Onze Partijraad
Den Bosch
in
Armoede onder de visschers
Beginselprogram vastgesteld
Om
IBIS SHAG
I
Dobbelmaiiit
lebber... man!
HOOK? 1815 «N GtlM «HDili SHAG
TAL VAN VOORSTELLEN
MEDEDEELINGEN IN DEN
NED. VISSCHERSBOND
KONINGIN EN PRINSES
TERUG
O
i
MAANDAG 2 MAART 1936
uniniiiuiiiiiiiï
I
a/f em«ene richtlijnen
De corporatie»
Van nationale beteekenia
TOESLAG VOOR ONDERMELK
Spoedige bekendmaking
DE ECHOPUT
A
BEDRIJFSRAAD SIGAREN
INDUSTRIE
IS Maart a.a. wordt een nieuw
atelael ingevoerd
„Der Stürmer” in ons
land
Hartelijke ontvangst in de -
residentie
Schriftelijk worden de
vragen beantwoord
Belangrijke diecussie» over ver
schillende punten van prin-
cipieele staatkunde
Dieseltrein of diligence?
Maatregelen van het departement
van Landbouw en Viaachery
tot ateunverleening onder
bepaalde voorwaarden
DEN BOSCH, 29 Februari 1938.
bestuurs-
het
(Ingezonden Mededeellng)
mr. O.
v
over
van dit
Debatten
O
Hierna nam minister Deckers het woord.
terugleveringspercen-
iiiiiiiiiiiiiiiiiiuiii
I*
Company», de leider der Catalanen, die m October 1934 werd gevangen genomen,
is thans vrijgelaten en door zijn aanhanger» met vreugde begroet
'i' -
Bet program werd hierop lender hoofde-
lUke stemming aangenomen.
1
l
i
Besloten wordt, dat het F. B. gemachtigd
ia, verandering te brengen In de redactie
van bepaalde punten In overleg met de
commissie en de adviseerende leden, wan
neer de voorgestelde redactie evident on
juist is.
De burgemeester van Stellendam bracht on
der instemming der vergadering hulde aan het
worden geheven: met het doel bijvoorbeeld het
drankgebruik te beperken enz.? HU meent, dat
deze kwestie beter niet hier doch later kan wor
den behandeld.
Ook de
schriftelük
worden
türaad.
-1
verklaart,
den
VubKSCHt vnOUWtN OtCX-ti'l MlASTlN&KvswtNlM.TSLt.H
*aUN EtM uttA «Jua ALS uAONDwtaxvul *.N Ot
AJtOtX 4AdtiOlN'n.:,NtN toOA LWN UUTtatNOOTEM
V0«0tNl>t3wt>'<wtX.X ’t W EOiX H.NNIN in.» «tia-
ntoe Tcjxivrex
opgetreden
verwerkte
Het onder-
aange-
Bü de paragraaf over het onderwijs dringt
mgr. Dr. Th. VERHOEVEN erop aan zoo
voorzichtig mogelUk dese materie te for-
muleeren. Wü hebben immers de meest
onaangename ervaringen opgedaan met de
interpretatie van iormuleeringen om
trent de gelijkwaardigheid der voorwaarden
bU voorbeeld I
vooa o* pup
15 Maart 1938 ei
de teruglevering
wordt gesteld.
Prof. ROMME stelt namens Amsterdam voor
een behandeling in tweede lezing mogeUJk te
maken, daar men van de leden van den Partij
raad niet kan verwachten, dat zj) stemmen
voor iets, dat evident onjuist is. In tweede le
zing zou dan alleen rekening behoeven te wor
den gehouden met prat de adviseerende leden
op deze vergadering hebben gezegd.
Na een vacantieverblijf van eenlge weken
in het buitenland, zün H.M. de Koningin
en H.K.H. Prinses Juliana, Zaterdagochtend
met den gewonen trein van 10.08 uur,
waaraan een extra-rtftulg was gehaakt, In
de residentie teruggekeerd.
Hoewel dus niet kl -wat de beginselverklaring
bevat letterlijk aan de H. Schrift of zelfs aan
de encyclieken is ontleend, kan men het toch
aandulden als een katholiek program, omdat
- het de uiting is van de algemeen staatkundige
overtuiging, die onder de katholieken van Ne
derland heerscht en die kan worden afgeleid
door het natuurlijk verstand, getoetst Mn de
WMrheid van het geloof.
ft ReewtftLut NAi-i -roo m
OW KA» MAX OA5 «M" "tv At. Oil vMOviSViaiK&CM
Tenslotte hoopte de minister, dat met Gods
hulp spoedig na dese sombere tijden voor de
kustvisschers en hun gezinnen, die zich groo
te opofferingen moeten getroosten, weder da
gen van voorspoed mogen aanbreken (applaus)
De voorzitter dankte den minister voor zün
verheugende mededeellng.
lende afwijkende opvattingen ten aanzien van
beide soorten.
Jhr. RUYS DE BEERENBROUCK uit Heer-
len zag de verhouding van den Staat tot de
territoriale gemeenschappen liever in de richt-
Ujnen dan in het beginselprogram behandeld.
Prof. AALBERSE sluit zich aan bü het be
toog van Dr. Moller. HU acht het van belang
ten aansien van provinciën en gemeenten
krachtig den nadruk te leggen op hun zelf
standigheid. Daaraan moet men de cultureele
en soclaal-economische gemeenschappen niet te
vast verbinden omdat hun ontwikkeling nog in
windselen ligt en men nog min of meer moet
afwachten hoe deze zich zullen ontplooien.
Dr. MOLLER bestrijdt enkele opmerkingen
van Dr. Verhoeven en acht de formuleering zoo
als het partijbestuur die voorslelt gelukkig.
Prof. ROMME verdedigt een amendement
van Amsterdam, waardoor verklaard wordt, dat
de Staat niet zonder meer deugdelUkhelds-
elschen mag stellen aan het onderwijs, doch
eerst nadat hü de scholen financieel gelUk-
WMrdig heeft behandeld.
BtRNuM» ywSw vt»KLIAAN rv* Btzoen AAM vavanna.
PAT Ifkut OteiXHAVINS VtSTt.lJlWLMaO STJix lu«
In zijn slotwoord vroeg de VOORZITTER,
dat men de overtuiging zal meedragen, dat
al dit werk van deze dagen dienstbaar zal wor
den gemaakt aan het welzijn van het geheele
Nederlandsche volk. Hij vroeg hiervoor het
vertrouwen van de leden.
Daarom dient het viszeherUbedrUf naast
de te nemen nuatregelen eek op andere
wtyze te werden geholpen en wei deer het
verleenen van steen, om de bedrijven ba
nend geande te kannen honden.
Ook prof. MULDER wenscht in dezen zin een
scherper formuleering.
Prof. KORS acht de redactie in het voor
stel evident onjuist en wil de terminologie
uit de codex overnemen en spreken over
het huwelijk van gedoopten.
De maatregelen, welke spr. bezig is
te nemen, hoopt hij spoedig bekend te
maken. Deze zullen gaan in deze rich
ting, dat vanwege zijn departement
onder bepaalde voorwaarden geldelijke
steun zal kunnen worden verleend aan
de bedrijven der kustvisscherij.
Tb Den Haag heeft Zaterdag de Nederland
sche Visschersbond zün jaarvergadering gehou
den.
In zün openingswoord verwelkomde de voor
zitter de heer Joh. W. Stevenson uit Den Helder,
de burgemeesters van verschillende visscherU-
gemeenten. HU deelde mede, dat van den mi
nister van Sociale Zaken een schrijven is inge
komen, dat vanwege zün departement geen be
drijfssteun zal worden verleend.
vraag nopens de
worden afgedaan
Het Verbond van Sigarenfabrikanten in Ne
derland heeft den Bedrüfsraad voor de Siga
renindustrie te Eindhoven een schrijven ge
zonden, waarin wordt medegedeeld, in ant
woord op een schrijven betreffende „Samen
stelling Bedrüfsraad" dat de onderlinge ver
houdingen in de sigarenindustrie en de inmid
dels Mn den dag getreden opvattingen om
trent de taak van een Bedrljfsraad van dien
Mrd zijn, dat er nog minder dan een Jaar ge
leden voor het Verbond Mnleidlng is om op
het besluit tot uittreding uit den RMd terug
te komen.
Prof. AALBERSE sluit zich hlerbU asm.
t
Hetgeen prof. ROMME de opmerking ont
lokt, dat toch het voorstel van het partUbe-
stuur wél een andere nadere karakteristiek van
de grondwet bevat nJ. de verklaring, dat dese
„de rechtmatige vrijheden des volks” moet be
schermen. Dat Is een eenzijdige en daarom on
juiste onvolledige karakterlseering.
Prof. BARGE vraagt of dan niet iedere grond
wet de grondslagen der stMtkundige structuur
moet bevatten Dat ligt toch in het woord zelf
opgesloten. Hetgeen prof. Romme ontkent.
Het amendement wordt verworpen.
BU het hoofdstuk Justitie verdedigt prof.
ROMME een amendement, strekkende tot het
invoegen van den elsch, dat het rechtsleven van
den Staat zich aanpasse Mn de „groeiende wU-
zl gingen in de maatschappelüke structuur door
het voortschrijdend groepsleven”. Hierbij is ge
doeld op de zich ontwikkelende corporatieve
ordening.
Prof. AALBERSE acht een wijziging als door
Amsterdam voorgesteld, niet noodzakelijk doch
wel aanvMrdbMr mits er niet gesproken wordt
over een „voortschrijdend groepsleven”. Dat is
weer eenzijdig. De ifch voltrekkende wijzigingen
in de mMtschappelijke structuur beperken zich
niet tot nieuwe groepsvorming zij bestrUken
een wijder terrein.
In dien geest wUzigt Amsterdam zün voorstel.
In dien gewUzigden vorm wordt het amende
ment aangenomen.
Zou U nog met de diligence reizen? Neen
immers! Dank zU den vooruitgang der techniek
reist U tegenwoordig in geriefelijke, snelle ver
voermiddelen. Dank zU de wetenschap behoeft
men tegenwoordig ook geen onaangenaam sma
kende en krampverwekkende middelen In te
nemen bij verstopping of tragen stoelgang.
Hiervoor bestaan thans de door H.H. Doctoren
Mnbevolen ISTIZIN-TABLETTEN. Istlzln-
tab'.etten zfjn volkomen onachadelUk voor dar
men en nieren en werken prompt, zonder kramp
te veroorzaken.
De VOORZITTER meent dat deze materie
van groot belang is omdat zü uiting moet geven
Mn bet subatdiaritelts-prlncipe, dat een kern
punt vormt van de beginselen der Encycliek
„Quadragesimo Anno”. Daarom behoort zü bü de
principes geregeld te worden. OnduldelUkheid
ten Mnzien van de waterschappen acht spr.
niet aanwezig. Dese Immers dragen evenzeer
een territoriaal karakter als de provinciën en
de gemeenten.
Prof. Romme wijst erop, dat niet het eigen
karakter der velschillende gemeenschappen in
discussie is, doch hun verhouding tot den Staat
en die rust voor alle op precies dezelfde
grondslagen.
Amsterdam dringt niet op stemming Mn.
Met een wUziging van het partUbestuur worden
de betreffende paragraphen aangenomen.
Na een korte pauze worden de gedachten
wisselingen in den middag voortgeset. Dr. MOL
LER en Prof. MULDERS hebben eenlge op
merkingen over de paragrMf, die de verhou
ding tusschen Kerk en StMt schetst. Een klei
ne redactiewijziging neemt het partijbestuur
over.
Hiermede zün de beginselen afgehandeld en
komen de
Na enkele discussies wordt
voorstel aanvaard.
Mej. HILLE maakt eenlge opmerkingen bü
het punt nopens de ordening van het maat-
schappelUk leven, waarbij zü er voor pielt, dat
men niet moet overgaan tot beperking van
den arbeid door vrouwen. Dit moge soms goed
zün, over het algemeen is dit niet het geval.
BU de vrouwen mag niet de meening post
vatten, dat de R. K. 8. P. absoluut tegen vrou
wenarbeid is.
Na verdere bespreking werden de punten no
pens de ordening van het maatschappelijk le
ven en betreffende de overige bemoeiingen met
het mMtschappelük leven aangenomen.
Gerulmen tijd voor het tijdstip van aankomst
aan het station Staatsspoor, hadden vele be
langstellenden zich voor het stationsgebouw
opgesteld, terwül het aan enkele Mentallen
gelukt was, zich een plMts op het perron ach
ter de afzettingen te veroveren. Precies op den
Mngegeven rijd stoomde de trein binnen.
De Prinses trad het eerst naar bulten. ZU
was gekleed in een donker coztuum met zwar
ten bontmantel en droeg een blauwen hoed. In
den arm droeg zij een groot bouquet van ge
kleurde tulpen en «ritte seringen.
De Koningin, die een bouquet Edelweiss in
de hand had. was gekleed In een bruinen bont
mantel en droeg een grijzen hoed.
De vorstelüke personen werden verwelkomd
door den gouverneur der residentie, Jhr. Roëll.
commandant van het veldleger en den burge
meester van ‘s Gravenhstge, mr. 8. J. R- dz
Monchy.
H.M. de Koningin onderhield zich eenlgen
rijd met hen in de Koninklijke wachtkamer.
BU het verlaten van den trein hieven de aan
wezigen het Wilhelmus aan.
Een luid gejuich steeg op. toen de vorste
lüke personen in de auto's plMts namen.
De Koningin en de Prinses dankten wuivend
voor de enthousiaste ontvangst en begaven
zich vervolgens naar het paleis aan het Noord-
elnde.
In dit verband wil spr. toegeven, dat de taak,
welke de Visscherücentrale op zich heeft geno
men, om door ordening verbetering te brengen
voor t visscherUbedrijf, een Hercules-taak moet
worden genoemd, dit neemt niet weg. dat de
visschers dringend moeten worden geholpen. De
visschers stMn allen achter de Visscherücentrale
in haar pogingen om hun door het nemen van
maatregelen een bestaan te verzekeren, niMr zü
kunnen niet te lang wachten, want zü leven
reeds in te groote armoede.
In dit stelsel zal het terugleveringspercer.-
tage voorlooplg 10 pct. van de ontvanger, volle
melk bedragen en zulks voor die kMs- en melk-
producten-fabriceerende bedrijven, welke min
der dan 5 pct. van de ontvangen volle melk als
ondermelk plegen terug te leveren
Voor andere bedrijven dan de laatstbedoelde,
zal. met ingang van 15 Maart as, de productie
van kaas, en melkproducten worden geconttn-
genteerd op basis van de in het jaar 1931 gepro
duceerde hoeveelheden, een en ander met in
achtneming van in die bedrijven
veranderingen in de hoeveelheden
melk.
Het Kroondomein aal den Echoput aan den
Amersfoortscheweg te Apeldoorn, die sinds Juli
van het vorige jaar door verandering van de ex
ploitatie gesloten is geweest, tegen Mei as weer
voor het publiek openstellen. De omgeving aal
dan echter geheel veranderd zü»
Spr. zegt het visschersbedryf te beschouwen
als een bedrijf van nationale beteekenis, waar
voor hü groote belangstelling heeft.
De taak van den vlsscher is zwaar en spr.
heeft eerbied voor zün arbeid en de offers, die
hü moet brengen, om slechts een eenvoudig
bestMn te kunnen hebben. Spr. weet, dat er
groote armoede heerscht onder de visschersbe-
volklng en ook spr. baart dit zorg. Maar dit
is niet ifct eenlge deel van de bevolking, dat
onder de gevolgen van de crisis lijdt. De regee-
ring heeft zelf een zware taak, om de moei
lijkheden voor zoo vele groepen van onze be
volking te helpen overwinnen. Nationaal kun
nen we de crisis niet doen verdwünen, maar
door gezamenlük optreden, hand in hand, re-
geering met belanghebbenden, zal moeten
worden getracht den moellükheden zooveel mo
gelUk het hoof<( te bieden.
Het is spreker’s ernstig streven om den on
dergang van de kustvisscherü te voorkomen,
een bedrijf waarvan spr. overtuigd is, dat het
in normale omstandigheden levensvatbMrheid
heeft. Het streven van spr. is daarom de kust
visscherü in stand te houden, al kan van de
regeering natuurlük niet alles worden ver
wacht.
De VOORZITTER ziet den toestand niet zoo
tragisch in. De voorgestelde formuleering haat
den Kamerleden voldoende vrüheld van hande
len.
Een gedachtenwisseling ontspint zich over de
juiste omschrijving van ons afwüzend stand
punt ten aanzien van de belemmering der ge-
loofspredlklng in Indië. De formuleering van het
bestuur, waardoor leder preventief toezicht van
de zUde der Burgerlüke overheid op de predikers
van het geloof wordt afgewezen vindt tenslotte
dc Instemming van de vergadering.
Tilburg acht zich aldus de heer KEVE
NAAR hevig verontrust door de volheid van
de macht, die in Indië Mn den Oouverneur-
Generaal, dat is tenslotte aan een ambtenaar,
werd toevertrouwd. Dit is geen zelfstandigheid
meer vui onze overzeesche gebieden. Ware het
niet alnbevelenswaardig in dit program de
wenschelükheld neer te leggen van een volledi
ge staatkundige zelfstandigheid der Koloniën
binnen het Nederlandsche Staatsverband?
Het partUbestuur ontraadde bü monde van den
VOORZITTER nog even met klem een verkla
ring in dien geest. Onze koloniën venieb
ten zelfstaiuHgheid. doch wat Tilburg wil is en-
afhankelükheid en dat boude men wel uiteen.
Prof. KORS bestrüdt deze voorstelling.
De StMt ontleent het recht om deugdelük-
heidseischen te stellen Mn het onderwijs
niet aan het feit, dat hü dit onderwijs
betMlt, doch aan het algemeen wel-
zU n.
Het stellen van onredelüke eischen, waar
Dr. Verhoeven voor vreest, kan op dien
grond worden afgewezen zulke eischen
immers strijden tegen het algemeen wel
zijn.
In de kleine zm! van het Casino, die
langs de wanden is opgesierd met krach
tige frissche spreuken, kwam hedenmor
gen, nadat in de Sacramentskapel van St
Jan een H. Mis was opgedragen voor de
leden der partü. opnieuw de PartUrMd
bUeen onder voorzitterschap van
Grweling.
Aan de orde was de behandeling van het
ontwerp-beglnselprogram. dat vóór de be
handeling door de afgevMrdigden kort
werd toegelicht door prof. J. B. KORS,
hoogleeraar asm de RX. Unlvenlteit te
Nümegen.
Op fonneele gronden is echter volgens de
statuten het behandelen van dit thans eerst
Ingediende amendement niet mogelUk. Prof.
AALBERSE meent, dat het aanbeveling ver
dient de opmerking van prof. Mulders alsnog
verwerken in den offlcieelen en deflnitleven
tekst van de toelichting.
Dr. BEAUFORT O. F. M. acht de opmerkin
gen van professor Mulders van groot
en principieel belang, omdat vooral in dezen
tüd op de natuurlijke rechten van het Indi
vidu de nadruk moet worden gelegd Daar
om zou spr. gaarne deze opmerkingen alsnog
in een of andere formuleering in het offlcieele
program zien opgenomen.
Prof. BARGE meent, dat in het woord bo
ventijdelijk ook de natuurlüke rechten aange
duid worden.
Pnrf. KORS meent, dat de natuurlüke rech
ten niet zoo onaantastbMr zün, dat de staat
er nooit asm zou mogen raken. Er zit iets
relatiefs aan. Wel meent spr. dat er een un-
vulling in den geest van prof. Mulders moet
komen.
Mgr- dr. Th. VERHOEVEN stelt voor dese
op een
Bü de voortzetting der behandeling van het
partüprogram op de vergadering van den
Partijraad In het Casino, kwam ter bespreking
een amendement van Amsterdam, dat, in de
formuleering voor den bouw van den
StMt niet alleen het organisch, doch óók het
corporatief karakter tot uitdrukking wenschte
te brengen, benevens een amendement Utrecht
Inhoudende de strekking, dat de verschillende
gemeenschappen binnen haar eigen gebied een
eigen zelfstandige plMts moet worden gegeven.
Prof. ROMME acht het duldelüker, wanneer
be term corporatief mede opgenomen wordt,
want lang niet iedereen heeft een goede op
vatting over het woord organisch. We moeten
het woord corporatief in bescherming nemen,
Juist omdat anderen het verkeerd gebruiken.
Prof. AALBERSE als voorzitter der commis
sie kan het amendement echter niet overne-
XMn. Amsterdam trekt hierop het amendement
in. Ook het amendement Utrecht werd Inge
trokken.
BU de behandeling nn het punt „Staat en
individu” merkt prof. MULDERS uit Hoeven
op, dat niet alles wat het boventüdelüke le
vensdoel van den mensch aangaat, onttrokken
1» aan den stMt. Direct is dit wel juist, doch
indirect heeft de stMt hierover zeggenschap.
Voorts mist prof. Mulder in deze formuleering
do erkenning dat in de natuurlüke orde het
individu rechten heeft, waaraan de staat niet
mag raken. Spr. stelt een wUziging van dit
Punt in dien zin voor.
Prof. ROMME verdedigt een amendement
van Amsterdam, beoogende de verhouding tus
schen den Staat en de territoriale gemeenschap
pen eenerzüds en de verhouding tusschen den
StMt en de cultureele en soclaal-economische
gemeenschappen anderzüds niet in twee ver
schillende, doch slechts in één paragraaf van
het program te behandelen. Het voorstel bevat
over deze twee v verhoudingen reeds geheel ge-
Hjkluldende en gelüktoegelichte verklaringen.
Waarom scheidt men hen dan? Daardoor,
vreest Prof. Romme, dat de Indruk wordt ge
wekt, dat er wezenlUk onderscheid zou bestaan
tusschen deze beide «soorten gemeenschappen
een opvatting, die juist tot de dwalingen
van onzen tüd behoort. Voortslaat een geschei
den behandeling van de territoriale en functio
neels gemeensenappen geen "voldoende ruimte
Mn andere rechtsfiguren, de waterschappen bü-
voorbeeld. Een paragraaf hoort dus te regelen
de verhouding van den StMt tot alle lagere
gemeenschappen.
Dr. MOLLËR acht een gescheiden .behande
ling van beide soorten gemeenschappen toch
meer verkleslük Juist om des te duldelüker
stelling te kunnen nemen tegenover de verschil-
zaak te behandelen in tweede lezing
volgende vergadering.
De VOORZITTER verklaart, dat van de ge
volgde procedure niet mag worden afgeweken,
en dat thans het program definitief moet wor
den vastgesteld, temeer daar de tüd van voor
bereiding voldoende ruim genomen is
Dr. V. D. POEL meent, dat de PartUrMd be
voegd is te beslissen het program in tweede
lezing te behandelen.
De VOORZITTER ontraadt dit. Eü
havlge punt wordt zonder stemming
nomen.
Het hoofdstuk Financiën ontlokt den heer
KEVENAAR, sprekend namens de afdeeling Til
burg de opmerking, dat het ongewenscht is de
practische politici te binden aan de formule
„heffing naar draagkracht” als criterium voor
iedere belasting. ZUn er dan geen belastingen
mogelük, die met een ander dan fiscMl doel
ne* hineiMeLSTiA is oezoo^o lts ix-hlocwi wma
CDi MOMi» rixil - ,"IT nt aanou oi*
XAHT \4n»-,IN>ó 7SAtNriAI» KLCOT
VÜl VtBV/AltlTlNO ALS to SlVONOi HOtTóTAPPEN
LAMOS tJNXU'S ucox» GImOOAJ
De VOORZITTER verklaart, dat de
grondtrekken van den Nederlandschen
Staatsvorm zün neergelegd in de formule:
constitutioneels monarchie. DMrin ligt de
verhouding van den gezagdrager tot het
volk volledig ultgedruktC Toevoeging is over
bodig.
Helaas Is van Sociale Zaken steun in dezen
vorm niet te verkrijgen; dit Departement helpt
eerst, wanneer de visschers geheel werkloos
zün. Spr. weet, dat minister Deckers ook de
kustvisscherü een goed hart toedraagt en spr.
hoopt, dat deze tot de vergadering meer be-
moedlgende woorden zal kunnen spreken dan I bestuur en vooral aan den voorzitter voor hetzoÜctx wa wit» tt-s a**w oanau* aavMn
de troostelooze die spreker heden heeft moeten actief optreden, dat thans tot een zoo gelukkig «z u» u ascot omci i
laten hoeren. |resultMt heeft geleid.
Wegens het late uur werd bepaald, dat de
schriftelük ingediende vragen door den voor
zitter achriftelük zullen worden beantwoord, van
welk antwoord aan de leden van den Partü-
raad mededeellng zal worden gedaan.
Mn de orde.
De afdeeling Amsterdam verdedigt bU mon
de van Prof. ROMME een amendement, dat
in de bepaling van den Staatsvorm een spe
ciale omschrüving wil Inlasschen over den
aard van de grondwet, die ..grondordenlng van
het staatkundig leven" moet vervatten.
drUven geen loonend bestaan kunnen vinden. Ja,
velen vinden zelfs in het geheel geen bestaan.
Gaandeweg zakten de bedrijven af, en wegens
gebrek Mn geld voor onderhoud v. d. scheepjes
en 't ontbreken van credlet moeten vele bedrij
ven worden afgeschreven. Zoo is de toestand op
het oogenblik, een verschrikkelüke noodtoestand.
Wat de Visscherücentrale MngMt, welke de
regeering heeft Ingesteld, om de visschers te
helpen, constateert spreker dat de oorspronke-
lüke verkrachting, dat de visschers daarvan ook
inderdaad steun zouden krijgen, nog niet in ver
vulling is gegaan. Tot dusver is nog niets anders
geschied dan de installatie van het bestuur.
Voor de visschers is er nog geen enkel effect.
Dat intusschen niet al onze beginselen vol
ledig tot uiting worden gebracht, is geen ver
bastering van onze leer. Het kan overbodig of
inopportuun, zelfs onjuist zUn, alles tot in zün
Uiterste consequenties door te’ trekken.
De prudentla politica die zelf niet in bet
program thuis hoort, omdat zü een subjectieve
geestesgmteldheid van den politicus is ge
biedt b.v. zeker niet, zooals een criticus in de
zen tüd meent te moeten eischen. in het pro
gram te verklaren, dat wü andersdenkenden
niet naast ons zouden dulden.
Het program maakt onderscheid tusschen de
beginselen en de rlchtlUnen.
De beginselen zün algemeen geldend; voor
lederen StMt. voor den StMt van heden zoo
wel als voor dien van de toekomst. De richt-
UJnen daarentegen vormen de concrete toepas
sing der beginselen op den Nederlandschen
StMt en de politieke constellatie van dit tijds
gewricht. De volle nadruk van dit program
valt op de bepaling van het staatsdoel. Voor
den stMt is, evenals voor alle andere dingen,
het doel het groote bepalende element. Dat
doel is het algemeen welzün. Niet het welzün
van enkele menschen, of van een groep van
menschen. ook niet een bepaald belarifc, een
bepaald welzün. De partü moet in dese be
ginselen een krachtigen leidraad hebben voor
de toekomst en in de rlchtlUnen een toepassing
▼oor het heden.
Men heeft, zoo ving de hooggeleerde spreker
zün betoog aan. tegen dit program ingébracht,
dat bet niet door andere instanties, met name
door de hoogste kerkelfjke autoriteiten van
bet land, werd vastgesteld.
De bron der katholieke staatkundige begin
selen echter Is niet alleen Gods Woord en de
leertngen der doctores ecclesiae, doch ook het
natuuriük wUsgeerig denken, dat haar uitkom
sten kan toetsen aan de geopenbMrde wMr-
held, en daardoor geWMrboigd blüft tegenover
de dwalingen.
Bü de debatten wüst Prof. BARGE uit Lel
den op de mogelükheid, dat men den eersten
zin van het program zou misverstaan. Deze
zin luidt: ,j)e StMt is een maatschappü"
Ware het niet beter te zeggen, dat de Staat
een gemeenschap is, om alle misverstanden
omtrent het begrip maatschappü te voorkomen?
Voorts meent prof. Barge, dat de Staat meer
gepersonifieerd wordt dan noodzakelük is, om
dat In de beginselen wordt gezegd, dat de StMt
aan Gods goedheid tallooze gaven dankt.
Prof. KORS acht het gebruik van eten term
maatschappü geen bezwaar; integendeel, deze
term zit tast aan de klassieke definitie, waar
naar wü dus steeds kunnen teruggrüpen.
Voorts wüst spr. erop, dat Leo XIII in een
Zjjner encyclieken den Staat personifieert door
hem den plicht op te leggen tot dankbaarheid
jegens God.
Prof. AALBERSE sluit zich aan bü het be
toog van prof. Kors.
Een amendement-Amsterdam nopens de
StMtstaak wordt na eenlge discussie, waaraan
o.a. wordt deelgenomen door prof. Romme, mr.
dr. Wltteman en prof. Aalberse, verworpen.
De vergadering duurt voort.
Bil de bespreking van het punt StMt en
Gezin spreekt prof. V. D. EERENBEEMDT. die
er op wüst. dat het huwelük geheel en al on
der de macht der Kerk valt. Alleen de bur
gerlüke gevolgen vallen onder bevoegdheid van
den StMt. Uit de voorgestelde formuleering
zou men den indruk kunnen krijgen als sou
het huwelük als sacrament te scheiden zün
van het huwelük als contract. Spr. sou daar
om in de toelichting een zeer duldeUjke uit
eenzetting van deze materie wenschen.
Van bevoegde «üde vernemen wü. dat de
thank geldende toeslagregeUng voor ondennelk.
welke zou eindigen 29 Februari gedurende een
periode van nog 14 dagen zal worden voort
gezet.
In voorbereiding is het plan, om ingaande
een stelsel in te voeren, waarbü
3 van ondermelk verplichtend
Het Tweede Kamerlid Boon heeft den minis
ter van Justitie gevraagd, of het hem bekend
is, dat in het perceel Kalverstraat 1 te Am
sterdam, wMr sinds begin Januari 1988 geves
tigd is de Sigarenwinkel -Het Nederlandsche
Slgarenbedrüf de Drieheek”, naast N.S.B.-ma-
teriaal en uitgaven van de Dultsche Moeder-
beweging ook verkrijgbaar U het Dultsche week
blad ..Der Stürmer” van Julius Streicher te
Nürnberg, dat dMr wekelüks in talrüke exem
plaren voorradig is en voor de somma van 15
cents Mn het publiek geleverd wordt in een
achter den winkel gelegen vertrek.
Is het den minister bekend, dat de Duitsehe
Regeering in den Inhoud van dit weekblad aan
leiding heeft gevonden, den uitvoer daarvan
naar het buitenland te verbieden? aldus vrager,
die voorts wüst op een voor de joden beleedi-
gend onderschrift onder een plMt in een num
mer van Februari.
Is de minister niet van oordeel, zoo vraagt
hü dan, dat tegen de verkoopers een strafver
volging dient te worden ingesteld op grond van
de Wet van 19 Juli 1934, houdende nadere voor
zieningen te* bescherming van de openbare
orde?
Is de minister voorts bereid zich in verbin
ding te stellen met zün ambtgenoot van Bul-
tenlandsche Zaken, met verzoek of deze door
bemiddeling van Harer Majeetelts Gezant te
Berlün Mn de Dultsche Regeering inlichtin
gen wil vragen naar de motieven. WMrom
biükbaar de uftvoer van dit orgaan wel wordt
toegestaan. Indien de verkoop In Nederland
geschiedt door personen, die functies beklee-
den In de Nationaal Socialistische Beweging,
i~| leider Ir. A. A. Mussert, en daarbü kenbaar te
- maken, dat verspreiding van dit weekblad hen
evenals lederen anderen verkooper in Neder
land aan een strafvervolging blootstelt?
Nadat de voorzitter eenlge woorden van wel
kom had gesproken tot den minister van Land
bouw en Visscherü, mr. dr. L. N. Deckers, die
inmiddels ter vergadering was gekomen, was
aan de orde de bespreking van den toestand der
kustvisscherü.
De voorzitter constateerde, dat er in de kust
visscherü van Termunten tot aan Breskens nog
steeds geen verbetering is ingetreden en dat er
ook nog geen zichtbare kenteekenen zün Mn te
wüzen, welke op eenige komende verbetering
duiden, t
Het is bedroevend, dat de kustvisscherü be-
devaluatle zal
en ter MBnnis
gebracht aan alle leden van den Par-
de troostelooze die spreker heden heeft moeten actief optreden, dat thans tot een aoo gelukkig «m us w a* mzo* ouca
