Wat te doen
bij brand
om
paraat te zijn
IBIS
SHAG
Een nacht van zwijgzaam bidden
Dobbelmann
lebber... man!
STILLE OMGANG
d-
VOOR ALLES: KALMTE
BEWAREN
r
IK.
MAANDAG 16 MAART 1936
Arnhem blijft
Devotie van eeuwen
i
wü
£«n principieel» beslissing
HANDEL IN COCAÏNE
Apothekera-aasiatent
Wonderlijke organisatie
sy
i
1
op
4
t
Octrooi op den nt*m „Jamboree”
feg
if
1
Ri
I
PENSIONNEER1NG BIJ DE
SPOORWEGEN
VESTIGING VAN NIEUWE
WINKELS
OOK KAASVKRSTREKK1NG
AAN ONDERSTEUNDEN?
H. M. de Koningin en Prinses
Juliana bezichtigen repara
tie van den grafkelder
AMBTENAREN NAAR DE
JAARBEURS
VORSTELIJK BEZOEK
AAN DELFT
Tien- en tienduizenden smeekten
vrede voor de wereld
en de zielen
Officieele crisis
publicatie
Antwoord van de Regeering aan
dtn heer v. d. Woerden
Het redden van vee
een boerderij
Later bleek bet een „melige”
geschiedenis te zün
Catastrophaal is meest een brand op het platteland, waar men nog maar al te vaak
op primitieve hulpmiddelen is aangewezen
Neem altyd voorzorgsmaatregelen
en is het ongeluk gebeurd,
verwek geen paniek
Uit heel het land
Brok historie
MM
e y
4
■■s
bestond. nog
te
aanbiddend."
regelmaat
pitten en noten als
der
groei
De
„0.60
„OM
„OM
„OM
achteraan
i
tej.
verblijdend boe goed
tal
be-
waarbij
«r
k
a
een
men
een
processie
was om
LEIDEN. Geslaagd: de dames H. J. Hoek,
Den Haag en m. G. K Mljlhof, Schiedam.
ene.
bewonderenswaardige
van
hoe
voeder zün jde prijsverschillen
tot veevoeder verwerkte oliehoudende saden,
volgt vastgesteld:
De heiige drempels en de sporen van X
verleden
Goddank! zü zijn nu nog ter Kalverstraat
bewaard.
Op X wijdberoemde feest gaan Jaarlijks nog
de schreden
Van velen, barrevoets, In d’ochtend
tempelwaart;
Daarom staat nadrukkelük In onze bisschop
pelijke statuten: „De Stille Omgang mag nooit
zijn een manifestatie of protestoptocht, hij
moet blijven een stille bedetocht. Iedere deel
nemer, dus lid van het Gezelschap, behoort ge
heel in Rich zelf gekeerd, biddend, zonder
Het historisch karakter van den Stillen Om.
gang is dus eene van stil gebed, en moet zoo
blijven I Want dit is geheel overeenkomstig de
behoefte van onzen tijd. Er is geen sprake
van een manifestatie, een optocht, het is zelfs
niet een stil protest tegen het nog niet zich
kunnen ontplooien der processie. Want deze
heeft recht op Gods daglulster en onze nach-
telijke tocht is louter een mannendaad, zon
der uiterlijkheid, van waarachtig geloof in de
tegenwoordigheid van Jezus in het H. Sa
crament des Altaars.
Deuren slulte men bij brand altijd direct,
eenerzijds om luchtverplae tying en daar
door aanwakkering van bet vuur te voor
komen, anderzijds omdat zelfs een gewone
dunne houten deur in staat is om ongeveer
een half uur lang aan het doorbreken der
vlammen weerstand te Meden. Nooit springe
men uit het raam zoolang niet het onmld-
delüke gevaar bestaat, dat men door de
vlammen wordt gegrepen.
i ergens logeert, zich steeds
hoogte stelt van de ligging
In wezen was déze eerbiedwaardige
niets anders, dan wat Zuster Lysbeth
dochter urt het Bethanlénklooeter
Juni 1414 deed, toen zij driemaal
H. Hostie strompelde
Inklaring
van 1 Mei
af t/m. 31
Aug. 1936:
Doelmatig is het, wanneer de stal twee te
genover gelegen uitgangen heeft, zoodat de die
ren vanzelf lange de van het vuur afgelegen
zijde vluchten. Kippen enz. vange men op,
stopt ze in zakken en late ze op een veilige-
plaats weer los. Varkens zyn bet moellijkst te
redden. Deze moeten beslist gebonden en naar
bulten worden gebracht. Bi) al dergelUke red
dingswerkzaamheden ga men rustig en bedacht
zaam te werk en vergete niet op eigen veilig
heid bedacht te zijn. Men vergete niet, dat
onder alle omstandigheden een menschenleven
kostbaarder is dan dat van dieren.
gaan; ten einde verkeersmoeilijkheden te
j-
kapel.
ƒ1.1»
.1.1»
.140
„OM
„135
-IA»
um
eld,
ey-
tan
10
ita-
sr),
M).
O)
er-
„140
.13»
/l.l»
.0.60
1-
VOOR l)E PUP
doet stroomen, nu lijkt het goed
er aan te herinneren, dat de Stille
nacht is gebonden, maar
hét Octaaf van t Mlra-
Bjj voorkeur trachta men langs den gewonen
weg, dus naar beneden langs trappen en gan
gen. de straat te bereiken. Rook en gassen
trekken steeds naar boven, zoodat op de bo-
-«>aa aal
*^nde, Jierhaaldelijk rondwandelt
--1J van gemoed en
bledig mogelUk, al bewonderend.
Nog in 1664 vinden wij in een anonieme be.
schrij ving van Amsterdam aangeteekend„noch
dagelijks worden rondom deze kapel Inzonder-
heldt Mj nacht en X ontljden, vele devote pel-
grimaslën en bedevaarden, wolle en barre
voets gedaan”.
Maar was het wonder, dat die trouwe ka
tholieken de heugenis niet konden vergeten
aan de blijde dagen der luistervolle Mlrakel-
processie, toen het Mlrakelfeest was een ker
kelijk en stedelijk feest en dat sfj tai stilte aan
den ommegang rand de kapeile verbonden het
verder trekken langs den weg. eene door de
processie genomen?
Zoo ontstond, na de hervorming, die gecom
bineerde Stille Omgang zooals wij dien heden
kennen.
Die gewoonte van vóór de reformatie, om
in stilte en eenvoud in de eerste ochtend
schemering biddend rond de kapel te trekken
en den ommegang te maken, bleef ook na de
hervorming in eere, zooals van zelf spreekt.
Want toen de andersdenkende Overheid na
de overwinning der reformatie te Amsterdam
verbood den weg der Mirakelprocessle nog te
sieren op straffe van drie Karels-guldens, kon.
den de burgers, die hun geloof aan God in
Zijn Altaar-Sacrament wilden blijven betuigerl,
dit te onopgemerkter en gemakkelijker blijven
doen door den Stillen Omgang van eertijds.
Zoo bleef deze aloude devotie in zwang, gelijk
duidelijk blijkt uit een door dr. Sterck mooi
vertaald latijnsch gedicht van Cornells Gyz-
bertzoon Plemp in 1616.
TnklMFtng
van 16Mrt.
af t/m. 30
April 1936:
Dan nog iets over de msatrsgelen MJ brand
op het platte land. Het is een bekend feit dat
by brand dieren, welke uit een stal zijn ge
haald, de neiging vertoonen onmiddellük daar
heen terug te loopen. Dieren die niet, of niet
stevig zijn vastgebonden, trachten zich in ge
val van brand los te rukken en dan zoo dicht
opeen te dringen, dat ze niet meer uit elkaar
te halen zijn. Speciaal schapen en paarden
willen zich tegenover het naderende onbekende
gevaar op deze wijze In verdedlglngztoestand
brengen. Om dezelfde reden zoeken de bees
ten instinctmatig de donkerste en bet verst
van het vuur gelegen plaats van den stal op
en verzetten zich met alle macht er tegen om
daar te worden weggehaald.
pensions of als men
onmiddellijk op de 1
der trappen. portalen, uitgangen, het al dan
niet aanwezig zijn van nooduitgangen, brand
ladders, enz.
Bij het ter ruste gaan legge men. zijn kleeren
altijd zoo neer, dat men ze, desnoods in het
donker, dadelijk weet te vinden en ze vlug
kan aantrekken. Nuttig is het steeds een zak
lantaarn by zich te hebben. Wordt men in den
slaap door het knetteren van vlammen, rook
of andere brandverschijnselen gewekt, dan
alarmeere men door luidkeels hulp te roepen
de overige huisbewoners. Vervolgens stelle men
plaats, soort en grootte van het gevaar vast.
Wanneer gangen en portalen vol rook staan,
zoodat men daarlangs niet weg kan, dan is
het vooral zaak, om stevig de deur te sluiten.
Na het openen van een raam kunnen voor
bijgangers worden aangeroepen.
Tuzscben de directie van de Nederlandsche
Spoorwegen en den Personeelraad is. volgens
de N. R. Crt„ overeenstemming bereikt in
zake de penslonneerlng van personeel met het
oog op de afvloeiing, o. m. op de volgende
grondslagen:
De directie krijgt de bevoegdheid leder lid
van het personeel op 60-jarigen leeftijd ontslag
te verleenen met dadelijk Ingaand pensioen;
Aan wachtgelders van 60-jarigen leeftijd of
ouder zal op dien datum van de in werklng-
tredlng der gewijzigde pensioenwet dadelijk in
gaand pensioen worden verleend;
Personeel van 58 Jaar of ouder kan op eigen
verzoek dpor de directie gepenslonneerd wor
den.
De verschillende personeelorganlsaties zullen
zich over deze voorstellen moeten beraden. De
personeelraad beveelt aanvaarding aan.
op bewusteloos worden of verstikking. Alleen
indien het eerste niet meer mogelijk sou zijn,
overwege men een vlucht langs het dak. Moch
ten er vuurgevaarlijke stoffen of vloeistoffen
m het gebouw aanwezig zijn, dat lichte men
na aankomst de brandweer omtrent den aard
en de ligging daarvan nauwkeurig in.
Men sorge er ook voor dat eventueel in
huis aanwezige noodluiken, nooduitgangen
enz. nooit door opgeborgen goederen of
anderszins gebarricadeerd syn en ook, dat
deze uitgangen gemakkelijk kunnen worden
geopend. Zij moeten aan den binnenkort
dus nooit met eeij sleutel, die gemakkelijk
soek kan raken, maar met een grendel,
welke goed geolied ia. afgesloten a0n.
«re».
we, bevatten, de nauwe straten konden hen
niet geleidelijk snel genoeg doorlaten rond
bet Spui moest in barren winter soms 1% uur
gewacht, al had het bestuur een regeling ge
troffen, waardoor geleidelijk van drie zijden
om beurten de groepen werden toegelaten. Bo.
vendien waren er geen ontbjjtgelegenheden ge
noeg, waar na de Mis de beevaartgangers zich
konden ontnuchteren. Er was geen andere
practische mogelijkheid dan een verdeelen der
beevaartgangers over twee Zondagen en met
algeheele medewerking der bultenarganisatlee
is er toen een verdeeling gemaakt, welke re
kening hield zoowel met het historisch gewor-
dene als met de praktijk. De Amsterdammers en
de bedevaartgangers uit de dichterbijzijnde
plaatsen, die al jaren gewoon waren met de
Amsterdammers te gaan, bleven op den Octaaf.
Zondag komen. De nieuwere groote groepen
van elders komen thans op den soogenaam-
den Triduum.Zondag.
Zoowel per voet volgens overoud schoon ge
bruik als met tientallen extra-trelnen, booten,
tal van autobussen kwamen de pelgrims. Het
was voor de spoorwegautoriteiten een puzzle
om de legkaart voor de aankomst der extra-
trelnen vast te stellen.
Deze opsomming van de verschillende maat
regelen, welke wij bij brand dienen te treffen
en de manier, waarop wij het gevaar tegemoet
moeten treden, moge dan al niet volledig zijn,
zij geeft toch een algemeen overzicht van de
voornaamste dingen, waarop wij dienen acht
te slaan.
Maar beter nog ie het wanneer wij dit allee
kunnen vermijden, omdat wy in staat zijn ons
tegen vuur te verdedigen Inplaats van reeds
spoedig genoodzaakt te zijn tot een smadelijke
vlucht.
Hiertoe toch zouden wij eerst moeten be
sluiten, Indien ons geen enkele andere weg
overblijft. Voordien echter moeten vrij trach
ten ons bedt zelf te redden. „Wie zich zelf
helpt, helpt zich bet beste". Ra de moderne
techniek stelt ons sinds vele jaren daartoe een
zeer doeltreffend, maar in ons land belaas nog
lang niet voldoend bekend en Ingevoerd mid
del ter beschikking. waarop wy la om volgend
artikel mlten terugkomen.
de KEMA. bericht, dat de Regeering bereid
was de K E M A te ontheffen van de verplich
ting, haar Inrichtingen naar Delft te verplaat
sen. waartoe zij zich blijkens dien zelfden brief
verbonden had.
Aan deze bereidverklaring werden ojn. de
voorwaarden verbonden, dat de jaarlijksche bij
dragen voor aan het Rijk te bewijzen diensten
zouden komen te vervallen, daar van deze
diensten geen gebruik sou worden gemaakt; dat
van deelneming in het kapitaal der vennoot
schap en van het aanwljzen van een tweetal
leden in den raad van commiasariasen Bouwor
den atgezien en dat voorts de vergoeding van
kosten, verbonden aan de overplaatsing naar
Delft en hetgeen daarmede verband houdt, ge
heel sou komen te vervallen, terwijl K.E.M.A.
ook overigens geenerlei aanspraken op het Rijk
zou kunnen doen gelden.
De aandeelhoudersvergadering der KEMA,
nam op 14 Februari JJ, met 130 tegen 8 stem
men en 13 stemmen blanco het voorstel der Re
geering aan.
In verband hiermede kunnen thans worden
tegemoet gezien:
lo. van den minister van O., K. en W. voor
stellen omtrent uitbreiding van de outillage der
Technische Hoogeechool, in de eerste plaats de
aanvrage van een eersten termijn voor den
bouw van een hoogspannlngslaboratorium te
Delft.
3o. van den minister van Waterstaat bevor
dering van een wetsvoorstel tot het stellen van
regelen betreffende de electriciteitevoorzienlnc
en daarbij omtrent het vaststellen van Rijks-
voorschrtften in zake keuring van electrotech-
nlsche materialen en apparaten en verder een
voorstel tot betaling van sen bedrag van
f40.000 in eens aan de K.E.MA. om voor soo~<a
veel noodip, gebruik te kunnen maken van haar
inrichtingen.
nlng der aloude devotie door mannen in den
nacht van den Octaaf-Zondag na het Mlrakel
feest. aronderbaarlijk uitgebreid. Zoodat dui
zenden mannen thans In de Zondagnachten
vóór en na het Hoogfeest van Mirakel opgaan
«n den processieweg te volgen en rond de plek
der vroegere H. Stede te trekken. Z. H. de
Paus verleende hiervoor een vellen aflaat.
Zonder dat de stichters van het geselschap
dit zelf wisten, kozen zij ongeveer hetzelfde
uur als waarop vóór de hervorming de Katho
lieken rond de Mirakelkapel trokken, zooals
uit een brief d.d. 1531 van Alardus van Am-
sterdam aan Nlcolaas Hein, kerkmeester der
H. Stede, is af te leiden. Daarin lezen wij, hoe
uitmuntend hij het vond, dat toen (In 1531)
bijna iedere katholieke Inwoner „van het eer
ste daglicht af. met ongedekte hoofde bam.
^tS,„en eenv°“dig zonder opschik gekleed,
dikwijls met brandende kaars in de hand, de
oogen neergeslagen en daarbij niemand groe-
**nde. herhaaldelijk rondwandelt met bijzon
dere Ingetogenheid van gemoed en zoo eer-
vereerend en
Het woord ..Jamboree" is door samenwerking
met bet Octrooibureau, Den Raag, als zoodanig
gedeponeerd. Van dien naam ook niet van
soortgelijke benamingen mag dus door welke
firma ook geen gebruik gemaakt worden. Bon
der uitdrukkelijke tonehimmlng van de Jam-
Een gezelschap van ongeveer 300 dames en
heeren, leden van den kring van ambtenaren
van het ministerie van Handel. Nijverheid en
Scheepvaart en aanverwante diensten, heeft
Zaterdagmiddag per Dleaeltreln een excursie
van Den Haag uit naar de 36e Koninklijke
Nederlandsche Jaarbeurs W Utrecht onder
nomen.
Te é«n uur werd het geselschap, waarbij
aanwezig waren de minister van Handel, Nij
verheid en Scheepvaart, prof. Ir. Oellasen en
de secretaris-generaal mr. dr. A. A. van Rhijn.
m het Staatsspoor-station door den voorzit
ter van den kring, den heer M. J. Keyser, met
een Inleidend woord toegesproken.
Ir. Hupkes deelde Mj deze gelegenheid mede,
dat de teleurstellingen, welke de spoorwegen met
de Dteeeltreinen hebben ondervonden, thans
naar hij hoopt zijn overwonnen en dat 15 Mei
•a. van bet aantal daarvoor aangewezen
treinen Dieaeltractle aal hebben.
Blijkbaar Juist in verband met die gecom
bineerde, die dubbele devotie deed reeds In
1651 de 91-jarige Agatha Loen den processie
weg opteekenen, zooals zij zich dien nog uit
haar kindsheid herinnerde, welke acte nog In
bet Bagijnhofarchlef berust. En allerwaar
schijnlijkst juist in verband met de beoefe
ning van dien gecotnbineerden Omgang, werd
deze aanteekening in 1737 als pelgrlmsblaadje
gedrukt ter algemeene verspreiding.
Volgens het .Handelablad" wordt op het
oogenbllk niet alleen onderaocht de mogelijk
heid en wenschelükheld om na uitputting van
den bllkvleeschvoorraad koelhuls-eieren aan de
daarvoor in aanmerking komenden te ver
strekken; de commissie gaat óók na, in hoe
verre kaas daarvoor in aanmerking kan ko
men.
Ten slotte is er nog een belangrijk punt, nl.
het ontstaan van paniek, een der ergste en
gevaarlijkste dingen, welke bij brand kunnen
gebeuren. Hoe dikwijls heeft men al niet een
brandje van vrijwel geen beteekenls meege
maakt. terwijl er toch ernstige ongelukken
voorvielen of ipenschenlevens te betreuren
vielen, alleen omdat, er paniek ontstond.
Wanneer men zich op een plaats bevindt,
waar veel menachen In een beperkte ruimte
aanwezig zyn, en men zou een begin van
brand constateeren, begin dan niet luidkeels
te schreeuwen, om de aandacht op dat feit te
vestigen. Tracht het brandje zelf te dooven.
of, als men daar geen kans toe ziet, waarschuw
dan rustig het dienstpersoneel. Laat een kal
meerenden Invloed uitgaan op de omringen
den. Spreek eenlge rustige, waarschuwende
woorden. Het bezadigde maar tevens energieke
optreden van een enkelen persoon kan in aoo*n
geval dikwijls een ramp voorkomen.
Hoe moeten wy ons in geval
brand verweren, wanneer en
ons in veiligheid stellen? Zooveel
is hierover te zeggen, dat wy al de
nog volgende artikelen daaraan zul
len wijden.
In de allereerste plaats verzuime
men nooit om by het ontstaan of
ontdekken van brand onmiddellyk
de brandweer te alarmeeren, en
zoo men dit door omstandigheden
zelf niet kan doen, te zorgen dat
dit door anderen geschiedt.
Men traine zyn geest dusdanig, dat
het bewustzijn „er is brand uitge
broken”, ons onmiddelljjk in een
stadium van groote kalmte brengt,
waarbjj men een oogenblik rustig
nadenkt voor men zich te weer
stélt of, indien dit onmogelijk is,
het gevaar ontgaat.
stooten en stokslagen er
drijft.
Men make daarom bij brand niet
dan in uitersten nood alle dieren
tegelijk los, maar brenge ze stuk
voor stuk naar buiten, zoo mogelijk
geblinddoekt, in het bijzonder de
paarden. Slechte in het alleruiterste
geval van nood late men al het vee
gelijktijdig los. Een der dieren moet
dan met geweld naar buiten worden
gesleept, terwijl men de reet met
Zaterdagmiddag te omstreeks twaalf uur
brachten H. M. de Koningin en H. K H. Prin
ses Juliana, in gezelschap van de Groct-Her-
togln van Oldenburg, een onverwacht besoek
aan de Nieuwe Kerk te Delft.
De hooge bezoeksters werden rondgeleld door
den burgemeester van Delft, mr. G. van Baren.
Zy vertoefden gerulmen HJd In den Koninklij
ken Grafkelder en namen met belangstelling de
reparatie-werkzaamheden in oogenschouw.
Te ruim half een verlieten de Koninklijke
bezoeksters Delft. Door bet Inmiddels Mj de
kerk verzamelde publiek werden ay hartelijk
begroet.
ROOKT IBIS SN GÉIN ANPIRS SHAG
de katholieken nog wel den stillen omgang be
oefenen en verbonden daaraan als van zelf
verder trekken langs den weg eens door
«e Mirakelprocessle genomen.
In zjjn boekje over den Stillen Omgang
mt reeds 38 drukken en zün Beevaartboekje
«at 17 drukken beleefde, heeft de, heer Leo-
van den Broeke dit geschetst,
ontleenen er het volgende aan.
By Koninklijk Besluit Is de beslissing van den
Gemeenteraad van Bussum van 11 Februari JL,
waarbij voor den tüd van één Jaar een vesti
gingsverbod voor winkels sou worden afgekon-
dlgd, opgeschort tot 1 Augustus.
Bussum is de eerste gemeente, waar de Raad
een dergelUke verordening heeft goedgekeurd De
burgemeester, de heer De Bordes, maakte be
swaar dit besluit uit te voeren, omdat hü het
in strijd met het algemeen belang acht HU
heeft derhalve een beroep op de Kroon ge
daan met als resultaat, dat de verordening thans
is opgeschort.
Indien men zün Import op verderen termijn
nu reeds wenscht vast te leggen tot boven
genoemde prijsverschillen, geUeve men zich
daarover met de Nederlandsche Meelcentrale
te 's-Gravenhage In verbinding te stellen.
De politie te Venlo heeft dezer dagen ten
huize van zekere P. V. te Venlo een inval ge
daan. Inspecteur Eysaens had met enkele re
chercheurs eerst de woning afgezet, zoodat nie
mand ontUdig zou kunnen ontsnappen. In de
woning troffen zU een drietal personen aan.
nl P.V.uit Venlo (denbewoner), zekeren W.uit
Roermond en P. C. uit Btein In Zuid-Llmburg
BU een voortgezet onderzoek werd een hoeveel
heid cocaïne gevonden, die men MJ de komst
van de politie nog trachtte te vernietigen. Een
flesch werd in beslag genomen, waarop stond
dat de inhoud voor 98 pCt. uit cocaïne bestond.
BU nader onderzoek bleek, dat de In beslag ge
nomen „cocaïne" niets anders was dan meel.
De Nederlandsche Meelcentrale maakt be
kend:
Behalve het sub 1 van de Mlnlsterleele Be
schikking van 30 Augustus 1935 no. 11896,
genoemde bedrag ad OM per 100 K.G. vee
voeder zün fae prijsverschillen MJ Invoer van
Het Tweede Kamerlid Van der Weerden heeft
vragen gesteld betreffende de redenen van de
door de Regeering opgegeven poging tot het
verkrUgen van zeggenschap in de KAMA en
spannlngslaboratortum te Delft.
Aan het antwoord van de ministers van
Waterstaat en van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen ontleenen wU het volgende:
BU schruven van 18-19 October 1933 werd aan
de K E M A, bericht, dat de Regeering besloten
had tot inwilliging van haar verzoek in zake
deelneming in de vennootschap en tot het aan
haar verleenen van een jaarlUksche bijdrage,
als bedoeld in haar schrijven van 23 Maart
1931. onder meer op voorwaarde, dat de
KEMA, haar gezamenlUke werken in het
rayon Delft sou bouwen.
Uit het onderzoek naar de financleele gevol
gen is echter gebleken, dat vestiging In Delft
op de met de K E.M.A. overeengekomen voor
waarden voor het RUk reeds aanstonds tot niet
onbeteekenend hoogere lasten sou moeten lei
den dan vestiging in Arnhem, soodat de vraag
rees, of onder de huidige financleele omstan
digheden de van de overplaatsing verwachte
voordeelen die hoogere lasten wel zouden wetti
gen.
In verband met een en ander werd bU gr*
meenschappelUk schrUven van de ministers
van Waterstaat en van Onderwijs. Kunsten en
Wetenschappen van 14/1» December 1935 aan
tienduizenden maakte het
noodsakélUk om de deelnemenden in 1938 over
twee Zondagen te verdeelen.
De kerken konden de beevaartgangers niet
Desen nacht kwamen de beevaartgangers
uit Tilburg, Breda, Eindhoven, Helmond. Roo
sendaal, Den Bosch, Nijmegen, Den Haag,
Delft, Rotterdam, Lelden, Twente, Kampen,
Groningen, Middelburg, Vllssingen, Goes,
Friesland, Dordrecht, Heiloo, Uitgeest, Aals
meer, Amersfoort, Zwolle, vlaardingen enz. enz.
Er waren groepen van 2000 als uit NUme-
gen, van 600 als uit Hilversum, 750 uit Eind
hoven, 1800 uit Den Haag, 1100 uit Friesland,
J400 uit Deventer, Apeldoorn,
Ki met
ging alles.
ZU komen in X geheim, de vromen en
getrouwen
En brengen U hun groet, verlaten heiligdom.
Om X Wonder-Sacrament te aanbidden; om
te aanschouwen
De heilige plek, en gaan haar plechtig
driemaal om.
Genadig God. verlaat de wakkre burgers niet.
Wier trouwe godsvrucht nooit Uw Heiige
stee verliet.
ulterlüke teekenen. zelfstandig, sender stah MJ
een vereenlglng of groep te denken, den aan.
gegeven weg te volgen.”
Met groote zorg moet daarom door allen er
voor worden gewaakt, dat alle luidruchtigheid,
alle mterUJk vertoon verre bUJven. Eventueels
insignes van pelgrims die van bulten komen,
worden afgelegd binnen Amsterdam en de be-
stuurderen van zusterorganisaties elders wor
den met den meesten aandrang verzocht de
pelgrims eerst tn den nacht Amsterdam te doen
bereiken en zoo vroeg mogelUk weer te doen
vertrekken, mede ook hierom, wyi vele pastoor^
hunne geloovigen weer wachten in de Hoog
mis, ter viering van bet Mirakel dien Zondag
in hun eigen parochiekerk.
Door éénheid van streven, en nauwe samen
werking met het Amsterdamsch Geselschap,
moge ieder krachtig meewerken om het aloude
karakter van den Stillen Omgang ongerept
te bewaren en den nachtelUken bedetocht waar
lijk te doen zUn een stichtend mannelijk ge
bed tot den Christus EucharlsUcus.
De devotie begint tn de Kalverstraat tus.
schen Enge en WUde Kapelsteeg. Mj voor
malige N. z. Kapel (ds plek van het huls
waar God het wonder wrochtte). Men gaat
door de Kalverstraat naar den Dam. Op den
Dam te bidden voor Koningin en Vaderland.
Verder langs NleuwendUk. Martelaarsgracht
en Prins Hendriklaade naar de Nleuwebrug.
Daar een gebed voor zeevarenden en op de zee
omgekemenen. Door da Nleuwebrugsteeg en
de Warmoeastraat, Nes en Langebrugsteeg mar
de Langebrug. Op de Langebrug te bidden voor
Kerk en Paus en de eenheid der Christenen
Verder door Taksteeg, Kalverstraat, dus rond
de kapel, waarna de devotie eindigt. Op den
Dam, de Nleuwebrug en Langebrug werd vroe
ger de zegen met het Allerheiligste gegeven.
Door den toevloed van beevaartgangers is X
onmogelUk nog driemaal rond de kapel te
gaan; ten einde verkeersmoeliykheden te voor
komen gaat men thans één keler rond de
Hlerby geldt als eerste regel, dat men in het
huls, waar men zich bevindt, altijd goed den
weg weet» en dus vooral Mj verblijf in hotels, senate verdiepingen hot aweste kano bestaat
Wederom zyn tienduizenden en
tienduizenden uit heel het land in
alle stilte volgens overoud gebruik
naar Amsterdam gekomen om daar
den nachtelyken Stillen Omgang
volbrengen. De nacht is niet voor
de vrouwen, noch voor de kinde
ren. Die houden de eeuwenoude de
votie overdag gedurende heel de
Mirakelweek in eere. Maar de Zon
dagnachten vóór en na het Hoog
feest van het Hoogheilig Sacra
ment van Mirakel van Amsterdam
is historisch den mannen toebedeeld.
De eerste Zondag voor de groepen
ver van buiten de stad, dé tweede
voor de dichterbij gelegen plaat-
alsmede voor de Amsterdam-
zelf.
Ds Stille Omgang la een devotie, die reeds
Zaert ««uwen door de Katholieken beoefend
*ordt ter vereering van het Hoogheilig Sacra-
™«ht van Mirakel van Amsterdam. Het be-
yeft hier een persoonlijke devotie die Xoch-
’s middags en 's avonds door mannen
vrouwen, leder op zich zelf wordt
^«fend gedurende de Mirakelweek. Onafge-
70*”1 la deae devotie tot op onzen dag in
gebleven. En nu de nachtelüke Stille
"™gang zooveel duizenden deelnemers telt en
*ot jaar meerdere pelgrims naar
nadruk
T0®*0® niet aan een
gedurende heel
werd beoefend door mannen, vrouwen
"^kinderen
echter in 1881 bet Geselschap van
nu»., Ulen Omgang te Amsterdam werd ge-
en enkele mannen, ten einde zonder
^>rnto *e kunnen gaan, de nachtelljke uren
providentieel deae wtfse van beoefe.
voor lijnkoeken
voor soyaschroot
voor soyakoeken
voor grondnootkoeken
voor grondnootschllferz
voor cocoskoeken
voor Ned. Oost-Indische
cocoskoeken
Voor tot andere soorten
veevoeder Vei welkte
oliehoudende saden,
pitten en noten
Er Is geen tljdatip van begin noch van
eindigen.
De devotie is een persoonlijke devotie en
soodra de groepen van buiten, die gezamenlijk
naar Amsterdam getogen zijn, daar aankomen
leggen ze alle insignes af, denkt leder zich
niet Mj een groep maar geheel op zich zelf.
Er wordt geen optocht gevormd, geen stoet
geformeerd. Sommige groepen beginnen on-
middellljk na aankomst den omgang te doen
en gaan dan naar hun kerk. Andere groepen
hebben eerst een klein Lof ten einde niet te
vroeg met den ommegang aan 4e vangen wan
neer het late avondleven nog niet is uitge
storven.
Het is opmerkelijk en t4
de tienduizenden het Juiste karakter hebben
begrepen van den bedegang zooals deze door
de geschriften van X bestuur Is ter kennis
van een ieder gebracht. Maar er groeien nleu.
*e geslachten op, en daarom is X goed het
juiste begrip steeds te verbreiden.
Ook omdat bulten het Gezelschap van den
Stillen Omgang sommige schrijvers en spre
kers een verkeerde voorstelling vormen van
wezen en historie alsof de Stille Omgang een
vertapte, verboden processie ware. Niets is
minder waar. Ook in Roomsche tijden, toen
de luistervolle Mirakelprocessle uittrok,
«Jond de Stille Omgang reeds, namelijk het
driemaal In stil gebed in den nanacht roed-
8aan om de H. Stede, waar het Wonder-Sa-
*t*ment rustte. Toen jna de reformatie de
Processie niet meer mocht uittrekken konden
Ziedaar dus reeds den Stillen Omgang, soo
als deze vóór de hervorming
geheel in hetzelfde karakter geschetst na de
hervorming. Die beevaart bleef immer voort
duren.
Hieruit ziep wij mede, dat er reeds
Stille Otpgang bestond toen óók de
tevens uittrok en er dus geen sprake
uit vrees voor vervolging In stilte te moeten
gaan ter herinnering aan verganen luister.
gewoonte
Fransen
reeds op
rond de
en genezen werd.
Te twaalj uur waren bestuurderen en leiders
tn de kapel van het Maagdenhuis tezamen ge
komen waar ze nogmaals hun pas gestorven
medebestuurslid wyien den heer F. Kristen,
herdachten die als toegewjjd penningmeester
zooveel voor den Stillen Omgang heeft ge-
Voorts verdient het aanbeveling, dat in boo
ger gelegen slaapvertrekken, waarvan de uit
weg bü brand spoedig kan worden versperd,
aan het raamkozijn een paar stevige haken
bevestigd zün en er qp die kamers een dik glü-
touw van voldoende lengte aanwezig Is, soodat
men. onder omstandigheden, als laatste red
middel langs dit koord kan trachten'den be-
ganen grond te bereiken.
Wanneer de brandweer ter plaatse U en het
s«. red- of springzeU gereed maakt, spring
dan nooit alvorens eerst den afstand te schat
ten en ook niet voordat de brandweer daartoe
het sein geeft. Hü pogingen om uit een met
rook gevuld buis te ontsnappen, kruipe men op
handen en voeten over den grond en bedekke
daarbij neus en mond met een zakdoek of
handdoek, welke zoo mogelük bevochtigd la.
De deuren In een huls waar brand Is, slulte
men bü het passeeren steeds achter zich dicht.
Nooit verllese men tüd met pogingen om deze
of gene voorwerpen in veiligheid te brengen,
tenzü men er zich eerst van overtuigd heeft dat
de mogelükheid daartoe nog ruimschoots
voorhanden is.
•vw ’i
■.r-rd
SOM