ONS BLAD
De bijeenkomst van den
Volkenbondsraad
I
i
e
8
BADOGLIO MET ZIJN STAF Het nieuws van heden
TE DESSIE
Volkenbondsraad neemt resolutie
aan
REDE VAN ALOISI
IN PALESTINA
OPSTAND IN HONDURAS
DE BAROMETER
Vliegtuig maakt
noodlanding
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
ELASTIEKEN KOUSEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
NOG STEEDS ONLUSTEN
Minister Eden dringt er bij de Volkenbonds
leden op aan, de sancties te blijven
handhaven
Linksche excessen
in Zuid-Spanje
11
s
Het gebruik van gifgas
Twee licht gewonden
[1
62
(Zie verder elders in dit nummer)
Eden apreekt
5
ld
Tajechiach Douglaa-toeatel by
Elburg ernstig beachadigd
Arabieren proclameeren
algemeene staking
Hoffmann zou bewijzen in handen
hebben, die zyn onschuld
aantoonen
„Men kan niet verwachten, dat
Italië den vyand zal toestaan
op adem te komen"
F*
Voor
Veiligheidsmaatregelen
te Addis Abeba
Toestand ernstiger dan
in 1914
DINSDAG 21 APRIL 1936
NEGEN EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 166
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Met banieren en borden, betrekking hebbende op den oorlog in Abessinië,
begaven de nieuw opgeroepen lichtingen te Rome zich naar hun garnizoenen
De bevolking van Rome wacht op
aankondiging van belangrijke
gebeurtenissen
Kloosters en dogblodgebomoen
in brand gestoken
Verklaring van den Britachen
minister van Oorlog
Was Hauptmann toch
onschuldig?
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20a, ingez. med. 40 a
p. regel; idem op pag. één 55a p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
ygREENIGDE KATHOLIEKE PERS
gV. Drukkerij De Spaameriad - Haarlem
PM aeilluslreerd Zondagsblad I 0.60 hooger
Tijdelijk president van
Venezuela gekozen
Toestel ernatig beachadigd
De lichting 1916 opgeroepen
Japana belangen in Abeaainië
vriTV'l
Taerisud ia Palestina ernstig geacht.
Linkache excessen la Znid-Spanje.
Abessinlsche leger ia Ogaden vernietigd?
Pater dr. C. Wilde 8. J. ererieden.
O
A
Maarschalk Badoglio ia vandaag met <ün staf
te Dearie aangekomen.
Stand ep Dinsdag aar VJte.: 751»
Verige stand: 7884
Voorloopig Iiiriaa der Berate Warner ever da
Indische begrooting 1938.
Alois! besloot met Abessinië verantwoorde
lijk te stellen voor de verklaring, dat de po
ging tot verzoening mislukt zou zijn.
Nadat Alois! verklaard had, dat geen en
kele regeering aan den'Volkenbond ooit zoo’n
bewijs van trouw had gegeven als de Italiaan-
scbe door lid te blijven van den Volkenbond,
legde hjj er den nadruk op, dat de Italiaansche
regeering zoo min geweigerd heeft, als nog
weigert oen de zaak te bespreken.
Italië heeft rechtstreekse!» onderhandelin-
gm geëtecht, omdat zulks het meest practteche
ar doeltreffendste stelsel
BV de manoeuvres in Oostenrijk moesten
de pantserwagens ook in het water hun
gevechtswaarde demonstreeren
Redevoeringen van AJoisi, Ede* en Paai-Ben-
eonr ia den Volkenbondsraad. Raad neemt met
algemeene stemmen een resolutie aan.
Het Hoofdbestanr van de Oraal in particnliere
audiëntie dvor den H. Vader ontvangen.
t
Daarenboven zou de Engelsche regqerlng be
reid zijn en gereed om met de andere leden van
den Bond het opleggen te overwegen van alle
verdere economische en financieele sancties, die
noodzakelijk geacht kunnen worden en doel
matig ter nakoming van de verplichtingen, die
wij allen In dit geschil op ons hebben genomen.'
Roowzittlng van de Tweede Kamer in verband
met het overlijden van Minister van Staat Jhr.
mr. Ch. J. M. Rays de Beerenbronck.
Te Jeres hebben communisten en aorta lts
ten onder bescherming van de politie geweld
daden gepleegd en rich aan plundering schul
dig gemaakt. De communisten, zoo werd be
weerd. trokken door de straten en vielen de
fascisten aan en fouilleerden hen.
GIBRALTAR, M April (Reuter). Vluch
telingen. die hier vandaag zün aaugska-
men, hebben verhalen gedaan omtrent es-
cessen, waaraan aanhangers der bnksehe
partijen zich in Zald-Spanje schuldig ge
maakt hebben.
Vier kloosters zün onder he. oog der politie
geplunderd en in brand gestoken. De redactle-
gebouwen van twee rechtsche bladen, de ^Ma
rio de Jerez" en de „Guadalete" zijn m brand
gestoken en geplunderd. Bjj den uitgang van
verscheidene kerken sagen de katholieken zich
tegenover een woeste menigte geplaatst en
hebben schietpartijen plaats gehad.
Een persoon sou gedood zijn, terwijl de zie
kenhuizen vol gewonden liggen.
MEXICO-STAD, M April. (D.N.B.) Bet
blad „UIMmas Nrilciax" meldt uit Managua
(Nicaragua) dat tegen den president van
Honduras een opstand Is nltgebroken.
De verplichting moest ten uitvoer worden ge
legd, zelfs al kon niemand zeggen of de uitvoe
ring snel genoeg of doelmatig zou zijn om een
besltesenden invloed te doen gelden tusschen aan
valler en aangevallene. De Britsche regeering ts
zich altijd bewust geweest van de beperktheid
der Volkenbondsactle. Iedere actie, die door den
Bond wordt ondernomen moet collectief zün.
Hierin lag de. kracht en de zwakheid van den
Bond. De maatregelen en de vorm van iedere
collectieve actie moeten derhalve tot zekere
hoogte een compromis vertegenwoordigen. Wat
sommigen t# langzaam kan voorkomen, kan an
deren te vlug schijnen. Het heeft geen sin feiten
over het hoofd te zien. De ernstige consequen
ties voor den Volkenbond van de gebeurtenissen
der laatste zeven maanden kunnen nauwelijks
worden overdreven. Het vertrouwen, dat de le
den van den Bond zich gerechtigd zouden voelen
in de toekomst in deze organisatie te stellen,
moet in hooge mate beïnvloed worden door een
succes of een falen bjj dit tegenwoordige geval.
Op dit plechtige uur moeten de regeeringen be
reid zijn verantwoordelijkheden op zich te ne
men en duidelijk de politiek te kennen tr geven,
die sü bereid zijn ten uitvoer te leggen. In' de
oogen van de Brltsche regeering is hetAle duide
lijke plicht van de leden van den Bond op zijn
minst de reeds van kracht zijnde economische
en financieele sancties te handhaven.
De opstandelingen hebben op verschillende
plaatsen de grenzen naar Honduras overschre
den. Het op de grens van Nicaragua en*
Honduras gelegen plaatsje Cifuentes is door
de rebellen veroverd.
Naar aanleiding van de begrafenis van negen
joden te Tel Avlv, hadden hedenmiddag nieuwe
I botsingen plaats, waardoor een vijftigtal perso
nen gewond werd
CARACAS (Venezuela). 30 April Een groo-
te troepenmacht was Zondag op dê been in
verband met het bijeenkomen van bet congres
van Venezuela, dat tüdelük een president heeft
gekozen.
Voorloopig werd tot president benoemd het
lid van het opperste gerechtshof, dr. Anninio
Borjas. Men verwacht, dat bij de verkiezingen
generaal Eleazar Contreras aal warden her
kanen.
Men kan niet verwachten, dat Italië
den vijand zal toestaan op adem te ko
men en zichzelf het gevaar op den hals
aal halen, dat het op zekeren dag, onder
voorwendsel van het mislukken der onder-
handelingen, genoopt zal worden de krijgs
verrichtingen te hervatten .tegen een ge
reorganiseerd en met nieuwen moed bezield
leger.
JERUZALEM, 20 April (D.NJB.) Van
Arabische zijde is voor geheel Palestina de
algemeene staking afgekondlgd. Deze sta
king zal net zoolang duren, tot het man-
daatsbestuur de eischen der Arabische na
tionalisten vervult. De eischen stjn door de
staklngslelding ter kennis van de regeering
gebracht.
CHICAGO, 20 April. (Reuter). Niettegen
staande de executie van Hauptmann set gou-
vemeur Hoffmann het onderzoek naar de zaak-
Lindbergh voort en zijn agent te Chicago kon
digt aan dat binnenkort drie „kidnappers" sul
len worden gearresteerd, die de moordenaars
zouden zijn. Hoffmann beult thans de bewij
zen dat Hauptmann onschuldig was.
Indien men einde Maart beschikt bad over
de gegevens, welke men thans bezit, zou Haupt-
piann gered zijn. De oplossing van de quaestie
zal nu nog slechts enkele dagen duren.
Wanneer een conventie als deze naar
willekeur verscheurd kan worden, zal ons
volk, dat leeft in de groote steden van West-
Europa of in de minder dichtbevolkte stre
ken elders, vragen, wat de waarde is van
een internationaal instrument, dat hun ver
tegenwoordigers met hun naam hebben be
krachtigd. Hoe kunnen zij vertrouwen heb
ben, dat zij, ondanks dat plechtig onder-
teekende protocol niet later in stukken ge
scheurd. verblind en in een vreeeelüken
doodsstrijd vermoord zullen worden.
Zijn rede voortaettende zeide Eden: Ik kan
niet zwijgend voorbijgaan aan het gebruik, dat,
naar gezegd wordt, van gifgassen gemaakt
wordt. Het is. niet aan mij te analyseeren, welk
effect het gébruik van gas kan hebben op de
militaire positie der oorlogvoerenden. Naar het
oordeel van de Engelsche regeering echter is
het enmogelijk geen rekening te houden met
de bestaande bewijzen, die aantoonen, dat gif
gassen door de Italiaansche legers gebruikt
zijn in hun veldtocht tegen de Abesslniërs, die
zelf volstrekt ontbloot zijn van alle middelen
van verdediging tegen deze methode van oor
logvoering. die door de volkeren buiten de wet
is geplaatst. Niet alleen deze twee oorlogvoe
renden, maar bijna alle naties ter wereld zijn
partners van het gasprotocol van 1935. Dit
protocol heeft betrekking op inwoners van
iedere groote stad ter wereld. Het is voor hen
een oorkonde tegen uitmoording.
Te Tel Avlv en Jaffa zijn vanmorgen opnieuw
vechtpartijen tusschen Joden en Arabieren voor
gevallen, ten gevolge waarvan twee dooden en
verscheidene gewonden te betreuren zün.
In verband met deze onlusten wordt de toe
stand in geheel Palestina van emstigen aard
geacht. De Brltsche hooge commissaris heeft
volledige volmacht ontvangen om in te grij
pen. Troepen staan gereed om handelend op te
treden. Indien dit noodlg mocht zijn.
Tot dusver zijn twintig personen bij de bot
singen gedood en tientallen gewond. Jaffa is
practise!) geheel geïsoleerd van het overige Pa
lestina.
De toestand is zoo ernstig, en gaat ons zoo
nauw aan. dat, hoe eerder ons geheele volk
rich daarvan rekenschap zal geven, hoe beter
het voor dat volk en de geheele wereld zal
zijn. Onze kansen bulten een of ander groot
conflict te blijven zijn veel kleiner dan in bet
verleden. Wü moeten de feiten onder de oogen
rien, en onze verantwoordelijkheden op ons
nemen. Het gewone leger telt 21 bataljons min
der dan in 1914 en zijn huidige effectieven
zijn 12.000 man minder dan die, welke werden
voorzien. In 1914 telde bet landleger 313900
man, op het oogenbllk telt bet er 182.000 op
papier.
De Engelsche regeering is bereid om tezamen
•ri de andere leden van den Volkenbond het
*>eggen te bestudeeren van alle verdere
Mncties, die noodlg geacht mochten worden en
doelmatig ter nakoming van de verplichtingen,
alle leden dragen met betrekking tot het
***srinlsche conflict. Wanneer als ulteindeljjk
fetultaat van dit geschil het gezag van den
’ofcenbond als bet beste Instrument voor de
liaadhaving van den vrede in twijfel mocht
**den getrokken, moeten de volken elk af- i
LONDEN, 30 April. (Reuter) Tijdens een op
roep tot aanmoediging van bet dlenstnemen
by bet gewone landleger, teneinde het effectief
op de vereischte hoogte te brengen, bestreed
de minister van Oorlog Duff Cooper de in
vloeden, die werkzaam waren tegen deze dienst
neming. Hij voegde er aan toe, dat de toestand
in Europa ernstiger Was dan in 1914.
Het woord was verv^'g-ns aan
den Britachen minister van Buiten-
landsche Zaken Eden, die zeide dat
het de plicht van de Volkenbonds
leden is de bestaande sancties te
Landhaven.
GENèVE, 20 April (Reuter). Te
kwart voor elf kwam de Volken
bondsraad in besloten zitting bijeen.
Te elf uur werd de openbare zitting
geopend door Bruce als voorzitter.
De totale verliezen aan Abessinische aüde
sedert het uitbreken der vijandelijkheden wor
den te Addis Abeba op ongeveer 50.000 man ge
schat. Vijftienduizend menachen, van wie 5000
burgers, zouden het- slachtoffer van gif gasaan
vallen geworden zijn.
Na opgemerkt te hebben, dat bet Italiaan-
sebe voorstel tot het houden van onderhande-
itegen buiten Genève niet in strijd is met
het Handvest, ging Alois! het derde italiaan
sche voorstel na, nJ. dat van geen staking der
vijandelijkheden, voordat de voorloopige vre
desonderhandelingen tot een besluit zouden
zijn gekomen. In dit opzicht merkte hij op.
dat bet zegevierende Italiaansche leger op
rukt over een bijzonder gevaarlijk terrein in
ten bergachtig land en dat men er zeker van
kan zijn, dat de Abessinlsche regeering een
algemeen verzet, een levée en masse, zal uit
nepen.
ASMARA. 20 April. (D. N. B.)
De oorlogscorrespondent van het
Duitsche Nieuwsbureau deelt mede,
dat in officieele kringen werd mede
gedeeld. dat het Abessinische leger
in Ogaden is vernietigd. Nadere
bijzonderheden ontbreken evenwel
nog.
Het Douglas-toestel O. K. A.
I. A. van de Tsjechische luchtvaart
maatschappij C. L. S., van den
nieuwen dienst BoedapestAm
sterdam, dat om tien minuten over
zeven Maandagavond op Schiphol
werd verwacht, heeft omstreeks
acht uur bü Elburg een noodlan
ding moeten maken, waarbij het
vliegtuig ernstig beschadigd werd.
Een der leden van de bemanning
werd licht gewond. De negen in
zittende passagiers bleven onge
deerd. Zü zij o per autobus naar
Amsterdam vervoerd.
Omtrent de oorzaak van deze noodlanding
is nog niets bekend.
Op Schiphol nam men aan, dat de radio-
installatte van het toestel onklaar was ge
raakt aangezien men na half acht geen ver
binding meer met het vliegtuig kon krijgen.
De machine schijnt bjj Elburg door een sneeuw
bui te zijn overvallen, zoodat de piloot rich
vermoedelUk niet heeft kunnen orlënteeren en
derhalve tot een landing heeft besloten.
Tsjechisch Doaglas-vUegtaig beeft noedlaading
gemaakt te Elburg; twee leden der bemanning
Ucht gewand.
*8® NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Omtrent de noodlanding vernemen wij nader,
dat de piloot Balik nabij Elburg een landing
wilde uitvoeren. Voor de oriëntatie maakte hij
gebruik van een parachute-fakkel, die de om
geving goed verlichtte. De landing lukte vrij
behoorlijk op een weiland nabij den weg El
burgEpe, doch bjj den uitloop schijnt het
toestel in aanraking te zijn gekomen met een
groep boornen, waardoor het ernstig werd be
schadigd. De piloot en de radio-teiegrafist heb
ben lichte kwetsuren opgeloopen, zU konden
zich echter te voet naar het dorp begeven,
waar zij door een geneesheer werden verbon
den. De passagiers hadden imnlddels het vlieg
tuig verlaten en zich naar hotel Kleykamp be
geven, waar de komst van een autobus uit Am
sterdam werd afgewacht.
Ben groote menachenmenigte wnamelds
zieh voor het huis van Joaquin Bernal, den
leider der fascistische partij te Jerea, en droog
hier met geweld binnen. Bernal en zijn zoona,
zoo wordt door de vluchtelingen verteld, trok
ken uit noodweer hun revolvers. Na een kort
handgemeen arriveerde de politie, die Bernal
en zijn zoons arresteerde en geboeid naar de
gevangenis bracht. BIJ de nadering van de ge
vangenis werden vijf schoten gelost op Beraal.
die bewusteloos neerviel op een paar meter
afstand van zijn zoon, die door de menigte
met bruut geweld was neergeslagen.
Tsgenvoordlg waren oa. Boncour, Eden, Po-
temklne, Alois! en Wolde Mariam. Bruce gaf
het woord aan de Madariaga, die zijn rapport
indiende betreffende de mislukte onderhande-
hngen. Hij concludeerde, dat de hoop moest
solden opgegeven door onderhandelen den
wede te kunnen bereiken.
Als er aan het front in Oost-Afrika rust heerscht vermaken de Italia
nen zich met een partijtje voetbal, waarbij kameraden en Abessiniërs enthousiaste
tosschousvers zVn
-
Na de rede van Alois! liet, zooals gemeld, de
Abessinische gedelegeerde Wolde Mariam een
fel protest hoeren tegen het voortdurend ult-
•teUen van hulp aan Abessinië, dat het slacht
offer van een ongerechtvaardigden aanval is.
Hierna werd de zitting geschorst.
Te 1515 werd de zitting van den Vcrfken-
bondsraad hervat.
HU den aanvang der zitting protesteerde
Baron Alolsl speciaal tegen de „insinuatie" van
den Abesstnlschen gedelegeerde, dat de Ita-
Hzznsche regeering „zou willen trachten een
^«handel tot stand te brengen, door In het
«impouiche geschil steun aan te bieden."
Volgens in de Italiaansche bladen gepubli
ceerde berichten, vormt de strijd bij de Djana
Gobo slechts de eerste etappe van een uitge
breid plan, dat generaal Graziani in staat moet
stellen, het geheele front naar Harrar te doen
oprukken. Het zou hier gaan om een hevigen
moorddadlgen strijd, waarbij evenwel noch alle
troepen van Graziani, noch die van Ras Nassi-
boe betrokken zouden zijn.
De bewoners van Rome wachten op ds aan-
kondiging van belangrijke gebeurteniaaen Iw
Oost-Afrika, die, naar men meent, elk oogenbllk
kunnen plaats vinden.
Vandaag is, voor het eerst sedert het begir
van de campagne, geen legerberlcht gepubli
ceerd. Men gelooft, dat. Indien zich morgen een
dezer belangrijke gebeurtenissen mocht voor
doen. sirenes de bewenen zouden waarschuwen,
teneinde hen op de openbare pleinen bijeen te
doen komen om het bericht aan te hooren.
Door de Brltsche legatie zijn, naar Reute»
verneemt, alle voorzorgsmaatregelen genomen
voor de veiligheid der Brltsche onderdanen en
vreemdelingen Ingeval de Italianen de Abessint-
sche hoofdstad mochten bezetten. De omgevlnv
van de Brltsche legatie te Addis Abeba Is door
prikkeldraad afgeset en de 3.000 vreemdelingen,
die In de hoofdstad wonen, sullen er een
schuilplaats kunnen vinden en van gasmaskers
voorzien worden. Een afdeeling Indische int an-
terle onder bevel van Brltsche officieren, waar
mede de gezantschapswacht op het oogenbllk
versterkt te, zal de vreemdelingen beschermen.
Naar men te Londen verklaart, te er geen
sprake van dat de Brltsche legatie Addis Abeba
zal verlaten, zelfs al mocht de Abessinlsche re
geering de hoofdstad verlaten. De levensmidde
len- en watervoorraden zijn toereikend.
zonderlijk de politiek overwegen, die het hun
plicht zou zijn ten uitvoer te leggen.
Overgaande tot bespreking van de geschiede
nis der verzoeningspogingen, zeide Eden, dat
het ongelukkig was, dat het beroep op staking
der vijandelijkheden niet ontvangen te In den
geest waarin het werd opgesteld. De Brltsche
regeering heeft getrouwelijk er naar gestreefd
haar verplichtingen na te komen tot deelne
ming in de maatregelen, waartoe collectief
besloten was volgens het handvest. In dezen
geest te de Engelsche regeering bereid voort
te gaan met de sancties tegen den staat, die
het handvest heeft geschonden.
WoOTdeifpc zeide Eden: „Wtf waren-en
zjjn bereid dit t« doen, ofschoon wij ons
steeds bewnst «ijn geweest van de grenzen,
die de Volkenbondsactle gesteld zjjn, gren
zen. die bet gevolg zjjn van de onvolledig
heid van bet lidmaatschap van den Vol
kenbond".
De Abessinlsche regeering verblijft nog steeds
te Addis Abeba, daarentegen heeft een groot
deel der bevolking de stad verlaten. Volgens van
het Noordelijk front binnenkomende berichten
zouden de Italianen Ankober nog niet bezet
hebben; men verwacht, dat zij daar op hevigen
tegenstand sullen stuiten.
Volgens Abessinische mededeelingen heeft de
keizer zich met de legers van Ras Kassa. Ras
Seyoem en Ras Imroe, alsmede met de reserve-
troepen naar het westen van Abessinië terugge
trokken.
- De sterkte dezer afdeelingen wordt op 150.000
tot 300.000 man geschat. Het leger aan het zui
delijk front zou 150.000 man sterk zijn en tus
schen Harrar. Ghigner, Goba en AUata liggen
ROME 20 April. BÜ decreet van het mi
nisterie van Oorlog te de lichting 1916 upgeroe-
pen De tot deze lichting behoorende manschap
pen vullen van 33 April tot het einde van het
jaar successievelijk onder de wapens komen.
TegeÜJkertUd zullen degenen, die bü de keu
ring der lichtingen 1911 tot 1914 af gekeurd
werden, aan een herkeuring worden onder
worpen.
De Italiaansche troepen verschepingen naar
Oost-Afrika duren onverminderd voort. Za
terdag en Zondag zün zes troepentransport
en vrachtschepen van Napels vertrokken met
bataljons zwarthemden. Roode Krute-verpleeg-
sters en auto’s aan boord.
TOKIO. 30 April (A. N. P.). De Japansche
gezant te Addis Abeba heeft het ministerie
van buitenlandsche zaken te Tokio medege
deeld, dat binnenkort de bezetting der hoofd
stad door del Italiaansche troepen verwacht
moet worden.
In dit verband verneemt het agentschap Do
mei, dat de regeering mededeelingen verwacht
betreffende het standpunt van Frankrijk en
Engeland. Indien de Japansche belangen in
Abessinië zouden worden geschonden, zal de
Japansche gezant daartegen protesteeren.
Naar Reuter nog meldt, heeft Alolsl voor
Italië de toepassing geëischt van het Hand-
Test in zün geheel en al zün artikelen en
biet van enkele artikelen, op willekeurige
*ljze uitgezócht.
Ten aanzien van de beschuldiging van het
QNhrulk van gifgas door de Italianen zei Alolsl,
dat zün regeering het recht opelschte van re-
peesaillemaatregelen tegen de Abessinische
wreedheden.