O
n»
Spoorwegmuseum verplaatst
Het Indisch regeeringsbeleid
verder besproken
Landsmiddelen
Indië
van
3
GEFUNDEERDE CRITIEK
O
EEN INTERESSANTE
INSTELLING
LEIPZIGER VORJAHRS-
MESSE
VALDA PASTILLES
I
HONIG'S KALF S S O E P
ZATERDAG 22 FEBRUARI 1936
LEEKEPREEKEN
De grootste der drie
-
1
>u
Arturo Toscanini
Officiëele heropening
G«en ‘concerten fe Londen
Herstelling door Duitsche werf
a
TWEEDE KAMER
Wat ar te zien is
Conflict 'opgelost
<0 de schoenfabriek te Veldhoven
kerkgebouwen moesten nageleefd worden, reMbandel zal lelden, volkomen gefaald heeft
Dreigend loonconflict in
Den Haag
Sproeten komen vroeg in
het voorjaar, koop tijdig een pot
Spmtol. Bij alle Drogisten.
DE SCHADE VAN HET S. S.
KERKPLEIN
Dr. Colijn antwoordt
Dinsdag
Rij ksbemidddaar stolt den werk
nemer» voor in de verlaging
te berusten
Heukelom spreekt
Over 1935 bleef de opbrengst
f 8.3 millioen onder die van
het voorafgaande jaar
mnt-
tetor
:hb)
over
(ring
De heer Max van Poll gelooft niet
aan een terugkeer van het
vrije ruilverkeer
RAADSBESLUIT GESCHORST
Hier ziet
heden en
de spoorwegen
Me# Ot
Geen toestemming verleend om
gekochte Duitsche artikelen
voor 50 pCt. met Sperr-
marken te voldoen
men het verleden, het
de toekomst van
Bedenkeljjke tegenstellingen
Zelfvoorziening
Ir. v.
Werkelijkheidszin?
*1
4
tegen -
LIBRA.
Spr. eindigde met den wenach, dat het nu-
O
Reeds verleden Jaar voegde hij als vrucht
4»
4
k
i
M. J. M. VAN POLL
V,
I
I
Zoowel de Nederlandsche als' de Indische
uitvoer daalden weer aanzienlijk. In Januari
1936 aette deze ontwikkeling zich nog voort. En
voor de toekomst is niet anders te verwachten,
gezien het nieuwe handelsverdrag met Dultach-
land, het verzet in Engeland tegen ons ultvoer-
saldo. de maatregelen, die ook In Belgis In het
voornemen liggen.
de arbeidsinspectie en de gezondheidszorg al
thans ten deele wordt teruggekomen.
6
I
i
afwijzen, den katholieken afgevaardigde alle
hulde bracht.
En ook dit jaar heeft de heer van Poll aan
hetgeen Ir. Feber gisteren reeds weinig vrien-
Uitvoerig heeft de katholieke afgevaar
digde daarop aangetoond, dat de feltelljke
ontwikkeling in 1935 rechtdraads is inge
gaan tegen de door de regeering beoogde
export vergrooting.
De voorzitter van den Raad van .Toezicht van
het museum, dr. Ir. W. C. van Heukelom. hield
een rede, waarin hij er op wees, dat dit mu
seum ontstaan is uit den kring van het spoor
wegpersoneel. HU dankte de directie voor de
beschikbaarstelling van het gebouw en hoopte,
BATAVIA, 31 Febr. (Aneta) De Lands
middelen brachten over de maand December
1935 In totaal op f 36.700000 tegenover In de
maand December 1934 t 36.100.000.
De totaal-opbrengst over bet jaar 1936
bedroeg f 376.600.000 tegenover in het jaar
1934 f 386900.000.
«et
n-
er
ts
Bij Kon. Besluit van 3 Februari 1936 is ge
schorst het besluit van den raad der gemeentt
Rotterdam van 31 October 1935, houdende vast
stelling van een verordening op het venten.
’jO.
m-
u»-
ran
(jft
sht
oe-
>en
Mn
sen
eel
sn
ap
sta
in
srd
de
en
iet
rt-
re-
ite
jb
sr-
w
te
at
3,
f.
En de budgetaire toestand? Die Is volgens
den heer van PoU In den meeat letterlijken
zin catastrophaaL In Nederland zit men
op het oogenbUk met 475000 werklooeen en
een ontzaglijk gedaald belastbaar Inkomen.
En er Is geen land ter wereld, waar sedert
1989 de productie sterker terugliep dan hier.
In Indië Is het evenoee,
in het verleden en dat zij ook in de toekomst
niet slagen kan Juist omdat zU steunt op een
Illusie.
Vrijdagmiddag had onder groote belang
stelling de heropening plaats van het Spoor
wegmuseum te Utrecht, dat van de Moreel-
selaan in het oude eerste administratie
gebouw der Ned. Spoorwegen aan het Mo-
reelsepark Is ondergebracht. Door samen
smelting van enkele takken van dienst kwam
dit groote gebouw vrij, hetwelk thans voor
een gedeelte als museum is benut, terwijl
in het overige deel de administratie der
P.U.E.M. Is gehuisvest.
Don Haag, 31 Februari "36
BU de voortzetting van de Algemeene
Beschouwingen pver de Indische begrooting
beeft de Katholieke afgevaardigde MAX
VAN POLL opnieuw een bewUs geleverd,
hoe hU zich de laatste Jaren in de econo
mische kwesties betreffende bet enorme
Indische gebiedsdeel heeft ingewerkt.
Het land zucht onder een ondraaglijken
schuldenlast, ook volgens een blad als de Nieuwe
Rotterdamsche Courant neemt de ondervoeding
ernstige vormen aan. Een man als oud-minlster
Verschuur acht de grens der aanpassing in In
dia meer dan bereikt. Niettemin wilde de re
geering een nieuwe salarisverlaging ad 10 mil
lioen gulden doorvoeren, maatregel, die tenslotte
tot 4 millioen werd teruggebracht, omdat ern
stig verzet rees bü het inlandse h bestuurcorps
Dit laatste acht de beer van PoU een veront
rustend symptoom, evenals hU ook de tepen-
■tellingen leer bedenkelUk acht, welke tenge-
dergebracht.
De beheerden van bet museum zullen goed
doen om juist in dezen ttfd aandacht te
schenken aan de ontwikkeling van het spoor
wegbedrijf en voorwerpen, daarop betrekkin*
hebbende, voor bet museum te verkrijgen. Want
deze periode zal er een van grooten vooruitgang
en modernlseering voor het spoorwegbedrijf
zün, hetwelk zich zal voltrekken in een zoo
danig tempo, als nog nooit is waargenomen.
college toegevoegd, dat misschien nog ietwat
teveel naar de lamp riekte, doch waarin niette
min waarheden werden gezegd over het econo-
De Regeering zegt, dat aanpassing niet te
vermijden is, wil men de Nederlandsche en de
Indische economie weer kunnen Inschakelen,
zoodra de wereld weer geneest van haar waan
zin en de internationale handel weer opleeft.
De katholieke afgevaardigde houdt vol,
dat die terugkeer van den internationalen
ruilhandel in zijn oude gedaante een illusie
is. Wel neemt de wereldhandel eenigszins
toe, maar veel sterker groeit in alle lan
den, tengevolge van het autarkisch streven,
de industrieele productie.
In de dagbladen komen berichten voor, in
houdende. dat de bezoeken van buitenlandsche
nationaliteit ter betaling van de kosten hunner
reis naar de Leipzlger VOrjahre Messe, gebruik
zouden kunnen maken van 'n eigen in Duitsch-
land uitstaand Sperrmarkentegoed. Voorts zou
den zü de factuurbedragen der op deze Messe
gekochte Duitache goederen voor ten hoogste
50 pet. uit een dergelijk tegoed kunnen voldoen,
waarna bet restant in vrüe deviezen, of, voor
soever met het betreffende land een clearing
bestaat, vla de clearing sou moeten worden
overgemaakt.
Naar aanleiding van deze berichten deelt men
ons van officleele züde het volgende mede:
Tenslotte verklaarde spr. het museum voor
geopend. Daarna werd een rondgang door de
exposltie-rulmten gemaakt.
Met de Duitache Regeering is omtrent een en
ander geenerlel afspraak gemaakt. Voor bet
gebruik van eigen oorspronkelijk Sperrmarken
tegoed. ter bestriding van reis- en verbhjfkos-
ten in Dultachland. is geen toestemming van
Nederlandsche zijde vereiacht. Voor bet overige
blijven echter de bepalingen met betrekking tot
den aankoop van reis-cheques, bet openen van
accreditleven etc., voor reizen naar Duitach-
land, onverminderd van kracht.
En wat den polltleken toestand betreft, no-
teeren wij uit zijn- betoog nog. dat hü in na
volging van andere afgevaardigden, zich ver
baasd heeft over de „onbegrijpelijke lankmoe
digheid'', welke door het Gouvernement tegen
over de NSB. in Indië wordt betracht.
Tevreden zal Dr. ColUn, die Dinsdag a> aan
het woord komt, zich bezwaarlijk kunnen too-
nen over vrat er uit de Kamer gezegd is met
betrekking tot het Indisch beleid. Vooral de
katholieke fractie met haar gefundeerde cri-
tiek heeft hem het antwoorden niet gemakke-
lUk gemaakt.
Na aldus uitvoerig te hebben geschetst de
resultaten van de tot nog toe gevolgde politiek
is de heer van Poll weer teruggekomen tot het
geen de regeering en hem principieel gescheiden
houdt.
Behalve door de extremisten SNEEVLIET en
ROESTAM EFFENDI, die natuurlijk ook dit
Jaar geen goed woord over hadden voor het
Indisch beleid, is dezen middag nog gesproken
door den soclaal-democraat K. TER LAAN,
die zeer in den breede allerlei aangelegen
heden van de Indische landsdienaren besprak,
en door den vrüslnnig-democraat Mr. JOEKES.
De heer Joekes heeft in een gematigd betoog
en in groote lijnen de gevoerde politiek we!
onderschreven. Wat Indië’s flnancieelen nood
betreft, stelde hu zich op het standpunt, dat
het moederland reeds door verschillende maat
regelen aan Indië is tegemoetgekomen en dat
het gezond houden van het Nederlandsen cre-
diet ook een Indisch belang is. Bezuinigen gaat
ook volgens den heer Joekes niet verder meer.
Integendeel acht ook hü het gewenscht, dat
op de maatregelen, genomen ten aansten van
Voorts wordt er nadrukkelük op gewezen, dat
uit Dultschland ingevoerde goederen voor het
gebeele. bedrag in de clearing moeten worden
betaald. Slechte in uitzonderingsgevallen, welke
aan bepaalde voorwaarden voldoen, kan het
Nederlandsche Clearing Instituut vergunning
verleenen tot gedeeltelUke (in den regel niet
hooger dan 36 pot.) betaling van dergeluke in
voeren uit eigen Sperrmarkentegoed. Uiteraard
dient de toestemming hiertoe vooraf bü het
Nederlandsche Clearing Instituut te worden
aangevraagd.
Groot was ook de belangstelling voor de
maquette, van bet nieuw te bouwen Buiten
Muiderpoortstatlon te Amsterdam. Geheel af
gewerkt en keurig verzorgd als dit model ia.
kan men zich een juist Idee vormen van het
geen daar te Amsterdam komen gaat Dit
station zal van grooter beteekenta ztjn dan bet
oude Muiderpoortstatlon, daar hier zoowel voor
de richting Utrecht als voor Hilversum treinen
sullen aankomen en vertrekken.
In economisch opzicht is de vrüztnnig-
democratische afgevaardigde een goed deel in
de richting van de katholieke sprekers Ir. Feber
en Ms? van Poll gegaan.
De schade, die het sa. „Kerkplein", van de
Scheepvaart MU- „Mlllingen", te Rotterdam,
door de stranding bü Egmond heeft bekomen,
zal worden hersteld door de Deutsche Werf
te Hamburg.
volge van Indië’s flnancieelen nood en den
steeds algemeener wordenden elsch, dat Neder
land een deel van de schuld ovemeemt, tus-
scljen de beide gebiedsdeelen dreigen te ont-
staan. Maar Nederland kin niet bUspringen
volgens dr. ColUn. Zelf zit het financieel zóó
aan den grond, dat het niet eens geld genoeg
heeft voor de behoorlijke voorziening in den
prlmalren plicht der landsverdediging.
Vrijdagmiddag had op het Departement van
Sociale Zaken te Den Haag een conferentie
plaats, onder leiding van prof. mr. A. C„ Jose
phus Jitta. met partUen betrokken bU het drei
gend conflict bU de N.V. Maatschappü tot ex
ploitatie van StoomwasscherUen te 's-Graven-
hage.
Aan het slot van de conferentie heeft de
rjjksbemiddelaar het volgende voorstel gedaan:
De rUksbemiddelaar heeft geconstateerd, dat
de directie na ontvangst van den brief van de
arbeidersorganisaties de loonsverlaging eens
gezind heeft verminderd en nog bereid is die
loonsverlaging terug te brengen tot gemiddeld
4% pOt., terwijl de indlvldueele verlaging ner
gens hooger zal zUn dan 7 pCt.
Deze berekening geldt voor het geheele perso
neel met uitzondering van de vier afdelings
chefs. De rUksbemiddelaar gaf den arbeiders
organisaties in overweging in die verlaging te
berusten.
De spoorweg heeft nog niet afgedaan en alles
wat er mede verband houdt is nog geen museum-
goed geworden in den zin van interessante din
gen uit het verleden. Tot nu toe hebben de
spoorwegen een alomvattende rol gespeeld in
het maatechappelUk leven. Door de enorme ont
wikkeling van het snelverkeer op den weg wordt
de taak van de spoorwegen alleen wat Inge
perkt. Wanneer dit geschiedt na een goede
voorbereiding en men in t oog houdt dat het
snelverkeer op den weg afhankelUk moet blU-
ven van dat andere snelverkeer: de spoorwegen,
dan is spr. er van overtuigd, dat de snelheden
van de spoorwegen nog meer opgevoerd kunnen
worden; een werk waar men steeds mee doende
is
De taak van het Spoorwegmuseum is mede te
helpen het publiek voor te lichten inzake het
totale bedrUf, ook wat betreft de technische
vorderingen, de bedrUfsaekerheld en -capaci
teit. Dus niet alleen wat geweest ia, doch ook
wat nog komen gaat, zal men reeds in het
museum aantreffen. Bü den rondgang, die na
de opening gehouden zal worden, kan men een
en ander zien.
Fraai is ook het model van den gestroom-
Wnden 3-wagen electrtochen trein, welke enkele 1
maanden op het traject Rotterdam—Hoek van
Holland in dienst is gesteld. Voorts treft men
onder de interessante groepen een Installatie,
waarmede men de stabiliteit der Diesels con-
trol eert.
Ben arbeider van de werkplaats te Tilburg,
schonk enkele dagen geleden een wagon van
het oude type, geheel door hem uit de hand
vervaardigd.
In 1843 leverde „Werkspoor” aan de Spoor
wegen een stoommachine, type James Watt,
welke dienst moest doen als kracht-levertngs-
installatie. In 1913 kocht „Werkspoor” het
apparaat terug om het op te stellen in de
tentoonstellingshall te Amsterdam. Bu gele
genheid van de heropening van het Spoorweg
museum ontving de directie de machine als
geschenk.
Voorts treft men tal van type locomotieven;
selnlnrichtingen; overwegbootnen enz. ens„ t*
veel om op te sommen. Ben groote serie fotot
completeert het geheel.
Binnenkort wordt aan de collectie een door
snee van een nieuw-model coupé toegevoegd,
welke zoodanig geplaatst aal worden, dat wan
neer men er In gaat zitten, men het idee heeft,
inderdaad in een modernen trein te zijn.
seum de belangstelling en sympathie van het
publiek mag behouden en velen deze interes
sante inrichting in oogenschouw sullen gaan
nemen.
Ir. K. W. C. van DUk sprak mede namens tr.
van Maanen waardeering uit voor hetgeen de
Raad van Toezicht en de directeur van het
museum, de heer H. Aaselberghs hier tot
stand hebben gebracht. Het speet de directie
het oude gebouw aan de A.T.O. te moeten af
staan, maar nu men het resultaat ziet in bet
nieuwe gebouw is deze spüt weer verdreven,
want hier is de huisvesting veel beter, terwUl
bei oude gebouw toch ook te klein werd. In
vergelUklng met het buitenland is dit museum
weliswaar nog klein, doch de reden hiervan
is gelegen In het feit, dat hier te lande te
laat wem aangevangen. Bovendien beeft men
nog de hand weten te leggen op verschillende
groote stukken, zoodat deze naderhand in een
nog grootere gelegenheid kunnen worden on- L
Door bemiddeling van den burgemeester van
Veldhoven had VrUdagmorgen ten Raadhuize
aldaar een conferentie plaats tusschen de di
rectie van Bambeek's Btoomschoenfabriek, bet
hoofdbestuur van de R.K WerkUedenorganisa-
tie en den voorzitter van de RJC Wterklteden-
vereenlging te Veldhoven, den heer Smeta.
Na langdurige besprekingen to bet conflict bQ
de schoenfabriek tot een bevredigende opkming
gebracht.
Maandag za. aal het werk door de ongeveer
vUftig arbeiden en arbeidsters, die Mj .bet oom-
tlict betrokken waren, werden bervat.
DaarbU kon de katholieke afgevaardigde met
tal van feiten aantoonen, dat de Indische re
geering eigenlUk in het klein en niet geheel
van harte en niet systematisch genoeg, maar
dan toch in werkelUkheld ook in het afgeloopen
jaar meer deed, wat hU op grooter schaal en
in het kader eener bewuste welvaartapollUek
van nauwere economische samenwerking wil
nastreven. Het merkwaardige is daarbU, dat,
wat momenteel dan in die richting geschiedt,
eigenlUk tegen het beginsel van de huidige re-
geeringspolitiek ingaat, want deze maatregelen
van industrialisatie en het aanboren van aller
lei nieuwe blnnenlandsche productlebronnen be
vorderen de zelfvoorziening en verkleinen dus
de ImportnoodzakelUkheid, hetgeen aan de door
de regeering zoo hevig begeerde vergrooting
van den export allerminst ten goede komt
Onder de talrUke aanwezigen merkten wU
o.m. op den secretaris-generaal van het Depar
tement van Waterstaat mr. G. v. d. Meuten; Ir.
E. C. W. van DUk. directeur der Ned. Spoor
wegen (de heer van Maanen was door ambts
bezigheden verhinderd); voorts hoofdambte
naren; vertegenwoordigers van den Personeel-
raad o.w. den heer Augusteyn; den voorzitter
van den P.CB. en den zoon van den vroegeren
directeur en grondlegger van het museum dr.
J. G. van Vloten.
De j»ordn«kkigzte
HOEST
bedoort oogenblikkel'jk M
gebruik van wM
M het sterk antiseptische Geneesmiddel M
W tegen Verkoudheid, Keelpqn en
Griep. Moor vraag naar de
ECHTE VALDA
Hollondsche doo»n
so
het Voorloopt* Verslag over de Indische be
grooting, een nota, aan welker beantwoording
dr. ColUn de handen vol had. BU het mondeling
debat deed hU daarop een uitstekend geargu-
socialisme I menteerd betoog volgen, waarvoor de minister,
tot een volslagen hel- moest zUn economisch Inzicht dat betoog
Want de heer van
Poll bouwde zUn be
toog op louter feiten,
moet de schuld van al dezen I H‘J «P stand-
nood, welke tot zielenood leidde P»»"1 8ta*n’ dMt de
l een groot huidige aanpasslngs-
Mwek aan naastenliefde Onder de stichters politiek, die gebaseerd
bouwers van de moderne industrieele on- I» °P vertrouwen.
*memingen waren ook christenen, ook ka- lat binnen aMenbaren
‘holleken; misschien behoorde de overgroote tUd de terugkeer van
‘“•«’derheid van hen wel tot de belUders van het gezond verstand
Christus. Maar zü maakten zichzelf wijs, dat I vanzelf weer tot ver-
4e geboden van God en van de kerk thuis en ruiming van den we-
Vooral de aandacht trokken de vele en zeer
fraaie studiemodellen van groote Nederland
sche spoorbruggen en viaducten. Al deze mo
dellen sUn tot in de fUnste blzonderheden af
gewerkt en functionneeren precies sooals in
werkelUkheld.
Het zout is in Afrika een waardevol gebruiksartikel. Aan de kust nan den
Atlantischen Oceaan treft men vele zoutwinningen aan
De invoering van de loonbelasting had niet
alleen een grootere opbrengst, doch een snellere
betaling van het verschuldigde tengevolge,
waardoor de opbrengst aan belasting over het
jaar 1936 voor een bedrag van naar schattin*
van f 7.000.000 in gunstigen sin werd beïnvloed
ten opzichte van het jaar 1934.
De verbetering van de cüfers over het jaar
1935 is ook veroorzaakt doordat in verschil
lende gevallen de achterstallige inkomstenbe
lasting uit het rubberultvoerrecht werd voldaan.
In totaal te door verhooging van de bestaande
belastingen en invoering van nieuwe heffingen
de belasting-opbrengst over bet jaar 1938 met
rond f 10.000.000 verhoogd ten opzichte van bet
jaar 1934.
Tot en met de maand onder verslag la
f 3.150.000 ontvangert"aan uitvoerrecht op be-
volklngsrubber. Dit bedrag is in de voorgaande
cljters niet verwerkt.
I daarmee kon men geen zaken doenl Zoo ont-
i 8tOn<>en 8ruw«Wkste sociale misstanden. Het
I egoïsme weet altUd verontschuldigingen te
I vinden om er zün gebrek aan naastenliefde
I achter te verschuilen. Zoo konden ondanks
J sociale wetgevingen, ondanks organisaties,
stichtingen, vereenlglngen sender tal. welke
J alle de leniging van den stoffelUken en gees-
telUken nood der minder bedeelden beoog
den, toch mlUloenen, voomamelUk in de groo
ts steden en Industriecentra, verkleumen en
verkommeren en langs de helling van maat-
I schappelUke ellende tot een leven zonder God,
tot een modern heidendom vervallen. Wat in
den catacombentUd het geloof deed ontvlam
men, n.m. de zuivere naastenliefde, dat ont
brak in den vervaltUd. De liefde, sooals
Paulus d£ predikte, kenden in de latere eeuwen
en kennen ook nu nog maar weinigen: de
liefde, die niet opgeblazen is, die zichzelf niet
I koekt, die gaarne vergeeft en zichzelf opoffert.
De waarachtige naastenliefde, die hier en daar
I in enkele heiligen, bU missionarissen en reli-
I gieusen schitterde en nog uitblinkt én dan
ook succes had en nog heeft, die liefde,
I was en is uitsondering in plaats van regel te
I >Un.
Vreemd stonden vorige geslachten
over die zuivere naastenliefde. En hoe vreemd
ook het onze daar tegenover staat blUkt uit
I de houding van onze katholieken ten opzichte
I van de Katholieke Actie, waartoe de thans
regeerende groote Paus de kinderen der Kerk
dageluks oproept. Hoe weinigen zUn er, die
zün woord begrUpenl Plus XI ziet heel scherp
de groote kwaal van onze wereld in het ge
brek aan naastenliefde. Vormt u zelf, zegt hU.
tot innig godsdienstige mannen en vrouwen
maar laat het daarbU niet. Ziet die mlUloenen,
die hongeren en dorsten naar een woord van
geestelUke opwekking. Ziet in een groote stad
een kerk staan temidden van een woestUn
van steenen: eindelooee straten met aaneen-
gerUde huizen, vUf, zes verdiepingen hoog. Hoe
kunt ge denken, dat één pastoor met twee of
drie helpen in al het mateloose UchamelUke
en zleleleed, dat in die duizenden gezinnen ge
leden wordt, hulp zullen brengen? Daarom:
maakt u zelf tot leekenapostelen en snelt uw
broeders en zusters in Christus te hulp met
een brandend hart.
Ziedaar een maatstaf om onze naastenlief
de aan te meten. Het gaat er niet om aan
eenige liefdadige Instellingen con!tributie to
betalen en nu en dan op een fancy fair te
verschUnen. De vraag is: hoeveel geven wU
van ons zelf; trekken wU de lauwen, de af-
gedwaalden, de verstrikten in valsche begin
selen. door woord en voorbeeld naar de waar
heid?
Het is noodzakelUk. dat de kinderen den
catechismus leeren, dat het geloof op den
preekstoel wordt verkondigd, dat de hoop op
de eeuwige zaligheid levendig wordt gehou
den. Maar wanneer de liefde ontbreekt baat
dit alles niets! Ook nu nog blUven geloof,
hoop en liefde; maar de grootste der drie
is de liefde I
Engeland en zUn dominions voelen zich wel
bU hun Ottawapolitiek. En als Dr. ColUn voor
werkelUkhetdszln pleit en ware is van alle
„fantasie", dan vraagt de heer van Poll, of
het van werkelükheidszin getuigt, wanneer
men geen oog heeft voor het ultblüven van
resultaten der huidige politiek en als men blind
is voor bet feit, dat de in ander verband steeds
op den voorgrond gestelde structuurswUziglng
een andere politiek blüvend noodzakelUk
maakt.
Het valt niet weg to cijferen, aMns de
katholieke afgevaardigde, SeA door het
aztarkireh streven van heel de wereld Ne
derland sooweé als Indië, meer en meer ge
ïsoleerd raken. Samenwerking, WaarhU het
bewijzen van finandeele en wetenschappe-
lUke diensten door het moederland van
groote beteekenls Is, blijft de heer van PoU
gebeden achten.
De wereldberoemde dirigent Arturo Tosca
nini, die, sooals wU gemeld hebben, op 36 April
zUn laatste concert dirigeert met het New-
Yorksche Phllharmonlsch Orchest, sou in Mei
zes concerten dlrigeeren te Londen; waarvoor
hU 3000 pond sterling zou krUgen. Thans sUn
deze zes concerten afgelast en als reden wordt
opgegeven, dat Toscanini vermoeid Is.
dat spoedig alle verdiepingen van dit gebouw
voor het museum zouden kunnen worden be
stemd.
BU het ingaan van de tweede phase wierp
spr. een terugbllk op den afgelegden weg en
constateerde met vreugde, dat het medeleven
met het Spoorwegmuseum 1>U het publiek steeds
levendig is geweest. Dank zU dat medeleven is
er veel bewaard kunnen blijven, dat voor thans
en later van groot belang blUkt en zal blUken.
hoewel spr. toch het gevoel heeft, dat de periode
welke wU allen hebben meegemaakt niet vol
doende in de collectie vertegenwoordigd is. Dit
is wel jammer; toch bluft het museum voor
groei en uitbreiding vatbaar en Ir. van Heuke
lom heeft dan ook de overtuiging, dat de schen
kingen niet zullen ophouden. Dit wordt al reeds
getoond, door de verschillende nieuwe aan-
wins^en van zeer recenten datum, die thans in
dezé nieuwe omgeving ook voor het eerst te
bezichtigen zUn
I nlangs bevatte een Engelsch katholiek
I IJ weekblad een bericht van zUn corres-
pondent te Melbourne over het katho-
Uclsme in Australië.
I z Wanneer men U zoo pardoes zou vragen:
I hoe staat het met het katholicisme in het
I kleinste werelddeel: tien tegen één, dat ge
I het niet zoudt weten. VermoedelUk echter zou-
den de meesten wel antwoorden: naar mUn
I meenlng is het daar met bet aantal onzer
I geloofsgenooten een enkele streek uitge-
I sonderd treurig gesteld. Daarom is het ver-
I blüdend te hooren, dat van de 6H millioen
I inwoners, welke dit werelddeel telt, bUna 20
I pet- of een vUfde deel katholiek is; dat het
aantal vaste kerkbezoekers onder de Room-
I schen het grootst is; dat het aantal kinderen
op katholieke scholen 200.000 bedraagt; dat
I het aantal priesters en religieusen sterk toe-
I neemt; dat nog het vorig jaar 38 nieuwe scho-
I len en liefdadige Instellingen van katholieke
I zUde geopend werden enz.
I Zulke berichten kan men vaak lezen en zün
I in hrt verleden dikwüls verspreid. In heel
I de geschiedenis zijn er telkens landen aan te I
I wUzen geweest, waar het katholicisme in een
I bepaalde periode sterk opbloeideen het zou I
I wel eens de moeite waard wezen na te gaan,
I waarom er na zekeren tüd stilstand kwam In
I dien bloei en waarom daarop een treurig ver- I
I val volgde. Ons eigen land geeft ons hierom-
trent een raadsel op. Hoe krachtig is de voor- I
uitgang van het katholicisme in Nederland in
de laatste eeuw niet geweest ook in het g e-
I tal der geloofsgenooten! Hoeveel bekeerlngen
l zün en worden er niet regelmatig geconsta-
f teerd! DaarbU komt, wat de getalverhoudlng
I betreft, bovendien nog een voor ons zeer gun
stige factor, dat n.m. het geboortecüfer aan
den overkant sterk dglende is, terwUl bü de
katholieken nog altUd de grootste gezinnen
I gevonden worden. En toch is al sinds lang te I
I constateeren, dat uiteindelük het getal katho-
I Heken niet aan de verwachtingen der geboor- I
tecüfers beantwoordt, m.a.w. dat de afval vrij
I groot is. In Dultschland en Oostenrijk is dit
verschUnsel nog veel erger: de bloei van het
katholicisme, uitgedrukt inhet getal van zün
aanhangers, vóór en na den oorlog is in één
woord ten hemel schreiend. En zoo zouden wü
I tientallen voorbeelden kunnen noemen.
I Het is heel gemakkelük zich van deze zaak
I af te maken met als oorzaken te vermelden:
gemengde huwelüken, zedenverwildering, ge-
loofsverzwakking, modernen tüdgeest enz. Maar
I hiermee bevredigt men geen ernstig mensch.
Hoewel wü in dit korte bestek niet voor
nemens zün te trachten aan een zooveel om-
I vattend vraagstuk ook maar een begin van
I oplossing te geven, willen wü wel de aandacht
vragen voor één belangrüken en te veel ver
waarloosden kant aan deze zaak, die ons allen
zoozeer ter harte moet gaan. Wanneer wü de
geschiedenis van. de opkomst van het christen
dom lezen, dan worden wü bü de nieuw be
keerden herhaaldelUk getroffen door dadc|i
F van naastenliefde, welke de bewondering van
de heidenen wekten. Bovendien is het voor
naamste thema van de prediking der aposte
len, blükens de nagelaten brieven, het wüzen
op het nieuwe gebod: bemint uw evennaaste
gelük u zelf! Evenals er nu door de historie
van den opbloei van het christendom één vaste
IUn loopt van prediking en beoefening van
heldhaftige naastenliefde, zoo is vóór en tü-
dens iedere vervalperiode eenzelfde IUn aan
te wüzen van toenemend egoïsme, van ver-
waarloozing van het groote liefdegebod.
Laten wü ons bepalen bü den tüd, die het
dichtst bü ons staat, de negentiende eeuw. Het
I meest kenmerkende van die periode was het
opkomen van de Industrie, de mechanisatie van
den arbeid door allerlei vernuftige uitvindin
gen. Daardoor hadden in het maatschappelük
leven grooter veranderingen plaats dan ooit
l met een volksverhuizing zün geschied. In
Europa en vooral in Amerika groeiden de ste
den in enkele tientallen jaren sterker dan in
een of twee eeuwen te voren. Mlllioenen ver
plaatsten zich van het platteland naar de in
dustriecentra. Op het land leefden zü eenvou
dig, soms zelfs schamel; maar zü hadden wei
nig behoeften, zü hadden hun geloof en een
I betrekkelüke vrijheid en' onafhankelükheld op
een eigen stukje grond. In de steden lokten
hoogere loonen, comfort, vermaak. ZU vonden
in werkelUkheld huurkazernes, onvrüheid,
•fhankelükheid, loonslavernü- Die groote ste- I
den werden in de arbeiderswüken broedplaatsen
van ontevredenheid, socialisme, communisme.
De haat tegen een maatschappelük stelsel
groeide uit tot afkeer van alle gezag, ook van
geestelük gezag. De strüd om een beter be
staan bracht den strüd met het geloof en in
zeer veel gevallen ging het laatste daarbU ten
onder, wie de geschiedenis van den modernen
geloofsafval wil beschrüven kan stof in over
vloed vinden in dit conflict. Eenige jaren ge
leden verscheen er een publicatie over den I
godsdienstigen achteruitgang in de Industrie- van zün studie een belangrüke nota toe aan
•treek langs den Duitschen boven-Rün. Het
een droevig verhaal hoe het’eens zoo
goed Roomsche volk uit Westfalen door de
•teden werd opgeslokt, door het
Werd aangevreten en
dendom verviel. De cüfers welke daarbU ge
geven werden van een eenmaal kerngezonde
Roomsche bevolking, die begon met haar gods-
dienstplichten te verzuimen, de kerk den rug I delük over de gevolgde economische politiek had
*oe te keeren en ten slotte in een volslagen opgemerkt, een op hoog peil Maand economisch
«bgeloof te vervallen, waren huiveringwekkend,
i En hetzelfde verloop is te vinden in de ta-
dtetriestreken vin Frankrijk en België, van I miach beleid, welke dr.'
Men, Bohemen en heel de eenmaal geker-1 makkeluk zal kunnen w
•tonde wereld door, n Is één groot drama van
*edelüke en godsdienstige verwording, welke
to maatschappelüke verhoudingen haar oor-
•Pnmg vindt.
Uit
•toff<
^niet anders gezocht worden dan in
Zün impresario Bruno Zlrato heeft ten
sterkste ontkend dat politieke redenen dit be
sluit zouden hebben bepaald, zooals beweerd
werd. Toscanini is 69 jaar, zün gezondheids
toestand staat hem niet toe direct na het
seizoen in Amerika weer te dlrigeeren. In
Europa teruggekeerd, zal de vermaarde dirigent
het eerst te Salzburg weer optreden.