Den Bosch
m
Armoede onder de visschers
r
Meekfli&npje.
J
IBIS SHAG
Onze Partijraad
Beginselprogram vastgesteld
üS.
F jfc
ftobbêlffloiin
lekker... man!
MEDEDEELINGEN IN DEN
NED. VISSCHERSBOND
KONINGIN EN PRINSES
TERUG
I
TAL VAN VOORSTELLEN
Iz- 'r W
I'
r
toeslag voor ondermelk
‘-Vj
I
I
MAANDAG 2 MAART 1936
3?
b
Spoedige bekendmaking
A
DE ECHOPUT
„Der Stürmer* in on*
land
BEDRUFSRAAD SIGAREN
INDUSTRIE
■w
Schriftelijk worden de
vragen beantwoord
V
SERNute» yusw r-J" etzeen asn «aviMsa
>a b
'aa
I
W1L
r
J
bestuurs-
het
(Ingezonden Mededeeling)
t-
Wegens het late uur werd bepaald, dat de
autoriteiten
algemeene richtlijnen
Prof. AALBERSE sluit rich hierbij aan.
De corporatie»
t
van dit
een
Debatten
n
Hierna nam minister Deckers het woord.
Van nationale beteekeni»
a
wtf. dat de
B
om ingaande
terugleveringspercen-
r
r
L
ZOuOtN kt wLt« XCRta QxciSwt «9GC-N.
Het Is bedroevend, dat de kustvisscherijbe-
J
n
gal
IS Maart a.a. wordt een nieuw
atelael ingevoerd
Bet program werd hierop «onder hoofde-
lijke stemming aangenomen.
rtober 1934 werd gevangen genomen,
.jnper* mét vreugde begroet
over ver-
prin-
en
die
Hartelijke ontvangst in de
residentie
1
L
r
den
van
n
3.
n
D
te
Ie
n
havlge punt wordt
nomen.
drankgebruik te beperken enz.? HU meent, dat
deze kwestie beter niet hier doch later kan woe
den behandeld.
VuPKStMt VBOUWEN ÖtCAtN MLAiTiNOKuMHtN «JCTSuI-n
fOtttN ux^tt" SUS uAOnSwtR-Vta »»N 04
•WtotN *ajc.‘OlH'Mi'-r*h DuoAwvN tcuTutNOOTtx
V/Oacf N btO^Oxotx X To* "i witOtN z>u« *eo-
rtiie T'jxisrt*
opgetreden
verwerkte
B
i.
B
t
B
Bokken.
Bij de behandeling van het punt „Staat en
L
TW»
DOT
voorn pup
jHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiimiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^
lende afwijkende opvattingen ten aanzien van
beide soorten.
Jhr. RUYS DE BEERENBROUCK uit Heer
len zag de verhouding van den Staat tot de
territoriale gemeenschappen liever in de richt
lijnen dan in het beginselprogram behandeld.
Prof. AALBERSE sluit zich aan bij het be
toog van Dr. Moller. HU aeht het van belang
ten aanzien van provinciën en gemeenten
krachtig den nadruk te leggen op hun zelf
standigheid. Daaraan moet men de cultureele
en sociaal-economische gemeenschappen niet te
vast verbinden omdat hun ontwikkeling nog in
windselen ligt en men nog min of meer moet
afwachten hoe dage zich zullen ontplooien.
Hoewel dus niet U wat de beginselverklaring
bevat letterlijk aan de H. Schrift of zelfs aan
de encyclieken is ontleend, kan men het toch
aanduiden als een katholiek program, omdat
bet de uiting is van de algemeen staatkundige
overtuiging, die onder de katholieken van Ne
derland heerscht en die kan worden afgeleid
door het natuurlUk verstand, getoetst aan de
waarheid van het geloof.
Bij de paragraaf over het onderwijs dringt
mgr. Dr. Th. VERHOEVEN erop aan zoo
voorzichtig mogelUk deze materie te for-
muleeren. Wij hebben 'immers de meest
onaangename ervaringen opgedaan met de
interpretatie van formuleeringen om
trent de gelijkwaardigheid der voorwaarden
bU voorbeeld!
Besloten wordt, dat het P. B. gemachtigd
is, verandering te brengen in de redactie
van bepaalde punten in overleg met de
commissie en de advlseerende leden, wan
neer de voorgestelde redactie evident on
juist is.
worden geheven: met het doel bU voorbeeld het -schriftelUk ingediende vragen door den voor
zitter schrlftelUk zuilen worden beantwoord, van
welk antwoord aan de leden van den Partij
raad mededeeling zal worden gedaan.
de teruglevering van ondermelk
wordt gesteld.
Men heeft, zoo ving de hooggeleerde spreker
rijn betoog aan. tegen dit program ingebracht,
dat het niet door andere Instanties, met name
door de hoogste kerkelfjke autoriteiten van
het land, werd vastgesteld.
De bron der katholieke staatkundige begin
selen echter is niet alleen Gods Woord en de
leeringen der doctores ecclesiae, doch ook het
natuurlUk wUsgeerig denken, dat haar uitkom
sten kan toetsen aan de geopenbaarde waar
heid. en daardoor gewaartxngd blüft tegenover
de dwalingen.
DEN BOSCH, 38 Februari 1938.
S
Daarom dient het viaacherjjbedrUf naast
de te nemen maatregelen eek ap andere
wijze te worden geholpen en wol door het
verleenen van steun, om de bedrijven loo-
nend gaande te kunnen houden.
Ook prof. MULDER wenscht in dezen zin een
scherper formuleering.
Prof. KORS acht de redactie in het voor
stel evident onjuist en wil de terminologie
uit de codex overnemen en spreken over
het huwelijk van gedoopten.
In zUn slotwoord vroeg de VOORZITTER,
dat men de overtuiging zal meedragen, dat
al dit werk van deze dagen dienstbaar zal wor
den gemaakt aan het welzUn van het geheele
Nederlandsche volk HU vroeg hiervoor het
vertrouwen van de leden.
Ook de vraag nopens de
schriftelUk worden afgedaan
worden
tUraad.
Prof. ROMME stelt namens Amsterdam voor
een behandeling in tweede lezing mogeUjk te
maken, daar men van de leden van den PartU-
raad niet kan verwachten, dat zu stemmen
voor iets, dat evident onjuist is. In tweede le
zing zou dan alleen rekening behoeven te wor
den gehouden met wat de advlseerende leden
op deze vergadering hebben gezegd.
Het Verbond van Sigarenfabrikanten in Ne
derland heeft den BedrUfsraad voor de Siga
renindustrie te Eindhoven een schrUven ge
zonden. waarin wordt medegedeeld, in ant
woord op een schrUven betreffende „Samen
stelling BedrUfsraad" dat de onderlinge ver
houdingen in de sigarenindustrie en de inmid
dels aan den dag getreden opvattingen om
trent de taak van een BedrUfsraad van dien
aard zUn, dat er nog minder dan een jaar ge
leden voor het Verbond aanleiding is om op
het besluit tot uittreding uit den Raad terug
te komen.
De maatregelen, welke spr. bezig
te nemen, hoopt hij spoedig bekend te
maken. Deze zullen gaan in deze rich
ting, dat vanwege zijn departement
onder bepaalde voorwaarden gcldelijke
steun zal kunnen worden verleend aan
de bedrijven der kustvisscherU.
Dieseltrein of diligence?
Zou nog met de diligence reizen? Neen
immers! Dank zU den vooruitgang der techniek
reist U tegenwoordig in geriefelUke, snelle ver
voermiddelen. Dank zU de wetenschap behoeft
men tegenwoordig ook geen onaangenaam' sma
kende en krampverwekkende middelen in te
nemen bU verstopping of tragen stoelgang.
Hiervoor bestaan thans de door H.H. Doctoren
aanbevolen ISTIZIN-TABLETTEN. Istlzin-
tab'.etten zUn volkomen onschadelUk voor dar
men en nieren en werken prompt, zonder kramp
te veroorzaken.
Nadat de voorzitter eenige woorden van wel
kom had gesproken tot den minister van Land
bouw en VisscherU. har. dr. L. N. Deckers, die
inmiddels ter vergadering was gekomen, was
aan de orde de bespreking van den toestand der
kustvisscherU-
De voorzitter constateerde, dat er in de kust
visscherU van Termunten tot aan Breskens nog
steeds geen verbetering is ingetreden en dat er
ook nog geen zichtbare kenteekenen zUn aan te
wUzen, welke op eenige komende verbetering
duiden.
In dit verband wil spr. toegeven, dat de taak,
welke de VisscherUcentrale op zich heeft geno
men, om door ordening verbetering te brengen
voor 1 visscherUbedrijf, een Hercules-taak moet
worden genoemd, dit neemt niet weg. dat de
visschers dringend moeten worden geholpen. De
visschers staan allen achter de VisscherUcentrale
in haar pogingen om hun door het nemen van
maatregelen een bestaan te verzekeren, maar zU
kunnen niet te lang wachten, want zU leven
reeds in te groote armoede.
-
Belangrijke diacuaaie»
schillende punten van
cipieele ataatkundt
Dr. MOLLER bestrijdt enkele opmerkingen
van Dr. Verhoeven en acht de formuleering zoo
als het partUbestuur die voorstelt gelukkig.
Prof. ROMME verdedigt een amendement
van Amsterdam*, waardoor verklaard wordt, dat
de Staat niet zonder meer deugdelUkhelds-
elschen mag stellen aan het onderwijs, doch
eerst nadat hU de scholen financieel gelUk-
waardig heeft behandeld.
ftv DE* aunueMtc’pv ac.zco&o et» ex'-K.ooot
«K UN KDUSÜ VSN Cl£l - ."tr WnOU'O--»
MweTENSueLrrwtl UAHT <4Ne.tN-é KLOOT
vcx. vtn\<a(.hTiNj sls ta ^otTsraoPtN
LAN&i tun uu's v-ooo'x oi-ooaa
Na enkele discussies wordt
voorstel aanvaard.
MeJ. HILLE maakt eenige opmerkingen bU
het punt nopens de ordening van het maat
schappelijk leven. waarbU zU er voor pleit, dat
men niet moet overgaan tot beperking van
den arbeid door vrouwen. Dit moge soms goed
zUn, over het algemeen is dit niet het geval.
BU de vrouwen mag niet de meenlng post
vatten, dat de R. K. S. P. absoluut tegen vrou
wenarbeid is.
Na verdere bespreking werden de punten no
pens de ordening van het maatschappelük le
ven en betreffende de overige bemoeiingen met
het maatschappelUk leven aangenomen.
Het Kroondomein aal den Echoput aan den
Amersfoortscheweg te Apeldoorn, die stads JuH
van het vorige jaar door verandering van de ex
ploitatie gesloten is geweest, tegen Mei as. weer
voor het publiek openstellen. De omgeving aal
dan echter geheel veranderd zUn
Spr. zegt het visschersbedrUf te beschouwen
als een bedrUf van nationale beteekenis, waar
voor hU groote belangstelling heeft.
De taak van den visscher is zwaar en spr.
heeft eerbied voor zUn arbeid en de offers, die
hü moet brengen, om slechts een eenvoudig
bestaan te kunnen hebben. Spr. weet, dat er
groote armoede heerscht onder de visschersbe-
volking en ook spr. baart dit zorg. Maar dit
is niet het eenige deel van de bevolking, dat
onder de gevolgen van de crisis lUdt. De regee-
ring heeft zelf een zware taak, om de moei
lijkheden voor zoo vele groepen van onze be
volking te helpen overwinnen.' Nationaal kun
nen we de crisis niet doen verdwUnen, maar
door gezamenluk optreden, hand m hand, re-
geering met belanghebbenden, zal moeten
worden getracht den moetlukheden zooveel mo
gelUk het hoofd te bieden.
Het is spreker's ernstig streven om den on
dergang van de kustvisscherU te voorkomen,
een bedrijf waarvan spr. overtuigd is. dat het
in normale omstandigheden levensvatbaarheid
heeft. Het streven van spr. is daarom de kust
visscherU in stand te houden, al kan van de
regeering natuurlUk niet alles worden ver
wacht.
In dit stelsel ral het terugleverlngsperoer.-
tage voorlooplg 10 pct. van de ontvanger, volle
melk bedragenden ^ulks voor die kaas- en melk-
producten-fabrlceerende bedrijven, welie min
der dan 5 pct. van de ontvangen voile melk als
ondermelk plegen terug te leveren.
Voor andere bedrijven dan de laatstbedoelde,
ral, met ingang van 15 Maart aa.. de productie
van kaas, en melkproducten worden gecontin-
genteerd op basis van de in het jaar 1931 gepro
duceerde hoeveelheden, een en ander met in
achtneming van in die bedrijven
veranderingen in de hoeveelheden
melk.
het stationsgebouw*
enkele tientallen
gelukt was, zich" een plaats op het perron ach
ter de afzettingen te veroveren. Ptecles op den
aangegeven tUd stoomde de trein binnen.
De Prinses trad het eerst naar buiten. ZU
was gekleed in een donker costuum met zwar
ten bontmantel en droeg een blauwen hoed. In
den arm droeg zU een groot bouquet van ge
kleurde tulpen en witte seringen.
De Koningin, die een bouquet Edelweiss In
de hand had, was gekleed In een bruinen bont
mantel en droeg een grijzen hoed.
De vorstelUke personen werden verwelkomd
door den gouverneur der residentie, jhr. RoCU.
commandant van het veldleger en den burge
meester van Oravenhage, aar. 8. J. R. de
Monchy.
HM. de Koningin onderhield zich eenlgen
tüd met hen in de Koninklijke wachtkamer.
BU het verlaten van den trein hieven de aan
wezigen het Wilhelmus aan.
Een luid gejuich steeg op. toen de vorste
lUke personen in de auto's plaats namen.
De Koningin en de Prinses dankten wuivend
voor de enthousiaste ontvangst en begaven
zich ventplgena naar het paleis aan het Noord-
einde.
Het Tweede Kamerlid Boon heeft den minis
ter van Justitie gevraagd, of het hem bekend
is, dat in het perceel Kalverstraat 7 te Am
sterdam, waar sinds begin Januari 1938 geves
tigd is de Sigarenwinkel „Het Nederlandsche
SlgarenbedrUf de Driehoek", naast NB.B.-ma
teriaal en uitgaven van de Duitsche Moeder-
beweglng ook verkrijgbaar is het Duitsche week
blad „Der Stilrmer” van Julius Streicher te
Nürnberg, dat daar wekelUks in talrUke exem
plaren voorradig is en voor de somma van 15
cents aan het publiek geleverd wordt in een
achter den winkel gelegen vertrek.
Is het den minister bekend, dat de Duitsche
Regeering in den Inhoud van dit weekblad asm-
leiding heeft gevonden, den uitvoer daarvan
naar het buitenland te verbieden? aldus vrager,
die voorts wUst op een voor de joden beleedl-
gend onderschrift onder een plaat in een num
mer van Februari.
Is de minister niet van oordeel, zoo vraagt
hu dan, dat tegen de verkoopers een strafver
volging dient te worden ingesteld op grond van
de Wet van 19 Juli 1934. houdende nadere voor
zieningen ter bescherming van de openbare
orde?
Is de minister voorts bereid zich in verbin
ding te stellen met zUn ambtgenoot van Bul-
tenlandsche Zaken, met verzoek of dese door
bemiddeling van Harer Majestelts Gezant te
BerlUn aan de Duitsche Regeering inlichtin
gen wil vragen naar de Motieven, waarom
blUkbaar de uitvoer van dit orgaan wel wordt
toegestaan, indlen da verkoop in Nederland
geschiedt door personen, die functies beklee-
den in de Nationaal Socialistische Beweging,
leider Ir. A. A. Mussert, en daarbU kenbaar te
maken, dat verspreiding van dit weekblad hen
evenals lederen anderen verkooper in Neder
land aan een strafvervolging blootstelt^
Helaas is van Sociale Zaken steun in dezen
vorm niet te verkrijgen; dit Departement helpt
eerst, wanneer de visschers geheel werkloos
zUn. Spr. weet, dat minister Deckers ook de
kustvisscherU een goed hart toedraagt en spr.
hoopt, dat deze tot de vergadering meer be
moedigende woorden zal kunnen spreken dan
de troosteloose die spreker heden heeft moeten
Iftt-cn hooren.
Tenslotte hoopte de minister, dat met Gods
hulp spoedig na deze sombere tUden voor de
kustvlsschers en hun gezinnen, die zich groo
te opofferingen moeten getroosten, weder da
gen van voorspoed mogen aanbreken (applaus)
De voorzitter dankte den minister voor zUn
verheugende mededeeling.
Prof. KORS bestrUdt dese voorstelling.
De Staat ontleent het recht om deugdelUk-
heidseischen te stellen aan het onderwijs
niet aan het feit, dat hU dit onderwUs
betaalt, doch aan het algemeen wel
zUn.
Het stellen van onredelUke eischen, waar
Dr. Verhoeven voor vreest, kan op dien
grond worden afgewezen zulke eischen
Immers strijden tegen het algemeen wel
zUn.
Company», de leider der Catalanen, die in Oeto
is thans vrijgelaten en door zijn aanha
BU de voortzetting der behandeling van het
partUprogram op de vergadering van den
Partijraad in het Casino, kwam ter bespreking
«en amendement van Amsterdam, dat. in de
formuleering voor den bouw van den
Staat niet alleen het organisch, doch óók het
corporatief karakter tot uitdrukking wenschte
te brengen, benevens een amendement Utrecht
inhoudende de strekking, dat de verschillende
•cmeenschappen binnen haar eigengebied een
dgen zelfstandige plaats moet worden gegeven.
Prof. ROMME acht het duidelüker, wanneer
Op formeele gronden is echter volgens de
statuten het behandelen van dit thans eerst
ingediende amendement niet mogeUjk. Prof.
AALBERSE meent, dat het aanbeveling ver
dient de opmerking van prof. Mulders alsnog
te verwerken in den officieelen en definitleven
tekst van de toelichting.
Dr. BEAUFuRT O..F.—M. acht de opmerkin
gen van professor Mulders van groot
en principieel belang, omdat vooral in dezen
tUd op de natuurlijke rechten van het indi
vidu de nadruk moet worden gelegd Daar
om zou spr. gaarne deze opmerkingen alsnog
in een of andere formuleering in het officieele
program zien opgenomen.
Prof. BARGE meent, dat in het woord bo-
ventljdelUk ook de natuurlUke rechten aange
duld worden.
Prof. KORS meent, dat de natuurlUke rech
ten niet zoo onaantastbaar zUn, dat de staat
er nooit aan zou mogen raken. Er zit iets
relatiefs aan. Wel meent spr. dat er een aan
vulling in den geest van prof. Mulders moet
komen.
- df' ,Th VERHOEVEN stelt voor deze
op een
Het hoofdstuk Financiën ontlokt den heer
KEVENAAR. sprekend namens de afdeeling Til
burg de opmerking, dat het ongewenscht is de
practische politici te binden aan de formule
„heffing naar draagkracht” als criterium voor
iedere belasting. ZUn er dan geen belastingen
mogelük, die met een ander dan fiscaal doel
Na een vacantieverblUf van eenige weken
in het buitenland, zUn H.M. de Koningin
en HKH Prinses Juliana, Zaterdagochtend
met den gewonen trein van 10.03 uur.
waaraan een extra-rlftuig was gehaakt, in
de residentie teruggekeerd.
Oerulmen tijd voor hei tUdstip van aankomst
aan het station Staatsspoor, hadden vele be
langstellenden zich voor
opgesteld. terwUl het aan
De VOORZITTER meent dat dese materie
van groot belang is omdat zU uiting moet geven
aan het subsldlaritelts-prlncipe, dat een kern
punt vormt van de beginselen der Encycliek
„Quadrageslmo Anno". Daarom behoort zU bU de
principes geregeld te warden. OnduidelUkheid
ten aanzien van de waterschappen acht spr.
niet aanwezig. Deze immers dragen evenzeer
een territoriaal karakter als de provinciën en
de gemeenten.
Prof. Romme wijst erop, dat niet het eigen
karakter der verschillende gemeenschappen in
discussie is. doch hun verhouding tot den Staat
en die rust voor alle op precies deselfde
grondslagen.
Amsterdam dringt niet op stemming aan.
Met een wUziging van het partUbestuur worden
de betreffende paragraphen aangenomen.
Na een korte pauze worden de gedachten
wisselingen in den middag voortgezet. Dr. MOL
LER en Prof. MULDERS hebben eenige op
merkingen over de paragraaf, die de verhou
ding tusschen Kerk en Staat schetst. Een'klei
ne redactlewUziging neemt het partUbestuur
over.
Hiermede zUn de beginselen afgehandeld en
komen de
De VOORZITTER ziet den toestand niet zoo
tragisch in. De voorgestelde formuleering Iaat
den Kamerleden voldoende vrijheid van hande
len.
Een gedachtenwisseling ontspint zich over de
juiste omschrUvlng van ons afwUzend stand
punt ten aanzien van de belemmering der ge-
loofsprediking in Indië. De formuleering van het
bestuur, waardoor ieder preventief toezicht van
de zUde der BurgerlUke overheid op de predikers
van het geloof wordt afgewezen vindt tenslotte
dc instemming van de vergadering.
Tilburg acht zich aldus de heer KEVE
NAAR hevig verontrust door de volheid van
de macht, die in Indië aan delV Gouverneur-
Generaal, dat is tenslotte aan ee^ ambtenaar,
werd toevertrouwd. Dit is geen zelfstandigheid
meer van onze overzeesche gebieden. Ware het
niet aanbevelenswaardig in dit program de
wenschelUkheld neer te leggen van een volledi
ge staatkundige zelfstandigheid der Koloniën
binnen het Nederlandsche Staatsverband?
Het partUbestuur ontraadde bU monde van den
VOORZITTER nog even met klem een verkla
ring in dien geest. Onze koloniën penie»-
ten zelfstandigheid, doch wat Tilburg wil is on-
afhankelükheld en dat houde men wel uiteen.
Dat intusschen niet al onze beginselen vol
ledig tot uiting worden gebracht, is geen ver
bastering van onze leer. Het kan overbodig of
Inopportuun, zelfs onjuist zUn, alles tot in zUn
uiterste consequenties door te trekken.
De prudentie politica die zelf niet in bet
program thuis hoort, omdat «U een subjectieve
geestesgesteldheid van den politicus is ge
biedt b.v. zeker niet, zooals een criticus in de
zen tUd meent te moeten eischen, in het pro
gram te verklaren, dat wU andersdenkenden
niet naast ons zouden dulden.
Het program maakt onderscheid tusschen de
beginselen en de richtlUnen.
De beginselen zUn algemeen geldend; voor
lederen Staat, voor den Staat van heden zoo
wel als voor dien van de toekomst. De richt
lUnen daarentegen vormen de concrete toepas
sing der beginselen op den Nederlandschen
Staat en de politieke constellatie van dit tijds
gewricht. De voile nadruk van dit program
valt op de bepaling van het staatsdoel. Voor
den staat is. evenals voor alle andere dingen,
het doel het groote bepalende element. Dat
doel is het algemeen welzUn. Niet het welzUn
van enkele menschen, of van een groep van
menschen, ook niet een bepaald belang, een
bepaald welzUn. De partU moet in deze be
ginselen een krachtlgen leidraad hebben \oor
de toekomst en in de richtlUnen een toepassing
▼oor het heden.
De burgemeester van Stellendam bracht on
der instemming der vergadering hulde aan het
bestuur en vooral aan den voorzittA voor het
actief optreden, dat thans tot een zoo gelukkig j «te au «cat owes" «Co l
resultaat heeft geleid.
De VOORZITTER
grondtrekken van
verklaart, dat de
den Nederlandschen
Staatsvorm zUn neergelegd in de formule:
constitutioneele monarchie. Daarin ligt de
verhouding van den gezagdrager tot het
volk volledig uitgedrukt. Toevoeging Is over
bodig.
P»T ITSut Ot. ftiS-HAViNfr 4T.’ .1» tLK
«.vat tt» Z-n u» vtn’iuTl
Hetgeen prof. ROMME de opmerking ont
lokt, dat toch het voorstel van het partUbe
stuur wél een andere nadere karakteristiek van
de grondwet bevat nJ. de verklaring, dat deze
„de rechtmatige vrUheden des volks” moet be
schermen. Dat is een eenzUdlge en daarom on
juiste onvolledige karakteriseering.
Prof. BARGE vraagt of dan niet iedere grond
wet de grondslagen der staatkundige structuur
moet bevatten Dat ligt toch in het woord zelf
opgesloten. Hetgeen prof. Romme ontkent.
Het amendement wordt verworpen.
BU het hoofdstuk Justitie verdedigt prof.
ROMME een amendement, strekkende tot het
invoegen van den elsch, dat het rechtsleven van
den Staat zich aanpasse aan de „groeiende wU-
zl gingen in de maatschappelUke structuur door
het voortschrijdend groepsleven”. HierbU is ge
doeld op de zich ontwikkelende corporatieve
ordening.
Prof. AALBERSE acht een wUziging als- door
Amsterdam voorgesteld, niet noodzakelUk doch
wel aanvaardbaar mits er niet gesproken wordt
over een „voortschrijdend groepsleven”. Dat is
weer eenzUdig. De zich voltrekkende wUzigtngen
in de maatschappelUke structuur beperken zich
niet tot nieuwe groepsvorming zij bestrUken
een wUder terrein.
In dien geest wUzigt Amsterdam zUn voorstel
In dien gewUzigden vorm wordt het amende
ment aangenomen.
drijven geen loonend bestaan kunnen vinden, ja.
velen vinden zelfs in het geheel geen bestaan.
Gaandeweg zakten de bedrijven af, en wegens
gebrek aan geld voor onderhoud v. d. scheepjes
en ’t ontbreken van crediet moeten vele bedrij
ven worden afgeschreven. Zoo is de toestand op
het oogenblik, een verschrikkeUjke noodtoestand.
Wat de VisscherUcentrale aangaat, welke de
regeering heeft tngesteld, om de visschers te
helpen, constateert spreker dat db oorspronke
lijke verwachting, dat de visschers daarvan ook
inderdaad steun zouden krijgen, nog niet in ver
vulling is gegaan. Tot dusver is nog niets anders
geschied dan de installatie van het bestuur.
Voor de visschers is er nog geen enkel effect.
devaluatie zal
en ter kennis
gebracht aan alle leden van den Par-
ROOKT CM Ct*N ANOCtl SHAO
Prof ROMME verdedigt een amendement
van Amsterdam, beoogende de verhouding tus-
sefren den Staat en de territoriale gemeenschap
pen eenerzUds en de verhouding tusschen den
Staat en de cultureele en sociaal-economische
gemeenschappen anderzUds niet in twee ver
schillende, doch slechts In éën paragraaf van
het program te behandelen. Het voorstel bevat
over deze twee verhoudingen reeds geheel ge
lijkluidende en gelUktoegeüchte verklaringen.
Waarom scheldt men hen dan? Daardoor,
vreest Prof. Romme, dat de indruk wordt ge
wekt. dat er wezenlUk onderscheid zou bestaan
tusschen deze beide soorten gemeenschappen
een opvatting, die juist tot de dwalingen
van onzen tUd behoort. Voorts laat een geschei
den behandeling van de territoriale en functlo-
neele gemeenschappen geen voldoende ruimte
aan andere rechtsfiguren, de waterschappen bU-
voorbeeld. Een paragraaf hoort dus te regelen
de verhouding van den Staat tot alle lagere
gemeenschappen.
Dr. MOLLER acht een gescheiden behande
ling van beide soorten gemeenschappen toch
meer verkieslUk Juist om des te duldelUker'
stelling te kunnen nemen tegenover de verschll-
Bjj de bespreking van het punt Staat
Gezin spreekt prof. V. D. EERENBEEMDT.
er op wijst, dat het huwelUk geheel en al on
der de macht der Kerk valt. Alleen de bur-
gerlUke gevolgen vallen onder bevoegdheid van
den Staat. Uit de voorgestelde formuleering
zou men den Indruk kunnen krijgen als sou
het huwelUk als_ sacrament te scheiden «Un
van het huwelUk als contract. Spr. zou daar
om in de toelichting een zeer duidelUke uit
eenzetting van deze materie wenschen.
BU de debatten wUst Prof. BARGE uit Lel
den op de mogelUkheid. dat men den eersten
zin van het program zou misverstaan. Deze
sin luidt: „De Staat is een maatschappU
Ware het niet beter te zeggen, dat de Staat
«en gemeenschap is, om alle misverstanden
omtrent het begrip maatschappij te voorkomen?
Voorts meent prof. Barge, dat de Staat meer
gepersonifieerd wordt dan noodzakelUk is, om
dat in de beginselen wordt gezegd, dat de Staat
•an Gods goedheid tallooze gaven dankt.
Prof. KORS acht het gebruik van den term
maatschappU geen bezwaar; Integendeel, deze
term zit vast aan de klassieke definitie, waar
naar wU dus steeds kunnen teruggrUpen.
Voorts wijst spr. erop, dat Leo XIII in een
ZUner encyclieken den Staat personifieert door
hem den plicht op te leggen tot dankbaarheid
jegens God.
Prof. AALBERSE sluit zich aan bU het be
toog van prof. Kors.
Een amendement-Amsterdam nopens de
Staatstaak wordt na eenige discussie, waaraan
oa. wordt deelgenomen door prof. Romme, mr.
dr. Witteman en prof. Aalberse, verwoipen.
De vergadering duurt voort.
In de kleine zaal van het Casino, die
langs de wanden is opgesierd met krach
tige frissche spreuken, kwam hedenmor
gen, nadat in de Sacramentskapel van St.
Jan een H. Mis was opgedragen voor de
leden der partU, opnieuw de PartUraad
bUeen onder voorzitterschap van mr. O.
Geseling.
Aan de orde was de behandeling van het
ontwerp-beginaelprogram, dat vóór de be
handeling door de afgevaardigden kort
werd toegelicht door prof. J. B. KORS.
hoogleeraar aan de RK. Unlversiteit te
Nümegen.
pt -roo ia-A la-otN
oar -un rvks kcn-in «Ntr a>, o-i -aaovisTca-N-ocsw
aan de orde.
De afdeeling Amsterdam verdedigt bU mon
de van Prof. ROMME een amendement, dat
in de bepaling van den Staatsvorm een spe
ciale omschrijving wil inlasschen over
aard van de grondwet, die „grondordening
het staatkundig leven” moet vervatten.
Van bevoegde zUde vernemen wU. dat de
thans geldende toeslagregeling voor ondermelk,
welke zou eindigen 39 Februari gedurende een
periode van nog 14 dagen zal worden voort
gezet.
In voorbereiding is het plan, om ingaande
15 Maart 1933 een stelsel m te voeren. waarbU
- verplichtend
Te Den Haag heeft Zaterdag de Nederland
sche Visschersbond zUn jaarvergadering gehou
den.
In zUn openingswoord verwelkomde de voor
zitter de heer Joh. W. Stevenson uit Den Helder,
de burgemeesters van verschillende VisscherU -
gemeenten. HU deelde mede, dat van den mi
nister van Sociale Zaken een schrijven is inge
komen, dat vanwege zUn departement geen be-
djUfssteun zal worden verleend.
Maatregelen van het departement
van Landbouw en Viaachery
tot ateunverleening onder
bepaalde voorwaarden
zaak te behandelen in tweede lering
volgende vergadering.
De VOORZITTER verklaart, dat van de ge
volgde procedure niet mag worden afgeweken,
en dat thans het program definitief moet wor
den vastgesteld, temeer daar de tUd van voor
bereiding voldoende ruim genomen is.
Dr. V. D. POEL meent, dat de PartUraad be
voegd is te beslissen het program in tweede
lezing te behandelen.
t P? VOORZITTER ontraadt dit. Het onder
zonder stemming aange-
nvi. KUMMi. acnt net auiaeiuaer, waiuievi
term corjwratlef mede opgenomen wordt.
Want lang niet iedereen heeft een goede op
vatting over het woord organisch. We moeten
het woord corporatief in bescherming nemen,
Juist omdat anderen het verkeerd gebruiken.
Prof. AALBERSE als voorzitter der commis
sie kan het amendement echter niet overne-
®en. Amsterdam trekt hierop het amendement
in. Ook het amendement Utrecht werd Inge-
ihdlvldu" merkt prof. MULDERS uit Hoeven
«P. dat niet alles wat het boventUdelUke le-
Wnsdoel van den mensch aangaat, onttrokken
i« aan den staat. Direct is dit wel Juist, doch
indirect heeft de staat hierover zeggenschap.
Voorts mist prof. Mulder in deze formuleering
de erkenning dat in de natuurlUke orde het
individu rechten heeft, waaraan de staat niet
»>ag raken. Spr. stelt een wUziging van dit
Punt In dien zin voor.
