Vermetelheid
van
Het onder de wapenen houden
dienstplichtigen
KAREL 1
I
Onderwijszaken
STEEK EENS OP!
DR. COLIJN VERDEDIGT
ZIJN BESLUIT
AANKOOP VAN JONGE
ZALMEN
Fameus 5
ZATERDAG 14 MAART 1936
LEEK.EPREEK.EN
TWEEDE KAMER
Ond<
Dr. WILLEM MENGELBERG
BRAND TE OEFFELT
beschikbaar
I
I
Duitsch recht
Versnelde bruggenbouw
EERSTE KAMER
Overleg met den Ryksbemiddelaar
DE MARGARINE-PRIJZEN
Een schikking getroffen
t
CENT
CENT
GARNALEN-EXPORT NAAR
FRANKRIJK
Moeilijkheden opgelost door
een wijziging
VAN VOLLENHOVEN’S
BROUWERIJ
REISBELAST1NG BIJ DE
TWEEDE KAMER
beter dan
te
Mededeeling in de Staten-Generaal
zou den maatregel een grootere
beteekenis hebben gegeven
Nog ernstiger situaties
kunnen ontstaan
DREIGEND LOONCONFUCT
TE DEVENTER
Binnenkort te Amsterdam terug
Regeeringsreglementen
aanvaard
Willekeur tot internationaal
recht verheven
SlVANA 6
„Een vloek in het Onze
Vader”
Een adres van den R. K. Bond van
Boter- en Margarinehandelaren
Interpellatie afgewezen
IEIPEII t/a 11 HAAIT
ZONDAG BM BRNB GESLOTEN
TOEGANGSKAARTEN AD i 100
VERKRÜG* AAN AUE STATIONS
in Centrale afdeeling
•dag 31 Maart
De spellingkwestie nam weer een
zeer belangrijke plaatg by de
besprekingen in
zijn veel en veel
U denkt voor die prijs
kunnen roken. Hel zijn top
prestaties van
Mededeeling aan autoriteiten
DEN HAAG, 13 Maart 1936
i
de
1
geval waarvan in die Grondwetsbepaling
DEN HAAG, 13 Maart 1936
we-
den
aan-
ver-
i
L.
r
i
5
1
Minister Coiijn antwoordde op de vragen van
Prof. Aalberse bet volgende:
De behandeling van een groot aantal amen
dementen van den aoc.-dem. IJZERMAN en
de vrijz.-dem. mevr. BAKKERNORT, bracht
slechts één wijziging van meer belang, nj. de
opneming in de reglementen van het passief
vrouwenkiesrecht. Zonder hoofdelijke stemming
zijn daarna deze ontwerven aanvaard.
Naar wij vernemen, is de gezondheidstoestand
van dr. Willem Mengelberg, die sinds eenlgen
tijd op zijn buitenverblijf te Zuort vertoeft, aeer
goed. De volgende week sal hij uit Zuort ver*
trekken en na een kort oponthoud te Luzern
naar Nederland terugkeeren. Zondag 22 Maart
sal dr. Mengelberg te Amsterdam aankomen,
waar hij 26 Maart as. weer het concert van
het Concertgebouworkest zal dlrigeeren.
In het antwoord op de eerste vraag van den
heer Aalberse heeft de Regeering reeds mede
gedeeld dat zij. door een verklaring, in een of
in beide Kamers der Staten-Generaal afgelegd.
aan den genomen maatregel grootere beteeke-
nis zou hebben gegeven dan met de werkelijk
heid overeenkwam. De bekendmaking per radio
schonk haar de beat denkbare gelegenheid, om
de gevallen beslissing toe te lichten op een
wijze, die het wekken van onnoodipe ongerust
heid in het land zou kunnen voorkomen.
t
EN
rede
het*
Standaardkwaliteit voor Nederland
dien hebben de menschen ontelbare
begaan, in hoogmoed, vermetel
op eigen krachten. God tergend
De heer 8ERRAREN8, wiens frissche
een pleidooi was voor handhaving van
geen minister Marchant op dit punt heeft in
gevoerd. stond tegenover de anderen, die mi
nister Slotemaker's pogingen, om een oplos-
Naar wij van bevoegde zijde isme sa en sal
■it bet Landbonweriaisfonds een bedrag
ran f MM.— beschikbaar woeden gesteld
voor den aankoop In Dwitsehland en Zwit-
serland van 1.800.MM sinks jonge sateen
(satebroed), welke In het stroomgebied van
den Boven-Rtfn sullen woeden uitgeuet.
de wetsontwerpen, waaronder dat tot heffing
eener reisbelasting en dat inzake regeling van
het zelfstandig uitoefenen van beroepen en be
drijven door vreemdelingen.
Naar het oordeel der Regeering soa
een mededeeling in een vergadering
van een of van beide Kamers der Sta
ten-Generaal, met onderbreking' van
den gewonen arbeid, aan den onder-
werpelijken maatregel naar buiten een
grootere beteekenis hebben verleend
dan met de werkelijkheid ht overeen
stemming sou zijn.
Door onbekende oorzaak is een felle brand
ontstaan In de boerderij van den landbouwer
Janssen te Oeffelt, tengevolge waarvan het ge
bouw geheel in de asch werd gelegd.
De landbouwinventaris en het meubilair gin
gen grootendeels verloren. Verzekering dekt de
schade.
Vrijdag is ten stadhui* te Deventer een con
ferentie gehouden door den rjjksbemiddeiaar
prof. Josephus Jitta met partijen betrokken bij
het dreigend loonconflict in Ankersmlt's Ka-
toenfabrieken te Deventer, afzonderlijk en ge
zamenlijk.
De Ryksbemiddelaar heeft tenslotte voorge
steld het ultimatum der werknemers een week
op te schorten, opdat hij in dien tusschentijd
een nieuwe conferentie kan beleggen. Van werk-
nemerszyde vernemen wij, dat hedenavond het
resultaat der bespreking in een personeelsver
gadering sal worden behandeld.
Reeds gedurende eenlge dagen bestonden
moeilijkheden inzake den uitvoer van consump-
tiegarnalen naar Frankrijk, waardoor groote
partijen garnalen niet konden worden uitge
voerd. Uiteraard werden de betrokkenen hier
door gedupeerd.
Thans kan worden medegedeeld, dat de Ne-
derlandsche Vlsscherijcentrale in samenwerking
met het Departement van Handel, Nijverheid
en Scheepvaart er in is geslaagd een oplossing
voor deze moeilijkheden te vinden door middel
van een wijziging in de exportregeling van Ne
derlandsche zijde. De export van garnalen naar
Frankrijk is derhalve thans weer mogelijk.
De minister van Defensie ad. heeft een cir
culaire gezonden aan onderscheidene militaire
autoriteiten en aan de burgemeesters betref
fende het onder de wapenen houden van dienst
plichtigen. In deze circulaire wordt aan voor
noemde autoriteiten medegedeeld, wie wel en
wie nlzt onder den maatregel vallen.
Kostwinnersvergoeding geschiedt overeen
komstig de bepalingen, geldende voor gewone
tijdsomstandigheden.
De vergadering van houders van 4 pet. hypo
thecaire obligaties ten laste van Van Vollen-
hoven's Bierbrouwerij N.V., te Amsterdam, bij-
hun eigen diepste wezen, eengeroepen door het Amsterdamsen Trustee
Kantoor, heeft met 96 tegen 2 stemmen aan
genomen het voorste#* den Trustee te gelasten,
en voor zooveel noodlg hem te machtigen, gee-
nerlel gerechtelijke of bultengerechteiyke maat
regelen te nemen terzake van een eventueel in
gebreke blijven door de Maatschappij-debitrice
met de in de trustacte voor de jaren 1936 tot
en met 1940 voorgeschreven uitlotingen en aflos
singen van obligation, sulks onder bepaalde
voorwaarden.
De Regeering is van oordeel, dat het be
paalde in art. 1. 4e Ud der Dienstplichtwet het
onder de wapenen houden van dienstplichtigen
wel administratief gelijk stelt met het oproe
pen van niet in werk dijken dienst zijnde
dienstlgen, doch dat daaruit niet voortvloeit,
dat het imperatieve voorschrift van art. 187
der Grondwet daardoor toepasselijk wordt op
een
niet gerept wordt. Zij meent dat uitsluitend de
tekst van de Grondwet zelf hier beslissend is.
Afgezien van de omstandigheid, dat de in
diening bij de Staten-Generaal van een ont
werp als in deze vraag bedoeld meer tijd elscht
dan verloopen is tusschen het nemen van het
besluit der Regeering en het tijdstip waarop
de vraag werd gesteld, ligt het antwoord op
de tweede vraag opgesloten in het antwoord
op de eerste.
En daarom was het goed, dat de Kamer hier
met nadruk nog eens haar recht stipuleerde.
Beide vragenstellers hebben nog even op
’s ministers bescheid gereageerd. Prof. Aalberse
vroeg terecht, waarom een mededeeling in de
Staten-Generaal per se grooter relief aan de
zaak zou moeten geven dan de methode, thans
gevolgd. ïfant thans Immers werd zonder eenlge
omschrijving reeds in de 's middags uitkomende
avondbladen ’s ministers radlo-optreden aange-
kondigd op *n wijze, die sensatie wekte. Dr. Co-
Hjn antwoordde daarop, dat een mededeeling in
de Staten-Generaal onmiddellijk door de pers
zou zijn doorgegeven naar alle hoofdsteden van
Europa en in een vorm misschien, welke ver
keerde voorstellingen wekken kon in het bui
tenland. Dit argument voor de thans gevolgde
regie was niet sterk. Want de regeering beschikt
o'.er haar persdienst en zou door middel van
deze onmiddellijk een communiqué kunnen uit
gaven, dat allen verkeerden uitleg voorkomen
kon.
Betreffende het andere punt, het niet onver
wijld Indienen van een wetsontwerp op grond
van artikel 18T van de Grondwet hebben zoowel
prof. AALBERSE als de heer VLIEGEN zich
niet door 's ministers antwoord bevredigd ge
toond. Dr. ColiJn verklaarde zich bereid, nog
eens nader deze vraag te overwegen. Voors
hands handhaafde hij echter zijn standpunt, dat
de tekst van dit Grondwetsartikel het indienen
van een wetsontwerp voor dit geval niet voor
schrijft. Toepasselijkheid van art. 1, Ud 4 der
Dienstplichtwet, krachtens hetwelk In dlenst-
houden gelijk wordt gesteld met in dienst roe
pen, ontkende de minister. HU beriep zich hier
voor op de indertijd op dit artikel gegeven toe
lichting.
De Regeering ia van oordeel, dat art.
187 der Grondwet voor dit geval de
onverwijlde indiening van een voorstel
van wet niet voorschrijft. Het doet
zulks toch alleen voor het geval, dat
dienstplichtigen, die niet in werkeljj-
ken dienst zijn. door den Koning bui
tengewoon onder de wapenen worden
geroepen.
De heer De Marchant, die het bijaonder-
onderwijs het aangewezen onderwijs noemde
voor den „Christelijk georiënteerden natlonaal-
socialistischen staat", kreeg van den heer Ser-
rarens te hooren, dat de door ons tusschen
aanhallngsteekens geplaatste woorden hem in
de ooren hadden geklonken als „een vloek In
het Onze Vader."
En zjjn verwijting naar München, waar men
immers tusschen bijzonder onderwijs en staats
onderwijs kiezen mocht, deed den heer Serra-
rens uit „De Tijd” het van de MUnchensche
kansels voorgelezen protest van Kardinaal
Faulhaber tegen de bij deze stemminguit
geoefende verregaande pressie clteeren.
De Regeering heeft aanvankelijk overwogen
den maatregel zonder meer te nemen. Zij
vreesde echter, dat die aanleiding zou kunnen
geven tot allerlei ongewenscht en ongegrond
commentaar. Zjj besloot daarom tot een be
kendmaking per radio, omdat deze naar haar
meenlng de beste gelegenheid bood om tege
lijk met de aankondiging van den maatregel
de beteekenis ervan voor het Nederlandsche
volk in het juiste Ucht te stellen, hetgeen
wenscheiyk werd geoordeeld om geen onnoo-
dlge onrust in het land te verwekken.
Het figuur van den graaf De Marchant was
wederom verre van fraai. Hoe kan het anders
bij iemand, die het primaire recht van de
ouders, om te beslissen, in welken geest hun kin
deren zullen worden opgevoed, een fictie meent
te kunnen noemen, omdat er leerplicht en een
voorgeschreven leerplan en dienstpUcht be
staan?
Voorts kwamen nog ter sprake het huls-
houdonderwijs ten plattelande, door de soclaal-
democrate mevrouw Pothuis Smit nog eens ge
roemd. de omzetting van 3-jarige In 3-jarige
ambachtsscholen en de combinatie van school
hoofd en fabrieksdirecteur, door den katholie
ken afgevaardigde De Bruijn gecritiseerd, en
de kwestie van het Bijbelonderwjjs op de Open
bare School, welke Prof. Lohman nog eens be
handelde. Op al deze onderwerpen komen wjj
de volgende week nader terug.
Bij den aanvang der vergadering heeft de
Kamer de interpellatle-aanvrage vgn den com
munist de Visser, welke óók al haar oorsprong
had in de bijzondere-internationale omstandig
heden. afgewezen. Met recht voerde de voorzit
ter hiertegen aan. dkt het geen zin had, op dit
oogenblik aan de regeering vragen te stellen
over haar houding ten opzichte van den nieuw
geschapen toestand, omdat zU nog nauwelijks
gelegenheid heeft gehad, die houding te bepalen.
Jaarbeurs!» zee k»rs ganietaa
voor do terugreis op do Nodorl.
Spoorwagen 80% reductie op den
enkelen releprtjo op .telenden
van «O K.M. on meer van Utrecht.
Voor trajecten binnen do W K.M.
make men gebruik van oenéén-
daageoh retourblljot.
Dc Centrale afdeeling van de Tweede Kamer
heeft besloten Dinsdag 31 Maart te een uur in
Gelet op de overwegingen, die de Regeering
bij de keuze van den te volgen weg geleid heb
ben moet het antwoord op de vierde vraag, of
het niet meer in overeenstemming zou geweest
zijn met goede conatitutdoneele opvattingen, als
de bekendmaking fn de Tweede Kamer was ge
schied. in dtt geval ontkennend luiden.
Minister COLIJN stelde, na deze antwoorden
te hebben voorgelezen, nog eens in het licht,
dat inderdaad de normale weg. om mededee-
Ungen tot het volk te richten, een optreden in
de volksvertegenwoordiging is. Hij legde daar
om nog eens extra nadruk op het speciale ka
rakter van dit geval. De vraag ryst dan, welk
criterium moet worden aangelegd, om te be
slissen, wanneer wél en wanneer niet de aan
leiding. om met voorbijgaan van het Parlement
de radio te benutten, aanwezig is.
De Kath. Bond van Boter- en Margarinehan-
delaren heeft dezer dagen een adres gericht tot
den Minister van Landbouw en Vlsschery. waar
in deze Bond den Minister erop wees, dat bet
zelf bereiden van margarine door particulieren
veel regelmatige cliënten voor bedoelde hande
laren verloren doet gaan.
Het verbod van fabrikage van margarine door
particulieren is practisch nimmer op zijn na
leving te controleeren; de clandestiene bereiding
vindt haar oorzaak in het groote prijsverschil
tusschen het fabrieks- en het zelf 'bereide
product.
Aangedrongen wordt derhalve op geheel of
gedeeltelijk opheffen van het verbod van fabri
kage. zoodat meer concurrentie op de marga-
rlnemarkt mogeiyk zou worden, iets dat zijn
uitwerking op den margarineprijs niet zou mis
sen, ofwel: op een aanmerkelijke rechtstreekache
verlaging der margarinepryzen.waardoor het
zelf fabriceeren niet meer loonend wordt.
Het ontwerp tot financiering van den ver
snelden bruggenbouw is aangenomen met 65 te
gen 20 stemmen.
Dat oud-mlnister de Geer, nu zijn amende
ment. om de verhooging van de benzinebelasting
te doen ten goede komen aan de algemeene
middelen, door minister Oud was overgenomen,
tenslotte voorstemde, verbaast eenigszins. Had
hij niet in December verklaard, voor de laatste
maal zijn stem aan een belasUngverhooging te
hebben gegeven?
Deze aankoop sal geschieden boven dien van
het aantal jonge zalmen, dat Nederland op
grond van het zalmtractaat van 1886, waarbij
de regeerlntftn der oeverstaten van den Rjjn
om. zijn overeengekomen samen te werken tot
het behoud en de vermeerdering van
zalmstapel in den Rijn met de ruimste
wending van de kunstmatige vischteelt,
plicht is uit te zetten en waarvoor de gelden
op de Rijksbegrooting voor Landbouw en Vls-
scheri) beschikbaar zijn.
Het uitgezette zalmbroed trekt later als jon
ge zalm langs onze rivieren naar de groei
plaatsen in zee en keert na verloop van tijd
weer naar de stroomopwaarts gelegen pak
plaatsen terug. Dit geschiedt eveneens langs
onze rivieren, zoodat er dan alle gelegenheid
bestaat voor de Nederlandsche salxnvtecherijen
dese zalm op te vangen.
sing te vinden voor de moeilijkheden in ver
band met buigings-n en voomaamwoordeiyke
aanduiding, beschouwen als een toe te juichen
stap op den weg terug.
Ook wat de N. S. B.-er graaf De Marchant,
op weder volslagen onbegrijpelijke wijze over
het onderwijs in den N. 8. B.-staat te berde
bracht, zal den minister wel inspiratie gegeven
hebben voor een onderhoudend betoog.
In de laatste vergadering, welke de
Tweede Kamer hield, vóórdat zij tot I April
alleen in de afdeellngen en comminute,
dus niet in het openbaar, sal bijeenkomen,
stonden in beide beteekenisaen van het
woord de vragen, door den leider der Ka
tholieke fractie. Prof. Aalberse, en den *o-
daal-democraat Vliegen gesteld over Dr.
Coiyn’s radiorede van Woensdag en over
het onder de wapenen houden van
dienstplichtigen, in het middelpunt.
Het is toch immers niet uitgesloten,
dat de toekomst nog andere, helaas
misschien ernstiger situaties scheppen
sal dan die, welke zich Woensdag voor
deed.
Zulks heeft in casu, waar het besluit alleen
betrekking had op dienstplichtigen, die in
werkelijken flenst z U n, niet plaats gehad. Wel
zal waarschijnlijk binnenkort bjj suppletotre
begrootlng een verhooging moeten worden
voorgesteld van eenlge posten der Defensie-
begrooting voor 1936, gebaseerd op een beperk
ten tijdsduur van het onder de wapenen hou
den van de betrokken dienstplichtigen, om
dat te verwachten valt, dat sommige posten
dier begrootlng ontoereikend zullen zijn, wan
neer een deel der lichting langer onder de
wapenen zal moeten verblijven dan by de in
diening der begrootlng was te voorzien.
De heer Vliegen gag zijn vragen als volgt be
antwoord
in zün wijageerigheid, tot feilen in zijn weten-
en tot laagheden in sQn kunst.
Het ergste wreekt zich de* verwatenheid
wanneer de God-vergeten wijageeren het
resultaat van hun denken gaan opdringen
aan de maatadiappij. God heeft in de samen
leving alles geordend door zijn wetten van
rechtvaardigheid en naastenliefde. In elke pe
riode van de wereldgeschiedenis en in het bij-
"onder van de laatste eeuwen, zijn er zoogeA de afdeellngen te doen onderzoeken "erschillen-
naamde wysgeeren opgestaan, die een maat
schappelijk bestel zonder God of godsdienst pre
dikten. Zjj zouden het geluk van staten en vol
keren met uitschakeling van al het bovenna-
tuurlijke brengen. Altijd weer zagen wij de
menschheid het slachtoffer worden van die
verwatenheid. Welke ellende hebben wjj de
vorige eeuw niet zien opleveren als resultaat
van de dwa* vrijheidstheorieën der Franache
revoluttonnalren; als gevolg van het Individua
lisme der liberale leer en eindelijk van de pre
diking van den klassenstrijd door het socialisme.
De beroemde theologie-professor van Frei
burg, Alban Stolz, schreef in zjjn prachtig
VBter unaer" reeds driekwart eeuw geleden van
«Mn tijd: .Klinkt het niet als een spot, wan
neer de menach, de heer der schepping, zoo ar-
moedig, fa lompen gekleed rondloopt, te hui
veren van de kou? In ons Duitschland zjjn er
meer dan een millioen menschen, die weken-
'eng geen brood te eten hebben, alleen maar
aardappels en dan nog bedorven en zonder zout.
Maar dan in Ierland! Daar is het gebeurd, dat
ccn vrouw een hond achterna liep, om hem
het been af te nemen, dat het dier op een mest
hoop gevonden had; zij wilde zelf daaraan klui
ven wegens haar ondraagljjken honger. En
Ierland is toch zulk een mooi, eeuwig groen
land! Of kunnen w<j het aanzien, dat honder
den zwarte slaven onder in een schip zijn
samengepakt, uitdrogen en stikken van dorst
en hellepijnen doorstaan? Maar oneindig groot
en heerlijk stroomt de zee en in haar diepen,
wonderbaren schoot, daar ziet men de visschen,
de groote en kleine zeedieren, zij glanven als
goud en zilver en als blauwe en roode zijde;
zij zjjn vrij en blij en zwemmen behaaglijk
heen en weer, op en neer."
Hëeft onze tijd te roemen op veel beters? Heb
ben na Stolz de Duitsche wijsgeeren niet den
Uebermensch uitgevonden en den oorlog als een
heilig Ideaal verdedigd? En is in 1914 niet de
gruwel van den wereldkrjjg, een afschuwelijke
menschenslachting, over ons „christelijk" Euro
pa gekomen en is de menschheid uit de gifgas
sen en de loopgraven niet verwilderd en bar-
baarsch te voorschijn gekomen?
Is uit de oorlogspsychose niet een nieuwe
verwatenheid als nieuwe wijsheid opgebloeld,
nl. de waan der voortreffelijkheid van het
eene menschenras boven het andere en de
dwaasheid, dat de Staat den mensch alles *1
zijn, dat de Staat voor hem vervangt vader,
moeder, gezin, Ja God en godsdienst? En moet
de arme mensch, die de orgie van den wereld
oorlog heeft overleefd, niet opnieuw zjjn wei
nige levensgeluk offeren aan een nieuwen,
dreigenden maar dan nog veel schrikwekkender
oorlog ter wille van dien machtswaan van den
almachtigen staat? Dezer dagen opende de
Rfjksmlnister van propaganda in Duitschland.
dr. Goebbels, in het tot berstens toe gevulde
Sportpaleis te Berlijn de verkiezingscampagne
met een rede, waarin hij let wel onder
.stonnachtigen, langdurlgen bijval" om. het
volgende zeide: .Menigeen heeft dezen winter
geklaagd over gebrek aan boter en eieren; maar
in 1932 voerden wij alleen voor 4% milliard Mark
aan landbouwproducten in; het vorig jaar
slechts 0.9 milliard. Het verschil is drie mil
liard. Welnu deze drie milliard zijn bestemd voor
katoen, koper, zink enz. of in het algemeen
voor de nieuwe inrichting van het Duitsche
leger."
Das 1st der Mensch in seinem Wahn!
Ziedaar waartoe wij komen, wanneer wij ver
metel eigen góden kiezen en Gods ordening,
die rechtvaardigheid en naastenliefde wil, op
zjj zetten. Het levensgeluk wordt geofferd aan
kanonnen en granaten!
Lijkt het niet, wanneer wij in onzen tijd het
spel der leiders van de volkeren, van de diplo
maten, zien, of zjj de wereld in een krankzin
nigengesticht willen veranderen? Nog altijd
waart de helsche geest rond en verleidt: werp
u naar beneden: er staan engelen klaar om
u op te vangen! Het ongeluk gaapt met ver
delging, wanneer wij niet wijzer worden en den
satan niet met Christus afslaan: gij zult den
Heer uw God niet op de proef stellen!
LIBRA
Het feit, dat het afwerken van de agenda
tot een zeer snel tempo dwong en de omstan
digheid, dat het stellen van de vragen over
het onder de wapenen houden van de dienst
plichtigen midden in de behandeling van de
ontwerpen tot herziening van de regeerings-
reglementen van Curacao en Suriname viel,
hebben het debat over deze ontwerpen niet
voldoende tot zijn recht doen komen. De kolo
niale deskundigen, voor deze gelegenheid geas
sisteerd door de vrljzinnig-democratlsche kam
pioene voor het vrouwenkiesrecht, mevr. Bak
ker—Nort, hebben allen het woord gevoerd, De
algemeene strekking van deze herziening, dit
werd met voldoening door dr. ColiJn geconsta
teerd, is door de verschillende .sprekers niet be
streden. De herziening valt in het kader van dc
grondwetsherziening van 1922 en er is in de
nieuwe reglementen zooveel mogelijk naar ge
lijkheid gestreefd met de Indische Staatsrege
ling.
Ir. FEBER. die van Katholieke zijde eenige
beschouwingen aan de ontwerpen wijdde, sprak
zün erkentelijkheid er over uit, dat de regee
ring alsnog bij Nota van Wijziging de mogelijk
heid geopend heeft tot het geven van aanwij
zingen door het Opperbestuur aan den Gou
verneur, waardoor de ministerieels verant
woordelijkheid vaster verankerd ligt.
Een zeer belangrijke plaats zal daarin
moeten worden gegeven aan de spelling
kwestie, welke heden door den liberaal
Gelderman, den Christelijk Hlstorlschen
afgevaardigde Prof, de Savomln Lohman,
den antl-revolutlonnalr Van enters en den
Katholieken afgevaardigde Serrarens
derom in den breede is behandeld.
Tot dusver, aldus Frank, hebben wfj ons ook
Internationaal aan het formeele recht gebon
den gevoeld en het gevolg daarvan was een
angstvallige en benepen politiek. Nu is het na-
tlonaal-socialisme gekomen en heeft voor het
eerst het begrip van „het verstandige levens
recht" in het werelddebat geworpen. Dit levens
recht gaat uit van de stelling, dat een volk
naar bloed en ras een eenheid is, waarvan de
omvang even goed kan worden vastgesteld als
van leder ander element. Hieruit volgt het
recht van een volk onder andere op
eigen .Jevensrulmte”, en uit de redevoering
van den Führer blijkt in het bizonder t recht
van het Duitsche volk op gelijke mogelijkheden
van bestaan (Daseinschance). Internationale
overeenkomsten die daar geen rekening mee
houden, hebben feitelijk geen rechtsgrondslag,
aldus minister Frank, aldus de algemeen heer-
schende opvatting hier.
De Eerste Kamer is vandaag met de begroe
ting van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen tot aan het antwoord van minister Slo
tenmaker de Bruine gekomen. Wij vatten' de
volgende week het ter sprake gebrachte over
zichtelijk samen aan de hand van 's ministers
rede.
■r ■w y heeft de duivel in Jezus gezien,
VV toen MJ Hem in de woestijn opeocht
om Hem te bekoren? Wjj weten het
niet; de gedachten van den Satan zfjn ons niet
geopenbaard. Maar uit het optreden van de
helsche macht, vooral uit hetgeen Mattheus
ons als de tweede bekoring verhaalt, lijkt het
niet onwaarschijnlijk aan te nemen, dat de
vorst der duisternis de proef wilde nemen, of
de man, die daar vele dagen en nachten in de
strengste afzondering had doorgebracht, degene
was, dien de profeten als dein Verlosser der wereld
hadden aangekondlgd. Ook voor den duivel toch
moet de godmenschelijke figuur van Christus
een raadsel zijn geweest. Wat hij zeker wist
«tos, dat hij hier met een menschelijk wezen te
doen had,: het was in ieder geval de moeite
waard dezen mensch te bekoren. Welk een
prachtige gelegenheid bood daarvoor de Schrift
zelf, waarin de profeten omtrent den komenden
Messias voorspellingen hadden gedaan. En zoo
zien wij den Godmensen en den duivel boven
op den tempel staan en wij hooren den helle-
bewoner tot den Messias zeggen: wanneer Gij
Gods Zoon zijt werp u dan naar beneden van
hiéf af. Er staat immers aangaande u geschre
ven, dat God Eijn engelen zal zenden, om u te
dienen; dat dezen u op hunne handen zullen
dragen, opdat Gij Uw voet niet zoudt stooten
aan een steen.
De twee Evangelisten, die de bekoring in de
woestijn te boek hebben gesteld, zeggen ons
belden, dat Jezus deze verzoeking van den sa
tan met één enkelen zin afsloeg, ons leerend,
dat wij met den boozen geest niet moeten rede-
neeren of dlsputeeren, maar hem kort en goed
moeten afwijzen. De duivel meende de Schrift
te kennen, Jezus kende de gewijde boeken niet
minder. „Er staat ook geschreven: gij zult den
Heer uw God niet op de proef stellen!”
Dit enkele woord heeft een diepen zin, vooral
voor ons levend geslacht van veel waarde, ’t
Zoo voor den Godmensch minder dan een adem
haling hebben beteekend, om zich ongedeerd
van het dak van den tempel neer te laten. De
goddelijke natuur had de menschelijke daarbij
te hulp moeten komen; de mensch had dus een
beroep moeten doen op God. Maar om den dui
vel te beschamen weigerde Jezus dit. Immers,
van die daad was niets goeds te verwachten.
Wanneer Christus later den storm op zee be
daart of Lazarus uit het graf opwekt, redt Hij
het leven van Zijn apostelen, leert hun niet
kleinmoedig te zijn, maar In gevaar op Hem
te vertrouwen of wel verheerlijkt Hij Zjjn Va
der door den menschen Zijn macht te toonen.
Maar bjj den duivel was daarvan geen sprake;
aan den satan viel niets te bekeeren; hij, de
ultgestootene uit den hemel, behoefde dén glans
der godheid niet nogmaals te zien. En in zoo
verre hier de helsche macht den mensch in
Christus trachtte te verleiden, gaf deze vol
maakte mensch het voorbeeld, hoe allen In
zulke omstandigheden moeten handelen: niet ter
wille van teh ijdele zaak op bet bovennatuur-
Ijjke vertrouwen; dat is God tergen, wat een
der ergste zonden is.
Reeds in den aanvang der geschiedenis van
het menschelijk geslacht vinden wij een aan
duiding in dien geest. Toen Noë's kinderen, na
de redding uit den zondvloed zich snel verme-
nigvuldigut hadden, toen stak de oude Adams-
zonde, de hoogmoed, ben al heel spoedig aan.
Een deel van hen vertrok naar het land van
Sennaar en zij kregen het dwaze idee, om een
groote stad met een toren te bouwten, die tot
aan den Hemel zou reiken. „Laat ons onzen
naam vermaard maken, zeiden zij tot elkaar,
eer dat wjj van elkaar gescheiden worden m
verschillende landen.” Toen is God gekomen en
heeft gezegd: „Ziet, zij zullen van deze gedachte
vervuld blijven, totdat zij het werk hebben vol-
bracht.”
Tot dan was er onder de levende menschheid
eenheid van taal. En God strafte Adam’s ge
slacht met een totale spraakverwarring, zóó,
dat z(j in groepen uiteengingen naar alle wind
streken en hun trotsche werk niet konden vol
tooien.
Sinds
dwaasheden
vertrouwend
door tegen de door Hem gestelde orde in te gaan
en het er op te .wagen, dat Hij zijn sanctie wel
■ou geven aan hun overmoed.
In dit drieste streven ligt de tragiek van
heel de historie van het menschelijk geslacht en
onze tijd heeft aan deze geschiedenis vele droe
ve bladzijden toegevoegd. God heeft in bet
schepsel en in de overige niet bezielde schepping
onmetelijke, wonderbare krachten neergelegd.
De mensch zelf met zijn verstand, met zijn
zinnen, met zijn wondert ijn samengesteld orga
nisme is een meesterstuk. In het binnenste der
•arde, in den bodem, in de zee, in en buiten
den dampkring schuilt een onmetelijke rijkdom
van krachten. Al het geschapene staat den
mensch ten dienste; hij is de koning der schep
ping. Niets is bewonderenswaardlger dan de
strijd van den mensch tegen de doode stof. De
■ee en de lucht heeft hij bedwongen; alle af
standen heeft hij overwonnen; zijn vernuft
heeft onmetelijke krachten gewekt en deze weer
dienstbaar gemaakt aan de voortbrenging van
nieuwe producten of aan de snelheid van het
verkeer.
Nog booger stijgt onze bewondering, wanneer
de uitblinkers onder de groote geesten het
onstoffelijk terrein van het denken zien bewer
ken, doordringen in het bestaan en -het wezen
der dingen; wanneer zij de ziel ontleden of dé
kaan der sterren meten en nieuwe hemelli
chamen ontdekken. En het meest van allen
ontroeren ons de kunstenaars, die in woord of
kiank of lijn of beeld verheven gevoelens ver
tolken en on* harten doen meetrillen met de
bewogen snaren van
Dat alles is koninklijk en verheffend, echter
onder de* ééne voorwaarde, dat de mensch
z*oh bij dit alles zijn afkomst en het doel van
«ün bestaan bewust is. Zoodra hij vergeet slechts
tot Gods verheerlijking geschapen te zijn;
*ka hij den dienst van zijn Schepper opzegt,
«ehoor geeft aan de inblazing van den belschen
teest en verwaten zichzelf zoekt, de succesren
z(jn denken en zoeken aan eigen kracht
toeachrijft, vervalt hij heel spoedig tot dwalingen
Waarom zal ik, zoo gaf de Führer in zijn
Rijksdagrede reeds te kennen, ten opatchte van
de internationale wereldorde niet kunnen be
reiken, wat ik in Duitschland heb bereikt? Op
dit stramien heeft dr. Goebbels In zijn redevoe
ring. waarmee hij gisterenavond In de Deutsch-.
landhalle onder groote geestdrift den verkie
zingsstrijd opende, verder geborduurd, en nie
mand minder dan de rijksleider der juristen,
dr. Frank, heeft het dezer dagen niet alleen
toegegeven, maar met den grootsten nadruk be
toogd.
‘“-'Sa
