Spoorwegmuseum verplaatst
Het Indisch regeeringsbeleid
verder besproken
Lan cismiddelen
Indië
van
GEFUNDEERDE CR1TIEK
EEN INTERESSANTE
INSTELLING
LEIPZIGER VORJAHRS-
MESSE
ZATERDAG 22 FEBRUARI 1936
LEEKEPREEKEN
De grootste der drie
Arturo Toscanini
Officiëele heropening
Herstelling door Duitsche werf
RAADSBESLUIT GESCHORST
TWEEDE KAMER
Wat er te «en is
Conflict opgelost
By de schoenfabriek te Veldhoven
Sproeten komen vroeg in
het voorjaar, koop tijdig een pot
Spnitol. Bij alle Drogisten.
DE SCHADE VAN HET S. S.
KERKPLEIN
'end loonconflict in
Den Haag
Rijksbemiddelaar stelt den werk
nemers voor in de verlaging
te berusten
•-
Over 1935 bleef de opbrengst
f 8.3 millioen onder die van
het voorafgaande jaar
I
te
iaat
•D,
do
I
Heukelom spreekt
Bedenkelyke tegenstellingen
Geen toestemming verleend om
gekochte Duitsche artikelen
voor 50 pCt. met Sperr-
marken te voldoen
Dr. Colijn antwoordt
Dinsdag
Zelfvoorziening
Het zout is in Afrika een waarievol gebruiksartikel. Aan Os kiut van den
Atlantischen Oceaan treft men vele zoutu>tnningen aan
Ir. v.
De heer Max van Poll gelooft niet
aan een terugkeer van het
vrye ruilverkeer
Werkelijkheidszin?
Hier ziet men het verleden, het
heden en de toekomst van
de spoorwegeh
ECHTE VALDA
In HollondKlM dooi.n
Geen concerten te Londen
De spoorweg heeft nog niet afgedaan en alle*
i
LIBRA.
8pr. eindigde met den wensch, dat bet mu-
i
▼oor
M. J. M. VAN POLL
tM
G
BU Kon. Besluit van 3 Februari 1936 is ge
schorst het besluit van den raad der gemeen tt
Rotterdam van 31 October 193S, houdende vast
stelling van een verordening op het venten.
geopend. Daarna
exposltie-ruimten
De wereldberoemde dirigent Arturo Tosca
nini, die, zooals wfj gemeld hebben, op 30 April
aljn laatste concert dirigeert met het New-
Yorksche Phllharmonlsch Orchest, zou In Mei
zes concerten dlrlgeeren te Londen, waarvoor
hU 3000 pond sterling zou krijgen. Thans rijn
deze zes concerten afgelast en als reden wordt
opgegeven, dat Toscanini vermoeid Is.
En wat den politleken toestand betreft, no-
teeren wij uit zijn betoog nog. dat hU In na
volging van andere afgevaardigden, zich ver
baasd heeft over de ..onbegrUpelüke lankmoe
digheid”, welke door het Gouvernement tegen
over de NSB. in Indië wordt betracht.
Tevreden zal Dr. ColUn, die Dinsdag aan
bet woord komt, zich bezwaarlijk kunnen too-
nen over wrat er uit de Kamer gezegd is met
betrekking tot het Indisch beleid. Vooral de
katholieke fractie met haar gefundeerde cri-
tlek heeft hem het antwoorden niet gemakke-
HJk gemaakt.
de arbeidsinspectie en de gezondheidszorg al
thans ten deele wordt teruggekomen.
volkingsrubber. Dit bedrag Is in de voorgaande
cijfer* niet verwerkt.
BATAVIA. 31 Febr. (Aneta) De Lands-
mlddelen brachten over de maand December
1935 In totaal op f 36.700 000 tegenover In da
maand December 1934 f 36.100.000.
De totaal-opbrengst over bet jaar 1930
bedroeg f 378.000 .000 tegenover in bet jaar
1934 f 386300.000.
de-
ran
be*
rist
ren
ta
re-
ag.
tte.
srd
en.
■d»
nd.
iet
ril.
>d-
>o-
[et
r-
de
m.
De katholieke afgevaardigde houdt vol,
dat die terugkeer van den Internationalen
ruilhandel In zijn oude gedaante een illusie
is. Wel neemt de wereldhandel eenlgszlns
toe, maar veel sterker groeit in alle lan
den, tengevolge van het autarkisch streven,
de industrieels productie.
dat spoedig alle verdiepingen van dit gebouw
voor het museum zouden kunnen worden be
stemd.
Bjj het Ingaan van de tweede phase wierp
spr. een terugbhk op den afgelegden weg en
constateerde met vreugde, dat het medeleven
met bet Spoorwegmuseum bij het publiek steeds
levendig is geweest. Dank zij dat medeleven 1*
er veel bewaard kunnen blijven, dat voor thans
en later van groot belang blijkt en zal blijken,
hoewel spr. toch het gevoel heeft, dat de periode
welke wij allen hebben meegemaakt niet vol
doende In de collectie vertegenwoordigd Is. Dit
is wel jammer; toch blijft bet museum voor
groei en uitbreiding vatbaar en Ir. van Heuke
lom heeft dan ook de overtuiging, dat de schen
kingen niet zullen ophouden. Dit wordt al reeds
getoond, door de versahlllende nieuwe aan
winsten van zeer recenten datum, die thans In
deze nieuwe omgeving ook voor het eerst te
bezichtigen zijn.
enk
:tor
hts)
**r
dng
Uitvoerig heeft de katholieke afgevaar
digde daarop aangetoond, dat de feitelijke
ontwikkeling In 1935 rechtdraads is inge
gaan tegen de door de regeering beoogde
export vergrootlng.
WO-
last
erig
Oits
rzr-
het
M*.
ren
Uen
ba-
ter
rier
r.v.
che
ipel
che
UJk
FC.
im-
un-
van
1»
icht
me
nen
Mis
een
leel
■en-
op
este
root
serd
t de
gen
niet
srt-
ige-
tste
rille
rer-
te-
ker,
met
en-
iker
En de bndgetaire toestand? Die is volgens
den heer van Poll in den meest letterlijken
sin eatastrophaaL In Nederland zit men
ep het oogenbUk met 47500* werkloosen en
een ontzaglijk gedaald belastbaar inkomen.
Ia er b geen land ter wereld, waar sedert
1989 de productie sterker terugliep dan hier.
In Indië te het evensoo.
De voorzitter van den Raad van Toezicht van
het museum, dr. Ir. W. C. van Heukelom. hield
een rede, waarin hU er op wees, dat dit mu
seum ontstaan is uit den kring van het spoor
wegpersoneel HU dankte 4*. djrsctis voor de
beschikbaarstelling van het gebouw en hoopte,
wat er mede verband houdt 1* nog geen museum-
goed geworden In den zin van Interessante din
gen uit het verleden. Tot nu toe hebben de
spoorwegen een
het maatschappelijk leven. Door de enorme ont
wikkeling van het snelverkeer op den weg wordt
de taak van de spoorwegen alleen wat inge
perkt. Wanneer dit geschiedt na een goede
voorbereiding en men in *t oog houdt dat het
snelverkeer op den weg afhankelijk moet blij
ven van dat andere snelverkeer: de spoorwegen,
dan is spr. er van overtuigd, dat de snelheden
van de spoorwegen nog meer opgevoerd kunnen
worden; een werk waar men steeds mee doende
is
De taak Van het Spoorwegmuseum is mede te
helpen het publiek voor te lichten inzake het
totale bedrijf, ook wat betreft de technische
vorderingen, de bedrijfszekerheid en -capaci
teit. Dus niet alleen wat geweest is, doch ook
wat nog komen gaat, zal men reed* in het
museum aantreffen. Bjj den rondgang, die na
de opening gehouden zal worden, kan men een
en ander zien.
in het verleden en dat «ij ook in de toekomst
niet slagen kan Juist omdat zjj steunt op een
illusie.
Het land zucht onder een ondraaglljken
schuldenlast, ook volgens een blad als de Nieuwe
Rotterdamsche Courant neemt de ondervoeding
ernstige vormen aan. Ben man als oud-minister
Verschuur acht de grens der aanpassing in In
dië meer dan bereikt. Niettemin wilde de re
geering een nieuwe salarisverlaging ad 10 mil
lioen gulden doorvoeren, maatregel, die tenslotte
tot 4 millioen werd teruggebracht, omdat ern
stig verzet rees bU het Inlandse h bestuurcorp*.
Dit laatste acht de heer van Poll een veront
rustend symptoom, evenals hij ook de tegen
stellingen zeer bedenfcelUk acht, welke tenge-
Vrijdagmiddag had onder groote belang
stelling de heropening plaats van het Spoor
wegmuseum te Utrecht, dat van de Moreel-
selaan in het oude eerste administratie
gebouw der Ned. Spoorwegen aan het Mo-
reelsepark is ondergebracht. Door samen
smelting van enkele takken van dienst kwam
dit groote gebouw vrij, hetwelk thans voor
een gedeelte als museum is benut, terwijl
In het overige deel de administratie der
P.U.E.M. is gehuisvest.
Met de Duitsche Regeering is omtrent een en
ander geenerlel afspraak gemaakt. Voor het
gebruik van eigen oorspronkelijk Sperrmarken
tegoed, ter bestrijding van reis- en verblijfkos
ten in Dultschland. i* geen toestemming van
Nederlandsche zijde verelscht. Voor bet overige
blijven echter de bepalingen met betrekking tot
den aankoop van reis-cheques, het openen van
accredltleven etc., voor reizen naar Dultsch
land, onverminderd van kracht.
Tenslotte verklaarde spr. bet museum voor
werd een rondgang door de
gemaakt.
toestand staat hem niet toe direct na het
seizoen in Amerika weer te dlrlgeeren. In
Europa teruggekeerd, zal de vermaarde dirigent
het eerst te Salzburg weer optreden.
Na aldus uitvoerig te hebben geschetst de
resultaten van de tot nog toe gevolgde politiek
is de heer van Poli weer teruggekomen tot het
geen de regeering en hem principieel gescheiden
houdt.
De Regeering zegt, dat aanpassing nüet te
vermijden is, wil men de Nederlandsche en de
Indische economie weer kunnen Inschakelen,
zoodra de wereld weer geneest van haar waan
zin en de internationale handel weer opleeft.
volge van Indië's financieelen nood en den
steeds algemeener wordenden eisch, dat Neder
land een deel van de schuld overneemt, tus-
schen de belde gebiedsdeelen dreigen te ont
staan. Maar Nederland kin niet bijspringen
volgens dr. Colijn. Zelf zit het financieel sóR
aan den grond, dat het niet eens geld genoeg
heeft voor de behoorlijke voorziening in den
primalren plicht der landsverdediging.
In de dagbladen komen berichten voor, In
houdende, dat de bezoekers van bultenlandsche
nationaliteit ter betaling van de koeten hunner
reis naar de Leipzlger Vorjahrs Messe, gebruik
zouden kunnen maken van *n eigen In Dultsch
land uitstaand Sperrmarkentegoed. Voorts zou
den zjj de factuurbedragen der op deze Messe
gekochte Duitsche goederen voor ten hoogste
50 pet. uit een dergeiyk tegoed kunnen voldoen,
waarna het restant in vrije deviezen, of, voor
zoover met het betreffende land een clearing
bestaat, vla de clearing sou moeten worden
overgemaakt.
Naar aanleiding van deze berichten deelt men
on* van officieele zijde het volgende mede:
Zoowel de Nederlandsche als de Indische
uitvoer daalden weer aanzienlijk. In Januari
1936 zette deze ontwikkeling zich nog voort. En
voor de toekomst is niet anders te verwachten,
gezien het nieuwe handelsverdrag met Dultsch
land. het verzet in Engeland tegen ons ultvoer-
saldo, de maatregelen, die ook in België in het
voornemen liggen.
De schade, die het sa. ..Kerkplein", van de
Scheepvaart Mü- „Mllllngen", te Rotterdam,
door de stranding by Egmond heeft bekomen,
zal worden hersteld door de Deutsche Werf
te Hamburg.
daarmee kon men geen zaken doen! Zoo ont
stonden de gruwelijkste sociale misstanden. Het
egoïsme weet altijd verontschuldigingen te
vinden om er zijn gebrek aan naastenliefde
achter te verschuilen. Zoo konden ondank.
sociale wetgevingen, ondanks organisatie.
stichtingen, vereen Iglngen zonder tal, welke
alle de leniging van den stoffeiyken en gees
telijken nood der minder bedeelden beoog
den, toch millloenen, voornamelijk In de groo
te steden en industriecentra, verkleumen en
verkommeren en langs de helling van maat
schappelijke ellende tot een leven zonder God. I or^r lêldtag"?^ proL mr“ A^c'jose-
De invoering van de loonbelasting had niet
alleen een grootere opbrengst, doch een sneller*
betaling van het verschuldigde tengevolge,
waardoor de opbrengst aan belasting over het
jaar 1935 voor een bedrag van naar schatting
van f 7.000.000 in gunstlgen zin werd beïnvloed
ten opzichte van het jaar 1934.
De verbetering van de cijfers over bet jaar
1935 is ook veroorzaakt doordat in verschil
lende gevallen de achterstallige inkomstenbe
lasting uit bet rubberultvoerrecht werd voldaan.
In totaal is door verhooglng van de bestaande
belastingen en invoering van nieuwe heffingen
Want de heer van
Pon bouwde zijn be
toog op louter feiten.
Hl) blijft op bet stand
punt staan, dat de
huidige aanpassings
politiek, die gebaseerd
Is op bet vertrouwen,
lat binnen afzienbaren
tijd de terugkeer van
het gezond verstand
vanzelf weer tot ver
ruiming van den we
reldhandel zal lelden, volkomen gefaald heeft
Het valt niet weg te etjferen, aldus de
katholieke afgevaardigde, dat deer het
autarkisch streven van heel de wereld Ne
derland zoowel als Indië, meer en meer ge
ïsoleerd raken. Samenwerking, waarbfj het
bewljaen van ftnancleele en wetenschappe
lijke diensten door het moederland van
groote beteekenis Is, blijft de heer van Poll
geboden achten.
rond f 10.000.000 verhoogd ten opzichte van bet
jaar 1934.
Tot en met de maand onder verslag te
alomvattende rol gespeeld in f 3.150.000 ontvangen aan uitvoerrecht op be-
Reeds verleden jaar voegde hjj als vrucht
van zijn studie een belangrijke nota toe aan
het Voorloopig Verslag over de Indische be
groeting, een nota, aan welker beantwoording
dr. ColUn de handen vol had. BU bet mondeling
debat deed hU daarop een uitstekend geargu
menteerd betoog volgen, waarvoor de minister,
al moest zijn economisch Inzicht dat betoog
afwUzen, den katholieken afgevaardigde alle
hulde bracht.
En ook dit Jaar beeft de heer van Poll aan
hetgeen Ir. Feber gisteren reeds weinig vrién
delijk ovel* de gevolgde economische politiek had
opgemerkt, een op hoog peil staand economisch
college toegevoegd, dat misschien nog ietwat
teveel naar de lamp riekte, doch waarin niette
min waarheden werden gezegd over het econo
misch beleid, welke dr. Colijn lang niet ge-
makkelUk zal kunnen weerleggen.
seum de belangstelling en sympathie van het
publiek mag behouden en velen deze interes
sante inrichting in oogenschouw zullen gaan
nemen.
Ir. E. W. C. van Dtjk sprak mede namen* Ir.
van Maanen waardeering uit voor hetgeen de
Raad van Toezicht en de directeur van het
museum, de heer H. Asselberghs hier tot
stand hebben gebracht. Het speet de directie
het oude gebouw aan de A.T.O. te moeten af
staan, maar nu men het resultaat ziet tn bet
nieuwe gebouw is deze spUt weer verdreven,
want hier U de huisvesting veel beter, terwijl
bet oude gebouw toch ook te klein werd. In
vergelijking met het buitenland te dit museum
weliswaar nog klein, doch de reden hiervan
is gelegen in het feit, dat hier te lande te
laat werd aangevangen. Bovendien beeft men
nog de hand weten te leggen op verschillende
groote stukken, soodat deze naderhand tn een
nog grootere gelegenheid kunnen warden ou-
dergebracht.
De beheerden van bet museum sullen goed
doen om juist in dezen ttyd aandacht te
schenken aan de ontwikkeling van bet spoor
wegbedrijf en voorwerpen, daarop betrekking
hebbende, voor bet museum te verkrijgen. Want
deze periode zal erheen van grooten vooruitgang
en modernteeering' voor bet spoorwegbedrijf
sljn, hetwelk zich aal voltrekken in een zoo
danig tempo, als nog nooit te waargenomen.
Vrijdagmiddag had op het Departement van
Sociale Zaken te Den Haag een conferentie
In economisch opzicht te de vrljsinnlg-
democratische afgevaardigde een goed deel In
de richting van de katholieke sprekers Ir. Feber
en Max van Poll gegaan.
DaarbU kon de katholieke afgevaardigde met
tel van feiten aantoonen, dat de Indische re
geering elgenlUk in het klein en niet geheel
van harte en niet systematisch genoeg, maar
dan toch in werkeiykheid ook In het afgeloopen
jaar meer deed, wat hU op grooter schaal en
In het kader eener bewuste welvaartspolltiek
van nauwere economische samenwerking wil
nastreven. Het merkwaardige is daarbij, dat,
wat momenteel dan in die richting geschiedt,
elgenlUk tegen het beginsel van dp huidige re-
geeringspolltiek Ingaat, want deze maatregelen
van Industrialisatie en het aanboren van aller
lei nieuwe blnnenlandsche productlebronnen be
vorderen de zelfvoorziening en verkleinen dus
de ImportnoodzakelUkheid, hetgeen aan de door
de regeering zoo hevig begeerde vergrootlng
van den export allerminst ten goede komt.
phus Jltte. met partijen betrokken bU het drei
gend conflict bU de N.V. Maatschappij tot ex
ploitatie van Stoomwasscherljen te ’s-Graven-
hage.
Aan het slot van de conferentie heeft de
rijksbemiddelaar het volgende voorstel gedaan:
De rijksbemiddelaar heeft geconstateerd, dat
de directie na ontvangst van den brief van de
arbeidersorganisaties de loonsverlaging eens
gezind heeft verminderd en nog bereid te die
loonsverlaging terug te brengen tot gemiddeld
4% pot., terwUI de individueele verlaging ner
gens hooger zal *Un dan 7 pCt.
Deze berekening geldt voor het geheele perso
neel met uitsondering van de vier afdeellngs-
ebets. De rijksbemiddelaar gaf den arbeiders
organisaties in overweging in die verlaging te
berusten.
Fraai te ook het model van den gustroom-
Ujnden 3-wagen electriachen trein, welke enkele
maanden op bet traject Rotterdam—Hoek van
Holland in dienst 1* gesteld. Toorts treft men
onder de interessante groepen een installatie,
waarmede men de stabiliteit der Diesels con
troleert.
Ben arbeider van de werkplaats te Tilburg,
schonk enkele dagen geleden een wagon van
het oude type, geheel door hem uit de hand
vervaardigd.
In 1843 leverde „Werkspoor” aan de Spoor
wegen een stoommachine, type James Watt,
welke dienst moest doen als kracht-leverings-
Installatle. In 1913 kocht „Werkspoor” het
apparaat terug om het op te stellen in de
tentoonstellingshall te Amsterdam. BV gele
genheid van de heropening van het Spoorweg
museum ontving de directie de machineal*
geschenk.
Voorts treft men tal van type locomotieven;
setninrichtlngen: overwegboomen enz. en*„ te
veel cm op te «ommen, Ben groote aerie foto**
completeert bet geheeL
Binnenkort wordt aan de collectie een door
snee van een nleuw-model coupé toegevoegd,
welke zoodanig geplaatst aal worden, dat wan
neer men er in gaat zitten, men bet idee beeft,
inderdaad in een modernen trein te zijn.
Behalve door de extremisten SNEEVLIET en
ROESTAM EFFENDI, die natuurlUk ook dit
jaar geen goed woord over hadden voor het
Indisch beleid, is dezen- middag nog gesproken
door den aoclaal-democraat K. TER LAAN,
die zeer in den breede allerlei aangelegen
heden van de Indische landsdienaren besprak,
en door den vrUzlnnlg-democraat Mr. JOEKES.
De heer Joekes heeft tn een gematigd betoog
en in groote lijnen de gevoerde politiek wel
onderschreven. Wat Indië's financieelen nood
betreft, stelde hy zich op het standpunt, dat
heb moederland reeds door verschillende maat
regelen aan Indië Is tegemoetgekomen en dat
bet gezond houden van het Nederlandsen cre-
diet ook een Indisch belang is. Bezuinigen gaat
ook volgens den heer Joekes niet verder meer.
Integendeel acht ook hU het gewenscht, dat
op de maatregelen, genomen ten aanzien van
Door bemiddeling van den burgemeester van
Veldhoven had Vrijdagmorgen ten Raadhuige
aldaar een conferentie plaats tusschen de di
rectie van Sambeek'* Stoomschoenfabriek. bet
hoofdbestuur van de RJL Werklledenorganlm-
tie en den voorzitter van de R.K. Werklteden-
vereenlging te Veldhoven, den heer Smet*.
Na langdurige besprekingen 1* het conflict bQ
de schoenfabriek tot een bevredigende oplossing
gebracht.
Maandag aj. aal het werk door de ongeveer
vijftig arbeiders sn arbeidsters, die by hst con
flict betrokken waren, warden hervat
Onder de talrUke aanwezigen merkten wü
om. op den secretaris-generaal van het Depar
tement van Waterstaat mr. G. v. d. Meulen; Ir.
E. C. W. van Dyk, directeur der Ned. Spoor
wegen (de heer van Maanen was door ambts
bezigheden verhinderd); voorts hoofdambte
naren; vertegenwoordigers van den Personeel-
raad o.w. den heer Augusteyn; den voorzitter
van den P.C.B. en den zoon van den vroegeren
directeur en grondlegger van het museum dr.
?J. G. van Vloten.
Groot was ook de belangstelling voor de
maquette van het nieuw te bouwen Buiten
Muiderpoortstatlon te Amsterdam. Geheel af
gewerkt en keurig verzorgd als dit model ia,
kan men zich een Juist idee vormen van het
geen daar te Amsterdam koenen gaat. Dit
station zal van grooter beteekente zijn dan bet
oude Muiderpoortstatlon, daar hier zoowel voor
de richting Utrecht al* voor Hilversum treinen
zullen aankanen en vertrekken.
ZUn Impresario Bruno zirato heeft ten
sterkste ontkend dat politieke redenen dit be
sluit zouden hebben bepaald, zooals beweerd
werd. Toscanini Is 69 Jaar, zUn gezondheids-
nlet toe direct na
weer te dlrlgeeren.
Engeland en zUn dominions voelen zich wel
bü hun Ottawapolitlek. En als Dr. CoUjn voor
werkeiykheldszin pleit en wan is van alle
„fantasie", dan vraagt de heer van Poll, of
het van werkelijkheidszin getuigt, wanneer
men geen oog heeft voor bet ultbllfven van
resultaten der huidige politiek en als men blind
is voor het feit, dat de in ander verband steeds
op_ den voorgrond gestelde structuurswVziglng
een andere politiek biyvend noodzakeiyk
maakt.
gieusen schitterde
ook succes had en nog’ heeft, die liefde,
was en
«Un.
Vreemd stonden vorige geslachten tegen
over die zuivere naastenliefde. En hoe vreemd
ook het onze daar tegenover staat biykt uit
de houding van onze katholieken ten opzichte
van de Katholieke Actie, waartoe de thans
regeerende groote Paus de kinderen der Kerk
dagelijks oproept. Hoe weinigen zün er, die
zyn woord begrijpen! Fit|* XI ziet heel scherp
de groote kwaal van onze wereld in het ge
brek aan naastenliefde. Vormt u zelf, zegt hy,
tot innig godsdienstige mannen en vrouwen
maar laat het daarby niet. -Ziet die millloenen,
die hongeren en dorsten naar een woord van
geesteiyke opwekking. Ziet in een groote stad
een kerk staan temidden van een woestijn
van steenen: elndelooze straten met aaneen-
geryde hulzen, vyf, ze* verdiepingen hoog. Hoe
kunt ge denken, dat één pastoor met twee of
drie helpen In al bet matelooze llchameiyke
en zleleleed, dat in die duizenden gezinnen ge
leden wordt, hulp zullen brengen? Daarom:
maakt u zelf tot leekenapostelen en snelt uw
broeders en zusten in Christus te hulp met
een brandend hart.
Ziedaar een maatstaf om onze naastenlief
de aan te meten. Het gaat er niet om aan
eenlge liefdadige Instellingen corftributle te
betalen en nu en dan op een fancy fair te
verschynen. De vraag is: hoeveel geven wU
van ons zelf; trekken wU de lauwen, de af-
gedwaalden, de verstrikten in valsche begin
selen. door woord en voorbeeld naar de waar
heid?
Het i* noodzakeiyk. dat de kinderen den
catechismus leeren. dat het geloof op den
preekstoel wordt verkondigd, dat de hoop op
de eeuwige zaligheld levendig wordt gehou
den. Maar wanneer de liefde ontbreekt baat
dit alles niets! Ook nu nog blUven geloof,
hoop en liefde; maar de grootste der drie
te de liefde!
tot een modem heidendom vervallen. Wat in
den catacombentUd bet geloof deed ontvlam
men. n.m. de zuivere naastenliefde, dat ont
brak in den vervaltijd. D* liefde, zooals
Paulus die predikte, kenden in de latere eeuwen
en kennen ook nu nog maar weinigen: de
liefde, die niet opgeblazen te, die zichzelf niet
rockt, die gaarne vergeeft en zichzelf opoffert.
De waarachtige naastenliefde, die hier en daar
in enkele heiligen, by missionarissen en rell
en nog uitblinkt en dan
zU
te uitzondering in plaat* van regel te
Vooral de aandacht trokken de vele sn zeer
fraaie studiemodellen van groote Nederiand-
sche spoorbruggen en viaducten. Al deze mo
dellen zyn tot in de fUnste blzonderheden af
gewerkt en functlcnneeren precies zooals In
werkeiykheid.
Den Haag, 31 Februari "36
BU de voortzetting van de Algemeens
■Beschouwingen over de Indische begroeting
heeft de Katholieke afgevaardigde MAX
VAN POLL opnieuw een bewijs geleverd,
hoe hy zich de laatste jaren in de econo
mische kwesties betreffende het enorme
Indische gebiedsdeel heeft Ingewerkt.
Voorts wordt er nadrukkeiyk op gewezen, dat
uit Dultschland ingevoerde goederen voor het
geheele bedrag In de clearing moeten worden
betaald. Slechts In uitzonderingsgevallen, welke
aan bepaalde voorwaarden voldoen, kan het
Nederlandsche Clearing Instituut vergunning
verleenen tot gedeelteiyke (in den regel niet
hooger dan 25 pet.) betaling van dergeiyke in
voeren uit eigen Sperrmarkentegoed. Uiteraard
dient de toestemming hiertoe vooraf bij bet
Nederlandsche Clearing Instituut te worden
aangevraagd.
De hcrdnekklgzte
HOEST
bedaart ©ogenblikkelijk M
gebruik van
VALDA PASTILLES
M het zterk antizeptizehe geneesmiddel
tegen Verkoudheid, Keelpijn en
Griep. Maar vraag naar do
nlangs bevatte een Engelsch katholiek
j 1 weekblad een bericht van *Un coms-
pondent te Melbourne over het katho-
jjcisme in Australië.
Wanneer men U zoo pardoes zou vragen:
jioe staat het met het katholicisme in het
Reinste werelddeel: tien tegen één. dat ge
bet niet zoudt weten. Vermoedeiyk echter zou
den de meesten wel antwoorden: naar mijn
meenlng is het daar met het aantal onzer
jrioofsgenooten een enkele streek uHge-
gonderd treurig gesteld. Daarom is het ver-
blydend te hooren, dat van de 6ft millioen
inwoners, welke dit werelddeel telt, byna 30
pet of een vijfde deel katholiek te; dat het
aantal vaste kerkbezoekers onder de Room-
achen het grootst is; dat bet aantel kinderen
op katholieke scholen 200.000 bedraagt; dat
bet aantal priesters en réligleusen sterk toe
neemt; dat nog het vorig Jaar 38 nieuwe scho
len en liefdadige Instellingen van katholieke
zUde geopend werden enz.
Zulke berichten kan men vaak lezen en zUn
in bet verleden dlkwyis verspreid. In heel
de geschiedenis zyn er telkens landen aan te
wUzen geweest, waar het katholicisme in een
bepaalde periode sterk opbloeide; en het zou
wel eens de moeite waard Wezen na te gaan,
waarom er na zekeren tijd stilstand kwam in
dien bloei en waarom daarop een treurig ver
val volgde. Ons eigen land geeft ons hierom
trent een raadsel op. Hoe krachtig is de voor
uitgang van het katholicisme in Nederland in
de laatste eeuw niet geweest ook in het gë-
tsl der geloofsgenooten! Hoeveel bekeeringen
zUn en worden er niet regelmatig geconsta
teerd! DaarbU komt, wat de getalverhouding
betreft, bovendien nog een voor ons zeer gun
stige factor, dat n.m. het geboortecUfer aan
den overkant sterk dalende is, terwyi bU de
katholieken nog altijd de grootste gezinnen
gevonden worden. En toch is al sinds lang te
constateeren. dat uitelndelljk het getal katho
lieken niet aan de verwachtingen der geboor
tecijfers beantwoordt, m.a.w. dat de afval vrij
groot is. In Dultschland en Oostenrijk is dit
venchUnsel nog veel erger: de bloei van bet
katholicisme, uitgedrukt in het getal van zUn
aanhangers, vóór en na den oorlog te in één
woord ten. hemel schreiend. En zoo zouden wU
tientallen voorbeelden kunnen noemen.
Het is heel gemakkellfk zich van deze zaak
*f te maken met als oorzaken te vermelden:
gemengde huwelUken, zedenverwildering, ge-
loofsverzwakking, modernen tUdgeest enz. Maar
hiermee bevredigt men geen ernstig mensch.
Hoewel wU in dit korte bestek niet voor
nemens zUn te trachten aan een zooveel om
vattend vraagstuk ook maar een begin van
oplossing te geven, willen wU wel de aandacht
vragen voor één belangrijken en te veel ver
waarloosden kant aan deze zaak, die ons allen
zoozeer ter harte moet gaan. Wanneer wU de
geschiedenis van de opkomst van het christen
dom lezen, dan worden wy bU de nieuw be
keerden herluuüdeiyk getroffen door dadeti
vso naastenliefde, welke de bewondering van
de heidenen wekten. Bovendien is het voor
naamste thema van de prediking der aposte
len. biykens de nagelaten brieven, het wUzen
op het nieuwe gebod: bemint uw evennaaste
gelUk u zelf! Evenals er nu door de historie
van den opbloei van het christendom één vaste
Ujn loopt van prediking en beoefening van
heldhaftige naastenliefde, zoo is vóór en ty-
dens iedere vervalperiode eenzelfde lUn aan
te wUzen van toenemend egoïsme, van ver-
waarloozing van het groote liefdegebod.
Laten wy ons bepalen bU den tijd, die het
dichtst bU ons staat, de negentiende eeuw. Het
meest kenmerkende van die periode was het
opkomen van de industrie, de mechanisatie van
den arbeid door allerlei vernuftige uitvindin
gen. Daardoor hadden in het maatschappeiyk
.leven grooter veranderingen plaats dan ooit
met een volksverhuizing zUn geschied. In
Europa en vooral in Amerika groeiden de ste
den in enkele tientallen jaren sterker dan In
een of twee eeuwrn te voren. Millloenen ver
plaatsten zich van het platteland naar de in
dustriecentra. Op het land leefden zU eenvou
dig, soms zelfs schamel; maar zy hadden wei
nig behoeften, zy hadden hun geloof en een
betrekkeiyke vrUbeid en onafhankelykheid op
*en eigen stukje grond. In de steden lokten
hoogere loonen, comfort, vermaak. ZU vonden
er in werkeiykheid huurkazernes, onvrijheid,
sfhankeiykheid. loonslavernU. Die groove ste
den werden in de arbelderswyken broedplaatsen
van ontevredenheid, socialisme, communisme.
De haat tegen een maatschappeiyk stelsel
poeide uit tot afkeer van alle gezag, ook van
geesteiyk gezag. De strijd om een beter be
staan bracht den strijd met het geloof en in
•eer veel gevallen ging het laatste daarbU ten
onder. Wie de geschiedenis van den modernen
geloofsafval wil beschrijven kan stof in over
vloed vinden in dit conflict. Eenlge Jaren ge
leden verscheen er een publicatie over den
(odsdienstlgen achteruitgang in de industrie
streek langs den Duitschen boven-RUn. Het
vas een droevig verhaal hoe het eens zoo
goed Roomsche volk uit Westfalen door de
steden werd opgeslokt, door het socialisme
verd aangevreten en tot een volslagen hei
dendom verviel. De cUfers welke daarbU ge
geven werden van een eenmaal kerngezonde
Roomsche bevolking, die begon met haar gods
dienstplichten te verzuimen, de kerk den rug
toe te keeren en ten slotte in een volslagen
ongeloof te vervallen, waren huiveringwekkend.
En hetzelfde verloop is te vinden in de in-
dustriestreken van Frankrijk en België, van
Polen, Bohemen en heel de eenmaal geker
stende wereld door. 1 Is één groot dram* van
■ëdeiyke en godsdienstige verwording, welke
k> numtschappelUke verhoudingen haar oor
sprong vindt.
THteindelyk moet de schuld van al dezen
Stoffelljken nood, welke tot zielenood leidde
ntet anders gezocht worden dan In een groot
lebrek aan nsmstenliefde. Onder de stichters
bouwen van de moderne Industrieele on
dernemingen waren ook christenen, ook ka
tholieken; misschien behoorde de overgroote
“ioorderheid van hen wel tot de beiyders van
Christus. Maar zy maakten zichzelf wijs, dat
d* geboden van God en van de kerk thuis ^en
