a
van
Lo Pa Hong, de Vincentius
Paulo van China
ebr.
H
Indische juweelen-
wonderen
Het Saargebled viert zijn terugkeer
tot hét Duitsche vaderland
ER IS HARD GEWERKT
SINDS MAART 1935
3
7/(d((
7
Film
4
Muziek
SkUöring in Groenland!
ramma
Strijd om een boom
dienst
Wijlen Pa
Verzameling wandelstokken
Ziekenhuizen
Prachtige resultaten
bereikt
Balans der aard
bevingen
Bruning's idee wordt
verwezenlijkt
WAAR APOSTEL DER
KATHOLIEKE ACTIE
Wapens binnensmokkelen tftkns
onmogelyk
Palestina een neutraal
land?
£«n grootsch plan om van den
Saarldnder een arbeider-boer
te maken
Ruim 13 millioen dooden
in vier eeuwen
Sing-Singers worden
voortaan bestraald
Eeuwenoude plataan tot nationaal
bezit verklaard
Millionnair tegen wil en
dank
Een koperkoning vlucht voor het
geld -
Afstammeling van een familie,
die in tyden van vervolgingen
en gevaren steeds den mis
sionarissen hulp
verleende
ilkom thuis
Urtztaopwn: het einde ven dee
rit Het portier gaat open
voorzichtig Ianders te het
ett met de vreugde. Want het
roekeloos openen van het por
tier kan f 150.- boete kostenl
suil
Int”. AUe
st 1938.
In
franje van een voet lang uit wonder-gtoote
zien, waarin voor eenlge millioenen aan sieraden
lag.
Achter de groote ramen van den slaap-
waged waarmee ons kleine geselschap van
achttien buitenlandsche journalisten in elf
uren den 750 K M. langen weg van Berlijn
naar Saarbrücken aflegde, breekt gelei
delijk de ijle wintersche morgen aan. In
het lichtelijk geaccidenteerde terrein dat
wit gevroren is en een sneeuwlandschap
lijkt, liggen verspreid de grauw-roode bak
steenen huizen die door korte, vierkante
schoossteenen hooge rookpluimen opstu
wen in de windstille blauwe lucht.
5
2’4
OL.
21»
leven zoo veel duurder is? Tal van Fran-
sche collega’s waren op eigen gelegenheid en
niet op uitnoodiging der regeering naar het
Saargebled getrokken om te pogen op die vra
gen een antwoord te krijgen. Hun oordeel
luidt in het algemeen vrij gunstig.
De
voor
ie week
waarge-
r H. Z.
n, UJn 3
van 0JO
10.35 uur.
ussel VI,
15.05 tot
•SM uur.
uien van
tot 21.50
snen van
5000 pond
Millionnalr
leden-
tarden
an bod
telden
33 3'4.
20 3/4
i niet
steren
ond door
Dond-r-
n vast
lat de
i 1935
Uiteen
Shen
tot
nink-
dgens
waar
k. 243
i/s
inde!
listenen
betreft,
«rweg-
t is ge-
aarden
lemlng,
ng gaf.
positie
zichten
dustrie
irderen
rdt ge-
spoor-
gevolg
n voor
1 het
Zijn godsdienstige, sociale en re
delijke opvattingen worden geka
rakteriseerd door den volksmond,
die Lo Pa Hong eenvoudig den Vin
centius i Paulo van Sjanghai noemt.
Liefde en weldadigheid beheerschen
zijn heele persoon en zijn groot ge
heim is: de eenvoud. Daarom heeft
Lo Pa Hong ook afkeer van iedere
Willy, mijn scheerkwast is weg.heb
je die misschien gezien?
Nee vader, maar het hobbelpaard van
Karei heeft 'n nieuwe staart!
Werklooeen komen niet voor een „Sied
lung” in aanmerking. Als reden voor dit
besluit noemde men ons dat zeer vele ar
beiders doordat zij jaren en jaren werk
loos rondgeloopen hebben, tot volkomen a-
De hulzen komen steeds dichter bij elkaar
te staan. Ten slotte, terwijl de trein reeds zijn
waart vermindert, rijden wij langs een straat
Elk huis heeft een hakenkrulsvlag uithangen.
Deuren en vensters zijn omrand met vetpotjes,
dennengroen, kleine papieren vaantjes en
lampions. Alles, behalve het dennengroen is
rood en draagt de zwarte swastika in wit veld.
Sommigen hebben hun voorgevel versierd met
een groot portret van Hitler. Op den zijmuur billeken 'zal,
van een fabriek staat, een beetje verbleekt al,
nog met groote letters de strijdkreet van een
Jaar geleden te lezen: „Deutach 1st die Baar".
Op een paar andere muren zien wij groote
witte kalkvlekken waaronder men vermoedelijk
andere, minder graag geziene leuzen begra
ven heeft.
Bjj de toewijzing der „Sledlungen” genieten
kinderrijke gezinnen den voorrang, onder voor
waarde dat zij gezond zijn. Kinderrijk is een
gezin wanneer het minstens vier kinderen telt.
De arbeider die een .jSledlung” betrekt, ver
bindt zich, haar binnen vüf-en-twlntlg jaren
af te betalen. De kpsten er van bedragen ge
middeld 580p italic. Hiervan moeten minstens
zes-hoqderd Mfcrk contant betaald worden. Is
dit beslist onmogelijk, dan kan een eventueele
gegadigde tijdelijk ontslag nemen en gaan wer
ken bij den aanleg der nieuwe „Sledlungen”.
Hij geniet dan werkloozensteun waarmee hij
rond moet zien te komen tot zijn werk zes
honderd mark waarvan hij geen pfpnnlg
krijgt uitbetaald heeft opgebracht. Vervol
gens kan hij de hem toegewezen „Siedlung"
betrekken waarvoor hij 26 Mark in de maand
als rente en aflossing betaalt om na vijf-en-
twlntlg jaren eigenaar te warden.
ren dat dr. Bruening er indertijd veel voor
geijverd heeft. Dr. Bruening stond echter
tegenover een onwillig parlement en kon
alleen bereiken dat in Württemberg zijn
geniale idee op ruime schaal werd toe
gepast.
Intusschen wordt er hard gewerkt aan
een grootsch plan, dat, als het lukt, onge
twijfeld de bevolking van het Saargebled ten
zeerste verpUchten zal aan haar nieuwe
vaderland. Heelemaai nieuw is dit plan
niet. WU doen niets af aan de verdiensten
dergenen die het thans trachten te ver
wezenlijken, wanneer w|j er aan herlnne-
Lo Pa Heng is ook een echt leekenapostel
Met een groepje leden van de Katholieke Actie
bezoekt h|j des Zondags de stadswijken, voor
steden en dorpen waar men de heidenen in de
geloofsleer onderricht. Hij zelf heeft toegang
tot de gevangenissen, waar hü de terdoodver-
oordeelden onderricht, troost en hen op hun
sterven voorbereidt. Zelfs rijdt hij met de on-
gelukklgen mee, wanneer dezen op een kar
naar de plaats der terechtstelling worden ge
bracht. Tot bet laatste oogenbllk toe vecht hij
om de ziel van den veroordeelde.
In Mn jaar tijd heeft h|j aan 1000 personen
het H. Doopsel toegediend.
Dr. Jodah Magnes, Voorzitter van de He-
breeuwsche Universltelt te Jeruzalem heeft in
de pers van het H. Land een voorstel gepubli
ceerd. om Palestina, het H. Land van de drie
grootste godsdienstige gezindten, tot een neu
traal land uit te roepen. Groot Brittannlë, dat
het mandaat heeft over dit land, zou de meest
aangewezen regeering zijn, om dit voorstel bij
den Volkenbond aanhangig te maken.
■de was een ant-
,^een jaar geleden
L< -llch stcldon die Duitschland
l waren, ook al twijfelden z|j
8f°°^e moeilijkheden te overwinnen waarop
De Katholieken van China voelen zich thans
mondig geworden kinderen van de Kerk.
En Lo Pa Hong weet volgens de uitspraak
van een Jezuïet meer te bereiken „dan vijftig
Jezuïeten te samen”.
Onder oen krachtig Centraal bewind zal de
Kerk in China een heerlijke toekomst tege-
In het kleine dorpje Salnt-André-de-Cubzac
in het departement Gironde te onder de-bewo-
ners een verbitterde strijd ontbrand om een
boom. Het gaat nJ. om het behoud van een ge
weldigen plataan, waarvan de stam een omtrek
heeft van acht en een halven meter Dese oud-
vader is in het dorp slechte als „de plataan" be
kend. Hij verheft zich reeds meer dan vier
eeuwen in den tuin van een der dorpsbewoners
en is steeds door de dorpelingen, die zich onder
zün bladerkroon kwamen neerzetten, als ge*
raeenschappelijk bezit beschouwd.
Onlangs ging de tuin aan een nieuwen eige
naar over en deze wikfe den reus laten vellen.
Het dorp kwam in de grootste opschudding. De
gemeenteraad bemoeide zich met het geval,
doch kon den eigenaar Met van zijn voornemen
afbrengen. De burgemeester wendde zich tele
grafisch tot den minister, om het behoud van
dit prachtige natuurmonument te verkrijgen.
Tot groote vreugde der dorpelingen te de pa
triarch onder de Fransche boomen tot nationaal
bezit verklaard an zal hij tn het dorpje blijven
pronken, totdat hj) door ouderdom of bliksem
wordt neergeveld.
den gemaakt met een algeheele vernieuwing
van het station, waarvoor een reeds goedge
keurd project meer dan twintig millioen mark
vraagt. Van den autoweg Mannheim—Saar-
_2, naar men hoopt, een kilometer
of tien gereed komen. En ten slotte leeft er
allerwegen het heimelijk vertrouwen dat een
Saar-Rünkanaal toch niet eeuwig tot de vrome
wenschen zal blijven behooren Komt Hitler
misschien dan 1 Maart naar Saarbrücken? Zal
hjj den aanleg van het kanaal beloven?
ur. Nor-
fceg. van
tot 1820
v. Lood.
VI, van
Ö.30 tot
Een Fransch geleerde heeft berekend, dat in
den loop der vier laatste eeuwen meer dan der
tien millioen menschen bjj aardbevlngscatastro-
fen om het leven zijn gekomen. Het grootste
aantal slachtoffers viel te betreuren b|) een
aardbeving in China in het jaar 1556, waarbij
acht honderdduizend menschen om het leven
kwamen. Bij een aardbeving in Japan, in het
jaar 1737 kwamen tweehonderdduizend men
schen te sterven. Tien jaar later was in En-
gelsch-Indië een aardbeving waarbij driehon
derdduizend menschen om het leven kwamen.
BJJ de groote aardbeving te Lissabon, die in
1765 plaats vond, waren vijftigduizend slacht
offers, die er het leven bij lieten.
Wat de catastrofen van den laateten tijd be
treft, zij vermeld, dat bij de aardbeving op Mes
sina in 1906 vierentachtig duizend menschen
omkwamen, terwijl bjj de aardbeving in China
in 1930 hondertachtig duizend menschen om
het leven zijn gekomen. In Japan, bjj de aard
beving in 1923 waren honderdveertlg duizend
dooden.
De geschleds^s kent echter één geval, waar
bij niet veel menschenlevens te betreuren vie
len. Dit was in Engeland, in 1580. Slechte een
arbeider werd toenmaals gedood, door een val
lenden steen.
het verspreiden van goede lectuur, terwijl aan
de Jeugd wordt bijgebracht, dat zij als Katho
lieken goede staatsburgers behooren te zijn.
Den Katholieken Chinees wordt ook de bij
zondere taak pogelegd, de eer van de vrouw
te verdedigen, iets, waaraan een Chinees groo
te waarde hecht. Een van de machtige hulp
middelen der K. A. in China te de pers. Tal-
looze vlugschriften worden verspreid terwijl
met haar steun door 26 missiedrukkerijen 35
tudschrlften worden uitgegeven. Bovengenoem
de boodschap van Pius XI werd in 30 millioen
exemplaren in China verspreid.
In dat jaar rijpt bQ hem het plan, om een
hospitaal met dertig tot veertig bedden voor
de armsten der armen op te rlchen. HU koopt
grond en bedelt overal steenen bij elkaar. Tij
dens den bouw eischt men plotseling van hem
geld.» Er moet 3000 „taels" betaald worden en
hjj heeft er slechts 30! In zijn groot optimis
me en godsvertrouwen gaat hü een beeld van
den H. Jozef koopen en plaatst dat op het
bouwterrein. In korten tüd heeft hij het noo-
dlge geld bijeen. Thans iltn er reeds 30 groote
gebouwen voor Charitatieve doeleinden opge-
In de Sing-Sing, de bekende staatsgevan
genis van New-York. worden momenteel proe
ven genomen met een nieuw apparaat, waar
mee de cellen der strafgevangenen en de ge
vangenen zelf kunnen worden bestraald, zon
der dat deze menschen het bemerken. De stra
len reageeren op ieder stuk metaal, alzoo ook
op revolvers en messen. Een nauwkeurig func-
tionneerende schaal wijst lederen metaal-te-
genstand aan. Men gelooft, dat het nieuwe ap
paraat tot veiligheid der gevangenen zal bij
dragen.
Eenzelfde apparaat wordt reeds gebruikt op
het „duivelseiland” van Mexlco-Clty, waar het
bijzonder goede resultaten opleverde.
In de grootste inrichting is zelfs plaats voor
niet minder dan 2000 patiënten.
In de eerste afdeeling worden meisjes van
10 tot 18 Jaar ondergebracht. die door hun
ouders verlaten of verkocht z|jn, of door men
schen handelaars geroofd werden. De politie
brengt veel van zulke meisjes naar Lo Pa Hong
Met haar 18e jaar worden zjj aan Katholieke
Jonge mannen uitgehuwelijkt. In een andere
afdeeling zün gevallen meisjes toevertrouwd
aan de zorgen van de Zusters van den Goe
den Herder. In een derde afdeeling worder
döor het stadsbestuur de zieke misdadigers en
gevangenen ondergebracht. Ook zij worden
door de Zusters verpleegd. Ten slotte zijn er
nog afzonderlijke afdeellngen voor zwakzinnige
mannen en vrouwen.
Dank zjj den onvermoeibaren Ijver van Lo
Pa Hong kwam een ambachtsschool tot stand
onder leiding van de Paters Saleslanen, waar
400 daklooze jongens onderricht ontvangen,
terwijl dezelfde Paters een Oud-Mannenhuis
met 300 en een blindeninstituut met 400 ver
pleegden beheeren. Ook richtte Lo Pa Hong
een kleuterhuis op voor 300 tot 400 kinderen.
Deze instellingen worden ook door de nlet-
katholieken zeer gewaardeerd. Zoo ontvangt
het kleuterhuis iedere maand van een helden-
schen generaal 500 taels 2000).
tracht het land aan de Saar van een
Industrieel gebied om te vormen in een
jWaar hooge fabrteksschoorsteenen moe
dig den hemel trotseeren te midden van bloei
ende akkers en kleine veeteelt. De Saarlander
mag fabrieksarbeider blijven, doch thuis moet
hij tevens boer zijn. Hij moet zijn eigen groen
ten en zijn eigen aardappelen verbouwen. Zijn
kippen voorzien hem van eieren. Een geit le
vert voldoende melk voor een eenvoudig ge
zin. Twee varkens moeten er voor zorgen dat
er 's winters wat in de kuip is.
H°e is de algemeene toestand? Wat hebt ge
•fwt uw ruim vUftig-dulzend werkloozen ge-
Hoe maakt het de Industrie waaraan
Duitschland weinig directe behoefte heeft en
*®>ke plots in Frankrijk geen afnemer van
beteekenu meer vindt? Hoe hebt ge uw levens-
»Hv«au aangepast bU de veel hoogere koeten
♦“4 het levensonderhoud in Duitschland? Hoe
het de arbeiders met hun zeer lage
“Otien in bet Duitsche vaderland waar het
paarlcn bestaande, vormde den rand.
Ook een particuliere verzameling kon deze
journalist mede in oogenschouw nemen. Het
was bU een groothandelaar in Calcutta,
vrouw van den Indiër droeg op dien dag
een bedrag van anderhalf millioen aan siera
den en liet den Journalist haar Juweelenkast
sociale elementen geworden zUn. Daarom
doet men wat men kan om zooveel moge-
Ujk werkgelegenheid te scheppen. Zoo
lang een arbeider echter geen werk gevon
den heeft, waagt men zich niet aan ex
perimenten.
WU herhalen: een'grootsch plan dat, als
het lukt, de bevolking van het Saargebled ten
zeerste verpUchten zal aan haar nieuwe va
derland.
Binds de dagen van den Grooten Mogni
(Heerschar in Hlndoestan, die in 153S door de
S^elecben van den troon werd verjaagd) zijn
de schatten aan good en edelgesteenten in Indië
spreekwoordelijk geworden en nog neemt Indië.
wat betreft het bezit van kostbaarheden tn jn-
weeie en goudsmeedwerken, de eerste plaats tn.
Zorgvuldig worden dese wonderen van de „Sprook
jes van den 1001 nacht” bewaakt en het kost heel
wat moeite en buitengewone protectie voor het
temand gelukt de «chatkamer van een Indl-
schen groote te mogen bezichtigen. Voor dm
Indiër beteekent het bezit van waardevolle steewr
nen niet alleen rijkdom en waarde in geld. HU
schrijft bet edelgesteente tegelijk levende kracht
en bovennatuurlijke eigenschappen toe. Voor
bijzonder heilig wordt de smaragd gehouden en
daarmee overeenkomend beschermd. Het is de
steen van de reinheid, die tegen vergift en
slechte gedachte beschermt. De groote histori
sche smaragd, die op de portretten van dm
Grooten Mogol te zien is. werd nog niet zoo heel
lang geleden voor een fabeiachtigen prijs ver
kocht. Hij vond een plaats in de beroemde ju-
weelenverzameling van den Maharadja van
Jodpoer. die de meeste en de grootste smaragden
der wereld bezit. De Gaekwar van Baroda beeft
een eigenaardige kostbaarheid. Het is een tapUt
van juweelen. Het tapijt, waarop gemakkeltyk
twee personen kunnen zitten, is volkomen met
diamanten, smaragden, robünen en paarlen be
dekt. Maar ook zonder dit tapijt is de Gaekwar
een rUk mam. ZUn juweelen worden door des
kundigen op 13S millioen gulden geschat, een
taxatie, welke In eta ander land dan Indië. waar
de koers voor juweelen niet zoo hoog is. zeer
zeker hooger zou uitvallen. Wanneer de gemalin
van dezen Indischen vorst haar geheele kro-
ningsversiering draagt, dan kam zU niet alleen
opstaan, maar moet geholpen worden, omdat
de schat haar alleen te zwaar is.
De Indiër beschouwt zUn schatten meer van
een ideaal standpunt dam van een economisch.
Toen de Nizam van Haiderabad een aantal
vreemdelingen door zUn schatkamers leidde,
kwamen zU ook in een ruimte, waarop zoo onge
veer 13 millioen dollarstukken op tafels gehoopt
waren. Een bezoeker maakte den vorst de op
merking, dat dit geld, bij een bank op renten
gezet, heel wat sou opbrengen, waarop Nizaun
het klassieke antwoord gM: _U kunt geHJk
hebben, nuuir wat zou ik er mee doen?” met
alleen de rUken bezitten in Indië Juweelen,
maar ook eenvoudige lieden beleggen hun spaar
penningen in edelgesteenten, welke door hun
vrouwen worden gedragen.
Sparen naar Europeeschen aard, kent de
Indiër niet. HU houdt niet van spaarbanken en
den daarmede gepaard gaand en rompslomp en
eer hij zUn geld aan een dergelUke inrichting
toevertrouwt. begraaft hU bet liever in zUn tuin.
Zooals gezegd, is de smaragd de heiligste en
meest gewaardeerde steen, maar ook aan de
andere soorten worden goede eigenschappen
toegeschreven en zU worden in alle mogelUke
vormen gedragen. Mannen en vrouwen versie
ren zich, büvoorbeeld. graag met gouden arm
banden met platina gemonteerd en met zeven
steenen bezet, welke aan de zeven planeten zUn
gewUd. Het spreekt vanzelf, dat in dergelUke
armbanden geen stukje diamant is bewerkt.
Het zUn allemaal groote steenen van een bij
zonder heldere kleur en vol leven.
Op het land wordt nog thana door de vrouwen
een dunne neusring met een edelsteen gedra
gen, een mode, welke de Indische van het zui
vere ras met haar fUn-gevormde neus lang niet
- kwaad staat.
Zeer moeilijk is het verlof te trUgen om de
tempelschatten te mogen bezichtigen. Gelukt
het tenslotte toch na groote moeite Mohanune-
daansche moskeeën en Boeddistlsche tempels
te zien, het betreden van de schatkamers van
Hindoetempels wordt niet toegestaan.
Na ontelbare pogingen gelukte het, ondanks
alles, een Amerikaanschen journalist, een blik te
mogen werpen in de schatkamer van den gou
den tempel van Amritsar”, die sinds de opstan
den van 1919 voor den vreemdeling was afge
sloten.
Nadat hU verscheidene gepantserde deuren
was gepasseerd, kwam hU, tenslotte, in een
zaal vol met groote Uzeren kasten. In deze kas
ten bevonden zich o.m. vele massieve gouden
uurwerken van vier duim dik, waarop prachtige
teekeningen waren aangebracht. HU zag ook
een zonnescherm uit zuiver goud, hetwelk natuur
lijk niet kon worden opgezet. Het scherm had
een mlddellUn van drie voet en was dicht bezet
met smaragden, diamanten en robUnen. Een
De historie heeft bewezen, dat een groot
aantal kunstenaars de een of andere bijzondere
liefhebberü heeft gehad, die met hun kunst
niets uit te staan had. Zoo zal menigeen wel
niet weten, dat de kortelings overleden Pran-
sche schrijver Paul Bourget een hartstochtelük
verzamelaar van wandelstokken was.
Volgens de Parüsche bladen behoort de
wandelstokkenvcrzameling van Paul Bourget
niet alleen tot de grootste, doch ook tot de
interestantate van deze soort. ZU bevat vele
honderden exemplaren, vanaf de eenvoudigste,
vervaardigd uit Chlneesch bamboe, tot aan de
wandelstokken met gouden knop en versierd
met edelsteenen.
Paul Bourget beUverde zich niet alleen alle
denkbare soorten wandelstokken te verzamelen,
doch hu trachtte eveneens de wandelstokken
van beroemde peraoonlUkheden in zUn bezit te
krijgen.
Tot zUn lievellngsstokken waarop hU bijzon
der trotsch was, behoorde de wandelstok van
Benjamin Franklin en die van den Russischen
ex-grootvorst Paul van Rusland. Deze laatste
is geheel van ivoor.
De Brltsche koperkoning John Evans heeft
zich enkele Jaren geleden geheel uit zijn zaken
teruggetrokken en drie millioen pond sterling
aan liefdadige doeleinden besteed. HU wilde
eindelijk rust hebben en behield slechts een
huis en een klein kapitaal, van welks rente hU
zuinig kon leven.
„In de laatste Jaren,” zoo zeide Mr. Evans
eens, „ben ik gelukkiger geweest dan toen <k
nog mllllonnair was.” Dit geluk duurde echter
niet lang. Vorig jaar zomer berichtte men heni.
dat in Zuld-Gulnea, op Britschen grond, waar
Evans vroeger aandeelen had staan, een rUk
koperveld was gevonden. Evans schonk het ge
heele veld weg; de eene helft kreeg de eerlUke
vinder, de andere helft kwam aan een zieken
huis te Londen.
Twee maanden later ontving hU een schrij
ven. waarin hem werd medegedeeld, dat hU
de eenlge erfgenaam was van.... 100.600 pond
aan effecten en goederen. Een oude, hem on-
Aan de vensters verdtingen zich vele, vele
menschen die in den vroegen morgen ten deele
nog uiterst voorlooplg gekleed zUn. Enkelen
roepen iets dat wU in het geraas van den trein
niet verstaan. Allee zonder uitzondering bren
gen den Hitler-groet. Een oogenbllk zijn wU
ijdel genoeg* om te meenen dat het Saarge-
- bied de buitenlandsche pers zoo feestelUk In
haalt. Doch wU vernemen dan dat de rtjks-
minister van blnnenlandsche zaken, dr. Prick,
in den wagon welke den onzen voorafgaat, reist
en klaarblUkelUk staat hU voor het raam om
de bevolking haar groet te beantwoorden. Een
dreumes die op de helling van den
geklommen is. zwaait geestdriftig^
rwart-geel-rood van Weimar.
Op het station heerscht de vroolUke stem
ming van juichende menschen en pittige
marachmuzlek. Gouwleider Joseph Bürckel
begroet minister Frtck en de journalisten met
den krachtlgen, den zeer kfachtlgen handdruk
welke bU zijn gespierde gestalte goed past.
13 Januari. Het is een jaar geleden sinds de
bevolking van het Saargebled met een meer
derheid waarop zelfs de leider van het Duit
sche Front, de toenmalige gevolmachtigde en
huidige gouwleider, Joeeph Bürckel, niet had
durven rekenen, eischte dat het land aan de
Baar weer opgenomen zou worden in het Duit
sche vaderland.
Saarbrücken en heel het Saargebled vieren
óen eersten verjaardag der „Rückgliederung”
dat die op 1 Maart pas werkelijkheid werd,
speelt geen rol uitbundig. Parades, rede
voeringen, vergaderingen en „Festspielen”
volgen elkaar op. Saarbrücken Is tot de af
gelegen buitenwijken van Sankt Arnual en
Forbach geïllumineerd en straalt in den avond
als een veelvoudigekoloniale tentoonstelling
'Wan Parijs, als een wereldtentoonstelling van
Brussel.
In den Wartburg, waar een jaar geleden on
der de leiding van enkele tientallen buiten
landers en onder de bewaking van eenlge hon
derden vreemde soldaten, de zoo hevig omstre
den en moeizaam veroverde stemmen geteld
werden, brengt gouwleider Bürckel verslag uit
van hetgeen er gedaan is sinds 1 Maart 1935,
toen bai*on Alois! de bevoegdheden van com
missaris Knox en zUn volkenbondscommlssle
aan minister Frick die thans wederom de Duit
sche regeering vertegenwoordigt, overdroeg.
Bürckel doet merkbare pogingen om zakeljjk
te blijven. Doch hU kan den volksredenaar in
zijn binnenste niet onderdrukken en de geest
drift van één die een harden strUd voerde en
een grootsche overwinning behaalde, neemt
herhaaldelijk de overhand.
Dr. Frick antwoordt met een korte, kalme
rede. HU doet geen andere toezegging dan dat
de geleidelUke vergroeiing der oeconomie in
den nieuwen toestand, zich van het Westen
haar het Oosten zal bewegen. Niet terug dus
naar FrankrUk, doch immer meer naar Duitsch
land. Zinspeelt hU op een kanaal dat de Baar
met den RUn zal verbinden en waarom de
groot-lndustrleel Röchling die zoo machtig
meestreed om het Saargebled terug te brengen
tot Duitschland. nog Zondagmorgen in de
-Frankfurter Zeltung” zoo scherp en met iets
van teleurstelling vroeg? De drie-duizend toe-
hoorders schUnen het te gelooven en brengen
den minister een ovatie. De velen die bulten
bU de gi-oote luidsprekers, waardoor dr.
Frick’s woorden verspreid worden, juichen mee.
W|j waren echter niet van de boorden van
de Spree naar den oever van de Baar over
gekomen om een paar redevoeringen te hoo-
ren en den wederdoop van Saarlouis in Saar-
lautern bU te wonen. Dat het Saargebled
v°<*taan met de Palts een admtalstratieve
«nheld zal vormen, hadden wU ook te Ber
lijn in de krant kunnen lezen. En een parade
twlntlg-duizend leden der natianaal-so-
ciallstische organisaties moge nóg zoo inte-
icssant wezen, in het huidige Duitschland kan
men zooiets toch geen gebeurtenis noemen.
~*aryo°r wordt er tegenwoordig te veel ge-
msreheerd.
Wat ons vooral interèi
W?°r<1 °P de vragen wel
L. „llch st«lden die Duitschland heusch niet
’’jmxiig gezind waren, ook al twUfelden zU
dë P?!’08 Rt,k ln Iou bliJken
*uvcüükiacacu ie uverwim
*t ln het Saargebled stuiten zou.
Het eerste streven der Duitsche regeering
is het geweest zooveel mogelUk werklooaen weer
in het productieproces op te nemen. Hun aan
tal verminderde bUna met de helft. Voorts
heeft men getracht het Saargebled eens flink
„op te knappen”, iets waaraan groote behoefte
bestond. Alle bezitters van vaste eigendommen
konden aan hun bezit alles laten doen wat
in staat was om de waarde er van te verhoo-
gen of een langduriger behoud er van te ver
zekeren. De staat betaalde veertig procent der
gemaakte onkosten en besteedde hieraan an
derhalf millioen. Verder werd ook het pro
bleem van den nijpenden woningnood krachtig
aangepakt. In het overigens zoo goedkoope
Saargebled. lag in de afgeloopen Jaren het
prUsniveau voor nieuwbouw tachtig procent
hooger dan ln Duitschland. De hooge huren
dreven de menschen er toe om zich met een
minimum aan bewoonbare ruimte tevreden te
stellen. Men had dringend hulzen noodig te
gen een matigen prijs. Duitschland deed wat
het kon om ln deze behoefte te voorzien. Al
leen te Saarbrücken werden er sinds 1 Maart
1935 niet minder dan 381 hulzen gebouwd. Aan
Lo Pa Hong is ook de leider van de Katho
lieke Actie. De Chinees houdt ervan in groote
bonden bUeengebracht te worden om gezamen
lijk een doel na te streven.
Toen Pius XI dan ook ln 1938 een schrijven
over de organisatie van de jongelingen en
mannen ln China uitvaardigde, werd de op
bouw van de Katholieke Actie krachtig ter
hand genomen. De K. A. in China ia een hulp
middel tot zelfontwikkeling en heiliging. Haar
hoogste doel is de uitbreiding van het GodsrUk
in China. Waar de missionarissen tot de vrou
wen of verschillende klassen geen toegang
hebben, daar moeten de leden van de K. A.
krachtig optreden. De bescherming van de
jeugd uit zich vooral in den strijF tegen de
370 huizen wordt nog gewerkt. Ze zullen ln
het voorjaar betrokken kunnen worden. Einde
1936 zal Saarbrücken 1100 nieuwe hulzen
tellen.
Voor wie van getallen houdt: Met de hulp
van de schatkist en van verschillende crediet-
insteUingen zal de stad Saarbrücken ln het
Jaar 1936 een bedrag van vUftien millioen mark
uitgeven voor openbare werken, en nog eens
15 millioen Mark ter beschikking stellen van
den woningbouw. Voorts zal een aanvang wor-
De aangeboren kwalen van den Chinees, las
ter en wraak, zün hem totaal vreemd.
Zoo werd hU eens door een heldenschen di
recteur beschuldigd, dat hU kinderen gedood
en geld gestolen zou hebben. De lasteraar
werd later blind. Hong ging hem opzoeken,
verpleegde hem llefdevol en smaakte zelfs het
geluk, hem het H. Doopsel te kunnen toedie
nen. Een politieke tegenstander, die hem op
een vergadering eens te lüf was gegaan, ge
raakte in nood. Lo Pa Hong ondersteunde hem
of er niets gebeurd was. De verwUten van zUn
vrienden beantwoordde hU met aanhalingen
uit de H. Schrift. In de vele instellingen, door
hem opgertcht, is geen portret van hem te
vinden, maar wel piljkt ln Iedere zaal een
beeld van den H. Jozef. DageHjks dient Lo
Pa Hong de H. MIs en communiceert hU met
den priester.
Zün charitatieve instellingen werden opge
richt, toen hU zoo herhaaldelük kennis had
leeren maken met de ellende en nooden der
bevolking. Het is in het Jaar 1913, als hU langs
den weg een man ziet liggen, geheel ovegdëkt
met wonden en vuil. HU telefoneeert om een
jickscha” en geeft den koelie opdracht om den
man naar een ziekenhuis te brengen. Doch
overal weigert men den ongelukkige op te ne
men. De ricxscha -koelie bevreesd, dat hü an
dere „vrachtjes” zal misloopen, wil den zieken
man niet verder vervoeren. Lo Pa Hong neemt
den ongelukkige dan op den rug en draagt
hem naar het huls van zün ouders, waar hü
hem in het geheim te bed legt en verpleegt.
et vorige jaar heeft men ln geheel
China met groote plechtigheid den
60sten verjaardag gevierd van Ig> Pa
Hong, een van de meest populaire mannen van
China.
Lo Pa Hong stamt uit een familie, die sedert
verschillende generaties het Katholieke Geloof
belijdt en die in tUden van vervolging en ge
varen. vooral tüdens den Boxeropstand aan
talrüke missie-bisschoppen en missionarissen
een veilige schuilplaats heeft bezorgd. Na vol
tooiing van zün Juridische studiën wilde Lo
Pa Hong oorspronkelük advocaat worden. Doch
later verliet hü dit beroep daar hü zich meer
tot de industrie getrokken voelde. Thans is Lo
Pa Hong directeur van de Gas- en Electrici-
teitsbedrüven in Sjanghai. Hü huwde een Chi-
neesche vrouw die hem negen kinderen schonk.
bekende oom WK ovërleden. Evans schonk de
geheele erfëms weg aan het Brttoch Tehuis
voor Oorlogs-Invallden.
Kort daarop kocht Evans een weldadigheide-
lot en ziet! De hoofdprijs van
sterling valt o|t zün nummer,
tegen wil en dank.
Gelooft men dat het nooit meer lukken zal
van het Saargebled een streek te maken die
van haar industrieels nüverheld rond kan ko
men? Of is men er van overtuigd dat de in
schakeling van het Saargebled ln de Duitsche
oeconomie een uiterst langzaam proces zal
worden? Een van de twee schünt het geval
te zün. Want niet alleen zoo werd ons ver
teld moet de tndustrie-arbeider een zekere
aanvulling op zün te laag loon hebben, doch
er moet tevens een einde komen aan den toe
stand welke hem geheel afhankelUk maakt van
al of geen werk te vinden ln de fabriek.
Op een langen tocht door het Saargebled
zagen wü hoe er overal hard gewerkt wordt
aan de stichting van deze UlUputter-boeren-
bedrüven, waarvan er binnen den kortst mo-
gelüken tüd negen-dulzend tot stand zullen
komen. Hier en daar is men nog bezig met
het kappen van de bosschen die plaats moe
ten maken voor kleine, uiterst practisch in
gerichte, eenvoudige hulzen met hun zeer
groote tuinen. Elders wordt de grond reeds
bewerkt en bouwt' men Uverig aan allerlei
lichtkleurige „blokkendoosen” welke eerder
afkomstig schijnen te zün uit een Neurenber-
ger speelgoedfabriek, dan Uit de teekenkamer
van een architect uit den Jare 1936. (Van ar
chitectonisch standpunt beschouwd, valt er
over de Saarlander „Sledlungen”, helaas, heel
wat leelüks te zeggen). In de onmlddellüke
omgeving van Saarbrücken ziet men reeds tal
van arbeidersvrouwen moederlUk bezorgd zün
voor de kippen, de vaikens en de geit, terwül
groote vierlümten van zwarte teelaarde met
gele bordjes waarop aangegeven staat wat
hier later gedüen zal, getuigenis afleggen van
de vlüt van een man die dagelüks zün taak
vervult ln de fabriek of in de mUnen, en in
zün vrüen tüd boert.
Een „Siedlung" strekt zich uit over twaalf
honderd vierkante meters grond. Midden
daarin staat het huis dat een kelder, een
ruime keuken-hulskamer, een slaapkamer, een
badkamer, een nachthok voor de kippen de
ren ligt bulten een hok voor de varkens en
een hok voor de geit bevat, en dat voorts een
zolder heeft met twee slaapkamers, een voor
de jongens en een voor de meisjes. Het ver
bluf van kippen, varkens en geit is zoo. ge
legen dat dierlüke geluiden engeuren
practisch niet naar de rest van het huls kun
nen doordringen.
Lo Pa Hong’s arbeid draagt de rijkste
vruchten. In 1923 kon reeds door zUn toedoen
een woning voor den Pauselüken Nuntius wor
den Ingericht. In 1931 wist hü in de Natio
nale Vergadering, waarin hü en nog twee Ka
tholieken zitting hebben, de aanneming van
enkele antigodsdienstige wetsontwerpen te ver
hinderen. In hetzelfde jaar weet hü als pre
sident van de Katholieke Actie te voorkomen,
dat de eigendommen van de missie worden
onteigend.
Op zün aandringen besloot zün 93-jarlge
medewerker Ma Biang Pe om een viertal, ge
schriften over de invasie van Japan ln
Mandsjoerüe ln druk te doen verschonen.
In den slotzin culmineert het geheele werk:
Slechts het naleven van de Tien Geboden
Gods zal China weer tot bloei kunnen brengen
en zün nationale wedergeboorte kunnen be
werken.
*n Eeer krachtige actie wordt ook ontplooid
door de katholieke studentenbonden, die vooral
contact zoeken aan de Hoogescholen. Door hun
bemiddeling keerden in 1934 vüftig studenten
terug tot de H. Kerk.
De leden van de Kaholieke Actie bezoeken
de staatsgevangenissen, ziekenhuizen en ar
menhuizen. die voor leeken toegankelUk zün.
ZU onderrichten en bewerken daar bekeerin-
gen, zü dienen zelf het H. Doopsel toe of ont
bieden op verzoek van den zieke een priester
Zoo werd in het jaar 1937—1938 door de
Katholieke Actie in China aan 13.900 perso
nen in stervensgevaar het H. Doopsel toege
diend.
Als Directeur van de Katholieke Actie heeft
de hoogbegaafde Chlneesche priestef Yubtn
zich vele verdiensten verworven.