Wat Kikker Karei en Tuimeltje beleefden
SONDE-FERIK
j
aan den daq
?t
Thans ook
r
R.K. RIJKSAMBTENAREN
Kerkdijk Leven
'n Heerlijke Sigaret
20 stuks 25 cent
TEGEN PARTICULIERE
WEERCORPSEN
VERKADE’S FABRIEKEN
et eiland der eenzawen
MAANDAG 4 MEI 1936
ft
Onderscheiding
t
Audiëntie-dagen gewijzigd
Decentralisatie der
Luchtmacht
De frappante
gelijkenis
Het secretariaat by het
bondsbureau
De ontbinding van de s.g~ weer
afdelingen der N. S. B.
OFFICIEELE CRISIS
PUBLICATIE
W ETTELIJKE REGELING
AFBETALING
De wet in het Staatsblad
- verschenen
Een overzicht van wat er aan de
salarissen besnoeid is
Gouden jubileum feestelyk her
dacht te Zaandam; groote
belangstelling, ook van
officieele zyde
Met 1 October a-s. ook een
vliegtuig groep naar
Waalhaven
i.
vroeg
meer
■t
r
1
aan herinnerde, op welke
en-’"
a
de
40
CS
a:
1:
d
IWprdl VBrrolfd)
n
k
iar-
rer-
Verschenen le de memorie van antwoord
op het Voorloopig Verslas der Tweede Ka
mer over het wetsontwerp houdende voor
stellingen omtrent weercorpsen.
Deze memorie is vergezeld van een nota van
wyziging, waarin a m. de mazimum-boete, ge
steld op de niet-opzetteiyke overtreding, wordt
teruggebracht tot 300 gulden.
Zaterdagmiddag hield de Landelijke Groep I
(Ryksambtenaren) van de Algemeene Roomsch-
heeft op bet ©ogenblik nsg'geen aanleiding
aan de ontbinding van de MT. weeraMeeiln-
gen van de NaUoneal-Soeiatatisehe Bewe
ging te twijfelen.
Intwaschen houdt de Regeering het oog
gericht op de Hguidntie van deue vroegere
weerafdeeiingen.
SS,
B»-
m
»P
et
;n
tr
w
Pays Bas te Utrecht de jaariyksche algemeens
vergadering.
Ie
ge
bet
op-
oud-
mjjn
Benige mededeelingen werden voorts gedaan
inzake de overdracht van het secretariaat.
De Regeering volgt de ontwikkeling van
de bestaands organisaties met aandacht. Zij
tte
e-
ler
is.
tuts
er-
in-
.rt-
en
er ook In.”
„Ik geloof....", wilde ik beginnen.
„Geen woord meer,” beval oom Frits. „Ik had
t niet achter je gezocht. 1 Is, Ja, t is een
meesterstuk Als ik er aan denk, dat soo"n
kerel de brutaliteit heeft, zich te verbeelden, dat
de burgers van deze stad de behartiging hunner
belangen 'aan hem zullen toevertrouwen, dan.
ja dan ben.... dan sta ik verstomd!"
Het was me nu duidelijk geworden. Blijkbaar
had oom Frits zich zelf aangezien voor z’n po
litieker! tegenstander, z*n geheten tegen-candi-
daat.
De oude sheer hep nog vergenoegd te grinni
ken, toen we het huis binnen kwamen. Maar
Toos maakte daar spoedig een einde aan.
„En oom Frits.” vroeg as, „heeft Klaas geen
prachtig standbeeld van u gemaakt? t Lijkt
frappant, vindt u niet?”
nd
in-
re-
ttl;
oo
10.
10
Ik-
al-
id-
la-
18-
8
rt
•- -
>n.
m:
or
Et.
3d
Te Zaandam is Zaterdag feestelijk her
dacht het vijftigjarig bestaan der Verkade’s
fabrieken.
Een der vele ruime fabriekslokalen was
voor de ontvangst van de talrijke genoodig-
den Ingericht. Reeds voor tienen had het
voltallig personeel van ca. 1300 man daar
plaats genomen, want het was, gelijk de
oudste directeur, de heer A. H. Verkade,
later in zijn toespraak zou opmerken: van
daag een dag van vreugde.
Roman van Paul Keiler
Vertaald door Louis da Bourbon
Zend een 8. O. S. uit, riep de dokter tegen de kikkers, die
door de torenruitjes stonden te kijken en zoo vlug ze konden
gingen de kikkers naar het politie-bureau en nu zou de ooievaar
wel aangehouden worden. Uit alle hulzen kwamen kikkers
die,,den tocht van Tuimeltje en den radlo-dokter gadesloegen
en enkelen van hen schudden met hun hoofden en zeiden:
„Dit zal de laatste tocht van Tuimeltje wel zijn."
Uitgegeven is staatsblad 200: Wet vast 23
April 1936 tot wettelijke regeling van de over
eenkomst van koop en verkoop op afbetaling.
ch- -
rop
ling -
Na
te
de
.an.
ken
Na nog eenlge diep gevoelde woorden tot de
jonge directeuren te hebben gesproken, deelde
de minister mede, dat het H. M. de Koningin
had behaagd, den oudsten directeur, den heer
O. H. Verkade, die, naar de minister opmerkte,
het hart van de commercieele leiding is, te
benoemen tot officier in de Orde van Oranje
Nassau.
keroog.”
Ik morrelde wat aan het hinderlijke linker
oog.
..Zoo. Nou??" vroeg ik weer
..Nog al duidelijk: Rembrandt."
.Je bent niet wijs." zei ik knorrig; daarop
namjk m*n pijp uit m'n mond en stak die in
den mond van mijn sneeuwman.
Jtamsay MacDonald.” zei Toos, een beetje
mal. „Duurt t nog lang? Ik word koud.”
.Je hebt t nog niet geraden,” lachte ik.
„Wacht, ik zal je helpen.Wie is X nou?"
Ik had z'n hoed nog een beetje meer naar
Mn kant getrokken en nog een draaltje aan
z'n wenkbrauwen gegeven.
„Ik weet t echt niet," zei Toos; Jk kan nie
mand anders bedenken.”
„Denk dan toch eens kind, denk na."
„Ik dénk na,” verzekerde Toos. „t Is Maurice
Chevalier."
„Welneen,” zet Ik kortaf. Toos kan soms zoo
echt onnooeel zijn.
„Och. dat is waar ook. Nu heb ik het!” riep
Toos haastig, 1 Is konlng Salomon in al z’n
glorie, t is prachtig hoor, maar als ik nog een
minuut bulten blijf, ben Ik...'."
„Maar kind, je hebt t alweer mis," foeterde
ik nu. „*t is oom Frits."
„O!" riep Toos. „Zeg 1 hem maar niet"
„Waarom niet?"
„Nou, hij heeft ons tot nu toe ieder Jaar wat
gegeven met Kerstmis. Als je nu ook wat wil»
hebben...."
„Dank je voor *t compliment. Erg vriendelijk
van je. Ik vind, dat 1.
Maar Toos was al weg.
Ik keek oom Frito nog eens aan. Z’n gelaats
uitdrukking was misschien niet aoo zonnig als
t gekund had, maar t was in ieder geval een
meesterstuk. Frappante gelijkenis.
„Prachtig!” riep een stem vlak achter me.
Ik keerde me om. 't Was oesn Frits in leven
den lijve.
„O.Tk.ik.dank u,” zei Ik, verrast.
Uk ben blij, dat t naar uw zin is."
„Naar myn zin?” vroeg oom Frits; ,Jk vind
.’t-een juweel
„Nu ja,” meende ik bescheden, „een juweel.."
Nu waren ze nog maar op een meter of tien afstand van
den ooievaar. Toen deze zag dat ze hem zoo dicht op de
hielen zaten was het net of i« zenuwachtig werd. Hy sloeg
met zijn groote vleugels. Maar Tuimeltje was ook niet
gek. Neen, nu sou die leeiyke snaak hem niet meer ontglip
pen. Nog enkele groote slagen en daar had te den ooievaar
bij «ijn eenen vleugel te pakken. De ooievaar kon nu niet
meer vliegen en liet zich langzaam voortsleepen.
Ter kennis van belanghebbenden van de
LVA te Soesterberg la gebracht, dat zij
er op hebben te rekenen, dat op 1 October
as. de tweede vliegtulggroep (commandant
kapitein-vlieger F. Roland) zal worden
overgebracht naar het vliegveld Waalhaven
te Rotterdam.
bevrijd? Lucas met zijn -
was een held bij hem vetgelei
Z. H. Exc. de Blsschop van Haarlem aal
deze week, inplaats van op de gewone dagen,
andiéntie verleenen as. Vrijdag en Zaterdag
van 11 tot 1 uur.
het even," zet de graaf,
kunnen maken, door u
vijver zag hU zijn spiegelbeeld. Ik spuug er op.
Dan ging hij verder altijd nog als In een nacht
merrie.
In zijn slotwoord wees spr. nog op
noodzakelijkheid van het doen van groote
afschrijvingen en reserveeringen in goede
tijden om daarvan in tijden van malais?
te kunnen profiteered. Dit komt zoowel ons
zelf, aldus spr., den arbeiders, den aandeel
houders, als ook den Staat ten goede. Een
dergelijke voorzichtige flnancleele politiek
in het bedrijfsleven dient te worden aan-
gemoedigd, In plaats dat daartegen belet
selen worden opgeworpen.
Inmiddels mogen wij op dezen dag wel
zeer dankbaar zijn, zoo besloot de heer
Verkade,'dat onze fabrieken volop aan het
werk zijn en wij vrijwel al onze mannen aan
het werk hebben kunnen houden, zonder
dat wij kortere werkuren hebben behoeven
in te voeren.
I»
I-
Ter gedeeltelijke uitvoering van de reorgani
satie worden pp 38 Mei as. naar Schiphol over
geplaatst: een kapitein-vlieger, commandant;
vijf officieren-vliegereen sergeant-vlieger en
twee korporaals-leerling vliegers; een opzichter
3e klas (sergeant-majoor); tien sergeanten-
vliegtuigmakers; acht miliciens-vliegtuigmakers
en tien dienstplichtige soldaten.
De heer Reijnen bood de firma Verkade met
een korte toespraak namens de Nederlandsche
Maatschappij voor Nijverheid en Handel de
gouden medaille deaer maatschappij aan.
Namens het personeel werd de directie een
relief vgn het fabrieksmerk „De Ruyter” aan
geboden.
Vermelden wij tenslotte nog, dat het geheele
personeel op dezen dag met een geschenk is
bedacht en tevens Zaterdagavond een voorstel
ling in den Amsterdamschen Schouwburg bij
woonde. Aan alle geregelde afnemers der firma
over het geheele land is een feestgroet gesen
den in den vorm van een taart, waaraan on
geveer tweeduizend banketbakkers eenlg edagen
hebben gewerkt. Het Is vermoedelijk de groot
ste taarten-order, ooit in den 'ande gegeven.
Naast en behalve deze attenties en giften aan
het personeel, heeft de jublleerende firma eeni-
ge belangrijke bedragen geschonken aan ver
schillende plaatselijke Instellingen.
geen stukken na vermoedt. En naar die overtui
ging heb ik mijn kind tot nu toe opgevoed.
Zij was vroolijk en gezond. Toen bent u met uw
gezwets gekomen en u wilde haar van my weg
nemen, u wilde mij het laatste ontnemen, wat
ik bezat, u wilde het kostbaarste ten gronde
richten dat ik ooit het mijne noemde. En als
middel gebruikte u de leugen.”
„Laat mij aan het woord!” riep Gunther.
„U hebt slechts op mijn vragen te antwoor
den. Is het waar, dat ik u slechts toestond, op
het eiland te blijven, om den dood van den man
dier ongelukkige vrouw te helpen ophelderen?"
„Ja!”
„Hebt u in al dien ttjd Iets in deze zaak tot
stand gebracht?”
Bij deze vraag werd Gunther s gelaab donker
rood. .Neen!”
.Maar toch bent u gebleven tegen alle
afspraak in gebleven bent u. om mijn kind
in het ongeluk te storten.”
„Dat Is niet Waar! Om het te beminnen, om
het te verlossen, om het gelukkig te maken!”
De graaf lachte rauw.
„Om het gelukkig te maken? Was Clothilde
ongelukkig voordat gij kwaamt?"
Weer werd Gunther rood.
.Neen," stamelde hy. Zijn zekerheid verliet
hem.'
„Hebt u daarbuiten In de wereld ooit een
gezonder, vrooiyker, ssriyker meisje gezien?*
Jk sag er geen, die was als zy*
„Wel, ellendeling, waarom liet u haar dan
niet aooala zij was, waarom wilt u haar dan
slechte een slag op het hoofd, maar ook een
slag op het hart! Clothilde was hem ontrukt.
Dat was het begin en het einde, de zin van
alles wat vandaag was gebeurd.
Al het andere, het bijkomstige, was dom,
dwaas, belachelijk.
Langzaam kregen zjjn gedachten weer vorm
en gestalte, maar zij ordenden zich slechte tot
een doodendans om het eene middelpunt:
„Clothilde verloren.1”
Wat had de oude allemaal gekletst? Had htj
niet een heel bouwsel van beschuldigingen togen
bem ópgetrokken? Het was allemaal onzin vrat
bij zei. Maar Gunther had geen stom woord als
tegenspraak op dit geklets kunnen vinden.
Clothilde was voor hem verloren.
Nu was alles om het even, en hij had gezegd
dat hy sou willen sterven. De oude bad hst
zeker zoo opgevat, dat hij zich uit berouw over
•en tegen den graaf begane misdaad sou dooden.
De ezel!
Had hij eigenlijk zijn degen nog? Juist, hij had
hem nog. Het ding hing scherp geslepen aan
zijn sjjde. En hij had die krankzinnige rechtere
niet overhoop gestoken en de jonkvrouw niet
gemagnetiseerde lans
Wat een pijn deed deze zelfverachting!
Blijf nu maar niet zitten, anders komen aa
nog met de honden, dan moet je nog vertrekken
met een gescheurde broek! Hjj stond op. In oen
Onder de gasten merkten wij o.a. op den
minister van Handel, Nijverheid en Scheep
vaart, prof. dr. Ir. H. C. J. H. Oelissen, den
Commissaris der Koningin voor de provincie
Noord-Holland, jhr. mr. dr. A. Röell, den bur
gemeester van Zaandam, den heer K. ter Laan,
den dlrecteur-generaal voor Handel en Nijver
heid dr. ir. A. H. W. Hacke en dr. W. L. Groe-
neveló Meijer, administrateur van de afdeellng
Binnenland by het Departement van Handel,
Nijverheid en Schépevaart. Voorts waren nog
aanwezig de bestuursleden van de K. van K. en
F. voor Zaanland, o.a. de voorzitter van de
afdeellng grootbedrijf, de heer A. Vis Jan.,
van het Verbond van Ned. Werkgevers de hee»
ren H. F. Gelderman §Mzn. en Ir. W. H. van
Leeuwen en verder de secretaris der Ned.
MgatschappU van Handel en Nijverheid, de
heer Reijnen.
De heer A. H. Verkade sprak zijn bijzondere
waardeering uit voor de belangstelling van of
ficieels zijde en hy vergat daarby niet, ook op
harteiyke wyze den heer E. G. Duyvls Tz., den
83-jarigen nestor der Zaansche Industrie, te
begroeten.
Spr. stond uitvoerig stil by de geschiedenis
van Verkade’s fabrieken en hy herinnerde er
aan, in welke, mate de arbeidsvoorwaarden in
,de afgeloopen halve eeuw zyn verbeterd.
Over de uitbreiding aan de fabrieken gaf
spr. vervolgens enkele interessante cyfers. Be
droeg de vloeroppervlakte der fabrieken in het
jaar der stichting 1300 M3, by het 40-jarlg be
staan in 1936 was dit gestegen tot 23.000 M2,
terwyi nu in 1936 de totale oppervlakte, met
inbegrip van de chocoladefabriek, die nu ge-
Dringend noodzakeiyk In dezen zin, dat an
ders een onmlddeliyke verstoring van de open
bare orde nou zyn te vreezen. acht ook de Re
geering het ontwerp niet, zy acht het ontwerp
echter noodzakeiyk om te voorkomen, dat de
ontwikkeling in de toekomst in verkeerde
richting zou kunnen gaan.
De thans voorgeetelde wetteiyke grondslag
voor de gehandhaafde organisaties aal tevens
aanleiding kunnen jdjn zich van.4e yeprwaar-
den, waaraan deze moeten voldoen, nof eens
opnieuw rgkemcjjap, te geven.
Het ligt in het voornemen de regelingen aaet
betrekking tot de toelating van Bepaalde orga
nisaties tot stand te brengén, vóórdat rechter-
lyke beslissingen betreffende de nieuwe wette-
lyke bepalingen zullen worden uitgelokt.
Voor wat het vervangen van organisaties be
treft, welke onder het ontwerp vallen, door
andere, welke schijnbaar een onschuldig doel
nastreven, behoeft, gezien de in het ontwerp
gekozen omschrUving. geen vrees te worden ge
koesterd.
Het ontwerp treft bepaalde feiteiyke hande
lingen, onafhankeiyk van den utterly ken schijn,
welken men aan die handelingen poogt te
geven.
Een spoedige inwerkingtreding van de wet aal
sooveel mogeiyk worden bevorderd.
reed komt, 40.000 M3 bedraagt.
Wat de personeelsterkte betreft: deze is. on
danks rationalisatie en mechanisatie, nog steeds
vooruit gegaan. In 1886 begon men met acht
tien man, op het oogenblik vinden alleen in
de fabrieken te Zaandam 1080 menschen werk.
By de geschiedenis van Verkade behoort ook
die van de albums en spr. deed duideiyk uit
komen, met welk een Uefde hy aan dit werk ge
dachte en leiding geeft, teneinde ook op dito
gebied iets gaafs en goeds te brengen en tevens
ie' van opvoedende waarde.
Na velen uit het personeel afzonderiyk te
hebben genoemd, waarvan er verschillende
meer dan veertig jaar aan de zaak zyn ver
bonden, .richtte de heer Verkade het woord tot
zyn broer en mede-dlrecteur, den heer J. A. E.
Verkade, die zoo menig goede regeling voor
het personeel heeft tot stand gebracht en voor
welks belangen hy altyd als pleitbezorger Is
opgetreden, ook wanneer flnancleele overwe
gingen een beletsel dreigden te vormen.
-.Vervolgens h?t .N°°rd richtend tot de Jóngere
generatie der Verkade’s maakte spr. bekend,
dat dezen alle vyf In de directie zyn opgeno
men By deze gelegenheid wilde de heer Ver
kade aan zyn Jonge mede-dlrecteuren
woord doorgeven, dat zyn vader by de
richting van het bedryf tot hem eh zyn
sten broeder heeft ge.sproken, nJ.: ,Js
voorbeeld goed, volg het dan na.”
Maar Tuimeltje was niet bang. Neen, hy voelde zich zelfs
een beetje veilig, want op zyn dooie gemak zat le op de
antennepaal. Hy deed net of hy aan hst zwemmen was.
Telkens sloeg hy zyn armen open en dicht en zyn baard
slierde als een wolk achter hem aan. De radlo-dokter riep
hem telkens toe welke richting hy In moest vliegen en dit
maakte de achtervolging natuuriyk veel gemakkelyker.
Mede schynt het in de bedoeling te liggen
zoo spoedig mogeiyk de decentralisatie zoover
dóór te voeren dat in Soesterberg slechts over
zal biyven 'dé* vllegschóol. welke dan voor meer 1
uitgebreide opleiding zal worden bestemd, aan-
gezien het in de bedoeling ligt jaariyks een
veel grooter- aantal militaire vliegers in oplel-
ding te nemen.
De Nederlandsche Meelcentrale maakt be
kend: 1
Het gedeelte van het prysverschil perlOOK.G.
voor den Invoer van tot veevoeder verwerkte
oliehoudende zaden, pitten en noten, bedoeld
in artikel „8 h, onder 2o, van de Crisia-Akker-
bouwbeschikklng 1934 I, Is vastgesteld als volgt:
De voorzitter, de heer L. Moonen, heette In
het byzonder welkom mr. W. Huynen, die
sedert 1 Januari het secretariaat van Groep X
waarneemt.
Wat den algemeenen toestand van de ambte
naren betreft, zei spr. nog meer in mineur toon
te moeten spreken dan op de vorige jaarver
gadering. De aanslagen op de salarissen, waar
voor gevreesd werd, zyn geschied. We vragen
ons af, waar het einde Is, want men kan dan
toch niet ad libitum voortgaan met de Mieris
sen te vertegen.
Spr. heeft eens nagegaan, wat er sedert 1930
is gebeurd. Na- heel veel actie was toen een
redeiyke salaris-regeling verkregen.
De kentering kwam echter al in het tweede
gedeelte van dat Jaar, toen op voorstel van den
heer Dresselhuys en den jyenwoordigen minis
ter van .Financiën, den heer 003, voorgesteld
werd geen menschen meer In vasten dienst aan
te nemen.
Verschillende maatregelen, die bovendien
werden genomen, kwamen neer bp een salaris
verlaging van 3pCt.
In 1933 werd het premle-vrye pensioen af
geschaft, wat een salaris-verlaging van pCt.
beteekende.
In 1933 bedroeg het totale tekort 130 mlllioen,
waarvan 35 mlllioen verhaald- moest worden
op de salarissen en door beiastingvertiooglpg.
In 1934 werd de tydelyke korting omgezet in
een vaste salarls-verlaging. In 1935 was het
sateris-pell met 13 pCt. gedaald. Zoogenaamd
om de plooien glad te stryken werd vervolgens
het salaris met 1 *4 pCt. verhoogd.
In 1937 kregen we de herctessificatie dter ge
meenten. In 1928 volgde de technische herzie
ning 1933 bracht de eerste crisis-kortlng, die
door een tweede In 1933 gevolgd werd. Het vol
gend Jaar werd de vierde klas ingevoerd.
*1, Januari 1936 kwam er wederom eeru salaris-
venaging van Spet. Om by de jeugdsalarissen
te blyven, deze zyn met ÓOpCL verlaagd.
De regeering had verschillende andere voot*
de ambtenaren ongunstige regelingen In over
weging, doch dank zy de actie van de organi
saties zyn de meeste teruggenomen. Wel zou
in 1937 het bezoldigingsbesluit weer op de hel
ling gezet word*!, maar de regeering heeft ook
te kennen gegeven, dat zy rust wil taMke de
salarissen.
Waar er In 1937 een nieuwe regeering zal
komen, gelooft spr. niet, dat de huidige regee
ring omtrent de salarissen nog met voorstellen
zal komen.
1 In verband- met-wed- en ander-*ees -spr. op
het -nxMe van-de organisatie en met waar
deering erkende hy den steun van de alge
meene vereeniging, die onder leiding van dr.
Sweens zoo yverig en met zooveel toewyding
werkt.
De voorzitter feliciteerde daama den heer
Matser, bestuurslid van de afdeellng Arnhem
met zyn benoeming tot wethouder.
Op de feesteiyke byeenkomst, ter gelegenheid
van het gouden jubileum der Verkade-Fabrie-
ken t» Zaandam, werd nog het woord gevoerd
door minister Oelissen. Wat sou de regee-
dustrieëh SS’whX ïïidatóht MhSfde'te te- l«“h<dlefce Ambteyarenvereénlging in Hotel des
steden als aan deze, „wy krijgen een In-
dustrieele flnanderingsmaatechappy, maar een
onderneming als Verkade heeft een dergeiyke
hulp gelukkig nog' niet noodlg.”
Vervolgens stond de minister stil by het vele
goede, dat de firma Verkade op sociaal gebied
heeft tot stand gebracht. De firma heeft haar
weduwen- en weezenfonds elders belegd, het
geen wel de meest juiste politiek is, want hoe-
vele déb&cles hebben wy, aldus spr., niet be
leefd met fondsen, die in Mt bedryf waren
belegd.
Daarna sprak de burgemeester, de heer Ter
Laan, die er o m. aan herinnerde, op welke
aan^tetame wyze dé gemrente Zaandam altyd
met de firma Verkade heeft samengewerkt.
Namens het personeel sprak nog de heer Dik,
die hoopte, dat de .Ruiter op het steigerende
paard” het tempo van dezen tyd zou kunnen
by houden.
Ingevolge het besluit van hst AJULA.-«on-
gres te Arnhem zyn de secretariaten der groe
pen ondergebracht op het bondsbureau. waar
mede de adjunct-secreiarlssen van het hoofdbe
stuur zijn belast.
Er is over deze zaak op 21 September een
onderhoud geweest met het hoofdbestuur. Om
zooveel mogeiyk aan de wenschen van het
hoofdbestuur tegemoet te komen, dat bezuini
ging wenscht, werd een gewijzigde begroeting
ingediend.
Het bestuur van de groep was van oordeel,
dat de verantwoordeiykheid van de groep te
veel naar het bondsbureau werd verlegd.
Na een tweede bespreking is men tot overeen
stemming gekomen, dat het archief naar bet
bondsbureau zal gaan. Elke 14 dagen of wan
neer het wenscheiyk is. meerdere malen, houdt
het dageiyksch bestuur der groep nu een be
spreking met den secretaris op het bonds
bureau, mr. Huynen, zoodat het toch de volle
verantwoordeiykheid voor de groep biyft dragen.
Men meent echter thans aanspraak te mogen
maken op een hoogere begrootlng, dan het
hoofdbestuur toestaat.
Deze zaak maakt voor de verschillende groe
pen In het hoofdbestuur echter een punt van
bespreking uit.
In verband met genoemde overdracht werd
het Huishoudeiyk Reglement van de Landeiyke
groep gewyzigd.
Jaarverslagen en begroeting
goedgekeurd.
De aftredende bestuursleden de heeren P. M.
Beyerbergen van Henegouwen, C. M. A. H.
van Rooy en J. W. J. Quick, werden herkozen.
De voorzitter bracht een byzonder woord van
dank aan den heer Quick, secretaris-penning-
meester voor de nauwkeurigheid en yver waar
mee hy zoovele jaren zyn werk heeft gedaan.
De heer Quick dankte hiervoor en prees de
samenwerking met den voorzitter, den heer
Moonen.
By de behandeling der congres-agenda vroeg
de voorzitter den steun van de vergadering voor
het voorstel om te bevorderen dat het congres
maar Mn dag duurt.
Tevens verklaarde de Groep zich ervoor om
het congres.ieder jaar in een centraal gelegen
plaats te doen houden.
Waar er noodzakeiyk nog meer beztdnigd
moet worden, zoekt men het ook in het orgaan,
en de voorzitter lanceerde de gedachte om het
orgaan om de 10 dagén in plaats van elke week
te laten verschynen.
Wat de bydrage aan hel Ondersteuningsfonds
betreft deze wenschte de voorzitter te ver-
hoogen, doch de heer Beyerbergen van Hene-
’gouwen drong er op aan, dat door meer pro
paganda de vrijwillige bydragen vermeerderd
worden.
Verschillende jnlddelen ter propageering van
dit fonds werden besproken.
Tot afgevaardigden naar het congres werden
benoemd de heeren Quick en Van Rooy.
Des middags heeft de directie gerecipieerd. I
by welke gelegenheid taUooaen uit net Neder
landsche bedryfsleven van hun belangstelling'
hebben biyk gegeven. Vele bloemstukken tooi
den de feestelyk versierde recreatte-zaal der
biscuitfabriek.
de eer van een proces, zooals dat by iedere
zware overtreding van het eilandrecht hier ge
voerd wordt.”
„Heer graaf,” zei Gunther, op zachten, byna
deemoedlgen toon; ,4k smeek u, een klein half
uur met u alleen rustig en verstandig te mogen
praten.”
.Neen,” zei de graaf heftig en gebiedend;
„deze mannen zullen mee aanhooren, wat voor
een laag, valsch Individu ge zyt.”
Gunther maakte een snelle, toornige bewe
ging in de richting van den graaf, die geen
spier vertrok, maar op drie passen afstand
bleef hy staan, schudde zyn golvend haar en
zei met een bedwongen lach:
„Ach, dat is toch u lükt wel gek! Waan
zinnig!”
Het steenharde gelaat van den graaf toonde
geen spoor van ontroering by het hooren van
deze beleedlglng. Koud, byna toonloos stelde
graaf Raymond zijn aanklacht:
„V bent het eiland, dat u niet toebehoort,
en waarvan u wist, dat u bet niet betreden
mocht, binnengeslopen als een dief. U hebt,
toen u werd betrapt, een bloedlgen stryd uitge
lokt met den besten man op dit eiland. U bebL
terwyi ik uw wonden genas, met een vrouw, die
haar verstand niet heeft, een complot tegen my
gesmeed, u hebt’ niet slechts „tegen my, maar
ook tegen myn besten vriend, beschuldigingen,
verdachtmakingen geult, die de diepste wond
van myn leven ontheiligen, en u hebt tenslotte,
toen ik u ondanks alles, op vereoek van een
geesteszieke, op myn eiland gastvryheid gaf,
„Dat is niet waar! Dat is een dulvelsche
leugen!” schreeuwde Gunther.
„Hebt u met Clothilde over godsdienst ge
sproken?”
•Ja.”
„Hebt u haar overgehaald, met u naar de stad
te gaan?"
Ja! voor een doop!"
.Hebt u haar leeren lesen?*
,^a.”
’Hebt u by het meisje, door met haar over
de wereld te praten, een verlangen opgewekt,
het eiland voorgoed te verlaten?"
„Ik weet het niet!"
.Maar ik weet bet! En ik weet, dat dit kind
het eenlge kleinood is, dat het leven my beeft
gelaten. Al het andere is my ontvallen:
moeder en zoon, God en de menschen, aansien
en eer. Dit kind bleef my. zy was het eenlge,
wat my het leven verbond. Ik wilde het behoe
den voor die wreede, vervloekte wereld, waarin
alles slecht en gemeen, bedorven en rot is; ik
wilde het behoeden voor het zoogenaamde
geestesleven, dat geen ander nut hc t, dan
onze oogen te openen voor afgronden en mod
derpoelen en onze wonden tienmaal sciirynen-
der te maken dan toen wy nog volgens de
natuur leefden. Een wilde zucht niet half aoo
veel als de stedeling; hy lacht honderdmaal
vaker, en zyn leven lang la hy gelukkiger, tot
hy ergens zyn zachten dood vindt. Dat is myn
philosophic, jonker, niet soo n philosophic, als
een blikken professor op een hoogeschool leert,
maar een, die ik self gevormd heb in uren, dia
gaf u het recht, u te vergrijpen aan haar rust
en Mn myn vaderhsrt?”
Gunther vond geen antwoord Allerlei tegen
werpingen kwamen in hem op, maar in zyn
brein werd alles tot een verwarde* chaos. Zoo
groot was zyn verbazing, dat deze graaf een
hart had. dat hy zyn kind beminde. En slechts
Mn ding was hem duideiyk: dat hy zUn liefste
voorgoed verloren had. zyn armen hingen slap
naar beneden en met schorre stem zei hy:
„Ik heb Clothilde hef ik wilde hMr ge
lukkig maken nu is voor my de dood het
Mhigs.**
Een minuut lang was het volkomen stil in
de kamer. Dan set de graaf:
,JUs u self het vonnis uitspreekt, behoeven wy
hst niet te doen. Als de son in het zenith staat,
zal Kajetan u opwachten met zyn boot. U kunt
gaanl”
Zonder ook slechte eenmaal het hoofd op te
heffen, zonder een woord van tegenspraak te
vinden, verbet Gunther het kMteel....
Nu wm dus alles afgeloopen.
Waarom hadden nu de vogels aoo’n pleizler,
waarom scheen de son zoo helder op het voor
plein van het kMteel? Waarom stroomde er nu
aoo’n hinder!yke geur van dg boomen?
Waarom gingen nu zyn voeten aoo moetiyk?
Gunther zette zich onder de boomen neer op
een oude, gesneden bank. Hy aat rechtop en
staarde voor zich uit In het kale boech.
Verjaagd veroordeeld veracht!
Hoe de oude graaf dat had klaar gespeeld!
Het wm verbazingwekkend! Hy voelde zich.
loor
ter-
•ug-
lig-
de
mse
een
[ing
od- 1
Inklaring van
4 Mei af t/m.
31 Aug. 1936
voor lynkoeken 1.30
voor soyaschroot 0.70
voor soyakoeken 0*0
voor grondnootkoeken 0.70
poor* grandnootschllfapa 4 L40
voor cocoekoeken 0*0
voor1 Ned. Oost-Indlgehe cocoekoeken 4 0*5
voor tot andere niet genoemde soor
ten veevoeder verwerkte oliehou
dende Zaden, pitten en noten 0*0
Voor de goede orde wordt opgemerkt, dat !n.
deze bedragen niet is begrepen het in artikel
8 b. onder lo, van voornoemde beschikking be
doelde gedeelte van het prysverschil.
Indien men zyn import op verderen termyn
nu reeds wenscht vast te leggen tot bovenge
noemde prijsverschillen, gelieve men zich daar
over met de Nederlandsche Meelcentrale te
’sGravenhage in verbinding te stellen,
’s Gravenhage, 2 Mei 1936.
„Ik wm bang, dat ’t een beetje tè.
.1 Kan niet té!” riep oom Frits heftig. „1 Is
een hartelooze, doordryverige, blisfcm 1lt6
schurk! Waar of niet?"
„Ik.... oom.... enfin....*
,,’t is een door en door onbetrouwbaar ge-
zicht," ging oom Frits, zich steeds meer op
windend. voort, ,,’t Gezicht van een man, die
in de gevangenis moest zitten.... in de ge
vangenis, zeg ik. En als 't Mn my lag, mt hy
30
„Dat is myn zaak, niet de uwe; u bent in
myn macht. Maar als u van mU een recht
vaardiging wilt, dan wil Ik u er aan herinne
ren, dat er een wet der eenzamen J>estaat,
waarmee de buitenwereld niets te maken heeft.
De steppen, de woestyn, de zee, het dorre rots-
gebergte, ze hebben hun eigen recht en de
sterkste is er overal de rechter. Ook het eiland
heeft zyn eigen recht, want bet is afgesloten
van de wereld. U hebt zich onder deze wet ge
steld, door ongevraagd het eiland te betreden,
en er ongevraagd te blijven. Hoe komt u er toe,
u tegen onze gebruiken te verzetten?"
„Ik wil uw gebruiken eerbiedigen,” antwoordde
Gunther, ,Jk wil u erkennen als heer en wet
gever. U wil ik rekening en verantwoording
gevtn. Maar aan de poppenkast van aoo’n
rechtbankje doe ik niet mee."
De overste stond dreigend op, drie seconden
na hem ook de dichter. De anderen bleven
rttten.
„Of u het gerecht erkent of niet, dat ia om
„Ik had het korter
mm gisteravond een
„Een Juweel!" hield oom Frits vol, en lachte
daarby joviaal. ,Jk bad *t self niet beter kun
nen doen. Treffend, zeer treffend. Het HJkt
precies.”
Het speet me. dat Toos niet een paar mi
nuutjes langer gebleven wm.
J3at is erg vriendeiyk geaegd, oom," sef ik.
,,’t is natuuriyk maar een bescheiden
poging....*
„Poging? Geen kwestie van.” viel oom Frits
my in de rede. ,Jten beroepsbeeldhouwer had
’t niet beter kunnen doen.”
Ik straalde van voldoening,
toch:
„Vindt u de uitdrukking van t gezicht niet
een beetje, een
heel klein beetje
te nu ja
te streng?”
„Onzin.
raak. Dit
zicht,” ging oom
met klimmende
geestdrift voort, „geeft de werkelyke uitdruk
king weer, t Is absoluut niet te erg."
-w t ou?" vroeg ik. .Hoe vin je "m?"
Toos keek tameiyk onverschillig naar
m’n sneeuwpop.
j)e minister van financiën,” raadde se.
„Wel neen," zei ik. „Is t sóó....?’’
Ua." hield se vol. JEr ligt een hongerige, in-
Hlertn set de Regeering uiteen, dat de wet
op het unlformverbod, die in 1933 tot stand
kwam, eentgen tyd vorderde voor practlscbe
doorwerking
5 Het wm iiu .de vralg. pi na verloop van deze
periode de particuliere machtsvorming, ooor
het verbod ongetwyfeld bemoeiiykt, geheel rou
worden gestaakt, of dat zy zich nader, thans
zonder de nu onder het verbod vallende hulp
middelen. sou organiseeren. Het laatste schijnt,
tot bet leedwezen van de regeering, het geval
te zyn.
De Regeering meent, dat deze bestryding in
étappes, zooals de omstandigheden in ons land
in de jaren 1933 en volgende lagen, de beste be
strijdingswijze vormde.
1937 werden
2X>
