f
I
I
s
Het nieuws van heden
Koning Foead I
overleden
Politieke moorden
in Spanje
GIL ROBLES GEWOND
Van Zeeland in
Polen
HET BLIJFT ONRUSTIG
IN PALESTINA
DE BAROMETER
Het program van
Hirota
De strijd aan het
Zuidelijk front
De regeering van
Binnen-Mongolië
De verkiezingen in
Frankrijk
De candidatuur
van Azana
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
RECHTHOUDERS
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
f-'.
Een noodlottige aanrijding, waar-
Prins Faroek
Soldaten verstoren de
orde te Soesa
men
a
atte
men
van
tot
Het geheele leger zal
tegenwoordig zijn
De „Normandie” weer
in de vaart
Arabieren zullen de staking
volhouden
De burgemeester van Jeru
salem aan het woord
Autoriteiten, die vóór de herstem
ming afstand van hun
zetel doen
Noodlottige wacht bij
een doode
Zeventien personen vallen door
een inzakkenden vloer
Voortaan geen fooien
meer in Hongarije
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
De begrafenis van den Egyp-
tischen honing bepaald
op Donderdag
Thans de oud-chef van politie te
Barcelona neergeschoten
De onlusten in Palestina. Pantserwagens rijden voortdurend door de steden om
botsingen te voorkomen
Da Belgischs premier erkent dat
nog steeds geen enkel groot
probleem is opgelost
sven
okje
Teh Wang vormt onder Japan-
schen invloed een onafhanke
lijk autonoom bestuur
Zijn kansen schijnen steeds meer
toe te nemen
De Jonker-diamant valt
in stukken
Driebladige schroeven door
vierbladige vervangen
*12.-
f2.85
Iedere poging om het schip nog
te redden, nutteloos
De „Herzogin Cecilie**
verloren
Verschillende Tunesiërs min of
meer ernstig verwond
NEGEN EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 173
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20c, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pag. één 55c p.regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS WOENSDAG 29 APRIL 1936
Dagblad urtgagaven door da
NV. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem
Mei geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Badoglio’s legerbericht
CAIRO, 28 April (Havas). Ko
ning Foead is hedenmorgen over
leden.
f
4
itawr Azawa.
M
Gil
Ernstig anto-aagelak te Klimmen; sigaresrfa-
X
o o
getroffen
n»
X'.
f
o
der
O
nJ. als
4
A
Deze moord beeft in Catalaansche kringen
veel opalen gebaard.
Ter
men
be*
bakt
Vermoedeljjk aal vana v—8 prins Faroek
tot kanin* van Egypte warden geprocla
meerd.
KAlRO, 2g April (Kenter). Da daad van
dan koning werd daar middel van de radio
aan bet volk medegedeeld.
Het blad betreurt dit. aangezien hierdoor het
parlement zijn deskundige op monetair en eco
nomisch gebied zal missen.
soe-
bak-
poe-
be-
eer-
vol-
ezen
bet
De begrafenis van Koning Foead zal Don
derdag plaats hebben. Het stoffelijk overschot
zal morgen ^pn bet paleis Koubbeh naar Kalro
worden gebracht.
De Italiaansche colonne, welke de gebieden rond het Tsana-meer heeft bezet, staat
onder bevel van Starace, den secretaris van de Fascistische partij. Starace spreekt
te Gondar de bevolking toe
PARIJS, 38 April (Reuter). De „Information
financière" bericht, dat oud-minister van Fi
nanciën, Germain Martin, zich in zijn kies
district heeft teruggetrokken by de herstem
ming.
MOGADISCIO, 28 April. (Stefani) Van Ita-
liaansche zijde wordt medegedeeld, dat de co
lonne van generaal Agostini, na Oenagado te
hebben ingenomen, is opgerukt langs een ka
ravaanweg in het dal van Degerrer in de rich
ting van Boellale.
WU beleven een tijd van begripsverwarring
tn het Internationale leven: gelukkig berust de
beslissing over het drama nog bij de leiden.
In de laatste weken hebben wij een zekere
rustpoos kunnen, constateeren, maar van de
groote problemen is er nog geen enkel ge
regeld.
WARSCHAU. 28 April. De Belgische minister
president Van Zeeland heeft bij een ontvangst
der persvertegenwoordigers onder meer gezegd:
..By de besprekingen, die minister Beek en Ik
te Genève hebben gehad, hebben wy zonder
omwegen met elkaar gesproken, zooals dat be
hoort bjj vertegenwoordigers van landen, welker
politiek strikt binnen de grenzen van hun aan
vaarde verplichtingen blijft.
ANKARA. 38 April. Te Merslna in Turkije
zyn zeventien menschen. die de wacht hielden
bij •n doode. door den Inzakkenden vloer geval
len. Eenlgen hunner werden gedood, de overi
gen gewond.
Ben politieman uit zijn gevolg werd ernstig
gewond, terwijl vier anderen lichtere kwetsuren
opUepen.
ttt
rg
De maatregelen, welke voor het vertrek
van prins Faroek naar Kalro zijn genomen,
blijven van kracht; de prins zal morgen
vertrekken.
MADRID, 28 April. Te Barcelona zijn
vanmiddag de vroegere chef van politie,
Miguel Radis, en zijn broer Jooe op straat
door onbekend gebleven extremisten dood
geschoten.
De socialisten Besteiro en Idalecio Brleto ver
klaren, dat zijn Candida tuur de eenigmogelijke
TOKIO, 28 ApriL Bel Japanse* kabinet
beeft in zijn zitting van heden bet concept
van de rede, die minister-president Hire-
la zich worstelt tn de bijeenkomst van den
landdag te honden, goedgekeurd.
liet program van Hirota.
Het bezoek van den Belgischen premier aan
n OlCtt-
ons
L
eken
t de
tdde
van
ikke
s de
JERUSALEM. 38 April. (Reuter.) In de pro
vincie duren de aanslagen nog steeds voort
Een auto waarin de Joodsche dichter Sjalotn
Askh gezeten was, is door Arabieren met stee
nen bekogeld en kon met moeite ontkomen. De
Joden hebben de hulp der politie Ingeroepen
voor het vervoer der landbouwproducten. De
autoriteiten hebben bepaald, dat geen Be-
doeïnen de grenzen meer mogen passeeren.
SOESA, 28 April. (Reuter.) Gisteravond is
een honderdtal Senegaleesche soldaten door de
straten getrokken, zjj verschillende ge
welddaden pleegdimro eenlge Tunesiër* mln at
meer ernstig veryndden. Dank rij de onmid-
delljjke tusschenMbmst van politie, gendarmerie
en troependetadhementeü kon de orde spoedig
hersteld wordpti.
De oorzayk van net gebeurde moet gezocht
worden in verschillende incidenten, die den
laats ten tijd hebben plaatsgehad, o. a. Zondag
j J„ toen een Senegaleeach soldaat ernstig aan
het oog werd gewond.
Het geheels Egyptische leger zal bij de
begrafenis tegenwoordig rtjn. De koning
zal rusten in de Rifalmoskee te Katro.
De .JPetlt Parisien” heeft onlangs een inter
view gepubliceerd, dat een der medewerkers van
dit blad te Barcelona met den bekenden com-
munistlachen agent Bela Kun zou hebben ge
had. De correspondent van het blad te Moskou
meldt thans, dat de vroegere Hongaarsche dic
tator niet in Spanje is, doch dat hy zich te
M&Xbu bevindt, waar hl) op 36 April een on
derhoud met den communistenleider heeft ge
had. Bela Kun verklaarde toen, dat te Barce
lona iemand anders zich voor hem moet heb
ben uitgegeven.
JERUSALEM, 38 April. (Reuter). Tijdens een
Arabische demonstratie te Nazareth zijn twee
Britsche politiemannen licht gewond.
De politie moest met de vuurwapenen de orde
herstellen.
de eerste maal In bet seizoen naar New York.
De belangrijkste verandering aan het schip
is de vervanging van de drlebladlge schroeven
door vlerbladige.
In de passagiersaccomodatie is eveneens een
verandering gekomen. Er zijn 30 nieuwe twee
persoonshutten gebouwd, tevens is een nieuwe
lounge gemaakt met ruime vensters en een
café met terras.
Op het zonnedek is een prime tennisbaan
aangelegd en in Ue groote hall van het theater
zijn telefoons en radiocellen gebouwd.
De eerste klasse passagiers zullen van hun
hut uit een telefoongesprek kunnen voeren met
hun vrienden aan land. Men verwacht, dat van
deze nieuwigheid een druk gebruik zal worden
gemaakt, vooral nu een ministerieel besluit is
afgekomen, waarbij de prijs van Oceaan-tele
foongesprekken tot op de helft verminderd is.
Men is van meening. dat Teh Wang presi
dent van den raad is en dat Japanners minis
ter van oorlog, financiën, opvoeding en ver
keersmiddelen zullen worden.
De eenlge andere Mongool in den minister-
zou de minister van justitie zijn.
PEIPING. 38 April. (Reuter) Hoewel nog
geen bevestiging is ontvangen, vèrneemt
men van Chlneesche zijde, dat Teh Wang,
de Mongoolsche leider van Binnen-Mon-
golië, een onafhankelijke autonome regee
ring heeft gevormd onder invloed van de
Japansche militairen.
dat
was
Ten
rouw werd de zit
ting geschorst en
daarna weer her
vat.
De radlcaal-socialistlsche minister van Onder
wijs, Guernut, verklaarde zjjn kamerzetel af te
staan aan den sociallstlschen candidaat in zijn
district, die Zondag meer stemmen beeft be
haald dan hjj
By de herstemming stelt hij zich dus niet
meer candidaat.
Men zal de elementen voor een duurzame op
lossing moeten vinden en ik geloof, dat die er
zijn. België en Polen stfA meer dan welk land
ook geïnteresseerd by een snelle regeling; de
atmosfeer, waarin wij hier werken, houdt be
loften In."
Van Zeeland Is vandaag door den president
der republiek in audiëntie ontvangen, met wien
hij het noenmaal gebruikte.
De Belgische premier zal vanavond om 10 uur
van Warschau vertrekken.
LONDEN. 38 ApriL (Reuter) In het Lager
huis maakte een van de leden zich ongerust
over het feit, dat Italiaansche troepen waren
doorgedrongen in bet stroomgebied van de
bronnen van den Blauwen Nljl. Cranborne int-
woordde, dat de rechten van Egypte op den
bovenloop van den Nljl zijn verzekerd door
verdragen met Abesslnlë en Italië.
De Egyptische mi
nisterraad ,wu
juist bijeen toen'
telefonisch meege
deeld werd,
de koning
overleden,
toeken van
D* po
De rsgsering van Binnen-MongoUë.
Politieke moorden M Spanje; de oad-ehef van
politie te Barcelona neefgeachoten.
Robles bij een awto-aanrtjdfng Heht ge-
gewond.
De verkiezingen in Frankrijk.
Verocblllende categorieën dienstplichtigen komen
met 1 of 2 Mei In het genot van groet verlof.
Het zeilschip „Herzogin Cecilie" niet moer te
redden.
LONDEN. 38 April. (Reuter.) Niets zou mijn
zeilschip meer kunnen vlotbrengen. en iedere
poging daartoe zou nutteloos zijn. Wij zullen
de lading graan in veiligheid brengen en daarna11
de „Hertogin Cecilie" ontdoen van alles wat
wij kunnen medenemen, en de zee zullen wij de
rest laten doen,’’ aldus verklaarde kapitein
Erikson, voor wien bet schip 8 jaar lang zyn
tehuis is geweest en die dan, ook zeer onder
den indruk was. „D? voornaamste zeilen zijn
reeds aan land gebracht gn de andere zullen m
den loop van den dag worden geborgen. Ik ben
zeer trotsch op de leden der bemanning, die
bij mij gebleven zijn. Het zijn allen Derfen. en
ofschoon ik een Fin ben, neem ik mijn pet voor
hen af."
BOEDAPEST. 38 April (Reuter). Het «taate-
blad bevat een verordening van den minister
van Handel en Verkeer, waarbij voor hotels,
pensions, café's en restaurants bet invoeren
van een percentage voor bediening verplich
tend wordt gesteld en het dienstpersoneel ten
strengste verboden wordt van de gasten een
fooi te verlangen.
Dege verordening heeft ten doel, aan de
misbruiken met fooien een einde te maken en
bepaalt tevens, dat in de plaats van fooien, de
eigenaar voor de bediening zijner gasten een
bepaald percentage In rekening moet brengen.
Deze toeslag kan 15 procent der rekening be
dragen. kan echter, wanneer het bedrag der
rekening niet hooger is dgn een pengo, de tien
heller niet te boven gaan.
Deze bepaling treedt op 1 Juni 1336 in wer
king. In verband daarmede zal de minister de
minlmum-loonen van het personeel van boven
genoemde instellingen van regeeringswege doen
vaststellen. -
Naar verluidt bevat deae rede de volgende
programmapunten
1. Strenge maatregelen in verband met de
revoltepoging van 26 Febr.
2. De noodzakelijkheid van nationale een
heid en solidariteit in den strijd tegen de cri
sis. welke het land doormaakt.
3. Bescherming van bet parlementaire *40^
sei.
4. Een onafhankelijke en krachtige buiten-
landsche politiek.
5. Versterking der nationale verdediging, een
grondige fjpancieele en economische reorgani
satie.
6. Ontwikkeling van den buitenlandschen
handel en stabilisatie van de nationale levens
voorwaarden.
Een administratieve reorganisatie.
De Katalaansche regionalist Venrosa zag
evenwel liever een minder politiek persoon. Lar
go Cabalero weigerde iets te zeggen omtrent
deze candidatuur, hetgeen men als een kritiek
beschouwt op de verklaringen, welke gunstig
voor Azana luiden.
MADRID. 38 April. (Reuter) Bij een
auto-ongelnk, ontstaan uit een aanrijding,
werd OU Robles licht gewond.
Het eerste gevolg van den dood van koning
Foead is wel, dat de Britsch-Egyptlsche be
sprekingen, welke worden gevoerd tot regeling
van de betrekkingen tusschen beide landen,
zullen worden verdaagd, vermoedelijk totdat
een regentschapsraad zal zijn samengesteld.
De namen van de drie leden van den re-
gentschapsraad. welke koning Foead heeft
aangewezen, bevinden zich nog in de gesloten
enveloppe met het koninklijk zegel, en nie
mand kent nog dese namen.
LE HAVRE. 28 AprU (Reuter). De .Norman
die, die gedurende den winter in het dok
beeft gelegen om een verandering te onder
gaan, te gereed gekomen en houdt van Dinsdag
tot Donderdag een proefvaart.
8 Mei aa. vertrekt de .Normandie" weer voor
7^: NOORD-HDLLANDSCB DAGBLAD
Timmerfabriek te Eindhoven tn de aaeh gelegd.
Dreigend tekort aan nsndvleeaeh?
Oprichting van een (laswattenfabriek te Sas
van Gent.
MADRID. 38 AprU. (Reuter). De bespre
kingen, welke Azana vannacht beeft ge
voerd met een aantal linksche persoonlijk
heden wijzen erop, dat hij candidaat w
warden voor het presidentschap.
De prins is in October van het vorig jaar te
Londen aangekomen,
om zich voor te be
reiden voor bet toela-
tingsexamen voor de
koninklijke militaire
academie te Wool
wich. Hij is thans 16
jaar oud.
Volgens den Koran zou de koning reeds mor
gen begraven moeten worden, doch wegens
buitengewone omstandigheden is de begrafenis
24 uur later gesteld.
Het slachtoffer was zeer bekend te Barce
lona, hij was leider van de „Catalaansche
jeugd" en werd tot hoofd van de poUUe be-
noemd. toen de ordebewaklng aan de Catalaan-
sche regeering werd overgedragen. In deze
functie trad hjj zeer streng op tegen de extre
misten, zoodat men vermoedt, hier met een
wraak-kwestie te maken te hebben.
Badla nam actief deel aan de October-revo-
lutle en vertrok daarna naar Frankrijk en
Amerika. Hjj. keerde na de verkiezingen van
Februari jj. terug.
MURCIA, 38 April. (Reuter.) De procureur
der republiek Joee Cornis is op het oogenblik,
dat hjj zijn woning wilde binnengaan, door drie
Individuen aangevallen. De onmiddellijk ge
waarschuwde politie wist de dader* te arres
tee ren. Omtrent de motieven van de daders
tast men nog in het duister.
NEW YORK. 38 April. (Reuter.) Vandaag
werd de grootste en mooiste ongesneden dia
mant ter wereld, de Jonker-diamant in drie
stukken gekloofd. Later sal de steen in twaalf
stukken worden gespleten, en de eigenaar, de
New Yorksche diamanthandelaar Harry Win
ston. hoopt deae voor twee mlUloen dollars te
verkoopen en er een diamanten halsketting van
te doen vervaardigen. Het kloven van den steen
was een zoo delicaat werk, dat Winston er niet
bl) tegenwoordig wenschte te zijn, doch het B
uitstekend gelukt. De Belg Lasare Kaplan ver
klaarde later: „Ik was van tevoren zóó zenuw
achtig. tiaar ik voelde dat de geheele wereld
mij bij dit werk zou gadeslaan, dat ik drie
dagen op de forellenvangst ben gegaan."
De eigenaar Winston zeide, dat. ofschoon de
ongr sneden steen voor een mlllioen dollars ver-
jekerd was. er geen venekeraar was te vinden
die bet kloven wilde verzekeren, daar het risico
te groot werd geacht.
ROME, 28 AprU. (Reuter). Maarschalk
BadogUo seint het volgende 197ste legerbericat:
Onze gemotoriseerde colonnes, die uit Dcssle
waren vertrokken, zyn 140 K.M. opgerukt in de
richting van Addis Abeba, zonder tegenstand
te ontmoeten.
Een andere colonne, welke uit Worra Hoe
was vertrokken, is 50 KM. opgerukt sa heeft
de rivier Wakkit bereikt.
De sultan van Aoessa, Mohammed Jahiü.
heeft zich by deae stellingen aangemeld. 41
heeft zyn onderwerping aangebeden aan onse
militaire autoriteiten.
Aan het front In Somaliland zetten wy on*
offensief zegevierend voort. Op den Unker-
vleugei van ons front hebben Ltbysche afdee-
llngen, die uit Dagamedo waren vertrokken in
het dal van de Paf belangrijke vyandeljjkë
groepen verslagen en verspreid. De colonne,
Frusci heeft de zuiveringsactie voortgezet in
de buurt van Hamanlei. Drie tanka, welke op
11 November tydens een verkenningstocht van
de colonne Malettl in bet dal van de Faf waren
achtergebleven, zyn weer in ons bezit. Even
eens een mltraUleur van een vliegtuig en een
gouden medaille van luitenant Mlnnltl.
Op den rechtervleugel versterkt de colonne
Agostini haar stellingen by Goenagado.
De luchtmacht heeft met zeer groote doel
treffendheid over het geheele front by de acties
medewerking verleend.
Volgens inlichtingen van officieuze tijde
blijft de ministerraad permanent in zitting,
teneinde Os gretiBWM te beatudeeren m *w-
band met het regentschap. 43ese kwéstie zal
zonder twijfel héden nog niet warden geregeld.
De muziek-programma’s werden onmiddellijk
onderbroken. Op de Britsche oorlogsschepen
werd de vla* halfstok geheseben.
Z. Em. Kardinaal Van Roey was
tegenwoordig bij het eeuwfeest der
zusterscholen te Brasschaet
Ti
Achmed Foead Pasja werd in 1868 geboren,
ontving te Rome en Turijn zyn militaire scho
ling, waarna hy in Turkschen militairen dienst
trad en ojl attaché van den militairen raad
te Weenen was. Later terug in Egypte maakte
hy zich op velerlei gebied voor zyn land
dienstbaar. Zoo stichtte hy ook om. een uni-
versiteit te Kaïro.
Na de onttroning van Abbas HUml werd
zyn oom Hussein benoemd tot Sultan van
Egypte; na diens dood in 1917 volgde hem
Achmed Foead op. In 1922, toen Engeland Egyp
te onafhankeiyk, hoewel onder militair toe
zicht der Britsche regeering verklaarde, nam
Foead I den koningstitel aan. zyn opvolger
1* prins Faroek.
Reeds spoedig waren er politieke botsingen,
tot in 1927. tegen den raad van Engeland, ko
ning Foead het Egyptisch parlement radicaal
voor den tyd van drie jaren ophief.
In 193» bereikte koning Foead, vooral ten
gevolge van het tot bloei komen der Labour
party in Engeland, een ultgebreider onafhan-
keiykheld van Engeland, waardoor het land
o.i. eigen vertegenwoordiging in den Volken
bond bekwam en de Engelsche bezettingstroe
pen werden teruggetrokken.
In 1930 bezorgde de Wafdparty onder leiding
van Nahas Pasja den koning de grootste moel-
UJkheden. doch Foead maakte korte metten.
Voorloopig hief Ky het parlement weder op en
bracht daarop een nieuwe wetgeving, waarbij
parlement en regeering rile zelfstandigheid
verloren en de koning een nlet-officleele dic
tator werd. Die positie is Foead I ook onver
anderd blijven innemen, zelfs tegenover Enge
land Onder Invloed en door middel van zyn
jeugdvriend Ibrasji Pasja nam hij al zyn be
sluiten.
Reeds in 1934 werd de koning ernstig ziek
en regeerde Ibrasji Pasja onder den bynaam
van „ongekroonden koning”.
Tenslotte werd Foead door xljn tegenstan
ders, vooral ook door den druk van Londen uit,
gerwrivaakt. Ibrasji Pasja te laten vallen en
in vergulde ballingschap te zenden, t-2.
gezant naar Brussel.
Het Abessinlsch conflict bracht begrijpen)-
kerwys sterke spanningen in Egypte, aoo-
dat Foead zich gedwongen zag de wetgeving
van 1933 weder kracht te verieenen, waardoor
vooral de parlementaire rechten van het volk,
welke sinds 1930 waren opgeheven, weder wor
den hersteld.
De Arabische burgemeester van Jerusalem,
dr. Khaldi. heeft in zyn kwaliteit van voor
zitter der 'hervormlngsparty aan een verslag
gever van Havas verklaard, dat naar de mee
ning der Arabieren Pelestina een Arabisch land
is en bet tot eiken prijs moet biyven.
De Arabieren zullen de staking volhouden.
Indien zij werkloos zyn. keeren zy naar hun
dorpen terug. Daarentegen zullen de Israëlie
ten, Indien de Joodsche Industrieën getroffen
worden, tot machteloosheid gedoemd zyn.
Daarom zullen wy biyven strijden tot aan onze
eiscben is voldaan. Ben bondgenootschap tus
schen ons is onmogeiyk. wy staan niet vijandig
tegenover het handhaven van een nationaal
JOódsch tehuis, doch wy willen de ontwikke
ling ervan beperken, wy vragen niets anders
dan niet in ons land te worden bedreigd.
,'J* g