naamste taak. Zeker in dezen tüd, die terecht
getypeerd is als een van algemeene vervlakking
van het oordeel, een gesteldheid, die mede een
verklaring geeft, waarom de beruchte insttne-
ten-poUUek er zoo gemakkelUk in gaat. Die
gedachtenvorming moeten wü verzorgen, aller
eerst onder ons. Maar wü moeten ook de ge
zonde leer, de gezonde gedachten onder anderen
uitdragen: wü moeten overtuigendoor de inner-
Hjke redelUkheid van hetgeen wü voorstaan.
Zóó moeten wü tneer dan vroeger onze
nationale taak, ons staatkundig werk zien.
Dus niet: „wü óf zU”, zooals degenen, die
xlch .als wegbereiders voor een nieuwe volks
eenheid opwerpen, de tegenstellingen bU voor
baat toespitsen, maar: wü, te zamen met ande
ren, in sterke overtuiging ons land dienend.
WU zün gezond in onze herinnering. WU heb
ben de vaderlandsche geschiedenis geleerd en
begrepen, en wU weten, dat een volk, dat natio
nale heiligen heeft voortgebracht dat Egmands
legale abdü bouwt, maar ook herbouwt dat zün
historie verbonden weet aan een Willem van
-Oranje mag aanspraak maken op de be
scherming en handhaving züner Christelüke
cultuur.
Maar tevens leeft in de herinnering van het
katholieke Volksdeel het beeld van den palm,
die onder het gewicht onder den druk van
drie donkere eeuwen moest groeien^om weer
stand te kweeken. ook voor den hevlgën storm.
Zoon periode blüve het Nederlandsche volk
voorgoed bespaard!
WU zün gezond in ons bloed. Onae politieke
polsslag is normaal. HU slaat niet te langzaam
wü zün niet conservatief HU slaat niet
te snel wü zUn niet radicaal, noch naar
links, noch naar rechts!-
Maar het is niettemin onvervalscht Neder
landsen bloed, dat ons door de aderen vloeit! Ie
Wü zün gezond zelfs In onze spijsvertering.
Wat al onverteerbaren en onsmakelüken kost
hebben wü moeten slikken, wanneer het In den
loop der jaren ging om een oordeel over óns
werk, ónze bedoelingen, óns streven; wanneer
het ging om ónze plaats in de volksgemeen
schap en óns aandeel in het nationale leven!
Maar we zün gezond gebleven en geduldig
en wü zün er fier op, dat de verdraagzaamheid,
element van Nederlands geestesmerk, in onze
houding niet is beschaamd of geschonden. Als
wü in Nederland voor óns recht opkomen, dan
is het niet alleen óns recht, maar dan is het
ook.... r^cht! t
Wü willen gezond blUven in ons geloof en
gaaf in ons geweten. Wü willen ons staatkun
dig werk doen in bet besef daarmede onzen
plicht te doen. Onze christelüke plicht is onze
nationale plicht. WU willen hard werken, als
menschen die beseffen, dat God met ons Is.
Ook in de gebiedsdeelen overzee aal onze
nationale plicht een christelüke moeten zUn.
Het eerbiedwaardige beschavingswerk van de
Katholieke Kerk zal ons tot aansporing en ten
voorbeeld blUven om voor de landen overzee
oprecht-christelUke staatkunde te voeren.
Wü zijn geen menschen van
luidruchtigheid, van veel lawaai,
van veel uiterlylcheid. Maar als we
voor deiydag komen doen we het
goed en waardig, ernstig en bewust.
Zoo was de eerste Landdag van
onze Staatspartij, in zyn voorberei
ding, in zün opzet en ook in zün
alagen.
Want geslaagd is hü-
Zevenduizend katholieken uit
alle deelen van het land hebben in
ernstige aandacht geluisterd naar
de ernstige woorden, welke hun lei
ders hun te hooren gegeven heb-
ben.
Het was taal van mannen tot
mannen, van Nederlanders tot 'Ne
derlanders, van katholieken tot ka
tholieken. Degelüke, openlijke, eer-
lÜke, ronde taal, zonder verbloe
ming, zonder mooidoenerü.
En de partügenooten hebben gef
luisterd, in stille, in waardige, in
begrü pende, in ernstige aandacht,
slechts nu en dan onderbroken door
een applaus, dat dan echter ook in
de gulheid waarmede het gegeven
werd de volledige instemming ver
tolkte van de vergaderden.
president der perste Kamer-
-- - „u Van
Rooy, Barge, de Quay, Kaag en Romme.
In de volmaaktste orde, dank zü den voor-
^ëffelUken geleldedienst van leden der Algem.
i hun
plaatsen Ingenomen, toen om
ipr. Houben uit Breda dese'h